PENGENDALIAN PROSES KIMIA serta sif
PROSES INDUSTRI KIMIA
PENGENDALIAN PROSES KIMIA
disusun oleh : Supranto Supranto
Departemen Teknik Kimia
FT UGM Yogyakarta
`
Apabila perbandingan mol H2O/CH4 diubah menjadi 2,3,4,5, 6,7 dan 8, berapa konversi
CH4 dan konversi H2O pada suhu 800, 900, 1000, 1100 dan 1200.
SUHU
1000 K
Perhitungan K, konstanta kesetimbangan
Perbandingan Pereaksi 1:1, tekanan 3 atm, konversi 56%
CH4
H2O
CO
H2
Total
mula-mula,mol
1
1
0
0
2
Bereaksi, mol
0,56
0,56
0,56
1,68
Akhir, mol 0,44
0,44
0,56
1,68
3,12
y, fraksi 0,1410 0,1410 0,1795 0,5385
1
x=
0,56
P=
3,00
K= 12,6807
CH4
H2O
CO
H2
Total
mula-mula,mol
a
b
0
0
a+b
Bereaksi, mol
x
x
3x
Akhir, mol
a-x
b-x
x
3x
a+b-2x
supranto@ugm.ac.id
PROSES INDUSTRI KIMIA
y, fraksi(a-x)/(a+b+2x)
(b-x)/(a+b+2x)
x/(a+b+2x)
3x/(a+b+2x)
a+b+2x)/(a+b+2x)
x
3x
.
a b 2x a b 2x
K (T )
.c ^ 2
a x
b x
.
a b 2x a b 2x
3
CH4
a
1
1
1
H2O
b
1
2
3
tekanan
c
1
2
3
goal seek- what if analysis
K =c^2*(x*((3*x)^3))/(((a+b+2*x)^2)*((a-x)*(b-x)))
SUHU
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
1000 K
P=
1
1
1
2
2
1
3
3
1
4
4
1
5
5
1
6
6
x
0,7604
0,7604
0,7604
0,9354
0,4677
0,9354
0,9733
0,3244
0,9733
0,9863
0,2466
0,9863
0,9919
0,1984
0,9919
0,9948
0,1658
K=
P=
2
K
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
x
0,6377
0,6377
0,6377
0,8361
0,4181
0,8361
0,9156
0,3052
0,9156
0,9519
0,2380
0,9519
0,9703
0,1941
0,9703
0,9805
0,1634
K
12,6802
12,6805
12,6803
12,6807
12,6798
12,6808
12,6807
P=
3
x
0,5600
0,5600
0,5600
0,7546
0,3773
0,7546
0,8541
0,2847
0,8541
0,9090
0,2272
0,9090
0,9405
0,1881
0,9405
0,9595
0,1599
1
4
4
1
5
5
1
6
6
1
7
7
P=
4
K
12,6807
12,6807
12,6805
12,6806
12,6804
12,6807
x
0,5052
0,5052
0,5052
0,6910
0,3455
0,6910
0,7988
0,2663
0,7988
0,8654
0,2164
0,8654
0,9075
0,1815
0,9075
0,9347
0,1558
1
8
8
P=
5
K
12,6807
12,6805
12,6807
12,6807
12,6807
12,6817
x
0,4638
0,4638
0,4638
0,6405
0,3202
0,6405
0,7511
0,2504
0,7511
0,8247
0,2062
0,8247
0,8744
0,1749
0,8744
0,9084
0,1514
P=
6
K
12,6805
12,6807
12,6807
12,6807
12,6807
12,6806
supranto@ugm.ac.id
x
0,4312
0,4312
0,4312
0,5994
0,2997
0,5994
0,7102
0,2367
0,7102
0,7876
0,1969
0,7876
0,8426
0,1685
0,8426
0,8820
0,1470
P
P=
7
K
12,6806
12,6807
12,6804
12,6807
12,6801
12,6804
x
0,4047
0,4047
0,4047
0,5652
0,2826
0,5652
0,6748
0,2249
0,6748
0,7543
0,1886
0,7543
0,8129
0,1626
0,8129
0,8563
0,1427
8
K
12,6807
12,6804
12,6807
12,6807
12,6807
12,6806
x
0,3825
0,3825
0,3825
0,5362
0,2681
0,5362
0,6441
0,2147
0,6441
0,7244
0,1811
0,7244
0,7854
0,1571
0,7854
0,8318
0,1386
K
12,6807
12,6806
12,6807
12,6800
12,6807
12,6798
PROSES INDUSTRI KIMIA
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
1
7
7
1
8
8
1
0,9948
0,9965
0,1424
0,9965
0,9975
0,1247
0,9975
KONVERSI CH4
0,0000
P, atm
1
76,04
93,54
97,33
98,63
99,19
99,48
99,65
99,75
rasio H2O/CH 1
2
3
4
5
6
7
8
KONVERSI H2O
rasio H2O/CH4
0,0000
0,9805
0,9865 12,6807
0,1409
0,9865
0,9903 12,6799
0,1238
0,9903
2
63,77
83,61
91,56
95,19
97,03
98,05
98,65
99,03
3
56,00
75,46
85,41
90,90
94,05
95,95
97,14
97,91
0,9595
0,9714 12,6807
0,1388
0,9714
0,9791 12,6807
0,1224
0,9791
4
50,52
69,10
79,88
86,54
90,75
93,47
95,27
96,49
5
46,38
64,05
75,11
82,47
87,44
90,84
93,20
94,85
0,9347
0,9527 12,6801
0,1361
0,9527
0,9649 12,6807
0,1206
0,9649
6
43,12
59,94
71,02
78,76
84,26
88,20
91,04
93,10
7
40,47
56,52
67,48
75,43
81,29
85,63
88,86
91,28
0,9084
0,9320 12,6805
0,1331
0,9320
0,9485 12,6808
0,1186
0,9485
8
38,25
53,62
64,41
72,44
78,54
83,18
86,73
89,45
0,8820
0,9104 12,6798
0,1301
0,9104
0,9310 12,6807
0,1164
0,9310
1
76,04
46,77
32,44
24,66
19,84
16,58
14,24
12,47
0,8318
0,8673 12,6807
0,1239
0,8673
0,8945 12,6810
0,1118
0,8945
konversi CH4, %
8
7
6
5
4
100
90
80
70
60
50
40
30
20
3
2
1
20-301
60-70
6
7
3
2
30-40
4 5
40-50
50-60
70-80
80-90
90-100
8
konversi H2O, %
P, atm
1
2
3
4
5
6
7
8
0,8563
0,8886 12,6807
0,1269
0,8886
0,9128 12,6807
0,1141
0,9128
2
63,77
41,81
30,52
23,80
19,41
16,34
14,09
12,38
3
56,00
37,73
28,47
22,72
18,81
15,99
13,88
12,24
4
50,52
34,55
26,63
21,64
18,15
15,58
13,61
12,06
5
46,38
32,02
25,04
20,62
17,49
15,14
13,31
11,86
6
43,12
29,97
23,67
19,69
16,85
14,70
13,01
11,64
7
40,47
28,26
22,49
18,86
16,26
14,27
12,69
11,41
8
38,25
26,81
21,47
18,11
15,71
13,86
12,39
11,18
supranto@ugm.ac.id
8
76
5
4
80
70
60
50
40
30
20
10
0
3
2
1
1
2
3
4
5
6
7 8
0-10
10-20
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
70-80
PROSES INDUSTRI KIMIA
NILAI K PADA BEERBAGAI SUHU
SUHU, K
K
800
0,7021
900
1000
1100
1200
3,5041 12,6807 36,3203 87,2946
ln K/K1 = - H/R (1/T-1/T1)
H = 23000
R = 1,987
K1= K/e^(-H/R(1/T-1/T1)
Akhir, mol a-x
b-x
x
3x
a+b-2x
y, fraksi(a-x)/(a+b+2x)
(b-x)/(a+b+2x)
x/(a+b+2x)
3x/(a+b+2x)
a+b+2x)/(a+b+2x)
x
3x
.
a b 2x a b 2x
K
.c ^ 2
a x
b x
.
a b 2x a b 2x
3
CH4
a
1
1
1
H2O
b
1
2
3
tekanan
c
1
2
3
goal seek- what if analy
K =c^2*(x*((3*x)^3))/(((a+b+2*x)^2)*((a-x)*(b-x)))
SUHU
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
800 K
P=
1
1
1
1
2
2
x
0,4938
0,4938
0,4938
0,6773
0,3386
K
0,7019
0,7018
K = 0,70207
P=
2
x
K
0,3727 0,7023
0,3727
0,3727
0,5234 0,7030
0,2617
1
4
4
P=
3
x
0,3116
0,3116
0,3116
0,4413
0,2207
1
5
5
1
6
6
1
7
7
P=
4
K
0,7021
0,7023
x
0,2731
0,2731
0,2731
0,3888
0,1944
1
8
8
P=
5
K
0,7011
0,7021
x
0,2461
0,2461
0,2461
0,3514
0,1757
P=
6
K
0,7018
0,7021
supranto@ugm.ac.id
x
0,2258
0,2258
0,2258
0,3230
0,1615
P
P=
7
K
0,7018
0,7011
x
0,2099
0,2099
0,2099
0,3007
0,1503
8
K
0,7019
0,7014
x
0,1969
0,1969
0,1969
0,2824
0,1412
K
0,7021
0,7021
PROSES INDUSTRI KIMIA
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
1
3
3
1
4
4
1
5
5
1
6
6
1
7
7
1
8
8
1
0,6773
0,7862
0,2621
0,7862
0,8548
0,2137
0,8548
0,8991
0,1798
0,8991
0,9282
0,1547
0,9282
0,9476
0,1354
0,9476
0,9609
0,1201
0,9609
KONVERSI CH4
rasio H2O/CH 1
2
3
4
5
6
7
8
0,7020
0,7015
0,7014
0,7018
0,7017
0,7017
P, atm
1
49,38
67,73
78,62
85,48
89,91
92,82
94,76
96,09
0,5234
0,6301
0,2100
0,6301
0,7107
0,1777
0,7107
0,7724
0,1545
0,7724
0,8201
0,1367
0,8201
0,8569
0,1224
0,8569
0,8855
0,1107
0,8855
2
37,27
52,34
63,01
71,07
77,24
82,01
85,69
88,55
0,7019
0,7020
0,7020
0,7020
0,7018
0,7022
3
31,16
44,13
53,92
61,74
68,13
73,40
77,74
81,33
0,4413
0,5392
0,1797
0,5392
0,6174
0,1544
0,6174
0,6813
0,1363
0,6813
0,7340
0,1223
0,7340
0,7774
0,1111
0,7774
0,8133
0,1017
0,8133
4
27,31
38,88
47,87
55,28
61,53
66,84
71,39
75,28
0,7021
0,7020
0,7015
0,7020
0,7020
0,7020
5
24,61
35,14
43,49
50,50
56,51
61,73
66,29
70,29
0,3888
0,4787
0,1596
0,4787
0,5528
0,1382
0,5528
0,6153
0,1231
0,6153
0,6684
0,1114
0,6684
0,7139
0,1020
0,7139
0,7528
0,0941
0,7528
6
22,58
32,30
40,13
46,77
52,56
57,63
62,13
66,13
0,7024
0,7021
0,7020
0,7016
0,7020
0,7020
7
20,99
30,07
37,44
43,77
49,33
54,25
58,66
62,62
0,3514
0,4349
0,1450
0,4349
0,5050
0,1263
0,5050
0,5651
0,1130
0,5651
0,6173
0,1029
0,6173
0,6629
0,0947
0,6629
0,7029
0,0879
0,7029
0,7022
0,7026
0,7020
0,7020
0,7017
0,7020
8
19,69
28,24
35,24
41,28
46,62
51,40
55,71
59,61
supranto@ugm.ac.id
0,3230
0,4013
0,1338
0,4013
0,4677
0,1169
0,4677
0,5256
0,1051
0,5256
0,5763
0,0961
0,5763
0,6213
0,0888
0,6213
0,6613
0,0827
0,6613
0,7022
0,7024
0,7029
0,7020
0,7019
0,7017
0,3007
0,3744
0,1248
0,3744
0,4377
0,1094
0,4377
0,4933
0,0987
0,4933
0,5425
0,0904
0,5425
0,5866
0,0838
0,5866
0,6262
0,0783
0,6262
0,2824
0,3524
0,1175
0,3524
0,4128
0,1032
0,4128
0,4662
0,0932
0,4662
0,5140
0,0857
0,5140
0,5571
0,0796
0,5571
0,5961
0,0745
0,5961
0,7021
0,7023
0,7026
0,7021
0,7020
0,7019
Chart Title
8
76
5
4
100
90
80
70
60
50
40
30
20
3
2
1
20-301
60-70
7
6
2 3
30-40
4 5
40-50
70-80
80-90
90-100
50-60
8
0,7021
0,7021
0,7021
0,7021
0,7021
0,7021
PROSES INDUSTRI KIMIA
P, atm
KONVERSI H2O
rasio H2O/CH
SUHU
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
1
2
3
4
5
6
7
8
1
49,38
33,86
26,21
21,37
17,98
15,47
13,54
12,01
900 K
P=
1
1
1
1
2
2
1
3
3
1
4
4
1
5
5
1
6
x
0,6471
0,6471
0,6471
0,8452
0,4226
0,8452
0,9217
0,3072
0,9217
0,9558
0,2389
0,9558
0,9728
0,1946
0,9728
0,9822
K
3,5032
3,5040
3,5041
3,5039
3,5034
3,5041
2
37,27
26,17
21,00
17,77
15,45
13,67
12,24
11,07
3
31,16
22,07
17,97
15,44
13,63
12,23
11,11
10,17
K = 3,50414
P=
2
x
K
0,5146 3,5035
0,5146
0,5146
0,7022 3,5033
0,3511
0,7022
0,8090 3,5042
0,2697
0,8090
0,8738 3,5033
0,2184
0,8738
0,9141 3,5041
0,1828
0,9141
0,9397 3,5037
4
27,31
19,44
15,96
13,82
12,31
11,14
10,20
9,41
5
24,61
17,57
14,50
12,63
11,30
10,29
9,47
8,79
P=
3
x
0,4401
0,4401
0,4401
0,6106
0,3053
0,6106
0,7216
0,2405
0,7216
0,7981
0,1995
0,7981
0,8517
0,1703
0,8517
0,8897
6
22,58
16,15
13,38
11,69
10,51
9,61
8,88
8,27
7
20,99
15,03
12,48
10,94
9,87
9,04
8,38
7,83
P=
4
K
3,5039
3,5041
3,5044
3,5040
3,5042
3,5041
x
0,3907
0,3907
0,3907
0,5469
0,2735
0,5469
0,6556
0,2185
0,6556
0,7358
0,1839
0,7358
0,7959
0,1592
0,7959
0,8412
8
19,69
14,12
11,75
10,32
9,32
8,57
7,96
7,45
KONVERSI H2O
5
1
P=
5
K
3,5041
3,5037
3,5039
3,5045
3,5044
3,5042
x
0,3549
0,3549
0,3549
0,4997
0,2498
0,4997
0,6044
0,2015
0,6044
0,6849
0,1712
0,6849
0,7478
0,1496
0,7478
0,7974
80
70
60
50
40
30
20
10
0
3,5041
3,5041
3,5041
3,5038
3,5042
supranto@ugm.ac.id
x
0,3274
0,3274
0,3274
0,4628
0,2314
0,4628
0,5634
0,1878
0,5634
0,6428
0,1607
0,6428
0,7067
0,1413
0,7067
0,7585
5
8
6 7
0-101
2 3
10-20
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
70-80
P=
6
K
3,5041
4
P
P=
7
K
3,5045
3,5041
3,5036
3,5040
3,5042
3,5036
x
0,3055
0,3055
0,3055
0,4331
0,2165
0,4331
0,5297
0,1766
0,5297
0,6075
0,1519
0,6075
0,6713
0,1343
0,6713
0,7242
8
K
3,5043
3,5041
3,5039
3,5041
3,5034
3,5045
x
0,2874
0,2874
0,2874
0,4084
0,2042
0,4084
0,5014
0,1671
0,5014
0,5774
0,1443
0,5774
0,6406
0,1281
0,6406
0,6938
K
3,5043
3,5043
3,5043
3,5043
3,5043
3,5043
PROSES INDUSTRI KIMIA
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
6
1
7
7
1
8
8
1
0,1637
0,9822
0,9877
0,1411
0,9877
0,9912
0,1239
0,9912
KONVERSI CH4
rasio H2O/CH4
3,5039
P, atm
1
64,71
84,52
92,17
95,58
97,28
98,22
98,77
99,12
1
2
3
4
5
6
7
8
KONVERSI H2O
rasio H2O/CH4
3,5041
0,1566
0,9397
0,9565
0,1366
0,9565
0,9678
0,1210
0,9678
2
51,46
70,22
80,90
87,38
91,41
93,97
95,65
96,78
3,5034
3,5043
3
44,01
61,06
72,16
79,81
85,17
88,97
91,67
93,62
0,1483
0,8897
0,9167
0,1310
0,9167
0,9362
0,1170
0,9362
4
39,07
54,69
65,56
73,58
79,59
84,12
87,56
90,16
3,5035
3,5037
5
35,49
49,97
60,44
68,49
74,78
79,74
83,65
86,73
0,1402
0,8412
0,8756
0,1251
0,8756
0,9016
0,1127
0,9016
6
32,74
46,28
56,34
64,28
70,67
75,85
80,06
83,48
3,5038
3,5041
7
30,55
43,31
52,97
60,75
67,13
72,42
76,81
80,46
0,1329
0,7974
0,8365
0,1195
0,8365
0,8673
0,1084
0,8673
3,5042
3,5035
8
28,74
40,84
50,14
57,74
64,06
69,38
73,88
77,68
0,1264
0,7585
0,8006
0,1144
0,8006
0,8348
0,1044
0,8348
3,5041
3,5042
1
2
3
4
5
6
7
8
2
51,46
35,11
26,97
21,84
18,28
15,66
13,66
12,10
3
44,01
30,53
24,05
19,95
17,03
14,83
13,10
11,70
4
39,07
27,35
21,85
18,39
15,92
14,02
12,51
11,27
5
35,49
24,98
20,15
17,12
14,96
13,29
11,95
10,84
6
32,74
23,14
18,78
16,07
14,13
12,64
11,44
10,44
7
30,55
21,65
17,66
15,19
13,43
12,07
10,97
10,06
8
28,74
20,42
16,71
14,43
12,81
11,56
10,55
9,71
supranto@ugm.ac.id
0,1156
0,6938
0,7388
0,1055
0,7388
0,7768
0,0971
0,7768
3,5043
3,5041
Chart Title
8
76
5
4
100
90
80
70
60
50
40
30
20
3
2
1
1
2
3
4
7 8
5 6
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
70-80
80-90
90-100
P, atm
1
64,71
42,26
30,72
23,89
19,46
16,37
14,11
12,39
0,1207
0,7242
0,7681
0,1097
0,7681
0,8046
0,1006
0,8046
Chart Title
8
76
54
80
70
60
50
40
30
20
10
0
3
2
1
1
2
3
8
6 7
4 5
0-10
10-20
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
70-80
3,5042
3,5042
PROSES INDUSTRI KIMIA
SUHU
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
1
1
1
2
2
1
3
3
1
4
4
1
5
5
1
6
6
1
7
7
1
8
8
1
1100
P=
1
x
0,8359
0,8359
0,8359
0,9734
0,4867
0,9734
0,9901
0,3300
0,9901
0,9950
0,2488
0,9950
0,9971
0,1994
0,9971
0,9982
0,1664
0,9982
0,9988
0,1427
0,9988
0,9991
0,1249
0,9991
K
K=
P=
2
K
36,3202
36,3194
36,3202
36,3203
36,3211
36,3204
36,3194
36,3203
x
0,7328
0,7328
0,7328
0,9169
0,4585
0,9169
0,9641
0,3214
0,9641
0,9812
0,2453
0,9812
0,9889
0,1978
0,9889
0,9929
0,1655
0,9929
0,9951
0,1422
0,9951
0,9965
0,1246
0,9965
K
36,3203
36,3203
36,3202
36,3203
36,3200
36,3203
36,3204
36,3202
36
P=
3
x
0,6603
0,6603
0,6603
0,8575
0,4288
0,8575
0,9297
0,3099
0,9297
0,9608
0,2402
0,9608
0,9761
0,1952
0,9761
0,9844
0,1641
0,9844
0,9893
0,1413
0,9893
0,9923
0,1240
0,9923
P=
4
K
36,3203
36,3203
36,3203
36,3202
36,3203
36,3203
36,3201
36,3203
x
0,6058
0,6058
0,6058
0,8041
0,4021
0,8041
0,8928
0,2976
0,8928
0,9367
0,2342
0,9367
0,9601
0,1920
0,9601
0,9735
0,1622
0,9735
0,9815
0,1402
0,9815
0,9867
0,1233
0,9867
P=
5
K
36,3202
36,3202
36,3203
36,3205
36,3203
36,3203
36,3203
36,3203
x
0,5629
0,5629
0,5629
0,7579
0,3790
0,7579
0,8568
0,2856
0,8568
0,9110
0,2277
0,9110
0,9420
0,1884
0,9420
0,9606
0,1601
0,9606
0,9722
0,1389
0,9722
0,9797
0,1225
0,9797
P=
6
K
36,3202
36,3202
36,3203
36,3203
36,3203
36,3203
36,3203
36,3203
supranto@ugm.ac.id
x
0,5280
0,5280
0,5280
0,7180
0,3590
0,7180
0,8230
0,2743
0,8230
0,8850
0,2213
0,8850
0,9227
0,1845
0,9227
0,9463
0,1577
0,9463
0,9615
0,1374
0,9615
0,9717
0,1215
0,9717
P
P=
7
K
36,3202
36,3202
36,3202
36,3206
36,3203
36,3203
36,3200
36,3203
x
0,4989
0,4989
0,4989
0,6834
0,3417
0,6834
0,7919
0,2640
0,7919
0,8597
0,2149
0,8597
0,9030
0,1806
0,9030
0,9312
0,1552
0,9312
0,9500
0,1357
0,9500
0,9627
0,1203
0,9627
K
36,3202
36,3202
36,3202
36,3203
36,3203
36,3203
36,3210
36,3203
8
x
0,4741
0,4741
0,4741
0,6532
0,3266
0,6532
0,7634
0,2545
0,7634
0,8354
0,2089
0,8354
0,8833
0,1767
0,8833
0,9157
0,1526
0,9157
0,9378
0,1340
0,9378
0,9532
0,1191
0,9532
K
36,3203
36,3202
36,3201
36,3202
36,3207
36,3200
36,3208
36,3209
PROSES INDUSTRI KIMIA
KONVERSI CH4
rasio H2O/CH4
P, atm
1
83,59
97,34
99,01
99,50
99,71
99,82
99,88
99,91
1
2
3
4
5
6
7
8
KONVERSI H2O
rasio H2O/CH4
SUHU
H2O/CH4
H2O
CH4
1
1
1
2
73,28
91,69
96,41
98,12
98,89
99,29
99,51
99,65
3
66,03
85,75
92,97
96,08
97,61
98,44
98,93
99,23
4
60,58
80,41
89,28
93,67
96,01
97,35
98,15
98,67
5
56,29
75,79
85,68
91,10
94,20
96,06
97,22
97,97
6
52,80
71,80
82,30
88,50
92,27
94,63
96,15
97,17
7
49,89
68,34
79,19
85,97
90,30
93,12
95,00
96,27
8
47,41
65,32
76,34
83,54
88,33
91,57
93,78
95,32
KONVERSI CH4
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
70
4
0-10
10-20
20-30
30-40
1
40-50
50-60
60-70
70-80
80-90
90-100
P, atm
1
2
3
4
5
6
7
8
1
83,59
48,67
33,00
24,88
19,94
16,64
14,27
12,49
1200 K
P=
1
x
K
0,8845 87,2947
0,8845
0,8845
2
73,28
45,85
32,14
24,53
19,78
16,55
14,22
12,46
3
66,03
42,88
30,99
24,02
19,52
16,41
14,13
12,40
4
60,58
40,21
29,76
23,42
19,20
16,22
14,02
12,33
5
56,29
37,90
28,56
22,77
18,84
16,01
13,89
12,25
87,2946
P=
P=
2
3
x
K
x
K
0,8016 87,2944 0,7384 87,2946
0,8016
0,7384
0,8016
0,7384
6
52,80
35,90
27,43
22,13
18,45
15,77
13,74
12,15
7
49,89
34,17
26,40
21,49
18,06
15,52
13,57
12,03
8
47,41
32,66
25,45
20,89
17,67
15,26
13,40
11,91
KONVERSI H2O
100
90
80
70
60
50
40
30
20
010
7
4
1
1
2
3
4
5
6
7
8
0-10
10-20
