liên môn hk1

I.Tên tình hu ng

ố

 :      “ Hi n t ng  hút thu c lá   h c sinh”

ệ ươ

ố

ở ọ

H c sinh hi n nay đang có xu họ ệ ướng tha hóa v đ o đ c nh đánh nhau,ề ạ ứ ư nghi n bia, rệ ượu hay thu c lá. Đi u đó r t đáng phê phán, nh t là vi c hút ố ề ấ ấ ệ thu c lá, m t hành đ ng mà tác h i c a nó đố ộ ộ ạ ủ ược nêu trên nhi u phề ương ti n ệ thông tin đ i chúng, mà gi i tr - h c sinh- nh ng ngạ ớ ẻ ọ ữ ười đang s ng trong môi ố trường giáo d c và ngày ngày đang đụ ược giáo d c l i có hành đ ng đáng chê ụ ạ ộ trách đó.

II.M c tiêu gi i quy t tình hu ng

ụ

ả

ế

ố

1 - M i ngọ ười bi t đê ươc tác h i c a vi c hút thu c lá.ạ ủ ệ ố

2 - Ch ra m t s gi i pháp đ giúp cho nh ng ngỉ ô ố a ê ữ ười nghi n hút thu c ệ ố lá b t hút thu c.ớ ố

3 - Thông qua các bài h c giúp chúng ta bi t các thành ph n trong thu cọ ê ầ ố lá r t có h i cho s c kh e con ngâ ạ ư ỏ ười.

4 - Bi t đê ươ ac nh hưởng c a thu c lá đ i v i ngủ ố ố ớ ười hút và người hit 5 - Cho chúng ta bi t minh c n làm nh ng vi c gi và hành đ ng c a ê ầ ữ ệ ô ủ chúng ta đ phong ng a vi c hút thu c lá h c sinh và nh ng ngê ừ ệ ố ở ọ ữ ười khác.

6 - Tuyên truy n cho m i ngê ọ ười không nên hút thu c lá đ b o v môi ố ê a ệ trường chinh minh và m i ngọ ười xung quanh.

7 - Hinh thành cho nh ng ngữ ười nghi n hút thu c lá thói quen không ệ ố hút thu c đ cai nghi n và cho nh ng ngố ê ệ ữ ười không hút thu c lá tránh xa t ố ệ nan này.

8- Giúp cho chúng ta có thái đ đúng đ n trong vi c hút thu c lá.ô ắ ệ ố 9- Giáo d c nhân cách con ngu ười khi đ ng trư ước cám d c a cu c ô ủ ô s ng (m t trong s đó là đi u thu c lá ) , ph i bi t t ch i và lên án nó . ố ô ố ê ố a ê ừ ố

10- Ngăn ng a hi n từ ệ ương đua đoi theo b n x u nghi n ng p, hút ạ â ệ â thu c h c sinhố ở ọ

III.

T ng quan v các nghiên c u liên quan đ n vi c gi i quy t

ổ

ề

ứ

ế

ệ

ả

ế

tình hu ng:

ố

T t c các h c sinh toàn huy n â a ọ ệ

1- Tim hi u th c tr ng l a tu i h c sinh,th y đê ư ạ ở ư ô ọ â ươc tác h i c a vi c hút ạ ủ ệ thu c láố

2- Tuyên truy n và v n đ ng h c sinh nói không v i thu c lá ê â ô ọ ớ ố 3- Y th c và trách nhi m c a ngư ệ ủ ườ ọi h c sinh

4- C m hút thu c nh ng n i công c ng , ph t n ng nh ng hành vi vi â ố ở ữ ơ ô ạ ă ữ ph m . ạ

5- Có bi n pháp phong ch ng hút thu c lá .ệ ố ố

V. Thuy t minh ti n trình gi i quy t tình hu ng

ế

ế

ả

ế

ố

:

1 ) S d ng ki n th c môn hóa h c đ tuyên truy nử ụ ế ứ ọ ể ề : (bài “ Hóa h c h u ọ ữ c ”- l p 9)ơ ớ

Nicotin : là m t ancaloit tim th y trong các cây h cà ô â ọ

(Solanaceae),ch y u trong cây thu c lá và v i s lủ ê ố ớ ố ương nh trong cà chua ỏ ,khoai tây , cà tim và t Bell. Ancaloit nicotinee cung đớ ươc tim th y th y trong â â lá c a cây coca . Nicotin chi m 0.3 đ n 5% c a cây thu c khô , đủ ê ê ủ ố ươ ôc t ng h p ơ sinh h c th c hi n t g c và tich luy trên lá . Nó là m t ch t đ c th n kinh r t ọ ư ệ ừ ố ô â ô ầ â m nh v i nh hạ ớ a ưởng ro r t đ n các loài côn trung ; do v y trong quá kh ệ ê â ư nicotin đươ ư uc s d ng r ng rai nh là m t thu c tr sâu ,và hi n t i các phái ô ư ô ố ừ ệ ạ sinh c a nicotin nh imidacloprid ti p t c đủ ư ê u ươ ư uc s d ng r ng rai .V i li u ô ớ ê lương nh h n (trung binh m t đi u thu c t m m t lỏ ơ ô ê ố â ô ương kho ng 1ml a nicotin ), ch t này ho t đ ng nh m t ch t kich thich cho các đ ng v t có vú â ạ ô ư ô â ô â và là m t trong nh ng nhân t chinh ch u trách nhi m cho vi c l thu c vào ô ữ ố i ệ ệ ệ ô vi c hút thu c lá ệ ố

L ch s g i tên :i ư ọ Nicotin đươc đ t tên theo cây thu c lá Nicotiana ă ố

tabacum, mà đ n lê ươt nó l i đạ ươc đ t tên theo tên c a Jean Nocot, m t đ i s ă ủ ô ạ ư người Pháp.Ông đa g i thu c lá và h t c a nó t B Đ Nha t i Paris vào nămư ố ạ ủ ừ ô ô ớ 1550 và c vu cho các ng d ng y t c nó .Nicotin đô ư u ê ủ ươc các nhà hóa h c ọ người Đ c , Posselt và Reimann chi c xu t ra kh i cây thu c lá vào năm 1828. ư ê â ỏ ố Công th c hóa h c c a nicotin đư ọ ủ ươc Melsen miêu t vào năm 1843, đa ươc A.Pictet và Crepieux t ng h p l n đ u tiên vào năm 1893 ô ơ ầ ầ

Thanh ph n hoa h c :ầ ọ Nicotin là m t ch t l ng nh d u, hút m và ô â ỏ ư ầ â

có th tr n l n v i nê ô ẫ ớ ước trong d ng baz c a nó.Là m t baz g c nit , nicotin ạ ơ ủ ô ơ ố ơ

t o ra các mu i v i các axit, thông thạ ố ớ ường có d ng r n và hoa tan đạ ắ ươc trong nước.Nicotin d dàng th m th u qua da.Nh các s li u v t lý th hi n, nicotin ê â â ư ố ệ â ê ệ

d ng baz t do s cháy nhi t đ th p. Do đi u này, ph n l n nicotin b cháy ạ ơ ư ẽ ở ệ ô â ê ầ ớ i

khi người ta đ t đi u thu c lá ; tuy nhiên, nó đố ê ố ươc hit vào đ đ gây ra các hi u ủ ê ệ

ng mong mu n.

