ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014.

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS

DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA

MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

SKRIPSI

diajukeun pikeun nyumponan salasahiji sarat nyangking gelar Sarjana Pendidikan

ku

Riadi Abdurrohman NIM 1006497

JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA DAERAH

FAKULTAS PENDIDIKAN BAHASA DAN SENI

UNIVERSITAS PENDIDIKAN INDONESIA

2014

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS

DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA

MTS. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

oleh

Riadi Abdurrohman

Sebuah skripsi yang diajukan untuk memenuhi salah satu syarat memperoleh gelar Sarjana Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah

© Riadi Abdurrohman 2014 Universitas Pendidikan Indonesia

Februari 2014

Hak Cipta dilindungi undang-undang.

Skripsi ini tidak boleh diperbanyak seluruhya atau sebagian, dengan dicetak ulang, difoto kopi, atau cara lainnya tanpa ijin dari penulis.

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu Lembar Pengesahan Skripsi

RIADI ABDURROHMAN NIM 1006497

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA

MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

disaluyuan jeung disahkeun ku

Pangaping I,

Dr. H. Usep Kuswari, M.Pd. NIP 195901191986011001

Pangaping II,

Dr. H. Dingding Haerudin, M.Pd. NIP 196408221989031001

Kauninga ku

Pupuhu Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni

Universitas Pendidikan Indonesia,

Dr. H. Dingding Haerudin, M.Pd. NIP 196408221989031001

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

vi

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA

MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/20141)

Riadi Abdurrohman2)

ABSTRAK

Penelitian ini dilatarbelakangi oleh banyaknya guru yang masih mengabaikan kualitas soal yang disusunnya, terutama tingkat validitas dan reliabilitas. Penelitian ini bertujuan untuk mendeskripsikan validitas dan reliabilitas soal Ujian Akhir Semester 1 di MTs. Mohamad Toha tahun ajaran 2013/2014. Metode yang digunakan dalam penelitian ini adalah metode deskriptif, dengan metode khusus yaitu metode statistik deskriptif dan metode statistik inferensial. Teknik yang digunakan dalam penelitian ini adalah teknik studi dokumentasi. Untuk mengetahui validitas dan reliabilitas soal dilakukan analisis validitas isi, validitas empiris, tingkat reliabilitas, dan tingkat kelayakan. Berdasarkan hasil analisis tersebut, diperoleh data sebagai berikut: berdasarkan validitas isi soal hasilnya cukup valid, sesuai dengan enam aspek yang telah dianalisis. Tingkat kesukaran soal yang cukup, dikarenakan lebih banyak soal yang mudah daripada soal yang sukar. Tingkat daya pembeda soal cukup baik, karena soal untuk bentuk pilihan ganda kelas VII 55%, VIII 42,5%, dan IX 62,5%, sedangkan soal untuk bentuk esai kelas VII 80%, VIII 100%, dan IX 80%. Tingkat reliabilitas soal yang cukup, karena hasil analisis reliabilitas soal bentuk pilihan ganda kelas VII 0,75, VIII 0,47, dan IX 0,69, sedangkan untuk bentuk esai kelas VII 0,54, VIII 0,6, dan IX 0,61. Tingkat kelayakan soal yang cukup dalam bentuk soal pilihan ganda dan bentuk esai dari kelas VII, VIII, dan IX. Berdasarkan hasil tersebut, dapat disimpulkan bahwa soal Ujian Akhir Semester 1 bahasa Sunda di MTs. Mohamad Toha tahun ajaran 2013/2014 mempunyai tingkat validitas dan reliabilitas cukup. Oleh karena itu, guru harus memperhatikan tingkat validitas dan reliabilitas yang baik dalam pembuatan soal.

Kata Kunci: analisis, validitas, reliabilitas

__________________________________________________________________

1) Skripsi ini di bawah bimbingan Dr. H. Usep Kuswari, M.Pd. dan Dr. H. Dingding Haerudin, M.Pd.

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

vi

AN ANALYSIS OF VALIDITY AND RELIABILITY OF FIRST SEMESTER SUNDANESE EXAMINATION

MTs. MOHAMAD TOHA YEAR 2013/20141) Riadi Abdurrohman2)

ABSTRACT

This study was conducted as an answer of teachers' ignorance on the quality of the questions design, specifically its degree of validity and reliability. This study was aimed to describe the degree of validity and reliability of the first semester examination at MTs. Mohamad Toha year 2013/2014. Descriptive method was employed in this study which specifically used descriptive and inferential statistic method. Technique that was employed in this study is documentation study technique. An analysis of content validity, empiric validity, the degree reliability and degree appropriateness was conducted in order to find out the validity and reliability of those data. Based on the result of the analysis, the data gained as follow: based on six aspects analyzed, the data showed an adequate content valid. The degree of difficulty was adequate since there found that the number of difficult question less than the easier. Moreover, there found an adequate grade in differentiating the questions for the reason that for multiple choice questions in 7th grade the degree was 55%, in 8th grade was 42,5% and in 9th grade was 62%, whereas for essay questions there found in 7th grade was 80%, 8th grade was 100% and 9th grade was 80%. Furthermore, the degree of reliability was adequate because the analysis result showed that reliability of question in multiple choice form in 7th grade was 0,75, in 8th grade was 0,47 and 9th grade was 0,69, whereas in form of essay questions showed that in 7th grade was 0,54, 8th grade was 0,6 and 9th grade was 0,61. The degree of the appropriateness was adequate as well in all grades in form of multiple choice and essay. By seeing those results, it can be concluded that first semester Sundanese examination in MTs. Mohamad Toha year of 2013/2014 achieved an adequate degree of validity and reliability. Thus, is important for the teachers to pay more attention with the degree of validity and reliability in designing the evaluation.

Keywords: analysis, validity, reliability

__________________________________________________________________

1) Skripsi ini di bawah bimbingan Dr. H. Usep Kuswari, M.Pd. dan Dr. H. Dingding Haerudin, M.Pd.

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

vii

DAPTAR EUSI

PERNYATAAN ... i

PANGJAJAP ... ii

CATUR NUHUN ... iii

ABSTRAK ... vi

DAPTAR EUSI ... vii

DAPTAR TABÉL ... xi

DAPTAR BAGAN ... xiv

DAPTAR LAMPIRAN ... xv

BAB I BUBUKA ... 1

1.1 Kasang Tukang Panalungtikan ... 1

1.2 Idéntifikasi jeung Rumusan Masalah ... 4

1.2.1 Idéntifikasi Masalah ... 4

1.2.2 Rumusan Masalah ... 5

1.3 Tujuan Panalungtikan... 5

1.3.1 Tujuan Umum ... 5

1.3.2 Tujuan Husus ... 5

1.4 Mangpaat Panalungtikan ... 6

1.4.1 Mangpaat sacara Tioritis ... 6

1.4.2 Mangpaat sacara Praktis... 6

1.5 Struktur Skripsi ... 7

BAB II ULIKAN TIORI, RARAGA MIKIR, JEUNG ASUMSI DASAR . 8 2.1 Ulikan Tiori ... 8

2.1.1 Évaluasi dina Prosés Diajar Ngajar ... 8

2.1.1.1 Wangenan Évaluasi ... 8

2.1.1.2 Karakteristik jeung Fungsi Évaluasi ... 9

2.1.1.3 Prinsip-prinsip Évaluasi ... 10

2.1.1.4 Tujuan Évaluasi ... 11

2.1.1.5 Métode Évaluasi ... 13

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

2.1.2.1 Tés Pilihan Ganda ... 15

2.1.2.2 Tés Ésay ... 16

2.1.3 Kualitas Alat Évaluasi... 18

2.1.3.1 Validitas ... 18

2.1.3.2 Réliabilitas ... 26

2.2 Raraga Mikir ... 30

2.3 Asumsi Dasar ... 31

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN ... 32

3.1 Lokasi jeung Sumber Data Panalungtikan ... 32

3.1.1 Lokasi Panalungtikan ... 32

3.1.2 Sumber Data Panalungtikan ... 32

3.2 Métode Panalungtikan ... 32

3.3 Desain Panalungtikan ... 33

3.4 Wangenan Operasional ... 34

3.5 Instrumén Panalungtikan ... 34

3.6 Téhnik Ngumpulkeun Data ... 34

3.7 Téhnik Ngolah Data ... 34

3.7.1 Téhnik Méré Skor ... 34

3.7.2 Analisis Validitas ... 37

3.7.3 Tingkat Réliabilitas ... 42

3.7.4 Tingkat Kalayakan ... 45

3.8 Analisis Data... 46

3.8.1 Tahap Tatahar ... 46

3.8.2 Tahap Ngumpulkeun Data ... 46

3.8.3 Tahap Ngolah Data ... 46

BAB IV ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014 ... 47

4.1 Analisis Validitas Eusi Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda di MTs. Mohamad Toha Taun Ajaran 2013/2014 ... 47

ix

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

4.1.1 Analisis Validitas Eusi Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda Kelas VII ... 47 4.1.2 Analisis Validitas Eusi Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda Kelas

