58
Lampiran I
1. Leksem
A. Bagian Rumah
1. Atap
:atap 2.
Balai adat :pandopo
3. Bawah rumah
:kolong 4.
Dapur :dapur
5. Dinding bambu
:dinding bambu 6.
Dinding batu :dinding batu
7. Dinding kayu
:dinding kayu 8.
Jendela :tingkap
9. Kamar
:bilik 10.
Kakus :kamar mandi
11. Lantai
:lante 12.
Lotengpagu :loteng
13. Pagar
:pagar 14.
Pintu :pintu
15. Ruangan
:ruangan 16.
Rumah :rumah
17. Serambi
:sarambi 18.
Tangga :tanggo
19. Tempat tidur besi
:tompat tidur bosi 20.
Tempat tidur kayu :tompat tidur kayu
21. Tiang
:tiang 22.
Ventilasi udaraLobang angin :lubang angin
B. Alat
1. Ayakan berastepung
:pangayak boras 2.
Baskom :baskom
3. Besi
:bosi
Universitas Sumatera Utara
59
4. Cangkir
:cawan 5.
Cangkul :cangkul
6. Dorongan
:dorongan 7.
Ember :ember
8. Galah
:galah 9.
Gelas :golas
10. Gayung
:gayung 11.
Gergaji :gargaji
12. Golok
:parang 13.
Handuk :anduk
14. Jarum jahit
:jarum jait 15.
Jarum penyirat jala :jarum panjait jalo
16. Kaleng
:kaleng 17.
Kapak :kapak
18. Kawat
:kawat 19.
Keranjang :karanjang
20. Kompor
:kompor 21.
Kuali :kuali
22. Kunci
:kunci 23.
Kursi :kursi
24. Lampu
:lampu 25.
Lilin :lilin
26. Meja
:meja 27.
Palu :martel
28. Paku
:paku 29.
Peniti :kancing paniti
30. Piring
:ayan 31.
Pisau :piso
32. Pompa
:pumpa 33.
Rantang :rantang
34. Sabit
:sabit 35.
Sapu ijuk :sapu ijuk
Universitas Sumatera Utara
60
36. Sapu lidi
:sapu lidi 37.
Saringan teh :saringan teh
38. Sendok garpu
:sudu garpu 39.
Sendok gulai :sudu gule
40. Sendok makan
:sudu makan 41.
Sendok penggoreng :sudu panggoreng
42. Senter
:senter 43.
Setrika :gosokan
44. Sisir
:sikat 45.
Talam :talam
46. Tali
:tali 47.
Teko :ceret
48. Tempat api
:tompat api 49.
Tempat basuh :mangkuk
50. Tempat beras
:tompat boras 51.
Tombak :tombak
52. Tong
:tong 53.
Tikar :tikar
54. Tudung saji
:sange
C. Bagian Tubuh
1. Alis
:alis 2.
Air liurludah :aer ludah
3. Badan
:badan 4.
Bahu :pundak
5. Betis
:botis 6.
Bibir :bibir
7. Bokong
:punggung 8.
Bola mata :biji mato
9. Bulu
:bulu 10.
Bulu ketiak :bulu katiak
11. Bulu mata
:bulu mato
Universitas Sumatera Utara
61
12. Bulu binatang
:bulu binatang 13.
Cakar :cakar
14. Dada
:dado 15.
Daging :daging
16. Dagu
:daguk 17.
Dahi :koning
18. Darah
:darah 19.
Dubur :lubang pantat
20. Ekor
:ikur 21.
Empedu :empedu
22. Garis pada telapak tangan
:garis tangan 23.
Geraham :garaham
24. Gigi
:gigi 25.
Gigi rusak yang berwarna hitam :gigi busuk
26. Gigi taring
:gigi saing 27.
Gigi yang bertumpuk tumbuhnya :gigi balapis
28. Gigi yang menonjol keluar
:gigi boneng 29.
Ginjal :ginjal
30. Gusi
:gusi 31.
Hati :hati
32. Ibu jari
:ibu jari 33.
Insang :insang
34. Jakun
:buah jakun 35.
Jambang :jambang
36. Janggut
:jenggot 37.
Jantung :jantung
38. Jari kaki
:jari kaki 39.