ư ố

Công th c phân tư ư :

C

10

H

14

N

2 Phân t kh i :162.23gư ố

Công th c c u t o ư â ạ

_Trong c u t o có m t nhân pirudin k t h p v i nhân N-metyl-pirolidin.â ạ ô ê ơ ớ

Là m t ch t l ng nh d u ,hút m và có th tr n l n v i nô â ỏ ư ầ â ê ô ẫ ớ ước trong d ng bazo c a nó ạ ủ

_Không màu ,nhi t đ sôi b ng 247 đ C ệ ô ă ô

_ B nâu l i nhanh chóng trong không khi do b oxi hóa i ạ i _D tan trong nê ước , dung d ch có tinh bazo m nh i ạ

_Là m t baz g c Nit , nicotin t o ra các mu i v i các axit, thông thô ơ ố ơ ạ ố ớ ường có d ng r n và hoa tan đạ ắ ươc trong nước

_Nicotin d dàng th m th u qua da ê â â

2)S d ng ki n th c môn sinh đ tuyên truy nử ụ ế ứ ể ề : ( Bài “ H hô h p và h ệ â ệ tu n hoàn c a máu ’’- l p 8)ầ ủ ớ

Khi nicôtin đươc đ a vào c th , nó đư ơ ê ươc v n chuy n nhanh thông qua đâ ê ường máu và có th vê ươt qua rào c n gi a máu và nao. K t khi hit vào nicotin m t a ữ ê ừ â trung binh 7 giây đ ch y t i nao. Th i gian bán phân ra c a nicotin trong c th ê ạ ớ ờ ủ ơ ê vào kho ng 2 gi . La ờ ương nicotin hit vào cung v i khói thu c là m t ph n nh ớ ố ô ầ ỏ dung lương ch t này có trên lá c a cây thu c lá (h u h t ch t này b cháy h t â ủ ố ầ ê â i ê

khi đ t thu c). Lố ố ương nicotin ng m vào c th thông qua vi c hút thu c ph â ơ ê ệ ố u thu c vào nhi u y u t , bao g m ki u thu c lá,vi c có hit khói vào ph i hay ô ê ê ố ô ê ố ệ ô không, và có đ u l c hay không. Khi nhai thu c lá, v i vi c đ thu c lá gi môi ầ ọ ố ớ ệ ê ố ữ và l i, lơ ương ng m vào c th có xu hâ ơ ê ướng cao h n nhi u so v i vi c hút thu c.ơ ê ớ ệ ố Nicotin b phân ra trong gan b ng enzym cytochrome P450 (ch y u là i ă ủ ê

CYP2A6,và cung có CYP2B6). Cotinin là m t trong các ch t phân hóa nicôtin ô â chinh.

3) T li u đư ệ ược dùng môn công dânở : ( bài: “Phong, ch ng t n n xa h i” -ố ệ ạ ô l p 8 và bài: “Lý tớ ưởng s ng c a thanh niên” – l p 9)ố ủ ớ

1) T t c các b n h c sinh ph i có ý th c v i vi c hút thu c lá.â a ạ ọ a ư ớ ệ ố

2) C m hút thu c lá dâ ố ướ â ư ọi b t c m i hinh th c nào, nghiêm c m t t p hút ư â u â thu c lá.ố

3) Hút thu c lá làố m t m i nguy h i cho chúng ta.ô ố ạ

4) T li u đư ệ ược dùng môn vănở :( bài “ Ôn d ch thu c lá’’- l p 8)i ố ớ

V.4.1 Ôn d ch thu c lá đe đ a s c kh e và tinh m ng loài ngi ố ọ ư ỏ ạ ười con n ng h n ă ơ c a AIDS.ủ

V.4.2 H n r ng ngẳ ă ười hút thu c lá không lăn đung ra ch t, không say bê b t nhố ê ê ư ngườ ối u ng rươu.

V.4.3 T l thanh thi u niên hút thu c các thành ph l n nỉ ệ ê ố ở ố ớ ước ta ngang v i ớ t l các thành ph Âu-M .Ch có khác là v i m t thanh niên M , 1đô la mua ỉ ệ ố ỹ ỉ ớ ô ỹ m t bao thu c lá là m t kho n ti n nh , con đ i v i thi u niên Vi t Nam, ô ố ô a ê ỏ ố ớ ê ệ mu n có 15 000 đ ng mua m t bao 555- vi đa hút là ph i hút thu c sang- ch ố ô ô a ố ỉ có m t cách là tr m c p. Tr m m t l n, quen tay. T đi u thu c sang c c bia ô ô ắ ô ô ầ ừ ê ố ố r i đ n ma túy , con đô ê ường ph m pháp th c ra đa m đ u v i đi u thu c.ạ ư ở ầ ớ ê ố V.4.4 Ngườ ới l n hút thu c trố ước m t tr em, l y đi u thu c làm m t c ch ă ẻ â ê ố ô ư ỉ cho bi u tê ương quý tr ng, chinh là đa đ y con em vào con đọ â ường ph m pháp.ạ

5) T li u dùng môn toan: s li u th ng kê v tình hình nghi n thu c la vàư ệ ở ố ệ ố ề ệ ố

tac h i c a thu c la đ i v i kinh tạ ủ ố ố ớ ế

* Tình hình hút thu c lá t i Vi t Nam hi n nay:ố ạ ệ ệ

Vi t Nam n m trong nhómệ ă 15 nước

gi iớ 47,4%; n gi i 1,4% (GATS 2010). G nữ ớ ầ 16 tri uệ người trưởng thành Vi tở ệ

Nam đang hút thu c lá. Kho ngố a 2/3 ph n và tr em thu ữ ẻ ường xuyên hit ph i khóia

thu c lá t i nhà. H nố ạ ơ 33 tri uệ người không hút thu c thố ường xuyên hit ph i khóia

thu c t i nhà. Trênố ạ 5 tri uệ người trưởng thành không hút thu c thố ường xuyên hit ph i khói thu c t i n i làm vi ca ố ạ ơ ệ

