H U BU N G A N K A R A K TE R I S T I K I N D I V I D U D A N K O N D I S I K E R JA D EN G A N K EJA D I A N CARP AL T U N N EL S Y N D R O M E (C T S ) (S tu d i p a d a O p e r at o r K om p u te r War u n g I n te r n e t d i K e l u r ah an S u m b e

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/

:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

y.u

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r

ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l

/
/
:
tp

ht

ht

h

HUBUNGAN KARAKTERISTIK INDIVIDU DAN KONDISI KERJA
DENGAN KEJADIAN CARPAL TUNNEL SYNDROME (CTS)
(Studi pada Operator Komputer Warung Internet di Kelurahan Sumbersari
Kabupaten Jember)

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

ry.u

libra
/
/

:
p
tt

.id/

SKRIPSI

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

h

Oleh
Robby Perdana Sakti
NIM 082110101084

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

h

h

/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
KESELAMATAN KERJA
DAN KESEHATAN
BAGIAN KESEHATANuLINGKUNGAN
.une
. ne
.une
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
a
a
a
a
MASYARAKAT
KESEHATAN
FAKULTAS
r
r
br
libr
://lib
://liJEMBER
://lib
p
p
p
UNIVERSITAS
tp://
t
t
t
t
t
t
h
h
h
2013

.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

y.u

/

rary

lib
tp://

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

h

.id/

.id/

.u

.id/

ac
nej.

.u

h

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

h

SKRIPSI

h

id/ dan memenuhi salah satu asyarat
.id/diajukan guna melengkapi tugas
.akhir
.id/untuk menyelesaikan
.id/
c
c
c
a
a
.
.
.
j
j
j
Pogram Strata
e Satu (S1) pada Fakultas Kesehatan
e Masyarakat
.unmencapai
.unMasyarakat
.une
y
y
y
r
r
r
dan
gelar
Sarjana
Kesehatan
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

j.a
.une

rary

j.a
.une

rary

://lib
http
.id/

y

brar

h
.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

h

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ry.u
ry.u
ry.u
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
l
/l KERJA
://l
BAGIAN KESEHATAN
LINGKUNGAN tDAN
tp:// KESEHATAN KESELAMATAN
ttp:/
http
h
h
FAKULTAS KESEHATAN MASYARAKAT
UNIVERSITAS JEMBER
/
/
2013
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
ne
ne
i
ry.u
ry.u

d/
ac.i

nej.

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
.id/

ac
nej.

h
.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

/

rary

.id/

ac
nej.

ibra
l
/
/
:
tp

ibra
l
/
/
:
tp

ht
/

c.id

a
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h
.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
/

c.id

a
nej.

h

c.id

j.a
.une

://lib
http

/li
Robby Perdana
ttp:/ Sakti
h
NIM 082110101084

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

Oleh

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

/

c.id

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

rary

://lib
http

ac
nej.

ac
nej.

/

c.id

j.a
.une

HUBUNGAN
raryKARAKTERISTIK INDIVIDU
rary DAN KONDISI KERJA
rary
b
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/
/
/
/
:
:
:
DENGAN
KEJADIAN CARPAL
http
http TUNNEL SYNDROME (CTS)
http
(Studi pada Operator Komputer Warung Internet di Kelurahan Sumbersari
Kabupaten Jember)

ry.u

lib
tp://

/

rary

://lib
http

.u

.id/

h

c.id

j.a
.une

ac
nej.

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

/

rary

://lib
http

ac
nej.

y.u

ht

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

y.u

/

c.id

y.u

rary

lib
tp://

y.u

ht
/

h

c.id

j.a
.une

/

c.id

j.a
.une

ry segala puji syukur atasbsegala
ry
ry
Alhamdulillah
ibra
i ra karunia dan rizki untukku
ibraYa
l
l
l
/
/
/
/
/
/
:
:
:
ttp
http telah Engkau tunjukkan untukku
http hingga
Allah hSWT. Terimakasih atas jalan yang

h

skripsi ini terselesaikan. Bismillahirohmanirrohim,
skripsi ini /saya persembahkan
/
/
d
i
.
c
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
kepada:
e
e
e
y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
ib
ib
ib
1. Orang
p://l Tuaku, Ayah Sudi Arib dan
p://l Mama Siti Zubaidah, terimaksih
p://l atas

h

id/
.ac.

nej

y.u
brar

/

c.id

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

PERSEMBAHAN
ht

j.a
.une

h
.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

h

.id/

y.u

li

tp://

ry.u

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

htt

htt

htt

segala dukungan, motivasi, curahan keringat serta doa yang tak pernah

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

/ langkahku sehingga mataku
/ bisa terus melihat
/
berhenti mengiringi setiap
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
ne
betapa berwarna
ry.u dan maha luasnya dunia ini;
ry.u
ry.u
libra

libra

libra

/
/
2. hMas
p:// Rizky Aji Kurniawan hyang
ttp:/ Fariz Agus Setiawan danhttAdik
ttp:/ menjadi

h

saudara dan teman dikala susah dan senang, memberiku kesadaran bahwa

d/
ac.i

nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

d/
ac.i

j.
.une

ary
/libr

tp:/

/
id/
kalian juga melengkapi
c.idapa adanya;
.ac. pengetahuanku dengan jujur.adan
nej

u

u

kesabaran;

.id/

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

ii

/

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

h
.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
c.id

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

h

.id/

y.u

h
.id/

ac
nej.

h

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

libra
/
/
:
p
tt

h

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
.id/

ry.u

.id/

ry.u

rary

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

://lib
http

h

.id/

ac
nej.

h

.id/

ac
nej.

h

a
nej.