Jari kelingking :jari kalingking
40. Jari manis
:jari manis 41.
Jari telunjuk :jari talunjuk
42. Jari tengah
:jari tongah 43.
Kaki :kaki
Universitas Sumatera Utara
62
44. Kelopak mata
:kalopak mato 45.
Kepala :kapalo
46. Keringat
:karingat 47.
Kerongkongan :karongkongan
48. Kemaluan laki-laki
:totong 49.
Kemaluan perempuan :cepet
50. Ketiak
:katiak 51.
Kuku :kuku
52. Kulit
:kulit 53.
Kumis :misai
54. Lambung
:lambung 55.
Leher :leher
56. Lengan
:longan 57.
Lesung pipi :losung pipi
58. Lidah
:lidah 59.
Lutut :lutut
60. Manusiaorang
:manusio 61.
Mata :mato
62. Mata kaki
:mato kaki 63.
Mata susuputing :pintil tetek
64. Mulut
:mulut 65.
Otak :utak
66. Otot
:otot 67.
Paha :paho
68. Panggul
:pinggul 69.
Paruh :paruh
70. Paru-paru
:paru-paru 71.
Payudara :tetek
72. Pergelangan kaki
:pagolangan kaki 73.
Pergelangan tangan :pagolangan tangan
74. Perut
:porut 75.
Pinggang :pinggang
Universitas Sumatera Utara
63
76. Pipi
:pipi 77.
Punggung :punggung
78. Punggung kaki
:punggung kaki 79.
Pusar :pusat
80. Rahim
:rahim 81.
Rambut :rambut
82. Rambut lurus
:rambut lurus 83.
Rambut ikal :rambut kariting
84. Rusuk
:rusuk 85.
Sayap :sayap
86. Sengat
:songat 87.
Siku :siku
88. Sirip ikan
:sirip ikan 89.
Tahi lalat :taik lalat
90. Tangan
:tangan 91.
Tanda lahir :tando lahir
92. Tanduk
:tanduk 93.
Taring :taring
94. Telapak kaki
:tapak kaki 95.
Telapak tangan :tapak tangan
96. Telinga
:talingo 97.
Telur :tolur
98. Tempurung lutut
:tampurung lutut 99.
Tengkuk :tongkuk
100. Tulang
:tulang 101.
Tumit :tumit
102. Ubun-ubun
:ubun-ubun 103.
Usus :usus
104. Wajah
:muko
D. Binatang
1. Angsa
:angso
Universitas Sumatera Utara
64
2. Anjing
:anjing 3.
Ayam :ayam
4. Babi
:babi 5.
Badak :badak
6. Bangau
:bango 7.
Bekicot :keong
8. Belalang
:balalang 9.
Belatung :balatung
10. Belut
:bolut 11.
Berudu :kacebong
12. Biawak
:biawak 13.
Buaya :buayo
14. Bunglon
:bunglon 15.
Burung hantu :burung hantu
16. Cacing
:cacing 17.
Capung :capung
18. Cicak
:cocak 19.
Cumi – cumi :cumi-cumi
20. Domba
:domba 21.
Elang :olang
22. Gajah
:gajah 23.
Harimau :harimo
24. Ikan gurami
:ikan gurami 25.
Ikan pari :ikan pari
26. Itik
:itik 27.
Jangkrik :jangkrik
28. Kadal
:kadal 29.
Kaki seribu :kaki saribu
30. Kalajengking
:kalajongking 31.
Kambing :kambing
32. Kancil
:kancil 33.
Katak :katak
Universitas Sumatera Utara
65
34. Kecoa
:kacoak 35.
Keledai :keledai
36. Kelelawar
:kalilawar 37.
Kelinci :kalinci
38. Keong
:keong 39.
Kepiting :kapiting
40. kepompong
:kapompong 41.
Kerang :korang
42. Kerbau
:karobo 43.
Kerabang telur :sarang tolur
44. Kijang
:kijang 45.
Kucing :kucing
46. Kuda
:kudo 47.
Kunang – kunang :kunang-kunang
48. Kupu – kupu
:kupu-kupu 49.
Kura – kura :kuro-kuro
50. Kutu beras
:kutu boras 51.
Kutu rambut :kutu rambut
52. Laba – laba
:laba-laba 53.
