Pengaruh Konsentrasi Bubuk Bawang Putih dan Garam Dapur (NaCl) Terhadap Mutu Tahu Se Penyimpanan Pada Suhu Kamar
80
Lampiran 1. Data pengamatan total mikroba (Log CFU/g)
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
7,226
B1N1
7,1789 7,2732 14,452
7,210
B1N2
7,1614 7,2583 14,420
7,196
B1N3
7,1461 7,2461 14,392
7,184
B1N4
7,1335 7,2335 14,367
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
7,1206
7,1072
7,0899
7,0863
7,2173
7,2038
7,1899
7,1828
14,338
14,311
14,280
14,269
7,169
7,156
7,140
7,135
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
7,0681
6,9085
6,8976
6,8573
7,1607
7,0085
6,9865
6,9451
14,229
13,917
13,884
13,802
7,114
6,959
6,942
6,901
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
6,7129
6,8345
6,8912
6,9912
6,9294
6,9868
6,9935
7,0925
13,642
13,821
13,885
14,084
226,093
6,821
6,911
6,942
7,042
7,065
Daftar analisis sidik ragam total mikroba (Log CFU/g)
SK
db
JK
KT
F.hit
Perlakuan
15
0,524
0,035
5,558
B
3
0,419
0,140
22,196
B Lin
1
0,396
0,396
63,005
B Kuad
1
0,000034 0,000034
0,005
B Kub
1
0,023
0,023
3,578
N
3
0,004
0,001
0,190
N Lin
1
0,001
0,001
0,197
N Kuad
1
0,002
0,002
0,372
N Kub
1
0,000018 0,000018
0,003
BxN
9
0,102
0,011
1,802
Galat
16
0,101
0,006
Total
31
0,625
Keterangan:
FK = 1.597,440
KK = 1,122%
** = sangat nyata
tn = tidak nyata
**
**
**
tn
tn
tn
tn
tn
tn
tn
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
81
Lampiran 2. Data pengamatan pH tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
I
II
13,37
B1N1
6,76
6,61
11,99
B1N2
5,97
6,02
11,03
B1N3
5,39
5,64
9,44
B1N4
5,06
4,38
Rataan
6,685
5,995
5,515
4,720
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
5,06
4,86
4,24
3,73
5,02
4,92
4,4
4,03
10,08
9,78
8,64
7,76
5,040
4,890
4,320
3,880
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
4,57
4,39
4,36
4,21
4,34
4,32
4,2
4,05
8,91
8,71
8,56
8,26
4,455
4,355
4,280
4,130
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
3,75
3,48
3,43
3,46
3,46
3,54
3,38
3,38
7,21
7,02
6,81
6,84
144,410
3,605
3,510
3,405
3,420
Daftar analisis sidik ragam pH tahu
SK
db
JK
KT
Perlakuan
15
26,601
1,773
B
3
20,628
6,876
B Lin
1
19,370
19,370
B Kuad
1
0,283
0,283
B Kub
1
0,975
0,975
N
3
3,696
1,232
N Lin
1
3,681
3,681
N Kuad
1
0,014
0,014
N Kub
1
0,000076 0,000076
BxN
9
2,278
0,253
Galat
16
0,438
0,027
Total
31
27,039
4,513
F.hit
64,760
251,090
707,326
10,339
35,604
44,984
134,436
0,512
0,003
9,243
**
**
**
**
**
**
**
tn
tn
**
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
82
Data penguraian pengaruh N dan N-B pH tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
F 0,05
F 0,01
Perlakuan
15
26,6013
1,7734
64,7603
**
2,35
3,41
B
3
20,6278
6,8759
251,0898
**
3,63
5,29
N dalam B1
3
4,0971
1,3657
49,8720
**
3,63
5,29
N dalam B2
3
1,7126
0,5709
20,8458
**
3,63
5,29
N dalam B3
3
0,1125
0,0375
1,3694
tn
3,63
5,29
N dalam B4
Galat
Total
3
16
31
0,0513
0,4382
27,0394
0,0171
0,0274
0,6244
tn
3,63
5,29
Data penguraian pengaruh B dan B-N pH tahu
SK
db
JK
KT
Perlakuan
15
26,6013
1,7734
N
3
3,6956
1,2319
F.Hit
64,7603
44,9838
**
**
F 0,05
2,35
3,63
F 0,01
3,41
5,29
B dalam N1
3
10,1446
3,3815
123,4845
**
3,63
5,29
B dalam N2
3
6,4953
2,1651
79,0627
**
3,63
5,29
B dalam N3
3
4,5049
1,5016
54,8354
**
3,63
5,29
B dalam N4
Galat
Total
Keterangan:
3
16
31
1,7610
0,4382
27,0394
0,5870
0,0274
21,4350
**
3,63
5,29
FK =
KK =
** =
tn =
651,695
3,667%
sangat nyata
tidak nyata
Universitas Sumatera Utara
83
Lampiran 3. Data pengamatan pH larutan perendam
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
13,54
6,770
B1N1
6,63
6,91
12,29
6,145
B1N2
6,36
5,93
11,42
5,710
B1N3
6,11
5,31
10,78
5,390
B1N4
5,68
5,10
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
5,97
5,92
5,76
5,86
5,99
5,87
5,77
5,76
11,96
11,79
11,53
11,62
5,980
5,895
5,765
5,810
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
5,80
5,60
5,61
5,62
5,68
5,59
5,53
5,60
11,48
11,19
11,14
11,22
5,740
5,595
5,570
5,610
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
5,67
5,41
5,43
5,39
5,46
5,31
5,30
5,29
11,13
10,71
10,67
10,73
183,19
5,563
5,355
5,363
5,340
5,725
Daftar analisis sidik ragam pH larutan perendam
F.hit
SK
db
JK
KT
Perlakuan
15
3,970
0,265
6,253
B
3
1,673
0,558
13,174
B Lin
1
1,654
1,654
39,094
B Kuad
1
0,014
0,014
0,331
B Kub
1
0,004
0,004
0,097
N
3
1,068
0,356
8,412
N Lin
1
0,977
0,977
23,076
N Kuad
1
0,091
0,091
2,159
N Kub
1
0,000063 0,000063
0,001
BxN
9
1,229
0,137
3,227
Galat
16
0,677
0,042
Total
31
4,647
**
**
**
tn
tn
**
**
tn
tn
*
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
84
Data penguraian pengaruh N dan N-B pH larutan perendam
SK
db
JK
KT
F.Hit
F 0,05
F 0,01
Perlakuan
15
3,9696
0,2646
6,2533
**
2,35
3,41
B
3
1,6726
0,5575
13,1740
**
3,63
5,29
N dalam B1
3
2,1401
0,7134
16,8567
**
3,63
5,29
N dalam B2
3
0,0543
0,0181
0,4273
