Perhitungan koefisien h dan f Perhitungan Tegangan Isolator Menara untuk Berbagai Panjang

Dimana ; I n = Arus Pada Menara ke n dari titik sambaran I a = Arus Kilat Maka dapat dihitung besar tegangan puncak pada tiap menara, dimana n t I Z e = Tabel 4.10. Hasil Perhitungan distribusi arus dan tegangan pada tiap menara

IV.4 Perhitungan Tegangan Isolator

Cara menghitungan tegangan pada isolator telah dijelaskan pada subbab 3.4 Berikut hasil perhitungannya untuk arus puncak petir = 60 kA. Tabel 4.11 Hasil Perhitungan Parameter -parameter Menara Menara a b R d 70 1.0180 0.0180 25.7023 -0.7135 71 1.0096 0.0096 39.5337 -0.5921 72 1.0172 0.0172 25.3370 -0.7173 73 1.0171 0.0171 40.8196 -0.5852 74 1.0160 0.0160 35.2023 -0.6325 Menara In kA e0 kV 70 30.5407 4693.9413 71 14.8699 2294.5068 72 7.4175 1141.8288 73 3.6435 568.4370 74 1.7884 279.6274 75 0.8873 132.8397 76 0.4285 70.2931 77 0.2108 33.0888 78 0.1045 16.6413 79 0.0510 8.0666 80 0.0252 4.0787 75 1.0248 0.0248 33.8448 -0.6312 76 1.0149 0.0149 68.5245 -0.4108 77 1.0140 0.0140 34.7337 -0.6376 78 1.0197 0.0197 49.8025 -0.5236 79 1.0150 0.0150 31.2315 -0.6704 80 1.0198 0.0198 28.7310 -0.6983 Untuk menganalisa tegangan pada lengan tiap menara, yang pertama kali yang harus dilakukan adalah menentukan t a dan t b dimana t a = waktu yang dibutuhkan gelombang dari puncak menara untuk sampai ke isolator menara ataupun sebaliknya t b = waktu yang dibutuhkan gelombang dari isolator untuk sampai ke kaki menara ataupun sebaliknya perhitungan dianalisa menara per menara, hal ini disebabkan oleh karena konstruksi menara yang berbeda beda c x t i a = dan c x x t i b − = Dimana c = kecepatan rambat gelombang dalam hal ini 3 x 10 8 ms x i = Jarak puncak menara dengan isolator paling tinggi x = Tinggi menara Tabel 4.12. Hasil Perhitungan t a dan t b pada tiap menara Menara x m X i m ta µs tb µs 70 28.2 4 0.0133 0.0807 71 28.2 4 0.0133 0.0807 72 28.2 4 0.0133 0.0807 73 31.2 4 0.0133 0.0907 74 31.2 4 0.0133 0.0907 75 28.2 4 0.0133 0.0807 76 40.2 4 0.0133 0.1207 77 31.2 4 0.0133 0.0907 78 32.8 2.8 0.0093 0.1000 79 34.2 4 0.0133 0.1007 80 35.8 2.8 0.0093 0.1100 Dengan Persamaan 3.12 diperoleh tegangan lengan menara Vi= e0       + + + + + } e - {e d b } e - {e d b } e - {e bd } e - bd{e } e - d{e } e - {e 0,60 - t6 - 0,60 - t6 - 3 2 0,50 - t5 - 0,50 - t5 - 2 2 0,40 - t4 - 0,40 - t4 - 2 0,30 - t3 - 0,30 - t3 - 0,20 - t2 - 0,20 - t2 - t1 - t1 - b a b a b a b a b a b a Tabel 4.13 Tegangan Isolator menara t µs Vi kV Menara 70 Menara 71 Menara 72 Menara 73 Menara 74 Menara 75 Menara 76 Menara 77 Menara 78 Menara 79 Menara 80 0.1 1804.9986 882.3250 439.0765 218.5856 107.5273 51.0819 27.0304 12.7239 6.3992 3.1019 1.5684 0.2 2618.7593 1284.3436 508.7412 314.9587 155.1240 74.4104 38.2550 18.4312 9.1678 4.4474 2.2402 0.3 894.3948 455.3428 221.5604 105.4536 53.0908 24.0389 12.7601 6.5368 3.1312 1.4873 0.7844 0.4 670.9623 348.2994 169.0364 77.7885 39.7451 17.4257 9.2814 4.9878 2.3314 1.0928 0.5915 0.5 540.1033 285.4596 137.2183 61.5705 31.9225 13.5535 7.2368 4.0778 1.8620 0.8614 0.4782 0.6 459.6500 246.7603 117.6205 51.6033 27.1133 11.1746 5.9806 