67
2. Paraga Ningsih
Minangka paraga tambahan, Ningsih boten asring dipuncariyosaken. Namung satunggal bab ingkang nyariosaken Ningsih. Sinaosa boten asring
dipuncariyosaken kados dene Tilarsih, sampun saged kapendhet dudutan ngengingi citra Ningsih ing
novel
menika. Kados dene paraga saderengipun Ningsih ugi kacitrakaken ing tigang
aspek
, antawisipun
fisiologis, psikologis,
saha
sosiologis.
a. Citra
Fisiologis
Kanthi
fisiologis
, Ningsih kacitrakaken minangka wanodya ingkang sulistya. Awit Ningsih menika sanes paragatamaa, citra
fisiologis
ugi boten katingal kanthi
maksimal
. Boten sedaya perangan badan kacitrakaken kanthi terwaos. Langkung cetha ing ngandhap menika badhe kaandharaken tabel citra
fisiologis
paraga Ningsih wonten ing
novel Pisungsung Kang Wingit.
Tabel.
Identifikasi
citra wanodya ing
aspek Fisiologis No
Aspek
Citra
Deskripsi
Katrangan
1
Aspek F isiologis
Praupan Ayu
31 Lathi
Lathi tipis nggandhul
4 Mripat
Mblalak 5
Pakulitaan Alus lumer
6 Kuning mrusuh
15
b. Citra
Psikologis
Sinaosa
frekuensi
anggenipun nyariyosaken boten inggil, sampun saged kapendhet dudutan ngengingi citra
psikologis
paraga Ningsih. Miturut teori kapribaden Eduard Spranger, watakipun Ningsih nedahaken bilih piyambakipun
kalebet wonten ing jinis manungsa
intelektualis
,
estetis
,
religius
saha
politik
.
68
Minangka
intelektualis
, Ningsih kacitrakaken minangka wanodya ingkang
rasional
saha
kritis
. Minangka manungsa
estetis
dipuntedahahen dening watak
empati
, saha
melankolis.
Minangka manungsa
religius,
Ningsih gadhah watak tabah. Dene manungsa
politik
kacitrakaken mawi watak
emosional
, cubriya, ngeyel,
munafik
,
sombong
, saha
egois
. Langkung terwaos ing ngandhap menika badhe kaandharaken tabel citra
psikologis
paraga Ningsih.
Tabel 2
Identifikasi
Citra Wanodya ing
Aspek Psikologis No
Aspek Citra Varian
Deskripsi
watak
Indikator
Katra ngan
1 Manungsa
Intelektualis Rasional
Gadhah p
rinsip
Ningsih gadhah dhasar tumrap menapa
ingkang badhe katindakaken
30
Kritis Tegas
Ningsih kanthi tegas nampik menapa
ingkang boten dipunkajengaken
30
Tekad kiyat Ningsih gadhah tekad
ingkang kedah kawujudaken
37
2 Manungsa
Estetis Empati
Trenyuh
Ningsih
trenyuh
saha sedhih
manahipun rikala Supriyanto
badhe kondur 2,3
Kuciwa Ningsih rumaos boten
remen tumrap kekajengan ingkang
boten kawujudaken 3, 7, 9,
16, 34, 36
Kuwatos Ningsih rumaos
sumelang tumrap menapa ingkang
dereng kadadosan. 19, 25,
27
Simpati
- -
-
Melankolis
Tertutup
dhateng tiyang sanes
Ningsih boten purun caos priksa dhateng
tiyang sanes tumrap menapa ingkang
dipunraosaken. 14, 22,
26, 31
Tanpa daya
lemah
Ningsih boten kiyat ngampah kawontenan
ingkang nembe dipunlampahi
21, 36
69
Tabel Salajengipun
No
Aspek Citra
Varian Deskripsi
watak
Indikator
Katra ngan
Putus asa
nglokro Ningsih mupus
kekajengan saha boten ngupiyakaken kangge
ngewahi. 24, 32,
35
Sedhih Ningsih nangis
kemutan kawontenan ingkang boten
ngremenaken manah 32, 34,
36, 38
Afektif
Depresi
Ningsih nedahaken
wontenipun
kemerosotan pikiran
28
3 Manungsa
Sosial -
- -
- 4
Manungsa Religius
-
Tabah Ningsih pitados bilih
saben tiyang gadhah pepesthi piyambak-
piyambak. 34
5
Manungsa Ekonomi
- Sregep
Ningsih nindakaken
pedamelan kanthi
sregep 12
6 Maungsa
Politik -
Emosional
Ningsih boten saged ngendhalekaken
emos-
inipun. 10, 22
Cubriya Ningsih
tansah menggalih
negatif
tumrap menapa
ingkang dereng
kadadosan 24
Ngeyel Ningsih tetep kukuh
tumrap kekajenganipun
17
Munafik
Ningsih boten ngakeni menapa
sajatosipun ingkang dipunraosaken
26 Gumedhe
Ningsih rumaos
sampun menang 11
Egois
Ningsih langkung
nengenaken kekajenganipun
piyambak 7
70
c. Citra