.id/

y.un
y.un
r
r
a
a
r
r
5. Tanah
Indonesia Tercinta
b
://liAirku
://lib
http
http

ry.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

u

c
c
4. Almamater Fakultas
ej.aKesehatan Masyarakat Universitas
ej.a Jember

.id/

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

.
.
ry. TK hingga Perguruan b
3. Para pahlawan
Tinggi
rary tanpa tanda jasa terhormat
rasejak
rary
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/
:/
tp:/ waktu membimbing dengan
ttp:/ telah bersedia berbagi htilmu,
hyang
http penuh

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

.id/

nej

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

MOTTO
ht

ht

h

/

c.id

j.a
.une

rary

lib
tp://

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
“Dan Tuhanmu mewahyukan
kepada lebah: “Buatlah
sarang-sarang di bukit-bukit, .un
y.undan tempat yang dibikin manusia.”
y.un Kemudian makanlah dari
r
r
ry
a
a
di pohon-pohon
kayu
r
r
ib
ib
ibra
l
l
l
/
/
/
/
/
/
:
:
:
tiap-tiap
http (macam) buah-buahan dan
httptempuhlah jalan Tuhanmu yang
httptelah

dimudahkan (bagimu). Dari perut lebah itu keluar minuman (madu) yang bermacam/ macam warnanya, di dalamnya
/ terdapat obat yang menyembuhkan
/ bagi manusia.
/
d
d
d
i
i
i
.
.
.
c
cdemikian itu benar-benar terdapat
c tanda (kebesaran
c.id
Sesungguhnya pada yang
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
.une bagi orang-orang yang
.une
y.un
yTuhan)
ymemikirkan”
y.un
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
r
ib
ib
ib
ib
(QS. An-Nahl:
p://l
p://l
p://l68-69) *)
p://l

t

htt

htt

htt

h

h

“Urip iku Urup”

memberi manfaat bagi.id
orang
lain di sekitar
/(Hidup itu Nyala, Hidup itu hendaknya
/
/
/
c.id
c.id yang bisa kita berikan tentu
c akan lebih baik)
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
kita,
semakin
besar
manfaat
.une
.une
.une
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
(Sunan
Kalijaga)
**)
a
a
a
a
r
r
r
libr
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h
h
h

.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

/

rary

.id/

ry.u

rary

://lib
http

ry.u

rary

://lib
http

ry.u

h

h
.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

h

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

/

rary

://lib
http

y.u

ht

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

lib
tp://

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

h

h

*)Departemen
Agama Republik/ Indonesia. 2005. Al Qur’an dan
Terjemahannya.
/
/
dBandung:
d
d/
i
i
i
.
.
.
c
c
c
c.id
CV
Penerbit
J-ART.
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
**)http://deninovann.blogspot.com/2012/11/10-filosofi-jawa-yang-diajarkan
y
y
y
y
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
libr
oleh.htmltp://lib
://lib
://lib
p
p
tp://
t
t
t
t
t
h
h
h

.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

iii

/

c.id

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

h

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

PERNYATAAN
ht

ht

Saya
/ yang bertanda tangan di bawah
/ ini:

d
ac.i
.
j
e
n

ry.u

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

d
ac.i
.
j
e
Nama : Robby Perdana
y.un Sakti
r
a
r
ib
p://l
NIM h:tt082110101084

h

.id/

ac
nej.

ht

libra
tp://

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

h

Menyatakan dengan sesungguhnya bahwa karya ilmiah yang berjudul: Hubungan

/
c.id

.u

rary
b
i
l
/
/
:

id/

id/

c.
c.
Karakteristik Individu dan
ej.aKondisi Kerja dengan Kejadian
ej.aCarpal Tunnel Syndrome

a
nej.

.id/

ac
nej.

y.un
y.un
r
r
ry.u
a
a
a
r
r
r
(CTS) (Studi
pada
Operator
Komputer
Warung
Internet
di
Kelurahan
Sumbersari
b
b
b
i
i
i
/l
/l
/l
ttp:/
ttp:/
ttp:/
h
h
h
Kabupaten Jember) adalah benar-benar hasil karya sendiri, kecuali jika dalam

tp

h

pengutipan
substansi disebutkan sumbernya,
dan belum pernah diajukan
pada instansi
/
/
/

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e jiplakan. Saya bertanggung
manapun, serta bukan
.unkarya
.une jawab atas keabsahan adan
.une
y
y
y
r
r
r
a
a
r
libr harus dijunjung tinggi. p://libr
kebenaran
//lib sesuai dengan sikap ilmiah
:isinya
://yang
p
p
t
t
t
t
h
h
htt

.id
j.ac

une

ry.
a
r
b
i
://l

tp

d/
ac.i

y.u

n

ry.u

:

:

http

/

rary

/

j.a
.une

rary

://lib
http
.id/

rary

://lib
http

une

/

iv

/

h

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

c.id

.id/

ac
NIM 082110101084.unej.
rary
b
i
l
/
/
:
http
ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

h

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

c.id

.id
j.ac

ry.
a
r
b
i
://l

ac
nej.

ht
a
nej.

h

.id/

y.u

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

http

.id/

ac
nej.

Robby
Perdana Sakti
/

une

http

h
.id/

ry.u

.id
j.ac

ry.
a
r
b
i
://l

ac
nej.

://lib

ac
nej.

/

une

Jember, Agustus r2013
ary

h

/

/

c.id

j.a
.une

tp
YanghtMenyatakan,

libra
/
/
:
p
tt

h

h

.id/

ry.u

.id
j.ac

/

c.id

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

.id/

ry.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ht

c.id

ac
nej.

ry.
a
r
b
i
://l

n

http

c.id

libra
/
/
:
p
t

.id/

ry.u

ra hari pernyataan ini tidak/libenar.
ra
ternyata di kemudian
//lib
/ b

j.a
.une

lib
tp://

.id/

c
.ac
dan paksaan dari pihakejmanapun
serta bersedia mendapat
ej.a sanksi akademik jika

nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

Demikian pernyataan ini saya buat dengan sebenarnya, tanpa adanya tekanan

h

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

ht
/

rary

lib
tp://

.id/

ry.u

ac
nej.

ry.
libra

.id/

.id/

y.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

id/
.ac.

id/
.ac.

nej

h
.id/

ry.u

ry.u

h

Pembimbing

.id/

ry.u

: dr. Ragil Ismi Hartanti, M.Sc.