3.5173 1.5735 0.7192 0.4085 0.7 410.0854 222.8879 105.5344 45.4661 24.1506 9.7104 5.2073 3.1716 1.3958 0.6316 0.3656 0.8 379.4754 208.1249 98.0639 41.6790 22.3211 8.8076 4.7304 2.9579 1.2861 0.5776 0.3391 0.9 360.5003 198.9574 93.4288 39.3343 21.1872 8.2492 4.4354 2.8252 1.2182 0.5441 0.3226 1 348.6680 193.2264 90.5351 37.8751 20.4804 7.9024 4.2521 2.7423 1.1758 0.5233 0.3124 1.1 341.2215 189.6060 88.7109 36.9596 20.0357 7.6854 4.1374 2.6899 1.1492 0.5103 0.3059 1.2 336.4680 187.2817 87.5436 36.3779 19.7520 7.5481 4.0648 2.6563 1.1323 0.5020 0.3018 1.3 333.3684 185.7536 86.7797 36.0013 19.5672 7.4597 4.0180 2.6343 1.1213 0.4967 0.2991 1.4 331.2845 184.7144 86.2635 35.7505 19.4432 7.4015 3.9872 2.6193 1.1139 0.4931 0.2972 1.5 329.8245 183.9756 85.8996 35.5771 19.3564 7.3617 3.9660 2.6087 1.1088 0.4907 0.2960 1.6 328.7479 183.4215 85.6292 35.4512 19.2926 7.3332 3.9509 2.6007 1.1050 0.4889 0.2950 1.7 327.9070 182.9808 85.4163 35.3545 19.2429 7.3118 3.9394 2.5944 1.1021 0.4875 0.2943 1.8 327.2110 182.6099 85.2388 35.2758 19.2017 7.2946 3.9303 2.5891 1.0997 0.4864 0.2936 1.9 326.6043 182.2821 85.0831 35.2081 19.1659 7.2800 3.9225 2.5845 1.0976 0.4855 0.2931 2 326.0526 181.9808 84.9408 35.1473 19.1335 7.2671 3.0801 2.5809 1.0958 0.4847 0.2926 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ 50 164.3760 91.7490 42.8232 21.8339 11.5039 3.6631 1.9737 1.3008 0.5524 0.2443 0.1475 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ 200 19.3590 10.8055 5.0434 2.0867 1.1360 0.4314 0.2324 0.1532 0.0651 0.0288 0.0174 200.1 19.3314 10.7901 5.0362 2.0837 1.1344 0.4308 0.2321 0.1530 0.0650 0.0287 0.0173 200.2 19.3038 10.7747 5.0290 2.0808 1.1328 0.4302 0.2318 0.1528 0.0649 0.0287 0.0173 200.3 19.2763 10.7594 5.0219 2.0778 1.1312 0.4296 0.2315 0.1525 0.0648 0.0287 0.0173 200.4 19.2489 10.7441 5.0147 2.0748 1.1296 0.4290 0.2311 0.1523 0.0647 0.0286 0.0173 200.5 19.2214 10.7288 5.0076 2.0719 1.1279 0.4283 0.2308 0.1521 0.0646 0.0286 0.0173 200.6 19.1941 10.7135 5.0004 2.0689 1.1263 0.4277 0.2305 0.1519 0.0645 0.0285 0.0172 200.7 19.1667 10.6982 4.9933 2.0660 1.1247 0.4271 0.2301 0.1517 0.0644 0.0285 0.0172 200.8 19.1394 10.6830 4.9862 2.0630 1.1231 0.4265 0.2298 0.1515 0.0643 0.0284 0.0172 200.9 19.1121 10.6677 4.9791 2.0601 1.1215 0.4259 0.2295 0.1512 0.0642 0.0284 0.0172 201 19.0849 10.6525 4.9720 2.0571 1.1199 0.4253 0.2292 0.1510 0.0641 0.0284 0.0171

IV.4.1. Perhitungan Tegangan Isolator Menara untuk Berbagai Panjang

Elektroda Pembumian Pada Tabel 4.14 ditunjukkan hasil perhitungan tegangan isolator menara untuk impedansi surja pembumian berbagai panjang elektroda pembumian dalam Tabel 4.5 dan ditampilkan kurva masing-masing tegangan isolator menara. Tabel 4.14 Tegangan isolator menara untuk berbagai panjang elektroda pembumian t µs Vi kV Menara 70 Menara 71 Menara 72 l 1,5 m l 4 m l 8 m l 12 m l 1,5 m l 4 m l 8 m l 12 m l 1,5 m l 4 m l 8 m l 12 m 0.1 1799.98 1801.73 1791.73 1786.05 875.69 877.38 867.70 862.23 434.21 435.47 428.28 424.23 0.2 2619.89 2632.57 2648.26 2678.62 1275.30 1282.68 1283.13 1293.66 632.00 636.28 633.02 636.24 0.3 899.33 930.04 945.24 1000.69 438.16 