liên môn hk2

I.Tên tình hu ng

ố

: V n d ng ki n th c liên môn đ gi i quy t tình hu ng: ậ ụ ế ứ ể ả ế ố

“Nói Không V i Th c ph m B n”.

ớ

ự

ẩ

ẩ

Ngày nay, đ t nấ ước ta đang trong th i kì công nghi p hóa – hi n đ i hóa, kinh tờ ệ ệ ạ ế

phát tri n khi n nhu c u c a ngể ế ầ ủ ười dân càng ngày càng cao. Không còn “chỉ

tiêu” ăn no, m c m n a mà l i tr thành ăn ngon, m c đ p. Tuy v y, vi c giặ ấ ữ ạ ở ặ ẹ ậ ệ ữ

v sinh an toàn th c ph m v n ch a đệ ự ẩ ẫ ư ược nhi u ngề ười chú ý đ n.ế

M t trong nh ng v n đ xã h i đang độ ữ ấ ề ộ ượ ấc r t nhi u ngề ười quan tâm hi n nayệ

chính là tình hình v sinh an toàn th c ph m. Trên các phệ ự ẩ ương ti n thông tin đ iệ ạ

chúng, chúng ta th y xu t hi n ngày càng nhi u nh ng tin t c hình nh v cácấ ấ ệ ề ữ ứ ả ề

vi c m t v sinh an toàn th c ph m. S d ng các s n ph m m t v sinh gây raệ ấ ệ ự ẩ ử ụ ả ẩ ấ ệ

nhi u h u qu không t t đ n s c kho c a m i ngề ậ ả ố ế ứ ẻ ủ ỗ ười. V y di n bi n c a tìnhậ ễ ế ủ

tr ng trên đang ra sao, tôi không dám kh ng đ nh trong bài vi t này đã th c s cóạ ẳ ị ế ự ự

cái nhìn t ng quan nh ng hi v ng nó s cung c p cho b n đ c nh ng nhìn nh nổ ư ọ ẽ ấ ạ ọ ữ ậ

v tình tr ng m t v sinh an toàn th c ph m đang h ng ngày h ng gi t n t iề ạ ấ ệ ự ẩ ằ ằ ờ ồ ạ

xung quanh cu c s ng chúng ta. ộ ố

Trong nh ng năm g n đây, n n kinh t c a nữ ầ ề ế ủ ước ta chuy n sang c ch thể ơ ế ị

trường. Các lo i th c ph m s n xu t, ch bi n trong nạ ự ẩ ả ấ ế ế ước và nước ngoài nh pậ

vào Vi t Nam ngày càng nhi u ch ng lo i. Vi c s d ng các ch t ph gia trongệ ề ủ ạ ệ ử ụ ấ ụ

s n xu t tr nên ph bi n. Các lo i ph m màu, đả ấ ở ổ ế ạ ẩ ường hóa h c đang b l mọ ị ạ

nh th t quay, ch giò, ô mai … Nhi u lo i th t bán trên th trư ị ả ề ạ ị ị ường không qua ki m duy t thú y. Tình hình s n xu t th c ăn, đ u ng gi , không đ m b o ch tể ệ ả ấ ứ ồ ố ả ả ả ấ

lượng và không theo đúng thành ph n nguyên li u cũng nh quy trình công nghầ ệ ư ệ

đã đăng ký v i c quan qu n lý. Nhãn hàng và qu ng cáo không đúng s th tớ ơ ả ả ự ậ

v n x y ra.ẫ ả

Ngoài ra, vi c s d ng hóa ch t b o v th c v t bao g m thu c tr sâu, di t c ,ệ ử ụ ấ ả ệ ự ậ ồ ố ừ ệ ỏ

hóa ch t kích thích tăng trấ ưởng và thu c b o qu n không theo đúng quy đ nh gâyố ả ả ị

ô nhi m ngu n nễ ồ ước cũng nh t n d các hóa ch t này trong th c ph m.ư ồ ư ấ ự ẩ

Vi c b o qu n lệ ả ả ương th c th c ph m không đúng quy cách t o đi u ki n choự ự ẩ ạ ề ệ vi khu n và n m m c phát tri n đã d n đ n các v ng đ c th c ph m.ẩ ấ ố ể ẩ ế ụ ộ ộ ự ẩ

Các b nh do th c ph m gây nên không ch là các b nh c p tính do ng đ c th cệ ự ẩ ỉ ệ ấ ộ ộ ứ

ăn mà còn là các b nh m n tính do nhi m và tích lũy các ch t đ c h i t môiệ ạ ễ ấ ộ ạ ừ

trường bên ngoài vào th c ph m, gây r i lo n chuy n hóa các ch t trong c th ,ự ẩ ố ạ ể ấ ơ ể

trong đó có b nh tim m ch và ung th .ệ ạ ư

Cu c s ng hiên đ i, đã khi n con ngộ ố ạ ế ười ngày càng tr nên h pở ẹ hòi ích k . Lòngỉ

tham l i ích , ti n b c đã đ y nh ng ngợ ề ạ ẩ ữ ười nông dân “ thôn dã t ch đi n” đ nị ề ế

con đường t o ra “ th c ph m b n” đ đáp ngạ ự ẩ ẩ ể ứ nhu c u t n t i c a nhân lo i.ầ ồ ạ ủ ạ

G n đây, d lu n h t s c hoang mang trầ ư ậ ế ứ ước thông tin m t s nhãn nộ ố ước đóng chai có th ph n l n b c nh t t i Vi t Nam hi n nay nh C2, R ng đ b nhi mị ầ ớ ậ ấ ạ ệ ệ ư ồ ỏ ị ễ

chì vượt m c cho phép. Chì là m t kim lo i n ng thu c nhóm kim lo i đ c, n uứ ộ ạ ặ ộ ạ ộ ế

ăn (ho c u ng) v i hàm lặ ố ớ ượng nhi u có th x y ra nhi m đ c c p tính ho cề ể ả ễ ộ ấ ặ

mãn tính tùy thu c m c đ dung n p hàm lộ ứ ộ ạ ượng chì vào c th …ơ ể N u dùngế

nhi u và trong th i gian dài có th gây ng đ c, nhi u ngề ờ ể ộ ộ ề ười không ng đ c c pộ ộ ấ

tính luôn mà tích t thành nh ng b nh nguy hi m.ụ ữ ệ ể Khi vào c th , chì tích lũyơ ể

trong các mô nhi u m nh não, gan, ho c mô nhi u s ng nh : da, lông, tóc,ề ỡ ư ặ ề ừ ư

móng… gây t n h i t i h th n kinh, sinh s n, gan, th n, tiêu hóa, th m chí gâyổ ạ ớ ệ ầ ả ậ ậ

ung th . Ngoài ra, đ c t chì có th gây ra cao huy t áp và thi u máu. Chì tích tư ộ ố ể ế ế ụ

trong xương có th gây m t cân b ng t o xể ấ ằ ạ ương, xương không phát tri n dàiể

Chúng ta đã th y nh ng lo i th c ph m trên r t có h i cho l i s ng c a conấ ữ ạ ự ẩ ấ ạ ố ố ủ

người . Và tôi mu n cu c s ng c a chúng ta không còn th c ph m nhi m đ cố ộ ố ủ ự ẩ ễ ộ

làm gây h i cho con ngạ ười . Vì v y chúng ta c n ph i có nh ng bi n pháp, l iậ ầ ả ữ ệ ờ

đ i ngh và d n ch ng c th cho m i ngờ ị ẫ ứ ụ ể ọ ười bi t đế ược tác h i c a th c ph mạ ủ ự ẩ

b nhi m đ c ị ễ ộ

II. M c tiêu gi i quy t tình hu ng

ụ

ả

ế

ố

B ng ki n th c môn h c nh Công ngh , V t lí, Hóa h c, Sinh h c, Giáo d cằ ế ứ ọ ư ệ ậ ọ ọ ụ

công dân và ki n th c th c t đ cho m i ngế ứ ự ế ể ọ ười trong nước và ngoài nước th yấ

được h u qu c a tình tr ng th c ph m b nhi m trùng, nhi m đ c trôi n iậ ả ủ ạ ự ẩ ị ễ ễ ộ ổ

trong xã h i hi n nay có tác đ ng không nh đ n môi trộ ệ ộ ỏ ế ường s ng và s c kh eố ứ ỏ

c a con ngủ ười.Ngoài ra giúp cho m i ngọ ười bi t đế ược nh ng tác h i c a nóữ ạ ủ

nguy hi m nh th nào ? T đó, đ ra để ư ế ừ ề ược các bi n pháp gi v sinh an toànệ ữ ệ

th c ph m nh m b o v môi trự ẩ ằ ả ệ ường và s c kh e c ng đ ng.Và kêu g i c ngứ ỏ ộ ồ ọ ộ

đ ng quan tâm nhi u h n đ n an toàn v sinh th c ph m, nói không v i th cồ ề ơ ế ệ ự ẩ ớ ự

ph m ô nhi m. Bên c nh đó là nâng cao trách nhi m, vai trò c a c quan nhàẩ ễ ạ ệ ủ ơ

nước trong vi c ki m tra phát hi n, x lý, ngăn ch n nh ng hành vi vi ph m vệ ể ệ ử ặ ữ ạ ề

v sinh an toàn th c ph m. Đ ng th i nâng cao trách nhi m c a các t ch c, cáệ ự ẩ ồ ờ ệ ủ ổ ứ

nhân s n xu t, kinh doanh đ i v i s c kh e ngả ấ ố ớ ứ ỏ ười tiêu dùng; nâng cao nh nậ

th c c a nhân dân đ m i cá nhân tr thành "ngứ ủ ể ỗ ở ười tiêu dùng thông thái" trong vi c l a ch n th c ph m an toàn, s d ng th c ph m h p lý và lành m nhệ ự ọ ự ẩ ử ụ ự ẩ ợ ạ .

III. T ng quan v các nghiên c u liên quan đ n vi c gi i quy t

ổ

ề

ứ

ế

ệ

ả

ế

tình hu ng

ố

- B ng ki n th c các môn đã đằ ế ứ ược h c trên l p: Công ngh , V t lí, Hóa h c, ọ ớ ệ ậ ọ

Sinh h c, Giáo d c công dân… ọ ụ

- Tham kh o trên báo, t p chí và các phả ạ ương ti n truy n thông. ệ ề

IV. Gi i quy t tình hu ng

ả

ế

ố

- Tìm hi u các hi n tể ệ ượng ng đ c th c ăn, ch ra độ ộ ứ ỉ ược các nguyên nhân nhi mễ

trùng, nhi m đ c th c ph m làm nh hễ ộ ự ẩ ả ưởng đ n môi trế ường s ng và s c kh eố ứ ỏ

c a con ngủ ười, gây t n th t không nh cho gia đình và toàn xã h i. T đó, đ raổ ấ ỏ ộ ừ ề

các bi n pháp gi v sinh an toàn th c ph m nh m đ m b o môi trệ ữ ệ ự ẩ ằ ả ả ường Xanh-S ch-Đ pạ ẹ và t t c chúng ta có m t trái tim luôn kh e m nh. ấ ả ộ ỏ ạ

V. Thuy t minh ti n trình gi i quy t tình hu ng ế ế ả ế ố

V sinh th c ph m đây là m t khái ni m khoa h c đ ch th c ph m không ệ ự ẩ ở ộ ệ ọ ể ỉ ự ẩ

ch a vi sinh v t gây b nh và không ch a đ c t . Khái ni m đó còn bao g m ứ ậ ệ ứ ộ ố ệ ồ

khâu t ch c v sinh trong ch bi n b o qu n th c ph m. An toàn th c ph m ổ ứ ệ ế ế ả ả ự ẩ ự ẩ

được hi u là kh năng không gây ng đ c c a th c ph m đ i v i con ngể ả ộ ộ ủ ự ẩ ố ớ ười. Nh v y, có th nói là khái ni m này có n i dung r ng h n do nguyên nhân gây ư ậ ể ệ ộ ộ ơ

ra ng đ c th c ph m không ch h n ch vi sinh v t. Nói chung v sinh an ộ ộ ự ẩ ỉ ạ ế ở ậ ệ

toàn th c ph m là vi c b o đ m th c ph m không gây h i cho s c kho , tính ự ẩ ệ ả ả ự ẩ ạ ứ ẻ

m ng ngạ ườ ử ụi s d ng, b o đ m th c ph m không b h ng, không ch a các tác ả ả ự ẩ ị ỏ ứ

nhân v t lí, hoá h c, sinh h c, ho c t p ch t quá gi i h n cho phép, không ph i ậ ọ ọ ặ ạ ấ ớ ạ ả

là s n ph m c a đ ng v t, th c v t b b nh có th gây h i cho s c kh e con ả ẩ ủ ộ ậ ự ậ ị ệ ể ạ ứ ỏ

người. Và nói tóm l i an toàn th c ph m là gì? Th c ph m b n là gì? Th c ạ ự ẩ ự ẩ ẩ ự

ph m s ch là gi?ẩ ạ

-An toàn th c ph m là là m t môn khoa h c dùng đ mô t vi c x lý, ch bi n,ự ẩ ộ ọ ể ả ệ ử ế ế

b o qu n và l u tr th c ph m b ng nh ng phả ả ư ữ ự ẩ ằ ữ ương pháp phòng ng a, phòng ừ

ch ng b nh t t do th c ph m gây ra.ố ệ ậ ự ẩ

-Th c ph m b n là nh ng th c ph m ch a các ch t đ c h i, tác đ ng tiêu c c ự ẩ ẩ ữ ự ẩ ứ ấ ộ ạ ộ ự

đ n s c kh e và tính m ng con ngế ứ ỏ ạ ười.