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
70-80
80-90
90-100
K=
P=
4
P=
5
x
K
0,6881 87,2948
0,6881
0,6881
x
K
0,6468 87,2953
0,6468
0,6468
supranto@ugm.ac.id
P=
6
x
K
0,6122 87,2946
0,6122
0,6122
P=
7
x
K
0,5826 87,2946
0,5826
0,5826
P
8
x
K
0,5569 87,2944
0,5569
0,5569
PROSES INDUSTRI KIMIA
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
2
2
1
3
3
1
4
4
1
5
5
1
6
6
1
7
7
1
8
8
1
0,9882
0,4941
0,9882
0,9958
0,3319
0,9958
0,9979
0,2495
0,9979
0,9988
0,1998
0,9988
0,9992
0,1665
0,9992
0,9995
0,1428
0,9995
0,9996
0,1250
0,9996
KONVERSI CH4
rasio H2O/CH 1
2
3
4
5
6
7
8
87,2947
87,2939
87,2940
87,2946
87,2947
87,2940
87,2946
P, atm
1
88,45
98,82
99,58
99,79
99,88
99,92
99,95
99,96
0,9585
0,4793
0,9585
0,9839
0,3280
0,9839
0,9918
0,2480
0,9918
0,9953
0,1991
0,9953
0,9970
0,1662
0,9970
0,9980
0,1426
0,9980
0,9985
0,1248
0,9985
87,2944
2
80,16
95,85
98,39
99,18
99,53
99,70
99,80
99,85
3
73,84
92,09
96,61
98,23
98,95
99,33
99,54
99,68
87,2950
87,2946
87,2946
87,2947
87,2944
87,2947
0,9209
0,4604
0,9209
0,9661
0,3220
0,9661
0,9823
0,2456
0,9823
0,9895
0,1979
0,9895
0,9933
0,1655
0,9933
0,9954
0,1422
0,9954
0,9968
0,1246
0,9968
87,2947
4
68,81
88,20
94,47
97,00
98,19
98,83
99,20
99,43
5
64,68
84,49
92,14
95,56
97,28
98,22
98,77
99,12
87,2949
87,2946
87,2938
87,2946
87,2945
87,2943
0,8820
0,4410
0,8820
0,9447
0,3149
0,9447
0,9700
0,2425
0,9700
0,9819
0,1964
0,9819
0,9883
0,1647
0,9883
0,9920
0,1417
0,9920
0,9943
0,1243
0,9943
87,2943
6
61,22
81,07
89,76
94,00
96,23
97,50
98,26
98,75
7
58,26
77,95
87,41
92,36
95,10
96,70
97,69
98,32
87,2946
87,2946
87,2946
87,2947
87,2954
87,2947
0,8449
0,4224
0,8449
0,9214
0,3071
0,9214
0,9556
0,2389
0,9556
0,9728
0,1946
0,9728
0,9822
0,1637
0,9822
0,9877
0,1411
0,9877
0,9912
0,1239
0,9912
87,2937
87,2947
87,2946
87,2946
87,2946
87,2949
87,2942
8
55,69
75,11
85,12
90,68
93,90
95,83
97,05
97,85
supranto@ugm.ac.id
0,8107
0,4053
0,8107
0,8976
0,2992
0,8976
0,9400
0,2350
0,9400
0,9623
0,1925
0,9623
0,9750
0,1625
0,9750
0,9826
0,1404
0,9826
0,9875
0,1234
0,9875
87,2948
0,7795
0,3897
0,7795
0,8741
0,2914
0,8741
0,9236
0,2309
0,9236
0,9510
0,1902
0,9510
0,9670
0,1612
0,9670
0,9769
0,1396
0,9769
0,9832
0,1229
0,9832
87,2946
87,2947
87,2947
87,2946
87,2946
87,2946
87,2952
87,2946
87,2947
87,2945
87,2946
87,2949
87,2946
0,7511
0,3756
0,7511
0,8512
0,2837
0,8512
0,9068
0,2267
0,9068
0,9390
0,1878
0,9390
0,9583
0,1597
0,9583
0,9705
0,1386
0,9705
0,9785
0,1223
0,9785
KONVERSI CH4
100
90
80
70
60
50
40
30
20
010
5
1
1
2
3
4
5
8
6 7
0-10
10-20
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
70-80
80-90
90-100
87,2946
87,2946
87,2945
87,2942
87,2950
87,2946
87,2947
PROSES INDUSTRI KIMIA
KONVERSI H2O
rasio H2O/CH4
P, atm
1
2
3
4
5
6
7
8
1
88,45
49,41
33,19
24,95
19,98
16,65
14,28
12,50
2
80,16
47,93
32,80
24,80
19,91
16,62
14,26
12,48
3
73,84
46,04
32,20
24,56
19,79
16,55
14,22
12,46
4
68,81
44,10
31,49
24,25
19,64
16,47
14,17
12,43
5
64,68
42,24
30,71
23,89
19,46
16,37
14,11
12,39
6
61,22
40,53
29,92
23,50
19,25
16,25
14,04
12,34
7
58,26
38,97
29,14
23,09
19,02
16,12
13,96
12,29
KONVERSI H2O
8
55,69
37,56
28,37
22,67
18,78
15,97
13,86
12,23
100
90
80
70
60
50
40
30
20
010
5
1
1
2
3
4
6
5
7 8
0-10
10-20
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
70-80
80-90
90-100
konversi CH4
Tekanan
rasio H2O/CH4
7 atm
1
2
3
4
5
6
7
8
800
20,99
30,07
37,44
43,77
49,33
54,25
58,66
62,62
900
30,55
43,31
52,97
60,75
67,13
72,42
76,81
80,46
suhu
1000
40,47
56,52
67,48
75,43
81,29
85,63
88,86
91,28
1100
49,89
68,34
79,19
85,97
90,30
93,12
95,00
96,27
1200
58,26
77,95
87,41
92,36
95,10
96,70
97,69
98,32
konversi CH4 pada P=7 atm
100
90
80
70
60
50
40
30
20
8010
7
6
5
4
3
1200
0-10
10-20
supranto@ugm.ac.id
20-30
2
1100
30-40
1000
40-50
900
50-60
1
800
60-70
70-80
80-90
90-100
PROSES INDUSTRI KIMIA
konversi CH4
tekanan
rasio H2O/CH4
5 atm
1
2
3
4
5
6
7
8
800
24,61
35,14
43,49
50,50
56,51
61,73
66,29
70,29
suhu
900
35,49
49,97
60,44
68,49
74,78
79,74
83,65
86,73
1000
46,38
64,05
75,11
82,47
87,44
90,84
93,20
94,85
1100
56,29
75,79
85,68
91,10
94,20
96,06
97,22
97,97
konversi CH4 pada P=5 atm
1200
64,68
84,49
92,14
95,56
97,28
98,22
98,77
99,12
100
90
80
70
60
50
40
30
20
8010
7
6
5
4
3
1200
0-10
10-20
20-30
2
1100
30-40
1000
40-50
900
50-60
1
800
60-70
70-80
80-90
90-100
konversi CH4
konversi CH4 pada P=3 atm
tekanan
rasio H2O/CH4
3 atm
1
2
3
4
5
6
7
8
800
31,16
44,13
53,92
61,74
68,13
73,40
77,74
81,33
suhu
900
44,01
61,06
72,16
79,81
85,17
88,97
91,67
93,62
1000
56,00
75,46
85,41
90,90
94,05
95,95
97,14
97,91
1100
66,03
85,75
92,97
96,08
97,61
98,44
98,93
99,23
1200
73,84
92,09
96,61
98,23
98,95
99,33
99,54
99,68
5
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
80
7
6
4
3
1200
0-10
10-20
supranto@ugm.ac.id
20-30
2
1100
30-40
1000
40-50
900
50-60
1
800
60-70
70-80
80-90
90-100
PENGENDALIAN PROSES KIMIA
disusun oleh : Supranto Supranto
Departemen Teknik Kimia
FT UGM Yogyakarta
`
Apabila perbandingan mol H2O/CH4 diubah menjadi 2,3,4,5, 6,7 dan 8, berapa konversi
CH4 dan konversi H2O pada suhu 800, 900, 1000, 1100 dan 1200.