tn
3,63
5,29
N dalam B3
3
0,0346
0,0115
0,2728
tn
3,63
5,29
N dalam B4
Galat
Total
3
16
31
0,0680
0,6771
4,6467
0,0227
0,0423
0,5357
tn
3,63
5,29
F 0,05
2,35
3,63
F 0,01
3,41
5,29
Data penguraian pengaruh B dan B-N pH larutan perendam
SK
db
JK
KT
F.Hit
Perlakuan
15
3,9696 0,2646
6,2533
**
N
3
1,0745 0,3582
8,4630
**
B dalam N1
3
1,7032
0,5677
13,4154
**
3,63
5,29
B dalam N2
3
0,7142
0,2381
5,6250
**
3,63
5,29
B dalam N3
3
0,1932
0,0644
1,5220
tn
3,63
5,29
B dalam N4
3
0,2845
Galat
16
0,6771
Total
31
4,6467
Keterangan:
FK = 1.048,706
KK = 3,594%
** = sangat nyata
* = nyata
tn = tidak nyata
0,0948
0,0423
2,2411
tn
3,63
5,29
Universitas Sumatera Utara
85
Lampiran 4. Data pengamatan kadar air (%) tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
95,5951 90,4953 186,090 93,045
B1N1
89,7220 88,0446 177,767 88,883
B1N2
B1N3
87,9292 87,6697 175,599 87,799
B1N4
87,4736 86,7688 174,242 87,121
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
93,3950
86,5220
82,7292
85,2736
92,6954
91,2446
89,8697
88,9688
186,090
177,767
172,599
174,242
93,045
88,883
86,299
87,121
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
94,4952
87,5223
84,9292
86,4736
91,5952
90,2443
90,6697
87,7688
186,090
177,767
175,599
174,242
93,045
88,883
87,799
87,121
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
90,6951
89,7220
87,9292
87,4736
95,3953
88,0446
87,6697
86,7688
186,090
177,767
175,599
174,242
2851,793
93,045
88,883
87,799
87,121
89,119
Daftar analisis sidik ragam kadar air (%) tahu
SK
db
JK
KT
F.hit
Perlakuan
15
182,043
12,136
2,015
B
3
0,844
0,281
0,047
B Lin
1
0,056
0,056
0,009
B Kuad
1
0,281
0,281
0,047
B Kub
1
0,506
0,506
0,084
N
3
178,668
59,556
9,888
N Lin
1
147,932
147,932 24,561
N Kuad
1
29,778
29,778
4,944
N Kub
1
0,958
0,958
0,159
BxN
9
2,531
0,281
0,047
Galat
16
96,370
6,023
Total
31
278,413
Keterangan:
FK = 254.147,615
KK = 2,754%
** = sangat nyata
* = nyata
tn = tidak nyata
tn
tn
tn
tn
tn
**
**
*
tn
tn
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
86
Lampiran 5. Data pengamatan kadar abu (%) tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
2,366
1,183
B1N1
1,03
1,34
4,031
2,016
B1N2
1,90
2,13
4,711
2,356
B1N3
2,27
2,44
5,116
2,558
B1N4
2,55
2,56
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
3,00
3,34
4,56
5,10
3,30
4,20
4,67
5,11
6,299
7,536
9,236
10,209
3,149
3,768
4,618
5,105
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
5,55
5,92
6,39
7,36
5,81
6,15
6,83
8,17
11,353
12,075
13,225
15,529
5,677
6,037
6,613
7,764
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
8,29
8,45
8,53
8,62
8,41
8,50
8,58
9,03
16,699
16,949
17,108
17,644
170,087
8,349
8,474
8,554
8,822
5,315
Daftar analisis sidik ragam kadar abu (%) tahu
SK
db
JK
KT
F.hit
Perlakuan
15
204,495 13,633
202,854
B
3
192,495 64,165
954,749
B Lin
1
192,344 192,344 2862,014
B Kuad
1
0,022
0,022
0,327
B Kub
1
0,128
0,128
1,907
N
3
9,529
3,176
47,264
N Lin
1
9,522
9,522
141,689
N Kuad
1
0,004
0,004
0,055
N Kub
1
0,003
0,003
0,047
BxN
9
2,471
0,275
4,085
Galat
16
1,075
0,067
Total
31
205,570
**
**
**
tn
tn
**
**
tn
tn
**
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
87
Data penguraian pengaruh N dan N-B kadar abu (%) tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
F 0,05
F 0,01
Perlakuan
15
204,4949 13,6330 202,8538
**
2,35
3,41
B
3
192,4946 64,1649 954,7490
**
3,63
5,29
N dalam B1
3
2,2042
0,7347
10,9323
**
3,63
5,29
N dalam B2
3
4,5537
1,5179
22,5859
**
3,63
5,29
N dalam B3
3
5,0023
1,6674
24,8110
**
3,63
5,29
N dalam B4
Galat
Total
3
16
31
0,2401
1,0753
205,5702
0,0800
0,0672
1,1910
tn
3,63
5,29
**
**
F 0,05
2,35
3,63
F 0,01
3,41
5,29
Data penguraian pengaruh B dan B-N kadar abu (%) tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
Perlakuan
15
204,4949 13,6330 202,8538
N
3
9,5292
3,1764 47,2637
B dalam N1
3
57,9909
19,3303 287,6275
**
3,63
5,29
B dalam N2
3
47,0999
15,7000 233,6098
**
3,63
5,29
B dalam N3
3
42,4520
14,1507 210,5564
**
3,63
5,29
B dalam N4
3
47,4229 15,8076 235,2119
Galat
16
1,0753
0,0672
Total
31
205,5702
Keterangan:
FK = 904,047
KK = 4,877%
** = sangat nyata
* = nyata
tn = tidak nyata
**
3,63
5,29
Universitas Sumatera Utara
88
Lampiran 6. Data pengamatan kadar protein (%) tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
15,090
7,545
B1N1
7,57
7,52
14,910
7,455
B1N2
7,47
7,44
14,430
7,215
B1N3
7,33
7,10
13,720
6,860
B1N4
6,92
6,80
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
8,30
8,25
8,23
8,00
8,27
8,24
8,10
7,90
16,570
16,490
16,330
15,900
8,285
8,245
8,165
7,950
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
8,61
8,45
8,40
8,37
8,52
8,42
8,39
8,36
17,130
16,870
16,790
16,730
8,565
8,435
8,395
8,365
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
9,92
9,88
9,20
9,15
9,88
9,57
9,18
9,01
19,800
19,450
18,380
18,160
