I.Tên tình hu ng ố
:
“ Hi n t ng hút thu c lá h c sinh”
ệ ươ ố
ở ọ
H c sinh hi n nay đang có xu h ng tha hóa v đ o đ c nh đánh nhau,
ọ ệ
ướ ề ạ
ứ ư
nghi n bia, r u hay thu c lá. Đi u đó r t đáng phê phán, nh t là vi c hút
ệ ượ
ố ề
ấ ấ
ệ thu c lá, m t hành đ ng mà tác h i c a nó đ
c nêu trên nhi u ph ng ti n
ố ộ
ộ ạ ủ
ượ ề
ươ ệ
thông tin đ i chúng, mà gi i tr - h c sinh- nh ng ng i đang s ng trong môi
ạ ớ
ẻ ọ ữ
ườ ố
tr ng giáo d c và ngày ngày đang đ
c giáo d c l i có hành đ ng đáng chê ườ
ụ ượ
ụ ạ ộ
trách đó.
II.M c tiêu gi i quy t tình hu ng ụ
ả ế
ố
1 -
M i ng i bi t đ
c tác h i c a vi c hút thu c lá. ọ
ườ ê ươ
ạ ủ ệ
ố 2 - Ch ra m t s gi i pháp đ giúp cho nh ng ng
i nghi n hút thu c ỉ
ô ố a ê
ữ ườ
ệ ố
lá b t hút thu c. ớ
ố 3 - Thông qua các bài h c giúp chúng ta bi t các thành ph n trong thu c
ọ ê
ầ ố
lá r t có h i cho s c kh e con ng i.
â ạ
ư ỏ
ườ 4 - Bi t đ
c nh h ng c a thu c lá đ i v i ng
i hút và ng i hit
ê ươ a ưở
ủ ố
ố ớ ườ
ườ 5 - Cho chúng ta bi t minh c n làm nh ng vi c gi và hành đ ng c a
ê ầ
ữ ệ
ô ủ
chúng ta đ phong ng a vi c hút thu c lá h c sinh và nh ng ng i khác.
ê ừ
ệ ố
ở ọ ữ
ườ 6 - Tuyên truy n cho m i ng
i không nên hút thu c lá đ b o v môi ê
ọ ườ
ố ê a
ệ tr
ng chinh minh và m i ng i xung quanh.
ườ ọ
ườ 7 - Hinh thành cho nh ng ng
i nghi n hút thu c lá thói quen không ữ
ườ ệ
ố hút thu c đ cai nghi n và cho nh ng ng
i không hút thu c lá tránh xa t ố
ê ệ
ữ ườ
ố ệ
nan này. 8- Giúp cho chúng ta có thái đ đúng đ n trong vi c hút thu c lá.
ô ắ
ệ ố
9- Giáo d c nhân cách con ng i khi đ ng tr
c cám d c a cu c u
ườ ư
ướ ô ủ
ô s ng m t trong s đó là đi u thu c lá , ph i bi t t ch i và lên án nó .