453.61 458.51 483.97 216.95 224.79 225.94 237.69 0.4 672.12 698.46 677.21 697.75 327.73 340.94 328.71 337.65 162.14 168.82 161.87 165.73 0.5 538.43 561.11 513.71 507.76 262.77 274.12 249.53 245.86 129.89 135.62 122.79 120.61 0.6 456.10 476.23 411.66 387.88 222.76 232.83 200.10 187.93 110.03 115.10 98.40 92.13 0.7 405.34 423.80 348.33 313.10 198.09 207.33 169.43 151.79 97.78 102.43 83.26 74.37 0.8 373.98 391.38 309.13 266.69 182.85 191.55 150.44 129.37 90.21 94.59 73.89 63.35 0.9 354.54 371.26 284.86 237.96 173.41 181.76 138.68 115.48 85.53 89.73 68.09 56.52 1 342.42 358.72 269.79 220.16 167.52 175.66 131.38 106.87 82.60 86.70 64.49 52.29 1.1 334.80 350.83 260.39 209.10 163.82 171.82 126.83 101.53 80.77 84.79 62.24 49.67 1.2 329.95 345.80 254.49 202.20 161.46 169.37 123.97 98.19 79.59 83.58 60.83 48.03 1.3 326.79 342.52 250.72 197.86 159.92 167.78 122.15 96.09 78.83 82.79 59.93 47.00 1.4 324.67 340.32 248.28 195.08 158.89 166.70 120.96 94.75 78.32 82.26 59.35 46.34 1.5 323.20 338.79 246.64 193.27 158.17 165.96 120.17 93.88 77.97 81.88 58.96 45.91 1.6 322.11 337.66 245.50 192.06 157.64 165.41 119.61 93.29 77.70 81.61 58.68 45.62 1.7 321.27 336.78 244.67 191.21 157.23 164.98 119.21 92.88 77.50 81.40 58.48 45.42 1.8 320.58 336.06 244.02 190.58 156.89 164.63 118.90 92.57 77.33 81.23 58.33 45.27 1.9 319.98 335.43 243.49 190.09 157.03 164.32 118.64 92.33 77.19 81.07 58.20 45.15 2 319.43 334.86 243.03 189.69 156.33 164.04 118.41 92.14 77.06 80.94 58.09 45.05 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ 50 161.036 168.815 122.484 95.561 78.813 82.698 59.679 46.418 38.847 40.802 29.278 22.698 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ 200 18.966 19.882 14.425 11.254 9.282 9.740 7.029 5.467 4.575 4.805 3.448 2.673 200.1 18.939 19.853 14.405 11.238 9.269 9.726 7.019 5.459 4.569 4.799 3.443 2.669 200.2 18.912 19.825 14.384 11.222 9.256 9.712 7.009 5.451 4.562 4.792 3.438 2.666 200.3 18.885 19.797 14.364 11.206 9.242 9.698 6.999 5.443 4.556 4.785 3.433 2.662 200.4 18.858 19.769 14.343 11.190 9.229 9.684 6.989 5.436 4.549 4.778 3.428 2.658 200.5 18.831 19.741 14.323 11.174 9.216 9.670 6.979 5.428 4.543 4.771 3.424 2.654 200.6 18.804 19.712 14.302 11.159 9.203 9.657 6.969 5.420 4.536 4.764 3.419 2.650 200.7 18.777 19.684 14.282 11.143 9.190 9.643 6.959 5.413 4.530 4.758 3.414 2.647 200.8 18.751 19.656 14.262 11.127 9.177 9.629 6.949 5.405 4.523 4.751 3.409 2.643 200.9 18.724 19.628 14.241 11.111 9.164 9.615 6.939 5.397 4.517 4.744 3.404 2.639 201 18.697 19.600 14.221 11.095 9.151 9.602 6.929 5.389 4.510 4.737 3.399 2.635 t µs Vi kV Menara 73 Menara 74 Menara 75 l 1,5 m l 4 m l 8 m l 12 m l 1,5 m l 4 m l 8 m l 12 m l 1,5 m l 4 m l 8 m l 12 m 0.1 215.819 211.913 211.913 209.256 105.877 106.385 103.493 101.878 50.263 50.555 48.900 47.980 0.2 312.343 311.425 311.425 312.028 153.230 154.564 152.093 151.913 73.683 74.396 72.801 72.484 0.3 107.436 111.323 111.323 116.677 52.706 54.697 54.367 56.805 25.222 26.219 25.927 27.036 0.4 80.129 79.629 79.629 81.250 39.310 40.995 38.889 39.557 18.894 19.737 18.610 18.880 0.5 64.052 60.296 60.296 59.039 31.423 32.864 29.447 28.743 15.175 15.895 14.147 13.763 0.6 54.151 48.230 48.230 45.029 26.565 27.840 23.555 21.923 12.884 13.520 11.360 10.533 0.7 48.046 40.745 40.745 36.292 23.571 24.736 19.899 17.669 11.471 12.053 9.631 8.517 0.8 44.276 36.112 36.112 30.871 21.721 22.817 17.636 15.030 10.598 11.146 8.560 7.266 0.9 41.939 33.243 33.243 27.514 20.574 21.627 16.235 13.396 10.057 10.583 7.897 6.492 1 40.482 31.463 31.463 25.435 19.860 20.885 15.366 12.383 9.720 10.232 7.485 6.012 1.1 39.567 30.353 30.353 24.144 19.411 20.419 14.824 11.755 9.508 10.010 7.228 5.713 1.2 38.984 29.655 29.655 23.338 19.125 20.121 14.483 11.363 9.372 9.869 7.067 5.527 1.3 38.605 29.211 29.211 22.831 18.939 19.928 14.266 11.116 9.284 9.778 6.964 5.410 1.4 38.352 28.923 28.923 22.508 18.815 19.798 14.125 10.958 9.225 9.716 6.897 5.335 1.5 38.175 28.730 28.730 22.297 18.728 19.708 14.031 10.855 9.184 9.673 6.852 5.286 1.6 38.046 28.596 28.596 22.155 18.665 19.642 13.965 10.786 9.153 9.641 6.821 5.253 1.7 37.946 28.498 28.498 22.056 18.616 19.590 13.918 10.738 9.130 9.616 6.798 5.230 1.8 37.864 28.422 28.422 21.983 18.575 19.548 13.881 10.703 9.110 9.595 6.780 5.213 1.9 37.792 28.360 28.360 21.927 18.540 19.511 13.850 10.675 9.093 9.578 6.765 5.200 2 37.728 28.306 28.306 21.880 18.509 19.478 13.824 10.652 9.078 9.561 6.752 5.189 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ 50 19.020 14.266 14.266 11.023 9.331 9.819 6.967 5.366 4.576 4.820 3.403 2.614 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ 200 2.240 1.680 1.680 1.298 1.099 1.156 0.821 0.632 0.539 0.568 0.401 0.308 200.1 2.237 1.678 1.678 1.296 1.097 1.155 0.819 0.631 0.538 0.567 0.400 0.307 200.2 2.234 1.675 1.675 1.294 1.096 1.153 0.818 0.630 0.537 0.566 0.400 0.307 200.3 2.230 1.673 1.673 1.293 1.094 1.152 0.817 0.629 0.537 0.565 0.399 0.307 200.4 2.227 1.671 1.671 1.291 1.093 1.150 0.816 0.628 0.536 0.564 0.399 0.306 200.5 2.224 1.668 1.668 1.289 1.091 1.148 0.815 0.628 0.535 0.564 0.398 0.306 200.6 2.221 1.666 1.666 1.287 1.090 1.147 0.814 0.627 0.534 0.563 0.397 0.305 200.7 2.218 1.663 1.663 1.285 1.088 1.145 0.812 0.626 0.534 0.562 0.397 0.305 200.8 2.215 1.661 1.661 1.283 1.086 1.143 0.811 0.625 0.533 0.561 0.396 0.304 200.9 2.211 1.659 1.659 1.282 1.085 1.142 0.810 0.624 0.532 0.560 0.396 0.304 201 2.208 1.656 1.656 1.280 1.083 1.140 0.809 0.623 0.531 0.560 0.395 0.304 t µs Vi kV Menara 76 Menara 77 Menara 78 l 1,5 m l 4 m l 8 m l 12 m l 1,5 m l 4 m l 8 m l 12 m l 1,5 m l 4 m l 8 m l 12 m 0.1 26.544 26.722 25.715 25.156 12.448 12.543 12.004 11.707 6.245 6.298 5.996 5.829 0.2 37.759 38.162 37.140 36.865 18.015 18.223 17.641 17.457 8.976 9.089 8.751 8.634 0.3 13.064 13.569 13.331 13.817 6.196 6.449 6.306 6.528 3.092 3.220 3.131 3.228 0.4 9.681 10.105 9.488 9.582 4.622 4.833 4.511 4.546 2.300 2.406 2.234 2.244 0.5 7.685 8.047 7.143 6.930 3.694 3.875 3.416 3.303 1.832 1.923 1.687 1.627 0.6 6.456 6.775 5.681 5.259 3.123 3.282 2.732 2.519 1.545 1.625 1.346 1.238 0.7 5.699 5.990 4.774 4.218 2.771 2.916 2.308 2.030 1.367 1.440 1.135 0.995 0.8 5.231 5.504 4.213 3.572 2.554 2.690 2.046 1.727 1.258 1.326 1.004 0.845 0.9 4.941 5.203 