266,750
9,900
9,725
9,190
9,080
8,336
Daftar analisis sidik ragam kadar protein (%) tahu
SK
db
JK
KT
F.hit
Perlakuan
15
21,502
1,433
203,419
B
3
19,799
6,600
936,529
B Lin
1
19,010
19,010 2697,581
B Kuad
1
0,040
0,040
5,663
B Kub
1
0,749
0,749
106,344
N
3
1,250
0,417
59,133
N Lin
1
1,230
1,230
174,582
N Kuad
1
0,009
0,009
1,341
N Kub
1
0,010
0,010
1,476
BxN
9
0,453
0,050
7,144
Galat
16
0,113
0,007
Total
31
21,615
**
**
**
*
**
**
**
tn
tn
**
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
89
Data penguraian pengaruh N dan N-B kadar protein (%) tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
F 0,05
F 0,01
Perlakuan
15
21,5020
1,4335
203,4190
**
2,35
3,41
B
3
19,7988
6,5996
936,5290
**
3,63
5,29
N dalam B1
3
0,5619
0,1873
26,5809
**
3,63
5,29
N dalam B2
3
0,1339
0,0446
6,3356
**
3,63
5,29
N dalam B3
3
0,0466
0,0155
2,2043
tn
3,63
5,29
N dalam B4
Galat
Total
3
16
31
0,9607
0,1127
21,6148
0,3202
0,0070
45,4451
**
3,63
5,29
F 0,05
2,35
3,63
F 0,01
3,41
5,29
Data penguraian pengaruh B dan B-N kadar protein (%) tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
Perlakuan
15
21,5020 1,4335 203,4190
**
N
3
1,2501 0,4167 59,1330
**
B dalam N1
3
5,8014
1,9338
274,4213
**
3,63
5,29
B dalam N2
3
5,3140
1,7713
251,3644
**
3,63
5,29
B dalam N3
3
3,9655
1,3218
187,5790
**
3,63
5,29
B dalam N4
3
5,1709
Galat
16
0,1127
Total
31
21,6148
Keterangan:
FK = 2.223,611
KK = 1,007%
** = sangat nyata
* = nyata
tn = tidak nyata
1,7236
0,0070
244,5972
**
3,63
5,29
Universitas Sumatera Utara
90
Lampiran 7. Data pengamatan kadar garam NaCl (%) tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
0,067
0,033
B1N1
0,03
0,03
0,167
0,084
B1N2
0,08
0,08
1,129
0,565
B1N3
0,56
0,57
2,850
1,425
B1N4
1,42
1,43
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
0,04
0,09
0,56
1,42
0,04
0,07
0,57
1,43
0,087
0,167
1,129
2,850
0,043
0,084
0,565
1,425
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
0,04
0,08
0,56
1,42
0,03
0,08
0,57
1,43
0,067
0,167
1,130
2,846
0,033
0,084
0,565
1,423
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
0,02
0,08
0,57
1,43
0,04
0,08
0,57
1,43
0,067
0,167
1,130
2,850
16,871
0,033
0,084
0,565
1,425
0,527
Daftar analisis sidik ragam kadar garam NaCl (%) tahu
SK
db
JK
KT
F.hit
Perlakuan
15
9,957
0,664
11294,284
B
3
0,000043 0,000014
0,244
B Lin
1
0,000003 0,000003
0,050
B Kuad
1
0,000007 0,000007
0,127
B Kub
1
0,000033 0,000033
0,555
N
3
9,957
3,319
56470,522
N Lin
1
8,639
8,639
146973,851
N Kuad
1
1,318
1,318
22417,231
N Kub
1
0,0012
0,0012
20,484
BxN
9
0,000115 0,000013
0,217
Galat
16
0,0009 0,000059
Total
31
9,958
Keterangan:
FK = 8,895
KK = 1,454%
** = sangat nyata
tn = tidak nyata
**
tn
tn
tn
tn
**
**
**
**
tn
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
91
Lampiran 8. Data pengamatan warna tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
5,816
2,908
B1N1
2,93
2,88
6,133
3,067
B1N2
3,17
2,97
6,243
3,122
B1N3
3,11
3,13
6,000
3,000
B1N4
2,90
3,10
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
3,33
3,50
3,46
3,33
3,24
3,40
3,47
3,33
6,569
6,900
6,925
6,667
3,285
3,450
3,462
3,333
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
3,50
3,67
3,80
3,60
3,36
3,67
3,73
3,60
6,860
7,333
7,533
7,200
3,430
3,667
3,767
3,600
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
3,03
3,10
3,32
3,13
2,95
3,30
3,27
3,13
5,981
6,400
6,585
6,267
105,413
2,991
3,200
3,292
3,133
Daftar analisis sidik ragam warna tahu
SK
db
JK
KT
Perlakuan
15
1,944
0,130
B
3
1,631
0,544
B Lin
1
0,155
0,155
B Kuad
1
1,345
1,345
B Kub
1
0,130
0,130
N
3
0,295
0,098
N Lin
1
0,066
0,066
N Kuad
1
0,227
0,227
N Kub
1
0,0027
0,0027
BxN
9
0,019
0,0021
Galat
16
0,088
0,0055
Total
31
2,032
Keterangan:
FK = 347,247
KK = 2,255%
** = sangat nyata
tn = tidak nyata
3,294
F.hit
23,487
98,499
28,145
243,819
23,533
17,802
11,877
41,048
0,481
0,378
**
**
**
**
**
**
**
**
tn
tn
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
92
Lampiran 9. Data pengamatan aroma tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
I
II
2,000
B1N1
1,00
1,00
2,000
B1N2
1,00
1,00
6,800
B1N3
3,40
3,40
7,200
B1N4
3,73
3,47
Rataan
1,000
1,000
3,400
3,600
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
1,87
3,67
3,40
3,00
1,80
3,67
3,40
3,33
3,667
7,333
6,800
6,333
1,833
3,667
3,400
3,167
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
3,80
3,67
3,40
3,13
3,73
3,60
3,40
2,73
7,533
7,267
6,800
5,867
3,767
3,633
3,400
2,933
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
3,93
3,87
3,40
3,33
4,00
3,73
3,40
2,89
7,933
7,600
6,800
6,219
98,152
3,967
3,800
3,400
3,110
Daftar analisis sidik ragam aroma tahu
SK
db
JK
KT
Perlakuan
15
26,681
1,779
B
3
8,450
2,817
B Lin
1
7,652
7,652
B Kuad
1
0,796
0,796
B Kub
1
0,0019
0,0019
N
3
2,495
0,832
N Lin
1
1,693
1,693
N Kuad
1
0,675
0,675
N Kub
1
0,127