.id/

http

.id/

y.u

v

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

h
.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

http

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

ry.u

Dosen Pembimbing Anggota

ac
nej.

h

.id/

ac
nej.

: Anita://Dewi
libra Prahastuti Sujoso, S.KM.,://M.Sc.
libra

http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

ry.u

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

ra Utama
Dosen Pembimbing
://lib

/

h

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

c.id

ac
nej.

ht

.id/

ac
nej.

h

a
nej.

h

Robby Perdana Sakti

ry.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ry.u

ht

.id/

ry.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

d/
d/
ac.i NIM 082110101084 ej.ac.i
.
j
e
y.un
y.un
r
r
a
a
r
r
://lib
://lib
http
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

://

h

h

Oleh

u

http

nej

.id/

ry.u

.id/

u

libra
/
/
:
p
t

h

.id/

h

.id/

ac
nej.

rary

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

lib
tp://

/

c.id

j.a
.une

.id/

ry.u

j.
.une

/

y

r
ibra
l
/
/
:
SKRIPSI
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

d/
ac.i

h

c.id

j.a
.une

.id/

ry.u

tp://

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

.id/

.id/

ry.
libra

ac
nej.

c
c
c
HUBUNGAN KARAKTERISTIK
INDIVIDU DAN
ej.a
ej.aKONDISI KERJA
ej.a
n
n
n
u
u
u
.
.
.
DENGAN
rary KEJADIAN CARPAL /TUNNEL
rary SYNDROME (CTS) /library
b
b
i
i
l
l
/
/
/
: Operator Komputer Warung
:
ttp:/
(Studi
pada
Sumbersari
http
http Internet di Kelurahan h
Kabupaten Jember)

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

/

c.id

rary

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

://lib
http

.id/

ac
nej.

t
HALAMANhPEMBIMBINGAN

c.id

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

ry.u

h

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

PENGESAHAN
ht

ht

h

/

d/
d/
d/
ac.i
ac.i
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
Skripsi yang berjudul
y.unHubungan Karakteristik rIndividu
y.un dan Kondisi Kerja dengan
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
lib
//lib pada Operator Komputer
://lib Tunnel Syndrome (CTS)
:(Studi
://Warung
Kejadian
Carpal
http
http
http

c.id

j.a
.une

rary

lib
tp://

h

Internet di Kelurahan Sumbersari Kabupaten Jember) telah disahkan oleh Fakultas

/
/
/
Masyarakat Universitas
.idKesehatan
c.id Jember pada:
c.id
a
a
.
.
j
j
e
e
y.un
y.un
r
r
a
a
r
r
Hari
://lib: Senin
://lib
p
p
t
t
t
t
h
h

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

Tanggal

: 30 September 2013

/
.idTempat

ry.u

libra
/
/
:
p
t

nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

y.u

y.u

h

19770108 200501 2 004

/

ary
/libr

.un

id/
.ac.

nej

.u

rary
b
i
l
/
/
:

tp

http
.id/

.id

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

vi

/

c.id

a
nej.

ry.u

h

/

c.id

h
.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ry.u

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.id/

y.u

h

h

Drs. HusnihAbdul Gani, M.S
NIP. 19560810 198303 1 003

.id/

ac
nej.

rary

://lib
http

libra
/
/
:
p
tt

Mengesahkan,
http
Dekan Fakultas Kesehatan Masyarakat
/Universitas Jember

/

c.id

.une

rary
b
i
l
/
/
:

h
j.a
.une

Jamrozi,/ S.H
.id
19620209
j.ac 199203 1 004

.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

rary

Anita Dewi PS., S.KM., M.Sc
.id/
19780710 200312
j.a2c001

rary
b
i
l
/
/
:

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

d/
Anggota
ac.i II,
.
j
e
.un

://lib
http

:/
http

ac
nej.

dr. Ragil Ismi H., M.Sc
ht
19811005 200604 2 002

id/

AnggotaeI,j.ac.

ary
/libr

tp:/

h
.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

Baroya, S.KM., M.PH ht
t
hNi’mal

c.id

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

Sekretaris,

.id/

ac
nej.

h
.id/

ry.u

Ketua,

j.a
.une

h

nej.

libra
Tim Penguji
/
/
:
p
htt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

d/ Masyarakat Universitas Jember
d/
: Fakultas Kesehatan
ac.i
ac.i

ac
nej.

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

h

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

and Working Conditions
The
ht Relationship of Individual Characteristics
ht
ht With
Incidence of Carpal Tunnel Syndrome (CTS)
Operators at Sumbersari /Village of Jember
(Study on the Internet Cafe Computer
d
d/
.id/
.id/
c
c
Regency)
a
a
ac.i
ac.i
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
y.un
y.un
y.un
y.un
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
r
lib
/lib
://lib
://lib
tp://
ttp:/ Sakti
Robby hPerdana
http
http

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

/
/
Health and Occupational
Departement of Environmental
c.id
c.idSafety Health,
a
a
.
.
j
j
ne
une of Public Health, Jember.uUniversity
.Faculty
ry

ry

libra
/
/
:
p
tt

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ry.u

h

h

These days, computer is widely used in people’s daily life, from working to only
playing interests. The various activities using hands for long period of time are
closely associated with the incidence of Carpal Tunnel Syndrome (CTS). This
research aims to analyze the correlation of individual characteristics and work
situation and CTS. This research was used cross sectional method involving 78
respondents and used odds ratio (OR) to find rate of risk. The results of this research
show that the OR among CTS and age (OR = 1,312); sex (OR = 1,746); work period
(OR = 2,132); side job, length of work (OR = 1,415); and work station. In order to
lower the possibility of incidence of carpal tunnel syndrome to computer operators, it
is highly recommended that working condition be properly managed. The proper
organization and management include organization on work shifts and facilities at
workstation like the height of chairs, tables, and armrest which may increase the risk
of the incidence of carpal tunnel syndrome, respectively.
Keywords: Individual characteristic, working condition, carpal tunnel syndrome,
computer operators