SUHU
1000 K
Perhitungan K, konstanta kesetimbangan
Perbandingan Pereaksi 1:1, tekanan 3 atm, konversi 56%
CH4
H2O
CO
H2
Total
mula-mula,mol
1
1
0
0
2
Bereaksi, mol
0,56
0,56
0,56
1,68
Akhir, mol 0,44
0,44
0,56
1,68
3,12
y, fraksi 0,1410 0,1410 0,1795 0,5385
1
x=
0,56
P=
3,00
K= 12,6807
CH4
H2O
CO
H2
Total
mula-mula,mol
a
b
0
0
a+b
Bereaksi, mol
x
x
3x
Akhir, mol
a-x
b-x
x
3x
a+b-2x
supranto@ugm.ac.id
PROSES INDUSTRI KIMIA
y, fraksi(a-x)/(a+b+2x)
(b-x)/(a+b+2x)
x/(a+b+2x)
3x/(a+b+2x)
a+b+2x)/(a+b+2x)
x
3x
.
a b 2x a b 2x
K (T )
.c ^ 2
a x
b x
.
a b 2x a b 2x
3
CH4
a
1
1
1
H2O
b
1
2
3
tekanan
c
1
2
3
goal seek- what if analysis
K =c^2*(x*((3*x)^3))/(((a+b+2*x)^2)*((a-x)*(b-x)))
SUHU
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
1000 K
P=
1
1
1
2
2
1
3
3
1
4
4
1
5
5
1
6
6
x
0,7604
0,7604
0,7604
0,9354
0,4677
0,9354
0,9733
0,3244
0,9733
0,9863
0,2466
0,9863
0,9919
0,1984
0,9919
0,9948
0,1658
K=
P=
2
K
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
x
0,6377
0,6377
0,6377
0,8361
0,4181
0,8361
0,9156
0,3052
0,9156
0,9519
0,2380
0,9519
0,9703
0,1941
0,9703
0,9805
0,1634
K
12,6802
12,6805
12,6803
12,6807
12,6798
12,6808
12,6807
P=
3
x
0,5600
0,5600
0,5600
0,7546
0,3773
0,7546
0,8541
0,2847
0,8541
0,9090
0,2272
0,9090
0,9405
0,1881
0,9405
0,9595
0,1599
1
4
4
1
5
5
1
6
6
1
7
7
P=
4
K
12,6807
12,6807
12,6805
12,6806
12,6804
12,6807
x
0,5052
0,5052
0,5052
0,6910
0,3455
0,6910
0,7988
0,2663
0,7988
0,8654
0,2164
0,8654
0,9075
0,1815
0,9075
0,9347
0,1558
1
8
8
P=
5
K
12,6807
12,6805
12,6807
12,6807
12,6807
12,6817
x
0,4638
0,4638
0,4638
0,6405
0,3202
0,6405
0,7511
0,2504
0,7511
0,8247
0,2062
0,8247
0,8744
0,1749
0,8744
0,9084
0,1514
P=
6
K
12,6805
12,6807
12,6807
12,6807
12,6807
12,6806
supranto@ugm.ac.id
x
0,4312
0,4312
0,4312
0,5994
0,2997
0,5994
0,7102
0,2367
0,7102
0,7876
0,1969
0,7876
0,8426
0,1685
0,8426
0,8820
0,1470
P
P=
7
K
12,6806
12,6807
12,6804
12,6807
12,6801
12,6804
x
0,4047
0,4047
0,4047
0,5652
0,2826
0,5652
0,6748
0,2249
0,6748
0,7543
0,1886
0,7543
0,8129
0,1626
0,8129
0,8563
0,1427
8
K
12,6807
12,6804
12,6807
12,6807
12,6807
12,6806
x
0,3825
0,3825
0,3825
0,5362
0,2681
0,5362
0,6441
0,2147
0,6441
0,7244
0,1811
0,7244
0,7854
0,1571
0,7854
0,8318
0,1386
K
12,6807
12,6806
12,6807
12,6800
12,6807
12,6798
PROSES INDUSTRI KIMIA
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
1
7
7
1
8
8
1
0,9948
0,9965
0,1424
0,9965
0,9975
0,1247
0,9975
KONVERSI CH4
0,0000
P, atm
1
76,04
93,54
97,33
98,63
99,19
99,48
99,65
99,75
rasio H2O/CH 1
2
3
4
5
6
7
8
KONVERSI H2O
rasio H2O/CH4
0,0000
0,9805
0,9865 12,6807
0,1409
0,9865
0,9903 12,6799
0,1238
0,9903
2
63,77
83,61
91,56
95,19
97,03
98,05
98,65
99,03
3
56,00
75,46
85,41
90,90
94,05
95,95
97,14
97,91
0,9595
0,9714 12,6807
0,1388
0,9714
0,9791 12,6807
0,1224
0,9791
4
50,52
69,10
79,88
86,54
90,75
93,47
95,27
96,49
5
46,38
64,05
75,11
82,47
87,44
90,84
93,20
94,85
0,9347
0,9527 12,6801
0,1361
0,9527
0,9649 12,6807
0,1206
0,9649
6
43,12
59,94
71,02
78,76
84,26
88,20
91,04
93,10
7
40,47
56,52
67,48
75,43
81,29
85,63
88,86
91,28
0,9084
0,9320 12,6805
0,1331
0,9320
0,9485 12,6808
0,1186
0,9485
8
38,25
53,62
64,41
72,44
78,54
83,18
86,73
89,45
0,8820
0,9104 12,6798
0,1301
0,9104
0,9310 12,6807
0,1164
0,9310
1
76,04
46,77
32,44
24,66
19,84
16,58
14,24
12,47
0,8318
0,8673 12,6807
0,1239
0,8673
0,8945 12,6810
0,1118
0,8945
konversi CH4, %
8
7
6
5
4
100
90
80
70
60
50
40
30
20
3
2
1
20-301
60-70
6
7
3
2
30-40
4 5
40-50
50-60
70-80
80-90
90-100
8
konversi H2O, %
P, atm
1
2
3
4
5
6
7
8
0,8563
0,8886 12,6807
0,1269
0,8886
0,9128 12,6807
0,1141
0,9128
2
63,77
41,81
30,52
23,80
19,41
16,34
14,09
12,38
3
56,00
37,73
28,47
22,72
18,81
15,99
13,88
12,24
4
50,52
34,55
26,63
21,64
18,15
15,58
13,61
12,06
5
46,38
32,02
25,04
20,62
17,49
15,14
13,31
11,86
6
43,12
29,97
23,67
19,69
16,85
14,70
13,01
11,64
7
40,47
28,26
22,49
18,86
16,26
14,27
12,69
11,41
8
38,25
26,81
21,47
18,11
15,71
13,86
12,39
11,18
supranto@ugm.ac.id
8
76
5
4
80
70
60
50
40
30
20
10
0
3
2
1
1
2
3
4
5
6
7 8
0-10
10-20
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
70-80
PROSES INDUSTRI KIMIA
NILAI K PADA BEERBAGAI SUHU
SUHU, K
K
800
0,7021
900
1000
1100
1200
3,5041 12,6807 36,3203 87,2946
ln K/K1 = - H/R (1/T-1/T1)
H = 23000
R = 1,987
K1= K/e^(-H/R(1/T-1/T1)
Akhir, mol a-x
b-x
x
3x
a+b-2x
y, fraksi(a-x)/(a+b+2x)
(b-x)/(a+b+2x)
x/(a+b+2x)
3x/(a+b+2x)
a+b+2x)/(a+b+2x)
x
3x
.
a b 2x a b 2x
K
.c ^ 2
a x
b x
.