0,127
BxN
9
15,736
1,748
Galat
16
0,289
0,018
Total
31
26,971
3,067
F.hit
98,454
155,906
423,542
44,070
0,106
46,035
93,693
37,362
7,050
96,777
**
**
**
**
tn
**
**
**
*
**
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
93
Data penguraian pengaruh N dan N-B aroma tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
F 0,05
F 0,01
Perlakuan
15
26,6814
1,7788
98,4543
**
2,35
3,41
B
3
8,4502
2,8167
155,9057
**
3,63
5,29
N dalam B1
3
12,5400
4,1800
231,3624
**
3,63
5,29
N dalam B2
3
3,9844
1,3281
73,5128
**
3,63
5,29
N dalam B3
3
0,8044
0,2681
14,8420
**
3,63
5,29
N dalam B4
Galat
Total
3
16
31
0,9024
0,2891
26,9705
0,3008
0,0181
16,6485
**
3,63
5,29
**
**
F 0,05
2,35
3,63
F 0,01
3,41
5,29
Data penguraian pengaruh B dan B-N aroma tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
Perlakuan
15
26,6814 1,7788 98,4543
N
3
2,4951 0,8317 46,0347
B dalam N1
3
12,7394
4,2465
235,0422
**
3,63
5,29
B dalam N2
3
10,9661
3,6554
202,3242
**
3,63
5,29
B dalam N3
3
0,0000
0,0000
0,0000
tn
3,63
5,29
B dalam N4
3
0,4808
Galat
16
0,2891
Total
31
26,9705
Keterangan:
FK = 301,059
KK = 4,382%
** = sangat nyata
* = nyata
tn = tidak nyata
0,1603
0,0181
8,8702
**
3,63
5,29
Universitas Sumatera Utara
94
Lampiran 10. Data pengamatan rasa tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
I
II
6,380
B1N1
2,89
3,49
6,727
B1N2
3,46
3,26
7,453
B1N3
3,73
3,73
4,700
B1N4
2,38
2,32
Rataan
3,190
3,363
3,727
2,350
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
3,63
3,7
3,80
3,45
3,40
3,5
3,73
3,40
7,027
7,190
7,527
6,853
3,513
3,595
3,763
3,427
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
3,63
3,8
3,80
3,59
3,49
3,8
3,80
3,59
7,120
7,600
7,593
7,173
3,560
3,800
3,797
3,587
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
3,21
3,8
3,38
3,43
3,27
3,4
3,78
3,23
6,480
7,293
7,153
6,667
110,937
3,240
3,647
3,577
3,333
Daftar analisis sidik ragam rasa tahu
SK
db
JK
KT
Perlakuan
15
3,734
0,249
B
3
1,245
0,415
B Lin
1
0,389
0,389
B Kuad
1
0,855
0,855
B Kub
1
0,001
0,001
N
3
1,392
0,464
N Lin
1
0,096
0,096
N Kuad
1
1,177
1,177
N Kub
1
0,119
0,119
BxN
9
1,097
0,122
Galat
16
0,445
0,028
Total
31
4,18
3,467
F.hit
8,955
14,926
13,998
30,753
0,025
16,694
3,461
42,340
4,281
4,385
**
**
**
**
tn
**
tn
**
tn
**
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
95
Data penguraian pengaruh N dan N-B uji organoleptik rasa tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
F 0,05
F 0,01
Perlakuan
15
3,7336
0,2489
8,9552
**
2,35
3,41
B
3
1,2446
0,4149
14,9256
**
3,63
5,29
N dalam B1
3
2,0389
0,6796
24,4514
**
3,63
5,29
N dalam B2
3
0,1233
0,0411
1,4793
tn
3,63
5,29
N dalam B3
3
0,1020
0,0340
1,2229
tn
3,63
5,29
N dalam B4
Galat
Total
3
16
31
0,2249
0,4447
4,1783
0,0750
0,0278
2,6967
tn
3,63
5,29
F 0,05
2,35
3,63
F 0,01
3,41
5,29
Data penguraian pengaruh B dan B-N uji organoleptik rasa tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
Perlakuan
15
3,7336 0,2489
8,9552
**
N
3
1,3920 0,4640 16,6941
**
B dalam N1
3
0,2116
0,0705
2,5378
tn
3,63
5,29
B dalam N2
3
0,1964
0,0655
2,3555
tn
3,63
5,29
B dalam N3
3
0,0565
0,0188
0,6782
tn
3,63
5,29
B dalam N4
3
1,8770
Galat
16
0,4447
Total
31
4,1783
Keterangan:
FK = 384,592
KK = 4,809%
** = sangat nyata
* = nyata
tn = tidak nyata
0,6257
0,0278
22,5101
**
3,63
5,29
Universitas Sumatera Utara
96
Lampiran 11. Data pengamatan uji organoleptik tekstur tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
5,240
2,620
B1N1
2,72
2,52
6,467
3,233
B1N2
3,4
3,1
6,800
3,400
B1N3
3,4
3,4
7,847
3,923
B1N4
3,8
4,0
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
3,30
3,2
3,5
3,5
3,00
3,6
3,7
4,2
6,300
6,800
7,200
7,640
3,150
3,400
3,600
3,820
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
3,19
3,5
3,8
4,1
3,25
3,6
3,8
3,9
6,440
7,100
7,600
8,000
3,220
3,550
3,800
4,000
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
3,12
3,5
3,8
4,4
3,59
3,8
3,8
3,6
6,707
7,267
7,600
8,000
113,007
3,353
3,633
3,800
4,000
3,531
Daftar analisis sidik ragam uji organoleptik tekstur tahu
SK
db
JK
KT
F.hit
Perlakuan
15
4,128
0,275
4,282
B
3
0,780
0,260
4,044
B Lin
1
0,737
0,737
11,470
B Kuad
1
0,042
0,042
0,647
B Kub
1
0,00090
0,00090
0,014
N
3
3,057
1,019
15,856
N Lin
1
3,016
3,016
46,928
N Kuad
1
0,014
0,014
0,212
N Kub
1
0,028
0,028
0,429
BxN
9
0,291
0,032
0,504
Galat
16
1,028
0,064
Total
31
5,156
Keterangan:
FK = 399,078
KK = 7,179%
** = sangat nyata
* = nyata
tidak nyata
tn =
**
*
**
tn
tn
**
**
tn
tn
tn
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
97
Gambar Penelitian
B1N1 1
B1N1 2
B1N2 1
B1N3 1
B1N3 2
B1N4 1
B2N1 1
B2N1 2
B2N2 1
B2N3 1
B2N3 2
B2N4 1
B2N4 2
B3N1 1
B3N1 2
B3N2 1
B3N2 2
B3N3 1
B3N3 2
B3N4 1
B1N2 2
B1N4 2
B2N2 2
B3N4 2
Universitas Sumatera Utara
98
B4N1 1
B4N1 2
B4N3 1
B4N3 2
B4N2 1
B4N4 1
B4N2 2
B4N4 2
Gambar pengawetan tahu
