Pengaruh PEmupukan Fosfat, Sulfat, dan Molibdat terhadap Pertumbuhan, Kandungan Unsur P, K, Cs, dan Mg serta Produksi Tanaman Kedelai (Glycine max (L) merr) pada Latosol Dermaga

Katakanlah

:I1

Kalau s e k i r a n y a L a u t a n menjadi
t i n t a untuk (menulis) kalimatk a l i m a t Tuhanku, sungguh h a b i s l a h l a u t a n i t u sebelum h a b i s
( d i t u l i s ) kalimat-kalimat
Tuhanku, meskipun Kami d a t a n g kan tambahan sebanyak i t u p u l a

I'

(Q.S. A 1 Kahfi : ,109)

Kupersembahkan

......

b u a t I b u dan Ayah, Kakakkakakku dan semua a d i k k u
tersayang,
semua yang t e l a h mengamalkan ilmunya kepadaku dengan
penuh k e i k h l a s a n ,

dan kepada semua s a h a b a t
b a i k k u , yang p e r n a h membagi
di s e t i a p
s u k a dan duka
s a a t , t a n p a pamrih.

... .

PENGARUH PEMUPUKAN Fd'sSFAT SULPAT DAN MQLIBDAT
TERHADAP PER%"U,MBUHAN,KANDuNGAN UNSUR P , K , Ca , DAM Mgi
SERTA PWODUKSI TANAMAN KEDEkAl Glycine max ( & ) r t e r r
"
A
-

-

PADA LA"POSD& DERMAGA

Olel:

ALFANDI

JURUSAN T A N A H
~ A K U L T A SPERTANIAN

IYSTITUT PERTANIAN BC3GOR

ALFANDI.

Pengaruh Pemberian F o s f a t , S u l f a t dan Molibdat

t e r h a d a p Pertumbuhan, Kandungan Unsur P, K , C a dan Mg
s e r t a P r o d u k s i Tanaman K e d e l a i ( G l y c i n e w x (L) m e r r ) pada
Lato s o l Darmaga (Di bawah bimbingan ASTIANA)

.

P e n e l i t i a n i n i b e r t u j u a n mempelajari pengaruh pember i a n pupuk f o s f a t

, sulfat


dan m o l i b d a t s e r t a i n t e r a k s i n y a

t e r h a d a p pertumbuhan, kandungan u n s u r P, K , C a dan Mg s e r t a p r o d u k s i k e d e l a i pada L a t o s o l Darmaga.
P e n e l i t i a n d i l a k u k a n d i l a p a n g , Kebun Percobaan ICesuburan Tanah Darmaga, mulai b u l a n J a n u a r i 1985 sampai dengan p e r t e n g a h a n A p r i l 1985.

Analisa jaringan dilakukan

d i l a b o r a t o r i u m P3S J u r u s a n Tanah, F a p e r t a , IPB.

Ranca-

ngan percobaan yang d i p a k a i a d a l a h Rancangan Acak Kelompolc
Lengkap dengan t i g a lielompok ( s e b a g a i u l a n g a n ) , t i g a t a r a f
TSP dan ZK s e r t a dua t a r a f Asam molibdat.
ZK a d a l a h 0, 00 dan 160 kg P dan S/ha,

sedangkan t a r a f

asnm m o l i b d a t a d a l a h 0 dan 0.4 kg Mo/ha.

d i b e r i k a n a d a l a h Dolomit, Urea, ZnO, CuSO
ngan d o s i s masing-masing 20 Iig N/ha,

T a r a f TSP dan

Pupuk d a s a r yang

4 dan Borax de-

it t o n dolomit/ha,

10 kg Z n ~ / h a , 20 k g cuso4/ha dan 10 kg borax/ha,

selain

i t u d i b e r i i n o k u l a n Rhizobium.
P e n i n g k a t a n d o s i s P akan meningkatkan t i n g g i tanaman,
p r o d u k s i b i j i k e r i n g , kandungan P s e c a r a k u a d r a t i k dan
meningliatkan kandungan K s e c a r a l i n i e r , t e t a p i menurunlran


kandungan C a daun s e c a r a k u a d r a t i k .

Peningkatan d o s i s S

a k a n meningkatkan t i n g g i tanaman, p r o d u k s i b i j i k e r i n g dan
kandungan K s e c a r a k u a d r a t i k , t e t a p i menurunkan kandungan

F, C a s e c a r a k u a d r a t i k dan kandungan Mg s e c a r a l i n i e r .
I n t e r a k s i a n t a r a TSP dan ZK akan meningkatkan p r o d u k s i dan
kandungan R daun.

Adapun molibdenum menurunkan kandungan

K daun.
ICorelasi a n t a r a kandungan P dengan p r o d u k s i b e r s i f a t
p o s i t i f a t a u n e g a t i f , t e r g a n t u n g d a r i p e n y e d i a a n P dan Beseimbangannya dengan u n s u r l a i n d i dalam t a n a h , sedangkan
kandungan K daun mempunyai k o r e l a s i p o s i t i f dengan produksi

.
Batas k r i t i s kandungan s u a t u unsuc dalam tanaman t e r -


gantung d a r i t i n g k a t p r o d u k s i maksimumnya yang d a p a t dic a p a i dan s t a t u s keseimbangan u n s u r t e r s e b u t dengan u n s u r
l a i n n y a , s e h i n g g a b a t a s k r i t i s s u a t u u n s u r dalam tanaman
t i d a k l a h konstan.

PENGARUH PEMUPUKAN FOSFAT, SULFAT DAN MOLIBDAT
TERHADAP PERTUMBUHAN, KANDUNGAN UNSUR P, K , Ca DAN Mg
SERTA PRODUKSI TANAMAN KEDELAI ( G l y c i n e

max

(L) rnerr)

PADA LATOSOL DARMAGA

oleh
A L F A N D I

Laporan Masalah Khusus
s e b a g a i s a l a h s a t u s y a r a t untuk rnemperoleh g e l a r

Sarjana Pertanian
pada
F a k u l t a s P e r t a n i a n , I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor

J u d u l M a s a l a h K h u s u s : PENGARUii PE4UT'UKAN F O S F A T , S U L F A ?
T E R H A DAF I'ERTUl~7BlI'ZAN,

I