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

vii

/

c.id

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
ABSTRACT

h

/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

y.u

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

RINGKASAN
ht

ht

h

Hubungan
Karakteristik Individu
/
/ dan Kondisi Kerja dengan
/ Kejadian Carpal
dTunnel
d
d
d/
i
i
i
.
.
.
c
c
c
Syndrome (CTS)j.a
(Studi pada Operator Komputer
a
a Warung Internet di ej.ac.i
.
.
j
j
e
e
e
Kelurahan Sumbersari
Kabupaten Jember);
y.un
y.un
y.un Robby Perdana Sakti;
y.un
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
r
ib
lib
082110101084;
Lingkungan Dan pKesehatan
://lib
://lib
p://l 88 Halaman; Bagian
pKesehatan
tp://
t
t
t
t
t
t
h
h
h
Keselamatan Kerja Fakultas Kesehatan Masyarakat Universitas Jember.

h

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

/ sangat banyak digunakan .oleh
/ masyarakat dalam
/
Dewasa ini peran komputer
c.id
c id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
kehidupan sehari-hari
.une bekerja ataupun sekedar
ry.u baik digunakan pada saatrymereka
ry.u
libra

libra

libra

://
://
melakukan
internet yang dapat
tp://
http permainan. Ditambah lagihtpenggunaan
http dikatakan

h

sudah dikenal oleh masyarakat secara luas, karena dengan internet kita dapat dengan

/
/
/
d/ mengetahui semua apa yang
c.idmudah menjelajah dunia maya
c.idan
c.idada di belahan dunia.
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une ditambah internet tersebut,
.une masyarakat menghabiskan
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
Dari
kelebihan
komputer
a
a
a
a
r
r
r
libr
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h hanya berhadapan dengan hkomputer paling sedikit 3 jamh apalagi bila
waktunya
komputer dan internet menyangkut dengan pekerjaan mereka sehari-hari.

d/
ac.i

nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

.id/

.id/

c
c gejala visual dan
Durasi penggunaan
ej.a komputer dapat mempengaruhi
ej.a
n

n

ry.u

ry.u

h

ac
nej.

ry.u

ra
ra
ra
muskuloskeletal
//lib yang dialami oleh pengguna.
//lib Apalagi durasi penggunaan
//lib lebih

ttp:
ttp:
ttp:
h
h
h
panjang tanpa adanya istirahat. Hal ini cenderung mengakibatkan keluhan-keluhan

h

yang lebih cepat terasa daripadad/mereka yang tidak terpajan komputer
dengan durasi
d/
.id/
.i
.id/
c
c
c
a
a
a
ac.i
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
yang lama.
y.un
y.un
y.un
y.un
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
r
lib
//lib
Penelitian
://lib ini menggunakan pendekatan
://lib kuantitatif dengan metode
:penelitian
tp://
http
http
http

h

observasional analitik. Sedang berdasarkan segi waktu, jenis pendekatan yang

/
/
d/ sectional. Jumlah sampel
d/ digunakan yaitu
adalah pendekatan
.iddigunakan
c.icross
c.iyang
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
ne
.une komputer. Pengambilan
keseluruhan populasi
jumlah responden a
78ryoperator
y.udengan
y.un
r
r
a
a
r
r
r
/lib
:/penelitian
://lib teknik wawancara dengan
://lib
p
p
p
t
t
t
data dalam
ini
dengan
menggunakan
kuesioner,
t
t
t
h
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

h

pemeriksaan phalen, tinnel, durkan, dan observasi stasiun kerja. Data yang diperoleh

/
/
/
.id/ berfungsi untuk
c.idselanjutnya dianalisis untuk
c.idmencari odds ratio (OR)
cyang
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
a
a
a
a
mengetahui
besar
risiko
pada
setiap
variabel
independent.
r
r
r
libr
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
hHasil penelitian dengan menggunakan
h
h OR = 1,312
uji statistik menunjukkan
maka risiko terkena CTS pada kelompok usia 24-34 sebesar 1,312 kali; nilai OR =

/

.id/

.id
j.ac

une

ry.
libra

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

tp://

viii

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

/

c.id

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

h

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

t
t kelamin perempuan sebesar
1,746 hmaka
risiko terkena CTS pada hjenis
ht 1,746 kali;

h

nilai OR = 2,132 maka risiko terkena CTS pada kelompok masa kerja > 4 tahun

d/
d/
d/
d/
ac.i sebesar 2,132 kali; ada ehubungan
ac.i antara carpal tunnel esyndrome
ac.i dengan pekerjaan ej.ac.i
.
.
.
j
j
j
e
y.un
y.u=n1,415 maka risiko terkena
y.unpada kelompok durasi kerja
y>.un
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
r
sampingan;
nilai
OR
CTS
lib
://lib
://lib
://lib
tp://
http
http
http

h

kerja. Jadi dapat dikatakan bahwa
karakteristik individu /dan kondisi kerja
/
id/
id/
.
.
c
c
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e tunnel syndrome dan memiliki
e besar risiko yang berbeda..une
berhubungan dengan u
carpal
y.un
y. n
y.un
r
r
r
a
a
a
ary
r
r
r
rpada
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
/
/
/
/
Untuk
mencegah
terjadinya
carpal
tunnel
syndrome
perlu
dilakukan
pengaturan
/
/
/
/
:
:
:
tp:
http
http
http

h

/
/
/ ergonomis agar
/
meliputi identifikasi dan.idpengaturan
bagian-bagian yang.idtidak
.idkerja
c
c
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
menjadi ergonomisrydan
tempat kerja yang rnyaman
.unmenjadi
.une bagi operator.
.une
y
y
r
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

h

8 jam sebesar 1,415 kali; ada hubungan antara carpal tunnel syndrome dengan stasiun

durasi kerja karyawan menjadi ≤ 8 jam dan perlu dilakukan pembenahan pada stasiun

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

/

rary

.id/

ry.u

rary

://lib
http

ry.u

ry.u

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

ix

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

h

.id/

ac
nej.

ht
a
nej.

ry.u

h

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

h

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

ry.u

h

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

h
.id/

ry.u

h
ac
nej.