Gambar persiapan pengeringan bawang putih
Universitas Sumatera Utara
Lampiran 1. Data pengamatan total mikroba (Log CFU/g)
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
7,226
B1N1
7,1789 7,2732 14,452
7,210
B1N2
7,1614 7,2583 14,420
7,196
B1N3
7,1461 7,2461 14,392
7,184
B1N4
7,1335 7,2335 14,367
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
7,1206
7,1072
7,0899
7,0863
7,2173
7,2038
7,1899
7,1828
14,338
14,311
14,280
14,269
7,169
7,156
7,140
7,135
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
7,0681
6,9085
6,8976
6,8573
7,1607
7,0085
6,9865
6,9451
14,229
13,917
13,884
13,802
7,114
6,959
6,942
6,901
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
6,7129
6,8345
6,8912
6,9912
6,9294
6,9868
6,9935
7,0925
13,642
13,821
13,885
14,084
226,093
6,821
6,911
6,942
7,042
7,065
Daftar analisis sidik ragam total mikroba (Log CFU/g)
SK
db
JK
KT
F.hit
Perlakuan
15
0,524
0,035
5,558
B
3
0,419
0,140
22,196
B Lin
1
0,396
0,396
63,005
B Kuad
1
0,000034 0,000034
0,005
B Kub
1
0,023
0,023
3,578
N
3
0,004
0,001
0,190
N Lin
1
0,001
0,001
0,197
N Kuad
1
0,002
0,002
0,372
N Kub
1
0,000018 0,000018
0,003
BxN
9
0,102
0,011
1,802
Galat
16
0,101
0,006
Total
31
0,625
Keterangan:
FK = 1.597,440
KK = 1,122%
** = sangat nyata
tn = tidak nyata
**
**
**
tn
tn
tn
tn
tn
tn
tn
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
81
Lampiran 2. Data pengamatan pH tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
I
II
13,37
B1N1
6,76
6,61
11,99
B1N2
5,97
6,02
11,03
B1N3
5,39
5,64
9,44
B1N4
5,06
4,38
Rataan
6,685
5,995
5,515
4,720
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
5,06
4,86
4,24
3,73
5,02
4,92
4,4
4,03
10,08
9,78
8,64
7,76
5,040
4,890
4,320
3,880
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
4,57
4,39
4,36
4,21
4,34
4,32
4,2
4,05
8,91
8,71
8,56
8,26
4,455
4,355
4,280
4,130
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
3,75
3,48
3,43
3,46
3,46
3,54
3,38
3,38
7,21
7,02
6,81
6,84
144,410
3,605
3,510
3,405
3,420
Daftar analisis sidik ragam pH tahu
SK
db
JK
KT
Perlakuan
15
26,601
1,773
B
3
20,628
6,876
B Lin
1
19,370
19,370
B Kuad
1
0,283
0,283
B Kub
1
0,975
0,975
N
3
3,696
1,232
N Lin
1
3,681
3,681
N Kuad
1
0,014
0,014
N Kub
1
0,000076 0,000076
BxN
9
2,278
0,253
Galat
16
0,438
0,027
Total
31
27,039
4,513
F.hit
64,760
251,090
707,326
10,339
35,604
44,984
134,436
0,512
0,003
9,243
**
**
**
**
**
**
**
tn
tn
**
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
82
Data penguraian pengaruh N dan N-B pH tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
F 0,05
F 0,01
Perlakuan
15
26,6013
1,7734
64,7603
**
2,35
3,41
B
3
20,6278
6,8759
251,0898
**
3,63
5,29
N dalam B1
3
4,0971
1,3657
49,8720
**
3,63
5,29
N dalam B2
3
1,7126
0,5709
20,8458
**
3,63
5,29
N dalam B3
3
0,1125
0,0375
1,3694
tn
3,63
5,29
N dalam B4
Galat
Total
3
16
31
0,0513
0,4382
27,0394
0,0171
0,0274
0,6244
tn
3,63
5,29
Data penguraian pengaruh B dan B-N pH tahu
SK
db
JK
KT
Perlakuan
15
26,6013
1,7734
N
3
3,6956
1,2319
F.Hit
64,7603
44,9838
**
**
F 0,05
2,35
3,63
F 0,01
3,41
5,29
B dalam N1
3
10,1446
3,3815
123,4845
**
3,63
5,29
B dalam N2
3
6,4953
2,1651
79,0627
**
3,63
5,29
B dalam N3
3
4,5049
1,5016
54,8354
**
3,63
5,29
B dalam N4
Galat
Total
Keterangan:
3
16
31
1,7610
0,4382
27,0394
0,5870
0,0274
21,4350
**
3,63
5,29
FK =
KK =
** =
tn =
651,695
3,667%
sangat nyata
tidak nyata
Universitas Sumatera Utara
83
Lampiran 3. Data pengamatan pH larutan perendam
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
13,54
6,770
B1N1
6,63
6,91
12,29
6,145
B1N2
6,36
5,93
11,42
5,710
B1N3
6,11
5,31
10,78
5,390
B1N4
5,68
5,10
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
5,97
5,92
5,76
5,86
5,99
5,87
5,77
5,76
11,96
11,79
11,53
11,62
5,980
5,895
5,765
5,810
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
5,80
5,60
5,61
5,62
5,68
5,59
5,53
5,60
11,48
11,19
11,14
11,22
5,740
5,595
5,570
5,610
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
5,67
5,41
5,43
5,39
5,46
5,31
5,30
5,29
11,13
10,71
10,67
10,73
183,19
5,563
5,355
5,363
5,340
5,725
Daftar analisis sidik ragam pH larutan perendam
F.hit
SK
db
JK
KT
Perlakuan
15
3,970
0,265
6,253
B
3
1,673
0,558
13,174
B Lin
1
1,654
1,654
39,094
B Kuad
1
0,014
0,014
0,331
B Kub
1
0,004
0,004
0,097
N
3
1,068
0,356
8,412
N Lin
1
0,977
0,977
23,076
N Kuad
1
0,091
0,091
2,159
N Kub
1
0,000063 0,000063
0,001
BxN
9
1,229
0,137
3,227
Galat
16
0,677
0,042
Total
31
4,647
**
**
**
tn
tn
**
**
tn
tn
*
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
84
Data penguraian pengaruh N dan N-B pH larutan perendam
SK
db
JK
KT
F.Hit
F 0,05
F 0,01
Perlakuan
15
3,9696
0,2646
6,2533
**
2,35
3,41
B
3
1,6726
0,5575
13,1740
**
3,63
5,29
N dalam B1
3
2,1401
0,7134
16,8567
**
3,63
5,29
N dalam B2
3
0,0543
0,0181
0,4273
tn
3,63
5,29
N dalam B3
3
0,0346
0,0115
0,2728
