Nội dung quy luật mâu thuẫn quy luật thống nhất và đấu tranh
Đ uătranhăgi ưăcácămặtăđ i l p là s v năđ ng l n nhau gi a các mặtăđ i l
pătheoăxuăh ng thâm nh p, bài trừ, phủ định l n nhau d n đ n s chuy n hóa gi a các m
ặtăđ i l p. S chuy n hóa gi a các mặtăđ i l p di n ra h t sức phong phú,ăđaăd ng tùy thu c vào tính ch t của các mặtăđ i l p và tùy thu căvƠoăđi u
ki n l ịch sử c th .
Trong s th ng nh tăvƠăđ u tranh gi a các mặtăđ i l p, s đ u tranh gi a
chúng là tuy tăđ i, còn s th ng nh t gi a chúng ch lƠăt ngăđ i,ăcóăđi u ki n
t m th i; trong s th ng nh tăđưăcóăs đ uătranh,ăđ u tranh trong tính th ng nh t
gi a chúng. Ví d , trong quá trình h ọc t p môn ti ng Anh, m t học sinh r t mu n
h ọc gi iăkĩănĕngănóiăti ngăAnhănh ngăkhôngădámăphátăbi u hay luy n nói trong
l p do nhút nhác nói có s nhút nhác ch mang tính ch t t m th i, b i n uăđ c
giúpăđỡ,ăđ ng viên và cái khác khao l n tuy tăđ i s giúpăemăv t qua n i e dè và ngày càng m nh d n trong vi c s
ử d ng ti ngăAnhăđ chia sẻ các ý ki n.
N i dung của quy lu t mâu thu n
Mâu thu n v ừa mang tính khách quan vừa mang tính phổ bi n. Mâu
thu n t ồn t i khách quan trọng mọi s v t hi năt ngăvƠătrongăt ăduyăcủa con
ng i. Không có m t s v t hi năt ng nào không có mâu thu n, và không có giaiăđo n nào trong s phát tri n của s v t hi năt ng mà không tồn t i mâu
thu n, mâu thu n này m tăđiăthìămơuăthu n khác hình thành.
M i mâu thu n là m t ch nh th g ồm hai mặtăđ i l p. Hai mặtăđ i l p
này v ừa th ng nh t vừaăđ u tranh v i nhau. Trong m t mâu thu n, s th ng
nh t c ủa các mặtă đ i l p luôn gắn li n v i s đ u tranh gi a chúng. S đ u
tranh này có th chia làm t ừngăgiaiăđo n. giaiăđo năđ u, mâu thu năth ng
đ c bi u hi n s khác nhau gi a các mặtăđ i l p.ăSauăđó,ăkhiăhaiămặtăđ i l p mâu thu n v i nhau gay g
ắtăvƠăđ năđi u ki n nh tăđịnh thì mâu thu năđ c gi i quy t, s v
tăđ c chuy n hóa. S v t m iăraăđ i có nh ng mặtăđ i l p m i, t o thành nh ng mâu thu n m i, nh ng m
ặtăđ i l p m iăđóăl i th ng nh tăvƠăđ u tranh v i nhau làm cho các s v
tăđ c chuy n hóa. S chuy n hóa gi a các
m ặtăđ i l p đơyăcũngăr t khác nhau do các s v t hi năt ng trong th gi i
muôn màu muôn v ẻ. Có hai d ng chuy năhóaăc ăb n gi a các mặtăđ i l p:
Th ứ nh t, mặtăđ i l p này chuy n hóa thành mặtăđ i l p khác, thành cái
đ i l p v i chính nó. Th
ứ hai, c hai mặtăđ i l păđ u chuy n hóa thành cái khác, lên hình thức caoăh n.ăĐơyălƠăhìnhăthức chuy n hóa r t phổ bi n trong th c ti n.
Th ng nh tăvƠăđ u tranh gi a các mặtăđ i l păquyăđịnh tính ổnăđịnh và
thayăđổi của s v t. Do v y, mâu thu n là nguồn g c,ăđ ng l c của s v năđ ng và phát tri n.
Mâu thu n trong t nhiên, xã h iă vƠă t ă duyă h t sứcă đaă d ng.ă Tínhă đaă
d ngăđóăđ căquyăđịnh m t cách khác quan b iăđặcăđi m của các mặtăđ i l p và
b iătrìnhăđ tổ chức của s v t mà mâu thu n tồn t i.
Cĕnăcứ vào quan h gi a các mặtăđ i l p v i m t s v t,ăng i ta phân lo i các mâu thu n thành mâu thu n bên trong và mâu thu n bên ngoài. Mâu
thu n bên trong là s tácăđ ng qua l i gi a các mặtăđ i l p trong cùng m t s
v t hi năt ng. Mâu thu n bên ngoài là mâu thu n di n ra trong m i liên h
gi a s v t này và s v t khác. Cĕnăcứ vƠoăýănghĩaăđ i v i s tồn t i và s phát tri n của toàn b s v t
hi năt ng, các mâu thu năđ c chia thành mâu thu năc ăb năvƠăkhôngăc ăb n.
Mâu thu năc ăb n là mâu thu năquyăđịnh b n ch t của s v t,ăquyăđịnh b i s
phát tri n t t c cácăgiaiăđo n của s v t, tồn t i trong su t quá trình tồn t i
c ủa s v t. Mâu thu năkhôngăc ăb n là mâu thu năđặcătr ngăchoăm tăph ngă
di nănƠoăđóăs v t,ănóăquyăđịnh s v năđ ng và phát tri n của m t mặtănƠoăđóă
c ủa s v t.
ụ nghĩa ph ng pháp lu n
Quy lu tănƠyălƠăc ăs lý lu năđ xây d ngănênăph ngăphápăt ăduyămơuă
thu n: Mâu thu n có tính khách quan, ph ổ bi n và là nguồn g c,ăđ ng l c của s
v năđ ng, phát tri n, vì v y, trong nh n thức và th c ti n c n ph i tôn trọng mâu
thu n, phát hi n mâu thu nă,phơnătíchăđ yăđủ các mặtăđ i l p nắmăđ c b n ch t,
khuynhăh ng của s v năđ ng phát tri n. Mặt khác mâu thu năcóătínhăđaăd ng, phong phú nên khi gi i quy t mâu thu n c
năcóăquanăđi m lịch sử -c th , tức là bi t phân bi t t
ừng lo i mâu thu năđ cóăph ngăphápăgi i quy t phù h p. C n phân bi
tăđúngăvaiătrò,ăvị trí của các lo i mâu thu n trong từng hoàn c nh,ăđi u ki n nh
tăđịnh,ăđặcăđi m của nó và gi i quy t phù h p; sáng t o trong cách gi i quy
t,ăkhôngăđi u hòa mâu thu n và gi i quy t mâu thu n bằngăđ u tranh.