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

h

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

/

rary

://lib
http

y.u

ht

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

lib
tp://

.id/

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

PRAKATA
ht

ht

id/

c.id

h

.id/

ac
nej.

ht

h

id/

id/

.
.
Syukur Alhamdulillah
Allah SWT atas ej.ac.
j.ac penulis panjatkan atasnekehadirat
j.ac
e
n
y.u
y.u penulis dapat menyelesaikan
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
limpahan nikmat,
rahmat,
dan
hidayah-Nya,
sehingga
/lib
/lib
/lib

j.a
.une

rary

lib
tp://

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ttp:/

ttp:/

ttp:/

h
skripsihdengan judul “Hubungan Karakteristik
Individu dan Kondisi hKerja dengan

h

Kejadian Carpal Tunnel Syndrome
(CTS) (Studi Pada Operator/ Komputer Warung
/
id/
id/
.
.
c
c
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
eSkripsi ini disusun sebagai.une
Internet Di Kelurahan
Sumbersari
Kabupaten Jember);.
y.un
y.un
y.un
y
r
r
r
a
a
a
r
r
r
rardi
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
/
/
/
/
salah
satu
persyaratan
akademik
dalam
menyelesaikan
pendidikan
strata
satu
(S1)
/
/
/
/
:
:
:
tp:
http
http
http
Fakultas Kesehatan Masyarakat Universitas Jember.

.id/

ac
nej.

u

ry.
a
r
b
i
://l

tp

id/

id/

c.
ac.
Penulis menyadari
dengan baik
ej.abahwa skripsi ini tidak dapatej.terselesaikan

h

.id/

ac
nej.

.un
.un
y
y
r
r
ry.u
a
a
a
r
r
r
tanpa bantuan
dan
sumbangan
pemikiran
dari
berbagai
pihak,
untuk
itu
penulis
b
b
b
i
i
i
/l
/l
/l
ttp:/
ttp:/
ttp:/
h
h
h
menyampaikan rasa terima kasih kepada:

h

/1. Keluargaku tercinta, Ayah.idSudi
/ Arib dan Mama Siti Zubaidah
/
d/ serta Mas Fariz
i
.
c
c
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e Rizky Aji Kurniawan .une
Agus Setiawan dan
.unAdik
.une
y
y
y
r
r
r
a
a
a
r
r
libr Fakultas Kesehatan pMasyarakat
2. Drs.tpHusni
://lib Abdul Gani, M.S., selaku
://Dekan
://lib
p
t
t
t
t
t
h
h
h

h

/
M.Sc.,
d/ selaku Ketua Bagian Kesehatan
d/ Lingkungan dan
d/
c.id 3. Anita Dewi P.S, S.KM,
ac.i
ac.i
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
Kesehatan Keselamatan
Kerja sekaligus Dosen
Utama yang telah
y.un
y.uPembimbing
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
/lib
://lib
://lib
membagi
ttp:/ penuh
http ilmu, memberikan petunjuk,
http nasehat, koreksi serta saranhdengan

h

.id
j.ac

une

ry.
libra

tp://

Universitas Jember,

j.a
.une

rary

lib
tp://

perhatian dan kesabaran hingga terselesaikan skripsi ini

/
/
.id/4. dr. Ragil Ismi Hartanti,
.id/ . selaku Dosen Pembimbing
cM.Sc
c.id Anggota yang telah
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
.une
.une serta saran dengan penuh
ykoreksi
y.un
rymemberikan
r
r
membagiib
ilmu,
petunjuk, nasehat,
a
a
a
r
r
r
://l
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
perhatian
dan kesabaran hingga terselesaikan
skripsi ini

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

5. Ibu Novia Luthviatin, S.KM., M.Kes selaku Dosen Pembimbing Akademik yang

id/
.ac.

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

.id/

.id/

c
j.ac
telah memberikan n
ilmu,
kuliah saya
ej.apetunjuk, nasehat mengenaineperjalanan

ac
nej.

ry.u
ry.u
ry.u
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
6. Teman-teman
Badan Eksekutif Mahasiswa
(BEM) yang selalu menemani,
://l
://l
://l
http
http
http

h

memenuhi aktifitas, imajinasi serta kreatifitasku dengan ilmu dan pengalaman

.id/

ac
nej.

baru, terimakasih atas dukungannya
selama ini
id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

x

/

c.id

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

.