a b 2x a b 2x
3
CH4
a
1
1
1
H2O
b
1
2
3
tekanan
c
1
2
3
goal seek- what if analy
K =c^2*(x*((3*x)^3))/(((a+b+2*x)^2)*((a-x)*(b-x)))
SUHU
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
800 K
P=
1
1
1
1
2
2
x
0,4938
0,4938
0,4938
0,6773
0,3386
K
0,7019
0,7018
K = 0,70207
P=
2
x
K
0,3727 0,7023
0,3727
0,3727
0,5234 0,7030
0,2617
1
4
4
P=
3
x
0,3116
0,3116
0,3116
0,4413
0,2207
1
5
5
1
6
6
1
7
7
P=
4
K
0,7021
0,7023
x
0,2731
0,2731
0,2731
0,3888
0,1944
1
8
8
P=
5
K
0,7011
0,7021
x
0,2461
0,2461
0,2461
0,3514
0,1757
P=
6
K
0,7018
0,7021
supranto@ugm.ac.id
x
0,2258
0,2258
0,2258
0,3230
0,1615
P
P=
7
K
0,7018
0,7011
x
0,2099
0,2099
0,2099
0,3007
0,1503
8
K
0,7019
0,7014
x
0,1969
0,1969
0,1969
0,2824
0,1412
K
0,7021
0,7021
PROSES INDUSTRI KIMIA
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
1
3
3
1
4
4
1
5
5
1
6
6
1
7
7
1
8
8
1
0,6773
0,7862
0,2621
0,7862
0,8548
0,2137
0,8548
0,8991
0,1798
0,8991
0,9282
0,1547
0,9282
0,9476
0,1354
0,9476
0,9609
0,1201
0,9609
KONVERSI CH4
rasio H2O/CH 1
2
3
4
5
6
7
8
0,7020
0,7015
0,7014
0,7018
0,7017
0,7017
P, atm
1
49,38
67,73
78,62
85,48
89,91
92,82
94,76
96,09
0,5234
0,6301
0,2100
0,6301
0,7107
0,1777
0,7107
0,7724
0,1545
0,7724
0,8201
0,1367
0,8201
0,8569
0,1224
0,8569
0,8855
0,1107
0,8855
2
37,27
52,34
63,01
71,07
77,24
82,01
85,69
88,55
0,7019
0,7020
0,7020
0,7020
0,7018
0,7022
3
31,16
44,13
53,92
61,74
68,13
73,40
77,74
81,33
0,4413
0,5392
0,1797
0,5392
0,6174
0,1544
0,6174
0,6813
0,1363
0,6813
0,7340
0,1223
0,7340
0,7774
0,1111
0,7774
0,8133
0,1017
0,8133
4
27,31
38,88
47,87
55,28
61,53
66,84
71,39
75,28
0,7021
0,7020
0,7015
0,7020
0,7020
0,7020
5
24,61
35,14
43,49
50,50
56,51
61,73
66,29
70,29
0,3888
0,4787
0,1596
0,4787
0,5528
0,1382
0,5528
0,6153
0,1231
0,6153
0,6684
0,1114
0,6684
0,7139
0,1020
0,7139
0,7528
0,0941
0,7528
6
22,58
32,30
40,13
46,77
52,56
57,63
62,13
66,13
0,7024
0,7021
0,7020
0,7016
0,7020
0,7020
7
20,99
30,07
37,44
43,77
49,33
54,25
58,66
62,62
0,3514
0,4349
0,1450
0,4349
0,5050
0,1263
0,5050
0,5651
0,1130
0,5651
0,6173
0,1029
0,6173
0,6629
0,0947
0,6629
0,7029
0,0879
0,7029
0,7022
0,7026
0,7020
0,7020
0,7017
0,7020
8
19,69
28,24
35,24
41,28
46,62
51,40
55,71
59,61
supranto@ugm.ac.id
0,3230
0,4013
0,1338
0,4013
0,4677
0,1169
0,4677
0,5256
0,1051
0,5256
0,5763
0,0961
0,5763
0,6213
0,0888
0,6213
0,6613
0,0827
0,6613
0,7022
0,7024
0,7029
0,7020
0,7019
0,7017
0,3007
0,3744
0,1248
0,3744
0,4377
0,1094
0,4377
0,4933
0,0987
0,4933
0,5425
0,0904
0,5425
0,5866
0,0838
0,5866
0,6262
0,0783
0,6262
0,2824
0,3524
0,1175
0,3524
0,4128
0,1032
0,4128
0,4662
0,0932
0,4662
0,5140
0,0857
0,5140
0,5571
0,0796
0,5571
0,5961
0,0745
0,5961
0,7021
0,7023
0,7026
0,7021
0,7020
0,7019
Chart Title
8
76
5
4
100
90
80
70
60
50
40
30
20
3
2
1
20-301
60-70
7
6
2 3
30-40
4 5
40-50
70-80
80-90
90-100
50-60
8
0,7021
0,7021
0,7021
0,7021
0,7021
0,7021
PROSES INDUSTRI KIMIA
P, atm
KONVERSI H2O
rasio H2O/CH
SUHU
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
1
2
3
4
5
6
7
8
1
49,38
33,86
26,21
21,37
17,98
15,47
13,54
12,01
900 K
P=
1
1
1
1
2
2
1
3
3
1
4
4
1
5
5
1
6
x
0,6471
0,6471
0,6471
0,8452
0,4226
0,8452
0,9217
0,3072
0,9217
0,9558
0,2389
0,9558
0,9728
0,1946
0,9728
0,9822
K
3,5032
3,5040
3,5041
3,5039
3,5034
3,5041
2
37,27
26,17
21,00
17,77
15,45
13,67
12,24
11,07
3
31,16
22,07
17,97
15,44
13,63
12,23
11,11
10,17
K = 3,50414
P=
2
x
K
0,5146 3,5035
0,5146
0,5146
0,7022 3,5033
0,3511
0,7022
0,8090 3,5042
0,2697
0,8090
0,8738 3,5033
0,2184
0,8738
0,9141 3,5041
0,1828
0,9141
0,9397 3,5037
4
27,31
19,44
15,96
13,82
12,31
11,14
10,20
9,41
5
24,61
17,57
14,50
12,63
11,30
10,29
9,47
8,79
P=
3
x
0,4401
0,4401
0,4401
0,6106
0,3053
0,6106
0,7216
0,2405
0,7216
0,7981
0,1995
0,7981
0,8517
0,1703
0,8517
0,8897
6
22,58
16,15
13,38
11,69
10,51
9,61
8,88
8,27
7
20,99
15,03
12,48
10,94
9,87
9,04
8,38
7,83
P=
4
K
3,5039
3,5041
3,5044
3,5040
3,5042
3,5041
x
0,3907
0,3907
0,3907
0,5469
0,2735
0,5469
0,6556
0,2185
0,6556
0,7358
0,1839
0,7358
0,7959
0,1592
0,7959
0,8412
8
19,69
14,12
11,75
10,32
9,32
8,57
7,96
7,45
KONVERSI H2O
5
1
P=
5
K
3,5041
3,5037
3,5039
3,5045
3,5044
3,5042
x
0,3549
0,3549
0,3549
0,4997
0,2498
0,4997
0,6044
0,2015
0,6044
0,6849
0,1712
0,6849
0,7478
0,1496
0,7478
0,7974
80
70
60
50
40
30
20
10
0
3,5041
3,5041
3,5041
3,5038
3,5042
supranto@ugm.ac.id
x
0,3274
0,3274
0,3274
0,4628
0,2314
0,4628
0,5634
0,1878
0,5634
0,6428
0,1607
0,6428
0,7067
0,1413
0,7067
0,7585
5
8
6 7
0-101
2 3
10-20
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
70-80
P=
6
K
3,5041
4
P
P=
7
K
3,5045
3,5041
3,5036
3,5040
3,5042
3,5036
x
0,3055
0,3055
0,3055
0,4331
0,2165
0,4331
0,5297
0,1766
0,5297
0,6075
0,1519
0,6075
0,6713
0,1343
0,6713
0,7242
8
K
3,5043
3,5041
3,5039
3,5041
3,5034
3,5045
x
0,2874
0,2874
0,2874
0,4084
0,2042
0,4084
0,5014
0,1671
0,5014
0,5774
0,1443
0,5774
0,6406
0,1281
0,6406
0,6938
K
3,5043
3,5043
3,5043
3,5043
3,5043
3,5043
PROSES INDUSTRI KIMIA
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
6
1
7
7
1
8
8
1
0,1637
0,9822
0,9877