* T vong do s d ng thu c trên th gi i và Vi t Namử ử ụ ố ế ớ ệ

Th gi i: m i năm 6 tri u ngê ớ ô ệ ười ch t. Th k 20: 100 tri u ngê ê ỷ ệ ười ch t, Th k 21:ê ê ỷ

c tinh 1 t ng i ch t. S d ng thu c lá gây t vong cho 1/2 s ng i hút. T l

ướ ỷ ườ ê ư u ố ư ố ườ ỷ ệ

hút thu c có xu hố ướng gi m t i các na ạ ước phát tri n và gia tăng các nê ở ước đang phát tri n.ê

Thu c lá là nguyên nhân hàng đ u gây ra t vong nam gi i Vi t Nam, v i g nố ầ ư ở ớ ệ ớ ầ

11% t ng s ca t vong nam là do các b nh liên quan đ n thu c lá (Vi n Chi nô ố ư ở ệ ê ố ệ ê

lươc và Chinh sách Y t 2011).ê

* Gánh n ng kinh t do thu c lá gây ra:ặ ế ố

Vi t Nam chi phi h n 14.000 t VND/năm đ mua thu c lá. Trong khi đó chi phiệ ơ ỷ ê ố

2.304 t VND/năm đ đi u tr 3 trên t ng s 25 b nh do thu c lá gây ra, ch a kỷ ê ê i ô ố ệ ố ư ê

đ n các chi phi ch a tinh đê ư ươc g m:ô

- Chi phi đi u tr 22 b nh con l i (Thái Lan: t ng chi phi trên 414 tri u USD/năm)ê i ệ ạ ô ệ

- Chi phi c a năng su t lao đ ng b m t do m c b nh và t vong s m liên quan đ nủ â ô i â ắ ệ ư ớ ê

thu c lá (M : 167 t USD/năm; Úc: 23 t USD/năm)ố ỹ ỷ ỷ

- Chi phi ngh gi a gi đ hút thu c.ỉ ữ ờ ê ố

- Chi phi t n th t do cháy n liên quan đ n thu c lá (Úc: 63 tri u AUD/năm;ô â ô ê ố ệ

Canada: 81,5 tri u CAD/năm)ệ

- Chi phi do phá r ng trên di n r ng đ l y g s y thu c láừ ệ ô ê â ô â ố

- Chi phi v sinh tăng lên do s d ng thu c láệ ư u ố Nguyên Nhân

_M t trong nh ng y u t quan tr ng d n đ n tinh tr ng hút thu c lá sinh viênô ữ ê ố ọ ẫ ê ạ ố ở

ch ng t minh là ngư ỏ ười bi t “ch i”, nh hê ơ a ưởng b i k t qu h c t p, hoàn c nh giaở ê a ọ â a

đinh… Cung vi to mo mu n bi t xem hút thu c lá c m giác s nh th nào. V i tâmố ê ố a ẽ ư ê ớ

lý hút vài đi u s không b nghi n và d n d n tr thành thói quen không b đê ẽ i ệ ầ ầ ở ỏ ươc.

_Ch a có s quan tâm đúng m c c a ngư ư ư ủ ườ ới l n và xa h iô

6) T li u dùng môn đ a li : Bi u đ th hi n t l nam và n hut thu c ư ệ ở i ể ô ể ệ i ệ ữ ố

7) T li u đư ệ ượ ấ ở ư ếc l y th c t hut thu c la hi n nay:ố ệ

*Th c tr ng hut thu c la hi n nay c a h c sinh:ư ạ ố ệ ủ ọ

_D o quanh các quán nạ ước , khu vui ch i gi i tri g n các trơ a ầ ường trung h c, chúng ta có th b t g p c nh h c sinh t m 3, t m 5 phi phèo đi u ọ ê ắ ă a ọ u u ê thu c. Các b n xem hút thu c lá nh m t thú vui, th tiêu khi n vô h i. ố ạ ố ư ô ư ê ạ Nh ng các b n đâu bi t r ng tư ạ ê ă ương lai c a các b n đang m tàn d n theo ủ ạ ờ ầ khói thu c. Đ t thu c cung chinh là đ t s c kh e tố ố ố ố ư ỏ ương lai c a các b n.ủ ạ

_ Hi n nay các b n h c sinh r t r dàng đ mua m t bao thu c lá vi thu c ệ ạ ọ â ê ê ô ố ố lá xu t hi n t t c nh ng quán bán l t thành th đ n nông thôn.â ệ ở â a ữ ẻ ừ i ê

_ Đ có ti n mua thu c lá các b n có th đi ăn tr m, nh n b a ăn sáng đ ê ê ố ạ ê ô i ữ ê l y ti n mua thu c.â ê ố

_ Không ch có h c sinh nam hút mà con có c h c sinh n vi th y các ỉ ọ a ọ ữ â b n hút minh cung mu n th . Ph n hi n nay cung có r t nhi u ngạ ố ư u ữ ệ â ê ười hút thu c ch vi bu n hay mu n t o ra cho minh m t phong cách.ố ỉ ô ố ạ ô

_ Các b n h c sinh hi n nay thạ ọ ệ ường s ng trong môi trố ường hút thu c thi ố cung h c theo ngọ ườ ới l n và nghi n.ệ

* Tac h i c a vi c hut thu c la:ạ ủ ệ ố

_ Da nh t nh t do thu c lá có ch a nh ng ch t đ c h i và m t s hóa ơ ạ ố ư ữ â ô ạ ô ố ch t. Nh ng ch t gây đ c h i này có th hút oxy vào ch t dinh dâ ữ â ô ạ ê â ưỡng c a c ủ ơ th b ng cách l y đi các t bào kh e m nhê ă â ê ỏ ạ

_ Thâm qu ng m t các hóa ch t nguy hi m này s nh hầ ắ â ê ẽ a ưởng đ n ê m ch máu, ngăn ngu n cung c p oxy cho da. Hút thu c lá cung t o thành cácạ ô â ố ạ m ng dọ ưới m t.ắ

_ Các v n đ v sinh s n: ph n hút thu c trong m t th i gian nh t â ê ê a u ữ ố ô ờ â đ nh s khó mang thai cung nh sinh m t đ a tr kh e m nh vi các ch t đ ci ẽ ư ô ư ẻ ỏ ạ â ô trong thu c s làm tăng nguy c khó th thai, đ s y thai hay sinh tr nh ố ẽ ơ u ê a ẻ ẹ cân

_B nh li hô h p: nh hệ ở â a ưởng đ n ch c năng ph i: b nh ph i t c ê ư ô ệ ô ắ ngh n man tinh, hen, nhi m trung đẽ ê ường hô h pâ