ố ô
ố ê
ố a
ê ừ ố
10- Ngăn ng a hi n t ng đua đoi theo b n x u nghi n ng p, hút
ừ ệ ươ
ạ â
ệ â
thu c h c sinh ố ở ọ
III. T ng quan v các nghiên c u liên quan đ n vi c gi i quy t
ổ ề
ứ ế
ệ ả
ế tình hu ng:
ố
T t c các h c sinh toàn huy n â a
ọ ệ
IV. Gi i pháp gi i quy t tình hu ng:
ả ả
ế ố
Trang 1
1- Tim hi u th c tr ng l a tu i h c sinh,th y đ c tác h i c a vi c hút
ê ư
ạ ở ư
ô ọ â
ươ ạ ủ
ệ thu c lá
ố 2- Tuyên truy n và v n đ ng h c sinh nói không v i thu c lá
ê â
ô ọ
ớ ố
3- Y th c và trách nhi m c a ng i h c sinh
ư ệ
ủ ườ ọ
4- C m hút thu c nh ng n i công c ng , ph t n ng nh ng hành vi vi â
ố ở ữ
ơ ô
ạ ă ữ
ph m . ạ
5- Có bi n pháp phong ch ng hút thu c lá . ệ
ố ố
V. Thuy t minh ti n trình gi i quy t tình hu ng ế
ế ả
ế ố :
1 S d ng ki n th c môn hóa h c đ tuyên truy n ử ụ
ế ứ
ọ ể
ề : bài “ Hóa h c h u
ọ ữ
c ”- l p 9 ơ
ớ Nicotin : là m t ancaloit tim th y trong các cây h cà
ô â
ọ Solanaceae,ch y u trong cây thu c lá và v i s l
ng nh trong cà chua ủ ê
ố ớ ố ươ
ỏ ,khoai tây , cà tim và t Bell. Ancaloit nicotinee cung đ
c tim th y th y trong ớ
ươ â
â lá c a cây coca . Nicotin chi m 0.3 đ n 5 c a cây thu c khô , đ
c t ng h p ủ
ê ê
ủ ố
ươ ô ơ
sinh h c th c hi n t g c và tich luy trên lá . Nó là m t ch t đ c th n kinh r t ọ
ư ệ ừ ố
ô â ô
ầ â
m nh v i nh h ng ro r t đ n các loài côn trung ; do v y trong quá kh
ạ ớ a
ưở ệ ê
â ư
nicotin đ c s d ng r ng rai nh là m t thu c tr sâu ,và hi n t i các phái
ươ ư u ô
ư ô
ố ừ
ệ ạ sinh c a nicotin nh imidacloprid ti p t c đ
c s d ng r ng rai .V i li u ủ
ư ê u
ươ ư u ô
ớ ê l
ng nh h n trung binh m t đi u thu c t m m t l ng kho ng 1ml
ươ ỏ ơ
ô ê
ố â ô ươ
a nicotin , ch t này ho t đ ng nh m t ch t kich thich cho các đ ng v t có vú
â ạ ô
ư ô â
ô â
và là m t trong nh ng nhân t chinh ch u trách nhi m cho vi c l thu c vào ô
ữ ố
i ệ
ệ ệ ô
vi c hút thu c lá ệ
ố L ch s g i tên :
i ư ọ
Nicotin đ c đ t tên theo cây thu c lá Nicotiana
ươ ă
ố tabacum, mà đ n l
t nó l i đ c đ t tên theo tên c a Jean Nocot, m t đ i s
ê ươ ạ ươ
ă ủ
ô ạ ư ng
i Pháp.Ông đa g i thu c lá và h t c a nó t B Đ Nha t i Paris vào năm ườ
ư ố
ạ ủ ừ ô ô
ớ 1550 và c vu cho các ng d ng y t c nó .Nicotin đ
c các nhà hóa h c ô
ư u
ê ủ ươ
ọ ng
i Đ c , Posselt và Reimann chi c xu t ra kh i cây thu c lá vào năm 1828. ườ
ư ê
â ỏ
ố Công th c hóa h c c a nicotin đ
c Melsen miêu t vào năm 1843, đ c
ư ọ ủ
ươ a
ươ A.Pictet và Crepieux t ng h p l n đ u tiên vào năm 1893
ô ơ ầ
ầ Thanh ph n hoa h c :
ầ ọ
Nicotin là m t ch t l ng nh d u, hút m và ô
â ỏ ư ầ
â có th tr n l n v i n