0,1411
0,9877
0,9912
0,1239
0,9912
KONVERSI CH4
rasio H2O/CH4
3,5039
P, atm
1
64,71
84,52
92,17
95,58
97,28
98,22
98,77
99,12
1
2
3
4
5
6
7
8
KONVERSI H2O
rasio H2O/CH4
3,5041
0,1566
0,9397
0,9565
0,1366
0,9565
0,9678
0,1210
0,9678
2
51,46
70,22
80,90
87,38
91,41
93,97
95,65
96,78
3,5034
3,5043
3
44,01
61,06
72,16
79,81
85,17
88,97
91,67
93,62
0,1483
0,8897
0,9167
0,1310
0,9167
0,9362
0,1170
0,9362
4
39,07
54,69
65,56
73,58
79,59
84,12
87,56
90,16
3,5035
3,5037
5
35,49
49,97
60,44
68,49
74,78
79,74
83,65
86,73
0,1402
0,8412
0,8756
0,1251
0,8756
0,9016
0,1127
0,9016
6
32,74
46,28
56,34
64,28
70,67
75,85
80,06
83,48
3,5038
3,5041
7
30,55
43,31
52,97
60,75
67,13
72,42
76,81
80,46
0,1329
0,7974
0,8365
0,1195
0,8365
0,8673
0,1084
0,8673
3,5042
3,5035
8
28,74
40,84
50,14
57,74
64,06
69,38
73,88
77,68
0,1264
0,7585
0,8006
0,1144
0,8006
0,8348
0,1044
0,8348
3,5041
3,5042
1
2
3
4
5
6
7
8
2
51,46
35,11
26,97
21,84
18,28
15,66
13,66
12,10
3
44,01
30,53
24,05
19,95
17,03
14,83
13,10
11,70
4
39,07
27,35
21,85
18,39
15,92
14,02
12,51
11,27
5
35,49
24,98
20,15
17,12
14,96
13,29
11,95
10,84
6
32,74
23,14
18,78
16,07
14,13
12,64
11,44
10,44
7
30,55
21,65
17,66
15,19
13,43
12,07
10,97
10,06
8
28,74
20,42
16,71
14,43
12,81
11,56
10,55
9,71
supranto@ugm.ac.id
0,1156
0,6938
0,7388
0,1055
0,7388
0,7768
0,0971
0,7768
3,5043
3,5041
Chart Title
8
76
5
4
100
90
80
70
60
50
40
30
20
3
2
1
1
2
3
4
7 8
5 6
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
70-80
80-90
90-100
P, atm
1
64,71
42,26
30,72
23,89
19,46
16,37
14,11
12,39
0,1207
0,7242
0,7681
0,1097
0,7681
0,8046
0,1006
0,8046
Chart Title
8
76
54
80
70
60
50
40
30
20
10
0
3
2
1
1
2
3
8
6 7
4 5
0-10
10-20
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
70-80
3,5042
3,5042
PROSES INDUSTRI KIMIA
SUHU
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
1
1
1
2
2
1
3
3
1
4
4
1
5
5
1
6
6
1
7
7
1
8
8
1
1100
P=
1
x
0,8359
0,8359
0,8359
0,9734
0,4867
0,9734
0,9901
0,3300
0,9901
0,9950
0,2488
0,9950
0,9971
0,1994
0,9971
0,9982
0,1664
0,9982
0,9988
0,1427
0,9988
0,9991
0,1249
0,9991
K
K=
P=
2
K
36,3202
36,3194
36,3202
36,3203
36,3211
36,3204
36,3194
36,3203
x
0,7328
0,7328
0,7328
0,9169
0,4585
0,9169
0,9641
0,3214
0,9641
0,9812
0,2453
0,9812
0,9889
0,1978
0,9889
0,9929
0,1655
0,9929
0,9951
0,1422
0,9951
0,9965
0,1246
0,9965
K
36,3203
36,3203
36,3202
36,3203
36,3200
36,3203
36,3204
36,3202
36
P=
3
x
0,6603
0,6603
0,6603
0,8575
0,4288
0,8575
0,9297
0,3099
0,9297
0,9608
0,2402
0,9608
0,9761
0,1952
0,9761
0,9844
0,1641
0,9844
0,9893
0,1413
0,9893
0,9923
0,1240
0,9923
P=
4
K
36,3203
36,3203
36,3203
36,3202
36,3203
36,3203
36,3201
36,3203
x
0,6058
0,6058
0,6058
0,8041
0,4021
0,8041
0,8928
0,2976
0,8928
0,9367
0,2342
0,9367
0,9601
0,1920
0,9601
0,9735
0,1622
0,9735
0,9815
0,1402
0,9815
0,9867
0,1233
0,9867
P=
5
K
36,3202
36,3202
36,3203
36,3205
36,3203
36,3203
36,3203
36,3203
x
0,5629
0,5629
0,5629
0,7579
0,3790
0,7579
0,8568
0,2856
0,8568
0,9110
0,2277
0,9110
0,9420
0,1884
0,9420
0,9606
0,1601
0,9606
0,9722
0,1389
0,9722
0,9797
0,1225
0,9797
P=
6
K
36,3202
36,3202
36,3203
36,3203
36,3203
36,3203
36,3203
36,3203
supranto@ugm.ac.id
x
0,5280
0,5280
0,5280
0,7180
0,3590
0,7180
0,8230
0,2743
0,8230
0,8850
0,2213
0,8850
0,9227
0,1845
0,9227
0,9463
0,1577
0,9463
0,9615
0,1374
0,9615
0,9717
0,1215
0,9717
P
P=
7
K
36,3202
36,3202
36,3202
36,3206
36,3203
36,3203
36,3200
36,3203
x
0,4989
0,4989
0,4989
0,6834
0,3417
0,6834
0,7919
0,2640
0,7919
0,8597
0,2149
0,8597
0,9030
0,1806
0,9030
0,9312
0,1552
0,9312
0,9500
0,1357
0,9500
0,9627
0,1203
0,9627
K
36,3202
36,3202
36,3202
36,3203
36,3203
36,3203
36,3210
36,3203
8
x
0,4741
0,4741
0,4741
0,6532
0,3266
0,6532
0,7634
0,2545
0,7634
0,8354
0,2089
0,8354
0,8833
0,1767
0,8833
0,9157
0,1526
0,9157
0,9378
0,1340
0,9378
0,9532
0,1191
0,9532
K
36,3203
36,3202
36,3201
36,3202
36,3207
36,3200
36,3208
36,3209
PROSES INDUSTRI KIMIA
KONVERSI CH4
rasio H2O/CH4
P, atm
1
83,59
97,34
99,01
99,50
99,71
99,82
99,88
99,91
1
2
3
4
5
6
7
8
KONVERSI H2O
rasio H2O/CH4
SUHU
H2O/CH4
H2O
CH4
1
1
1
2
73,28
91,69
96,41
98,12
98,89
99,29
99,51
99,65
3
66,03
85,75
92,97
96,08
97,61
98,44
98,93
99,23
4
60,58
80,41
89,28
93,67
96,01
97,35
98,15
98,67
5
56,29
75,79
85,68
91,10
94,20
96,06
97,22
97,97
6
52,80
71,80
82,30
88,50
92,27
94,63
96,15
97,17
7
49,89
68,34
79,19
85,97
90,30
93,12
95,00
96,27
8
47,41
65,32
76,34
83,54
88,33
91,57
93,78
95,32
KONVERSI CH4
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
70
4
0-10
10-20
20-30
30-40
1
40-50
50-60
60-70
70-80
80-90
90-100
P, atm
1
2
3
4
5
6
7
8
1
83,59
48,67
33,00
24,88
19,94
16,64
14,27
12,49
1200 K
P=
1
x
K
0,8845 87,2947
0,8845
0,8845
2
73,28
45,85
32,14
24,53
19,78
16,55
14,22
12,46
3
66,03
42,88
30,99
24,02
19,52
16,41
14,13
12,40
4
60,58
40,21
29,76
23,42
19,20
16,22
14,02
12,33
5
56,29
37,90
28,56
22,77
18,84
16,01
13,89
12,25
87,2946
P=
P=
2
3
x
K
x
K
0,8016 87,2944 0,7384 87,2946
0,8016
0,7384
0,8016
0,7384
6
52,80
35,90
27,43
22,13
18,45
15,77
13,74
12,15
7
49,89
34,17
26,40
