SKRIPSIPENGARUH EKSTRAK ETANOL 70% BAWANG PUTIH (Aliium PENGARUH EKSTRAK ETANOL 70% BAWANG PUTIH (Aliium Sativum L.) TERHADAP PENURUNAN KADAR KOLESTEROL PADA TIKUS PUTIH (Rattus norvegitus).
SKRIPSI
PENGARUH EKSTRAK ETANOL 70% BAWANG PUTIH (Aliium
Sativum L.) TERHADAP PENURUNAN KADAR KOLESTEROL
PADA TIKUS PUTIH (Rattus norvegitus)
Yang diajukan Oleh :
Lalena Fara Nasita
J 500 060 064
Telah disetujui oleh tim Penguji Fakultas Kedokteran Universitas Muhammadiyah
Surakarta
Tanggal : 15 Maret 2011
Penguji
Nama : Dr. Muhtadi, M.sc
NIP
……………………….
:
Pembimbing Utama
Nama : dr. Em Sutrisna, M.kes
NIP
……………………….
:
Pembimbing Pendamping
Nama : dr. Domas Fitria Widyasari
NIP
……………………….
:
Dekan FK UMS
Prof. Dr. Bambang Subagyo, dr, Sp.A (K)
NIP : 300.1243
PERNYATAAN
Dengan ini saya menyatakan bahwa dalam skripsi ini tidak terdapat karya
yang pernah diajukan untuk memperoleh gelar kesarjanaan di suatu Perguruan
Tinggi, sepanjang pengetahuan saya tidak terdapat karya atau pendapat yang
pernah ditulis atau diterbitkan oleh orang lain, kecuali dalam naskah ini
disebutkan dalam pustaka.
Surakarta, November 2010
Lalena Fara Nasita
HALAMAN JUDUL…………………………………………………..…………........i
HALAMAN PERSETUJUAN......................................................................................ii
DAFTAR ISI................................................................................................................iii
DAFTAR TABEL......................................................................................................... v
DAFTAR GAMBAR ...................................................................................................vi
DAFTAR LAMPIRAN...............................................................................................vii
MOTTO.......................................................................................................................viii
PERSEMBAHAN.........................................................................................................ix
PERNYATAAN.............................................................................................................x
KATA PENGANTAR...................................................................................................xi
ABSTRAK ...................................................................................................................xi
BAB I PENDAHULUAN ........................................................................................... .1
A. Latar belakang masalah........................................................................................ 1
B. Rumusan masalah................................................................................................. 3
C. Tujuan Penelitian.................................................................................................. 3
D. Manfaat Penelitian................................................................................................ 3
BAB II LANDASAN TEORI ...................................................................................... 4
A. Tinjauan Pustaka .................................................................................................. 4
A.1. Bawang putih............................................................................................4
A.2. Kolesterol..................................................................................................8
A.3. Obat Penurun Lipid.................................................................................10
A.4. Simvastatin..............................................................................................11
A.5. Metode Ekstrasi.......................................................................................12
A.6. Tikus putih..............................................................................................13
B. Kerangka Pemikiran ........................................................................................... 14
C. Hipotesis ............................................................................................................. 14
BAB III METODE PENELITIAN............................................................................. 15
A. Desain atau Rancangan Penelitian ..................................................................... 15
B. Lokasi dan Waktu Penelitian.............................................................................. 15
C. Variabel Penelitian ............................................................................................. 15
D. Definisi Operasional Variabel ............................................................................ 16
E. Rancangan Penelitian.......................................................................................... 16
F. Skema Penelitian................................................................................................. 17
G. Instrumen Penelitian........................................................................................... 18
H. Cara Kerja .......................................................................................................... 18
J. Teknik Analisis Data ........................................................................................... 19
BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMBAHASAN ............................................ 21
A. Hasil Penelitian .................................................................................................. 21
B. Pembahasan ........................................................................................................ 21
BAB V SIMPULAN DAN SARAN ........................................................................... 33
A. Simpulan ............................................................................................................ 33
B. Saran ................................................................................................................... 33
BAB VI DAFTAR PUSTAKA................................................................................... 34
DAFTAR TABEL
Tabel 1
Hasil Pengukuran Kadar Kolesterol Serum Darah Tikus pada Lima
Kelompok Tikus
Tabel 2
Rata-rata Hasil Pengukuran Kadar Kolesterol Serum Darah Tikus
Tabel 3
Hasil Analisis Uji statistik LSD Minggu ke-3
Tabel 4
Hasil Analisis Uji statistik LSD Minggu ke-4
Tabel 5
Hasil Analisis Uji statistik LSD Minggu ke-5
Tabel 6
Hasil Analisis Uji statistik LSD Minggu ke-6
Tabel 7
Nilai Konversi Dosis Manusia dan Hewan
DAFTAR GAMBAR
Gambar 1. Skema Penelitian
Gambar 2. Diagram Persentase Rata-Rata Kadar Kolesterol tikus Putih Setelah
Perlakuan
Gambar 3. Tanaman Bawang Putih (Allium sativum L.)
Gambar 4. Bawang Putih (Allium sativum L.)
Gambar 5. Sampel Darah Hewan Uji
Gambar 6. Spektrofotometer
Gambar 7. Timbangan Analitik
Gambar 8. Alat Sentrifuge
Gambar 9. Pengambilan Darah pada Ekor Tikus
DAFTAR LAMPIRAN
Lampiran 1. Hasil Uji Statistik Serum Darah Tikus
Lampiran 2. Nilai Konversi Dosis Manusia dan Hewan
Lampiran 3. Penentuan Dosis Simvastatin dan Ekstrak Etanol 70% Bawang Putih
(Allium sativum L.)