-Th c ph m s ch là th c ph m không ch a ch t “b n”.ự ẩ ạ ự ẩ ứ ấ ẩ

Th c ự tr ng thi u v sinh an toàn th c ph m x y ra thạ ế ệ ự ẩ ả ường xuyên nở ước ta, chỉ

m t đo n độ ạ ường nh th tr n hay thành ph , c nh quan, hình nh quán cóc,ỏ ở ị ấ ố ả ả

bi t. Th đ t m t câu h i nh r ng: “Li u nh ng quán đó có h p v sinh anế ử ặ ộ ỏ ỏ ằ ệ ữ ợ ệ

toàn th c ph m?”. Ch c h n ai cũng đã rõ câu tr l i. V sinh đâu khi ng iự ẩ ắ ẳ ả ờ ệ ồ

thưởng th c m t bát ph mà bên c nh l i là nh ng bãi rác b c mùi n ng n c,ứ ộ ở ạ ạ ữ ố ồ ặ

nước c ng đen ngòm, khói b i dày đ c trong. V sinh đâu khi ngố ụ ặ ệ ười bán dùng tay không b c nh ng th c ăn r i đ t vào tô. Nh ng đi u đó ai cũng bi t nh ngố ữ ứ ồ ặ ữ ề ế ư

v n th n nhiên ng i thẫ ả ồ ưởng th c nh ng món ăn m t cách bình thứ ữ ộ ường, th m chíậ

là ngon lành v i lí do: “Giá đây r , h p túi ti n”, “Ăn đây v a nhanh, v aớ ở ẻ ợ ề ở ừ ừ

ti n” còn có ý ki n cho r ng “Ng i đây cho thoáng mát”.ệ ế ằ ồ

N u nh trế ư ước đây, nh ng v n đ v v sinh an toàn th c ph m ch d ng l i ữ ấ ề ề ệ ự ẩ ỉ ừ ạ ở

các hành vi vi ph m quy đ nh nh : hàn the trong đ ăn s n, ph m màu côngạ ị ư ồ ẵ ẩ

nghi p trong bánh m t, formal trong ph , đ t y ệ ứ ở ể ẩ ướp th y h i s n hay ch t 3-ủ ả ả ấ

MCPD trong nướ ươc t ng đã làm nhi u ngề ười choáng váng, v t b nh ng th cứ ỏ ữ ứ

ăn, gia v đã quen s d ng trong nhi u năm thì gi đây, trong d p trị ử ụ ề ờ ị ướ ếc t t và trong t t, nhi u v vi c, ki u vi ph m đã xu t hi n v i nhi u hành đ ng tinh viế ề ụ ệ ể ạ ấ ệ ớ ề ộ

h n đ tung hàng kém ch t lơ ể ấ ượng ra th trị ường “cung không đ c u”. Nhi uủ ầ ề

người khi ăn ch nhìn món ăn sau khi ch bi n r t ngon lành mà đâu ng r ngỉ ế ế ấ ờ ằ

trước đó nó là cái gì? Là m t con cá tộ ươi ngon hay ch là m t đ ng th t đang lúcỉ ộ ố ị

phân h y.ủ

Th c t cho th y các nhân t kinh t , con ngự ế ấ ố ế ười, môi trường, công ngh g n bóệ ắ

ch t ch v i nhau. Ch có s th c hi n đ ng b các nhân t đó m i t o ra đặ ẽ ớ ỉ ự ự ệ ồ ộ ố ớ ạ ược s ti n b th t s c a xã h i. đây, con ngự ế ộ ậ ự ủ ộ Ở ườ ớ ưi v i t cách là ch th c a laoủ ể ủ

đ ng và trí tu là nhân t gi vai trò quy t đ nh cho s phát tri n lâu b n. Nhộ ệ ố ữ ế ị ự ể ề ư

các b n đã bi t, s c kh e và hi u qu làm vi c c a con ngạ ế ứ ỏ ệ ả ệ ủ ười ph n l n phầ ớ ụ

thu c vào lo i và lộ ạ ượng th c ph m ăn vào m i ngày. H th ng tiêu hóa s làmự ẩ ỗ ệ ố ẽ

vi c bi n th c ăn thành ch t b dệ ế ứ ấ ổ ưỡng nuôi c th kh e m nh, phát tri n t t.ơ ể ỏ ạ ể ố

Tuy nhiên v n đ này l i ph thu c vào m t y u t quan tr ng, đó là v n đ vấ ề ạ ụ ộ ộ ế ố ọ ấ ề ệ

sinh an toàn th c ph m. Do nh n th c v v sinh an toàn th c ph m còn h nự ẩ ậ ứ ề ệ ự ẩ ạ

ch nên nhi u ca b ng đ c th c ăn đã x y ra, gây t n kém ti n b c ch y ch a,ế ề ị ộ ộ ứ ả ố ề ạ ạ ữ

nhi u khi cề ướp đi c tính m ng c a con ngả ạ ủ ười. T t c nh ng đi u không mayấ ả ữ ề

trên đ u có th ngăn ch n đề ể ặ ược n u chúng ta th c hi n t t vi c gi gìn, b o vế ự ệ ố ệ ữ ả ệ

"MÔI TRƯỜNG, TH C PH M VÀ S C KH E"Ự Ầ Ứ Ỏ .

Ng đ c th c ph m hay còn độ ộ ự ẩ ược g i tên thông d ng là ng đ c th c ăn hayọ ụ ộ ộ ứ

trúng th c là các bi u hi n b nh lý xu t hi n sau khi ăn, u ng và cũng là hi nự ể ệ ệ ấ ệ ố ệ

tượng người b trúng đ c, ng đ c do ăn, u ng ph i nh ng lo i th c ph mị ộ ộ ộ ố ả ữ ạ ự ẩ

ch t, ôi thiu, có ch t b o qu n, ph gia... Nó cũng có th coi là là b nh truy nấ ấ ả ả ụ ể ệ ề

qua th c ph m, là k t qu c a vi c ăn th c ph m b ô nhi m. V y chúng taự ẩ ế ả ủ ệ ự ẩ ị ễ ậ

cùng tìm hi u có nh ng nguyên nhân nào có th gây ng đ c th c ăn? ể ữ ể ộ ộ ứ

 Nguyên nhân chính c a vi c làm c ng đ ng ph i đ ng trủ ệ ộ ồ ả ứ ước nguy cơ t n vong mong manh, đó là thái đ đ c ác, ích k c a nh ng ngồ ộ ộ ỉ ủ ữ ười s nả xu t th c ph m. N u là c s nh l thì h i s c kh e c a ngấ ự ẩ ế ơ ở ỏ ẻ ạ ứ ỏ ủ ười trong xóm, trong thông, hay trong vùng… Nh ng ph i nhìn nh n m tư ả ậ ộ

nguy c l n h n, khi ph n nhi u th c ph m chúng ta tiêu th l i đơ ớ ơ ầ ề ự ẩ ụ ạ ược cung c p t các công ty công nghi p s n xu t hàng lo t. Và m c đấ ừ ệ ả ấ ạ ứ ộ

và ph m vi gây h i s g p bao nhiêu l n so v i s n xu t manh múnạ ạ ẽ ấ ầ ớ ả ấ

kia?

 Kinh doanh, s n xu t th c ph m b n mang l i l i nhu n caoả ấ ự ẩ ẩ ạ ợ ậ

 Ngoài ra, tâm lí dùng và tiêu th hàng r , đ c bi t là hàng có xu tụ ẻ ặ ệ ấ

xứ Trung Qu c c a ngố ủ ười Vi t Nam.ệ

Ví d :ụ nh h ng ngày chúng ta đã t ng xem qua nhi u phóng s trên VTV vư ằ ừ ề ự ề

vi c m t sệ ộ ố c s s n xu t m , mua m b n và s n xu t c c b n đ bán choơ ở ả ấ ỡ ỡ ẩ ả ấ ự ẩ ể

nh ngữ quán c m, ti m bún hay là nh ng ngơ ệ ữ ười bán rong đ “ rán” xúc xích,ể xiên que… trước c ng các trổ ường h c m i ngày…ọ ỗ Nguyên nhân gây ng đ c r t đaộ ộ ấ

d ng nh ng theo các nhà khoa h c cũng chia thành 4 nhóm chính sau: ạ ư ọ

* Ng đ c do th c ăn nhi m vi sinh v t và đ c t c a vi sinh v tộ ộ ứ ễ ậ ộ ố ủ ậ : Do vi khu n và đ c t c a vi khu n, do virus, do ký sinh trùng, do n m m c và n mẩ ộ ố ủ ẩ ấ ố ấ

men.Vi sinh v t hi n di n kh p n i xung quanh chúng ta, chúng tác đ ng r tậ ệ ệ ở ắ ơ ộ ấ

nhi u đ n cu c s ng c a con ngề ế ộ ố ủ ười nh ng đa ph n chúng ta không th nhìnư ầ ể

th y b ng m t thấ ằ ắ ường. - Do vi khu n và đ c t c a vi khu n: Thẩ ộ ố ủ ẩ ường g p do viặ

khu n gây b nh thẩ ệ ương hàn (Salmonella),vi khu n gây b nh l (Shigella), viẩ ệ ỵ

khu n gây a ch y (E.Coli) ho c nhi m các đ c t c a vi khu n t c uẩ ỉ ả ặ ễ ộ ố ủ ẩ ụ ầ

- Do vi rút: Thường g p do các lo i vi rút gây viêm gan A (Hepatis virut A), virutặ ạ

gây b nh b i li t (Polio Picornavirus), virut gây a ch y (Rota virus). ệ ạ ệ ỉ ả

- Do kí sinh trùng: Sán lá gan, sán bò, u trùng sán l n, các lo i đ n bào (Amip,ấ ợ ạ ơ

trùng lông...), các lo i giun và u trùng giun.ạ ấ

- Do n m m c và n m men: Thấ ố ấ ường g p do loài Asper gillus, Penicilium,ặ

Candida... Nguy hi m h n là m t s loài n m m c có kh năng sinh đ c t nhể ơ ộ ố ấ ố ả ộ ố ư

Aflatoxin gây ung th .ư

* Ng đ c do th c ăn b bi n ch t, ôi thiuộ ộ ứ ị ế ấ : M t s lo i th c ph m khi đ lâuộ ố ạ ự ẩ ể

amin sinh ra trong th c ăn nhi u đ m (th t, cá, tr ng…) hay các Peroxit có trongứ ề ạ ị ứ

d u m đ lâu ho c rán đi rán l i nhi u l n, là các ch t đ c h i trong c th .ầ ỡ ể ặ ạ ề ầ ấ ộ ạ ơ ể

Các ch t này thấ ường không b phá h y hay gi m kh năng gây đ c khi đị ủ ả ả ộ ược đun sôi.

* Ng đ c do b n thân th c ăn có s n ch t đ c: B n thân ch t đ c có s n trongộ ộ ả ứ ẵ ấ ộ ả ấ ộ ẵ

th c ph m, khi chúng ta ăn các th c ph m có ch a s n các ch t đ c này r t cóự ẩ ự ẩ ứ ẵ ấ ộ ấ

th b ng đ c. ể ị ộ ộ

- Đ ng v t đ c: Thộ ậ ộ ường do ăn ph i các lo i cá nóc đ c, ăn cóc, m t cá tr m ...ả ạ ộ ậ ắ

- Th c v t đ c: N m đ c, khoai tây m c m m, s n, m t s lo i đ u qu , láự ậ ộ ấ ộ ọ ầ ắ ộ ố ạ ậ ả

ngón...

* Ng đ c do th c ăn b ô nhi m các ch t hóa h c, hóa ch t b o v th cộ ộ ứ ị ễ ấ ọ ấ ả ệ ự

- Do ô nhi m các kim lo i n ng: Thễ ạ ặ ường g p do ăn các th c ăn đóng h p hay ănặ ứ ộ

th c ph m đự ẩ ược nuôi tr ng t nh ng vùng đ t nồ ừ ữ ấ ước ô nhi m kim lo i n ng.ễ ạ ặ

Các kim lo i thạ ường gây ô nhi m nh : Chì, Đ ng, Asen, Thu ngân, Cadimi... ễ ư ồ ỷ

- Do thu c b o v th c v t: Thố ả ệ ự ậ ường là các lo i thu c di t côn trùng, thu c trạ ố ệ ố ừ

đ ng v t ăn h i, thu c di t m i, m t. Nguyên nhân thộ ậ ạ ố ệ ố ọ ường do ăn rau xanh, hoa qu ...có lả ượng t n d thu c b o v th c v t quá cao. ồ ư ố ả ệ ự ậ

- Do các lo i thu c thú y: Thạ ố ường g p là các lo i thu c kích thích tăng trặ ạ ố ưởng, tăng tr ng, các lo i kháng sinh. ọ ạ

- Do các lo i ph gia th c ph m: Thạ ụ ự ẩ ường g p là các lo i thu c dùng b o qu nặ ạ ố ả ả

th c ph m (cá, th t, rau, qu ... ), các lo i ph m m u đ c dùng trong ch bi nự ẩ ị ả ạ ẩ ầ ộ ế ế

th c ph m.ự ẩ

- Do quá trình s d ng và b o qu n không đúngử ụ ả ả

 Dùng d ng c sành s , s t tráng men, nh a tái sinh … b nhi m ch t chìụ ụ ứ ắ ự ị ễ ấ

đ ch a đ ng th c ph m.ể ứ ự ự ẩ

 Đ th c ăn qua đêm ho c bày bán c ngày nhi t đ thể ứ ặ ả ở ệ ộ ường; th c ănứ

không được đ y k , đ b i b n, các lo i côn trùng g m nh m, ru i và cácậ ỹ ể ụ ẩ ạ ặ ấ ồ

đ ng v t khác ti p xúc gây ô nhi m.ộ ậ ế ễ

 Do th c ph m b o qu n không đ đ l nh ho c không đ đ nóng làmự ẩ ả ả ủ ộ ạ ặ ủ ộ cho vi khu n ẩ v n phát tri nẫ ể .

Hi n tệ ượng ng đ c th c ph m x y ra ngày càng nhi u nhi u đ a phộ ộ ự ẩ ả ề ở ề ị ương trên c nả ước. Ng đ c th c ph m x y ra không ch các nhà ăn t p th (nhàộ ộ ự ẩ ả ỉ ở ậ ể

máy, xí nghi p, trệ ường h c,..) mà còn x y ra r t nhi u gia đình, k c thành thọ ả ấ ề ể ả ị

và nông thôn. H u qu t nh ng th c ph m b nhi m trùng, nhi m đ c có thậ ả ừ ữ ự ẩ ị ễ ễ ộ ể

th y r t rõ trong m t vài d n ch ng c th dấ ấ ộ ẫ ứ ụ ể ưới đây:

* Đ i v i môi trố ớ ường s ngố

- Th c ph m đã ôi thiu nên có mùi n ng s gây ô nhi m không khí môi trự ẩ ặ ẽ ễ ường xung quanh.