3.866 3.172 2.419 2.550 1.883 1.539 1.190 1.255 0.922 0.752 1 4.761 5.016 3.650 2.924 2.335 2.462 1.782 1.423 1.148 1.211 0.872 0.694 1.1 4.647 4.898 3.516 2.771 2.282 2.407 1.719 1.351 1.121 1.184 0.841 0.659 1.2 4.575 4.823 3.432 2.675 2.248 2.372 1.680 1.306 1.104 1.166 0.821 0.636 1.3 4.529 4.775 3.378 2.615 2.227 2.350 1.655 1.27 7 1.093 1.155 0.809 0.622 1.4 4.498 4.742 3.344 2.576 2.212 2.334 1.638 1.259 1.086 1.147 0.800 0.613 1.5 4.476 4.720 3.321 2.551 2.202 2.324 1.627 1.247 1.081 1.142 0.795 0.607 1.6 4.460 4.703 3.305 2.535 2.194 2.316 1.620 1.240 1.077 1.138 0.791 0.603 1.7 4.448 4.691 3.293 2.523 2.189 2.310 1.614 1.234 1.074 1.135 0.789 0.601 1.8 4.438 4.680 3.284 2.515 2.184 2.305 1.610 1.230 1.072 1.132 0.786 0.599 1.9 4.430 4.672 3.277 2.508 2.180 2.300 1.607 1.227 1.070 1.130 0.785 0.597 2 4.422 4.664 3.270 2.502 2.176 2.296 1.603 1.224 1.068 1.128 0.783 0.596 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ 50 2.229 2.351 1.648 1.261 1.097 1.158 0.808 0.617 0.538 0.569 0.395 0.300 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ 200 0.263 0.277 0.194 0.148 0.129 0.136 0.095 0.073 0.063 0.067 0.046 0.035 200.1 0.262 0.276 0.194 0.148 0.129 0.136 0.095 0.073 0.063 0.067 0.046 0.035 200.2 0.262 0.276 0.194 0.148 0.129 0.136 0.095 0.072 0.063 0.067 0.046 0.035 200.3 0.261 0.276 0.193 0.148 0.129 0.136 0.095 0.072 0.063 0.067 0.046 0.035 200.4 0.261 0.275 0.193 0.148 0.128 0.136 0.095 0.072 0.063 0.067 0.046 0.035 200.5 0.261 0.275 0.193 0.147 0.128 0.135 0.094 0.072 0.063 0.067 0.046 0.035 200.6 0.260 0.275 0.192 0.147 0.128 0.135 0.094 0.072 0.063 0.066 0.046 0.035 200.7 0.260 0.274 0.192 0.147 0.128 0.135 0.094 0.072 0.063 0.066 0.046 0.035 200.8 0.260 0.274 0.192 0.147 0.128 0.135 0.094 0.072 0.063 0.066 0.046 0.035 200.9 0.259 0.273 0.192 0.147 0.128 0.135 0.094 0.072 0.063 0.066 0.046 0.035 201 0.259 0.273 0.191 0.146 0.127 0.134 0.094 0.072 0.063 0.066 0.046 0.035 t µs Vi kV Menara 79 Menara 80 l 1,5 m l 4 m l 8 m l 12 m l 1,5 m l 4 m l 8 m l 12 m 0.0000 0.0000 0.0000 0.0000 0.0000 0.0000 0.0000 0.0000 0.1 3.0227 3.0515 2.8893 2.8006 1.5249 1.5409 1.4513 1.4025 0.2 4.3537 4.4124 4.2257 4.1559 2.1821 2.2058 2.1087 2.0678 0.3 1.5002 1.5638 1.5126 1.5554 0.7527 0.6780 0.7549 0.7733 0.4 1.1171 1.1702 1.0806 1.0820 0.5587 0.4522 0.5379 0.5368 0.5 0.8914 0.9364 0.8170 0.7853 0.4443 0.3179 0.4056 0.3887 0.6 0.7523 0.7920 0.6525 0.5982 0.3738 0.2350 0.3230 0.2953 0.7 0.6666 0.7028 0.5505 0.4815 0.3304 0.1840 0.2718 0.2372 0.8 0.6137 0.6477 0.4874 0.4091 0.3036 0.1526 0.2402 0.2011 0.9 0.5809 0.6135 0.4483 0.3643 0.2870 0.1332 0.2205 0.1787 1 0.5605 0.5922 0.4241 0.3365 0.2766 0.1213 0.2084 0.1649 1.1 0.5476 0.5788 0.4089 0.3193 0.2701 0.1139 0.2008 0.1563 1.2 0.5395 0.5703 0.3994 0.3085 0.2660 0.1093 0.1960 0.1509 1.3 0.5342 0.5647 0.3934 0.3018 0.2633 0.1064 0.1930 0.1476 1.4 0.5306 0.5610 0.3895 0.2975 0.2615 0.1045 0.1910 0.1454 1.5 0.5281 0.5584 0.3868 0.2947 0.2603 0.1034 0.1897 0.1440 1.6 0.5263 0.5565 0.3850 0.2928 0.2594 0.1026 0.1888 0.1431 1.7 0.5249 0.5551 0.3809 0.2914 0.2587 0.1021 0.1882 0.1424 1.8 0.5238 0.5538 0.3827 