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

h

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

7. Teman-teman
UKM Futsal, UKM
ht
ht Volly, dan UKM Seni Ph9ht yang selalu

d/
ac.i

j.
.une

ary
/libr

menemani, memenuhi aktifitas, imajinasi serta kreatifitasku dengan dengan ilmu

id/

id/

y.un

/

c.id

.
dan pengalaman baru,
atas dukungannyaeselama
ac.
j.ac ini
ej.terimakasih

j.a
.une

y.un

y

r
r
rar
8. Personil/lAjoor
Danu Yanuar, Febrian
ibra Community Rossi Feishal
ibNurullah,
ibraNur
l
l
/
/
/
/
/
:
:
:
p
ttp
httpRistiya Purta S., SinatriyahDewi,
httyang
S.F.,
Andini Hernani Utami,
selalu

tp:/

d/

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

h

h

memberikan dukungan dan /semangat serta menjadi sahabatku
sewaktu masih
/
id
id/
.
.
c
c
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
kuliah
.une
.une
.une

rary

rary

rary

ib angkatan 2008 dan peminatan
ib Kesehatan dan Keselamatan
ib
9. Teman-teman
p://l
p://l
p://l Kerja

tp

htt

htt

(K3)

htt

h

/
/
/
SEKAWAN
(Agus Setiawan, .idDenny
Putra S., Ica
.id/10. Dulur-dulur di markas.ac5.id
c
c.id
a
a
.
.
j
j
j
e Ahmad Mustofa A., Moch.
Rosita D., Aditya
.unRina,
.uneMardiono, Fardani Auliyah
.une
y
y
y
r
r
r
a
a
a
r
r
libr
//libDanur
://lib
:A.,
p
p
A.,htDadang
B.,Ananda
Fandi
K.,
Shendi
Nur
tp:// Wahana, Emir Saddam
t
t
t
t
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

h

Pawhytra, M. Alfan Sudrajat, Akhmad Zaelani, Fajar Prasetyo), semoga kita

d/
ac.i

nej.

u

ry.
libra

.id/

une

r
ibra
l
/
/
:
tp

i

p://l

.id/

ac
nej.

y.u

y. FKM UNEJ, serta
11. Seluruh mahasiswa
brar

tp://

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

htt pihak yang tidak dapat kami
ht sebutkan satu-persatu, yang turut
ht membantu
12. Semua
d/
ac.i

dalam penyusunan laporan ini.

.id/

h

.id/

.id/

Skripsi ini tidakneluput
j.ac dari kesalahan-kesalahannedalam
j.ac penyusunannya. Oleh nej.ac
u
ry.u
ry.u
ary.
r
b
karena itu,://penulis
para
i
libra mengaharapkan kritik://dan
librasaran yang membangun :dari
l
//

j.
.une

rary

lib
tp://

/

d
menjadi apa yang kitaj.cita-citakan
ac.i

http

http

http

h

pembaca demi kesempurnaan skripsi ini. Penulis mohon maaf apabila ada kata-kata
ini dapat bermanfaat bagi
/ kurang berkenan. Semoga
/
/
dyang
idskripsi
id/para pembaca. Atas
.
.
c
c
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
perhatian dan dukungannya
.une
y.un penulis ucapkan terima
ykasih.
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

tp

h

Jember, November 2012

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

.id/

y.u

xi

/

c.id

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

h
.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

/libr

:/
http
.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

Penulis ary.u

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

y.u

/

rary

lib
tp://

y.u

/

ht

c.id

j.a
.une

/

c.id

j.a
.une

y

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

DAFTAR
ISI
ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h

y

/

c.id

j.a
.une

Halaman

y

r
r
HALAMAN/liJUDUL
brar .......................................................................................
ibra
ibrai
l
l
/
/
/
/
/
:
:
:
http PERSEMBAHAN .....................................................................
http
http
HALAMAN
ii

h

HALAMAN MOTTO .....................................................................................
iii
/
id/
id/
id/
.
.
.
c
c
c
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
HALAMAN PERNYATAAN
.........................................................................
iv .une
y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
rvary
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
/
/
/
/
HALAMAN
PEMBIMBINGAN
....................................................................
/
/
/
/
:
:
:
tp:
http
http
http

h

/
/
/
/
.......................................................................................................
vii
.idABSTRACT
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
RINGKASAN ..................................................................................................
viii ry.un
.une
.une
y
y
r
r
a
a
a
r
r
ibr
://l.......................................................................................................
://lib
://lib x
p
p
p
PRAKATA
t
t
t
t
t
t
h
h
h

h

HALAMAN PENGESAHAN .........................................................................

vi

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

DAFTAR ISI .................................................................................................... xii

/
/
/
/
xvi
c.idDAFTAR TABEL ...........................................................................................
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
.une
.un.......................................................................................
.une
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
DAFTAR
GAMBAR
xvii
a
a
a
a
r
r
r
libr
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h SINGKATAN .................................................................................
h
h
DAFTAR
xviii

h

DAFTAR ARTI LAMBANG ......................................................................... xix

d/
d/
d/
d/
ac.i DAFTAR LAMPIRANe...................................................................................
ac.i
ac.i
ac.i
.
.
.
.
j
j
j
j
xx
e
e
e
y.un
y.un
y.un
y.un
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
r
BAB 1. PENDAHULUAN
..............................................................................
lib
://lib
://lib
://lib 1
tp://
http
http
http
d/

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

1

1.2 Rumusan Masalah
id/......................................................................
id/

5

1.3 Tujuan
un
y...........................................................................................
y.un

5

1.3.2 Tujuan Khusus ....................................................................

5

/
/
1.4 Manfaat ........................................................................................
c.id
c.id

6

c.
ej.a

.id/

ac
nej.

ry.u

a
nej.

.id/

6

.id/

y.u

xii

/

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

h
.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

c.id

.id/

1.4.2 Manfaat Praktis ...................................................................
h
h

/libr
ttp:/

h

ac
nej.

6 ry.u

.id/

ac
nej.

a
nej.

a
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h

ac
nej.

u
1.4.1
Teoritis ..................................................................
y.u
arManfaat
ary.