tn
3,63
5,29
N dalam B4
Galat
Total
3
16
31
0,0680
0,6771
4,6467
0,0227
0,0423
0,5357
tn
3,63
5,29
F 0,05
2,35
3,63
F 0,01
3,41
5,29
Data penguraian pengaruh B dan B-N pH larutan perendam
SK
db
JK
KT
F.Hit
Perlakuan
15
3,9696 0,2646
6,2533
**
N
3
1,0745 0,3582
8,4630
**
B dalam N1
3
1,7032
0,5677
13,4154
**
3,63
5,29
B dalam N2
3
0,7142
0,2381
5,6250
**
3,63
5,29
B dalam N3
3
0,1932
0,0644
1,5220
tn
3,63
5,29
B dalam N4
3
0,2845
Galat
16
0,6771
Total
31
4,6467
Keterangan:
FK = 1.048,706
KK = 3,594%
** = sangat nyata
* = nyata
tn = tidak nyata
0,0948
0,0423
2,2411
tn
3,63
5,29
Universitas Sumatera Utara
85
Lampiran 4. Data pengamatan kadar air (%) tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
95,5951 90,4953 186,090 93,045
B1N1
89,7220 88,0446 177,767 88,883
B1N2
B1N3
87,9292 87,6697 175,599 87,799
B1N4
87,4736 86,7688 174,242 87,121
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
93,3950
86,5220
82,7292
85,2736
92,6954
91,2446
89,8697
88,9688
186,090
177,767
172,599
174,242
93,045
88,883
86,299
87,121
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
94,4952
87,5223
84,9292
86,4736
91,5952
90,2443
90,6697
87,7688
186,090
177,767
175,599
174,242
93,045
88,883
87,799
87,121
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
90,6951
89,7220
87,9292
87,4736
95,3953
88,0446
87,6697
86,7688
186,090
177,767
175,599
174,242
2851,793
93,045
88,883
87,799
87,121
89,119
Daftar analisis sidik ragam kadar air (%) tahu
SK
db
JK
KT
F.hit
Perlakuan
15
182,043
12,136
2,015
B
3
0,844
0,281
0,047
B Lin
1
0,056
0,056
0,009
B Kuad
1
0,281
0,281
0,047
B Kub
1
0,506
0,506
0,084
N
3
178,668
59,556
9,888
N Lin
1
147,932
147,932 24,561
N Kuad
1
29,778
29,778
4,944
N Kub
1
0,958
0,958
0,159
BxN
9
2,531
0,281
0,047
Galat
16
96,370
6,023
Total
31
278,413
Keterangan:
FK = 254.147,615
KK = 2,754%
** = sangat nyata
* = nyata
tn = tidak nyata
tn
tn
tn
tn
tn
**
**
*
tn
tn
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
86
Lampiran 5. Data pengamatan kadar abu (%) tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
2,366
1,183
B1N1
1,03
1,34
4,031
2,016
B1N2
1,90
2,13
4,711
2,356
B1N3
2,27
2,44
5,116
2,558
B1N4
2,55
2,56
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
3,00
3,34
4,56
5,10
3,30
4,20
4,67
5,11
6,299
7,536
9,236
10,209
3,149
3,768
4,618
5,105
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
5,55
5,92
6,39
7,36
5,81
6,15
6,83
8,17
11,353
12,075
13,225
15,529
5,677
6,037
6,613
7,764
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
8,29
8,45
8,53
8,62
8,41
8,50
8,58
9,03
16,699
16,949
17,108
17,644
170,087
8,349
8,474
8,554
8,822
5,315
Daftar analisis sidik ragam kadar abu (%) tahu
SK
db
JK
KT
F.hit
Perlakuan
15
204,495 13,633
202,854
B
3
192,495 64,165
954,749
B Lin
1
192,344 192,344 2862,014
B Kuad
1
0,022
0,022
0,327
B Kub
1
0,128
0,128
1,907
N
3
9,529
3,176
47,264
N Lin
1
9,522
9,522
141,689
N Kuad
1
0,004
0,004
0,055
N Kub
1
0,003
0,003
0,047
BxN
9
2,471
0,275
4,085
Galat
16
1,075
0,067
Total
31
205,570
**
**
**
tn
tn
**
**
tn
tn
**
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
87
Data penguraian pengaruh N dan N-B kadar abu (%) tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
F 0,05
F 0,01
Perlakuan
15
204,4949 13,6330 202,8538
**
2,35
3,41
B
3
192,4946 64,1649 954,7490
**
3,63
5,29
N dalam B1
3
2,2042
0,7347
10,9323
**
3,63
5,29
N dalam B2
3
4,5537
1,5179
22,5859
**
3,63
5,29
N dalam B3
3
5,0023
1,6674
24,8110
**
3,63
5,29
N dalam B4
Galat
Total
3
16
31
0,2401
1,0753
205,5702
0,0800
0,0672
1,1910
tn
3,63
5,29
**
**
F 0,05
2,35
3,63
F 0,01
3,41
5,29
Data penguraian pengaruh B dan B-N kadar abu (%) tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
Perlakuan
15
204,4949 13,6330 202,8538
N
3
9,5292
3,1764 47,2637
B dalam N1
3
57,9909
19,3303 287,6275
**
3,63
5,29
B dalam N2
3
47,0999
15,7000 233,6098
**
3,63
5,29
B dalam N3
3
42,4520
14,1507 210,5564
**
3,63
5,29
B dalam N4
3
47,4229 15,8076 235,2119
Galat
16
1,0753
0,0672
Total
31
205,5702
Keterangan:
FK = 904,047
KK = 4,877%
** = sangat nyata
* = nyata
tn = tidak nyata
**
3,63
5,29
Universitas Sumatera Utara
88
Lampiran 6. Data pengamatan kadar protein (%) tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
15,090
7,545
B1N1
7,57
7,52
14,910
7,455
B1N2
7,47
7,44
14,430
7,215
B1N3
7,33
7,10
13,720
6,860
B1N4
6,92
6,80
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
8,30
8,25
8,23
8,00
8,27
8,24
8,10
7,90
16,570
16,490
16,330
15,900
8,285
8,245
8,165
7,950
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
8,61
8,45
8,40
8,37
8,52
8,42
8,39
8,36
17,130
16,870
16,790
16,730
8,565
8,435
8,395
8,365
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
9,92
9,88
9,20
9,15
9,88
9,57
9,18
9,01
19,800
19,450
18,380
18,160
266,750
9,900
9,725
9,190
9,080
8,336