0.2905 0.2581 0.1017 0.1877 0.1420 1.9 0.7657 0.5528 0.3818 0.2897 0.2576 0.1014 0.1872 0.1416 2 0.5219 0.5519 0.3811 0.2891 0.2572 0.1011 0.1869 0.1413 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ 50 0.2631 0.2782 0.1921 0.1456 0.1296 0.0509 0.0942 0.0712 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ 200 0.0310 0.0328 0.0226 0.0172 0.0153 0.0060 0.0111 0.0084 200.1 0.0309 0.0327 0.0226 0.0171 0.0152 0.0060 0.0111 0.0084 200.2 0.0309 0.0327 0.0226 0.0171 0.0152 0.0060 0.0111 0.0084 200.3 0.0309 0.0326 0.0225 0.0171 0.0152 0.0060 0.0110 0.0083 200.4 0.0308 0.0326 0.0225 0.0171 0.0152 0.0060 0.0110 0.0083 200.5 0.0308 0.0325 0.0225 0.0170 0.0152 0.0060 0.0110 0.0083 200.6 0.0307 0.0325 0.0224 0.0170 0.0151 0.0059 0.0110 0.0083 200.7 0.0307 0.0324 0.0224 0.0170 0.0151 0.0059 0.0110 0.0083 200.8 0.0306 0.0324 0.0224 0.0170 0.0151 0.0059 0.0110 0.0083 200.9 0.0306 0.0323 0.0223 0.0169 0.0151 0.0059 0.0110 0.0083 201 0.0305 0.0323 0.0223 0.0169 0.0151 0.0059 0.0109 0.0083 Dari Tabel 4.14 diatas dapat dilihat bentuk gambar grafik berbagai panjang elektroda pembumian menara sebagai fungsi waktu terhadap tegangan isolator menara seperti yang ditunjukkan dalam gambar grafik dibawah ini. Gambar 4.1 Grafik t vs Vi dengan l = 1,5 meter 500 1000 1500 2000 2500 3000 .2 .4 .6 .8 1 1 .2 1 .4 1 .6 1 .8 2 2 2 .2 2 .4 2 .6 2 .8 2 1 V i k V t mikro detik Menara 70 Menara 71 Menara 72 Menara 73 Menara 74 Menara 75 Menara 76 Menara 77 Menara 78 Menara 79 Menara 80 Gambar 4.2 Grafik t vs Vi dengan l = 4 meter 500 1000 1500 2000 2500 3000 V i k V t mikro detik Menara 70 Menara 71 Menara 72 Menara 73 Menara 74 Menara 75 Menara 76 Menara 77 Menara 78 Menara 79 Menara 80 Gambar 4.3 Grafik t vs Vi dengan l = 8 meter 500 1000 1500 2000 2500 3000 V i k V t mikrodetik Menara 70 Menara 71 Menara 72 Menara 73 Menara 74 Menara 75 Menara 76 Menara 77 Menara 78 Menara 79 Menara 80 Gambar 4.4 Grafik t vs Vi dengan l = 12 meter 500 1000 1500 2000 2500 3000 V i k V t mikrodetik Menara 70 Menara 71 Menara 72 Menara 73 Menara 74 Menara 75 Menara 76 Menara 77 Menara 78 Menara 79 Menara 80

IV.4.2. Perhitungan Tegangan Isolator Menara untuk Berbagai Jarak Pemisah

antar Elektroda Pembumian Pada Tabel 4.15 ditunjukkan hasil perhitungan tegangan isolator menara untuk impedansi surja pembumian berbagai jarak pemisah antar elektroda pembumian dalam Tabel 4.3 dan ditampilkan kurva masing-masing tegangan isolator menara. Tabel 4.15 Tegangan isolator menara untuk berbagai jarak pemisah antar elektroda pembumian t µs Vi kV Menara 70 Menara 71 Menara 72 s 6 m s 7 m s 8 m s 9 m s 6 m s 7 m s 8 m s 9 m s 6 m s 7 m s 8 m s 9 m 0.1 1800.70 1793.49 1787.20 1781.61 878.79 873.00 867.97 863.53 437.13 433.15 429.70 426.65 0.2 2616.18 2619.52 2641.05 2671.54 1847.44 1270.19 1261.36 1253.54 636.59 629.93 624.16 619.07 0.3 892.78 924.77 942.25 997.51 488.91 436.43 421.51 408.32 225.43 216.50 208.79 201.99 0.4 669.98 694.12 674.90 695.40 347.02 327.98 311.41 296.77 172.32 162.63 154.26 146.90 0.5 539.50 557.30 511.82 505.93 284.31 264.37 246.87 231.42 141.12 131.02 122.29 114.60 0.6 459.29 472.75 410.03 386.39 