/libr
ttp:/

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

c.
ej.a

r
r
ry.u
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
://l1.3.1 Tujuan Umum .....................................................................
://l
://l 5
http
http
http

tp

libra
/
/
:
p
t

1.1 Latar Belakang ............................................................................

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

y.u

2.1.3 Penyebab Carpal Tunnel Syndrome ....................................

8

2.1.4 Keluhan Carpal
/ Tunnel Syndrome ......................................
/

9

2.2 Faktor yang mempengaruhi Carpal Tunnel Syndrome ...........

14

2.3 Operator Komputer
.id/ ....................................................................
.id/

19

d/

.un

tp

ry.u

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e............................... 10 .une
2.1.5 Pemeriksaan
Carpal Tunnel Syndrome
y.un
y.un
r
r
a
a
r
r
rary
b
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/
2.1.6
Pencegahan
Carpal
Tunnel
Syndrome
.................................
12
/
/
/
:
:
:
http
http
http
ac
nej.

ac
nej.

/

d
ac.i
.
j
e
n

ry.u

c.i
ej.a

.un

20

3.1 Jenis Penelitian ............................................................................

25

3.4 Variabel Penelitian dan Definisi Operasional, ..........................

26

3.5 Data dan SumberidData
/ ................................................................
id/

29

3.6 Tekniky.dan
un Alat Pengumpulan Data y.........................................
.un

29

3.6.2 Alat Pengumpulan Data .......................................................

30

/ Data ......................................................
/
3.7 Penyajian dan Analisis
c.id
c.id

30

c.
ej.a

c.
ej.a

.id/

ac
nej.

ry.u

a
nej.

31

3.8 Alur Penelitian ..............................................................................

32

nej.

d/
ac.i

nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

xiii

libra
/
/
:
p
tt

d/
ac.i

nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

3.7.2 Analisis Data .......................................................................
h
h

h

/

c.id

a
nej.

h
.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

ac
nej.

30 ry.u

/libr
ttp:/

ht
/

c.id

a
nej.

h

.id/

u
3.7.1
Data ....................................................................
y.u
arPenyajian
ary.

/libr
ttp:/

d/
ac.i

a
nej.

h

ac
nej.

r
r
ry.u
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
://l3.6.1 Teknik PengumpulantData
://l .................................................
://l 29
http
h tp
http

tp

y.u

h

d/
d/
d/
ac.i Penelitian ...................................................
ac.i
ac.i
.
.
.
j
j
j
3.2 Tempat dan
Waktu
25
e
e
e
y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
3.3://Populasi
Penelitian .......................................................................
lib
://lib
://lib25
http
http
http

d/

r
ibra
l
/
/
:
tp

u

/
/
/
2.5 Kerangka Konsep
23
c.id........................................................................
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
.u........................................................................................
.une
.une
y
y
y
r
r
r
2.6 Hipotesis
16
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h METODE PENELITIAN ..................................................................
h
h
BAB 3.
25

lib

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

19 ry.
a
a
r
r
b
b
b
i
i
i
l
l
l ra
/
/
/
/
/
/
:
:
:
p
p
p
19
htt 2.3.2 Risiko Kerja Operator
httKomputer.........................................
htt

ej.

rary
b
i
l
/
/
:

h

d/
ac.i

.un
rary

libra
tp://

h

.id/

2.3.1rDefinisi
Operator Komputer ...............................................
y.u
ry.u

2.4 Kerangka Teori ...........................................................................

tp://

h

/
d/
d/
c.id Tunnel Syndrome .......................................
2.1.1 Definisi
7
aCarpal
ac.i
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
un
y.un Carpal Tunnel Syndrome
y........................................
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
2.1.2
Etiologi
7
://lib
://lib
://lib
http
http
http

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

y.u

7

c.i
ej.a

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

2.1 Carpal Tunnel Syndrome ............................................................

libr

rary
b
i
l
/
/
:

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

7

j.

h
.id/

ac
nej.

BAB 2.
htTINJAUAN PUSTAKA .....................................................................
ht
ht

d/
ac.i

une
.
y
r
a

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

h

.id/

y.u

tp://

ry.u

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

y.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

4.1 Lokasi Penelitian dan Gambaran Umum .................................

33

libr

h

/
d/
d/
c.id
aIndividu
ac.i
ac.i
4.2 Karakteristik
...............................................................
34
.
.
.
j
j
j
e
e
e
y.un.....................................................................................
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
4.2.1
Usia
34
://lib
://lib
://lib
http
http
http
4.2.2 Jenis Kelamin....................................................................... 34

d/

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

tp

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e Sampingan ..........................................................
e
e
4.2.4 Pekerjaan
36
y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
ib
4.3
Kerja ..............................................................................
://lKondisi
://lib
://lib36
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
4.3.1 Durasi Kerja .........................................................................

36

4.3.2 Stasiun Kerja
.id/.......................................................................
.id/

37

ac
nej.

ac
nej.

ej.

.un
rary

lib

/

d
ac.i
.
j
e
n

ry.u

libra
tp://

d/

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

tp

ry.u

38

Carpal Tunnel Syndrome.............................................................

39

4.5.3 Analisis Hubungan Masa Kerja dengan Kejadian CTS .......

41

/
c.i
c.i
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
42 y.une
.une CTS ....................................................................
yKejadian
y.un
r
r
a
a
r
r
rar
b
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/
/
/
/
:
:
4.6: Analisis Hubungan Kondisi
Kerja
dengan Kejadian
http
http
http
Carpal Tunnel Syndrome.............................................................

43

/
/
4.6.1 Analisis Hubungan
Durasi Kerja dengan Kejadian
c.id
c.id CTS .....

43

a
nej.

a
nej.

.u
4.6.2
Hubungan Stasiun Kerja
Kejadian CTS....
y.u
arAnalisis
arydengan

/libr
ttp:/

/libr
ttp:/

5.1 Kesimpulan ..................................................................................

47

nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

d/
ac.i

xiv

ht

nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

d/
ac.i

/

c.id

a
nej.