- Bên c nh đó, trong quá trình l u thông và s d ng thu c b o v th c v t, n uạ ư ử ụ ố ả ệ ự ậ ế

s d ng không đúng và thi u bi n pháp phòng ng a, thu c cũng s gây nh ngử ụ ế ệ ừ ố ẽ ữ

tác h i không nh cho môi trạ ỏ ường.

- Hình nh đ t nả ấ ước Vi t Nam văn minh d n b m t đi nét văn hóa đ c tr ng v iệ ầ ị ấ ặ ư ớ

- Nguy c đáng báo đ ng n a là chính con ngơ ộ ữ ười chúng ta hàng ngày hàng giờ

đang t h y ho i không gian s ng c a mình và nh ng ngự ủ ạ ố ủ ữ ười thân trong gia đình.

* H u qu đ i v i con ngậ ả ố ớ ười

- B nh t t nguy hi m: bu n nôn,viêm màng não, b nh ung th và có th gây t ệ ậ ể ồ ệ ư ể ử

vong .

- Tâm lí hoang mang cho người tiêu dung.

- Th c ph m b n có giá bán r h n th c ph m s ch, gây lũng đo n th trự ẩ ẩ ẻ ơ ự ẩ ạ ạ ị ường, nh h ng đ n cá nhân , doanh nghi p làm ăn chân chính, gây nh h ng n ng

ả ưở ế ệ ả ưở ặ

n t i n n kinh t . Sau đây chúng ta tìm hi u r h n v m t s h u qu c a ề ớ ề ế ể ọ ơ ề ộ ố ậ ả ủ

nó :

+ B nh ung thệ ư: Nói v th c ph m b n, m i năm t i Vi t Nam có h n 75.000 ề ự ẩ ẩ ỗ ạ ệ ơ

người ch t vì ung th , nghĩa là m i ngày có 250 ngế ư ỗ ười ch t. Nh chúng ta đã ế ư

th y m t con s t vong th t là kh ng kh ng khi p cho ngấ ộ ố ử ậ ủ ủ ế ười dân chúng ta +Bu n nônồ : Vi khu n có h i t n công c th qua đẩ ạ ấ ơ ể ường tiêu hóa, h th ng mi nệ ố ễ

d ch ph n ng l i làm ngị ả ứ ạ ườ ệi b nh c m th y bu n nôn và nôn m a đ th i đ c ả ấ ồ ử ể ả ộ

lượng đ c t mà c th ti p nh n. Thông thộ ố ơ ể ế ậ ường tri u ch ng này kéo dài ệ ứ

kho ng 12 đ n 48 gi . ả ế ờ

+Tiêu ch yả : B nh làm tăng s l n đi đ i ti n, gây ra hi n tệ ố ầ ạ ệ ệ ượng phân l ng. Đ yỏ ầ

h i, chu t rút, đau b ng thơ ộ ụ ường đi kèm v i tiêu ch y do ng đ c th c ăn. Hi nớ ả ộ ộ ứ ệ

tượng này di n ra lâu dài c th b m t nễ ơ ể ị ấ ước và suy ki t. ệ

+ Nh c đ u:ứ ầ Nh c đ u nhi u m c đ t nh đ n nghiêm tr ng, đi kèm là cácứ ầ ở ề ứ ộ ừ ẹ ế ọ

tri u ch ng bu n nôn, tiêu ch y, nôn m a ho c s t. Đau đ u có th phát sinh doệ ứ ồ ả ử ặ ố ầ ể

+T vong:ử T vong là h u qu c a ng đ c c p r t n ng, ng đ c c p khôngử ậ ả ủ ộ ộ ấ ấ ặ ộ ộ ấ

được c u ch a k p th i ho c h u qu c a nhi m đ c kéo dài đã d n đ n b nhứ ữ ị ờ ặ ậ ả ủ ễ ộ ẫ ế ệ

hi m nghèo không c u ch a để ứ ữ ược. H u qu này khi n ngậ ả ế ười dân chúng ta th tậ

hoang mang và lo s ợ

T vong do lử ượng đ c t trong m t cá tr m quá l nộ ố ậ ắ ớ

Thông qua nh ng hi n tữ ệ ượng ng đ c th c ăn thộ ộ ứ ường x y ra, tìm hi u đả ể ược các nguyên nhân gây nhi m trùng, nhi m đ c th c ph m đ t đó chúng ta nên cóễ ễ ộ ự ẩ ể ừ

m t s bi n pháp gi v sinh an toàn th c ph m đ ng th i cũng là góp ph nộ ố ệ ữ ệ ự ẩ ồ ờ ầ

b o v môi trả ệ ường s ng và s c kh e c a con ngố ứ ỏ ủ ười: Đ gi i quy t v n n nể ả ế ấ ạ

th c ph m b n hi n nay, theo gi i chuyên gia trong ngành, Nhà nự ẩ ẩ ệ ớ ước c n đ yầ ẩ

m nh xây d ng các công c đ ki m soát an toàn th c ph m. Song song đó,ạ ự ụ ể ể ự ẩ

ph i tăng y u t “s ch” trong s n xu t, phân ph i th c ph m. Có nâng cao ch tả ế ố ạ ả ấ ố ự ẩ ấ

lượng, đi u ki n s ng c a ngề ệ ố ủ ười dân thì m i có th thanh l c đớ ể ọ ược v n n nấ ạ

th c ph m b n đang t ng ngày, t ng gi đe d a b a c m c a ngự ẩ ẩ ừ ừ ờ ọ ữ ơ ủ ười dân. Bên c nh đó, nh m ràng bu c trách nhi m c a nhà s n xu t trong vi c b o đ m anạ ằ ộ ệ ủ ả ấ ệ ả ả

toàn th c ph m, c n xây d ng chu i s n xu t đ n u m t c s trong chu i viự ẩ ầ ự ỗ ả ấ ể ế ộ ơ ở ỗ

ph m s b đào th i ra kh i th trạ ẽ ị ả ỏ ị ường.

góc đ ng i tiêu dùng, theo các bà n i tr , c quan ch c năng c n thông tin

Ở ộ ườ ộ ợ ơ ứ ầ

ki n th c r ng rãi đ n ngế ứ ộ ế ười dân, nh : Th nào là th c ph m s ch, cách phânư ế ự ẩ ạ

bi t th c ph m kém ch t lệ ự ẩ ấ ượng, nh ng th nên tránh... Ngoài ra, c n có s minhữ ứ ầ ự

b ch, công khai v quy trình s n xu t nuôi tr ng th c ph m t phía doanhạ ề ả ấ ồ ự ẩ ừ

nghi p và c s s n xu t đ ngệ ơ ở ả ấ ể ười dân n m rõ. “Cái g c v n là t c s s nắ ố ẫ ừ ơ ở ả

xu t ch không ph i ngấ ứ ả ười bán hay ch bán.ỗ

5.1 R a s ch tay trử ạ ước khi ch bi n và trế ế ước khi ăn

R a tay trử ước khi ti p xúc v i th c ph m và thế ớ ự ẩ ường xuyên gi s ch tay trongữ ạ

quá trình ch bi n, r a tay sau khi đi v sinh. Đây là m t bi n pháp h u hi u đế ế ử ệ ộ ệ ữ ệ ề

phòng tránh ng đ c th c ph m. Vi c này có kh năng ngăn ng a s lây lan cácộ ộ ự ẩ ệ ả ừ ự

5.2 Gi gìn v sinh n i n u nữ ệ ơ ấ ướng và v sinh nhà b p:ệ ế Thường xuyên lau chùi, c r a s ch s d ng c …Khi dùng xong c n r a s ch, đ ráo ph i khô các d ngọ ử ạ ẽ ụ ụ ầ ử ạ ể ơ ụ

c ch bi n vào n i quy đ nh. ụ ế ế ơ ị

5.3 Ch n th c ph m tọ ự ẩ ươ ại s ch, r a kĩ th c ph m:ử ự ẩ

- Ăn th c ăn th t cá tứ ị ươ ối s ng, rau c , qu tủ ả ươi ngon; th c ăn có mùi l ph i bứ ạ ả ỏ

đi; không ăn cá th t ị ươn hay v a m i b t đ u ừ ớ ắ ầ ươn.

Nguyên t c ch n rau quắ ọ ả

* Không nên mua các lo i rau qu trái v , lúc này th i ti t không thu n l i nênạ ả ụ ờ ế ậ ợ

sâu b phát tri n nhi u, rau qu c n c i nên ngọ ể ề ả ằ ỗ ười tr ng rau ph i dùng nhi uồ ả ề

lo i hóa ch t b o v th c v t, thu c kích thích tăng trạ ấ ả ệ ự ậ ố ưởng.

* Không nên ch n nh ng m rau quá non, m màng, các lo i qu to và bóng soọ ữ ớ ỡ ạ ả

v i bình thớ ường vì nh ng lo i rau qu này ngữ ạ ả ười tr ng ph i dùng hóa ch t b oồ ả ấ ả

v th c v t, thu c kích thích tăng trệ ự ậ ố ưởng.

* Không mua rau qu có mùi v l , màu s c khác thả ị ạ ắ ường.

- Nên ch n rau qu còn nguyên lành, không d p nát ho c có v t n t, th ng.ọ ả ậ ặ ế ứ ủ

- Tránh mua rau qu g t v và x t s n, ngâm nả ọ ỏ ắ ẵ ước vì ngu n nồ ước ngâm không đ m b o v sinh hay có hoà các hoá ch t đ c h i đ gi tr ng.ả ả ệ ấ ộ ạ ể ữ ắ

Cách r a và ch bi nử ế ế

- Ngâm k , r a s ch t ng lá, nh t là các k lá, g t v các lo i qu ăn tỹ ử ạ ừ ấ ẽ ọ ỏ ạ ả ươi. Riêng đ i v i các lo i rau lá nh nh xà lách, rau d n, bông c i thì nên pha vàoố ớ ạ ỏ ư ề ả

nướ ửc r a 1-2 mu ng cà phê mu i đ sâu b và côn trùng bò ra kh i k lá. Đ iỗ ố ể ọ ỏ ẽ ố

v i các lo i rau c , trái cây, đ nguyên c , r a s ch trớ ạ ủ ể ủ ử ạ ước khi g t v .ọ ỏ

- Rau qu ph i ngâm ng p trong nả ả ậ ướ ạc s ch 15-20 phút, r a nhi u l n (ít nh t 3-ử ề ầ ấ

4 l n) dầ ưới vòi nước đ lo i tr ph n l n các thu c b o v th c v t t n d .ể ạ ừ ầ ớ ố ả ệ ự ậ ồ ư

- N u chín và m vung khi n u cũng là cách t t đ lo i tr ph n l n d lấ ở ấ ố ể ạ ừ ầ ớ ư ượng hoá ch t th c v t còn sót l i qua đấ ự ậ ạ ường bay h i.ơ

5.4 Th c hi n “ăn chín u ng sôi”ự ệ ố : N u chín th c ph m, đun sôi nấ ự ẩ ước u ng,ố

không đ th c ăn s ng l n v i th c ăn chín. ể ứ ố ẫ ớ ứ

5.5 Đ y th c ăn c n th n:ậ ứ ẩ ậ Th c ăn đã n u chín nên ăn ngay trong 2 gi đ u, đunứ ấ ờ ầ

5.6 C nh báo nguy c ng đ c do s d ng côn trùng làm th c ăn: ả ơ ộ ộ ử ụ ứ

Côn trùng là nh ng đ ng v t không xữ ộ ậ ương s ng, phân b r ng rãi nh t trên tráiố ố ộ ấ

đ t v i h n 1 tri u loài đã đấ ớ ơ ệ ược mô t (chi m h n m t n a t ng s t t c cácả ế ơ ộ ử ổ ố ấ ả

loài sinh v t s ng mà con ngậ ố ười đã bi t) g n nh t t c các môi trế ở ầ ư ấ ả ường s ng.ố

nhi u nỞ ề ước trên th gi i, cũng nh Vi t Nam, vi c s d ng côn trùng làmế ớ ư ở ệ ệ ử ụ

th c ăn có t lâu và khá ph bi n nh cào cào, châu ch u, nh ng t m, d , ong,ứ ừ ổ ế ư ấ ộ ằ ế

m i, nh ng ve s u, sâu cây dâu, sâu cây s n dây…. th m chí còn đố ộ ầ ắ ậ ược ch bi nế ế

thành nh ng món ăn đ c s n (b c p chiên, châu ch u s t sa t , b xít rang láữ ặ ả ọ ạ ấ ố ế ọ

chanh, tr ng cà cu ng ph i khô đ làm bánh ng t, d chiên…). Tuy nhiên, vi cứ ố ơ ể ọ ế ệ

s d ngử ụ côn trùng đ ch bi n thành th c ăn đã và đang xu t hi n nhi u nguyể ế ế ứ ấ ệ ề

c nh hơ ả ưởng đ n s c kh e và th m chí nh hế ứ ỏ ậ ả ưởng đ n tính m ng c a ngế ạ ủ ười ăn.