21,49
18,06
15,52
13,57
12,03
8
47,41
32,66
25,45
20,89
17,67
15,26
13,40
11,91
KONVERSI H2O
100
90
80
70
60
50
40
30
20
010
7
4
1
1
2
3
4
5
6
7
8
0-10
10-20
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
70-80
80-90
90-100
K=
P=
4
P=
5
x
K
0,6881 87,2948
0,6881
0,6881
x
K
0,6468 87,2953
0,6468
0,6468
supranto@ugm.ac.id
P=
6
x
K
0,6122 87,2946
0,6122
0,6122
P=
7
x
K
0,5826 87,2946
0,5826
0,5826
P
8
x
K
0,5569 87,2944
0,5569
0,5569
PROSES INDUSTRI KIMIA
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
H2O/CH4
H2O
CH4
2
2
1
3
3
1
4
4
1
5
5
1
6
6
1
7
7
1
8
8
1
0,9882
0,4941
0,9882
0,9958
0,3319
0,9958
0,9979
0,2495
0,9979
0,9988
0,1998
0,9988
0,9992
0,1665
0,9992
0,9995
0,1428
0,9995
0,9996
0,1250
0,9996
KONVERSI CH4
rasio H2O/CH 1
2
3
4
5
6
7
8
87,2947
87,2939
87,2940
87,2946
87,2947
87,2940
87,2946
P, atm
1
88,45
98,82
99,58
99,79
99,88
99,92
99,95
99,96
0,9585
0,4793
0,9585
0,9839
0,3280
0,9839
0,9918
0,2480
0,9918
0,9953
0,1991
0,9953
0,9970
0,1662
0,9970
0,9980
0,1426
0,9980
0,9985
0,1248
0,9985
87,2944
2
80,16
95,85
98,39
99,18
99,53
99,70
99,80
99,85
3
73,84
92,09
96,61
98,23
98,95
99,33
99,54
99,68
87,2950
87,2946
87,2946
87,2947
87,2944
87,2947
0,9209
0,4604
0,9209
0,9661
0,3220
0,9661
0,9823
0,2456
0,9823
0,9895
0,1979
0,9895
0,9933
0,1655
0,9933
0,9954
0,1422
0,9954
0,9968
0,1246
0,9968
87,2947
4
68,81
88,20
94,47
97,00
98,19
98,83
99,20
99,43
5
64,68
84,49
92,14
95,56
97,28
98,22
98,77
99,12
87,2949
87,2946
87,2938
87,2946
87,2945
87,2943
0,8820
0,4410
0,8820
0,9447
0,3149
0,9447
0,9700
0,2425
0,9700
0,9819
0,1964
0,9819
0,9883
0,1647
0,9883
0,9920
0,1417
0,9920
0,9943
0,1243
0,9943
87,2943
6
61,22
81,07
89,76
94,00
96,23
97,50
98,26
98,75
7
58,26
77,95
87,41
92,36
95,10
96,70
97,69
98,32
87,2946
87,2946
87,2946
87,2947
87,2954
87,2947
0,8449
0,4224
0,8449
0,9214
0,3071
0,9214
0,9556
0,2389
0,9556
0,9728
0,1946
0,9728
0,9822
0,1637
0,9822
0,9877
0,1411
0,9877
0,9912
0,1239
0,9912
87,2937
87,2947
87,2946
87,2946
87,2946
87,2949
87,2942
8
55,69
75,11
85,12
90,68
93,90
95,83
97,05
97,85
supranto@ugm.ac.id
0,8107
0,4053
0,8107
0,8976
0,2992
0,8976
0,9400
0,2350
0,9400
0,9623
0,1925
0,9623
0,9750
0,1625
0,9750
0,9826
0,1404
0,9826
0,9875
0,1234
0,9875
87,2948
0,7795
0,3897
0,7795
0,8741
0,2914
0,8741
0,9236
0,2309
0,9236
0,9510
0,1902
0,9510
0,9670
0,1612
0,9670
0,9769
0,1396
0,9769
0,9832
0,1229
0,9832
87,2946
87,2947
87,2947
87,2946
87,2946
87,2946
87,2952
87,2946
87,2947
87,2945
87,2946
87,2949
87,2946
0,7511
0,3756
0,7511
0,8512
0,2837
0,8512
0,9068
0,2267
0,9068
0,9390
0,1878
0,9390
0,9583
0,1597
0,9583
0,9705
0,1386
0,9705
0,9785
0,1223
0,9785
KONVERSI CH4
100
90
80
70
60
50
40
30
20
010
5
1
1
2
3
4
5
8
6 7
0-10
10-20
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
70-80
80-90
90-100
87,2946
87,2946
87,2945
87,2942
87,2950
87,2946
87,2947
PROSES INDUSTRI KIMIA
KONVERSI H2O
rasio H2O/CH4
P, atm
1
2
3
4
5
6
7
8
1
88,45
49,41
33,19
24,95
19,98
16,65
14,28
12,50
2
80,16
47,93
32,80
24,80
19,91
16,62
14,26
12,48
3
73,84
46,04
32,20
24,56
19,79
16,55
14,22
12,46
4
68,81
44,10
31,49
24,25
19,64
16,47
14,17
12,43
5
64,68
42,24
30,71
23,89
19,46
16,37
14,11
12,39
6
61,22
40,53
29,92
23,50
19,25
16,25
14,04
12,34
7
58,26
38,97
29,14
23,09
19,02
16,12
13,96
12,29
KONVERSI H2O
8
55,69
37,56
28,37
22,67
18,78
15,97
13,86
12,23
100
90
80
70
60
50
40
30
20
010
5
1
1
2
3
4
6
5
7 8
0-10
10-20
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
70-80
80-90
90-100
konversi CH4
Tekanan
rasio H2O/CH4
7 atm
1
2
3
4
5
6
7
8
800
20,99
30,07
37,44
43,77
49,33
54,25
58,66
62,62
900
30,55
43,31
52,97
60,75
67,13
72,42
76,81
80,46
suhu
1000
40,47
56,52
67,48
75,43
81,29
85,63
88,86
91,28
1100
49,89
68,34
79,19
85,97
90,30
93,12
95,00
96,27
1200
58,26
77,95
87,41
92,36
95,10
96,70
97,69
98,32
konversi CH4 pada P=7 atm
100
90
80
70
60
50
40
30
20
8010
7
6
5
4
3
1200
0-10
10-20
supranto@ugm.ac.id
20-30
2
1100
30-40
1000
40-50
900
50-60
1
800
60-70
70-80
80-90
90-100
PROSES INDUSTRI KIMIA
konversi CH4
tekanan
rasio H2O/CH4
5 atm
1
2
3
4
5
6
7
8
800
24,61
35,14
43,49
50,50
56,51
61,73
66,29
70,29
suhu
900
35,49
49,97
60,44
68,49
74,78
79,74
83,65
86,73
1000
46,38
64,05
75,11
82,47
87,44
90,84
93,20
94,85
1100
56,29
75,79
85,68
91,10
94,20
96,06
97,22
97,97
konversi CH4 pada P=5 atm
1200
64,68
84,49
92,14
95,56
97,28
98,22
98,77
99,12
100
90
80
70
60
50
40
30
20
8010
7
6
5
4
3
1200
0-10
10-20
20-30
2
1100
30-40
1000
40-50
900
50-60
1
800
60-70
70-80
80-90
90-100
konversi CH4
konversi CH4 pada P=3 atm
tekanan
rasio H2O/CH4
3 atm
1
2
3
4
5
6
7
8
800
31,16
44,13
53,92
61,74
68,13
73,40
77,74
81,33
suhu
900
44,01
61,06
72,16
79,81
85,17
88,97
91,67
93,62
1000
56,00
75,46
85,41
90,90
94,05
95,95
97,14
97,91
1100
66,03
85,75
92,97
96,08
97,61
98,44
98,93
99,23
1200
73,84
92,09
96,61
98,23
98,95
99,33
99,54
99,68
5
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
80
7
6
4
3
1200
0-10
10-20
supranto@ugm.ac.id
20-30
2
1100
30-40
1000
40-50
900
50-60
1
800
60-70
70-80
80-90
90-100