Daftar analisis sidik ragam kadar protein (%) tahu
SK
db
JK
KT
F.hit
Perlakuan
15
21,502
1,433
203,419
B
3
19,799
6,600
936,529
B Lin
1
19,010
19,010 2697,581
B Kuad
1
0,040
0,040
5,663
B Kub
1
0,749
0,749
106,344
N
3
1,250
0,417
59,133
N Lin
1
1,230
1,230
174,582
N Kuad
1
0,009
0,009
1,341
N Kub
1
0,010
0,010
1,476
BxN
9
0,453
0,050
7,144
Galat
16
0,113
0,007
Total
31
21,615
**
**
**
*
**
**
**
tn
tn
**
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
89
Data penguraian pengaruh N dan N-B kadar protein (%) tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
F 0,05
F 0,01
Perlakuan
15
21,5020
1,4335
203,4190
**
2,35
3,41
B
3
19,7988
6,5996
936,5290
**
3,63
5,29
N dalam B1
3
0,5619
0,1873
26,5809
**
3,63
5,29
N dalam B2
3
0,1339
0,0446
6,3356
**
3,63
5,29
N dalam B3
3
0,0466
0,0155
2,2043
tn
3,63
5,29
N dalam B4
Galat
Total
3
16
31
0,9607
0,1127
21,6148
0,3202
0,0070
45,4451
**
3,63
5,29
F 0,05
2,35
3,63
F 0,01
3,41
5,29
Data penguraian pengaruh B dan B-N kadar protein (%) tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
Perlakuan
15
21,5020 1,4335 203,4190
**
N
3
1,2501 0,4167 59,1330
**
B dalam N1
3
5,8014
1,9338
274,4213
**
3,63
5,29
B dalam N2
3
5,3140
1,7713
251,3644
**
3,63
5,29
B dalam N3
3
3,9655
1,3218
187,5790
**
3,63
5,29
B dalam N4
3
5,1709
Galat
16
0,1127
Total
31
21,6148
Keterangan:
FK = 2.223,611
KK = 1,007%
** = sangat nyata
* = nyata
tn = tidak nyata
1,7236
0,0070
244,5972
**
3,63
5,29
Universitas Sumatera Utara
90
Lampiran 7. Data pengamatan kadar garam NaCl (%) tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
0,067
0,033
B1N1
0,03
0,03
0,167
0,084
B1N2
0,08
0,08
1,129
0,565
B1N3
0,56
0,57
2,850
1,425
B1N4
1,42
1,43
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
0,04
0,09
0,56
1,42
0,04
0,07
0,57
1,43
0,087
0,167
1,129
2,850
0,043
0,084
0,565
1,425
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
0,04
0,08
0,56
1,42
0,03
0,08
0,57
1,43
0,067
0,167
1,130
2,846
0,033
0,084
0,565
1,423
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
0,02
0,08
0,57
1,43
0,04
0,08
0,57
1,43
0,067
0,167
1,130
2,850
16,871
0,033
0,084
0,565
1,425
0,527
Daftar analisis sidik ragam kadar garam NaCl (%) tahu
SK
db
JK
KT
F.hit
Perlakuan
15
9,957
0,664
11294,284
B
3
0,000043 0,000014
0,244
B Lin
1
0,000003 0,000003
0,050
B Kuad
1
0,000007 0,000007
0,127
B Kub
1
0,000033 0,000033
0,555
N
3
9,957
3,319
56470,522
N Lin
1
8,639
8,639
146973,851
N Kuad
1
1,318
1,318
22417,231
N Kub
1
0,0012
0,0012
20,484
BxN
9
0,000115 0,000013
0,217
Galat
16
0,0009 0,000059
Total
31
9,958
Keterangan:
FK = 8,895
KK = 1,454%
** = sangat nyata
tn = tidak nyata
**
tn
tn
tn
tn
**
**
**
**
tn
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
91
Lampiran 8. Data pengamatan warna tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
5,816
2,908
B1N1
2,93
2,88
6,133
3,067
B1N2
3,17
2,97
6,243
3,122
B1N3
3,11
3,13
6,000
3,000
B1N4
2,90
3,10
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
3,33
3,50
3,46
3,33
3,24
3,40
3,47
3,33
6,569
6,900
6,925
6,667
3,285
3,450
3,462
3,333
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
3,50
3,67
3,80
3,60
3,36
3,67
3,73
3,60
6,860
7,333
7,533
7,200
3,430
3,667
3,767
3,600
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
3,03
3,10
3,32
3,13
2,95
3,30
3,27
3,13
5,981
6,400
6,585
6,267
105,413
2,991
3,200
3,292
3,133
Daftar analisis sidik ragam warna tahu
SK
db
JK
KT
Perlakuan
15
1,944
0,130
B
3
1,631
0,544
B Lin
1
0,155
0,155
B Kuad
1
1,345
1,345
B Kub
1
0,130
0,130
N
3
0,295
0,098
N Lin
1
0,066
0,066
N Kuad
1
0,227
0,227
N Kub
1
0,0027
0,0027
BxN
9
0,019
0,0021
Galat
16
0,088
0,0055
Total
31
2,032
Keterangan:
FK = 347,247
KK = 2,255%
** = sangat nyata
tn = tidak nyata
3,294
F.hit
23,487
98,499
28,145
243,819
23,533
17,802
11,877
41,048
0,481
0,378
**
**
**
**
**
**
**
**
tn
tn
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
92
Lampiran 9. Data pengamatan aroma tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
I
II
2,000
B1N1
1,00
1,00
2,000
B1N2
1,00
1,00
6,800
B1N3
3,40
3,40
7,200
B1N4
3,73
3,47
Rataan
1,000
1,000
3,400
3,600
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
1,87
3,67
3,40
3,00
1,80
3,67
3,40
3,33
3,667
7,333
6,800
6,333
1,833
3,667
3,400
3,167
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
3,80
3,67
3,40
3,13
3,73
3,60
3,40
2,73
7,533
7,267
6,800
5,867
3,767
3,633
3,400
2,933
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
3,93
3,87
3,40
3,33
4,00
3,73
3,40
2,89
7,933
7,600
6,800
6,219
98,152
3,967
3,800
3,400
3,110
Daftar analisis sidik ragam aroma tahu
SK
db
JK
KT
Perlakuan
15
26,681
1,779
B
3
8,450
2,817
B Lin
1
7,652
7,652
B Kuad
1
0,796
0,796
B Kub
1
0,0019
0,0019
N
3
2,495
0,832
N Lin
1
1,693
1,693
N Kuad
1
0,675
0,675
N Kub
1
0,127
0,127
BxN
9
15,736
1,748
Galat
16
0,289
0,018
Total