Labi – labi :labi-labi
54. Lalat
:lalat 55.
Landak :landak
56. Laron
:laron 57.
Lebah :lobah
58. Lintah
:lintah 59.
Lipan :lipan
60. Lutung
:lutung 61.
Macan :macan
62. Merak
:burung merak 63.
Monyet :monyet
64. Musang
:musang 65.
Nyamuk :nyamuk
Universitas Sumatera Utara
66
66. Penyu
:penyu 67.
Rayap :rayap
68. Rusa
:ruso 69.
Sapi :sapi
70. Semut
:somut 71.
Semut hitam :somut itam
72. Semut merah
:somut api 73.
Singa :singa
74. Siput
:ciput 75.
Tikus :tikus
76. Tupai
:tupe 77.
Udang :udang
78. Ular
:ular 79.
Ulat :ulat
E. Tumbuhan dan Bagiannya
1. Akar
:akar 2.
Alang-alang :alang-alang
3. Anggur
:anggur 4.
Arenenau :kolang-kaling
5. Asam jawa
:asam jawo 6.
Bambu :buluh
7. Batang
:batang 8.
Bawang merah :bawang merah
9. Bawang putih
:bawang putih 10.
Bayam :bayam
11. Belimbing
:balimbing 12.
Benih :bonih
13. Biji
:bijik 14.
Buah :buah
15. Buncis
:buncis 16.
Bunga :bungo
Universitas Sumatera Utara
67
17. Bunga kol
:bungo kol 18.
Bunga pepaya :bungo botik
19. Cabai hijau
:cabe ijo 20.
Cabai kecil :cabe kocik
21. Cabai merah
:cabe merah 22.
Cabang :cabang
23. Cempedak
:campodak 24.
Cempokarimbang :rimbang
25. Cengkeh
:congkeh 26.
Delima :dalimo
27. Daun
:daun 28.
Daun bawang :daun bawang
29. Daun pepaya
:daun papaya 30.
Daun singkong :daun ubi
31. Duku
:duku 32.
Durian :durian
33. Gambas
:gambas 34.
Genjer :genjer
35. Getah
:gotah 36.
Jagung :jagung
37. Jahe
:jahe 38.
Jamur :jamurcindawan
39. Jantung pisang
:jantung pisang 40.
Jengkol :jengkol
41. Jeruk
:joruk 42.
Jeruk nipis :joruk nipis
43. Jeruk purut
:joruk purut 44.
Jipang :jipang
45. Kacang panjang
:kacang panjang 46.
Kangkung :kangkung
47. Kayu
:kayu 48.
Kedondong :kadondong
Universitas Sumatera Utara
68
49. Kelapa
:kalapo 50.
Kentang :kentang
51. Kol
:kol 52.
Kulit kayu :kulit kayu
53. Kundur
:kundur 54.
Kunyit :kunyit
55. Kurma
:kurma 56.
Labu :labu
57. Lada
:lado 58.
Langsat :langsat
59. Lengkuas
:langkuas 60.
Mangga :manggo
61. Manggis
:manggis 62.
Melinjo :malinjo
63. Mengkudu
:mangkudu 64.
Mentimun :timun
65. Nangka
:nangko 66.
Nenas :nonas
67. Padi
:padi 68.
Pakis :pakis
69. Pala
:palo 70.
Pare :paria
71. Pepaya
:botik 72.
Petai :pote
73. Pinang
:pinang 74.
Pisang :pisang
75. Pohon
:pokok 76.
Rambe :rambe
77. Rambutan
:rambutan 78.
Ranting :ranting
79. Rebunganak bambu
:robung 80.
Rotan :rotan
Universitas Sumatera Utara
69
81. Ruas
:ruas 82.
Rumput :rumput
83. Sawi manis
:sawi manis 84.
Sawi pahit :sawi pait
85. Sawi putih
:sawi putih 86.
Semangka :mendikaisamangka
87. Serai
:sore 88.
Singkong :ubi
89. Sirsak
:sirsak 90.
Sukun :sukun
91. Talas
:ubi talas 92.
Tauge :toge
93. Tebu
:tobu 94.
Terong :terong
95. Tomat
:tomat 96.
Tunas :tunaskacambah
97. Ubi jalar
:ubi jalar 98.
