57
IV.3 METODE PENGAMBILAN DATA TRANSFORMATOR DISTRIBUSI
Metode penmgambilan data dilakukan dengan mengambil data hasil ukur beban tiap-tiap transformator distribusi pada Waktu Beban Puncak WBP dan Lewat Waktu
Beban Puncak LWBP dengan menggunakan rumus pendekatan statistik, yaitu :
1
2
+ =
d N
N n
Dimana : n = Sampel
N = Jumlah Populasi Jumlah Trafo Distribusi 160 KVA di Medan Kota d = Derajat Kebebasan
dimana : d = 0,1 Maka, jumlah data transformator distribusi 160 KVA yang diambil untuk :
N = 95 Trafo distribusi d = 0,1
adalah
n = 49
Trafo Distribusi
IV.4 DATA HASIL UKUR BEBAN TRANSFORMATOR DISTRIBUSI 160 KVA
Untuk mengetahui kualitas kinerja transformator distribusi 160 KVA dalam melayani beban pada sisi tegangan rendah, maka diperlukan data-data hasil ukur beban
transformator distribusi tersebut. Sebagai aplikasinya, maka digunakan data-data hasil ukur beban transformator distribusi 160 KVA PT.PLN Persero Rayon Medan Kota.
Universitas Sumatera Utara
58
Tabel 4.1 Spesifikasi Umum Transformator Distribusi 160 KVA Pada PT.PLN PERSERO Rayon Medan Kota
Kode Gardu – No Trafo MK
Lokasi Medan Kota
Jenis Transformator Transformator Distribusi Tiang
No.Seri 24867
Merk UNINDO
Daya Pengenal KVA 160
Phasa 3
Hubungan Belitan Trafo Y - Z
Frekuensi Pengenal Hz 50
Posisi Tap 35
Tegangan Kerja 2120,52019,519 kV 400 V
Tegangan Primer Pengenal L-L KV 20
Tegangan Sekunder Pengenal L-L V 400
Tegangan Sekunder Pengenal L-N V 231
Arus Primer Amp 5
Arus Sekunder Amp 243
Jenis Minyak Trafo Diala B
Vektor Group Yzn5
Impedansi pu 4
Rugi Besi P
i
400 Watt
Rugi Tembaga P
cu
2000 Watt
Penghantar JTR NYFGBY
Universitas Sumatera Utara
59 Tabel 4.2 Data Hasil Ukur Beban Transformator Distribusi 160 KVA Rayon Medan Kota
Lewat Waktu Beban Puncak Pukul 23.00 – 17.00 WIB No
Kode Trafo
Lokasi Transformator Distribusi KVA
Trafo Phasa R
Phasa S Phasa T
KVA Beban LWBP
Cos φ LWBP
I V
R
S
L-N
I
R
V
S
S
L-N
I
S
V
T
S
L-N T
1 MK003 Jl.Putri HijauKtr Lurah
160 124
217,1 26,92 164
218,8 35,88 93
216,2 20,11 88
0,94 2
MK006 Jl Putri HijauPTP.B 160
135 219,7 29,66
38 219,5 8,34
18 220,7 3,97
44 0,95
3 MK021 Jl KumangoPanin Bank
160 55
219,6 12,07 69
218,1 15,05 73
216,4 15,80 46
0,93 4
MK027 Jl Candi Mendut 160
114 219,4 25,02
152 217,2 33,02
155 216,6 33,57
97 0,93
5 MK431 Jl Gurilla Sp Sentosa Baru
160 93
219,3 20,39 102
217,3 22,16 46
216,5 9,96 56
0,94 6
MK055 Jl Cik DitiroAde Irma Suryani 160
96 219,5 21,06
92 218,3 20,08
112 216,4 24,24
69 0,93
7 MK056 Jl Hang Jebat
160 136
219,2 29,81 127
216,2 27,46 154
216,3 33,31 96
0,92 8
MK429 Jl Ghandi Simpang Jl Besi 160
45 219,7 9,89
59 219,8 12,97
53 219,9 11,66
36 0,95
9 MK062 Jl Masdulhak
160 131
218,3 28,60 120
216,8 26,02 149
217,5 32,41 92