B xít rangọ

Trong th i gian g n đây, t i m t s n i nờ ầ ạ ộ ố ơ ở ước đã ghi nh n v ng đ c do sậ ụ ộ ộ ử

d ng các lo i côn trùng, u trùng làm th c ăn. Đi n hình là v ng đ c do ăn bụ ạ ấ ứ ể ụ ộ ộ ọ

xít rang t i xã Chi ng Xôm, thành ph S n La làm 05 ngạ ề ố ơ ười m c, 03 ngắ ười ph iả

nh p vi n đi u tr (ngày 19/7/2015); ng đ c do ăn b xít l a t i xã Yên Hòa,ậ ệ ề ị ộ ộ ọ ử ạ

huy n Đà B c, t nh Hòa Bình làm 12 ngệ ắ ỉ ười m c và 07 ngắ ười nh p vi n đi u trậ ệ ề ị

(ngày 16/01/2016) và m i đây nh t là v ng đ c do ăn côn trùng (sâu Ban miêu)ớ ấ ụ ộ ộ

t i xã N m Khánh, huy n B c Hà, t nh Lào Cai làm 02 ngạ ậ ệ ắ ỉ ười m c và 01 ngắ ười t vong vào ngày 21/8/2016.ử

Các d u hi u lâm sàng thấ ệ ường g p trong các v ng đ c do ăn côn trùng là:ặ ụ ộ ộ

bu n nôn, nôn, run tay chân, m t s trồ ộ ố ường h p n ng nôn nhi u, co gi t tayợ ặ ề ậ

hôn mê, s n ng a, ban d ng m ng toàn thân... và có th t vong. Bi u hi n lâmẩ ứ ạ ả ể ử ể ệ

sàng v i các tri u ch ng nhi u hay ít, nh hay n ng tùy theo đ c t trong cônớ ệ ứ ề ẹ ặ ộ ố

trùng, t ng lổ ượng đã ăn vào và c đ a ngơ ị ười ăn (người già, có u ng rố ượu, phụ

n có thai, tr em... thữ ẻ ường b n ng).ị ặ

Nguyên nhân các v ng đ c trên là do s d ng côn trùng đã ch t sinh ra đ c t ;ụ ộ ộ ử ụ ế ộ ố

côn trùng b nhi m n m đ c; côn trùng ch a nh a cây đ c nh cây C c rào, câyị ễ ấ ộ ứ ự ộ ư ọ

C lào, th u d u tía… (ch a nhóm Alcaloit, nhóm Glucozit…) ho c các ch t ti tỏ ầ ầ ứ ặ ấ ế

có đ c t không b phá h y nhi t đ ch bi n; côn trùng có nhi u protein lộ ố ị ủ ở ệ ộ ế ế ề ạ

gây ra d ng v i nh ng ngị ứ ớ ữ ười có c đ a m n c m đ ch bi n th c ăn.ơ ị ẫ ả ể ế ế ứ

Vi c thi u hi u bi t, thi u ki n th trong l a ch n, s ch , ch bi n côn trùngệ ế ể ế ế ế ứ ự ọ ơ ế ế ế

làm th c ăn, tâm lý ch quan khi l a ch n côn trùng l đ “th nghi m” theoứ ủ ự ọ ạ ể ử ệ

kinh nghi m “đ n th i” đ ch bi n (ăn tái, ăn s ng, ngâm rệ ồ ổ ể ế ế ố ượu…) và s d ngử ụ

các món ăn ch bi n t côn trùng, u trùng… đã và đang ti m n r t nhi u nguyế ế ừ ấ ề ẩ ấ ề

c nh hơ ả ưởng đ n s c kh e, gây ng đ c và th m chí gây ra t vong cho ngế ứ ỏ ộ ộ ậ ử ười ăn. Và chúng ta nên tuân th theo các phủ ương pháp dưới đây đ tránh nguy cể ơ

ng đ c : ộ ộ

1. Tuy t đ i không s d ng các lo i nh ng, u trùng, côn trùng l , đã b ch tệ ố ử ụ ạ ộ ấ ạ ị ế

ho c có hình d ng, màu s c khác l v i t nhiên đ ch bi n thành th c ăn.ặ ạ ắ ạ ớ ự ể ế ế ứ

2. L a ch n nh ng lo i nh ng, u trùng, côn trùng thông thự ọ ữ ạ ộ ấ ường, ph bi n, cònổ ế

tươ ối s ng đ ch bi n thành th c ăn. Đ c bi t nh ng ngể ế ế ứ ặ ệ ữ ười có c đ a d ngơ ị ị ứ

c n th n tr ng khi ăn, n u nghi ng thì không ăn.ầ ậ ọ ế ờ

3. Trong trường h p sau khi ăn mà có các bi u hi n, tri u ch ng khác thợ ể ệ ệ ứ ường nh m t m i, choáng váng, bu n nôn, m n ng a, đau b ng, r i lo n tiêu hóa…ư ệ ỏ ồ ẩ ứ ụ ố ạ

c n đ n ngay các c s y t đ đầ ế ơ ở ế ể ược khám và đi u tr k p th i.ề ị ị ờ

5.7 B o qu n th c ph m chu đáo:ả ả ự ẩ

- Th t, cá tị ươ ầi c n b vào bao s ch đ vào ngăn đá c a t l nh. N u l y ra n uỏ ạ ể ủ ủ ạ ế ấ ấ

thì c n ăn h t, không nên l y ra rã đông r i c t l i đ dành. ầ ế ấ ồ ấ ạ ể

- Th c ph m sau khi mua kho ng 2 gi t i các c a hàng hay siêu th c n đự ẩ ả ờ ạ ử ị ầ ược b o qu n l nh. Còn n u đi u ki n nhi t đ phòng (kho ng 32OC), trong vòngả ả ạ ế ở ề ệ ệ ộ ả

1 gi thì các lo i th t nên đờ ạ ị ược b o qu n trong t l nh. ả ả ủ ạ

- Các lo i vi khu n gây h i ti m n trong th c ph m s phát tán r t nhanh n uạ ẩ ạ ề ẩ ự ẩ ẽ ấ ế

không được b o qu n trong đi u ki n nhi t đ thích h p. Th c ăn đ t l nh chả ả ề ệ ệ ộ ợ ứ ể ủ ạ ỉ

5.8 Không dùng các th c ph m có ch t đ c và các lo i th c ph m l :ự ẩ ấ ộ ạ ự ẩ ạ Cá nóc, m t cá tr m, khoai tây m c m m, n m l ,… ậ ắ ọ ầ ấ ạ

5.9 Không dùng th c ăn b bi n ch t ho c b nhi m ch t đ c hóa h c:ứ ị ế ấ ặ ị ễ ấ ộ ọ Vi cệ

phòng ng a d ng ng đ c này r t ph c t p do các d u hi u nh n bi t r t ph cừ ạ ộ ộ ấ ứ ạ ấ ệ ậ ế ấ ứ

t p và ti m n trong th c ph m mà khó đánh giá, phát hi n b ng m t thạ ề ẩ ự ẩ ệ ằ ắ ường. Bi n pháp phòng ng a h u hi u nh t là ch n mua các lo i th c ph m có ngu nệ ừ ữ ệ ấ ọ ạ ự ẩ ồ

g c xu t x rõ ràng, đ c k các thông tin trên nhãn, thông tin liên quan đ n th cố ấ ứ ọ ỹ ế ự

ph m; v sinh th c ph m k trẩ ệ ự ẩ ỹ ước khi ch bi n, n u chín, m vung khi đunế ế ấ ở

5.10 Không dùng nh ng đ h p đã quá th i h n:ữ ồ ộ ờ ạ Xem ngày s n xu t và h n sả ấ ạ ử

d ng ghi trên h p ho c trên bao bì đóng gói, không s d ng đ h p mà h p đã bụ ộ ặ ử ụ ồ ộ ộ ị

r , b ph ng đáy, nên đ thoáng mát ho c trong t l nh. Th n tr ng v i th cỉ ị ồ ể ặ ủ ạ ậ ọ ớ ự

ph m có màu b t m t vì có th b t m hóa ch t đ c h i và chúng ta nên chú ýẩ ắ ắ ể ị ẩ ấ ộ ạ

th i h n s d ng c a t ng lo i s n ph m ờ ạ ử ụ ủ ừ ạ ả ẩ

5.11 Khi đi du l ch, c n th n khi ăn u ng d c đị ẩ ậ ố ọ ường: Khi đi ăn ngoài (ăn quán,ở

c m b i, hàng rong, qua v t, ăn chè, sinh t ... các quán ven đơ ụ ặ ố ở ường) c n chú ýầ

không ăn nh ng quán quá m th p, b i b n, bàn gh , bát đũa không s ch s .ở ữ ẩ ấ ụ ẩ ế ạ ẽ

Khi vào quán nên quan sát khu b p, khu ch bi n và n i b o qu n th c ph m cóế ế ế ơ ả ả ự ẩ

đ m b o v sinh, an toàn hay ch a. Nên c nh giác v i các lo i rả ả ệ ư ả ớ ạ ượu dân t c,ộ

rượu ngâm, đ u ng t ch , không đ m b o v sinh và d gây h i cho s cồ ố ự ế ả ả ệ ễ ạ ứ

kh e. ỏ

5.12 V sinh ngu n nệ ồ ước: Nước là m t lo i nguyên li u không th thi u độ ạ ệ ể ế ược và nó đượ ử ục s d ng nhi u công đo n ch bi n th c ph m và v sinh trong sinhề ạ ế ế ự ẩ ệ

ho t hang ngày. Nạ ước nhi m b n s t o nguy c không t t đ n s c kho conễ ẩ ẽ ạ ơ ố ế ứ ẻ

người. N u dùng nế ước an toàn trong ch bi n th c ph m ph i là nế ế ự ẩ ả ướ ạc s ch l yấ

t gi ng khoan, nừ ế ước máy, nước gi ng… và nế ước cũng ph i đả ược ki m đ nhể ị

5.13 X lý ch t th i:ử ấ ả Nước th i t nhà b p, khu v sinh t ho i, rác th i t rauả ừ ế ệ ự ạ ả ừ

c , rác t thiên nhiên lá cây, các lo i nilông, gi y l n, đ sinh ho t th a, v h pủ ừ ạ ấ ộ ồ ạ ừ ỏ ộ

s a…N u không có bi n pháp x lý t t s làm ô nhi m môi trữ ế ệ ử ố ẽ ễ ường. Các lo i rácạ

th i là n i t p trung và phát tri n c a các lo i côn trùng và chúng bay đ n đ uả ơ ậ ể ủ ạ ế ậ

n i th c ăn cũng s gây nên các m m b nh, ng đ c th c ăn. Các ch t th i raơ ứ ẽ ầ ệ ộ ộ ứ ấ ả

ph i cho vào thùng rác và có n p đ y. Rác th i đả ắ ậ ả ược phòng v sinh môi trệ ường thu gom và x lý hàng ngày.ử

5.14 C n s góp ph n vào cu c c a c c ng đ ngầ ự ầ ộ ủ ả ộ ồ

Đ gi i quy t v n n n th c ph m b n hi n nay, theo tôi thì Nhà nể ả ế ấ ạ ự ẩ ẩ ệ ướ ầc c n đ y ẩ

m nh xây d ng các công c đ ki m soát an toàn th c ph m. Song song đó, ạ ự ụ ể ể ự ẩ

ph i tăng y u t “s ch” trong s n xu t, phân ph i th c ph m. Có nâng cao ch t ả ế ố ạ ả ấ ố ự ẩ ấ

lượng, đi u ki n s ng c a ngề ệ ố ủ ười dân thì m i có th thanh l c đớ ể ọ ược v n n n ấ ạ

th c ph m b n đang t ng ngày, t ng gi đe d a b a c m c a ngự ẩ ẩ ừ ừ ờ ọ ữ ơ ủ ười dân. Bên c nh đó, nh m ràng bu c trách nhi m c a nhà s n xu t trong vi c b o đ m an ạ ằ ộ ệ ủ ả ấ ệ ả ả

toàn th c ph m, c n xây d ng chu i s n xu t đ n u m t c s trong chu i vi ự ẩ ầ ự ỗ ả ấ ể ế ộ ơ ở ỗ

ph m s b đào th i ra kh i th trạ ẽ ị ả ỏ ị ường.

góc đ ng i tiêu dùng, theo các bà n i tr , c quan ch c năng c n thông tin

Ở ộ ườ ộ ợ ơ ứ ầ

ki n th c r ng rãi đ n ngế ứ ộ ế ười dân, nh : Th nào là th c ph m s ch, cách phân ư ế ự ẩ ạ

bi t th c ph m kém ch t lệ ự ẩ ấ ượng, nh ng th nên tránh... Ngoài ra, c n có s minhữ ứ ầ ự

b ch, công khai v quy trình s n xu t nuôi tr ng th c ph m t phía doanh ạ ề ả ấ ồ ự ẩ ừ

nghi p và c s s n xu t đ ngệ ơ ở ả ấ ể ười dân n m rõ. “Cái g c v n là t c s s n ắ ố ẫ ừ ơ ở ả

xu t ch không ph i ngấ ứ ả ười bán hay ch bán.ỗ

5.15 Không dùng các th c ph m có ngu n g c t Trung Qu c ự ẩ ồ ố ừ ố

Người Vi t Nam thệ ường nói “ăn c m Tàu, l y v Nh t, nhà Tây” đ th hi nơ ấ ợ ậ ở ể ể ệ

s ngự ưỡng m v i đ ăn Trung Qu c. Nh ng gi đây, ch c ch n ngộ ớ ồ ố ư ờ ắ ắ ườ ưới n c ngoài khi đ n Trung Qu c s ph i đ n đo khi hàng ngày đ c trên báo chí nh ngế ố ẽ ả ắ ọ ữ

đ c thì b làm gi : g o nhi m đ c, th t bò gi , tr ng gà gi , giá đ nhi m đ c,ộ ị ả ạ ễ ộ ị ả ứ ả ỗ ễ ộ

bánh nhu m màu, d u ăn b n , th t l n phát sáng, s a b n…Th m chí, m t sộ ầ ẩ ị ợ ữ ẩ ậ ộ ố

người làm trong ngh kinh doanh nhà hàng ăn u ng Trung Qu c còn dùng m iề ố ở ố ọ

th đo n đ thu lãi cao nh t, nh dùng nguyên v t li u r ti n trong ch bi nủ ạ ể ấ ư ậ ệ ẻ ề ế ế

đ ăn, th c u ng bán cho ngồ ứ ố ười tiêu dùng. M t trong nh ng v bê b i “b nộ ữ ụ ố ẩ

th u” nh t, theo c nghĩa đen và nghĩa bóng, là v dùng d u ăn b n đỉ ấ ả ụ ầ ẩ ượ ấ ừc l y t c ng rãnh đ xào n u th c ăn.ố ể ấ ứ

M t c s s n xu t d u b n Trung Qu c.ộ ơ ở ả ấ ầ ẩ ở ố

* M t s th ng kê v v ng đ c th c ph m trong nộ ố ố ề ụ ộ ộ ự ẩ ước ta vào nh ng nămữ

g n đây :ầ

-Theo th ng kê c a B Y t , ch trong 4 tháng đ u năm 2016, c nố ủ ộ ế ỉ ầ ả ước đã x y raả

g n 30 v ng đ c th c ph m nghiêm tr ng, làm trên 1.386 ngầ ụ ộ ộ ự ẩ ọ ườ ịi b ng đ c,ộ ộ

trong đó có 2 trường h p t vong. Riêng trong tháng 4.2016 đã x y ra 9 v ngợ ử ả ụ ộ

đ c th c ph m, làm 375 ngộ ự ẩ ườ ịi b ng đ c. H u h t các b nh nhân b ng đ cộ ộ ầ ế ệ ị ộ ộ

do ăn ph i th c ăn b nhi m vi sinh v t b i th i ti t nóng b c gây ra, cùng v iả ứ ị ễ ậ ở ờ ế ứ ớ