Wortel :wortel
F. Makanan dan Minuman
1. Agar – agar
:agar-agar 2.
Arak :tuak
3. Barai
:bare 4.
Belacan :balacan
5. Beras
:boras 6.
Bubur kacang :bubur kacang
7. Bubur
:bubur 8.
Cendol :cendol
9. Es kelapa muda
:es kalapo mudo 10.
Dendeng :dendeng
11. Dodol
:dodol 12.
Gado-gado :gado-gado
Universitas Sumatera Utara
70
13. Gandum
:gandum 14.
Gula :gulo
15. Gulai
:gule 16.
Garam :garam
17. Ikan asin
:ikan asin 18.
Jejemput :jomput-jomput
19. Kacang kedelai
:kacang kedele 20.
Kacang – kacangan :kacang-kacangan
21. Kerupuk kulit
:karupuk kulit 22.
Ketupat :katupat
23. Kue bohong
:kueh bohong 24.
Kerak :korak
25. Keripik
:karipik 26.
Kembang Loyang :kombang loyang
27. Kolak
:kolak 28.
Kopi :kopi
29. Kue apam
:apam 30.
Kue bohong :kueh bohong
31. Kue sayur
:kueh sayur 32.
Lemang :lomang
33. Lepat
:lopat 34.
Lupis :lupis
35. Madu
:madu 36.
Martabak :martabak
37. Molen
:molen 38.
Nasi lemak :nasik lomak
39. Nasi goreng
:nasik goreng 40.
Nasi kuning :nasik kuning
41. Nasi manis
:nasik manis 42.
Nira :nira
43. Onde-onde
:onde-onde 44.
Putu bambu :putu bambu
Universitas Sumatera Utara
71
45. Pecal
:pocal 46.
Pisang goreng :pisang goreng
47. Panaram
:panaram 48.
Puding :puding
49. Panggang pulut
:panggang pulut 50.
Remis :remis
51. Rendang
:rondang 52.
Rujak :rujak
53. Sagu
:sagu 54.
Sambal :sambal
55. Sate
:sate 56.
Serabi :sarabe
57. Sup
:sop 58.
Teh :teh
59. Tahu
:tahu 60.
Tempe :tempe
61. Tahu isi
:tahu isi 62.
Tapai ubi :tape ubi
63. Tapai pulut
:tape pulut 64.
Telur asin :tolur asin
G. Istilah Kekerabatan
1. Beliau
:baliou 2.
Dia :dio
3. Engkau
:kau 4.
Kami :kami
5. Kamu
:kamu 6.
Kita :kito
7. Laki-laki
:laki-laki 8.
Mereka :orang tu
9. Perempuan
:parampuan 10.
Saya :aku
Universitas Sumatera Utara
72
11. Anak
:anak 12.
Anak kandung :anak kandung
13. Anak tiri
:anak tiri 14.
Anak laki-laki :anak laki-laki
15. Anak perempuan
:anak parampuan 16.
Anak sulung :anak sulung
17. Anak bungsu
:anak bungsu 18.
Ayah :ayah
19. Ibu
:omak 20.
Suami :laki
21. Istri
:bini 22.
Kakak laki-laki :abang
23. Kakak perempuan
:kakak 24.
Adik laki-laki :adek laki-laki
25. Adik perempuan
:adek parampuan 26.
Abang dari ayah :uwak
27. Abang dari ibu
:uwak 28.
Kakak dari ayah :uwak
29. Kakak dari ibu
:uwak 30.
Adik laki-laki dari ayah :incek
31. Adik perempuan dari ibu
:unde 32.
Menantu :manantu
33. Menantu laki-laki
:manantu laki-laki 34.
Menantu perempuan :manantu parampuan
35. Ayah dari orang tua
:atok 36.
Ibu dari orang tua :nenek
37. Ayah dari kakeknenek
:onyang 38.
Ibu dari kakeknenek :onyang
39. Kakek dari kakeknenek
:buyut 40.
Anak dari anak :cucu
41. Anak dari cucu
:piut 42.
Cucu dari cucu :piut
Universitas Sumatera Utara
73
43. Suamiistri dari anak
:minantu 44.
Orang tua dari suamiistri :mintuo
45. Orang tua suamiistri dari anak
:besan 46.