c trong d ng baz c a nó.Là m t baz g c nit , nicotin ê ô ẫ
ớ ướ ạ
ơ ủ ô
ơ ố ơ
t o ra các mu i v i các axit, thông th ng có d ng r n và hoa tan đ
c trong ạ
ố ớ ườ
ạ ắ
ươ n
c.Nicotin d dàng th m th u qua da.Nh các s li u v t lý th hi n, nicotin ướ
ê â
â ư
ố ệ â
ê ệ d ng baz t do s cháy nhi t đ th p. Do đi u này, ph n l n nicotin b cháy
ạ ơ ư
ẽ ở
ệ ô â ê
ầ ớ i
khi ng i ta đ t đi u thu c lá ; tuy nhiên, nó đ
c hit vào đ đ gây ra các hi u ườ
ố ê
ố ươ
ủ ê ệ
ng mong mu n. ư
ố Công th c phân t
ư ư
:
C
10
H
14
N
2
Phân t kh i :162.23g ư
ố
Trang 2
Công th c c u t o ư â ạ
_Trong c u t o có m t nhân pirudin k t h p v i nhân N-metyl-pirolidin. â ạ
ô ê ơ
ớ Là m t ch t l ng nh d u ,hút m và có th tr n l n v i n
c ô
â ỏ ư ầ
â ê ô ẫ
ớ ướ trong d ng bazo c a nó
ạ ủ
_Không màu ,nhi t đ sôi b ng 247 đ C ệ ô
ă ô
_ B nâu l i nhanh chóng trong không khi do b oxi hóa i
ạ i
_D tan trong n c , dung d ch có tinh bazo m nh
ê ướ
i ạ
_Là m t baz g c Nit , nicotin t o ra các mu i v i các axit, thông th ng có
ô ơ ố
ơ ạ
ố ớ ườ
d ng r n và hoa tan đ c trong n
c ạ
ắ ươ
ướ _Nicotin d dàng th m th u qua da
ê â
â
2S d ng ki n th c môn sinh đ tuyên truy n ử ụ
ế ứ
ể ề
: Bài “ H hô h p và h ệ
â ệ
tu n hoàn c a máu ’’- l p 8 ầ
ủ ớ
Khi nicôtin đ c đ a vào c th , nó đ
c v n chuy n nhanh thông qua đ ng
ươ ư
ơ ê ươ
â ê
ườ máu và có th v
t qua rào c n gi a máu và nao. K t khi hit vào nicotin m t ê ươ
a ữ
ê ừ â
trung binh 7 giây đ ch y t i nao. Th i gian bán phân ra c a nicotin trong c th ê
ạ ớ ờ
ủ ơ ê
vào kho ng 2 gi . L ng nicotin hit vào cung v i khói thu c là m t ph n nh
a ờ ươ
ớ ố
ô ầ
ỏ dung l
ng ch t này có trên lá c a cây thu c lá h u h t ch t này b cháy h t ươ
â ủ
ố ầ
ê â
i ê
Trang 3
khi đ t thu c. L ng nicotin ng m vào c th thông qua vi c hút thu c ph
ố ố
ươ â
ơ ê ệ
ố u
thu c vào nhi u y u t , bao g m ki u thu c lá,vi c có hit khói vào ph i hay ô
ê ê ố
ô ê
ố ệ
ô không, và có đ u l c hay không. Khi nhai thu c lá, v i vi c đ thu c lá gi môi
ầ ọ ố
ớ ệ
ê ố
ữ và l i, l
ng ng m vào c th có xu h ng cao h n nhi u so v i vi c hút thu c.
ơ ươ â
ơ ê ướ
ơ ê
ớ ệ
ố Nicotin b phân ra trong gan b ng enzym cytochrome P450 ch y u là
i ă
ủ ê CYP2A6,và cung có CYP2B6. Cotinin là m t trong các ch t phân hóa nicôtin
ô â
chinh.
3 T li u đ c dùng môn công dân
ư ệ ượ
ở : bài: “Phong, ch ng t n n xa h i” -
ố ệ ạ
ô l p 8 và bài: “Lý t
ng s ng c a thanh niên” – l p 9 ớ
ưở ố
ủ ớ
1 T t c các b n h c sinh ph i có ý th c v i vi c hút thu c lá. â a
ạ ọ
a ư
ớ ệ
ố 2 C m hút thu c lá d
i b t c m i hinh th c nào, nghiêm c m t t p hút â
ố ướ â ư ọ
ư â
u â thu c lá.
ố 3 Hút thu c lá là
ố m t m i nguy h i cho chúng ta.
ô ố
ạ
4 T li u đ c dùng môn văn
ư ệ ượ
ở : bài “ Ôn d ch thu c lá’’- l p 8
i ố
ớ V.4.1 Ôn d ch thu c lá đe đ a s c kh e và tinh m ng loài ng
i con n ng h n i
ố ọ ư
ỏ ạ
ườ ă
ơ c a AIDS.
ủ V.4.2 H n r ng ng
i hút thu c lá không lăn đung ra ch t, không say bê b t nh ẳ ă
ườ ố
ê ê
ư ng
i u ng r u.
ườ ố ươ
V.4.3 T l thanh thi u niên hút thu c các thành ph l n n c ta ngang v i
ỉ ệ ê
ố ở ố ớ
ướ ớ
t l các thành ph Âu-M .Ch có khác là v i m t thanh niên M , 1đô la mua ỉ ệ
ố ỹ
ỉ ớ
ô ỹ
m t bao thu c lá là m t kho n ti n nh , con đ i v i thi u niên Vi t Nam, ô
ố ô
a ê
ỏ ố ớ
ê ệ
mu n có 15 000 đ ng mua m t bao 555- vi đa hút là ph i hút thu c sang- ch ố
ô ô
a ố
ỉ có m t cách là tr m c p. Tr m m t l n, quen tay. T đi u thu c sang c c bia
ô ô
ắ ô
ô ầ ừ ê
ố ố
r i đ n ma túy , con đ ng ph m pháp th c ra đa m đ u v i đi u thu c.
ô ê ườ
ạ ư
ở ầ ớ
ê ố
V.4.4 Ng i l n hút thu c tr
c m t tr em, l y đi u thu c làm m t c ch ườ ớ
ố ướ
ă ẻ â
ê ố
ô ư ỉ
cho bi u t ng quý tr ng, chinh là đa đ y con em vào con đ
ng ph m pháp. ê ươ
ọ â
ườ ạ
5 T li u dùng môn toan: s li u th ng kê v tình hình nghi n thu c la và ư ệ
ở ố ệ
ố ề
ệ ố
tac h i c a thu c la đ i v i kinh t ạ ủ
ố ố ớ
ế Tình hình hút thu c lá t i Vi t Nam hi n nay:
ố ạ
ệ ệ
Vi t Nam n m trong nhóm ệ
ă 15 n
c ướ
có s ng i hút thu c lá nhi u nh t trên th gi i.
ố ườ
ố ê
â ê
ớ T l hút thu c nam ỷ ệ
ố ở
Trang 4
gi i ớ 47,4; n gi i 1,4 GATS 2010. G n
ữ ớ
ầ 16 tri u ệ ng
i tr ng thành Vi t
ườ ưở
ở ệ
Nam đang hút thu c lá. Kho ng ố
a 23 ph n và tr em th ng xuyên hit ph i khói
u ữ ẻ
ườ a
thu c lá t i nhà. H n ố
ạ ơ 33 tri u
ệ ng i không hút thu c th
ng xuyên hit ph i khói ườ
ố ườ
a thu c t i nhà. Trên
ố ạ 5 tri u
ệ ng i tr
ng thành không hút thu c th ng xuyên hit
ườ ưở
ố ườ
ph i khói thu c t i n i làm vi c a
ố ạ ơ ệ
T vong do s d ng thu c trên th gi i và Vi t Nam ử
ử ụ ố
ế ớ ệ
Th gi i: m i năm 6 tri u ng i ch t. Th k 20: 100 tri u ng
i ch t, Th k 21: ê ớ
ô ệ
ườ ê
ê ỷ ệ
ườ ê
ê ỷ c tinh 1 t ng
i ch t. S d ng thu c lá gây t vong cho 12 s ng i hút. T l
ướ ỷ
ườ ê
ư u ố
ư ố
ườ ỷ ệ
hút thu c có xu h ng gi m t i các n
c phát tri n và gia tăng các n c đang
ố ướ
a ạ
ướ ê
ở ướ
phát tri n. ê
Thu c lá là nguyên nhân hàng đ u gây ra t vong nam gi i Vi t Nam, v i g n ố
ầ ư
ở ớ
ệ ớ ầ
11 t ng s ca t vong nam là do các b nh liên quan đ n thu c lá Vi n Chi n ô
ố ư
ở ệ
ê ố
ệ ê
l c và Chinh sách Y t 2011.
ươ ê
Gánh n ng kinh t do thu c lá gây ra: ặ
ế ố
Vi t Nam chi phi h n 14.000 t VNDnăm đ mua thu c lá. Trong khi đó chi phi ệ
ơ ỷ
ê ố
2.304 t VNDnăm đ đi u tr 3 trên t ng s 25 b nh do thu c lá gây ra, ch a k ỷ
ê ê i
ô ố
ệ ố
ư ê
đ n các chi phi ch a tinh đ c g m:
ê ư
ươ ô
- Chi phi đi u tr 22 b nh con l i Thái Lan: t ng chi phi trên 414 tri u USDnăm ê
i ệ
ạ ô
ệ - Chi phi c a năng su t lao đ ng b m t do m c b nh và t vong s m liên quan đ n
ủ â
ô i â
ắ ệ
ư ớ
ê thu c lá M : 167 t USDnăm; Úc: 23 t USDnăm
ố ỹ
ỷ ỷ
- Chi phi ngh gi a gi đ hút thu c. ỉ ữ
ờ ê ố
- Chi phi t n th t do cháy n liên quan đ n thu c lá Úc: 63 tri u AUDnăm; ô
â ô
ê ố
ệ Canada: 81,5 tri u CADnăm
ệ - Chi phi do phá r ng trên di n r ng đ l y g s y thu c lá
ừ ệ ô
ê â ô â
ố - Chi phi v sinh tăng lên do s d ng thu c lá
ệ ư u
ố
Nguyên Nhân
_M t trong nh ng y u t quan tr ng d n đ n tinh tr ng hút thu c lá sinh viên ô
ữ ê ố
ọ ẫ
ê ạ
ố ở
ngày càng tăng cao là do môi tr ng. Các b n th
ng b b n bè lôi kéo, mu n ườ
ạ ườ
i ạ ố
Trang 5
ch ng t minh là ng i bi t “ch i”, nh h
ng b i k t qu h c t p, hoàn c nh gia ư
ỏ ườ
ê ơ
a ưở
ở ê a ọ â
a đinh… Cung vi to mo mu n bi t xem hút thu c lá c m giác s nh th nào. V i tâm
ố ê
ố a
ẽ ư ê
ớ lý hút vài đi u s không b nghi n và d n d n tr thành thói quen không b đ
c. ê ẽ
i ệ
ầ ầ
ở ỏ ươ
_ Ch a có s quan tâm đúng m c c a ng
i l n và xa h i ư
ư ư ủ
ườ ớ ô
6 T li u dùng môn đ a li : Bi u đ th hi n t l nam và n hut thu c ư ệ
ở i
ể ô ể ệ i ệ
ữ ố
7 T li u đ c l y th c t hut thu c la hi n nay:
ư ệ ượ ấ ở ư ế
ố ệ
Th c tr ng hut thu c la hi n nay c a h c sinh: ư
ạ ố
ệ ủ
ọ
_D o quanh các quán n c , khu vui ch i gi i tri g n các tr
ng trung ạ
ướ ơ
a ầ
ườ h c, chúng ta có th b t g p c nh h c sinh t m 3, t m 5 phi phèo đi u
ọ ê ắ ă
a ọ
u u
ê thu c. Các b n xem hút thu c lá nh m t thú vui, th tiêu khi n vô h i.