VIII... 52 4.1.3 Analisis Validitas Eusi Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda Kelas

IX ... 57 4.2 Analisis Validitas Émpiris Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda di

MTs. Mohamad Toha Taun Ajaran 2013/2014 ... 62 4.2.1 Analisis Tingkat Kasukaran Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda di MTs. Mohamad Toha Taun Ajaran 2013/2014 ... 62 4.2.1.1 Analisis Tingkat Kasukaran Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda

Kelas VII ... 62 4.2.1.2 Analisis Tingkat Kasukaran Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda

Kelas VIII ... 66 4.2.1.3 Analisis Tingkat Kasukaran Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda

Kelas IX ... 71 4.2.2 Analisis Tingkat Daya Pangbéda Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa

Sunda di MTs. Mohamad Toha Taun Ajaran 2013/2014 ... 75 4.2.2.1 Analisis Tingkat Daya Pangbéda Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa

Sunda Kelas VII ... 75 4.2.2.2 Analisis Tingkat Daya Pangbéda Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa

Sunda Kelas VIII ... 80 4.2.2.3 Analisis Tingkat Daya Pangbéda Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa

Sunda Kelas IX... 85 4.3 Analisis Tingkat Réliabilitas Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda di

MTs. Mohamad Toha Taun Ajaran 2013/2014 ... 90 4.3.1 Analisis Tingkat Réliabilitas Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda

Kelas VII ... 91 4.3.2 Analisis Tingkat Réliabilitas Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

4.3.3 Analisis Tingkat Réliabilitas Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda

Kelas IX ... 105

4.4 Analisis Tingkat Kalayakan Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda di MTs. Mohamad Toha Taun Ajaran 2013/2014 ... 111

4.4.1 Analisis Tingkat Kalayakan Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda Kelas VII ... 112

4.4.2 Analisis Tingkat Kalayakan Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda Kelas VIII ... 125

4.4.3 Analisis Tingkat Kalayakan Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda Kelas IX ... 139

BAB V KACINDEKAN JEUNG RÉKOMÉNDASI... 154

5.1 Kacindekan ... 154

5.2 Rékoméndasi ... 157

DAPTAR PUSTAKA ... 158

LAMPIRAN ... 160

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

1

BAB I BUBUKA

1.1Kasang Tukang Panalungtikan

Évaluasi ilaharna mibanda prosés anu saluyu jeung tujuan pembelajaran. Tujuan anu jadi dasar sangkan lumangsungna prosés diajar ngajar nya éta Standar Kompetensi jeung Kompetensi Dasar (SKKD). Évaluasi mangrupa prosés méré peunteun atawa ngajén kahontalna tujuan pangajaran dina unggal kagiatan pangajaran.

Istilah évaluasi, pengukuran, sarta tés biasana dihartikeun sarua, padahal éta istilah téh henteu sarua. Tés nya éta sababaraha pertanyaan anu dibikeun ka siswa sangkan dijawab; pengukuran nya éta bisa dilaksanakeun kalawan sababaraha cara ngagunakeun tés, diantarana observasi, skala rating, cék list anu bisa méré informasi dina wangun kuantitatif; sarta évaluasi nya éta prosés ngumpulkeun informasi pikeun ngajén, sangkan bisa nyieun kaputusan (Tayibnapis, F.Y, 2008, kc. 189).

Sukardi (2012, kc. 57) nétélakeun tés nurutkeun fungsina aya dua, nya éta tés sumatif jeung tés formatif. Tés sumatif nya éta tés anu dilaksanakeun sanggeus kagiatan diajar ngajar dina hiji semester, sedengkeun tés formatif nya éta tés anu dilaksanakeun sanggeus ngaréngsékeun hiji poko bahasan. Sajaba ti tés lisan, tés anu dilaksanakeun ku sakola aya ogé dina wangun ujian tinulis. Tés tinulis mikabutuh instrumén tinulis. Wangun jeung wanda soal anu bisa dipaké dina prosés évaluasi ogé loba rupana, di antarana wanda subjéktif jeung wanda objéktif. Sedengkeun wanda soal anu dipaké di antarana tés uraian, eusian pondok, ngajodokeun, jeung tés bener-salah.

Tés mata pelajaran basa Sunda kudu némbongkeun hasil diajar siswa anu hadé, tapi kanyataana mah siswa kurang nyangkem kana eusi matéri basa Sunda. Jaba ti guru, hal anu mangaruhan kana hasil tés basa Sunda di antarana para siswa teu boga minat pikeun diajar basa Sunda sacara bener-bener.

Nurutkeun Surya, M. (1996, kc. 81) faktor anu mangaruhan kana prosés diajar siswa sarta mangaruhan langsung atawa teu langsung kana hasil diajar

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

siswa, di antarana: kondisi kulawarga, kaayaan tatangga, kaayaan masarakat, jsb. Faktor-faktor lingkungan luar éta mangaruhan kana kaayaan karakteristik pribadi unggal siswa, sarta geus tangtu mangaruhan prosés diajarna. Ku kituna, prosés diajar kudu bisa nyaluyukeun jeung faktor lingkungan luar sangkan hasil diajarna ogé bisa kacumponan kalawan hadé.

Sangkan bisa nyaho kahontal henteuna pangajaran sarta kualitas prosés diajar ngajar basa Sunda, kudu dilaksanakeun évaluasi. Tés hasil diajar basa Sunda bisa dilaksanakeun ku pilihan ganda jeung ésay dina wangun tés tinulis. Aya sabagian siswa anu bisa ngajawab kalawan bener, aya ogé siswa anu bisa ngajawab tapi salah. Salaku calon pendidik kudu bisa ngungkulan éta masalah. Aya sababaraha hal anu mangaruhan kana prosés kahontalna tujuan pangajaran, nya éta faktor internal jeung faktor eksternal. Faktor internal ayana dina diri siswa, sedengkeun faktor éksternal aya di luar diri siswa.

Évaluasi pangajaran kudu bisa ngajelaskeun kaéfektifitasan prosés pangajaran kana kamampuh siswa anu diharepkeun. Tés téh kudu méré hasil peunteun anu objéktif jeung bisa ngajelaskeun kamampuh siswa anu sabenerna, hartina soal téh kudu valid jeung reliabel, sifatna évaluatif atawa luyu jeung standar prinsip-prinsip évaluasi.

Soal nya éta hiji permasalahan anu hubunganana jeung pangajaran pikeun diréspon atawa dijawab ku siswa sangkan nyaho kana tingkat pangawasaan siswa kana pelajaran atau matéri anu geus ditepikeun ku guru. Soal miboga peran penting dina évaluasi lantaran soal mangrupa instrumén anu dipaké pikeun ngayakeun évaluasi. Ku kituna, soal anu dipaké kudu miboga kualitas anu hadé.

Pikeun ngayakeun tés, soal anu dipaké téh nya éta tés anu di jerona aya materi soal. Matéri anu aya dina soal ujian nya éta matéri anu geus ditepikeun dina kagiatan diajar ngajar. Soal anu dipaké dina tés kudu miboga tingkat kasukaran anu béda-béda.

Nurutkeun Sugiyono (2013, kc. 173) valid téh nya éta instrumen anu bisa dipaké pikeun ngajén naon anu kuduna diajén. Sedengkeun réliabel nya éta instrumén anu upama dipaké sababaraha kali pikeun ngajén objék anu sarua, bisa ngahasilkeun data anu sarua. Kalawan ngagunakeun instrumén anu valid jeung

3

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

reliabel dina ngumpulkeun data, jadi dipiharep hasil panalungtikan bisa valid jeung réliabel.

Nurutkeun Sukardi (2012, kc. 32) sacara metodologis, validitas dibagi kana opat rupa, nya éta validitas eusi, validitas konstruk, validitas konkuren, jeung validitas prédiksi. Kaopat rupa validitas éta ogé biasa dikelompokkeun jadi dua rupa nya éta validitas logis jeung validitas émpiris.

Dina ieu panalungtikan, nganalisis soal jeung lembar jawaban dumasar kana validitas eusi jeung validitas émpiris. Hartina validitas eusi nya éta soal dibandingkeun jeung rumusan indikator, patalina antara rumusan soal jeung indikator, eusi matéri, basa anu dipaké dina soal, patalina antara rumusan soal jeung option jawaban, sarta homogénitas option jawaban. Validitas émpiris nya éta soal anu dipaké téh babari atawa hésé, sarta kumaha daya pangbéda soal.