0,94 10 MK064 Jl RivaiTaman
160 84
219,5 18,44 59
216,3 12,76 64
217,7 13,93 48
0,93 11 MK083 Jl B.Katamso Gg.Mantri
160 127
218,7 27,78 131
217,2 28,45 132
217,8 28,75 90
0,93 12 MK447 Jl Sei KeraPalembang
160 101
218,3 22,05 68
217,6 14,80 36
218,1 7,85 47
0,94 13 MK101 Jl Gurila
160 184
219,3 40,35 88
218,9 19,26 135
218,2 29,46 94
0,93 14 MK104 Jl Juanda II
160 75
218,7 16,40 178
219,0 38,98 136
218,6 29,73 90
0,93 15 MK107 Jl Suwondo
160 84
217,7 18,29 106
217,1 23,02 93
218,9 20,36 65
0,95 16 MK396 Jl Menteng II
160 92
218,1 20,07 138
217,3 29,99 145
219,1 31,77 87
0,94 17 MK115 Jl Pekong
160 70
219,8 15,39 91
218,3 19,87 117
218,9 25,61 64
0,94 18 MK117 Jl StarbanGPDI Filadelfia
160 48
218,4 10,48 20
219,9 4,40 42
219,7 9,23 25
0,95 19 MK150 Jl A RivaiCut Nyakdin
160 120
218,9 26,27 94
219,2 20,61 70
218,8 15,32 66
0,94 20 MK158 Jl Rivai Taman
160 87
218,8 19,04 37
217,0 8,03 51
218,6 11,15 40
0,93 21 MK163 Jl Gudang Blk Satlantas
160 88
219,4 19,31 163
218,9 35,68 86
218,4 18,78 78
0,93 22 MK165 Jl Laboratorium
160 80
217,1 17,37 43
217,4 9,35 103
218,6 22,52 52
0,92 23 MK184 Jl Putri HijauGg Tikus
160 109
219,4 23,92 154
218,9 33,71 124
216,8 26,88 89
0,94 24 MK195 Jl Sutomo Ujung Klm Renang
160 55
217,0 11,94 84
218,4 18,35 100
216,9 21,69 55
0,93 25 MK199 Jl Madura Sp Jl Jawa
160 37
219,9 8,14 43
219,7 9,45 52
219,2 11,40 30
0,93 26 MK562 Jl Industri Gg.Setia
160 122
219,3 26,75 155
219,8 34,07 140
217,2 30,41 96
0,92
Universitas Sumatera Utara
60 27 MK216 Jl Jati Mas
160 126
218,5 27,53 89
219,3 19,52 115
216,5 24,90 76
0,93 28 MK217 Jl JatiJl Durian
160 134
217,9 29,20 134
218,8 29,32 126
216,2 27,24 91
0,92 29 MK219 Jl Durian Gg.Kacung
160 153
217,8 33,32 113
219,0 24,75 102
216,1 22,04 85
0,94 30 MK221 Jl Lorong Gino G.Kelapa
160 93
219,6 24,42 141
216,8 30,57 115
217,7 25,04 81
0,93 31 MK223 Jl Dorawati
160 74
218,2 16,15 98
217,4 21,31 93
219,6 20,42 61
0,94 32 MK564 Jl SumatraTapanuli
160 137
219,9 30,13 145
218,0 31,61 79
217,4 17,18 83
0,93 33 MK228 Jl Perjuangan Gg.Salam
160 121
218,0 26,38 114
217,1 24,75 120
216,7 26,01 82
0,93 34 MK231 Jl M.Yakub Gg.Setia
160 78
217,1 16,94 67
219,3 14,70 81
218,9 17,73 52
0,95 35 MK232 Jl M.Yakub Gg.Arsad
160 89
217,8 19,39 62
218,8 13,57 62
216,5 13,42 49
0,93 36 MK233 Jl M .Yakub Gg.H.Abdullah
160 141
216,6 30,54 139
217,8 30,28 80
215,1 17,21 83
0,93 37 MK234 Jl M.Yakub Parit Busuk
160 80
215,5 17,24 95
216,4 20,56 84
216,8 18,21 60
0,95 38 MK241 Jl Bromo Ujung
160 63
217,3 13,69 127
218,2 27,72 133
215,4 28,65 75
0,94 39 MK489 Jl Seram RRI
160 124
218,4 27,08 96
219,4 21,06 183
218,8 40,04 93
0,93 40 MK243 Jl Pancasila
160 61
219,6 13,40 49
219,9 10,78 92
219,4 20,19 47
0,94 41 MK249 Jl Denai
160 107
218,8 23,42 112
218,5 24,47 155
219,1 33,96 86
0,93 42 MK405 Jl Perjuangan Mesjid
160 99
219,7 21,75 78
219,1 17,09 99
218,9 21,67 64
0,94 43 MK269 Jl Jati PDAM Tirtanadi
160 89
218,5 19,45 64
219,6 14,06 95
216,9 20,61 57
0,94 44 MK271 Jl M.Yamin SHGg.Kelambir
160 100
218,1 21,81 127
219,3 27,85 114
216,7 24,70 79
0,93 45 MK287 Jl Negara
160 97
218,6 21,20 106
219,9 23,31 94
217,2 20,42 69
0,93 46 MK289 Jl PahlawanPerkasa
160 113
217,5 24,58 115
218,5 25,13 87
216,9 18,87 73
0,94 47 MK326 Jl UtamaJl Laksana
160 100
216,9 21,69 65
218,4 14,20 124
215,9 26,77 67
0,93 48 MK328 Jl UtamaCemara
160 97
216,7 21,02 67
217,9 14,60 119
215,6 25,67 65
0,93 49 MK329 Jl UtamaSadi
160 92
217,4 20,00 108
218,6 23,61 76
216,3 16,44 64
0,94
Universitas Sumatera Utara
61 Tabel 4.3 Data Hasil Ukur Beban Transformator Distribusi 160 KVA Rayon Medan Kota
Waktu Beban Puncak Pukul 18.00 – 22.00 WIB No
Kode Trafo
Lokasi Transformator Distribusi
KVA Trafo
Phasa R Phasa S
Phasa T KVA
Beban WBP Cos φ
WBP I
V
R
S
L-N
I
R
V
S
S
L-N
I
S
V
T
S
L-N T
1 MK003 Jl.Putri HijauKtr Lurah
160 187 210,8 39,42
254 209,1
53,11 141 212,4 29,95
134 0,90
2 MK006 Jl Putri HijauPTP.B
160 184 213,2 39,23
166 212,5
35,28 33 215,2 7,10
88 0,89
3 MK021 Jl KumangoPanin Bank
160 93 212,4 19,75
96 211,8
20,33 112 213,5 23,91
70 0,91
4 MK027 Jl Candi Mendut
160 156 210,4 32,82
209 209,2
43,72 227 210,1 47,69
137 0,90
5 MK431 Jl Gurilla Sp Sentosa Baru
160 181 210,1 38,03
142 212,1
30,12 119 214.4 25,52
102 0,90
6 MK055 Jl Cik DitiroAde Irma Suryani 160
151 212,3 32,06 144
210,3 30,28
124 213,5 26,48 97
0,89 7
MK056 Jl Hang Jebat 160
68 213,2 14,50 179
208,7 37,36
136 212,7 28,93 88
0,91 8
MK429 Jl Ghandi Simpang Jl Besi 160
198 210,5 41,68 146
212,2 30,98
163 210,8 34,36 117
0,92 9
MK062 Jl Masdulhak 160
197 211,9 41,74 197
212,5 41,86
173 210,3 36,38 131
0,90 10 MK064 Jl RivaiTaman
160 161 210,5 33,89
108 211,1
22,80 90 212,7 19,14
83 0,91
11 MK083 Jl B.Katamso Gg.Mantri 160
177 208,2 36,85 185
209,2 38,70
182 210,3 38,27 126
0,90 12 MK447 Jl Sei KeraPalembang
160 155 209,3 32,44
115 210,6
24,22 96
215,2 20,66 85
0,90 13 MK101 Jl Gurila
160 195 210,9 41,13
113 212,4
24,00 170 211,8 36,01
110 0,89
14 MK104 Jl Juanda II 160
208 207,1 43,08 108
213,5 23,06
134 212,3 28,45 104
0,91 15 MK107 Jl Suwondo
160 136 211,3 28,74
154 210,9
32,48 178 209,5 37,29
108 0,90
16 MK396 Jl Menteng II 160
181 210,3 38,06 264
207,5 54,78
231 208,9 48,26 156
0,90 17 MK115 Jl Pekong
160 111 213,4 23,69
137 210,2
28,80 148 209,8 31,05
91 0,91
18 MK117 Jl StarbanGPDI Filadelfia 160
136 210,5 28,63 14
217,7 3,05
83 212,2 17,62 54
0,90 19 MK150 Jl A RivaiCut Nyakdin
160 138 210,4 29,04
118 212,1
25,03 104 210,5 21,89
83 0,92