Suamiistri dari saudara suami :pambayan
47. Suamiistri dari saudara istri
:pambayan 48.
Anak dari saudara-saudara :kamanakan
H. Jabatan dan Pekerjaan
1. Arsitek
:arsitekahli bangunan 2.
Bajak laut :parompak
3. Bidan
:bidan 4.
Budayawan :budayawan
5. Buruh
:kuli 6.
Dokter :dokter
7. Dosen
:dosen 8.
Dukun bayi :dukun bayi
9. Nelayan
:nalayan 10.
Penceramah :pancaramah
11. Penghulu
:pangulu 12.
Petani :patani
13. Guru
:guru 14.
Imam :imam
15. Juragan
:tekong 16.
Kepala desa :kapala desa
17. Kepala adat
:pamangku adat 18.
Kuli :kuli
19. Mandor
:mandor 20.
Pedagang :padagang
21. Pelaut
:palaut 22.
Pelukis :palukis
23. Pegawai pabrik
:pagawe pabrikkuli pabrik 24.
Pegawai pemerintah :pagawe pamarintah
Universitas Sumatera Utara
74
25. Pelayan
:palayan 26.
Pembajak :pambajak
27. Pembantu rumah tangga
:pambantu 28.
Pemulung :panekap
29. Penari
:panari 30.
Penerjemah :penerjemah
31. Pengamen
:pangamen 32.
Pengarang :pangarang
33. Pengemis
:pengemis 34.
Pengrajin :pangrajin
35. Pengukir
:pangukir 36.
Pengusaha :pangusaho
37. Penjaga Masjid
:nazir 38.
Penjelajah :panjalajah
39. Penjual
:panjual 40.
Penulis :panulis
41. Panyair
:panyair 42.
Penyanyi :panyanyi
43. Perampok
:parampokpancuri 44.
Perawat :parawat
45. Pesulap
:panyulap 46.
Polisi :polisi
47. Rentenir
:lintah darat 48.
Sastrawan :sastrawan
49. Seniman
:seniman 50.
Supir :supir
51. Tengkulak
:tangkulak 52.
Tukang antar Koran :tukang antar koran
53. Tukang batu
:tukang batu 54.
Tukang bengkel :tukang bengkel
55. Tukang cukur
:tukang pangkas 56.
Tukang gali kubur :panggali kubur
Universitas Sumatera Utara
75
57. Tukang kayu
:tukang kayu 58.
Tukang las :tukang las
59. Tukang parkir
:tukang parkir 60.
Tukang pos :tukang pos
61. Tukang roti
:tukang roti 62.
Tukang sampah :tukang sampah
63. Tukang sapu
:tukang sapu 64.
Tukang sepatu :tukang sapatu
65. Tukang tenun
:tukang jait 66.
Wirausaha :wirausaha
I. Kata Bilangan
1. Nol
:nol 2.
Satu :satu
3. Dua
:duo 4.
Tiga :tigo
5. Empat
:ompat 6.
Lima :limo
7. Enam
:onam 8.
Tujuh :tujuh
9. Delapan
:lapan 10.
Sembilan :sambilan
11. Sepuluh
:sapuluh 12.
Sebelas :sabolas
13. Dua belas
:duo bolas 14.
Tujuh belas :tujuh bolas
15. Dua puluh
:duo puluh 16.
Dua puluh tiga :duo puluh tigo
17. Dua puluh lima
:duo puluh limo 18.
Seratus :saratus
19. Seribu
:saribu 20.
Satu juta :sajuta
Universitas Sumatera Utara
76
21. Enam ratus tujuh puluh lima ribu
:onam ratus tujuh puluh limo ribu 22.
Dua ratus tiga puluh juta :duo ratus tigo puluh juta
J. Ukuran
1. Banyak
:banyak 2.
Besar :togap
3. Dangkal
:dengker 4.
Dua ons :duo on
5. Kecil
:kocik 6.
Lebar :lebar
7. Luas
:luas 8.
Panjang :panjang
9. Pendek
:pendek 10.
Rendah :rondah
11. Sedikit
:sadikitsakutil 12.
Semua :samuo
13. Setengah
:satongah 14.
Seperempat :saparompat
15. Satu gram
:satu gram 16.