Bloom (dina Ruhimat, spk, 2009, kc. 46) nétélakeun taksonomi hasil diajar dikelompokkeun kana tilu aspék nya éta: kognitif, aféktif, jeung psikomotor. Kamampuh diajar anu kaasup kognitif nya éta pangaweruh, pamahaman, aplikasi, analisis, sintesis, jeung évaluasi.

Aspék kognitif ieu dibutuhkeun pisan dina évaluasi, lantaran dina ieu tahap aya katerampilan anu kudu dihontal dina ayana prosés évaluasi. Unggal tahap kognitif miboga karakteristik anu khas. Lian ti éta, wanda soal kudu miboga kualitas soal dina ujian atawa évaluasi di sakola.

Tujuan poko évaluasi pangajaran nya éta pikeun apal kana efektivitas prosés diajar ngajar anu geus dilaksanakeun. Indikator kaefektifan éta bisa ditingali tina robahna paripolah siswa. Parobahan paripolah éta dibandingkeun jeung parobahan paripolah anu dipiharep luyu jeung tujuan program pangajaran. Ku kituna, instrumén évaluasi kudu dikembangkeun kalawan luyu jeung tujuan pangajaran, sahingga wangun jeung format tés anu dikembangkeun luyu jeung tujuan karakteristik bahan ajar, sarta proporsina luyu jeung materi pangajaran anu geus dijelaskeun. Hasil évaluasi ogé kudu bener-bener jeung taliti sahingga informasi anu dicangking bener-bener akurat sarta objéktif.

Dumasar masalah-masalah di luhur perlu dilaksanakeun panalungtikan ngeunaan soal Ujian Ahir Semester (UAS) basa Sunda di sakola.

Panalungtikan-Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

panalungtikan saméméhna anu dijadikeun pedoman jeung instrumén dina ngalaksanakeun panalungtikan ieu nya éta:

1) Analisis Soal Ujian Ahir Semester Basa Sunda SMP Negeri 29 Bandung ku Fitri Apriyanti.

2) Kualitas Soal Tés Sumatif Pangajaran Basa Sunda di MTs Sirnamiskin Taun Ajaran 2012/2013 ku Devi Meylani Sutarjat.

3) Kualitas Soal Basa Sunda di SMP Negeri 45 Bandung Semester Ganjil Taun Ajar 2010/2011 ku Murzza Indah Lestari.

Panalungtikan-panalungtikan di luhur téh umumna nganalisis soal Ujian Ahir Semester (UAS) basa Sunda dumasar kana validitas eusi, tingkat réliabilitas, tingkat hésé babarina soal, sarta daya pangbédana.

Ku kituna, dumasar kana kasang tukang di luhur panalungtikan anu judulna “Analisis Validitas jeung Réliabilitas dina Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda MTs. Mohamad Toha Taun Ajaran 2013/2014” perlu dilaksanakeun.

1.2 Idéntifikasi jeung Rumusan Masalah 1.2.1 Idéntifikasi Masalah

Dumasar kasang tukang masalah anu geus dijéntrékeun, nya éta kumaha kualitas soal Ujian Ahir Semester basa Sunda di MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014. Ku kituna, ieu panalungtikan medar ngeunaan tingkat validitas jeung réliabilitas soal ditilik tina validitas eusi, validitas empiris, réliabilitas soal jeung tingkat kalayakan soal.

Nurutkeun Sukardi (2012, kc. 32) sacara métodologis, validitas dibagi kana opat rupa, nya éta validitas eusi, konstruk, konkuren, jeung prédiksi. Kaopat rupa validitas éta ogé dikelompokkeun jadi dua rupa nya éta validitas logis jeung validitas émpiris.

Dina ieu panalungtikan, panyusun medar dumasar kana validitas eusi jeung validitas émpiris. Hartina validitas eusi nya éta, soal dibandingkeun jeung rumusan indikator jeung kompetensi dasar, patalina antara rumusan soal jeung indikator, eusi matéri, basa anu dipaké dina soal, patalina antara rumusan soal jeung option jawaban, sarta homogénitas option jawaban. Sedengkeun validitas

5

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

émpiris nya éta soal anu dipaké téh babari atawa hésé, sarta kumaha daya pangbéda soal.

1.2.2 Rumusan Masalah

Dumasar kasang tukang sarta idéntifikasi masalah anu geus dijéntrékeun di luhur, masalah ieu panalungtikan dirumuskeun dina wangun kalimah ieu di handap.

1) Kumaha tingkat validitas eusi Soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014?

2) Kumaha tingkat validitas émpiris Soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014?

3) Kumaha tingkat réliabilitas Soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014?

4) kumaha tingkat kalayakan Soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014?

1.3 Tujuan Panalungtikan 1.3.1 Tujuan Umum

Luyu jeung masalah anu dipedar di luhur, tujuan umum ieu panalungtikan téh nya éta pikeun nyaho tingkat validitas jeung réliabilitas soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs. Mohamad Toha. Kualitas soal anu hadé bisa ngajén hasil diajar siswa kalawan valid, nya éta transparan, akurat, jeung objéktif.

1.3.2 Tujuan Husus

Anu hayang dihontal dina ieu panalungtikan nya éta:

1) tingkat validitas eusi soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014;

2) tingkat validitas émpiris soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014;

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

3) tingkat réliabilitas soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda MTs. Mohamad Toha taun ajaran 201302014; sarta

4) tingkat kalayakan soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014.

1.4 Mangpaat Panalungtikan 1.4.1 Mangpaat sacara Tioritis

Sacara tioritis panalungtikan ieu dipiharep bisa mikanyaho tingkat kalayakan soal Ujian Ahir Semester 1 anu aya di MTs. Mohamad Toha ditilik tina validitas eusi, validitas émpiris, réliabilitas, jeung tingkat kalayakan soal. Sarta bisa ngaronjatkeun kualitas guru basa Sunda dina nyieun soal basa Sunda anu miboga kualitas anu hadé, jeung bisa ngaronjatkeun kualitas siswa dina nyangkem pangajaran basa Sunda.

1.4.2 Mangpaat sacara Praktis

Sacara praktis ieu panalungtikan miboga mangpaat: 1) Pikeun pnulis

Ieu panalungtikan bisa méré pangaweruh jeung pangalaman anu luhung pikeun pnulis salaku calon pendidik, sarta ngalatih pnulis dina milih jeung ngamangpaatkeun soal dina évaluasi pangajaran.

2) Pikeun guru

Bisa nambahan référénsi pikeun guru dina milih jeung ngaplikasikeun alat évaluasi pangajaran. Ieu panalungtikan minangka upaya kualitas pangajaran basa Sunda pikeun guru.

3) Pikeun siswa

Minangka hiji upaya pikeun mikanyaho nepi mana kamampuh siswa kana pangawasaan materi, sahingga siswa dipiharep bisa ngaronjatkeun pangawasaan matéri dina pangajaran basa Sunda.

7

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu 1.5 Struktur Skripsi

BAB I Bubuka, ieu bab ngadéskripsikeun kasang tukang panalungtikan, idéntifikasi jeung rumusan masalah, tujuan panalungtikan, mangpaat panalungtikan, sarta struktur skripsi.

BAB II Ulikan tiori, raraga mikir, jeung asumsi dasar, ieu bab ngadéskripsikeun tiori-tiori évaluasi dina prosés diajar ngajar, instrumén évaluasi, kualitas alat évaluasi, raraga mikir, sarta asumsi dasar.

BAB III Métode panalungtikan, ieu bab ngadéskripsikeun lokasi jeung sumber data panalungtikan, métode panalungtikan, desain panalungtikan, wangenan operasional, instrumén panalungtikan, téhnik panalungtikan, sarta analisis data.

BAB IV Hasil panalungtikan, ieu bab ngadéskripsikeun hasil kajian panalungtikan nurutkeun pamarekan anu geus dipedar dina bab III, sahingga ngahasilkeun penjelasan anu patali jeung masalah anu ditalungtik, tujuan panalungtikan sarta nyajikeun hasil analisis dina wangun déskriptif nurutkeun tiori jeung metodologi panalungtikan anu geus dipedar saméméhna.

BAB V Kacindekan jeung rékoméndasi, ieu bab mangrupa bab panutup anu eusina ngeunaan kacindekan jeung rékoméndasi, anu dipiharep bisa méré mangpaat keur anu macana.