đó là m t s trộ ố ường h p b ng đ c do h p th ph i hóa ch t t n d trong th cợ ị ộ ộ ấ ụ ả ấ ồ ư ự

ph m.ẩ

- Ở Vi t Nam nhi u v ng đ c th c ph m hay x y ra, đ c bi t là ng đ c t pệ ề ụ ộ ộ ự ẩ ả ặ ệ ộ ộ ậ

th , r i nhi u vào đ i tể ơ ề ố ượng công nhân (khi ăn, u ng t i các b p ăn t p thố ạ ế ậ ể

không đ m b o v sinh, an toàn ch t lả ả ệ ấ ượng th c ph m). Theo m t th ng kê nămự ẩ ộ ố

- 10.000 n n nhân và 100 - 200 ca t vong.Nhà nạ ử ước Vi t Nam cũng ph i chi trênệ ả

3 t đ ng cho vi c đi u tr , xét nghi m và đi u tra tìm nguyên nhân. Ti n thu cỷ ồ ệ ề ị ệ ề ề ố

men và vi n phí cho m i n n nhân ng đ c do vi sinh v t t n ch ng 300.000 –ệ ỗ ạ ộ ộ ậ ố ừ

500.000 đ ng, các ng đ c do hóa ch t (thu c tr sâu, ph m màu…) t 3 – 5ồ ộ ộ ấ ố ừ ẩ ừ

tri u đ ng, nh ng các chi phí do b nh vi n ph i ch u thì còn l n h n nhi u.ệ ồ ư ệ ệ ả ị ớ ơ ề

Nă m

Số

vụ

S ngố ười ăn

S trúngố

th cự

Số

ch tế

S nh pố ậ

vi nệ

2007 247 56757 7329 55 5584

2008 205 41843 7829 62 6525

2009 152 40432 5212 35 4137

2010 175 24072 5664 51 3978

2011 148 38915 4700 27 3663

T b ng s s li u và nh ng thông tin trên cho th y tình tr ng ng đ c th c ừ ả ố ố ệ ữ ấ ạ ộ ộ ự

ph m v n còn tăng . Đ c bi t s ngẩ ẫ ặ ệ ố ười trúng th c còn quá nhi u . Vì v y chúng ự ề ậ

ta có th th y hàng năm có r t nhi u lo i th c ph m d , ôi thiu, m c,…… r tể ấ ấ ề ạ ự ẩ ơ ủ ố ấ

nhi u. N u v n đ này v n còn thì chúng ta nghĩ xem tình tr ng s ngề ế ấ ề ẫ ạ ố ười ch t ế

v n còn x y ra nẫ ả ở ước ta hay không? Tình tr ng này v n còn thì tôi ch c ch n ạ ẫ ắ ắ

m i năm nỗ ước ta cũng có kho ng ả 2,2 tri u ngệ ười m i năm các nỗ ở ước đang phát tri n, trong đó h u h t là tr emể ầ ế ẻ .

. Vì v y trậ ước khi l a ch n th c ph m thì chúng ta nên chú ý h n s d ng vàự ọ ự ẩ ạ ử ụ

xem kĩ nó có b gì hay không .ị

G n đây, d lu n h t s c hoang mang trầ ư ậ ế ứ ước thông tin m t s nhãn nộ ố ước đóng chai có th ph n l n b c nh t t i Vi t Nam hi n nay nh C2, R ng đ b nhi m ị ầ ớ ậ ấ ạ ệ ệ ư ồ ỏ ị ễ

ăn (ho c u ng) v i hàm lặ ố ớ ượng nhi u có th x y ra nhi m đ c c p tính ho c ề ể ả ễ ộ ấ ặ

mãn tính tùy thu c m c đ dung n p hàm lộ ứ ộ ạ ượng chì vào c th …ơ ể

N u dùng nhi u và trong th i gian dài có th gây ng đ c, nhi u ngế ề ờ ể ộ ộ ề ười không ng đ c c p tính luôn mà tích t thành nh ng b nh nguy hi m.ộ ộ ấ ụ ữ ệ ể

VI. Ý nghĩa c a vi c gi i quy t tình hu ng ủ ệ ả ế ố

-Khuy n cáo các gi i pháp h u hi u phù h p v i đi u ki n th c t , góp ph nế ả ữ ệ ợ ớ ề ệ ự ế ầ

giúp người tiêu dùng h n ch t i đa d lạ ế ố ư ượng đ c t , ch đ ng trong ch n muaộ ố ủ ộ ọ

th c ph m, yên tâm chu n b b a ăn cho gia đình, c i thi n ch t lự ẩ ẩ ị ữ ả ệ ấ ượng s ng vàố

b o v s c kh e cho ngả ệ ứ ỏ ười dân.Ngoài ra góp ph n gióng h i chuông c nh báoầ ồ ả

đ n các doanh nghi p, các c s s n xu t và ch bi n th c ph m trong tráchế ệ ơ ở ả ấ ế ế ự ẩ

nhi m đ i v i s c kh e c ng đ ng g n li n v i s t n t i và phát tri n c aệ ố ớ ứ ỏ ộ ồ ắ ề ớ ự ồ ạ ể ủ

m i doanh nghi pỗ ệ

- Giúp m i ngọ ười nh n ra r ng: Th c ph m luôn có m t ý nghĩa quan tr ng đ iậ ằ ự ẩ ộ ọ ố

v i s c kh e c a b n thân và c ng đ ng, s d ng th c ph m không h p vớ ứ ỏ ủ ả ộ ồ ử ụ ự ẩ ợ ệ

sinh, không an toàn đ u có th b ng đ c và có th d n đ n t vong. Hi u rõề ể ị ộ ộ ể ẫ ế ử ể

được nguyên nhân gây ng đ c th c ăn và các bi n pháp phòng tránh nhi mộ ộ ứ ệ ễ

trùng, nhi m đ c th c ph m là v n đ c n thi t đ b o v s c kh e c a b nễ ộ ự ẩ ấ ề ầ ế ể ả ệ ứ ỏ ủ ả

thân, gia đình và m i ngọ ười trong xã h i. Đ c bi t h n n a đó cũng chính làộ ặ ệ ơ ữ

hành đ ng góp m t ph n công s c trong vi c b o v môi trộ ộ ầ ứ ệ ả ệ ường mà chúng ta đang h c t p, sinh ho t. Môi trọ ậ ạ ường có ý nghĩa vô cùng quan tr ng trong cu cọ ộ

môi trường là các ho t đ ng gi cho môi trạ ộ ữ ường Xanh-S ch-Đ pạ ẹ , đ m b o cânả ả

b ng sinh thái. ằ

- Đ ra đề ược các bi n pháp gi v sinh an toàn th c ph m đ b o v s c kh eệ ữ ệ ự ẩ ể ả ệ ứ ỏ

con người và c ng đ ng, b o v môi trộ ồ ả ệ ường s ng c a chúng ta. B o v chămố ủ ả ệ

sóc t o c nh quan môi trạ ả ường, không gian lành m nh là t t c cán b viên ch c,ạ ấ ả ộ ứ

cha m h c sinh và h c sinh đã hẹ ọ ọ ưởng ng t t phong trào “Xây d ng trứ ố ự ường h cọ

thân thi n, h c sinh tích c c”. ệ ọ ự

- Đ a n i dung giáo d c môi trư ộ ụ ường, an toàn th c ph m vào các gi ho t đ ngự ẩ ờ ạ ộ

chung nh m giúp các b n h c sinh tích c c tham gia gi v sinh đ m b o anằ ạ ọ ự ữ ệ ả ả

toàn th c ph m nh lao đ ng t ph c v , gi v sinh môi trự ẩ ư ộ ự ụ ụ ữ ệ ường, rèn thói quen v sinh cá nhân và các hành vi văn minh n i công c ng, t o môi trệ ơ ộ ạ ường thân thi nệ

trong trường l p. M i cá nhân Đ i viên, Đoàn viên trong trớ ỗ ộ ường ph i luôn có ýả

th c lao đ ng hàng ngày đ gi v sinh n i công c ng, v sinh môi trứ ộ ể ữ ệ ơ ộ ệ ường nh :ư

Không v t rác, kh c nh n i công c ng, bi t b rác đúng n i quy đ nh, v sinhứ ạ ổ ơ ộ ế ỏ ơ ị ệ

l p h c hàng ngày...Và chính các b n h c sinh s là nh ng tuyên truy n viênớ ọ ạ ọ ẽ ữ ề

xu t s c đ m i ngấ ắ ể ọ ười trong gia đình, b n bè, toàn xã h i bi t và s d ng t tạ ộ ế ử ụ ố

các bi n pháp trong vi c gi v sinh an toàn th c ph m, b o v môi trệ ệ ữ ệ ự ẩ ả ệ ường s ng c a chúng ta, đ m b o s c kh e cho con ngố ủ ả ả ứ ỏ ười và c ng đ ng. Đó chính làộ ồ

m c tiêu mà chụ ương trình hướng đ n. ế

- Đ ng th i chúng ta ph i kêu g i c ng đ ng quan tâm nhi u h n đ n an toàn vồ ờ ả ọ ộ ồ ề ơ ế ệ

sinh th c ph m, nói không v i th c ph m ô nhi m. Bên c nh đó là nâng caoự ẩ ớ ự ẩ ễ ạ

trách nhi m, vai trò c a c quan nhà nệ ủ ơ ước trong vi c ki m tra phát hi n, x lý,ệ ể ệ ử

ngăn ch n nh ng hành vi vi ph m v v sinh an toàn th c ph m. Đ ng th iặ ữ ạ ề ệ ự ẩ ồ ờ

nâng cao trách nhi m c a các t ch c, cá nhân s n xu t, kinh doanh đ i v i s cệ ủ ổ ứ ả ấ ố ớ ứ

kh e ngỏ ười tiêu dùng; nâng cao nh n th c c a nhân dân đ m i cá nhân trậ ứ ủ ể ỗ ở

thành "người tiêu dùng thông thái" trong vi c l a ch n th c ph m an toàn, sệ ự ọ ự ẩ ử

d ng th c ph m h p lý và lành m nhụ ự ẩ ợ ạ .

Đ 2 : Vi t bài văn trình bày suy nghĩ c a anh/ ch v v n đ v sinh an toàn ề ế ủ ị ề ấ ề ệ

th c ph m hi n nayự ẩ ệ

V a r i, thanh tra và các t ch c y t nhi u n i đã phát hi n nhi u v làm ch nừ ồ ổ ứ ế ề ơ ệ ề ụ ấ

đ ng d lu n và ngộ ư ậ ười dân. Ví d nh Thành ph H Chí Minh đã phát hi nụ ư ở ố ồ ệ

c s s n xu t l p xơ ở ả ấ ạ ưởng s d ng hóa ch t trôi n i, nhi u c s s n xu t bánhử ụ ấ ổ ề ơ ở ả ấ

k o, m t, ph c v cho d p t t có danh ti ng và tên tu i trong bánh m t và đãẹ ứ ụ ụ ị ế ế ổ ứ

được c p gi y ch ng nh n đ t đ đi u ki n v sinh an toàn th c ph m b phátấ ấ ứ ậ ạ ủ ề ệ ệ ự ẩ ị

hi n s d ng các nguyên li u đã m c, lên men, ch a đ y dòi và u trùng đangệ ử ụ ệ ố ứ ầ ấ

được ngâm v i hóa ch t đ chu n b ch bi n thành s n ph m r i đ a ra thớ ấ ể ẩ ị ế ế ả ẩ ồ ư ị

trường tiêu th . Nhi u c s đã th a nh n r ng trong lúc ch bi n thi u sânụ ề ơ ở ừ ậ ằ ế ế ế

ph i và đã đem ra ph i trên v a hè. T i Hà N i đã phát hi n trên hai mơ ơ ỉ ạ ộ ệ ươi năm t n m th i nát, đã b c mùi hôi th i n ng n c ch t m t c s đ đ a vàoấ ỡ ố ố ố ồ ặ ở ừ ộ ơ ở ể ư

mi n Nam tiêu th . Ch a h t nh ng th m th i kinh kh ng thì l i t i chuy nề ụ ư ế ữ ứ ỡ ố ủ ạ ớ ệ

lòng heo, n i t ng gia súc, đ ng v t. Các c quan ch c năng đã b t gi liên t cộ ạ ộ ậ ơ ứ ắ ữ ụ

hàng ch c v v n chuy n, tàng tr n i t ng đ ng v t, th t b n, bì l n th i đụ ụ ậ ể ữ ộ ạ ộ ậ ị ẩ ợ ố ược chuy n t Hà N i v Lào Cai, chuy n sang Trung Qu c đ t m thu c, s chể ừ ộ ề ể ố ể ẩ ố ơ ế

r i chuy n v l i Vi t Nam đ tiêu th , ph c v cho nh ng th c khách sành ăn,ồ ể ề ạ ệ ể ụ ụ ụ ữ ự

ham giá bình dân. Nhi u v lên đ n hàng t n. Các đoàn thanh tra còn b t đề ụ ế ấ ắ ược hàng t th t chim cút đang trong th i gian phân h y, không còn gi đạ ị ờ ủ ữ ược nguyên v n th c tr ng ban đ u. Các v v n chuy n hàng trăm cân gia c m ch t hay bẹ ự ạ ầ ụ ậ ể ầ ế ị

b nh ch a qua s cho phép c a chính quy n nhà nệ ư ự ủ ề ước đã xâm nh p vào thậ ị

trường nước ta. M t s v v n chuy n m t lộ ố ụ ậ ể ộ ượng l n ch t Phodamine B là m tớ ấ ộ

lo i hóa ch t công nghi p phát quang dùng trong y h c đ chu n đoán vi khu nạ ấ ệ ọ ể ẩ ẩ

và m t s xét nghi m sinh hóa hay đ nhu m qu n áo độ ố ệ ể ộ ầ ược tr n chung v i tộ ớ ớ

b t r i tung ra th trộ ồ ị ường. Các v trên đa ph n đ u có t ch c, đụ ầ ề ổ ứ ường dây l n vàớ

d n v các ti m ăn nh , quán cóc hay th m chí là nh ng nhà hàng sang tr ng,ẫ ề ệ ỏ ậ ữ ọ

s ch s . Theo thông tin c a m t cu c ki m tra v sinh an toàn th c ph m đ tạ ẽ ủ ộ ộ ể ệ ự ẩ ộ

xu t, không kh i b t ng và choáng váng khi phát hi n ra r ng h u h t các đi mấ ỏ ấ ờ ệ ằ ầ ế ể

được ki m tra đ u x y ra tình tr ng m t v sinh an toàn th c ph m nh s nể ề ả ạ ấ ệ ự ẩ ư ả

ph m không có xu t x rõ ràng, gi y t , bao bì hay nhãn mác. Đem m t s m uẩ ấ ứ ấ ờ ộ ố ẫ

v xét nghi m thì có t i 56% m u b nhi m vi khu n, nhi u lo i b nhi m hóaề ệ ớ ẫ ị ễ ẩ ề ạ ị ễ

ch t, ch t kích thích tăng trấ ấ ưởng, ch t h tr ch bi n, ch t ch ng oxi hóa cóấ ỗ ợ ế ế ấ ố

th nh hể ả ưởng nghiêm tr ng đ n c th con ngọ ế ơ ể ười. Có nhi u lo i trái cây nh pề ạ ậ

l u t Trung Qu c nhìn b ngoài thì r t tậ ừ ố ề ấ ươi ngon nh ng bên trong đã th i r a.ư ố ữ

Nh ng v mà báo chí đã phanh phui khi n chúng ta không kh i gi t mình. Đaữ ụ ế ỏ ậ

ph n là do nh ng nguyên nhân nh : nh ng ngầ ữ ư ữ ười dân đã dùng nh ng th c ph mữ ự ẩ

đó m t cách quen thu c t lâu nh ng ch khi độ ộ ừ ư ỉ ược phát hi n thì m i b t đ uệ ớ ắ ầ

phòng tránh. Nh ng b t c p trong vi c qu n lí v v sinh an toàn th c ph m đãữ ấ ậ ệ ả ề ệ ự ẩ

nh h ng không nh t i s c kh e ng i dân.

Ch t lấ ượng v sinh an toàn th c ph m hi n nay trên th gi i r t đáng quan ng i,ệ ự ẩ ệ ế ớ ấ ạ

đ c bi t là t i nh ng n i v a x y ra thiên tai nh l t l i, m t mùa. Th c ph mặ ệ ạ ữ ơ ừ ả ư ụ ộ ấ ự ẩ

trôi n i bán ngoài th trổ ị ường ti m n nhi u nguy c gây b nh cho ngề ẩ ề ơ ệ ười tiêu dùng. M m b nh có th nhi m vào th c ph m t khâu s n xu t đ n v nầ ệ ể ễ ự ẩ ừ ả ấ ế ậ

chuy n và b o qu n. Cách t ch c s n xu t s n ph m còn quá kém, tr ng tr t,ể ả ả ổ ứ ả ấ ả ẩ ồ ọ

chăn nuôi, ch bi n th c ph m còn nh l , manh mún, công ngh l c h u. Taế ế ự ẩ ỏ ẻ ệ ạ ậ

ch a ki m soát đư ể ược kĩ thu t canh tác và vi c s d ng phân bón, hóa ch t b oậ ệ ử ụ ấ ả

v th c v t cũng nh phệ ự ậ ư ương pháp s ch , b o qu n s n ph m nông nghi pơ ế ả ả ả ẩ ệ

th c ph m. Ch a ki m soát đự ẩ ư ể ược th c ăn chăn nuôi, thu c tăng tr ng và gi tứ ố ọ ế

m gia súc, gia c m, thi u h th ng pháp lu t đ ng b , thi u h th ng qu n lí,ổ ầ ế ệ ố ậ ồ ộ ế ệ ố ả

ki m nghi m… Đ c bi t, thi u tr m tr ng thanh tra chuyên ngành t trungể ệ ặ ệ ế ầ ọ ừ

ng đ n đ a ph ng. L ng công nhân viên ch c, thanh tra v v sinh an toàn

ươ ế ị ươ ượ ứ ề ệ

th c ph m còn r t ít. Nhi u ngự ẩ ấ ề ười tham lam, mu n ki m ti n d dàng m t cáchố ế ề ễ ộ

đ c ác đã làm ra nh ng s n ph m kém ch t lộ ữ ả ẩ ấ ượng mà r nh m đánh vào tâm líẻ ằ

c a ngủ ười tiêu dùng. V n đ còn l i là ph i có m t c quan chuyên trách, giấ ề ạ ả ộ ơ ữ

vai trò “nh c trạ ưởng” đ tránh x y ra tình tr ng đùn đ y trách nhi m.ể ả ạ ẩ ệ

Tuy Nhà nước ta đã có nhi u chính sách quan tâm đ n vi c này h n nh ng v nề ế ệ ơ ư ẫ

là ch a đ . Vì v y chúng ta c n có bi n pháp c p thi t đ kh c ph c tình tr ngư ủ ậ ầ ệ ấ ế ể ắ ụ ạ

này. S n xu t ph i chuyên nghi p, s ch s t khâu tr ng tr t đ n s n xu t vàả ấ ả ệ ạ ẽ ừ ồ ọ ế ả ấ

tiêu th . C n có nhi u cán b , t ch c v sinh an toàn th c ph m h n, chínhụ ầ ề ộ ổ ứ ệ ự ẩ ơ

sách nhà nước ch t ch h n, có ch tài x lí rõ ràng và nghiêm kh c h n. Nh ngặ ẽ ơ ế ử ắ ơ ư

đ c bi t là ngặ ệ ười tiêu dùng ph i bi t t b o v mình, nh v y ngả ế ự ả ệ ư ậ ười tiêu dùng c n có ki n th c t t v v sinh an toàn th c ph m.ầ ế ứ ố ề ệ ự ẩ

Chúng ta nói chung và nh ng bà n i tr nói riêng lo l ng làm th nào đ có đữ ộ ợ ắ ế ể ược m t cái t t an lành v i m i thành viên trong gia đình. Hãy làm ngộ ế ớ ọ ười tiêu dùng thông minh, và hãy nói không v i “m t an toàn v sinh th c ph m” nh m ti nớ ấ ệ ự ẩ ằ ế

đ n m t ngày mai xanh, s ch.ế ộ ạ

"Trên th c t , không ch có ngự ế ỉ ười dân s n xu t nh l đ bán mà còn có các nhàả ấ ỏ ẻ ể

máy, xí nghi p s n xu t hàng lo t s n ph m kém ch t lệ ả ấ ạ ả ẩ ấ ượng, nh ng th c ph mữ ự ẩ

đ c h i cung c p cho ngộ ạ ấ ười tiêu dùng nh m thu l i. Nhóm ngằ ợ ười này ch chú ýỉ

đ m b o an toàn cho nh ng th c ph m mà mình s d ng hàng ngày còn coiả ả ữ ự ẩ ử ụ

thường ch t lấ ượng c a s n ph m đem bán, tiêu th ", th y giáo nêu th c t .ủ ả ẩ ụ ầ ự ế

Sau khi nh c đ n th c tr ng, h c sinh bàn lu n v nguyên nhân và h u qu c aắ ế ự ạ ọ ậ ề ậ ả ủ

th c tr ng nói trên. Nguyên nhân khi n nh ng ngự ạ ế ữ ười tiêu dùng không quan tâm s c kh e c a ngứ ỏ ủ ười khác chính là v n đ l i nhu n. Vì l i nhu n nên khi tr ngấ ề ợ ậ ợ ậ ồ

tr t, chăn nuôi h thọ ọ ường s d ng các lo i ch t kích thích, các hóa ch t đ c h iử ụ ạ ấ ấ ộ ạ

thì cây tr ng v t nuôi s phát tri n nhanh, ít sâu b nh, nhanh thu l i.ồ ậ ẽ ể ệ ợ

Đi li n m c đích l i nhu n chính là s xu ng c p v lề ụ ợ ậ ự ố ấ ề ương tâm, đ o đ c và làạ ứ

bi u hi n c a m t trình đ nh n th c h p hòi, ích k nh tác gi đo n trích đãể ệ ủ ộ ộ ậ ứ ẹ ỷ ư ả ạ

nh n đ nh.ậ ị

H u qu c a vi c ch nghĩ đ n b o v mình và xem thậ ả ủ ệ ỉ ế ả ệ ường s c kh e, tínhứ ỏ

m ng c a ngạ ủ ười khác là tình tr ng m i ngạ ọ ười đang tìm cách gi t h i l n nhau,ế ạ ẫ

vì "chúng ta không th c đ i ch u ng trà, ăn rau hay ăn th t, h u ng trà s chể ả ờ ỉ ố ị ọ ố ạ

nh ng v n ph i ăn rau b n c a k khác, ăn rau nhà s ch nh ng v n ăn th t b nư ẫ ả ẩ ủ ẻ ạ ư ẫ ị ẩ

c a k khác… Chúng ta đang gi t nhau trong khi c m th y an tâm đã b o vủ ẻ ế ả ấ ả ệ

được gia đình mình m t góc nh h p hòi…”.ở ộ ỏ ẹ

V giáo viên cũng t v n thêm: H c sinh l y d n ch ng t nh ng s vi c gâyị ư ấ ọ ấ ẫ ứ ừ ữ ự ệ

ph n n nh tiêm thu c siêu n c, thu c an th n, tiêm thu c ch t salbutamol… làẫ ộ ư ố ạ ố ầ ố ấ

nguyên nhân gây ra bi n tế ướng v m t s c kh e, th m chí là nguyên nhân c aề ặ ứ ỏ ậ ủ

b nh ung th .ệ ư

Sau khi bàn lu n v n đ , h c sinh rút ra bài h c cho b n thân mình, nêu cao ýậ ấ ề ọ ọ ả

th c t giác trong vi c cung c p th c ph m s ch, an toàn cho mình và cho ngứ ự ệ ấ ự ẩ ạ ười khác, lên án nh ng k ch y theo l i ích trữ ẻ ạ ợ ước m t, xem thắ ường s c kh e, tínhứ ỏ

m ng ngạ ười khác… Nh ng bài h c này c n đ a ra m t cách t nhiên, chânữ ọ ầ ư ộ ự

I. M bài: gi i thi u v n đ an toàn th c ph mở ớ ệ ấ ề ự ẩ

An toàn th c ph m là m t v n đ vô cùng c p bách hi n nay. trong cu c s ng ự ẩ ộ ấ ề ấ ệ ộ ố

thương ngày, chúng ta xem ti vi v n th y nhi u trẫ ấ ề ường h p th t heo có ch t t o ợ ị ấ ạ

n c salbutamol, th t bò đạ ị ược ch bi n t th t heo t m hóa ch t, th t gà ch t ế ế ừ ị ẩ ấ ị ế

được nhu m thành th t gà vàng r m,…là m t đi u vô cùng boăn khoăn v i m i ộ ị ụ ộ ề ớ ọ

gia đình, xã h i. Cu c s ng c a chúng ta ngày càng đang b đe d a b i các th c ộ ộ ố ủ ị ọ ở ự

ph m vô cùng ô nhi m. chúng ta cùng tìm hi u v n đ đang nóng hi n nay, đó làẩ ễ ể ấ ề ệ

an toàn th c ph m.ự ẩ II. Thân bài.

1. Gi i thích v n đả ấ ề - An toàn th c ph m là gì?ự ẩ

An toàn th c ph m là là m t môn khoa h c dùng đ mô t vi c x lý, ch bi n, ự ẩ ộ ọ ể ả ệ ử ế ế

b o qu n và l u tr th c ph m b ng nh ng phả ả ư ữ ự ẩ ằ ữ ương pháp phòng ng a, phòng ừ

ch ng b nh t t do th c ph m gây ra.ố ệ ậ ự ẩ

- Th c ph m b n là gì?ự ẩ ẩ

Th c ph m b n là nh ng th c ph m ch a các ch t đ c h i, tác đ ng tiêu c c ự ẩ ẩ ữ ự ẩ ứ ấ ộ ạ ộ ự

đ n s c kh e và tính m ng con ngế ứ ỏ ạ ười. - Th c ph m s ch là gi?ự ẩ ạ

Th c ph m s ch là th c ph m không ch a ch t “b n”.ự ẩ ạ ự ẩ ứ ấ ẩ 2. Nêu hi n tr ng hi n nayệ ạ ệ

- H u h t th c ăn ta ăn đ u có ch a ch t đ c h iầ ế ứ ề ứ ấ ộ ạ

- V n đ an toàn th c ph m không còn là v n đ xa lấ ề ự ẩ ấ ề ạ

- M c báo đ ng cao gây ra nh ng nh hứ ộ ữ ả ưởng x u v s c kh e con ngấ ề ứ ỏ ười. - Ví d minh h a: th t có ch t t o n c, rau có thu c tr sâu; làm đ ru c b ng ụ ọ ị ấ ạ ạ ố ừ ổ ố ằ

hóa ch t…ấ

3. Nguyên nhân d n đ n các th c ph m b n, không an toànẫ ế ự ẩ ẩ - Do v n đ l i nhu nấ ề ợ ậ

- Nghĩ đ n s c kh e c a mình, xem thế ứ ỏ ủ ường s c kh e ngứ ỏ ười khác

- S xu ng c p v lự ố ấ ề ương tâm, đ o đ c và là bi u hi n c a m t trình đ nh n ạ ứ ể ệ ủ ộ ộ ậ

th c h p hòi, ích k .ứ ẹ ỷ

- S n xu t, canh tác, gieo tr ng trong môi trả ấ ồ ường b ô nhi m tr m tr ng t đ t ị ễ ầ ọ ừ ấ

đai, ngu n nồ ước đ n không khí.ế

- Thi u hi u bi t d n đ n vi c tiêu th s n ph m m t cách tràn lan, không ch nế ể ế ẫ ế ệ ụ ả ẩ ộ ọ

l c c a ngọ ủ ười tiêu dùng.

- Tâm lí ham c a r vô tình t o ra nhu c u tiêu th l n đ i v i th c ph m kém ủ ẻ ạ ầ ụ ớ ố ớ ự ẩ

ch t lấ ượng c a ngủ ười tiêu dùng.

- Ch a có bi n pháp x ng đáng đ i v i các doanh nghi p s n xu t th c ph m ư ệ ứ ố ớ ệ ả ấ ự ẩ

b n.ẩ

- Ch a có s đ ng b gi a các c quan chsinh quy n.ư ự ồ ộ ữ ơ ề 4. H u quậ ả

- B nh t t nguy hi m: viêm màng não, b nh ung th …ệ ậ ể ệ ư

- Tâm lí hoang mang cho người tiêu dùng

- Th c ph m b n có giá bán r h n th c ph m s ch, gây lũng đo n th trự ẩ ẩ ẻ ơ ự ẩ ạ ạ ị ường, nh h ng đ n cá nhân , doanh nghi p làm ăn chân chính, gây nh h ng n ng

ả ưở ế ệ ả ưở ặ

n t i n n kinh t .ề ớ ề ế 5. Gi i phápả

- Nâng cao ý th c, tuyên truy n v v v n đ an toàn v sinh th c ph m và đ mứ ề ề ề ấ ề ệ ự ẩ ả

b o s c kh e c a xã h iả ứ ỏ ủ ộ

- Tăng cường ki m soát, ra nh ng quy đ nh x ph t các c quan s n xu t th c ể ữ ị ử ạ ơ ả ấ ự

ph m b nẩ ẩ

- M i cá nhân c n t nh táo h n trong vi c l a ch n th c ph m cho mình và gia ỗ ầ ỉ ơ ệ ự ọ ự ẩ

III. K tế bài

đang tàng lan ngoài th trị ường. Cùng là con người, chúng ta hãy yêu thương nhau, không nên h i nhau b ng cách làm ra các s n ph m kém an toàn nh v y.ạ ằ ả ẩ ư ậ Đ 2ề : Ngh lu n v m t v n đ xã h i: V sinh an toàn th c ph mị ậ ề ộ ấ ề ộ ệ ự ẩ

Trước h t là danh sách nh ng s n ph m đ c h i và nguy hi m có ngu n g c tế ữ ả ẩ ộ ạ ể ồ ố ừ

nước ngoài càng ngày càng dài. Th y s n ch a kháng sinh; trái cây đủ ả ứ ược b oả

qu n b ng hóa ch t không rõ ràng nh ng đ ngoài c tháng không h tan rã.ả ằ ấ ư ể ả ề

Lượng m đ ng v t thiu th i đỡ ộ ậ ố ược đ a vào s d ng các quán ăn là r t l n.ư ử ụ ở ấ ớ

Rượu không được đi u ch b ng cách nh các c thề ế ằ ư ụ ường làm: T c là ch ng c tứ ư ấ

tinh b t mà thay vào đó là vi c s d ng đ t đèn đ n u rộ ệ ử ụ ấ ể ấ ượu... Và ch c h nắ ẳ

chúng ta cũng ch a quên v vi c th c ph m cho chó và mèo ăn th c ph m ch aư ụ ệ ự ẩ ự ẩ ứ

ch t melamine Trung Qu c, k ti p ngay sau đó, ngấ ở ố ế ế ười ta l i phát hi n thêmạ ệ

s a cũng hàm ch a ch t mellamin, h qu là có ít nh t là 4 tr em thi t m ngữ ứ ấ ệ ả ấ ẻ ệ ạ

cùng v i hàng ngàn em m c b nh. ớ ắ ệ

Th c t cũng đã ch ra nhi u b c xúc v v sinh an toàn th c ph m nh các vự ế ỉ ề ứ ề ệ ự ẩ ư ụ

ng đ c t i các b p ăn t p th khu công nghi p. Ví nh trong tu n t 14-ộ ộ ạ ế ậ ể ệ ư ầ ừ

19/06/2009 t i Thành ph H Chí Minh, Bình Dạ ố ồ ương, Đ ng Nai đã có t i 5 vồ ớ ụ

ng đ c t i b p ăn t p th . Năm 2006: 22 v , năm 2007: 21 v , năm 2008: 32ộ ộ ạ ế ậ ể ụ ụ

v v i 3.589 ngụ ớ ườ ịi b ng đ c. G n đây nh t, t i c s gi t m l n t p trung ộ ộ ầ ấ ạ ơ ở ế ổ ợ ậ ở

Th nh Li t - Hoàng Mai, Hà N i công su t 1.000 con/đêm, qua ki m tra 22 ô c aị ệ ộ ấ ể ủ

20 ch h kinh doanh gi t m ch có 25% s l n đ a vào gi t m đủ ộ ế ổ ỉ ố ợ ư ế ổ ược ki mể

d ch, gi t m tr c ti p trên sàn sân, gi t m không đ m b o v sinh, khu s chị ế ổ ự ế ế ổ ả ả ệ ạ

và khu b n là m t, gây ô nhi m môi trẩ ộ ễ ường và m t v sinh an toàn th c ph mấ ệ ự ẩ

nghiêm tr ng.ọ

T nh ng d n ch ng trên ta th y v sinh an toàn th c ph m nừ ữ ẫ ứ ấ ệ ự ẩ ở ước ta hi nệ

đang là v n đ h t s c nghiêm tr ng trên r t nhi u phấ ề ế ứ ọ ấ ề ương di n đi n hình là :ệ ể ở

S n xu t rau qu , chăn nuôi, gi t m gia súc, gia c m, th y s n; ch bi n th cả ấ ả ế ổ ầ ủ ả ế ế ự

ph m; b p ăn t p th , d ch v th c ăn đẩ ế ậ ể ị ụ ứ ường ph ; ki m soát th c ph m quaố ể ự ẩ

biên gi i và trên th trớ ị ường.

M t hi n tộ ệ ượng cũng xoay quanh vi c m t v sinh an toàn th c ph m mà hi nệ ấ ệ ự ẩ ệ

nay chúng ta c n ph i quan tâm chính là vi c v n chuy n l u th c ph m kémầ ả ệ ậ ể ậ ự ẩ

ch t lấ ượng qua đường biên gi i đang. Đây đang là v n đ đau đ u c a c quanớ ấ ề ầ ủ ơ

ch c năng. Nhi u ngứ ề ười dân Vi t Nam đang ph i ăn l i th mà ngệ ả ạ ứ ười ta đã th iả

ra. Phó Ch t ch UBND t nh L ng S n cho bi t, g n biên gi i Trung Qu củ ị ỉ ạ ơ ế ở ầ ớ ố

nhi u lo i th c ph m kém ch t lề ạ ự ẩ ấ ượng, nh t là gia c m, ch c h i thu n ti n làấ ầ ờ ơ ộ ậ ệ

đ y sang Vi t Nam. M t kg gà đẩ ệ ộ ở ường biên được mua 8.000 đ ng, đ n L ngồ ế ạ

S n đơ ược bán v i giá 20.000 - 25.000 đ ng và v t i Hà N i l i đ t h n lên.ớ ồ ề ớ ộ ạ ắ ơ

H u qu c a vi c m t v sinh an toàn th c ph m ch c ch n ai cũng bi t. Nóậ ả ủ ệ ấ ệ ự ẩ ắ ắ ế

đường ru t trong đó đi n hình là b nh tiêu ch y c p. Cách đây không lâu cănộ ể ệ ả ấ

b nh này đã phát thành d ch b nh làm không ít ngệ ị ệ ườ ị ắi b m c ph i th m chí cóả ậ

người đã t vong. Hi n nay d ch b nh này đã đử ệ ị ệ ược đ y lùi nh ng th c t ra màẩ ư ự ế

nói nó còn ch a r t nhiêu nguy c bùng phát l i. Tuy nhiên n u xét v t ng thứ ấ ơ ạ ế ề ổ ể

thì ch nh th v n còn đỉ ư ế ẫ ược coi là nh b i n u b nh tái phát đẹ ở ế ệ ựơc ngay thì có nghĩa nó ch bi u hi n th h này thôi, nguy hi m nh t là nó l i không thỉ ể ệ ở ế ệ ể ấ ạ ể

hi n ra mà ti m tàng n náu t t phát tri n và đ i đ n khi ta c m nh n đệ ề ẩ ừ ừ ể ợ ế ả ậ ược thì lúc đó đã quá mu n ho c l i có th di truy n cho th h sau. Đ n gi n m tộ ặ ạ ể ề ế ệ ơ ả ộ

ví d nh th này: Nh trên đã đ c p đ n v vi c s a c a Trung Qu c ch aụ ư ế ư ề ậ ế ụ ệ ữ ủ ố ứ

Mellamin ai dám đ m b o r ng t t c nh ng tr em đã dùng s a đó s không cóả ả ằ ấ ả ữ ẻ ữ ẽ

nh h ng gì đ n trí tu và s c kho sau này. L ng tr em b nhi m đ c

ả ưở ế ệ ứ ẻ ượ ẻ ị ễ ộ

Mellanin l n th t c là có tác đ ng đ n c m t th h suy r ng ra là đ n cớ ế ứ ộ ế ả ộ ế ệ ộ ế ả

tương lai c a m t qu c gia. M t v sinh an toàn th c ph m còn gây ra vô s cácủ ộ ố ấ ệ ự ẩ ố

h u qu khác. Nó cũng là nguyên nhân gây ra s ô nhi m môi trậ ả ự ễ ường, nhả

hưởng đ n h sinh thái...ế ệ

Vi ph m trong v n đ v sinh an toàn th c ph m hi n nay nạ ấ ề ệ ự ẩ ệ ở ước ta r t nghiêmấ

tr ng. V y nguyên nhân là do đâu? Chúng ta ch a th c s quy t tâm th c hi nọ ậ ư ự ự ế ự ệ

t t công tác này, vì v y t n t i nhi u b t c p. Trách nhi m c a c quan nhàố ậ ồ ạ ề ấ ậ ệ ủ ơ

nước đ i v i chăm sóc s c kh e nhân dân còn ch a đố ớ ứ ỏ ư ược nâng cao và đ yẩ

m nh. Quan tr ng h n n a thói quen x u v m t v sinh v n là thói quen cạ ọ ơ ữ ấ ề ấ ệ ẫ ố

h u c a nhi u ngữ ủ ề ười. Ngoài ra, chúng ta v n còn y u kém khâu qu n lý nhàẫ ế ở ả

nước v v n đ này v n thi u s quy t tâm,s đ ng b . Khâu t ch c s n xu tề ấ ề ẫ ế ự ế ự ồ ộ ổ ứ ả ấ

đ có th c ph m an toàn cũng ch a n mà ngể ự ẩ ư ổ ượ ạc l i, s n xu t ch a đ ng r tả ấ ứ ự ấ

nhi u nguy c vì manh mún; ch t lề ơ ấ ượng hàng hóa m t đ ng công b m t n o.ộ ằ ố ộ ẻ

Đ c bi t, các ch tài x lý hi n nay ch a đ m nh vì v y hi u qu ngăn ch nặ ệ ế ử ệ ư ủ ạ ậ ệ ả ặ

còn th p. Tuy nhiên chúng ta cũng nên quan tâm đ n các nguyên nhân khách quanấ ế

khác: n n nông nghi p c a nề ệ ủ ước ta còn nhi u thô s l c h u , khoa h c kĩ thu tề ơ ạ ậ ọ ậ

áp d ng ch a sâu quan tr ng là ch a tri t đ , t c là v n luôn gi thói quen nhìnụ ư ọ ư ệ ể ứ ẫ ữ

nh n v n đ còn nông c n. Đ i đa s các h làm nông nghi p th c hi n trên môậ ấ ề ạ ạ ố ộ ệ ự ệ

hình nông dân nh l , do v y vi c đ u t đ ng b t gi ng, cây tr ng v t nuôiỏ ẻ ậ ệ ầ ư ồ ộ ừ ố ồ ậ

đ n vi c áp d ng các bi n pháp canh tác, nuôi tr ng theo quy cách đ m b o anế ệ ụ ệ ồ ả ả

toàn th c ph m nh GAP, HACCP còn h n ch . M t khác, đ u ra c a s n ph mự ẩ ư ạ ế ặ ầ ủ ả ẩ

an toàn còn ch a đư ược ch p nh n ph bi n khi giá c a các s n ph m này caoấ ậ ổ ế ủ ả ẩ

h n so v i s n ph m canh tác thông thơ ớ ả ẩ ường. Do v y, khi ki m tra các ch tiêu vậ ể ỉ ệ

sinh an toàn th c ph m c a s n ph m l u thông trên th trự ẩ ủ ả ẩ ư ị ường chúng ta v nẫ

nh n đậ ược các k t qu không nh mong mu n, v n có t n d hoá ch t b o vế ả ư ố ẫ ồ ư ấ ả ệ

th c v t vự ậ ượt gi i h n cho phép, trong rau chi m t 11,65-13%, trong qu t 5-ớ ạ ế ừ ả ừ

15,15%. H n n a vi c xã h i hoá cũng nh hơ ữ ệ ộ ả ưởng không nh đ n vi c v sinhỏ ế ệ ệ

an toàn th c ph m. C th v i chính sách m , ngự ẩ ụ ể ớ ở ười người có th kinh doanhể

Những tác hại kinh hoàng của thực phẩm bẩn

Th c ph m b n gây nhi m đ c ti m n:ự ẩ ẩ ễ ộ ề ẩ

Là s nhi m các ch t đ c h i dự ễ ấ ộ ạ ưới ngưỡng có th gây ra các tri u ch ng c p tính, bán c p tính; có ể ệ ứ ấ ấ

th b nhi m liên t c ho c không liên t c; có th sau m t th i gian không bi t trể ị ễ ụ ặ ụ ể ộ ờ ế ướ ẽc s có: ung th , ư

các r i lo n ch c năng không rõ nguyên nhân, vô sinh, quái thai...ố ạ ứ Th c ph m b n gây b nh m n tính:ự ẩ ẩ ệ ạ

Là b nh m c ph i, có bi u hi n phát b nh l p l i thệ ắ ả ể ệ ệ ặ ạ ường xuyên ho c theo chu kỳ; có th do di ch ng ặ ể ứ

c a ng đ c c p ho c do h u qu c a nhi m đ c ti m n t i li u gây b nh; có th tr thành b nh ủ ộ ộ ấ ặ ậ ả ủ ễ ộ ề ẩ ớ ề ệ ể ở ệ

M t c s ch bi n th c ph m b n b b t giộ ơ ở ế ế ự ẩ ẩ ị ắ ữ Th c ph m b n gây b nh bán c p tính (ng đ c th c ăn):ự ẩ ẩ ệ ấ ộ ộ ứ

Đó là các r i lo n tiêu hóa ho c th n kinh nh , ho c các tri u ch ng c p tính, cóố ạ ặ ầ ẹ ặ ệ ứ ấ

th t ch a kh i ho c t kh i.ể ự ữ ỏ ặ ự ỏ

Th c ph m b n gây b nh c p tính (ng đ c th c ăn):ự ẩ ẩ ệ ấ ộ ộ ứ

Các tri u ch ng trệ ứ ước đây tương đ i đi n hình và b nh nhân c n đ nố ể ệ ầ ế s can ự

thi p c a bác sĩ.ệ ủ

+ Bi u hi n r i lo n tiêu hóa: nôn, a ch y (g m c a ra máu), đau b ng.ể ệ ố ạ ỉ ả ồ ả ỉ ụ

+ Bi u hi n r i lo n th n kinh: r i lo n c m giác, nh c đ u, m t l , hôn mê, ể ệ ố ạ ầ ố ạ ả ứ ầ ệ ả

li t chi.ệ

+ Các r i lo n ch c năng khác: thay đ i huy t áp, bí ti u...ố ạ ứ ổ ế ể

- Th i gian lành b nh (đ n khi h t tri u ch ng nh ng b nh nhân ch a th ờ ệ ế ế ệ ứ ư ệ ư ể

sinh ho t và làm vi c m t các bình thạ ệ ộ ường).