ố ạ
ố ư ô
ư ê
ạ Nh ng các b n đâu bi t r ng t
ng lai c a các b n đang m tàn d n theo ư
ạ ê ă
ươ ủ
ạ ờ
ầ khói thu c. Đ t thu c cung chinh là đ t s c kh e t
ng lai c a các b n. ố
ố ố
ố ư ỏ ươ
ủ ạ
Trang 6
Trang 7
_ Hi n nay các b n h c sinh r t r dàng đ mua m t bao thu c lá vi thu c ệ
ạ ọ
â ê ê
ô ố
ố lá xu t hi n t t c nh ng quán bán l t thành th đ n nông thôn.
â ệ ở â a
ữ ẻ ừ
i ê _ Đ có ti n mua thu c lá các b n có th đi ăn tr m, nh n b a ăn sáng đ
ê ê
ố ạ
ê ô
i ữ
ê l y ti n mua thu c.
â ê
ố _ Không ch có h c sinh nam hút mà con có c h c sinh n vi th y các
ỉ ọ
a ọ ữ
â b n hút minh cung mu n th . Ph n hi n nay cung có r t nhi u ng
i hút ạ
ố ư
u ữ ệ â
ê ườ
thu c ch vi bu n hay mu n t o ra cho minh m t phong cách. ố
ỉ ô
ố ạ ô
_ Các b n h c sinh hi n nay th ng s ng trong môi tr
ng hút thu c thi ạ
ọ ệ
ườ ố
ườ ố
cung h c theo ng i l n và nghi n.
ọ ườ ớ
ệ
Tac h i c a vi c hut thu c la: ạ ủ
ệ ố
_ Da nh t nh t do thu c lá có ch a nh ng ch t đ c h i và m t s hóa ơ
ạ ố
ư ữ
â ô ạ
ô ố ch t. Nh ng ch t gây đ c h i này có th hút oxy vào ch t dinh d
ng c a c â
ữ â
ô ạ
ê â
ưỡ ủ ơ
th b ng cách l y đi các t bào kh e m nh ê ă
â ê
ỏ ạ
_ Thâm qu ng m t các hóa ch t nguy hi m này s nh h ng đ n
ầ ắ
â ê
ẽ a ưở
ê m ch máu, ngăn ngu n cung c p oxy cho da. Hút thu c lá cung t o thành các
ạ ô
â ố
ạ m ng d
i m t. ọ
ướ ắ
_ Các v n đ v sinh s n: ph n hút thu c trong m t th i gian nh t â
ê ê a
u ữ ố
ô ờ
â đ nh s khó mang thai cung nh sinh m t đ a tr kh e m nh vi các ch t đ c
i ẽ
ư ô ư
ẻ ỏ
ạ â ô
trong thu c s làm tăng nguy c khó th thai, đ s y thai hay sinh tr nh ố ẽ
ơ u
ê a ẻ
ẹ cân
_B nh li hô h p: nh h ng đ n ch c năng ph i: b nh ph i t c
ệ ở
â a ưở
ê ư
ô ệ
ô ắ ngh n man tinh, hen, nhi m trung đ
ng hô h p ẽ
ê ườ
â
Trang 8
_ B nh li h m ch máu: nh h ng đ n nh p tim và huy t áp ,đau th t
ệ ệ ạ
a ưở
ê i
ê ắ
ng c ,nh i máu c tim ,r i lo n nh p tim, đ t t , b nh c tim ư
ô ơ
ố ạ
i ô ư ệ
ơ _ Ung th :43 ch t c a g n 4000 ch t trong thu c lá gây ung th .Đ c
ư â ủ
ầ â
ố ư
ă bi t là các b nh ung th ph i, ung th các b ph n thu c đ u và c , ung
ệ ệ
ư ô
ư ở ô
â ô
ầ ô
th th n, ung th tuy n t y, ung th b ph n sinh d c,… ư â
ư ê u
ư ô â
u
_ nh h ng lên h th n kinh : Hút thu c lá làm gi m s l
ng ho c có A
ưở ệ ầ
ố a
ố ươ ă
th gây ch t các t bào th n kinh trong nao .D n đ n ung th nao. ê
ê ê
ầ ẫ
ê ư
_ nh h ng đ n gia đinh xa h i :
A ưở
ê ô
+ Ng i hút thu c lá s tiêu phi m t kho ng ti n khá l n đ mua thu c lá,
ườ ố
ẽ ô
a ê
ớ ê
ố làm nh h
ng đ n thu nh p c a gia đinh a
ưở ê
â ủ
+ Đ t canh tác dung cho s n xu t các lo i cây l ng th c b thu h p l i
â a
â ạ
ươ ư
i ẹ ạ
Trang 9
+ M t l ng gi y kh ng l ph c v cho vi c v n các đi u thu c lá ,và các
ô ươ â
ô ô
u u
ệ â
ê ố
lo i bao bi. ạ
+ Có nguy c gây ra nh ng v h a ho n d d i và nh ng v t cháy r ng, tàn ơ
ữ u ỏ
ạ ữ ô
ữ â
ừ phá tài nguyên qu c gia.