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

32

BAB III

MÉTODE PANALUNGTIKAN

3.1 Lokasi jeung Sumber Data Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Panalungtikan

Lokasi ieu panalungtikan di MTs. Mohamad Toha, Jl. Nanjung-Cibodas RT.04 RW.11 Kacamatan Cimahi Selatan Kota Cimahi.

3.1.2 Sumber Data Panalungtikan

Sumber data anu dipaké pikeun ieu panalungtikan nya éta tilu pakét soal kelas VII, VIII, jeung IX jeung lembar jawaban Ujian Ahir Semester 1 kelas VII-B, VIII-A, jeung IX-A MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014.

1) Lembar jawaban Ujian Ahir Semester 1 kelas VII-B lobanana 46. 2) Lembar jawaban Ujian Ahir Semester 1 kelas VIII-A lobanana 42. 3) Lembar jawaban Ujian Ahir Semester 1 kelas IX-A lobanana 34.

3.2 Métode Panalungtikan

Métode anu dipaké dina ieu panalungtikan nya éta métode déskriptif anu dirojong ku studi pustaka. Nurutkeun Sudjana (2011, kc. 52) nétélakeun yén métode déskriptif dipaké saupama miboga tujuan pikeun ngadéskripsikeun atawa ngajelaskeun kajadian anu lumangsung.

Métode déskriptif dipaké pikeun ngajelaskeun hasil data-data anu patalina jeung tés, hususna soal basa Sunda jeung hasil data anu geus dijawab ku para siswa kelas VII, VIII, jeung IX di MTs. Mohamad Toha.

Metodé husus anu dipaké dina ieu panalungtikan nya éta métode statistik déskriptif jeung métode statistik inférénsial.

Statistik déskriptif nya éta statistik anu dipaké pikeun nganalisis data ku cara ngadéskripsikeun atawa ngagambarkeun data anu geus kakumpul, tanpa miboga maksud nyieun kacindekan anu aya pikeun umum (Sugiyono, 2013, kc. 207).

Métode statistik déskriptif dina ieu panalungtikan dipaké pikeun ngajén jawaban siswa kana soal-soal, boh pilihan ganda boh ésay, anu hasilna disusun ti

33

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

mimiti nu peunteunna leutik nepi ka nu peunteunna gedé. Sarta disusun kana tabél anu fungsina pikeun ngitung hasil jeung nyaho kana rata-rata peunteun para siswa. Statistik inférénsial nya éta téhnik statistik anu dipaké pikeun nganalisis data sampel jeung hasilna pikeun populasi (Sugiyono, 2013, kc. 209).

Métode statistik inférénsial dina ieu panalungtikan dipaké pikeun ngitung jeung nyaho kana tingkat validitas, tingkat réliabilitas, tingkat kasukaran soal, sarta tingkat daya pangbéda.

3.3 Desain Panalungtikan

Desain ieu panalungtikan digambarkeun dina ieu bagan di handap. Bagan 3.1

Desain Panalungtikan

Nangtukeun Masalah

Studi Awal

Ngarumuskeun Masalah

Nangtukeun Sumber Data

Nyusun Instrumén

Ngumpulkeun Data

Nganalisis Data

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu 3.4 Wangenan Operasional

Sangkan ieu panalungtikan téh puguh jeung jelas maksudna, tujuan sarta udaganna, baris ditataan heula istilah-istilah anu aya patalina jeung ieu panalungtikan.

1) Validitas nya éta alat anu bisa dipaké pikeun ngajén naon anu kuduna diajén, sahingga némbongkeun sohéhna hiji instrumén, anu ngawengku validitas eusi jeung validitas émpiris.

2) Réliabilitas nya éta ajegna hiji alat pikeun ngajén naon anu kuduna diajén. 3) Tingkat kalayakan soal nya éta kaayaan hiji soal anu geus nyumponan ciri-ciri

valid jeung réliabel.

3.5 Instrumén Panalungtikan

Instrumén dina ieu panalungtikan nya éta data hasil analisis dina wangun tabél anu mangrupa soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 dina wangun pilihan ganda jeung ésay, anu tujuanna pikeun ngajelaskeun tingkat validitas eusi, tingkat validitas émpiris, tingkat réliabilitas, sarta tingkat kalayakan soal.

3.6 Téhnik Ngumpulkeun Data

Téhnik pikeun ngumpulkeun data dina ieu panalungtikan nya éta ngumpulkeun soal jeung lembar jawaban Ujuan Ahir Semester 1 basa Sunda siswa kelas VII, VIII jeung IX MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014.

3.7 Téhnik Ngolah Data 3.7.1 Téhnik Méré Skor

Téhnik méré skor dina ieu panalungtikan nya éta ku cara méré skor wangun pilihan ganda jeung wangun ésay. Cara méré skor antara wangun pilihan ganda jeung wangun ésay henteu sarua, tapi maké rumus-rumus jeung bobot skor anu geus aya.

a. Wangun Pilihan Ganda

Téhnik méré skor wangun pilihan ganda biasana jawaban anu bener dibikeun skor 1, tapi upama jawaban anu salah dibikeun skor 0. Tapi dina ieu

35

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

panalungtikan téhnik anu dipaké pikeun méré skor wangun pilihan ganda nya éta maké tabél konvérsi ieu di handap.

Tabél 3.1

Pola Skor Soal Ujian Ahir Semester 1 Mata Pelajaran Basa Sunda Wangun Pilihan Ganda

Skor Peunteun Skor Peunteun Skor Peunteun Skor Peunteun

1 1,75 11 19,25 21 36,75 31 54,25

2 3,50 12 21,00 22 38,50 32 56,00

3 5,25 13 22,75 23 40,25 33 57,75

4 7,00 14 24,50 24 42,00 34 59,50

5 8,75 15 26,25 25 43,75 35 61,25

6 10,50 16 28,00 26 45,50 36 63,00

7 12,25 17 29,75 27 47,25 37 64,75

8 14,00 18 31,50 28 49,00 38 66,50

9 15,75 19 33,25 29 50,75 39 68,25

10 17,50 20 35,00 30 52,50 40 70,00

Kat: Lobana peunteun wangun pilihan ganda = 70

b. Wangun Ésay

Téhnik méré skor wangun ésay biasana guru maké skor 10-100 atawa 1-10, lantaran unggal soal dina ésay miboga bobot jawaban anu béda-béda. Dina ieu panalungtikan bobot skorna nya éta lobanana 30. Pola skor jeung bobotna geus dipasing-pasing ti mimiti kelas VII, VIII, jeung IX. Anapon pola skor ésay anu dimaksud nya éta ieu di handap.

Tabél 3.2

Pola Skor Soal Ujian Ahir Semester 1

Mata Pelajaran Basa Sunda Wangun Ésay Kelas VII

No. Soal Bobot

1 6

2 5

3 6

4 8

5 5

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Tabél 3.3

Pola Skor Soal Ujian Ahir Semester 1

Mata Pelajaran Basa Sunda Wangun Ésay Kelas VIII

No. Soal Bobot

1 6

2 8

3 5

4 5

5 6

Lobana Skor 30

Tabél 3.4

Pola Skor Soal Ujian Ahir Semester 1 Mata Pelajaran Basa Sunda Wangun Ésay Kelas IX

No. Soal Bobot

1 6

2 5

3 7

4 6

5 6

Lobana Skor 30

Dina tabél di luhur bisa dititén yén lobana bobot wangun pilihan ganda maké tabél konvérsi nya éta 70, sedengkeun lobana bobot wangun ésay nya éta 30. Dina soal ésay miboga bobot anu béda-béda gumantung kana hésé babarina éta soal. Jadi saupama néangan lobana peunteun bisa dicindekkeun lobana bobot wangun pilihan ganda ditambah lobana wangun ésay, nya éta 70 + 30 = 100.

37

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu 3.7.2 Analisis Validitas

Analisis validitas anu dipaké dina ieu panalungtikan nya éta validitas eusi jeung validitas émpiris. Validitas émpiris dijerona medar tingkat kasukaran jeung tingkat daya pangbéda anu aya dina soal Ujian Ahir Semester 1.

a. Analisis Validitas Eusi

Analisis validitas eusi dina ieu panalungtikan maluruh valid henteuna soal Ujian Ahir Semester 1 anu dipaké di MTs. Mohamad Toha dina lumangsungna diajar ngajar.