Sekilo :sakilo
17. Sedepa
:sedepa 18.
Sejengkal :sajongkal
19. Sehasta
:sahasta 20.
Sebagian :sabagian
21. Sempit
:sompit 22.
Tinggi :tinggi
23. Terakhir
:tarahirpancirit
K. Penunjuk Tempat dan Arah
1. Barat
:barat 2.
Di sini :di sini
3. Di sana
:di sana
Universitas Sumatera Utara
77
4. Di situ
:di situ 5.
Di sudut :di sudut
6. Di samping
:di samping 7.
Di bawah :di bawah
8. Di atas
:di atas 9.
Di dalam :di dalam
10. Di luar
:di luar 11.
Hulu :hulu
12. Hilir
:hilir 13.
Ini :ini
14. Itu
:nun 15.
Kemari :kamari
16. Ke sana
:kasana 17.
Ke sini :kasini
18. Keluar
:kaluar 19.
Kanan :kanan
20. Kiri
:kiri 21.
Selatan :salatan
22. Timur
:timur 23.
Utara :utara
L. Kata Tanya dan Kata Penghubung
1. Apa
:apo 2.
Atau :atau
3. Bagaimana
:macamano 4.
Berapa :barapo
5. Dan
:dan 6.
Daripada :daripado
7. Dengan
:dongan 8.
Darimana :darimano
9. Dimana
:dimano 10.
Karena :karono
Universitas Sumatera Utara
78
11. Ketika
:ketika 12.
Kemana :kamano
13. Kapan
:bilo 14.
Kenapa :kanapo
15. Mengapa
:mangapo 16.
Maupun :maupun
17. Meskipun
:maskipun 18.
Sedangkan :sodangkan
19. Sambil
:sambil 20.
Serta :sakalian
21. Siapa
:siapo 22.
Sama :samo
23. Tetapi
:tapi 24.
Yang :nang
M. Sifat dan Keadaan
1. Angkuh
:sombong 2.
Bagus :elok
3. Baik
:baek 4.
Basah :basah
5. Berani
:barani 6.
Bersih :borsih
7. Bijaksana
:bijaksana 8.
Bodoh :obo
9. Bohong
:bongak 10.
Boros :boros
11. Buruk
:buruk 12.
Cantik :cantik
13. Dekat
:dokat 14.
Diam :diam
15. Dingin
:sojuk 16.
Gemuk :gomuk
Universitas Sumatera Utara
79
17. Gelap
:golap 18.
Gila :gilo
19. Halus
:halus 20.
Hangat :hangat
21. Jangkung
:jangkung 22.
Jauh :jauh
23. Jernih
:jornih 24.
Jujur :jujur
25. Kasar
:kasar 26.
Keras :koras
27. Kering
:koring 28.
Keruh :koruh
29. Kikir
:tamak 30.
Kosong :kosong
31. Kotor
:kotor 32.
Kurus :kurus
33. Lapar
:lapar 34.
Lemah :lomah
35. Lembut
:lombut 36.
Lupa :lupo
37. Malas
:malas 38.
Malu :malu
39. Marah
:marah 40.
Mudah :gampang
41. Nakal
:nakal 42.
Panas :panas
43. Penuh
:ponuh 44.
Ramah :ramah
45. Ramai
:rame 46.
Rajin :rajin
47. Rakus
:congok 48.
Sabar :sabar
Universitas Sumatera Utara
80
49. Sedih
:sodih 50.
Sejuk :sojuk
51. Senang
:sonang 52.
Sombong :sombong
53. Sopan
:sopan 54.
Sunyi :sunyi
55. Susah
:susah 56.
Tajam :tajam
57. Takut
:takut 58.
Tebal :tobal
59. Tenang
:tonang 60.
Terang :torang
61. Tipis
:tipis 62.
Tumpul :tumpul
N. Warna
1. Abu – abu
:abu-abu 2.
Biru :biru
3. Hijau
:ijo 4.
Hitam :itam
5. Kuning
:kuning 6.
Merah :merah
7. Putih
:putih
O. Alam
1. Angin
:angin 2.
Awan :awan
3. Asap
:asap 4.
Api :api
5. Air
:aer 6.