ố
8 T li u trên Internet ư ệ
Ch t ch H Chi Minh ủ i
ô
Lúc sinh th i, hút thu c lá là thú vui duy nh t c a H Ch T ch nh Bác th ng nói.
ờ ố
â ủ ô
ủ i ư
ườ Nh ng t khi b b nh, theo l i khuyên c a H i đ ng th y thu c, Bác có k ho ch quy t tâm b
ư ừ
i ệ ờ
ủ ô ô
ầ ố
ê ạ
ê ỏ
d n. Bác nói: Bác hút thu c t lúc con tr nay đa thành thói quen, bây gi b thi t t nh ng không ầ
ố ừ ẻ
ờ ỏ ố
ư d , các chú ph i giúp Bác b t t x u này.
ê a
ỏ â â
Sinh thời, Hồ Chủ Tịch là tấm gương tiêu biểu về nghị lực bỏ thuốc lá.
R i Bác t đ ra ch ng trinh b thu c d n d n. Lúc đ u là gi m s l
ng đi u ô
ư ê ươ
ỏ ố
ầ ầ
ầ a
ố ươ ê
hút trong ngày. Khi thèm hút thu c Bác làm m t vi c gi đó đ thu hút s chú ý, t p ố
ô ệ
ê ư
â trung. Tu i đa già ph i làm nh v y th t quá v t v . T p m t thói quen, b m t
ô a
ư â â
â a â
ô ỏ ô
thói quen không d chút nào. Ph i có m t ngh l c phi th ng m i làm đ
c. Bác ê
a ô
i ư ườ
ớ ươ
b o đ ng chi giúp vi c đ cho Bác m t v l Pênixilin n i làm vi c và phong a
ô ệ
ê ô ỏ ọ
ở ơ ệ
ngh . Hút ch ng n a đi u Bác d i đi đ vào l đó. Sau hút l i n a đi u đ dành. ỉ
ừ ư
ê u
ê ọ
ạ ư ê
ê
Trang 10
Anh em b o thu c lá hút d không có l i, Bác b o: “Nh ng hút đ có c ”. V i cách a
ố ở
ơ a
ư ê
ữ ớ
làm đó, Bác đa gi m t c bao xu ng con ba, b n đi u m t ngày. C nh v y Bác a
ừ a ố
ố ê
ô ư
ư â hút th a d n.
ư ầ
Đ u tháng 3-1968, nhân khi b c m ho nh , Bác t quy t đ nh b h n. M y ngày ầ
i a ẹ
ư ê i
ỏ ẳ â
sau, trong m t tu n l anh em v n đ gói thu c trên bàn làm vi c c a Bác, nh ng ô
ầ ê ẫ
ê ố
ệ ủ
ư Bác không dung.
M t tháng sau, khi ti p đ ng chi Vu Quang, lúc y là Bi th Trung ng Đoàn
ô ê
ô â
ư ươ
Thanh niên Lao đ ng Vi t Nam, Bác nói: Bác b thu c lá r i, chú v v n đ ng ô
ệ ỏ
ố ô
ê â ô
thanh niên đ ng hút thu c lá. Sau này Bác có bài th Vô đ : ừ
ố ơ
ê “Thu c kiêng r
u c đa ba năm, ố
ươ ữ
Không b nh là tiên s ng tuy t tr n.