20 MK158 Jl Rivai Taman 160
108 212,5 22,95 68
216,8 14,74
129 210,5 27,15 70
0,91 21 MK163 Jl Gudang Blk Satlantas
160 164 209,9 34,42
188 207,9
39,09 176 208,8 36,75
122 0,90
22 MK165 Jl Laboratorium 160
103 211,8 21,82 70
217,7 15,24
120 210,5 25,26 68
0,89 23 MK184 Jl Putri HijauGg Tikus
160 111 212,5 23,59
148 211,6
31,32 144 210,5 30,31
93 0,91
24 MK195 Jl Sutomo Ujung Klm Renang 160
100 210,8 21,08 175
209,5 36,66
120 211,7 25,41 91
0,91 25 MK199 Jl Madura Sp Jl Jawa
160 90 212,7 19,14
87 213,8
18,60 109 211,5 23,05
66 0,91
26 MK562 Jl Industri Gg.Setia 160
186 209,2 38,91 274
207,5 56,86
201 208,1 41,83 153
0,92 27 MK216 Jl Jati Mas
160 191 208,5 39,82
154 210,6
32,43 216 207,5 44,82
130 0,90
Universitas Sumatera Utara
62 28 MK217 Jl JatiJl Durian
160 229 206,5 47,29
196 209,3
41,02 154 210,5 32,42
134 0,91
29 MK219 Jl Durian Gg.Kacung 160
183 210,7 38,56 157
212,1 33,30
186 211,2 39,28 122
0,92 30 MK221 Jl Lorong Gino G.Kelapa
160 211 208,6 44,02
259 205,5
53,22 230 207,4 47,70
162 0,90
31 MK223 Jl Dorawati 160
148 210,1 31,09 185
209,8 38,82
133 212,5 28,26 108
0,92 32 MK564 Jl SumatraTapanuli
160 117 211,2 24,71
266 208,1
55,35 108 213,7 23,08
113 0,92
33 MK228 Jl Perjuangan Gg.Salam 160
199 207,8 41,35 175
210,1 36,77
229 209,5 47,98 139
0,92 34 MK231 Jl M.Yakub Gg.Setia
160 138 212,7 29,35
78 214,1
16,70 164 211,6 34,70
88 0,91
35 MK232 Jl M.Yakub Gg.Arsad 160
178 210,2 37,42 84
216,1 18,15
79 215,2 17,00 79
0,90 36 MK233 Jl M .Yakub Gg.H.Abdullah
160 236 208,1 49,11
211 209,8
44,27 126 212,5 26,78
132 0,91
37 MK234 Jl M.Yakub Parit Busuk 160
148 210,1 31,09 148
211,3 31,27
159 209,7 33,34 105
0,92 38 MK241 Jl Bromo Ujung
160 111 211,7 23,50
185 209,3
38,72 198 210,5 41,68
114 0,92
39 MK489 Jl Seram RRI 160
200 210,7 42,14 188
209,4 39,37
297 207,2 61,54 158
0,91 40 MK243 Jl Pancasila
160 96 216,8 20,81
79 217,9
17,22 151 212,4 32,07
75 0,92
41 MK249 Jl Denai 160
199 212,9 42,37 212
210,8 44,69
247 208,9 51,60 152
0,92 42 MK405 Jl Perjuangan Mesjid
160 206 209,8 43,22
138 212,3
29,30 246 207,7 51,09
136 0,90
43 MK269 Jl Jati PDAM Tirtanadi 160
119 212,4 25,28 131
210,8 27,62
142 209,9 29,81 91
0,91 44 MK271 Jl M.Yamin SHGg.Kelambir
160 89 215,2 19,15
111 211,5
23,48 196 210,3 41,22
91 0,91
45 MK287 Jl Negara 160
136 211,2 28,72 169
210,1 35,51
168 209,1 35,13 109
0,91 46 MK289 Jl PahlawanPerkasa
160 200 210,8 42,16
242 207,5
50,22 222 209,2 46,44
153 0,90
47 MK326 Jl UtamaJl Laksana 160
123 212,5 26,14 105
213,3 22,40
140 210,1 29,42 85
0,91 48 MK328 Jl UtamaCemara
160 157 210,3 33,02
118 212,7
25,10 215 209,4 45,02
113 0,89
49 MK329 Jl UtamaSadi 160
152 211,5 32,15 176
210,2 37,00
134 214,9 28,80 107
0,91
Universitas Sumatera Utara
63
IV.5 ANALISA DATA