Bara api :baro api
Universitas Sumatera Utara
81
7. Batu
:batu 8.
Bintang :bintang
9. Bulan
:bulan 10.
Bukit :bukit
11. Danau
:danau 12.
Debu :dobu
13. Darat
:darat 14.
Embun :ombun
15. Gema
:goma 16.
Gempa :gompo
17. Gerhana
:garhana 18.
Guntur :guntur
19. Gunung
:gunung 20.
Hujan :ujan
21. Hutan
:utan 22.
Jalan lebar :jalan lebar
23. Jalan sempit
:jalan sompit 24.
Kabut :kabut
25. Kerikil
:karikil 26.
Kilat :kilat
27. Ladang
:ladang 28.
Laut :laut
29. Lembah
:lombah 30.
Lumpur :lumpur
31. Matahari
:matahari 32.
Mendung :mondung
33. Pantai
:pante 34.
Pasir :pasir
35. Pelangi
:palangi 36.
Perigisumur :parigi
37. Petir
:potir 38.
Rawa :rawa
Universitas Sumatera Utara
82
39. Sungai
:sunge 40.
Tanah :tanah
41. Tebing
:tobing
P. Pakaian dan Perhiasan
1. Alas kaki
:alas kaki 2.
Anting :karabu
3. Cincin
:cincin 4.
Cucuk sanggul :cucuk sanggul
5. Gelang
:golang 6.
Inai :ine
7. Kalung
:kalung 8.
Kebaya :kabayak
9. Kopiah
:lobe 10.
Pakaian harian untuk anak-anak :pakean budak-budak
11. Pakaian harian untuk orang dewasa
:pakean orang bosar 12.
Pakaian resmi untuk laki-laki :pakean laki-laki
13. Pakaian resmi untuk perempuan
:pakean parampuan 14.
Pakaian adat istiadat untuk laki-laki :pakean salayar
15. Pakaian adat istiadat untuk perempuan:pakean salayar
16. Pakaian pengantin untuk laki-laki
:pakean salayar 17.
Pakaian pengantin untuk perempuan :pakean salayar
18. Pakaian Pembesar agama
:jubah 19.
Pakaian Lebaran :baju toluk balango
20. Pakaian Shalat jum’at
:pakean solat 21.
Selendang :salendang
22. Setagen
:setagen 23.
Sapu tangan :sapu tangan
Q. Kehidupan Desa dan Masyarakat
1. Arisan
:arisan 2.
Juru tulis :panulis
Universitas Sumatera Utara
83
3. Kenduri
:kanduri 4.
Khitanan :sunatan
5. Melahirkan
:malahirkan 6.
Mengandung :mangandung
7. Mengubur
:mangubur 8.
Meninggal :maninggal
9. Menuju bulan
:manuju bulan 10.
Ronda malam :jago malam
11. Tahlilan
:tahlilan 12.
Upacara 40 hari :sadokah 40 hari
13. Upacara 100 hari
:sadokah 100 hari 14.
Upacara turun tanah :acara turun tanah
R. Penyakit dan Obat
1. Asma
:sosak 2.
Batuk :batuk
3. Bengkak di leher
:gondok 4.
Bengkak :bongkak
5. Bisu
:bisu 6.
Buta :buto
7. Cacar
:cacar 8.
Buta :buto
9. Demam
:domam 10.
Diare :mencret
11. Flu
:pilek 12.
Kesemutan :kobas
13. Kudis
:kudis 14.
Kurap :kurap
15. Panu
:panu 16.
Rabun :rabun
17. Sakit
:sakit 18.
Sakit kepala :poning kapalo
Universitas Sumatera Utara
84
19. Sakit perut
:sakit porut 20.
Sakit gigi :sakit gigi
21. Sakit mata
:sakit mato 22.
Sawan :sawan
23. Sembuh
:sehat 24.
Tuli :pokak
S. Aktivitas
1. Aduk
:kaco 2.
Ambil :ambek
3. Bangun
:bangun 4.
Belah :bolah
5. Berbaring
:golek 6.
Berdiri :badiri
7. Berenang
:baronang 8.
Beri :kasi
9. Berkelaikata
:tongkar mulut 10.
Berkelahi tangan :batumbuk
11. Bermain
:bamaen 12.