245.88 225.23 207.19 191.26 121.91 111.56 102.62 94.76 0.7 409.87 420.52 346.87 311.83 222.18 201.10 182.75 166.53 110.06 99.57 90.51 82.54 0.8 379.35 388.22 307.77 265.56 207.52 186.20 167.66 151.29 102.73 92.16 83.03 75.01 0.9 360.43 368.19 283.56 236.90 198.42 176.96 158.32 141.86 98.18 87.57 78.41 70.35 1 348.63 355.70 268.53 219.15 192.73 171.20 152.51 136.00 95.34 84.71 75.52 67.45 1.1 341.20 347.84 259.16 208.13 189.13 167.57 148.86 132.33 93.54 82.90 73.72 65.64 1.2 336.46 342.83 253.27 201.25 186.82 165.25 146.54 130.01 92.39 81.75 72.57 64.49 1.3 333.37 339.57 249.52 196.92 185.30 163.74 145.04 128.51 91.63 81.00 71.82 63.75 1.4 331.29 337.38 247.08 194.15 184.27 162.73 144.04 127.53 91.12 80.50 71.33 63.26 1.5 329.83 335.86 245.45 192.35 183.54 162.01 143.34 126.85 90.75 80.14 70.98 62.93 1.6 328.76 334.74 244.31 191.14 182.98 161.49 142.84 126.37 90.48 79.88 70.73 62.69 1.7 327.92 333.87 243.48 190.29 182.55 161.07 142.45 126.00 90.26 79.68 70.54 62.51 1.8 327.22 333.15 242.84 189.67 182.18 160.73 142.13 125.71 90.08 79.51 70.38 62.36 1.9 326.62 332.52 242.31 189.18 181.85 160.44 141.86 125.46 90.02 79.36 70.25 62.24 2 326.06 331.96 241.86 188.78 181.55 160.17 141.62 125.24 89.76 79.23 70.13 62.13 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ 50 164.382 167.351 121.890 95.103 91.532 80.746 71.391 63.128 45.256 39.941 35.353 31.318 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ 200 19.360 19.709 14.355 11.200 10.780 9.510 8.408 7.435 5.330 4.704 4.164 3.688 200.1 19.332 19.681 14.335 11.185 10.765 9.496 8.396 7.424 5.322 4.697 4.158 3.683 200.2 19.305 19.653 14.314 11.169 10.749 9.483 8.384 7.414 5.315 4.691 4.152 3.678 200.3 19.277 19.625 14.294 11.153 10.734 9.469 8.372 7.403 5.307 4.684 4.146 3.673 200.4 19.250 19.597 14.274 11.137 10.719 9.456 8.360 7.392 5.300 4.677 4.140 3.667 200.5 19.222 19.569 14.253 11.121 10.703 9.442 8.348 7.382 5.292 4.671 4.134 3.662 200.6 19.195 19.541 14.233 11.105 10.688 9.429 8.336 7.371 5.285 4.664 4.128 3.657 200.7 19.167 19.514 14.213 11.089 10.673 9.415 8.324 7.361 5.277 4.657 4.122 3.652 200.8 19.140 19.486 14.192 11.073 10.658 9.402 8.313 7.350 5.269 4.651 4.116 3.647 200.9 19.113 19.458 14.172 11.058 10.642 9.388 8.301 7.340 5.262 4.644 4.110 3.641 201 19.086 19.430 14.152 11.042 10.627 9.375 8.289 7.329 5.254 4.637 4.105 3.636 t µs Vi kV Menara 73 Menara 74 Menara 75 s 6 m s 7 m s 8 m s 9 m s 6 m s 7 m s 8 m s 9 m s 6 m s 7 m s 8 m s 9 m 0.1 216.921 211.464 211.464 209.239 106.459 104.610 103.018 101.621 50.337 49.208 48.241 47.395 0.2 313.105 304.217 304.217 300.595 153.794 150.875 148.364 146.163 73.542 71.770 70.252 68.926 0.3 104.629 91.673 91.673 86.383 52.594 49.267 46.414 43.920 23.784 21.798 20.102 18.625 0.4 77.168 62.561 62.561 56.597 39.386 35.756 32.646 29.928 17.289 15.112 13.255 11.638 0.5 61.071 45.480 45.480 39.114 31.646 27.836 24.572 21.722 13.487 11.196 9.241 7.539 0.6 51.179 34.995 34.995 28.387 26.887 22.970 19.615 16.685 11.151 8.791 6.777 5.025 0.7 45.088 28.550 28.550 21.798 23.955 19.975 16.566 13.589 9.713 7.312 5.264 3.482 0.8 41.329 24.584 24.584 17.748 22.145 