Tabél 3.5 Analisis Validitas Éusi

Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda Wangun Pilihan Ganda

No Rumusan Soal Aspék anu Dianalisis Katerangan

1 2 3 4 5 6

1 2 3 4 5 6 7 8 7

1 2 3

… …

Katerangan : soal valid (v) soal teu valid (-) Aspék anu dianalisis :

1. Rumusan indikator

2. Patalina antara rumusan soal jeung indikator 3. Eusi matéri dina buku ajar

4. Basa anu dipaké dina soal

5. Patalina antara rumusan soal jeung option jawaban 6. Homogénitas option jawaban

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Tabél 3.6 Analisis Validitas Éusi

Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda Wangun Ésay

No Rumusan Soal Aspék anu Dianalisis Katerangan

1 2 3 4

1 2 3 4 5 6 7

1 2 3

… …

Katerangan : soal valid (v) soal teu valid (-) Aspék anu dianalisis :

1. Rumusan indikator

2. Patalina antara rumusan soal jeung rumusan indikator 3. Eusi matéri dina buku ajar

4. Basa anu dipaké dina soal

b. Analisis Validitas Émpiris

Analisis validitas émpiris dina ieu panalungtikan maluruh analisis tingkat kasukaran jeung daya pangbéda dina soal Ujian Ahir Semester 1 anu dipaké di MTs. Mohamad Toha.

1) Analisis Tingkat Kasukaran

Analisis tingkat kasukaran nya éta nganalisis tingkat hésé babarina soal dina wangun pilihan ganda jeung wangun ésay.

 Wangun Soal Pilihan Ganda

Dina nangtukeun tingkat kasukaran wangun pilihan ganda kudu maké rumus, sangkan kanyahoan tingkat kasukaran soal dina wangun pilihan ganda. Anapon rumusna ieu di handap.

39

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Rumus néangan IF:

Kat: IF = tingkat kasukaran

B = lobana siswa anu ngajawab bener JS = lobana sakabéh siswa

Tabél 3.7

Analisis Tingkat Kasukaran

Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda Wangun Pilihan Ganda

No. Soal

Lobana Siswa anu Ngajawab Bener (B)

Lobana Siswa anu Ngajawab

(JS)

Tingkat Kasukaran

(IF)

Katégori Soal Katerangan

1 2 3 4 5 6

1 2 3

… …

 Wangun Soal Ésay

Rumus anu dipaké pikeun nganalisis tingkat kasukaran wangun soal ésay nya éta:

Kat: IF = tingkat kasukaran soal

∑x = lobana skor siswa Sm = skor maksimum N = lobana siswa IF = B

JS

IF = ∑ x SmN

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Tabél 3.8

Analisis Tingkat Kasukaran

Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda Wangun Ésay

No. Soal

Lobana Skor Siswa (∑x)

Skor Maksimum

(Sm)

Tingkat Kasukaran

(IF)

Katégori Soal Katerangan

1 2 3 4 5 6

1 2 3

… …

Pikeun nyaho kana tingkat kasukaran éta soal, kudu maké katangtuan tingkat kasukaran soal nurutkeun Sudijono (dina Sutarjat, D.M., 2013, kc. 35).

Katégori tingkat kasukaran soal:

0,00 – 0,10 = soal hésé pisan (ganti) 0,11 – 0,30 = soal hésé (révisi) 0,31 – 0,70 = soal sedeng (layak) 0,71 – 0,90 = soal babari (révisi) 0,91 – 1,00 = soal babari pisan (ganti)

2) Analisis Tingkat Daya Pangbéda

Analisis tingkat daya pangbéda miboga tujuan pikeun ngabédakeun antara siswa anu miboga kamampuh luhur jeung siswa anu miboga kamampuh handap. Dina nganalisis tingkat daya pangbéda wangun pilihan ganda jeung wangun ésay béda, lantaran maké rumus-rumus anu béda.

 Wangun Soal Pilihan Ganda

Dina nganalisis tingkat daya pangbéda wangun soal pilihan ganda Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda di MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 maké rumus:

DP

=

∑BA−∑BB

41

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Kat: DP = daya pangbéda

∑BA = lobana siswa kelompok luhur anu ngajawab nener

∑BB = lobana siswa kelompok handap anu ngajawab nener n = lobana sampel (27% x lobana siswa)

Tabél 3.9

Analisis Tingkat Daya Pangbéda

Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda Wangun Pilihan Ganda

No. Soal

Lobana Siswa Kelompok Luhur anu Ngajawab Bener

(∑BA)

Lobana Siswa Kelompok Luhur anu Ngajawab Bener

(∑BB)

Daya Pangbéda

(DP)

Katégori

Soal Kat.

1 2 3 4 5 6

1 2 3

… …

 Wangun Soal Ésay

Pikeun nganalisis tingkat daya pangbéda soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 wangun ésay nya éta maké rumus:

Kat: DP = daya pangbéda

∑BA = lobana siswa kelompok luhur anu ngajawab nener

∑BB = lobana siswa kelompok handap anu ngajawab nener

n = lobana sampel (27% x lobana siswa) Sm = skor maksimum

DP

=

∑BA−∑BB

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Tabél 3.10

Analisis Tingkat Daya Pangbéda

Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda Wangun Ésay

No. Soal Lobana Siswa Kelompok Luhur anu Ngajawab Bener (∑BA)

Lobana Siswa Kelompok Handap anu Ngajawab Bener (∑BB)

Skor Maksimum (Sm) Daya Pangbéda (DP) Katégori

Soal Kat.

1 2 3 4 5 6 7

1 2 3

… …

Pikeun nafsirkeun tingkat daya pangbéda (DP) soal anu dipaké dibutuhkeun katégori tingkat daya pangbéda anu ngabédakeun antara soal anu miboga tingkat daya pangbéda alus jeung goréng.

Katégori tingkat daya pangbéda nurutkeun Arifin (dina Sutarjat, D.M., 2013, kc. 37):

– (négatif) : goréng pisan (ganti) 0,00 – 0,19 : goréng (ganti)

0,20 – 0,29 : cukup (révisi) 0,30 – 0,39 : alus (layak) ≥ 0,40 : alus pisan (layak)

3.7.3 Tingkat Réliabilitas

Dina nganalisis tingkat réliabilitas antara wangun pilihan ganda jeung wangun ésay maké rumus anu béda. Dina nangtukeun tingkat réliabilitas wangun pilihan ganda maké métode “beulah dua”, sarta wangun ésay maké rumus Alpha Cronbach.

43

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Tingkatan anu bisa dijadikeun tolak ukur nurutkeun Sucipto (dina Apriyanti, F., 2011, kc. 54) nya éta:

≤ 0,20 = handap pisan 0,21 – 0,40 = handap 0,41 – 0,70 = sedeng 0,71 – 0,90 = luhur 0,91 – 1,00 = luhur pisan

a. Wangun Pilihan Ganda

Nganalisis tingkat réliabilitas soal wangun pilihan ganda jeung ésay maké cara anu béda. Métode anu dipaké pikeun ngitung tingkat réliabilitas soal pilihan ganda nya éta métode beulah dua ku cara ngabagi soal anu ganjil jeung genap. Rumus korélasi product moment:

Kat: N = lobana siswa x = skor tés ganjil y = skor tés genap

Rumus Spearman-Brown:

Kat:

r

11 = koéfisien korélasi

r11

22 = korélasi antara skor-skor unggal bagian (ganjil-genap)

r

11

22

=

N ∑xy− ∑x (∑y)

[N∑x2− (∑x)2][N∑y2−(∑y)2]

r

11

=

2r11

12

1+r11

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Tabél 3.11

Hasil Skor Siswa Kelompok Ganjil jeung Genap

Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda Wangun Pilihan Ganda

No. Urut Réspondén

Skor Total (x+y)

Skor Ganjil

(x)

Skor Genap

(y)

x2 y2 xy

1 2 3 4 5 6 7

1 2 3

… …

b. Wangun Ésay

Rumus anu digunakeun pikeun nganalisis réliabilitas dina wangun ésay nya éta: Rumus Varian Skor:

Rumus Varian Total:

Rumus Alpha Cronbach:

Kat:

r

11 = réliabilitas tés

n = lobana butir soal

s

i2 = varian skor tiap unggal butir soal

s

t2 = varian skor total

N = lobana siswa

r

11

=

n

n−1

(1

−

∑si 2 st 2

)

s

i2

=

∑x2− ∑x 2

N

N

s

t 2

=

∑xt 2− ∑xt 2

N

45

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Tabél 3.12 Hasil Skor

Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda Wangun Ésay

No. Wasta

Skor Pikeun Unggal Soal

Skor Total (xt)

Kuadrat Skor Total

(xt2)

1 2 3 4 5

1 2 3 4 5 6 7 8 9

1 2 3

… …

3.7.4 Tingkat Kalayakan

Dina nangtukeun kalayakan soal kudu nganalisis heula validitas eusi, validitas émpiris anu ngawengku tingkat kasukaran jeung tingkat daya pangbéda, sarta nganalisis réliabilitas. Saupama éta data geus dianalisis sacara gembleng tangtu tingkat kalayakan soal bisa ditangtukeun.