Bersiul :basiul
13. Bertemu
:bajumpo 14.
Bongkar :bungkar
15. Buang
:buangcampak 16.
Cium :cium
17. Cubit
:piuh 18.
Cuci :cuci
19. Dengar
:dongar 20.
Dorong :dorong
21. Duduk
:duduk 22.
Gali :gali
23. Ganti
:tukar 24.
Garuk :garuk
Universitas Sumatera Utara
85
25. Geser
:geser 26.
Gigit :gigit
27. Gosok gigi
:gosok gigi 28.
Hisap :isap
29. Hitung
:itung 30.
Ikat :ikat
31. Jahit
:jait 32.
Jalan :jalan
33. Jemur
:jomur 34.
Kepal :kopal
35. Lari
:lari 36.
Lempar :lutar
37. Lihat
:tengok 38.
Lipat :lipat
39. Lompat
:lumpat 40.
Makan :makan
41. Mandi
:mandi 42.
Mati :mati
43. Membawa
:mambawak 44.
Menghitung :mangitung
45. Merangkak
:marangkak 46.
Minum :minum
47. Pakai
:pakek 48.
Panggil :panggil
49. Peras
:poras 50.
Petik :potik
51. Pukul
:pukul 52.
Putar :putar
53. Potong
:potong 54.
Raba :rabo
55. Remas
:ramas 56.
Sambung :sambung
Universitas Sumatera Utara
86
57. Seduh
:siram aer panas 58.
Sembunyi :suruk
59. Sendawa
:terap 60.
Sepak :sipak
61. Tahu
:tahu 62.
Tarik :tarek
63. Tekan
:tokan 64.
Telan :tolan
65. Tendang
:tunjang 66.
Terbang :tarobang
67. Terkam
:torkam 68.
Tertawa :golak
69. Tidur
:tidur 70.
Tikam :tikam
71. Tiup
:tiup 72.
Tusuk :cucuk
T. Periode Waktu
1. Fajar
:subuh 2.
Malam :malam
3. Pagi
:pagi 4.
Hari ini :ari ni
5. Dini hari
:pagi buto 6.
Nanti malam :karang malam
7. Kemarin
:samalam 8.
Kemarin dulu :duo ari nang lalu
9. Akan datang
:kamukak ni 10.
Akhir tahun :air taun
11. Besok
:besok 12.
Besok pagi :besok pagi
13. Lusa
:luso 14.
Dahulu :dulu
Universitas Sumatera Utara
87
15. Dahulu kala
:dulunyo 16.
Kerap kali :sabandorombal
17. Minggu depan
:minggu mukak 18.
Siang :siang
19. Sore
:potang 20.
Subuh :subuh
21. Senja
:sonjo 22.
Sehari semalam :samalam suntuk
23. Setengah tahun
:satongah taun 24.
Sekarang :sakarang
25. Sebentar
:sakojap 26.
Seabad :saratus taun
27. Sejam
:sajam 28.
Semenit :semenit
29. Sedetik
:sedetik 30.
Sehari :sahari
31. Tahun
:taun 32.
Tengah hari :tongah ari
33. Tengah malam
:tongah malam 34.
Terbit matahari :manginak fajar
35. Bulan
:bulan 36.
Minggu :minggu
37. Musim hujan
:musim ujan 38.
Musim panas :musim panas
39. Masa ke ladang
:
U. Nama Hari
1. Senin
:senin 2.
Selasa :salasa
3. Rabu
:rabu 4.
Kamis :kamis
5. Jum’at
:juma’at
Universitas Sumatera Utara
88
6. Sabtu
:sabtu 7.
Minggu :minggu
V. Alat transportasi
1. Ambulan
:ambulan 2.
Bis :bus
3. Dokarkereta kuda
:kareto kudo 4.
Helikopter :helikopter
5. Kapal
:kapal 6.
Kapal peri :kapal peri
7. Kapal selam
:kapal solam 8.
Kereta api :kareto api
9. Mobil
:mobil 10.
Pemadam kebakaran :pamadam kabakaran
11. Perahu karet
:perahu karet 12.
Perahu lesung :perahu lesung
13. Pesawat
:pasawat 14.
Sepeda :lereng
15. Sepeda motor
:kareto 16.
Truk :truk
2. Morfologi