Pengaruh Perubahan Iklim terhadap Terumbu Karang

Pengaruh suhu pada karang pertama sekali diketahui pada karang masiv yang mengalami bleaching di banyak tempat yang biasanya diikuti oleh sesuatu yang tidak biasa dari peningkatan suhu permukaan laut. Saat zooxanthellae atau pigmentasi hilang, menjadikan karang berwarna putih dan terkadang diikuti oleh kematian karang Al-Horani 2005. Lautan sebagai komponen iklim yang mengisi sebagian permukaan bumi, merupakan komponen hidrosfer yang akan mempengaruhi komponen iklim lainnya seperti atmosfer. Peningkatan suhu di permukaan Laut Pasifik akan berdampak pada perubahan pola pembentukan awan dan kuantitas awan di atmosfer. Peristiwa El Nino adalah salah satu contoh, perubahan suhu di Lautan Pasifik berdampak pada kekeringan di Indonesia dan curah hujan yang tinggi di Pasifik Timur. Variabilitas yang terjadi di lautan akan menyebabkan keseimbangan energi antar komponen iklim berlangsung. Suhu permukaan laut merupakan satu komponen penting yang diamati dalam mengkaji fenomena perubahan iklim global.

2.4 Aktivitas Seismik dan Terumbu Karang

Simeulue yang berada di jalur pertemuan lempeng indo-australia dengan lempeng eurasia menjadikan Simeulue sebagai daerah tektonik aktif, yang secara terus-menerus mengalami perubahan muka tanah pada saat interseismic ataupun postseismic. Peristiwa gempa 2004 memperlihatkan perubahan yang signifikan, dan bagian utara Simeulue mengalami pengangkatan uplift sampai dengan 150cm Briggs et al. 2006. Perubahan tinggi muka tanah ini menyebabkan terumbu karang di beberapa tempat muncul ke permukaan, sehingga terjadi perubahan terhadap distribusi karang yang hidup di kawasan ini. Perubahan muka tanah di Simeulue juga berakibat pada berubahnya kedalaman. Kematian karang banyak dilaporkan setelah proses pengangkatan terjadi di Simeulue. Perubahan kedalaman menyebabkan perubahan kondisi dan dinamika yang terjadi di lingkungan karang, bahkan pengangkatan berakibat pada terpaparnya karang ke udara, sehingga menyebabkan terjadinya kematian pada ribuan hektar terumbu karang di Aceh Suyarso 2007. Selain kematian pada karang, pertumbuhan karang yang hidup akan dipengaruhi karena telah berubahnya kedalaman. Ekstensi, densitas dan kalsifikasi karang akan berubah dipengaruhi berubahnya kondisi lingkungan perairan. Untuk lebih jelasnya pertemuan lempeng benua ini dapat dilihat pada Gambar 4. yan yan pig kem me me me me me me me me m m m m m m m m m me me m m me m m m m me me me m me me m me m me m m m me me me me m m m m m me m me m m m m m me m me m m me m m me m me m m m e me m me m m e m e me me m m m m m e e m m m m e e e m m e e m m e e me e l l l l l l l l la a la l la la la l l l la la l l a l a la a l a a a a l a a a a a a a l la a a a a a a a l l a a i i in in i in i i be be b b be be be b b b b b be b b b be be be b b b b b b b b b b be be be b be be b b b b be be be b e be be b be b e e b b e be e b b b e e be b b e b be b b b b b b b e e e e e be be be b b b b e b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b e b b b be b e b b b b b b b b e e b b b b b b e b b b b b b e b b e at at at at at at at a t a t at at at at at at at at t at at t t a a t t at a at at at a a at t at a at a at t t a a a a a a at a a at a a a t at a a a a a a a at a t at a a a at a t a a a a a at a at a a t a a t a at a t at a a t at a a at a a a a t at a a at a a a a a a t a a a a a a a a a a a a a a a a a a at a a a at a a t a t at a a a a at a a a t t t t a a a t t t a a t a a a m Pa Pa Pa P P Pa P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P Pa P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P Pa P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P Pa Pa P P P P P P P Pa P Pa Pa P P Pa Pa Pa P Pa P P P P P P P P P P P P P Pa Pa Pa P P P P P P P P P P P P P P Pa Pa Pa Pa Pa Pa P P P P P P P P P P P P Pa P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P ke ke ke k k ke k k ke ke ke k k ke ke ke ke ke ke e k ke k ke e k ke k ke ke e ke ke k k ke k k k ke ke ke ke ke k k k k ke e ke k k k e e ke ke e k ke ke k k k k e ke k k k k ke e k k e e e e ke k k k k e ke e ke k k k ke k ke e e ke k k k ke e e ke k k k k k k k e e k e k k k e e k k ke k ke k k k e e e e k k k e e k k k k k k k s me m m m m m m m m m m m m m m m m me m m m m m m m m me m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m pe pe pe pe p p p p pe pe pe pe pe pe pe e pe e pe p p p e pe pe e p pe p p pe e p p p e p p p p p p pe e p p p p p p pe p p p p pe p p p p p p pe p p p pe p p p p p p p pe pe p pe p p p p p p p p e pe p p e p pe e e p p pe p p p e p p p p p p e p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p 2. 2.