_ B nh li h m ch máu: nh hệ ệ ạ a ưởng đ n nh p tim và huy t áp ,đau th t ê i ê ắ ng c ,nh i máu c tim ,r i lo n nh p tim, đ t t , b nh c tim ư ô ơ ố ạ i ô ư ệ ơ

_ Ung th :43 ch t c a g n 4000 ch t trong thu c lá gây ung th .Đ c ư â ủ ầ â ố ư ă bi t là các b nh ung th ph i, ung th các b ph n thu c đ u và c , ung ệ ệ ư ô ư ở ô â ô ầ ô th th n, ung th tuy n t y, ung th b ph n sinh d c,…ư â ư ê u ư ô â u

_ nh hA ưởng lên h th n kinh : Hút thu c lá làm gi m s lệ ầ ố a ố ương ho c có ă th gây ch t các t bào th n kinh trong nao .D n đ n ung th nao.ê ê ê ầ ẫ ê ư

_ nh hA ưởng đ n gia đinh xa h i : ê ô

+ Người hút thu c lá s tiêu phi m t kho ng ti n khá l n đ mua thu c lá, ố ẽ ô a ê ớ ê ố làm nh ha ưởng đ n thu nh p c a gia đinh ê â ủ

+ M t lô ương gi y kh ng l ph c v cho vi c v n các đi u thu c lá ,và các â ô ô u u ệ â ê ố lo i bao bi.ạ

+ Có nguy c gây ra nh ng v h a ho n d d i và nh ng v t cháy r ng, tàn ơ ữ u ỏ ạ ữ ô ữ â ừ phá tài nguyên qu c gia.ố

8) T li u trên Internetư ệ ( Ch t ch H Chi Minh ) ủ i ô

Lúc sinh th i, hút thu c lá là thú vui duy nh t c a H Ch T ch nh Bác thờ ố â ủ ô ủ i ư ường nói. Nh ng t khi b b nh, theo l i khuyên c a H i đ ng th y thu c, Bác có k ho ch quy t tâm bư ừ i ệ ờ ủ ô ô ầ ố ê ạ ê ỏ

d n. Bác nói: Bác hút thu c t lúc con tr nay đa thành thói quen, bây gi b thi t t nh ng khôngầ ố ừ ẻ ờ ỏ ố ư

d , các chú ph i giúp Bác b t t x u này. ê a ỏ â â

Sinh thời, Hồ Chủ Tịch là tấm gương tiêu biểu về nghị lực bỏ thuốc lá.

R i Bác t đ ra chô ư ê ương trinh b thu c d n d n. Lúc đ u là gi m s lỏ ố ầ ầ ầ a ố ương đi uê

hút trong ngày. Khi thèm hút thu c Bác làm m t vi c gi đó đ thu hút s chú ý, t pố ô ệ ê ư â

trung. Tu i đa già ph i làm nh v y th t quá v t v . T p m t thói quen, b m tô a ư â â â a â ô ỏ ô

thói quen không d chút nào. Ph i có m t ngh l c phi thê a ô i ư ường m i làm đớ ươc. Bác b o đ ng chi giúp vi c đ cho Bác m t v l Pênixilin n i làm vi c và phonga ô ệ ê ô ỏ ọ ở ơ ệ

Anh em b o thu c lá hút d không có l i, Bác b o: “Nh ng hút đ có c ”. V i cácha ố ở ơ a ư ê ữ ớ

làm đó, Bác đa gi m t c bao xu ng con ba, b n đi u m t ngày. C nh v y Báca ừ a ố ố ê ô ư ư â

hút th a d n.ư ầ

Đ u tháng 3-1968, nhân khi b c m ho nh , Bác t quy t đ nh b h n. M y ngàyầ i a ẹ ư ê i ỏ ẳ â

sau, trong m t tu n l anh em v n đ gói thu c trên bàn làm vi c c a Bác, nh ngô ầ ê ẫ ê ố ệ ủ ư

Bác không dung.

M t tháng sau, khi ti p đ ng chi Vu Quang, lúc y là Bi th Trung ô ê ô â ư ương Đoàn Thanh niên Lao đ ng Vi t Nam, Bác nói: Bác b thu c lá r i, chú v v n đ ngô ệ ỏ ố ô ê â ô

thanh niên đ ng hút thu c lá. Sau này Bác có bài th Vô đ :ừ ố ơ ê

“Thu c kiêng rố ươu c đa ba năm,ữ

Không b nh là tiên sệ ướng tuy t tr n.ệ ầ

M ng th y mi n Nam luôn th ng l n,ừ â ê ắ ớ

M t năm là c b n mua Xuân”ô a ố

Vi v y, hâ ưởng ng Tu n l Qu c gia không thu c lá 2013 (25 - 31.5.2013) chúng taư ầ ê ố ố

hay cung nhau "nói không v i thu c lá".ớ ố

M t s câu th , câu ca dao: ộ ố ơ

* Trong th c t m i ngư ê ọ ườ êi đ u ý th c v cái h i c a thu c lá nh ng đa s d ngư ê ạ ủ ố ư ư u

quá lâu r i ngô ười ta g i là nghi n thu c ,đ n n i trong ca dao có câu : ọ ệ ố ê ô

Nh ai nh nh thu c làoớ ư ớ ố

Đa chôn đi u xu ng l i đào đi u lên ê ố ạ ê

*M t s bài th hay vi t v tác h i c a thu c là và khuyên m i ngô ố ơ ê ê ạ ủ ố ọ ười nên b thu cỏ ố

BÀI TH : ĐO N TÌNH THU C LÁƠ Ạ Ố

Tác gi : Đ ng Minh Maia ă

Ngày biên ch hai mê ươi đi u thu cê ố

Hu ho i đ i, b nh chu c vào thânỷ ạ ờ ệ ố

Bao đêm suy nghĩ b n th n...ầ ầ

D t tinh thu c lá ngàn l n xin caiư ố ầ

Nào tim m ch tác oai tác quáiạ

Viêm ph i thuỳ qu n qu i đ n đauô ă ạ ớ

Ung th cung ch ng t đâuư ẳ ừ

B i do thu c lá c m đ u mà raở ố ầ ầ

Khói thu c ám th t là hôi hámố â

B nh nha chu đeo bám su t ngàyệ ố

Đêm v gi c ng l t layê â ủ ắ

Ho ho kh c kh c thạ ạ ương thay thân minh!

Gia t nhé khói xinh u n lừ ố ươn

M t m màng vay mắ ơ ươn đê mê

Quy t tâm xin gi câu thê ữ ê

Đo n tinh thu c lá đam mê ch t ngạ ố ê ười!

TH VUI: CHÀNG I B THU C EM NHƠ Ơ Ỏ Ố Ờ

Tác gi : Hu Tr na ệ ầ

Đường v c c l c b i m màu mâyê ư ạ u ờ

Da h ng rám n ng nh tâyô ắ ư

Vi mê làn khói mà g y nh que!ầ ư

T n ti n mua thu c phi phèố ê ố

Ung th lá ph i khóc nhoe đ ng cayư ô ắ

Vàng da nh ha ưởng gan này?

L i thêm răng x n m t ngây l thạ ỉ ă ạ ường!

Căn phong có mui thu c vố ương

T i con th d i h c đô ơ ạ ọ ường kém minh

Thông tin đ i chúng truy n hinhạ ê

Hoan nghênh b thu c mà minh không ngheỏ ố

Đ n nay em vi t th đeê ê ơ

Chàng con mê thu c... ra hè mà mố ơ

Đ ng trách đêm l nh em lừ ạ ơ

M ng chi âu y m hôn b môi yêu!ô ê ờ

VI. Ý nghĩa c a vi c gi i quy t tình hu ng

ủ

ệ

ả

ế

ố

* Đ i v i s c kh e h c sinhố ớ ư ỏ ọ

Đ i v i h c sinh chúng ta, s c kh e là m t v n đ quan tr ng. N u ố ớ ọ ư ỏ ô â ê ọ ê thi u đi s c kh e thi chúng ta khó có th làm đê ư ỏ ê ươc nh ng gi mà chúng ta ữ mu n. Tuy nhiên, m t vài b n tr thố ô ạ ẻ ường hút thu c lá trong trố ở ường h c mà ọ không đ ý gi đ n tác h i c a chúng. B thu c lá s có nh ng tác d ng đ i ê ê ạ ủ ỏ ố ẽ ữ u ố v i các b n h c sinh:ớ ạ ọ

1) Không hút thu c lá hay không hit ph i khói thu c lá s giúp các ố a ố ẽ b n h c sinh phong tr m t s b nh v đạ ọ ừ ô ố ệ ê ường hô h p nh ung th ph qu n â ư ư ê a ph i, ung th vom h ng, mi ng, th c qu n, ung th ru t… và giúp các b n ô ư ọ ệ ư a ư ô ạ tránh đươc các b nh v răng, l i, gi m s lệ ê ơ a ố ương và ch t lâ ương tinh trung.

2) Ti t ki m đê ệ ươc m t kho nô a chi phi đáng k : Trung binh m i tháng ê ô b n tiêu t n kho ng 700 nghin đ mua thu c lá, n u dung s ti n này bào ạ ố a ê ố ê ố ê nh ng m c đich lành m nh khác đ c i thi n s c kh e hay b ti t ki m thi ữ u ạ ê a ệ ư ỏ ỏ ê ệ ch ng bao lâu mà b n s giàu s .ẳ ạ ẽ u

3) Gi m đi m t ph n nào các đ c h i tich t trong c th các b n.a ô ầ ô ạ u ơ ê ạ 4) B n và gia đinh b n s đạ ạ ẽ ươ âc t n hưởng cu c s ng trong m t khôngô ố ô gian trong lành và s ch thoáng. Khi b n đa b thu c ch c ch n b n s nghĩ ạ ạ ỏ ố ắ ắ ạ ẽ nh ng ngày tháng chim trong khói thu c th t là kinh kh ng, và t i sao minh ữ ố â ủ ạ không thoát kh i nó t t h n.ỏ ố ơ

5) Khi không hút thu c lá hay b thu c lá s giúp cho tri nao phát ố ỏ ố ẽ tri n, sáng t o, c i thi n th l c, tri nh .ê ạ a ệ i ư ớ

6) B thu c lá là m t trong nh ng bi n pháp giúp con ngỏ ố ô ữ ệ ườ ai c i thi n ệ v đ p c th .ẻ ẹ ơ ê

7) Tăng cường kh năng tu n hoàn máu, tăng s c kh e xa ầ ư ỏ ương c t, b ố ỏ đươc m t s căn b nh nan y, b nh u tai và m t s b nh thô ố ệ ệ ô ố ệ ường g p.ă

* Đ i v i xã h iố ớ ô

V.6.2.1 Nh ng tác d ng v m t môi trữ u ê ă ường ( B thu c lá s gi m ỏ ố ẽ a đươc hi n tệ ương cháy r ng, cháy nhà, phát sinh ra các ch t khi đ c ) ừ â ô

V.6.2.2 B hút thu c lá giúp cho xa h i gi m b t nh ng ngỏ ố ô a ớ ữ ườ i ắi b m c b nh hi m nghèo,… giúp cho xa h i ngày càng văn minh h n.ệ ê ô ơ

V.6.2.3 Không ch có h i cho s c kh e, thu c lá con gây ra nh ng t n ỉ ạ ư ỏ ố ữ ô th t l n v kinh t c a m i gia đinh và toàn xa h i. â ớ ê ê ủ ô ô Ước tinh, ph n đóng góp ầ c a ngành công nghi p thu c lá cho ngân sách Nhà nủ ệ ố ước ch chi m 1/3 s ti n ỉ ê ố ê (kho ng 6.000 t đ ng/năm) mà nga ỷ ô ười dân tiêu vào khói thu c.ố Chi phi chăm sóc y t cho nh ng ngê ữ ười dân hút thu c lá và vi c gi m ngày công lao đ ng ố ệ a ô c a h là nh ng t n th t r t l n cho m t qu c gia có nhi u ngủ ọ ữ ô â â ớ ô ố ê ười nghi n ệ thu c lá…ố

* Đ i v i gia đìnhố ớ

1) Gi m h a ho n trong gia đinh (th c t ch ng minh nhà c a nh nga ỏ ạ ư ê ư ủ ữ người hút thu c lá có m c r i ro b cháy cao g p 6 l n so v i nhà c a nh ng ố ư ủ i â ầ ớ ủ ữ người không hút thu c )ố

2) Làm cho gia đinh thêm đ m m yên vui n u nh không ai hút ầ â ê ư thu c lá ố

3) Nh ng ngữ ười m mang thai hút ho c hit ph i khói thu c lá s làm ẹ ă a ố ẽ tăng nguy c ung th t cung, r i lo n kinh nguy t, ung th vú, d d ng thai ơ ư ư ố ạ ệ ư i ạ nhi, gi m ti t s a, nguy c sinh con b thi u cân s cao g p 2 l n so v i nga ê ữ ơ i ê ẽ â ầ ớ ười không hút thu c.ố

4) Các gia đinh có người hút thu c lá thố ường có nguy c c gia đinh ơ a m c b nh ung th , con sinh ra có kh năng b d d ng. Làm gi m kh năng vô ắ ệ ư a i i ạ a a sinh. Du là đàn ông hay đàn bà n u nghi n thu c s nh hê ệ ố ẽ a ưởng tr c ti p đ n ư ê ê kh năng sinh con. đàn ông làm tăng b nh suy gi m ca Ở ệ a ương c ng, suy gi m ư a s lố ương tinh trung. ph n làm gi m kh năng r ng tr ng và th thai.N u Ở u ữ a a u ư u ê nh ng ai con trong giai đo n sinh đ thi nên b thu c càng s m càng t t, b i ữ ạ ẻ ỏ ố ớ ố ở nó không ch có l i cho ngỉ ơ ười trong cu c mà con có tác d ng c cho đ a tr ô u a ư ẻ trong tương lai.

*Ý th c c a h c sinhư ủ ọ

1) Các b n h c sinh c n ý th c đạ ọ ầ ư ươc nh ng vi c minh đang làm. Các ữ ệ b n c n t hi u không nên hút thu c lá.ạ ầ ư ê ố

2) Các b n h c sinh có th tuyên truy n cho ngạ ọ ê ê ười khác tác h i c a ạ ủ vi c hút thu c lá và tác d ng c a vi c t b thu c lá.ệ ố u ủ ệ ừ ỏ ố

3) Hay xây d ng k ho ch đ t b thói quen hút thu c có h i ngay tư ê ạ ê ừ ỏ ố ạ ừ

4) Kiên quy t không th , hút du ch m t l n, gi i thich cho b n bè, ê ư ỉ ô ầ a ạ

người thân v tác h i c a thu c lá và khuyên h gi m, b thu c láê ạ ủ ố ọ a ỏ ố

* Các hành vi nghiêm c m :â

S n xu t, mua bán, nh p kh u, tràng tr , v n chuy n thu c lá gi , s n ph m a â â â ữ â ê ố a a â

đươc thi t k có ki u dáng ho c hinh th c nh bao, gói ho c nhi u đi u thu c lá; ê ê ê ă ư ư ă ê ê ố

mua bán, tàng tr , v n chuy n nguyên li u thu c lá, thu c lá nh p l u ; Qu ng cáo, ữ â ê ệ ố ố â â a

khuy n m i thu c lá; ti p th thu c lá tr c ti p t i ngê ạ ố ê i ố ư ê ớ ười tiêu dung m i hinh th c; ọ ư

tài tr c a t ch c, cá nhân kinh doanh thu c lá, tr trơ ủ ô ư ố ừ ường h p qui đ nh t i Đi u ơ i ạ ê

16 c a Lu t này; ngủ â ười ch a đ 18 tu i s d ng, mua, bán thu c lá; s d ng ư ủ ô ư u ố ư u

người ch a đ 18 tu i mua, bán thu c lá; bán cung c p thu c lá cho ngư ủ ô ố â ố ười ch a đư ủ

18 tu i; bán thu c lá b ng máy bán thu c lá t đ ng; hút, bán thu c lá t i đ a đi m ô ố ă ố ư ô ố ạ i ê

có qui đ nh c m ; s d ng hinh nh thu c lá trên báo chi; V n đ ng, ép bu c ngi â ư u a ố â ô ô ười khác s d ng thu c lá .ư u ố

Bi n pháp kh c ph c :ệ ă ụ

+ Tránh ti p xúc, ch i v i nh ng b n không t t không phu h p v i b n thân.ê ơ ớ ữ ạ ố ơ ớ a

+ Không nên xa lánh nh ng b n cá bi t trữ ạ ệ ở ường, nhà trường và m i h c sinh hayô ọ

r ng tay đón chào b n, đ nh ng h c sinh l bô ạ ê ữ ọ ỡ ước con bi t minh có th quay l iê ê ạ . + Yêu c u ngầ ười hút thu c lá không hút thu c lá t i đ a đi m có quy đ nh c m hútố ố ạ i ê i â thu c lá.ố

+ V n đ ng, tuyên truy n ngâ ô ê ười khác không s d ng thu c lá, cai nghi n thu c lá.ư u ố ệ ố

+ Yêu c u c quan, t ch c, cá nhân có th m quy n x lý ngầ ơ ô ư â ê ư ười có hành vi hút

thu c lá t i đ a đi m có quy đ nh c m hút thu c lá.ố ạ i ê i â ố

+ Ph n ánh ho c t cáo c quan, nga ă ố ơ ười có th m quy n không x lý hành vi hútâ ê ư

thu c lá t i đ a đi m có quy đ nh c m hút thu c láố ạ i ê i â ố .

+Giáo d c đu ươc các th h h c sinh nói “không” v i thu c lá là chúng ta s cóê ệ ọ ớ ố ẽ

nhi u th h công dân kh e m nh, tri tu , có l i s ng văn minh lành m nh và b tê ê ệ ỏ ạ ệ ố ố ạ ớ

đi đươc nhi u gánh n ng cho gia đinh và xa h i. Mu n v y, nhà trê ă ô ố â ường c n tăngầ

cường giáo d c và quy t li t ngăn ch n s m. Gia đinh và xa h i cung ph i h p đu ê ệ ă ớ ô ố ơ ê

b o v con em minh không cho sa đà vào hút thu c. Cung c n có ch tài x ph ta ệ ố ầ ê ư ạ

nghiêm kh c nh ng ngắ ữ ười vi ph m. Nhà trạ ường, gia đinh và xa h i cung đ ng lo tô ô ạ

chung tay phong ch ng tác h i c a thu c lá thi vi c gi m thi u t l h c sinh, sinhố ạ ủ ố ệ a ê ỷ ệ ọ

viên hút thu c lá là có tinh kh thiố a .

+ Cung v i đó c n có s vào cu c, ph i h p tich c c c a các s , ban, ngành, nh tớ ầ ư ô ố ơ ư ủ ở â

là c quan ch c năng và chinh quy n đ a phơ ư ê i ương trong qu n lý vi c bán thu c lá t ia ệ ố ạ

các hàng, quán quanh khu v c c ng trư ô ường và trong các căng tin c a trủ ường... thi vi c gi m thi u t l h c sinh, sinh viên hút thu c lá có tinh kh thi caoệ a ê ỷ ệ ọ ố a .

BÀI TH : ĐO N TÌNH THU C LÁƠ Ạ Ố

Tác gi : Đ ng Minh Maia ă

Ngày biên ch hai mê ươi đi u thu cê ố

Hu ho i đ i, b nh chu c vào thânỷ ạ ờ ệ ố

Bao đêm suy nghĩ b n th n...ầ ầ

D t tinh thu c lá ngàn l n xin caiư ố ầ

Nào tim m ch tác oai tác quáiạ

Viêm ph i thuỳ qu n qu i đ n đauô ă ạ ớ

Ung th cung ch ng t đâuư ẳ ừ

B i do thu c lá c m đ u mà raở ố ầ ầ

Khói thu c ám th t là hôi hámố â

B nh nha chu đeo bám su t ngàyệ ố

Đêm v gi c ng l t layê â ủ ắ

Ho ho kh c kh c thạ ạ ương thay thân minh! Gia t nhé khói xinh u n lừ ố ươn M t m màng vay mắ ơ ươn đê mê

Quy t tâm xin gi câu thê ữ ê

Đo n tinh thu c lá đam mê ch t ngạ ố ê ười! TH VUI: CHÀNG I B THU C EM NHƠ Ơ Ỏ Ố Ờ

Tác gi : Hu Tr na ệ ầ

Đường v c c l c b i m màu mâyê ư ạ u ờ

Da h ng rám n ng nh tâyô ắ ư

Vi mê làn khói mà g y nh que!ầ ư

T n ti n mua thu c phi phèố ê ố

Ung th lá ph i khóc nhoe đ ng cayư ô ắ

Vàng da nh ha ưởng gan này? L i thêm răng x n m t ngây l thạ ỉ ă ạ ường!

Căn phong có mui thu c vố ương T i con th d i h c đô ơ ạ ọ ường kém minh

Thông tin đ i chúng truy n hinhạ ê

Hoan nghênh b thu c mà minh không ngheỏ ố

Đ n nay em vi t th đeê ê ơ

Chàng con mê thu c... ra hè mà mố ơ

Đ ng trách đêm l nh em lừ ạ ơ

M ng chi âu y m hôn b môi yêu!ô ê ờ

VI. Ý nghĩa c a vi c gi i quy t tình hu ng

ủ

ệ

ả

ế

ố

* Đ i v i s c kh e h c sinhố ớ ư ỏ ọ

Đ i v i h c sinh chúng ta, s c kh e là m t v n đ quan tr ng. N u ố ớ ọ ư ỏ ô â ê ọ ê thi u đi s c kh e thi chúng ta khó có th làm đê ư ỏ ê ươc nh ng gi mà chúng ta ữ mu n. Tuy nhiên, m t vài b n tr thố ô ạ ẻ ường hút thu c lá trong trố ở ường h c mà ọ không đ ý gi đ n tác h i c a chúng. B thu c lá s có nh ng tác d ng đ i ê ê ạ ủ ỏ ố ẽ ữ u ố v i các b n h c sinh:ớ ạ ọ

1) Không hút thu c lá hay không hit ph i khói thu c lá s giúp các ố a ố ẽ b n h c sinh phong tr m t s b nh v đạ ọ ừ ô ố ệ ê ường hô h p nh ung th ph qu n â ư ư ê a ph i, ung th vom h ng, mi ng, th c qu n, ung th ru t… và giúp các b n ô ư ọ ệ ư a ư ô ạ tránh đươc các b nh v răng, l i, gi m s lệ ê ơ a ố ương và ch t lâ ương tinh trung.

2) Ti t ki m đê ệ ươc m t kho nô a chi phi đáng k : Trung binh m i tháng ê ô

b n tiêu t n kho ng 700 nghin đ mua thu c lá, n u dung s ti n này bào ạ ố a ê ố ê ố ê

nh ng m c đich lành m nh khác đ c i thi n s c kh e hay b ti t ki m thi ữ u ạ ê a ệ ư ỏ ỏ ê ệ

3) Gi m đi m t ph n nào các đ c h i tich t trong c th các b n.a ô ầ ô ạ u ơ ê ạ 4) B n và gia đinh b n s đạ ạ ẽ ươ âc t n hưởng cu c s ng trong m t khôngô ố ô

gian trong lành và s ch thoáng. Khi b n đa b thu c ch c ch n b n s nghĩ ạ ạ ỏ ố ắ ắ ạ ẽ

nh ng ngày tháng chim trong khói thu c th t là kinh kh ng, và t i sao minh ữ ố â ủ ạ

không thoát kh i nó t t h n.ỏ ố ơ

5) Khi không hút thu c lá hay b thu c lá s giúp cho tri nao phát ố ỏ ố ẽ tri n, sáng t o, c i thi n th l c, tri nh .ê ạ a ệ i ư ớ

6) B thu c lá là m t trong nh ng bi n pháp giúp con ngỏ ố ô ữ ệ ườ ai c i thi n ệ v đ p c th .ẻ ẹ ơ ê

7) Tăng cường kh năng tu n hoàn máu, tăng s c kh e xa ầ ư ỏ ương c t, b ố ỏ đươc m t s căn b nh nan y, b nh u tai và m t s b nh thô ố ệ ệ ô ố ệ ường g p.ă

* Đ i v i xã h iố ớ ô

V.6.2.1 Nh ng tác d ng v m t môi trữ u ê ă ường ( B thu c lá s gi m ỏ ố ẽ a đươc hi n tệ ương cháy r ng, cháy nhà, phát sinh ra các ch t khi đ c ) ừ â ô

V.6.2.2 B hút thu c lá giúp cho xa h i gi m b t nh ng ngỏ ố ô a ớ ữ ườ i ắi b m c b nh hi m nghèo,… giúp cho xa h i ngày càng văn minh h n.ệ ê ô ơ

V.6.2.3 Không ch có h i cho s c kh e, thu c lá con gây ra nh ng t n ỉ ạ ư ỏ ố ữ ô th t l n v kinh t c a m i gia đinh và toàn xa h i. â ớ ê ê ủ ô ô Ước tinh, ph n đóng góp ầ c a ngành công nghi p thu c lá cho ngân sách Nhà nủ ệ ố ước ch chi m 1/3 s ti n ỉ ê ố ê (kho ng 6.000 t đ ng/năm) mà nga ỷ ô ười dân tiêu vào khói thu c.ố Chi phi chăm sóc y t cho nh ng ngê ữ ười dân hút thu c lá và vi c gi m ngày công lao đ ng ố ệ a ô c a h là nh ng t n th t r t l n cho m t qu c gia có nhi u ngủ ọ ữ ô â â ớ ô ố ê ười nghi n ệ thu c lá…ố

* Đ i v i gia đìnhố ớ

1) Gi m h a ho n trong gia đinh (th c t ch ng minh nhà c a nh nga ỏ ạ ư ê ư ủ ữ người hút thu c lá có m c r i ro b cháy cao g p 6 l n so v i nhà c a nh ng ố ư ủ i â ầ ớ ủ ữ người không hút thu c )ố