ệ ướ
ệ ầ M ng th y mi n Nam luôn th ng l n,
ừ â
ê ắ
ớ M t năm là c b n mua Xuân”
ô a ố
Vi v y, h ng ng Tu n l Qu c gia không thu c lá 2013 25 - 31.5.2013 chúng ta
â ưở
ư ầ ê
ố ố
hay cung nhau nói không v i thu c lá. ớ
ố
M t s câu th , câu ca dao: ộ ố
ơ
Trong th c t m i ng i đ u ý th c v cái h i c a thu c lá nh ng đa s d ng
ư ê ọ ườ ê
ư ê
ạ ủ ố
ư ư u
quá lâu r i ng i ta g i là nghi n thu c ,đ n n i trong ca dao có câu :
ô ườ
ọ ệ
ố ê
ô Nh ai nh nh thu c lào
ớ ư
ớ ố
Đa chôn đi u xu ng l i đào đi u lên ê
ố ạ
ê M t s bài th hay vi t v tác h i c a thu c là và khuyên m i ng
i nên b thu c ô ố
ơ ê ê
ạ ủ ố
ọ ườ
ỏ ố
lá
Trang 11
BÀI TH : ĐO N TÌNH THU C LÁ Ơ
Ạ Ố
Tác gi : Đ ng Minh Mai a
ă Ngày biên ch hai m
i đi u thu c ê
ươ ê
ố Hu ho i đ i, b nh chu c vào thân
ỷ ạ ờ
ệ ố
Bao đêm suy nghĩ b n th n... ầ
ầ D t tinh thu c lá ngàn l n xin cai
ư ố
ầ Nào tim m ch tác oai tác quái
ạ Viêm ph i thuỳ qu n qu i đ n đau
ô ă
ạ ớ Ung th cung ch ng t đâu
ư ẳ
ừ B i do thu c lá c m đ u mà ra
ở ố
ầ ầ
Khói thu c ám th t là hôi hám ố
â B nh nha chu đeo bám su t ngày
ệ ố
Đêm v gi c ng l t lay ê â
ủ ắ Ho ho kh c kh c th
ng thay thân minh ạ
ạ ươ
Gia t nhé khói xinh u n l n
ừ ố ươ
M t m màng vay m n đê mê
ắ ơ
ươ Quy t tâm xin gi câu th
ê ữ
ê Đo n tinh thu c lá đam mê ch t ng
i ạ
ố ê
ườ
TH VUI: CHÀNG I B THU C EM NH Ơ
Ơ Ỏ
Ố Ờ
Tác gi : Hu Tr n a
ệ ầ Chàng i b thu c em nh
ơ ỏ ố
ờ
Trang 12
Đ ng v c c l c b i m màu mây
ườ ê ư ạ
u ờ
Da h ng rám n ng nh tây ô
ắ ư
Vi mê làn khói mà g y nh que ầ
ư T n ti n mua thu c phi phè
ố ê
ố Ung th lá ph i khóc nhoe đ ng cay
ư ô
ắ Vàng da nh h
ng gan này? a
ưở L i thêm răng x n m t ngây l th
ng ạ
ỉ ă
ạ ườ Căn phong có mui thu c v
ng ố
ươ T i con th d i h c đ
ng kém minh ô
ơ ạ ọ ườ
Thông tin đ i chúng truy n hinh ạ
ê Hoan nghênh b thu c mà minh không nghe
ỏ ố
Đ n nay em vi t th đe ê
ê ơ
Chàng con mê thu c... ra hè mà m ố
ơ Đ ng trách đêm l nh em l
ừ ạ
ơ M ng chi âu y m hôn b môi yêu
ô ê
ờ
VI. Ý nghĩa c a vi c gi i quy t tình hu ng ủ