S SEJ 1200129 Table of content
v
DAFTAR ISI
ABSTRAK .............................................................................................................. i
KATA PENGANTAR .......................................................................................... ii
UCAPAN TERIMA KASIH .............................................................................. iii
DAFTAR ISI .......................................................................................................... v
DAFTAR GAMBAR ......................................................................................... viii
BAB I PENDAHULUAN ................................................................................................. 1
1.1 Latar Belakang Masalah ..................................................................... 1
1.2 Rumusan Masalah .............................................................................. 5
1.3 Tujuan Penelitian ............................................................................... 5
1.4 Manfaat Penelitian ............................................................................. 6
1.5 Struktur Organisasi Skripsi ................................................................ 6
BAB II KAJIAN PUSTAKA ................................................................................ 8
2.1 Masyarakat dan Kebudayaan ............................................................. 9
2.2 Tradisi .............................................................................................. 13
2.3 Perubahan Sosial Budaya ................................................................. 17
2.3.1 Ciri-ciri Perubahan Sosial ....................................................... 19
2.3.2 Faktor-faktor Pendorong Perubahan Masyarakat.................... 21
2.3.3 Bentuk-bentuk Perubahan Sosial-Budaya ............................... 22
2.4 Teori Crisis Rites atau Rites de Passage .......................................... 24
2.5 Teori Struktural Fungsionalisme ...................................................... 27
2.6 Teori Interaksionisme Simbolik ....................................................... 30
2.7 Penelitian Terdahulu ........................................................................ 33
BAB III METODE PENELITIAN .................................................................... 37
3.1 Metode Penelitian............................................................................. 37
3.2 Persiapan Penelitian ......................................................................... 46
3.2.1 Penentuan dan Pengajuan Tema Penelitian............................. 47
3.2.2 Penyusunan Rancangan Penelitian .......................................... 47
Mira Munawaroh, 2016
TRADISI KAWIN GANTUNG DI UJUNG GEBANG: Sebuah Kajian Histors Tahun 1970 – 2015
Universitas Pendidikan Indonesia| repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
v
vi
3.2.3 Mengurus Perijinan Penelitian ................................................ 48
3.2.4 Menyiapkan Perlengkapan Penelitian ..................................... 49
3.2.5 Proses Bimbingan ................................................................... 49
3.3 Pelaksanaan Penelitian ..................................................................... 50
3.3.1 Heuristik .................................................................................. 50
3.3.2 Kritik Sumber .......................................................................... 54
3.3.3 Interpretasi............................................................................... 59
3.3.4 Historiografi ............................................................................ 60
BAB IV TRADISI KAWIN GANTUNG DI DESA UJUNG GEBANG
KECAMATAN SUSUKAN KABUPATEN CIREBON TAHUN
1970 – 2015 .............................................................................................................................