2. 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2. 2.

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2. 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

2 2

4 4

le le le le e le le e le e e e le e e e le l l e le le e le e e l e e le e l l e le e le e l le le e le e e l le le e le e e le l e e e e le e e l le e e e e e e e e le e e e e e e e e e e le e e e e e e le e e e e le e e le e e e e l l le e e e e e e e le e e l e l le l e e l l e le e e le e e e l l l e e e e e e e l e l e e e e e e e e l e e e e e e m m m m se se se se se se se se se se se se e se e se e e se e e e e e e se se e e e s s se se e e e se s s s se e e se se e se se s se s s e e e se s s se s s s s s s s s s s s e e e e e e e e se s s s s s s se e e s s se se s e e se s se e s s s e s s s s s e s s s s s s s s s c ata sig de me seh Pe Ke Ke Ke Ke Ke K Ke e Ke Ke Ke Ke Ke Ke Ke Ke Ke Ke Ke K Ke K K e e e K Ke K K K K Ke Ke K Ke K e e K K Ke K e K K Ke K K K K e K K K K K Ke K e K e K K e K K K K e e K K K K e e e K e e Si Si Si S S S S Si S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S Si S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S S m ya ya ya ya ya ya ya ya a ya ya ya a ya y ya a ya ya a ya ya a ya ya ya ya ya a ya a ya a ya ya ya a a a a a a a a ya a ya a a a a ya y a a ya a y y ya ya y y y y a a a y y y y y y y ya a y y y y y ya y y a a a a a y y y y y y y y y y y y y y n te te te te te te t te e te te te te t t t t t t te te te te te te te te te te te te t t te te te te te te t e te te te e e t te te e e t t t e e e t t t e e e te t e e e t te e te e te t t e e e t e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r ri ri ri ri i i ri ri i i ri i r r ri ri i i r i ri ri r ri r ri ri ri r r r r r r r r r r i ri ri r r r ri ri ri ri b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b ka ka ka ka ka ka k k k k ka k k k k k k ka k k k k k ka ka k ka k ka ka ka ka ka k ka k ka k ka k k k ka ka k k ka k ka k ka ka ka k k k k ka k k ka a ka ka k k k k k k k ka a a ka k ka a a k ka a ka ka a a a a a a a a a a a a a a a a a ka a k k a k k k k a r be e e be be be e e be b e be b e e be e be be e e e e e be e e be e e e e e e e be e e e e e be e e e e e e be be e e e be b e e b e di di di di di di i d d d d di di di di di d d d di di i di d d d di d d d d d i di d di i di d di d i i di i i i d i di i i i i d i i i d di d d di i i i d d d d d d d d d i d d d d d d p p p e pe pe pe pe e e pe e e pe pe e e e e e pe e e e e e e e e pe e e e e pe e e e pe e e pe e e Gambar 4 Ilustrasi daerah pertemuan lempeng benua Dean 2010. Penurunan muka tanah akan mempengaruhi sinar matahari yang masuk ke perairan. Perubahan pada pola erosi di sekitar pantai dan daerah tubir. Perubahan muka tanah yang terjadi di Simeulue lebih jelasnya dapat dilihat pada Gambar. Gambar 5 Kontur nilai penaikan muka tanah Simeulue Briggs et al. 2006. Perubahan kondisi fisika-kimia perairan akan berdampak pada kehidupan karang, seperti penerimaan cahaya matahari yang menurun disebakan kekeruhan yang tinggi. Pertumbuhan optimal karang ditentukan oleh kondisi lingkungan seperti kecerahan perairan Birkeland 1997. Penerimaan matahari yang lebih optimal akan mendorong pertumbuhan optimal pada karang. Peristiwa gempa tahun 2004 dan 2004 menyebabkan terjadi perubahan muka tanah yang nyata terlihat di utara dan selatan Simeulue Gambar 5. Perubahan muka tanah G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe P P P Pe P P Pe Pe P Pe P P P P Pe P P P Pe P Pe P P P P P P P P P P Pe Pe P P P P P P P P P P P P P P P P Pe P P P P P P P P Pe P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P Pe P e P P P P P P P P e e e Pe Pe P P e P e Pe e P Pe P P P e e Pe Pe P P P P P P pera ir ir r r r an an an an a a a a a a a a a a an a a a a a a a a a a a an a a a a a n a a a a a a a a a a a a an a a a a a a a n n n a a a a a a a a a a a a a a a a a a Peru u uba ba ba ba ba a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h Gam mb mb b b b b b b b b b ar ar ar a a a a a ar a a a ar ar a a a a a a r a a ar ar a a a a a a a a r a a ar a a r a a a a ar a a a a a a a a a a a a a a a a a r a a a a a a a a r a a a a ar a a a a a a a a a a a a ar a a a a r a a r a a a r a a a a a a a a a a a a a G G Ga Ga Ga a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m P Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe P Pe P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P e P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P P Pe P P P P P P P P P e P e P e P P P e kara ng ng ng ng ng ng g ng ng n ng g n ng ng g ng ng g g g ng ng ng ng g g ng n ng g g g g g ng ng g g g g g ng g g g g n ng g g g n n g g g g g g g g g ng g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , keke e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru r ru ru ru ru ru ru ru r ru ru ru r ru ru u r r u ru u r ru ru u ru ru ru u u ru ru ru u ru u u ru ru ru ru r ru ru ru u u r r ru r r ru u r r r r u u u u u r r ru r r r u u u u u u u r r h h h h ha h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h lingk ku ku u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u ng ng ng ng ng n ng n ng ng ng n n n n n n n n n n n n n ng ng n n n n n ng n ng n n ng n n ng n n n n n n n ng n n n n ng ng n n n n n n n n n n ng n ng ng ng g g g n ng ng n g g n n g n n g g g yang g g l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l eb eb eb e b eb eb eb eb eb eb e eb eb eb eb eb e eb e b eb b b b eb b b b eb b b b eb b eb b b gem p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a t t nyat a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a te te t te te te te te te te te te te te te e t te t te t te te t te t t te t t t e te t t t t te te te te t t t t t t e t t t t t te t te t t t t t te te e t t te t t te t e e e e t e e e e t t e e e e t t t t e e te e e e e e e e e e e r r sampai dengan 1,50 meter telah menyebabkan sebagian kawasan terumbu karang di daerah ini mati dan rusak, untuk lebih jelasnya kontur penaikan muka tanah di Pulau Simeulue dapat dilihat pada Gambar 5. Perubahan muka tanah secara langsung atau tidak langsung akan berdampak pada perubahan dinamika lingkungan tempat karang hidup. sam kar tan sec ling