18.128 14.688 11.684 8.826 6.402 4.333 2.534 0.9 39.002 22.139 22.139 15.255 21.023 16.986 13.528 10.510 8.278 5.840 3.760 1.951 1 37.554 20.628 20.628 13.718 20.323 16.276 12.810 9.785 7.937 5.492 3.407 1.593 1.1 36.645 19.690 19.690 12.768 19.883 15.832 12.363 9.334 7.723 5.276 3.189 1.372 1.2 36.068 19.105 19.105 12.179 19.602 15.551 12.082 9.053 7.588 5.141 3.053 1.236 1.3 35.694 18.735 18.735 11.811 19.419 15.370 11.903 8.876 7.501 5.055 2.968 1.152 1.4 35.445 18.498 18.498 11.579 19.296 15.251 11.786 8.762 7.444 5.000 2.914 1.100 1.5 35.273 18.342 18.342 11.430 19.211 15.169 11.709 8.688 7.405 4.963 2.880 1.068 1.6 35.149 18.237 18.237 11.332 19.147 15.111 11.655 8.637 7.376 4.938 2.857 1.047 1.7 35.053 18.162 18.162 11.266 19.098 15.067 11.615 8.601 7.355 4.919 2.842 1.034 1.8 34.975 18.106 18.106 11.220 19.057 15.031 11.584 8.575 7.338 4.906 2.831 1.025 1.9 34.907 18.062 18.062 11.185 19.022 15.001 11.559 8.554 7.323 4.894 2.822 1.019 2 34.847 18.025 18.025 11.158 18.990 14.975 11.537 8.536 7.311 4.885 2.816 1.015 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ 50 17.567 9.082 9.082 5.618 9.573 7.548 5.815 4.301 3.685 2.462 1.418 0.510 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ 200 2.069 1.070 1.070 0.662 1.127 0.889 0.685 0.507 0.434 0.290 0.167 0.060 200.1 2.066 1.068 1.068 0.661 1.126 0.888 0.684 0.506 0.433 0.289 0.167 0.060 200.2 2.063 1.067 1.067 0.660 1.124 0.886 0.683 0.505 0.433 0.289 0.167 0.060 200.3 2.060 1.065 1.065 0.659 1.123 0.885 0.682 0.504 0.432 0.289 0.166 0.060 200.4 2.057 1.064 1.064 0.658 1.121 0.884 0.681 0.504 0.432 0.288 0.166 0.060 200.5 2.054 1.062 1.062 0.657 1.119 0.883 0.680 0.503 0.431 0.288 0.166 0.060 200.6 2.051 1.061 1.061 0.656 1.118 0.881 0.679 0.502 0.430 0.287 0.166 0.060 200.7 2.048 1.059 1.059 0.655 1.116 0.880 0.678 0.501 0.430 0.287 0.165 0.059 200.8 2.045 1.057 1.057 0.654 1.115 0.879 0.677 0.501 0.429 0.287 0.165 0.059 200.9 2.042 1.056 1.056 0.653 1.113 0.878 0.676 0.500 0.428 0.286 0.165 0.059 201 2.040 1.054 1.054 0.652 1.112 0.876 0.675 0.499 0.428 0.286 0.165 0.059 t µs Vi kV Menara 76 Menara 77 Menara 78 s 6 m s 7 m s 8 m s 9 m s 6 m s 7 m s 8 m s 9 m s 6 m s 7 m s 8 m s 9 m 0.1 26.527 25.820 25.216 24.690 12.478 11.874 11.803 11.534 6.262 5.936 5.881 5.729 0.2 37.620 36.545 35.627 34.829 18.065 17.367 17.044 16.636 8.985 8.503 8.411 8.183 0.3 12.567 11.574 10.733 10.006 6.401 5.929 5.696 5.420 3.078 2.783 2.640 2.468 0.4 9.163 8.110 7.220 6.452 4.883 4.453 4.194 3.924 2.298 2.015 1.852 1.678 0.5 7.163 6.074 5.154 4.361 3.991 3.588 3.312 3.047 1.840 1.563 1.390 1.214 0.6 5.934 4.824 3.886 3.078 3.442 3.056 2.770 2.508 1.559 1.286 1.106 0.929 0.7 5.177 4.054 3.107 2.290 3.103 2.728 2.436 2.177 1.386 1.116 0.932 0.754 0.8 4.711 3.581 2.627 1.806 2.894 2.525 2.230 1.972 1.279 1.010 0.824 0.646 0.9 4.422 3.288 2.332 1.508 2.764 2.400 2.102 1.846 1.213 0.945 0.758 0.580 1 4.243 3.107 2.150 1.325 2.683 2.321 2.023 1.767 1.171 0.905 0.717 0.539 1.1 4.130 2.995 2.037 1.212 2.631 2.272 1.973 1.718 1.145 0.880 0.691 0.513 1.2 4.059 2.924 1.966 1.142 2.598 2.240 1.942 1.687 1.129 0.864 0.675 0.497