2) Làm cho gia đinh thêm đ m m yên vui n u nh không ai hút ầ â ê ư thu c lá ố

3) Nh ng ngữ ười m mang thai hút ho c hit ph i khói thu c lá s làm ẹ ă a ố ẽ tăng nguy c ung th t cung, r i lo n kinh nguy t, ung th vú, d d ng thai ơ ư ư ố ạ ệ ư i ạ nhi, gi m ti t s a, nguy c sinh con b thi u cân s cao g p 2 l n so v i nga ê ữ ơ i ê ẽ â ầ ớ ười không hút thu c.ố

4) Các gia đinh có người hút thu c lá thố ường có nguy c c gia đinh ơ a m c b nh ung th , con sinh ra có kh năng b d d ng. Làm gi m kh năng vô ắ ệ ư a i i ạ a a sinh. Du là đàn ông hay đàn bà n u nghi n thu c s nh hê ệ ố ẽ a ưởng tr c ti p đ n ư ê ê kh năng sinh con. đàn ông làm tăng b nh suy gi m ca Ở ệ a ương c ng, suy gi m ư a s lố ương tinh trung. ph n làm gi m kh năng r ng tr ng và th thai.N u Ở u ữ a a u ư u ê nh ng ai con trong giai đo n sinh đ thi nên b thu c càng s m càng t t, b i ữ ạ ẻ ỏ ố ớ ố ở nó không ch có l i cho ngỉ ơ ười trong cu c mà con có tác d ng c cho đ a tr ô u a ư ẻ trong tương lai.

*Ý th c c a h c sinhư ủ ọ

1) Các b n h c sinh c n ý th c đạ ọ ầ ư ươc nh ng vi c minh đang làm. Các ữ ệ b n c n t hi u không nên hút thu c lá.ạ ầ ư ê ố

2) Các b n h c sinh có th tuyên truy n cho ngạ ọ ê ê ười khác tác h i c a ạ ủ vi c hút thu c lá và tác d ng c a vi c t b thu c lá.ệ ố u ủ ệ ừ ỏ ố

3) Hay xây d ng k ho ch đ t b thói quen hút thu c có h i ngay tư ê ạ ê ừ ỏ ố ạ ừ

4) Kiên quy t không th , hút du ch m t l n, gi i thich cho b n bè, ê ư ỉ ô ầ a ạ người thân v tác h i c a thu c lá và khuyên h gi m, b thu c láê ạ ủ ố ọ a ỏ ố

* Các hành vi nghiêm c m :â

S n xu t, mua bán, nh p kh u, tràng tr , v n chuy n thu c lá gi , s n ph m a â â â ữ â ê ố a a â đươc thi t k có ki u dáng ho c hinh th c nh bao, gói ho c nhi u đi u thu c lá; ê ê ê ă ư ư ă ê ê ố mua bán, tàng tr , v n chuy n nguyên li u thu c lá, thu c lá nh p l u ; Qu ng cáo, ữ â ê ệ ố ố â â a khuy n m i thu c lá; ti p th thu c lá tr c ti p t i ngê ạ ố ê i ố ư ê ớ ười tiêu dung m i hinh th c; ọ ư tài tr c a t ch c, cá nhân kinh doanh thu c lá, tr trơ ủ ô ư ố ừ ường h p qui đ nh t i Đi u ơ i ạ ê 16 c a Lu t này; ngủ â ười ch a đ 18 tu i s d ng, mua, bán thu c lá; s d ng ư ủ ô ư u ố ư u người ch a đ 18 tu i mua, bán thu c lá; bán cung c p thu c lá cho ngư ủ ô ố â ố ười ch a đư ủ 18 tu i; bán thu c lá b ng máy bán thu c lá t đ ng; hút, bán thu c lá t i đ a đi m ô ố ă ố ư ô ố ạ i ê có qui đ nh c m ; s d ng hinh nh thu c lá trên báo chi; V n đ ng, ép bu c ngi â ư u a ố â ô ô ười khác s d ng thu c lá .ư u ố

Bi n pháp kh c ph c :ệ ă ụ

+ Tránh ti p xúc, ch i v i nh ng b n không t t không phu h p v i b n thân.ê ơ ớ ữ ạ ố ơ ớ a

+ Không nên xa lánh nh ng b n cá bi t trữ ạ ệ ở ường, nhà trường và m i h c sinh hayô ọ

r ng tay đón chào b n, đ nh ng h c sinh l bô ạ ê ữ ọ ỡ ước con bi t minh có th quay l iê ê ạ . + Yêu c u ngầ ười hút thu c lá không hút thu c lá t i đ a đi m có quy đ nh c m hútố ố ạ i ê i â

+ V n đ ng, tuyên truy n ngâ ô ê ười khác không s d ng thu c lá, cai nghi n thu c lá.ư u ố ệ ố

+ Yêu c u c quan, t ch c, cá nhân có th m quy n x lý ngầ ơ ô ư â ê ư ười có hành vi hút thu c lá t i đ a đi m có quy đ nh c m hút thu c lá.ố ạ i ê i â ố

+ Ph n ánh ho c t cáo c quan, nga ă ố ơ ười có th m quy n không x lý hành vi hútâ ê ư

thu c lá t i đ a đi m có quy đ nh c m hút thu c láố ạ i ê i â ố .

+Giáo d c đu ươc các th h h c sinh nói “không” v i thu c lá là chúng ta s cóê ệ ọ ớ ố ẽ

nhi u th h công dân kh e m nh, tri tu , có l i s ng văn minh lành m nh và b tê ê ệ ỏ ạ ệ ố ố ạ ớ

đi đươc nhi u gánh n ng cho gia đinh và xa h i. Mu n v y, nhà trê ă ô ố â ường c n tăngầ

cường giáo d c và quy t li t ngăn ch n s m. Gia đinh và xa h i cung ph i h p đu ê ệ ă ớ ô ố ơ ê

b o v con em minh không cho sa đà vào hút thu c. Cung c n có ch tài x ph ta ệ ố ầ ê ư ạ

nghiêm kh c nh ng ngắ ữ ười vi ph m. Nhà trạ ường, gia đinh và xa h i cung đ ng lo tô ô ạ

chung tay phong ch ng tác h i c a thu c lá thi vi c gi m thi u t l h c sinh, sinhố ạ ủ ố ệ a ê ỷ ệ ọ

viên hút thu c lá là có tinh kh thiố a .

+ Cung v i đó c n có s vào cu c, ph i h p tich c c c a các s , ban, ngành, nh tớ ầ ư ô ố ơ ư ủ ở â

là c quan ch c năng và chinh quy n đ a phơ ư ê i ương trong qu n lý vi c bán thu c lá t ia ệ ố ạ

các hàng, quán quanh khu v c c ng trư ô ường và trong các căng tin c a trủ ường... thi vi c gi m thi u t l h c sinh, sinh viên hút thu c lá có tinh kh thi caoệ a ê ỷ ệ ọ ố a .