.id/

h
.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

ht
/

c.id

a
nej.

h

44 ry.u

47

/

h

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

BAB 5.
h Kesimpulan dan Saran ......................................................................
h
h

c.id

h

4.5.4 Analisis Hubungan
Pekerjaan Sampingan dengan
d/
d/

d/
ac.i

a
nej.

h

/
d/
.id/
c.id
aHubungan
acCTS
ac.i
.
.
.
4.5.1 Analisis
Usia
dengan
Kejadian
..................
39
j
j
j
e
e
e
y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
dengan Kejadian CTS :..//lib40
ib Analisis Hubungan Jenis:/Kelamin
/lib
://l4.5.2
http
http
http

nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

u

/ fisik pada responden yang
/
/
4.4.2 Hasil pemeriksaan
c.id
c.idmengalami
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une CTS .......................................................................
.une
.une
y
y
y
r
r
r
keluhan
38
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h 4.5 Analisis Hubungan Karakteristik
h
h
Individu dengan Kejadian

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

ry.
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
://l
://l
://l
http warung internet ...........................................................................
http
http 38
4.4.1 Kejadian Carpal Tunnel Syndrome .....................................

h

.id/

4.4 Kejadian
ry.u carpal tunnel syndrome pada
ry.uoperator komputer

d/
ac.i

h

4.2.3 Masa Kerja .........................................................................
35
/
/

.id/

tp://

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp
33

j.

h
.id/

ac
nej.

BAB 4.
htHasil dan Pembahasan ......................................................................
ht
ht

d/
ac.i

une
.
y
r
a

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

h

.id/

y.u

tp://

ry.u

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

48
ht 5.2 Saran ............................................................................................
ht
ht
DAFTAR PUSTAKA

j.
.une

rary

lib
tp://

rary

.id/

ry.u

ry.u

y.u

y.u

/

rary

.id/

ry.u

rary

://lib
http

ry.u

ry.u

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

xv

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

h

.id/

ac
nej.

ht
a
nej.

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

h

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

ry.u

h

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

h
.id/

ry.u

h
ac
nej.

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

h

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

/

rary

://lib
http

y.u

ht

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

h

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

ry.u

h

.id/

ry.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

h
.id/

ry.u

h

libra
/
/
:
p
t

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ry.u

ac
nej.

/

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

c.id

j.a
.une

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

/

c.id

j.a
.une

://lib
http

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

h

.id/

ac
nej.

d/
ac.i LAMPIRAN

lib
tp://

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

rary

lib
tp://

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

ht

/

c.id

j.a
.une

/

c.id

j.a
.une

y

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

DAFTAR
ht TABEL

c.id

h

.id/

ac
nej.

ht
j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h

y

y

ar
ar
rar
Tabel 3.1 Variabel
/libr dan definisi operasional..........................................................
/libr
/lib26
:/
http

/

c.id

j.a
.une

Halaman

:/
http

:/
http

h

Tabel 4.1 Distribusi frekuensi usia operator komputer warung internet............... 34

/
/
4.2 Distribusi frekuensic.jenis
internet 35
d/
id/ kelamin operator komputer
.idTabel
c.iwarung
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
.une
yfrekuensi
y.un warung internet .... 35
y.un
r
r
r
a
a
a
Tabel 4.3 Distribusi
masa
kerja
operator
komputer
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

Tabel 4.4 Distribusi frekuensi pekerjaan sampingan operator komputer

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

warung internet .....................................................................................
36
.id/
.id/

ac
nej.

.u

://l

://l

.id/

y.u

.u

://l

http

Tabel 4.6 Distribusi frekuensi kriteria stasiun kerja operator komputer

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

ry
ry
Tabel 4.5 Distribusi
rary
ibra frekuensi durasi kerja operator
ibra komputer warung internet ..ib36
http

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

http

h

warung internet .....................................................................................
37
.id/
.id/

ac
nej.

ac
nej.

u

u

.
y.
Tabel 4.7 Distribusi
rary kerja operator
brar hasil observasi sarana padabstasiun

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

://li
://li
httpkomputer warung internet.....................................................................
http
ht
37

h

Tabel 4.8 Angka kejadian carpal tunnel syndrome pada operator komputer

d/
ac.i

j.
.une

ry

libra
tp://

.id/

.id/

ac
.ac
warung internet
38
nej.....................................................................................
nej.
ry.u

ry.u

http

/

c.id

j.a
.une

ry

ra pemeriksaan fisik terhadap
ra
ra
Tabel 4.9 Presentase
://lib
://lib 56 responden ...........................
://lib39
http

h

http

h

Tabel 4.10 Distribusi usia dengan kejadian CTS .................................................. 39

/
/
/
/
c.idTabel 4.11 Distribusi jenisj.kelamin
c.id dengan kejadian CTS ...................................
c.id
c.id
a
a
a
a
40
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
y.un
y.un
y.un
y.un
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
r
lib
//lib
:Distribusi
://lib CTS .......................................
://lib41
Tabel 4.12
masa kerja dengantkejadian
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
h
h
h

h

Tabel 4.13 Distribusi pekerjaan sampingan dengan kejadian CTS ...................... 42

/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
Tabel 4.14 Distribusi.udurasi
43 .une
ne kerja dengan kejadian CTS......................................
.une
.une
y
y
y
r
r
r
a
a
a
r
r
r
rary
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
tp:
Tabel 4.15
http Distribusi stasiun kerja dengan
httpkejadian CTS ....................................
http 44
.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

xvi

/

c.id

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

y.u

/

rary

lib
tp://

y.u

ht

/
/
c.idDAFTAR GAMBAR j.ac.id
e
y.un
r
a
r
://lib
http

j.a
.une

rary

://lib
http

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h
/

c.id

j.a
.une

ry
ibra
l
/
Halaman
/
:
http

h

Gambar 2.1 Tes Phalen ......................................................................................... 10

/
/
/
/
2.2 Tes Tinnel .........................................................................................
11
.idGambar
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
Gambar 2.3 Tes Durkan
11 ry.un
y.un....................................