Lampiran 4. Cara mengukur Kolesterol
Lampiran 5. Cara pengekstrakan dan maserasi
Lampiran 6. Gambar
Lampiran 7. Surat Pembelian Hewan Uji
Lampiran 8. Surat Determinasi Tanaman
PENGARUH EKSTRAK ETANOL 70% BAWANG PUTIH (Aliium
Sativum L.) TERHADAP PENURUNAN KADAR KOLESTEROL
PADA TIKUS PUTIH (Rattus norvegitus)
Yang diajukan Oleh :
Lalena Fara Nasita
J 500 060 064
Telah disetujui oleh tim Penguji Fakultas Kedokteran Universitas Muhammadiyah
Surakarta
Tanggal : 15 Maret 2011
Penguji
Nama : Dr. Muhtadi, M.sc
NIP
……………………….
:
Pembimbing Utama
Nama : dr. Em Sutrisna, M.kes
NIP
……………………….
:
Pembimbing Pendamping
Nama : dr. Domas Fitria Widyasari
NIP
……………………….
:
Dekan FK UMS
Prof. Dr. Bambang Subagyo, dr, Sp.A (K)
NIP : 300.1243
PERNYATAAN
Dengan ini saya menyatakan bahwa dalam skripsi ini tidak terdapat karya
yang pernah diajukan untuk memperoleh gelar kesarjanaan di suatu Perguruan
Tinggi, sepanjang pengetahuan saya tidak terdapat karya atau pendapat yang
pernah ditulis atau diterbitkan oleh orang lain, kecuali dalam naskah ini
disebutkan dalam pustaka.
Surakarta, November 2010
Lalena Fara Nasita
HALAMAN JUDUL…………………………………………………..…………........i
HALAMAN PERSETUJUAN......................................................................................ii
DAFTAR ISI................................................................................................................iii
DAFTAR TABEL......................................................................................................... v
DAFTAR GAMBAR ...................................................................................................vi
DAFTAR LAMPIRAN...............................................................................................vii
MOTTO.......................................................................................................................viii
PERSEMBAHAN.........................................................................................................ix
PERNYATAAN.............................................................................................................x
KATA PENGANTAR...................................................................................................xi
ABSTRAK ...................................................................................................................xi
BAB I PENDAHULUAN ........................................................................................... .1
A. Latar belakang masalah........................................................................................ 1
B. Rumusan masalah................................................................................................. 3
C. Tujuan Penelitian.................................................................................................. 3
D. Manfaat Penelitian................................................................................................ 3
BAB II LANDASAN TEORI ...................................................................................... 4
A. Tinjauan Pustaka .................................................................................................. 4
A.1. Bawang putih............................................................................................4
A.2. Kolesterol..................................................................................................8
A.3. Obat Penurun Lipid.................................................................................10
A.4. Simvastatin..............................................................................................11
A.5. Metode Ekstrasi.......................................................................................12
A.6. Tikus putih..............................................................................................13
B. Kerangka Pemikiran ........................................................................................... 14
C. Hipotesis ............................................................................................................. 14
BAB III METODE PENELITIAN............................................................................. 15
A. Desain atau Rancangan Penelitian ..................................................................... 15
B. Lokasi dan Waktu Penelitian.............................................................................. 15
C. Variabel Penelitian ............................................................................................. 15
D. Definisi Operasional Variabel ............................................................................ 16
E. Rancangan Penelitian.......................................................................................... 16
F. Skema Penelitian................................................................................................. 17
G. Instrumen Penelitian........................................................................................... 18
H. Cara Kerja .......................................................................................................... 18
J. Teknik Analisis Data ........................................................................................... 19
BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMBAHASAN ............................................ 21
A. Hasil Penelitian .................................................................................................. 21
B. Pembahasan ........................................................................................................ 21
BAB V SIMPULAN DAN SARAN ........................................................................... 33
A. Simpulan ............................................................................................................ 33
B. Saran ................................................................................................................... 33
BAB VI DAFTAR PUSTAKA................................................................................... 34
DAFTAR TABEL
Tabel 1
Hasil Pengukuran Kadar Kolesterol Serum Darah Tikus pada Lima
Kelompok Tikus
Tabel 2
Rata-rata Hasil Pengukuran Kadar Kolesterol Serum Darah Tikus
Tabel 3
Hasil Analisis Uji statistik LSD Minggu ke-3
Tabel 4
Hasil Analisis Uji statistik LSD Minggu ke-4
Tabel 5
Hasil Analisis Uji statistik LSD Minggu ke-5
Tabel 6
Hasil Analisis Uji statistik LSD Minggu ke-6
Tabel 7
Nilai Konversi Dosis Manusia dan Hewan
DAFTAR GAMBAR
Gambar 1. Skema Penelitian
Gambar 2. Diagram Persentase Rata-Rata Kadar Kolesterol tikus Putih Setelah
Perlakuan
Gambar 3. Tanaman Bawang Putih (Allium sativum L.)
Gambar 4. Bawang Putih (Allium sativum L.)
Gambar 5. Sampel Darah Hewan Uji
Gambar 6. Spektrofotometer
Gambar 7. Timbangan Analitik
Gambar 8. Alat Sentrifuge
Gambar 9. Pengambilan Darah pada Ekor Tikus
DAFTAR LAMPIRAN
Lampiran 1. Hasil Uji Statistik Serum Darah Tikus
Lampiran 2. Nilai Konversi Dosis Manusia dan Hewan
Lampiran 3. Penentuan Dosis Simvastatin dan Ekstrak Etanol 70% Bawang Putih
(Allium sativum L.)
Lampiran 4. Cara mengukur Kolesterol
Lampiran 5. Cara pengekstrakan dan maserasi
Lampiran 6. Gambar
Lampiran 7. Surat Pembelian Hewan Uji
Lampiran 8. Surat Determinasi Tanaman