Tabél 3.13

Analisis Tingkat Kalayakan Soal Ujian Ahir Semester 1 Basa Sunda

No. Rumusan

Soal

Validitas Eusi

Validitas Émpiris

Réliabilitas Kat. Tingkat

Kasukaran

Daya Pangbéda

1 2 3 4 5 6 7

1 2 3

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu 3.8 Analisis Data

3.8.1 Tahap Tatahar

Dina tahap tatahar ieu nya éta panalungtik studi awal ka MTs Mohamad Toha ngeunaan pelaksanaan Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda taun ajaran 2013/2014.

3.8.2 Tahap Ngumpulkeun Data

Dina tahap ngumpulkeun data, panalungtik ngainvéntaris soal Ujian Ahir Semester 1 jeung lembar jawaban siswa ti mimiti kelas VII nepi ka kelas IX MTs. Mohamad Toha.

3.8.3 Tahap Ngolah Data

Dina tahap ngolah data ieu, panalungtik kudu ngaliwatan léngkah-léngkah sangkan data anu ditalungtik bisa valid jeung réliabel, anapon léngkah-léngkahna ieu di handap.

1) Mariksa jeung méré skor. 2) Nyusun lembar jawaban siswa. 3) Nganalisis tingkat validitas eusi. 4) Nganalisis tingkat validitas émpiris. 5) Nganalisis tingkat réliabilitas. 6) Nganalisis tingkat kalayakan soal. 7) Nyieun kacindekan.

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

154

BAB V

KACINDEKAN JEUNG RÉKOMÉNDASI

5.1 Kacindekan

Dumasar kana hasil pedaran analisis dina bab IV, ngeunaan analisis validitas jeung réliabilitas dina soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda taun ajaran 2013/2014 bisa dicindekkeun yén hasilna ieu di handap.

Kahiji, validitas eusi soal wangun pilihan ganda anu dianalisis dumasar kana genep aspék nya éta rumusan indikator, patalina antara rumusan soal jeung indikator, eusi matéri, basa anu dipaké dina soal, patalina antara rumusan soal jeung option jawaban, sarta homogénitas option jawaban. Sedengkeun pikeun validitas eusi soal wangun ésay anu dianalisis dumasar kana opat aspék nya éta rumusan indikator, patalina antara rumusan soal jeung indikator, eusi matéri, sarta basa anu dipaké dina soal. Sabada dianalisis yén soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 miboga validitas eusi anu valid. Hal éta katitén yén soal wangun pilihan ganda kelas VII miboga validitas eusi 87,5% atawa aya 35 soal tina 40 soal anu miboga validitas eusi, soal wangun ésay kelas VII miboga validitas eusi 80% atawa aya 4 soal tina 5 soal anu miboga validitas eusi. Soal wangun pilihan ganda basa Sunda kelas VIII miboga validitas eusi 80% atawa aya 32 soal tina 40 soal anu miboga validitas eusi, sedengkeun soal wangun ésay kelas VIII basa Sunda miboga validitas eusi 80% atawa aya 4 soal tina 5 soal anu miboga validitas eusi. Soal wangun pilihan ganda kelas IX miboga validitas eusi 82,5% atawa aya 33 soal tina 40 soal anu miboga validitas eusi, sedengkeun soal wangun ésay kelas IX basa Sunda miboga validitas eusi 60% atawa aya 3 soal tina 5 soal anu miboga validitas eusi. Jadi soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 miboga

validitas eusi anu “cukup”.

Kadua, tingkat kasukaran soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 nya éta kelas VII, soal wangun pilihan ganda anu babari lobana 19 soal miboga proséntasi 47,5%, soal anu sedeng lobana 14 soal miboga proséntasi 35%, sarta soal anu hésé lobana 7 soal miboga

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

proséntasi 17,5%, sedengkeun soal wangun ésay anu sedeng lobana 3 soal miboga proséntasi 60%, sarta soal anu hésé lobana 2 soal miboga proséntasi 40%. Ku kituna, tingkat kasukaran soal wangun pilihan ganda jeung wangun ésay kelas VII

miboga tingkat kasukaran anu “cukup”. Tingkat kasukaran soal wangun pilihan

ganda kelas VIII, soal anu babari lobana 21 soal miboga proséntasi 42,5%, soal anu sedeng lobana 13 soal miboga proséntasi 32,5%, sarta soal anu hésé lobana 6 soal miboga proséntasi 15%, sedengkeun soal wangun ésay anu babari aya 1 soal miboga proséntasi 20%, soal anu sedeng aya 1 soal miboga proséntasi 20%, sarta soal anu hésé lobana 3 soal miboga proséntasi 60%. Ku kituna, tingkat kasukaran soal wangun pilihan ganda jeung wangun ésay kelas VIII miboga tingkat

kasukaran anu “cukup”. Tingkat kasukaran soal wangun pilihan ganda kelas IX,

soal anu babari lobana 19 soal miboga proséntasi 47,5%, soal anu sedeng lobana 16 soal miboga proséntasi 40%, sarta soal anu hésé lobana 5 soal miboga proséntasi 12,5%, sedengkeun soal wangun ésay kelas IX anu sedeng aya 3 soal miboga proséntasi 60%, sarta soal anu hésé lobana 2 soal miboga proséntasi 40%. Ku kituna, tingkat kasukaran soal wangun pilihan ganda jeung wangun ésay kelas

IX miboga tingkat kasukaran anu “cukup”. Jadi, tingkat kasukaran soal Ujian Ahir

Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 miboga

tingkat kasukaran anu “cukup”.

Katilu, tingkat daya pangbéda soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 nya éta kelas VII soal wangun pilihan

ganda miboga tingkat daya pangbéda anu “cukup”, lantaran 55% soal bisa

ngabédakeun antara siswa kelompok luhur jeung siswa kelompok handap,

sedengkeun soal wangun ésay miboga tingkat daya pangbéda anu “alus”, lantaran

4 soal tina 5 soal wangun ésay bisa ngabédakeun antara siswa kelompok luhur jeung siswa kelompok handap. Tingkat daya pangbéda soal wangun pilihan ganda

kelas VIII miboga tingkat daya pangbéda anu “cukup”, lantaran 42,5% soal bisa

ngabédakeun antara siswa kelompok luhur jeung siswa kelompok handap, sedengkeun soal wangun ésay kelas VIII miboga tingkat daya pangbéda anu

“alus”, lantaran sakabéh soal wangun ésay bisa ngabédakeun antara siswa

156

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

wangun pilihan ganda kelas IX miboga tingkat daya pangbéda anu “alus”, lantaran 62,5% soal bisa ngabédakeun antara siswa kelompok luhur jeung siswa kelompok handap, sedengkeun soal wangun ésay kelas IX miboga tingkat daya

pangbéda anu “alus”, lantaran 4 soal wangun ésay bisa ngabédakeun antara siswa

kelompok luhur jeung siswa kelompok handap. Jadi, tingkat daya pangbéda soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014

miboga tingkat daya pangbéda anu “cukup”.

Kaopat, tingkat réliabilitas soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 nya éta kelas VII soal wangun pilihan ganda miboga tingkat réliabilitas 0,75, hartina tingkat réliabilitas éta soal téh

kaasup kana tingkat “luhur”, sedengkeun tingkat réliabilitas soal wangun ésay nya

éta 0,54, hartina tingkat réliabilitas éta soal téh kaasup kana tingkat “sedeng”.

Tingkat réliabilitas soal wangun pilihan ganda kelas VIII nya éta 0,47, hartina

tingkat réliabilitas éta soal téh kaasup kana tingkat “sedeng”, sedengkeun tingkat

réliabilitas soal wangun ésay nya éta 0,6, hartina tingkat réliabilitas éta soal téh

kaasup kana tingkat “sedeng”. Tingkat réliabilitas soal wangun pilihan ganda

kelas IX nya éta 0,69, hartina tingkat réliabilitas éta soal téh kaasup kana tingkat

“sedeng”, sedengkeun tingkat réliabilitas soal wangun ésay nya éta 0,61, hartina tingkat réliabilitas éta soal téh kaasup kana tingkat “sedeng”. Jadi, tingkat

réliabilitas soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 miboga tingkat réliabilitas anu “cukup”.

Kalima, tingkat kalayakan soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 nya éta kelas VII soal wangun pilihan

ganda jeung wangun ésay miboga tingkat kalayakan “cukup”. Tingkat kalayakan

soal wangun pilihan ganda jeung wangun ésay kelas VIII miboga tingkat

kalayakan “cukup”. Tingkat kalayakan soal wangun pilihan ganda jeung wangun

ésay kelas IX miboga tingkat kalayakan “cukup”. Jadi, tingkat validitas jeung

réliabilitas soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Ku kituna, dumasar kana hasil analisis ngeunaan analisis validitas jeung réliabilitas dina soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda taun ajaran 2013/2014 bisa dicindekkeun yén hasilna bisa dipaké, hartina soal téh geus valid jeung réliabel.

5.2 Rékoméndasi

Dumasar kana hasil analisis data dina bab IV, aya sababaraha rékoméndasi anu baris ditepikeun, di antarana:

1) Tingkat validitas jeung réliabilitas soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 nya éta cukup. Ku kituna, soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda ieu bisa dipaké;

2) Ku lantaran soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 miboga tingkat validitas jeung réliabilitas anu cukup, dina nyieun soal guru kudu bisa leuwih nyaluyukeun deui jeung Standar Kompetensi jeung Kompetensi Dasar (SKKD) sarta eusi matéri anu geus ditepikeun dina prosés diajar ngajar; sarta

3) Dina nyieun soal kudu merhatikeun sababaraha hal, di antarana:

a. guru kudu merhatikeun tingkat kasukaran soal, soal nu hadé nya éta soal anu sedeng, hartina éta soal téh teu hésé teuing jeung teu babari teuing;

b. sabada ngalaksanakeun tés, guru kudu nganalisis soal dumasar kana valid, réliabel, jeung tingkat kalayakan sangkan nyaho kualitas soal nu dipaké; sarta soal anu valid jeung réliabel bisa dijadikeun soal pikeun tés ka hareupna, sedengkeun soal anu teu valid jeung teu réliabel kudu dirévisi atawa diganti.

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

158

DAPTAR PUSTAKA

Apriyanti, F. (2011). Analisis Soal Ujian Ahir Semester Basa Sunda SMP Negeri 29 Bandung. Skripsi Sarjana Pendidikan FPBS UPI. Bandung: teu diterbitkeun.

Arifin, Z. (2011). Evaluasi Pembelajaran. Bandung: PT Remaja Rosdakarya. Arikunto, S. (2003). Dasar-Dasar Evaluasi Pendidikan. Jakarta: Bumi Aksara. Danadibrata, R.A. (2009). Kamus Basa Sunda. Bandung: Kiblat.

Daryanto, H. (2012). Evaluasi Pendidikan. Jakarta: Rineka Cipta.

Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat. (2007). Standar Kompetensi dan Kompetensi Dasar Mata Pelajaran Bahasa dan Sastra Sunda. Bandung: Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat.

Hadi, A. (2010). LKS Lancar Basa Sunda Kelas VII A. Bandung: Atikan Mandiri. Hadi, A. (2010). LKS Lancar Basa Sunda Kelas VIII A. Bandung: Atikan

Mandiri.

Hadi, A. (2010). LKS Lancar Basa Sunda Kelas IX A. Bandung: Atikan Mandiri. Ibrahim, R. jeung Syaodih, N.S. (2010). Perencanaan Pengajaran. Jakarta:

Rineka Cipta.

JPBD FPBS UPI. (2008). Palanggeran Éjahan Basa Sunda. Bandung: Sonagar Press.

Lestari, M.I. (2011). Kualitas Soal Basa Sunda di SMP Negeri 45 Bandung Semester Ganjil Taun Ajar 2010/2011 Skripsi Sarjana Pendidikan FPBS UPI. Bandung: teu diterbitkeun.

Ruhimat, spk. (2009). Kurikulum dan Pembelajaran. Bandung: Tim Pengembang MKDP Kurikulum dan Pembelajaran.

Sudjana, N. (2011). Tuntunan Penyusunan Karya Ilmiah Makalah-Skripsi-Tesis-Disertasi. Bandung: Sinar Baru Algensindo.

Sugiyono. (2013). Metode Penelitian Pendidikan Pendekatan Kuantitatif, Kualitatif, dan R&D. Bandung: Alfabeta.

Sukardi. (2012). Evaluasi Pendidikan Prinsip dan Operasionalnya. Jakarta: Bumi Aksara.

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Sutarjat, D.M. (2013). Kualitas Soal Tés Sumatif Pangajaran Basa Sunda di MTs Sirnamiskin Taun Ajaran 2012/2013. Skripsi Sarjana Pendidikan FPBS UPI. Bandung: teu diterbitkeun.

Tamsyah, B.R., spk. (2010). Kamus Lengkap Sunda-Indonesia, Indonesia-Sunda, Sunda-Sunda. Bandung: Pustaka Setia.

Tayibnapis, F.Y. (2008). Evaluasi Program dan Instrumen Evaluasi untuk Program Pendidikan dan Penelitian. Jakarta: Rineka Cipta.

Universitas Pendidikan Indonesia. (2013). Pedoman Penulisan Karya Ilmiah. Bandung: Universitas Pendidikan Indonesia.

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu 154

BAB V

KACINDEKAN JEUNG RÉKOMÉNDASI

5.1 Kacindekan

Dumasar kana hasil pedaran analisis dina bab IV, ngeunaan analisis validitas jeung réliabilitas dina soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda taun ajaran 2013/2014 bisa dicindekkeun yén hasilna ieu di handap.

Kahiji, validitas eusi soal wangun pilihan ganda anu dianalisis dumasar kana

genep aspék nya éta rumusan indikator, patalina antara rumusan soal jeung indikator, eusi matéri, basa anu dipaké dina soal, patalina antara rumusan soal jeung option jawaban, sarta homogénitas option jawaban. Sedengkeun pikeun validitas eusi soal wangun ésay anu dianalisis dumasar kana opat aspék nya éta rumusan indikator, patalina antara rumusan soal jeung indikator, eusi matéri, sarta basa anu dipaké dina soal. Sabada dianalisis yén soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 miboga validitas eusi anu valid. Hal éta katitén yén soal wangun pilihan ganda kelas VII miboga validitas eusi 87,5% atawa aya 35 soal tina 40 soal anu miboga validitas eusi, soal wangun ésay kelas VII miboga validitas eusi 80% atawa aya 4 soal tina 5 soal anu miboga validitas eusi. Soal wangun pilihan ganda basa Sunda kelas VIII miboga validitas eusi 80% atawa aya 32 soal tina 40 soal anu miboga validitas eusi, sedengkeun soal wangun ésay kelas VIII basa Sunda miboga validitas eusi 80% atawa aya 4 soal tina 5 soal anu miboga validitas eusi. Soal wangun pilihan ganda kelas IX miboga validitas eusi 82,5% atawa aya 33 soal tina 40 soal anu miboga validitas eusi, sedengkeun soal wangun ésay kelas IX basa Sunda miboga validitas eusi 60% atawa aya 3 soal tina 5 soal anu miboga validitas eusi. Jadi soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 miboga validitas eusi anu “cukup”.

Kadua, tingkat kasukaran soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs

Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 nya éta kelas VII, soal wangun pilihan ganda anu babari lobana 19 soal miboga proséntasi 47,5%, soal anu sedeng lobana 14 soal miboga proséntasi 35%, sarta soal anu hésé lobana 7 soal miboga

155

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

proséntasi 17,5%, sedengkeun soal wangun ésay anu sedeng lobana 3 soal miboga proséntasi 60%, sarta soal anu hésé lobana 2 soal miboga proséntasi 40%. Ku kituna, tingkat kasukaran soal wangun pilihan ganda jeung wangun ésay kelas VII miboga tingkat kasukaran anu “cukup”. Tingkat kasukaran soal wangun pilihan ganda kelas VIII, soal anu babari lobana 21 soal miboga proséntasi 42,5%, soal anu sedeng lobana 13 soal miboga proséntasi 32,5%, sarta soal anu hésé lobana 6 soal miboga proséntasi 15%, sedengkeun soal wangun ésay anu babari aya 1 soal miboga proséntasi 20%, soal anu sedeng aya 1 soal miboga proséntasi 20%, sarta soal anu hésé lobana 3 soal miboga proséntasi 60%. Ku kituna, tingkat kasukaran soal wangun pilihan ganda jeung wangun ésay kelas VIII miboga tingkat kasukaran anu “cukup”. Tingkat kasukaran soal wangun pilihan ganda kelas IX, soal anu babari lobana 19 soal miboga proséntasi 47,5%, soal anu sedeng lobana 16 soal miboga proséntasi 40%, sarta soal anu hésé lobana 5 soal miboga proséntasi 12,5%, sedengkeun soal wangun ésay kelas IX anu sedeng aya 3 soal miboga proséntasi 60%, sarta soal anu hésé lobana 2 soal miboga proséntasi 40%. Ku kituna, tingkat kasukaran soal wangun pilihan ganda jeung wangun ésay kelas IX miboga tingkat kasukaran anu “cukup”. Jadi, tingkat kasukaran soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 miboga tingkat kasukaran anu “cukup”.

Katilu, tingkat daya pangbéda soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di

MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 nya éta kelas VII soal wangun pilihan ganda miboga tingkat daya pangbéda anu “cukup”, lantaran 55% soal bisa ngabédakeun antara siswa kelompok luhur jeung siswa kelompok handap, sedengkeun soal wangun ésay miboga tingkat daya pangbéda anu “alus”, lantaran 4 soal tina 5 soal wangun ésay bisa ngabédakeun antara siswa kelompok luhur jeung siswa kelompok handap. Tingkat daya pangbéda soal wangun pilihan ganda kelas VIII miboga tingkat daya pangbéda anu “cukup”, lantaran 42,5% soal bisa ngabédakeun antara siswa kelompok luhur jeung siswa kelompok handap, sedengkeun soal wangun ésay kelas VIII miboga tingkat daya pangbéda anu “alus”, lantaran sakabéh soal wangun ésay bisa ngabédakeun antara siswa kelompok luhur jeung siswa kelompok handap. Tingkat daya pangbéda soal

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

wangun pilihan ganda kelas IX miboga tingkat daya pangbéda anu “alus”, lantaran 62,5% soal bisa ngabédakeun antara siswa kelompok luhur jeung siswa kelompok handap, sedengkeun soal wangun ésay kelas IX miboga tingkat daya pangbéda anu “alus”, lantaran 4 soal wangun ésay bisa ngabédakeun antara siswa kelompok luhur jeung siswa kelompok handap. Jadi, tingkat daya pangbéda soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 miboga tingkat daya pangbéda anu “cukup”.

Kaopat, tingkat réliabilitas soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs

Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 nya éta kelas VII soal wangun pilihan ganda miboga tingkat réliabilitas 0,75, hartina tingkat réliabilitas éta soal téh kaasup kana tingkat “luhur”, sedengkeun tingkat réliabilitas soal wangun ésay nya éta 0,54, hartina tingkat réliabilitas éta soal téh kaasup kana tingkat “sedeng”. Tingkat réliabilitas soal wangun pilihan ganda kelas VIII nya éta 0,47, hartina tingkat réliabilitas éta soal téh kaasup kana tingkat “sedeng”, sedengkeun tingkat réliabilitas soal wangun ésay nya éta 0,6, hartina tingkat réliabilitas éta soal téh kaasup kana tingkat “sedeng”. Tingkat réliabilitas soal wangun pilihan ganda kelas IX nya éta 0,69, hartina tingkat réliabilitas éta soal téh kaasup kana tingkat “sedeng”, sedengkeun tingkat réliabilitas soal wangun ésay nya éta 0,61, hartina tingkat réliabilitas éta soal téh kaasup kana tingkat “sedeng”. Jadi, tingkat réliabilitas soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 miboga tingkat réliabilitas anu “cukup”.

Kalima, tingkat kalayakan soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 nya éta kelas VII soal wangun pilihan ganda jeung wangun ésay miboga tingkat kalayakan “cukup”. Tingkat kalayakan soal wangun pilihan ganda jeung wangun ésay kelas VIII miboga tingkat kalayakan “cukup”. Tingkat kalayakan soal wangun pilihan ganda jeung wangun ésay kelas IX miboga tingkat kalayakan “cukup”. Jadi, tingkat validitas jeung réliabilitas soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 miboga tingkat anu “cukup”.

157

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Ku kituna, dumasar kana hasil analisis ngeunaan analisis validitas jeung réliabilitas dina soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda taun ajaran 2013/2014 bisa dicindekkeun yén hasilna bisa dipaké, hartina soal téh geus valid jeung réliabel.

5.2 Rékoméndasi

Dumasar kana hasil analisis data dina bab IV, aya sababaraha rékoméndasi anu baris ditepikeun, di antarana:

1) Tingkat validitas jeung réliabilitas soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 nya éta cukup. Ku kituna, soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda ieu bisa dipaké;

2) Ku lantaran soal Ujian Ahir Semester 1 basa Sunda di MTs. Mohamad Toha taun ajaran 2013/2014 miboga tingkat validitas jeung réliabilitas anu cukup, dina nyieun soal guru kudu bisa leuwih nyaluyukeun deui jeung Standar Kompetensi jeung Kompetensi Dasar (SKKD) sarta eusi matéri anu geus ditepikeun dina prosés diajar ngajar; sarta

3) Dina nyieun soal kudu merhatikeun sababaraha hal, di antarana:

a. guru kudu merhatikeun tingkat kasukaran soal, soal nu hadé nya éta soal anu sedeng, hartina éta soal téh teu hésé teuing jeung teu babari teuing;

b. sabada ngalaksanakeun tés, guru kudu nganalisis soal dumasar kana valid, réliabel, jeung tingkat kalayakan sangkan nyaho kualitas soal nu dipaké; sarta soal anu valid jeung réliabel bisa dijadikeun soal pikeun tés ka hareupna, sedengkeun soal anu teu valid jeung teu réliabel kudu dirévisi atawa diganti.

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu 158

DAPTAR PUSTAKA

Apriyanti, F. (2011). Analisis Soal Ujian Ahir Semester Basa Sunda SMP Negeri

29 Bandung. Skripsi Sarjana Pendidikan FPBS UPI. Bandung: teu

diterbitkeun.

Arifin, Z. (2011). Evaluasi Pembelajaran. Bandung: PT Remaja Rosdakarya. Arikunto, S. (2003). Dasar-Dasar Evaluasi Pendidikan. Jakarta: Bumi Aksara. Danadibrata, R.A. (2009). Kamus Basa Sunda. Bandung: Kiblat.

Daryanto, H. (2012). Evaluasi Pendidikan. Jakarta: Rineka Cipta.

Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat. (2007). Standar Kompetensi dan

Kompetensi Dasar Mata Pelajaran Bahasa dan Sastra Sunda. Bandung:

Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat.

Hadi, A. (2010). LKS Lancar Basa Sunda Kelas VII A. Bandung: Atikan Mandiri. Hadi, A. (2010). LKS Lancar Basa Sunda Kelas VIII A. Bandung: Atikan

Mandiri.

Hadi, A. (2010). LKS Lancar Basa Sunda Kelas IX A. Bandung: Atikan Mandiri. Ibrahim, R. jeung Syaodih, N.S. (2010). Perencanaan Pengajaran. Jakarta:

Rineka Cipta.

JPBD FPBS UPI. (2008). Palanggeran Éjahan Basa Sunda. Bandung: Sonagar Press.

Lestari, M.I. (2011). Kualitas Soal Basa Sunda di SMP Negeri 45 Bandung

Semester Ganjil Taun Ajar 2010/2011 Skripsi Sarjana Pendidikan FPBS

UPI. Bandung: teu diterbitkeun.

Ruhimat, spk. (2009). Kurikulum dan Pembelajaran. Bandung: Tim Pengembang MKDP Kurikulum dan Pembelajaran.

Sudjana, N. (2011). Tuntunan Penyusunan Karya Ilmiah

Makalah-Skripsi-Tesis-Disertasi. Bandung: Sinar Baru Algensindo.

Sugiyono. (2013). Metode Penelitian Pendidikan Pendekatan Kuantitatif,

Kualitatif, dan R&D. Bandung: Alfabeta.

Sukardi. (2012). Evaluasi Pendidikan Prinsip dan Operasionalnya. Jakarta: Bumi Aksara.

159

Astri Handayani,2014

ANALISIS VALIDITAS JEUNG RÉLIABILITAS DINA SOAL UJIAN AHIR SEMESTER 1 BASA SUNDA MTs. MOHAMAD TOHA TAUN AJARAN 2013/2014

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Sutarjat, D.M. (2013). Kualitas Soal Tés Sumatif Pangajaran Basa Sunda di MTs

Sirnamiskin Taun Ajaran 2012/2013. Skripsi Sarjana Pendidikan FPBS UPI.

Bandung: teu diterbitkeun.

Tamsyah, B.R., spk. (2010). Kamus Lengkap Sunda-Indonesia, Indonesia-Sunda,

Sunda-Sunda. Bandung: Pustaka Setia.

Tayibnapis, F.Y. (2008). Evaluasi Program dan Instrumen Evaluasi untuk

Program Pendidikan dan Penelitian. Jakarta: Rineka Cipta.

Universitas Pendidikan Indonesia. (2013). Pedoman Penulisan Karya Ilmiah. Bandung: Universitas Pendidikan Indonesia.