31
26,971
3,067
F.hit
98,454
155,906
423,542
44,070
0,106
46,035
93,693
37,362
7,050
96,777
**
**
**
**
tn
**
**
**
*
**
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
93
Data penguraian pengaruh N dan N-B aroma tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
F 0,05
F 0,01
Perlakuan
15
26,6814
1,7788
98,4543
**
2,35
3,41
B
3
8,4502
2,8167
155,9057
**
3,63
5,29
N dalam B1
3
12,5400
4,1800
231,3624
**
3,63
5,29
N dalam B2
3
3,9844
1,3281
73,5128
**
3,63
5,29
N dalam B3
3
0,8044
0,2681
14,8420
**
3,63
5,29
N dalam B4
Galat
Total
3
16
31
0,9024
0,2891
26,9705
0,3008
0,0181
16,6485
**
3,63
5,29
**
**
F 0,05
2,35
3,63
F 0,01
3,41
5,29
Data penguraian pengaruh B dan B-N aroma tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
Perlakuan
15
26,6814 1,7788 98,4543
N
3
2,4951 0,8317 46,0347
B dalam N1
3
12,7394
4,2465
235,0422
**
3,63
5,29
B dalam N2
3
10,9661
3,6554
202,3242
**
3,63
5,29
B dalam N3
3
0,0000
0,0000
0,0000
tn
3,63
5,29
B dalam N4
3
0,4808
Galat
16
0,2891
Total
31
26,9705
Keterangan:
FK = 301,059
KK = 4,382%
** = sangat nyata
* = nyata
tn = tidak nyata
0,1603
0,0181
8,8702
**
3,63
5,29
Universitas Sumatera Utara
94
Lampiran 10. Data pengamatan rasa tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
I
II
6,380
B1N1
2,89
3,49
6,727
B1N2
3,46
3,26
7,453
B1N3
3,73
3,73
4,700
B1N4
2,38
2,32
Rataan
3,190
3,363
3,727
2,350
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
3,63
3,7
3,80
3,45
3,40
3,5
3,73
3,40
7,027
7,190
7,527
6,853
3,513
3,595
3,763
3,427
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
3,63
3,8
3,80
3,59
3,49
3,8
3,80
3,59
7,120
7,600
7,593
7,173
3,560
3,800
3,797
3,587
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
3,21
3,8
3,38
3,43
3,27
3,4
3,78
3,23
6,480
7,293
7,153
6,667
110,937
3,240
3,647
3,577
3,333
Daftar analisis sidik ragam rasa tahu
SK
db
JK
KT
Perlakuan
15
3,734
0,249
B
3
1,245
0,415
B Lin
1
0,389
0,389
B Kuad
1
0,855
0,855
B Kub
1
0,001
0,001
N
3
1,392
0,464
N Lin
1
0,096
0,096
N Kuad
1
1,177
1,177
N Kub
1
0,119
0,119
BxN
9
1,097
0,122
Galat
16
0,445
0,028
Total
31
4,18
3,467
F.hit
8,955
14,926
13,998
30,753
0,025
16,694
3,461
42,340
4,281
4,385
**
**
**
**
tn
**
tn
**
tn
**
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
95
Data penguraian pengaruh N dan N-B uji organoleptik rasa tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
F 0,05
F 0,01
Perlakuan
15
3,7336
0,2489
8,9552
**
2,35
3,41
B
3
1,2446
0,4149
14,9256
**
3,63
5,29
N dalam B1
3
2,0389
0,6796
24,4514
**
3,63
5,29
N dalam B2
3
0,1233
0,0411
1,4793
tn
3,63
5,29
N dalam B3
3
0,1020
0,0340
1,2229
tn
3,63
5,29
N dalam B4
Galat
Total
3
16
31
0,2249
0,4447
4,1783
0,0750
0,0278
2,6967
tn
3,63
5,29
F 0,05
2,35
3,63
F 0,01
3,41
5,29
Data penguraian pengaruh B dan B-N uji organoleptik rasa tahu
SK
db
JK
KT
F.Hit
Perlakuan
15
3,7336 0,2489
8,9552
**
N
3
1,3920 0,4640 16,6941
**
B dalam N1
3
0,2116
0,0705
2,5378
tn
3,63
5,29
B dalam N2
3
0,1964
0,0655
2,3555
tn
3,63
5,29
B dalam N3
3
0,0565
0,0188
0,6782
tn
3,63
5,29
B dalam N4
3
1,8770
Galat
16
0,4447
Total
31
4,1783
Keterangan:
FK = 384,592
KK = 4,809%
** = sangat nyata
* = nyata
tn = tidak nyata
0,6257
0,0278
22,5101
**
3,63
5,29
Universitas Sumatera Utara
96
Lampiran 11. Data pengamatan uji organoleptik tekstur tahu
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
5,240
2,620
B1N1
2,72
2,52
6,467
3,233
B1N2
3,4
3,1
6,800
3,400
B1N3
3,4
3,4
7,847
3,923
B1N4
3,8
4,0
B2N1
B2N2
B2N3
B2N4
3,30
3,2
3,5
3,5
3,00
3,6
3,7
4,2
6,300
6,800
7,200
7,640
3,150
3,400
3,600
3,820
B3N1
B3N2
B3N3
B3N4
3,19
3,5
3,8
4,1
3,25
3,6
3,8
3,9
6,440
7,100
7,600
8,000
3,220
3,550
3,800
4,000
B4N1
B4N2
B4N3
B4N4
Total
Rataan
3,12
3,5
3,8
4,4
3,59
3,8
3,8
3,6
6,707
7,267
7,600
8,000
113,007
3,353
3,633
3,800
4,000
3,531
Daftar analisis sidik ragam uji organoleptik tekstur tahu
SK
db
JK
KT
F.hit
Perlakuan
15
4,128
0,275
4,282
B
3
0,780
0,260
4,044
B Lin
1
0,737
0,737
11,470
B Kuad
1
0,042
0,042
0,647
B Kub
1
0,00090
0,00090
0,014
N
3
3,057
1,019
15,856
N Lin
1
3,016
3,016
46,928
N Kuad
1
0,014
0,014
0,212
N Kub
1
0,028
0,028
0,429
BxN
9
0,291
0,032
0,504
Galat
16
1,028
0,064
Total
31
5,156
Keterangan:
FK = 399,078
KK = 7,179%
** = sangat nyata
* = nyata
tidak nyata
tn =
**
*
**
tn
tn
**
**
tn
tn
tn
F.05
2,350
3,240
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540
F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780
Universitas Sumatera Utara
97
Gambar Penelitian
B1N1 1
B1N1 2
B1N2 1
B1N3 1
B1N3 2
B1N4 1
B2N1 1
B2N1 2
B2N2 1
B2N3 1
B2N3 2
B2N4 1
B2N4 2
B3N1 1
B3N1 2
B3N2 1
B3N2 2
B3N3 1
B3N3 2
B3N4 1
B1N2 2
B1N4 2
B2N2 2
B3N4 2
Universitas Sumatera Utara
98
B4N1 1
B4N1 2
B4N3 1
B4N3 2
B4N2 1
B4N4 1
B4N2 2
B4N4 2
Gambar pengawetan tahu
Gambar persiapan pengeringan bawang putih
Universitas Sumatera Utara