4.1 Gambaran Umum Daerah Penelitian ............................................... 62
4.1.1 Keadaan Geografis .................................................................. 62
4.1.2 Wilayah Administratif ............................................................. 64
4.1.3 Pola Kehidupan dan Tradisi dalam Masyarakat Desa Ujung
Gebang .................................................................................... 66
4.1.3.1 Pola Perkampungan ..................................................... 66
4.1.3.2 Pola Kehidupan ............................................................ 69
4.1.3.2.1 Sistem Religi dan Upacara Keagamaan ....... 69
4.1.3.2.2 Sistem Kemasyarakatan ............................... 71
4.1.3.2.3 Sistem Pengetahuan...................................... 72
4.1.3.2.4 Sistem Bahasa .............................................. 73
4.1.3.2.5 Sistem Kesenian ........................................... 74
4.1.3.2.6 Sistem Mata Pencaharian Hidup .................. 76
4.1.3.2.7 Sistem Teknologi dan Perlengkapan Hidup . 78
4.2 Tradisi Kawin Gantung dalam Masyarakat Desa Ujung Gebang .... 79
4.2.1 Asal Usul Tradisi Kawin Gantung .......................................... 80
4.2.2 Proses Pelaksanaan Tradisi Kawin Gantung ........................... 84
4.2.2.1 Tahapan persiapan sebelum Kawin Gantung .............. 85
4.2.2.2 Tahapan pada saat pelaksanaan Kawin Gantung ........ 87
4.2.2.3 Tahapan setelah pelaksanaan Kawin Gantung ............ 93
Mira Munawaroh, 2016
TRADISI KAWIN GANTUNG DI UJUNG GEBANG: Sebuah Kajian Histors Tahun 1970 – 2015
Universitas Pendidikan Indonesia| repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
vii
4.3 Perkembangan Tradisi Kawin Gantung dari Tahun 1970 – 2015 .... 96
4.3.1 Kawin Gantung Tahun 1970 - 1994 ........................................ 98
4.3.2 Kawin Gantung Tahun 1995 – 2015 .................................... 100
4.4 Faktor yang dapat menimbulkan perubahan serta usaha
mempertahankan Tradisi Kawin Gantung .................................... 104
4.4.1 Faktor yang dapat menimbulkan perubahan dalam Tradisi
Kawin Gantung ..................................................................... 104
4.4.1.1 Bidang Pendidikan .................................................... 105
4.4.1.2 Bidang Sosial-Budaya ............................................... 106
4.4.1.3 Bidang Ekonomi ....................................................... 108
4.4.2 Usaha mempertahankan Tradisi Kawin Gantung ................. 109
BAB V SIMPULAN DAN REKOMENDASI ................................................. 112
5.1 Simpulan ........................................................................................ 112
5.2 Rekomendasi .................................................................................. 115
DAFTAR PUSTAKA ....................................................................................... 117
LAMPIRAN – LAMPIRAN
RIWAYAT HIDUP
Mira Munawaroh, 2016
TRADISI KAWIN GANTUNG DI UJUNG GEBANG: Sebuah Kajian Histors Tahun 1970 – 2015
Universitas Pendidikan Indonesia| repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
DAFTAR ISI
ABSTRAK .............................................................................................................. i
KATA PENGANTAR .......................................................................................... ii
UCAPAN TERIMA KASIH .............................................................................. iii
DAFTAR ISI .......................................................................................................... v
DAFTAR GAMBAR ......................................................................................... viii
BAB I PENDAHULUAN ................................................................................................. 1
1.1 Latar Belakang Masalah ..................................................................... 1
1.2 Rumusan Masalah .............................................................................. 5
1.3 Tujuan Penelitian ............................................................................... 5
1.4 Manfaat Penelitian ............................................................................. 6
1.5 Struktur Organisasi Skripsi ................................................................ 6
BAB II KAJIAN PUSTAKA ................................................................................ 8
2.1 Masyarakat dan Kebudayaan ............................................................. 9
2.2 Tradisi .............................................................................................. 13
2.3 Perubahan Sosial Budaya ................................................................. 17
2.3.1 Ciri-ciri Perubahan Sosial ....................................................... 19
2.3.2 Faktor-faktor Pendorong Perubahan Masyarakat.................... 21
2.3.3 Bentuk-bentuk Perubahan Sosial-Budaya ............................... 22
2.4 Teori Crisis Rites atau Rites de Passage .......................................... 24
2.5 Teori Struktural Fungsionalisme ...................................................... 27
2.6 Teori Interaksionisme Simbolik ....................................................... 30
2.7 Penelitian Terdahulu ........................................................................ 33
BAB III METODE PENELITIAN .................................................................... 37
3.1 Metode Penelitian............................................................................. 37
3.2 Persiapan Penelitian ......................................................................... 46
3.2.1 Penentuan dan Pengajuan Tema Penelitian............................. 47
3.2.2 Penyusunan Rancangan Penelitian .......................................... 47
Mira Munawaroh, 2016
TRADISI KAWIN GANTUNG DI UJUNG GEBANG: Sebuah Kajian Histors Tahun 1970 – 2015
Universitas Pendidikan Indonesia| repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
v
vi
3.2.3 Mengurus Perijinan Penelitian ................................................ 48
3.2.4 Menyiapkan Perlengkapan Penelitian ..................................... 49
3.2.5 Proses Bimbingan ................................................................... 49
3.3 Pelaksanaan Penelitian ..................................................................... 50
3.3.1 Heuristik .................................................................................. 50
3.3.2 Kritik Sumber .......................................................................... 54
3.3.3 Interpretasi............................................................................... 59
3.3.4 Historiografi ............................................................................ 60
BAB IV TRADISI KAWIN GANTUNG DI DESA UJUNG GEBANG
KECAMATAN SUSUKAN KABUPATEN CIREBON TAHUN
1970 – 2015 .............................................................................................................................