+ V i ngớ ười m c b nh m n tính: không kh i h n và th nh tho ng tái phát.ắ ệ ạ ỏ ẳ ỉ ả

- Th i gian ph c h i s c kh e (đã có th sinh hoat và làm vi c m t cách bình ờ ụ ồ ứ ỏ ể ệ ộ

thường): tuỳ theo nguyên nhân, tình tr ng s c kh e và đ tu i, thạ ứ ỏ ộ ổ ường là: + V i ngớ ười bình thường b m c b nh bán c p và c p tính: 01 – 04 tu n v i ị ắ ệ ấ ấ ầ ớ

ngườ ới l n và tr đ tu i h c đẻ ộ ổ ọ ường: 01 tháng đ n vài tháng v i tr dế ớ ẻ ưới 7tu iổ và người già.

+ V i ngớ ười m c b nh m n tính b tái phát: 01 – 02 tu n trong trắ ệ ạ ị ầ ường h p b nh ợ ệ

tái phát có th ch a để ữ ược; không xác đ nh đị ược trong trừơng h p đã thành b nh ợ ệ

n ng.ặ

- T vong là h u qu c a ng đ c c p r t n ng, ng đ c c p không đử ậ ả ủ ộ ộ ấ ấ ặ ộ ộ ấ ượ ức c ch a k p th i ho c h u qu c a nhi m đ c ti m n kéo dài đã d n đ n b nh ữ ị ờ ặ ậ ả ủ ễ ộ ề ẩ ẫ ế ệ

hi m nghèo không c u ch a để ứ ữ ược.

T i cu c ti p xúc, c tri Phan Quang L p (phạ ộ ế ử ậ ường Ba Láng) cho r ng bây giằ ờ

s c kh e ngứ ỏ ười dân đang b phá ho i tràn lan b i v n n n th c ph m b n.ị ạ ở ấ ạ ự ẩ ẩ

"Tác h i c a th c ph m b n còn nguy h i h n c bom nguyên t vì bom nguyênạ ủ ự ẩ ẩ ạ ơ ả ử

t ch có nh hử ỉ ả ưởng trong m t ph m vi nh t đ nh. Còn th c ph m b n có thộ ạ ấ ị ự ẩ ẩ ể

làm con người ch t ngay, ch t t t và b nh t t di truy n, không có thu c ch a,ế ế ừ ừ ệ ậ ề ố ữ

nh h ng đ n gi ng nòi dân t c"

ả ưở ế ố ộ

Th c ph m kém v sinh và nự ẩ ệ ước b ô nhi m là nguyên nhân gây t vong ị ễ ử

cho kho ng 2,2 tri u ngả ệ ười m i năm các nỗ ở ước đang phát tri n, trong đó ể

h u h t là tr em.ầ ế ẻ

 Nước mía v a hè 'siêu s ch' ch a hàng trăm nghìn vi khu nỉ ạ ứ ẩ / Hi m ể

Th c ăn đứ ường ph d b nhi m khu n khâu b o qu n, ố ễ ị ễ ẩ ở ả ả

ch bi n không tuân th quy đ nh v v sinh an toàn th c ế ế ủ ị ề ệ ự

ph m. nh:ẩ Ả Thi Ngoan.

Phát bi u t i h i th o "V sinh an toàn th c ph m vì quy n l i ngể ạ ộ ả ệ ự ẩ ề ợ ười tiêu dùng" hôm 18/6, th c sĩ - bác sĩ Nguy n Th Huỳnh Mai, Phó Chi c c trạ ễ ị ụ ưởng An toàn Th c ph m TP HCM cho bi t, th c ph m không an toàn là nguyên nhân gây ra ự ẩ ế ự ẩ

các căn b nh lây truy n qua th c ph m trên th gi i. T i Vi t Nam, nhi u v ệ ề ự ẩ ế ớ ạ ệ ề ụ

th c ph m b n, ch a ch t c m nh hự ẩ ẩ ứ ấ ấ ả ưởng đ n s c kh e ngế ứ ỏ ười tiêu dùng đã b ị

phát hi n. Th ng kê t năm 2013 đ n nay, B Y t đã giám sát phát hi n, x lý ệ ố ừ ế ộ ế ệ ử

hàng nghìn v vi ph m an toàn th c ph m, trong đó nhi u s n ph m ch a ch t ụ ạ ự ẩ ề ả ẩ ứ ấ

b o qu n, ph gia, Phthalates và m t s ch t c m.ả ả ụ ộ ố ấ ấ

Ch ng h n m t công ty c a Đài Loan Bình Dẳ ạ ộ ủ ở ương đã s d ng ch t d o c m ử ụ ấ ẻ ấ

là Di và DEHA trong th ch rau câu hạ ương khoai môn New Choice. Ngoài ra còn phát hi n siro, nệ ước mãng c u ép ch a ch t c m DEHP,ầ ứ ấ ấ th t gà tị ươ ượi đ c nh mộ

vàng b ng Diamino azobezene hydrocloride, nằ ước gi i khát và h t trân châu ch aả ạ ứ

khu n Coliforms, E.Coli và vi sinh v t hi u khí...ẩ ậ ế Toàn b s n ph m nhi m ộ ả ẩ ễ

DEHP vượt ngưỡng và hàng t n si rô, nấ ước ép qu , trà s a có ch t c m đã b ả ữ ấ ấ ị

thu h i và bu c tiêu h y theo đúng quy đ nh pháp lu t.ồ ộ ủ ị ậ

Theo T ch c Y t th gi i (WHO), m i năm toàn c u x y ra kho ng 40 ổ ứ ế ế ớ ỗ ầ ả ả

tri u v ng đ c.ệ ụ ộ ộ M t n a s ca t vong trên th gi i có liên quan t i lộ ử ố ử ế ớ ớ ương th c, th c ph m. Riêng khu v c châu A - Thái Bình Dự ự ẩ ự ương chi m t i 50%. Đ nế ớ ế

n n c a toàn th gi i, v a gây t n h i v s c kh e v a t n th t nghiêm tr ng ạ ủ ế ớ ừ ổ ạ ề ứ ỏ ừ ổ ấ ọ

v kinh t .ề ế

các n c đang phát tri n

Ở ướ ể , ước tính m i năm có 1/3 dân s b nh hỗ ố ị ả ưởng b iở

các b nh do th c ph m không an toàn gây ra, trong đó tiêu ch y do th c ph m vàệ ự ẩ ả ự ẩ

nước b ô nhi m là nguyên nhân gây t vong hàng năm cho kho ng 2,2 tri u ị ễ ử ả ệ

người trong đó h u h t là tr em.ầ ế ẻ

Đi n hình tháng 6/2008, Trung Qu c rúng đ ng khi phát hi n ch t melamine ể ố ộ ệ ấ

trong s a khi n 6 tr s sinh t vong, 51.900 tr s sinh và tr nh g p v n đ ữ ế ẻ ơ ử ẻ ơ ẻ ỏ ặ ấ ề

v th n, có nguy c b s i th n. Năm 2005, phát hi n E.Coli O157 kháng th ề ậ ơ ị ỏ ậ ệ ể

1026 trong phô mai ngu n g c t Pháp khi n 69 ngồ ố ừ ế ười nh p vi n, trong đó 57 ậ ệ

tr em. Đây cũng là năm bùng phát khu n Samonella Typhimurium trong nẻ ẩ ước cam M , có 152 ca b nhi m, trong đó 46 là n .ở ỹ ị ễ ữ

Năm 2006, Châu Âu phát hi n t n d dioxin trong s n ph m th t gia súc do ở ệ ồ ư ả ẩ ị

1.500 trang tr i s d ng c khô b nhi m dioxin làm th c ăn súc ăn. Năm 2006 ạ ử ụ ỏ ị ễ ứ

d ch cúm gia c m H5N1 xu t hi n 44 nị ầ ấ ệ ở ướ ởc Châu Âu, châu A, châu Phi và Trung Đông. Cu i năm 2008 phát hi n th t l n nhi m dioxin Ireland, lố ệ ị ợ ễ ở ượng dioxin trong th c ăn cho l n cao h n t 80 đ n 200 l n m c an toàn cho phép. ứ ợ ơ ừ ế ầ ứ

Sau đó Ireland đã ph i tiêu h y h n 100.000 con heo nghi ng nhi m ch t này.ả ủ ơ ờ ễ ấ

Sau các v bê b i th c ph m, Đ c ph i chi m t tri u USD, Pháp chi 6 t France ụ ố ự ẩ ứ ả ộ ệ ỷ

đ ngăn ch n b nh trên súc v t và trên ngể ặ ệ ậ ười. Toàn EU chi m t t USD cho vi cộ ỷ ệ

áp d ng các bi n pháp phòng ch ng b nh l m m long móng, riêng chi phí tiêu ụ ệ ố ệ ở ồ

h y và c m nh p gia súc b nh là 500 tri u USD. M ph i chi 3,8 t USD phòng ủ ấ ậ ệ ệ ỹ ả ỷ

ch ng cúm gia c m. Pháp thi t h i 48 tri u USD m t tháng do 40 nố ầ ệ ạ ệ ộ ước đã t ừ

ch i không nh p kh u s n ph m th t gà, Đ c thi t 140 tri u Euro...ố ậ ẩ ả ẩ ị ứ ệ ệ

Bà Huỳnh Mai nh n đ nh tình hình an toàn th c ph m t i Vi t Nam nói riêng, ậ ị ự ẩ ạ ệ

trên th gi i nói chung đang di n bi n ph c t p, nguy c d ch, b nh qua th c ế ớ ễ ế ứ ạ ơ ị ệ ự

ph m r t l n. Riêng đ c thù TP HCM là n i tiêu th th c ph m, vi c qu n lý, ẩ ấ ớ ặ ơ ụ ự ẩ ệ ả

ki m soát an toàn th c ph m ch y u do t nh, thành cung c p th c ph m ch u ể ự ẩ ủ ế ỉ ấ ự ẩ ị

trách nhi m, nên vi c đ m b o ch t lệ ệ ả ả ấ ượng th c ph m "t g c đ n ng n" là m tự ẩ ừ ố ế ọ ộ

thách th c l n cho thành ph .ứ ớ ố

Ông Nguy n M nh Hùng, Phó Ch t ch kiêm T ng Th ký H i Tiêu chu n và ễ ạ ủ ị ổ ư ộ ẩ

B o v ngả ệ ười tiêu dùng Vi t Nam (VINATAS)ệ nhìn nh n tiêu th th c ph m ậ ụ ự ẩ

b n làm gia tăng các b nh nh béo phì, ti u đẩ ệ ư ể ường, b nh tim và m t s b nh ệ ộ ố ệ

ung th . Theo th ng kê, s lư ố ố ượng người th a cân và béo phì ti p t c tăng trên ừ ế ụ

ph m vi toàn c u do tác đ ng c a ch đ ăn không lành m nh. Chi phí ch ng ạ ầ ộ ủ ế ộ ạ ố

béo phì ước tính lên đ n 2 nghìn t USD m i năm. Tác h i c a th c ph m ô ế ỷ ỗ ạ ủ ự ẩ

Đây là m t v n n n c a c th gi i, đ c bi t là các nộ ấ ạ ủ ả ế ớ ặ ệ ước đang phát tri n. Riêng ể

t i Vi t Nam, an toàn th c ph m v n là m t trong nh ng m i quan tâm hàng ạ ệ ự ẩ ẫ ộ ữ ố

đ u c a toàn xã h i.ầ ủ ộ

Nh m nâng cao ý th c và quy n l i ngằ ứ ề ợ ười tiêu dùng, đáp ng l i kêu g i c a Tứ ờ ọ ủ ổ

ch c Qu c t ngứ ố ế ười tiêu dùng (CI), H i Tiêu chu n và B o v ngộ ẩ ả ệ ười tiêu dùng Vi t Nam s t ch c các ho t đ ng hệ ẽ ổ ứ ạ ộ ưởng ng ngày Quy n c a ngứ ề ủ ười tiêu dùng vào ngày 15/3 v i ch đ “Dinh dớ ủ ề ưỡng lành m nh”.ạ

M c đích c a chụ ủ ương trình nh m kêu g i c ng đ ng quan tâm nhi u h n đ n anằ ọ ộ ồ ề ơ ế

toàn v sinh th c ph m, nói không v i th c ph m ô nhi m. Bên c nh đó là nâng ệ ự ẩ ớ ự ẩ ễ ạ

cao trách nhi m, vai trò c a c quan nhà nệ ủ ơ ước trong vi c ki m tra phát hi n, x ệ ể ệ ử

lý, ngăn ch n nh ng hành vi vi ph m v v sinh an toàn th c ph m. Đ ng th i ặ ữ ạ ề ệ ự ẩ ồ ờ

nâng cao trách nhi m c a các t ch c, cá nhân s n xu t, kinh doanh đ i v i s c ệ ủ ổ ứ ả ấ ố ớ ứ

kh e ngỏ ười tiêu dùng; nâng cao nh n th c c a nhân dân đ m i cá nhân tr ậ ứ ủ ể ỗ ở

thành "người tiêu dùng thông thái" trong vi c l a ch n th c ph m an toàn, s ệ ự ọ ự ẩ ử