4.1 Gambaran Umum Daerah Penelitian ............................................... 62
4.1.1 Keadaan Geografis .................................................................. 62
4.1.2 Wilayah Administratif ............................................................. 64
4.1.3 Pola Kehidupan dan Tradisi dalam Masyarakat Desa Ujung
Gebang .................................................................................... 66
4.1.3.1 Pola Perkampungan ..................................................... 66
4.1.3.2 Pola Kehidupan ............................................................ 69
4.1.3.2.1 Sistem Religi dan Upacara Keagamaan ....... 69
4.1.3.2.2 Sistem Kemasyarakatan ............................... 71
4.1.3.2.3 Sistem Pengetahuan...................................... 72
4.1.3.2.4 Sistem Bahasa .............................................. 73
4.1.3.2.5 Sistem Kesenian ........................................... 74
4.1.3.2.6 Sistem Mata Pencaharian Hidup .................. 76
4.1.3.2.7 Sistem Teknologi dan Perlengkapan Hidup . 78
4.2 Tradisi Kawin Gantung dalam Masyarakat Desa Ujung Gebang .... 79
4.2.1 Asal Usul Tradisi Kawin Gantung .......................................... 80
4.2.2 Proses Pelaksanaan Tradisi Kawin Gantung ........................... 84
4.2.2.1 Tahapan persiapan sebelum Kawin Gantung .............. 85
4.2.2.2 Tahapan pada saat pelaksanaan Kawin Gantung ........ 87
4.2.2.3 Tahapan setelah pelaksanaan Kawin Gantung ............ 93
Mira Munawaroh, 2016
TRADISI KAWIN GANTUNG DI UJUNG GEBANG: Sebuah Kajian Histors Tahun 1970 – 2015
Universitas Pendidikan Indonesia| repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
vii
4.3 Perkembangan Tradisi Kawin Gantung dari Tahun 1970 – 2015 .... 96
4.3.1 Kawin Gantung Tahun 1970 - 1994 ........................................ 98
4.3.2 Kawin Gantung Tahun 1995 – 2015 .................................... 100
4.4 Faktor yang dapat menimbulkan perubahan serta usaha
mempertahankan Tradisi Kawin Gantung .................................... 104
4.4.1 Faktor yang dapat menimbulkan perubahan dalam Tradisi
Kawin Gantung ..................................................................... 104
4.4.1.1 Bidang Pendidikan .................................................... 105
4.4.1.2 Bidang Sosial-Budaya ............................................... 106
4.4.1.3 Bidang Ekonomi ....................................................... 108
4.4.2 Usaha mempertahankan Tradisi Kawin Gantung ................. 109
BAB V SIMPULAN DAN REKOMENDASI ................................................. 112
5.1 Simpulan ........................................................................................ 112
5.2 Rekomendasi .................................................................................. 115
DAFTAR PUSTAKA ....................................................................................... 117
LAMPIRAN – LAMPIRAN
RIWAYAT HIDUP
Mira Munawaroh, 2016
TRADISI KAWIN GANTUNG DI UJUNG GEBANG: Sebuah Kajian Histors Tahun 1970 – 2015
Universitas Pendidikan Indonesia| repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu