Kepentingan Ergonomi Ketidak sepadanan U
Kepentingan Ergonomi : Ketidak-sepadanan Ukuran Kerusi dan Antropometri Murid
Sekolah Rendah Tahap Satu di Perlis, Kedah dan Pulau Pinang.
(Wahyuni Masyidah Md. Isa1, .Noor Azlina Mohamed Khalid2, Muhammad Fauzi Zainuddin3)
1. Product Design Department, School of The Arts, University Science Malaysia;
2. Product Design Department, School of The Arts, University Science Malaysia;
3. Industrial Design Department, School of Art and Design, University Technology MARA)
Abstrak
Penyelidikan ini mengkajikan peratusan ketidak-sepadanan antropometri dan ukuran kerusi di
kalangan Murid Sekolah Rendah Tahap Satu (MSRTS) di Perlis, Kedah dan Pulau Pinang dan
membincangkan kesannya terhadap postur duduk dan kesihatan tubuh.
Kaedah
Penyelidikan ini dijalan secara rawak keatas 108 orang responden Murid Sekolah Rendah Tahap
Satu dari 12 buah sekolah rendah Kebangsaan yang terletak di Perlis, Kedah dan Pulau Pinang.
Antropometer, Goniometer dan penimbang berat badan adalah antara alat yang digunakan bagi
mendapat data antropometri responden. Ukuran kerusi diambil dari setiap sekolah
dengan
mengunakan tape ukuran. Penggunaan SPSS (Statistical Package for Social Science)
diaplikasikan bagi menganalisis ketidak-sepadanan antara data antropometri responden dengan
ukuran kerusi yang disediakan di sekolah. Manakala kamera video pula digunakan bagi merakam
bagi mengkaji postur duduk responden ketika menjalani sesi pembelajaran di dalam kelas, ini
bertujuan mengkaji postur duduk yang berlaku di kalangan Murid Sekolah Rendah Tahap Satu.
Kata Kunci : Ketidak-sepadanan, antropometri, ukuran kerusi, postura duduk, Murid Sekolah
Rendah Tahap Satu, SPSS.
1. Pengenalan
Murid Sekolah Rendah Tahap Satu terdiri daripada kanak-kanak yang berumur 7 tahun, 8 tahun
dan 9 Tahun.. Dewasa ini, menunjukkan MSRTS meluangkan sekurang-kurangnya 6 jam di
dalam kelas dengan menggunakan kerusi yang disediakan oleh pihak sekolah pada setiap hari
persekolahan bagi menjalani proses pembelajaran di sekolah. Ini menjelaskan bahawa bahawa
kanak-kanak di sekolah rendah sekurang-kurangnya meluangkan masa satu per empat sehari
iaitu 6 jam sehari. Mereka meluangkan 60% sehingga 80% dari waktu sekolah di dalam kelas
serta melakukan aktiviti membaca, menulis, melukis serta pelbagai aktiviti lain yang
memerlukan mereka untuk duduk secara berterusan untuk jangkamasa yang panjang (Savanur et,
al. 20071). Lantaran itu, penyelidikan mengenai ketidak-sepadanan antara ukuran perabot dan
ukuran badan murid sepatutnya dijalankan secara meluas dan diambil berat, ini adalah kerana,
persekitaran sekolah merupakan “persekitaran kerja” bagi kanak-kanak di sekolah (Gouvali,
M.K. & Boudolos, K., 20062). Selain itu, Department Malaysia Standard turut menganggap
kerusi merupakan keperluan penting di sekolah dengan mengeluarkan ukuran kerusi dalam
Furniture Educational Institution Specification for Student Chairs, Table and Stools MS
1788:2005. Namun begitu, tiada penjelasan spesifikasi yang terliti terhadap ukuran kerusi yang
dikeluarkan.
Merekabentuk sesuatu barang, perabot serta alatan yang sejajar dengan antropometrik
dan kriteria-kriteria biomekanikal pengguna dapat meningkatkan tahap keselesaan, keselamatan
serta kesihatan fizikal ( Tunay & Melemez 20038, Pheasent, 19984). Oleh yang demikian kerana
itu, Panagiotopolou et.al. 20035, menegaskan bahawa perabot memainkan peranan yang penting
bagi mengekalkan postur yang betul terutamanya dikalangan kanak-kanak sekolah rendah.
Justeru itu, penggunaan kerusi yang menyumbangkan pembentukan postur duduk yang betul
perlu dimulakan di peringkat usia yang muda kerana tabiat-tabiat duduk telah terbentuk dari
awal lagi. Postur duduk yang tidak betul di peringkat usia remaja dan dewasa amat sukar diubah.
Tambahan pula, kanak-kanak menggunakan kerusi secara intensif ketika proses pertumbuhan
kanak-kanak sedang berkembang. Oleh itu, kesesuaian ukuran perabot kerusi di sekolah dengan
data antropometrik kanak – kanak di sekolah adalah sangat penting bagi meningkat postural
duduk yang betul serta menyihatkan kesihatan. Ketidaksesuaian perabot dengan ukuran
antropometrik akan mengakibatkan postural duduk yang salah serta tidak menyihatkan. Ini akan
memberi kesan kecacatan biomekanikal dalam postural berdiri dan duduk pada kanak-kanak.
Tambahanan pula, postural duduk yang tidak betul akan mengakibatkan ketegangan pada sendi
serta melemahkan otot dan seterusnya akan mengakibat kerosakan badan yang kekal. (Gouvali,
M.K. & Boudolos, K., 20066, DS Lipardo et, al. 20067).
Lanjutan itu Murphy et, al. 2003, menyatakan antara faktor yang mempengaruhi postur
duduk kanak-kanak di sekolah rendah adalah aktiviti-aktiviti yang dilakukan di kelas,
antropometri kanak-kanak sekolah serta ukuran rekabentuk perabot yang digunakan di dalam
kelas. Oleh yang demikian kerana itu, Parcell et al., 19998 & Pheasant., S. 1988 9, menyatakan
bahawa dalam merekabentuk kerusi untuk sekolah rendah, ukuran antropometrik merupakan
faktor sangat penting yang perlu diambilkira.
Lantaran itu, Lueder and Rice, ( 2008 )10, menegaskan bahawa penggunaan secara
berterusan kerusi yang tidak sepadan dengan ukuran antropometrik di kalangan kanak-kanak
bukan sahaja mengakibat kesakitan tulang belakang yang akan menganggu daya tumpuan
semasa proses pembelajaran malah kesan ini membawa ke alam dewasa serta membantut
kemampuan fungsi badan kanak-kanak yang sedang mengalami proses tumbesaran.
Walaupun begitu, implementasi ergonomi dalam rekabentuk masih lagi baru di
ketengahkan dan dipraktikkan di Malaysia ( Nurul Asyiqin et.al 200911).
2.
Kaedah Penyelidikan
2.1
Pemerhatian lansung
Penyelidikan ini menglibatkan responden seramai 180 orang murid Sekolah Rendah Tahap Satu
iaitu yang berumur 7, 8 dan 9 tahun. Pemilihan responden adalah secara rawak. Penglibatan dan
kerjasama responden dalam penyelidikan ini adalah dengan mendapat kebenaran dan pemilihan
dari pihak sekolah serta ibubapa responden terlebih dahulu. Penyelidikan ini berjalan dengan
lancar di negeri Perlis, Kedah dan Pulau Pinang dengan kerjasama yang baik dari pihak
Kementerian Pelajaran serta pihak sekolah yang terlibat
2.2 Pengukuran Data Antropometri dan Ukuran Kerusi
:Dalam
kaedah ini, ketepatan data antropometri secara statik dari setiap responden merupakan
kunci utama yang sangat berharga dalam penyelidikan. Oleh kerana itu, kaedah ini perlu
menggunakan alatan-alatan ergonomi tertentu yang sah.Antara alatan-alatan ergonomi adalah :
(a) Antropometer.
(b) Goniometer.
(c) Satu unit penimbang berat badan bersama alat mengukur ketinggian responden
Gambar 1
Aplikasi Antropometer
Antara ukuran antropometri yang diambil sebagai parameter adalah 12:
Parameter Antropometri
Definisi
Ukuran data antropometri yang
diambil secara vertikal iaitu dari permukaan
lantai sehingga ke belakang pangkal betis.
(a) Popliteal Height (PH)
(b) Buttock- Popliteal Lenght (BPL)
Ukuran data antropometri yang di ambil
horizontal, dari permukaan paling belakang
pinggul sehingga belakang kaki.
(c) Hip Breadth (HB)
Ukuran data antropometri antara pinggul yang
diukur pada bahagian paling besar.
(d) Mid-shoulder Height (MSH)
Ukuran data antropometri yang diambil secara
vertikal dari permukaan duduk kerusi
dibahagian tengah bahu antara leher dan
acromion.
Jadual 1
Definisi Parameter Antropometri
Manakala parameter bagi ukuran kerusi adalah13 :
Parameter Ukuran Kerusi
Definisi
(a)Seat Height (SH)
Diukur dari jarak lantai sehingga permukaan
tempat duduk kerusi.
(b)Backrest Height (BH)
Diukur dari permukaan tempat duduk sehingga
keatas penyadar kerusi.
(c) Seat Depth (SD)
Diukur secara vertikal di permukaan tempat
duduk kerusi .
(d)Seat Width (SD)
Diukur secara horizontal di permukaan tempat
duduk kerusi.
Jadual 2
Definisi Parameter Ukuran Kerusi
Kaedah aplikasi parameter data antropometri diadaptasi dari (Gouvali, M.K. & Boudolos, K14.,
2006 )iaitu proses kaedah penyelidikan ini dijalankan keatas responden dalam keadaan
berpakaian seragam sekolah tanpa memakai kasut sekolah. Ukuran antropometri secara statik
diambil dengan dua cara iaitu :
(a) Ukuran antropometri secara statik diambil secara duduk diatas kerusi sekolah iaitu
ukuran diambil dalam keadaan postural duduk secara tegak diatas permukaan
horizontal yang rata dan kaki dibengkok 90 darjah tanpa kasut.
(b) Ukuran antropometri secara statik diambil secara berdiri adalah untuk mendapat
ukuran ketinggian dan berat diukur dengan berdiri secara tegak tanpa kasut.
Manakala ukuran kerusi pula diukur menggunakan tape ukur.
2.2
Kaedah Menganalisis Ketidak-sepadanan Antara Ukuran Antropometri dan
Ukuran Kerusi Sekolah
Bagi mengkaji tahap Ketidaksepadanan ukuran antropometri dan ukuran kerusi pula, analisis
menggunakan formula
Persamaan Berkaitan Ukuran badan dengan ukuran perabot yang
diadaptasi dari Gouvali et. al (2006). Analisis juga menggunakan perisian komputer SPSS.
Antara-antara formula yang diadaptasi adalah seperti dibawah :
a) Seat Height = Popliteal Height : (PH+ 2) Cos 30º ≤ SH ≤ ( PH +2) Cos 5º
Definisi ini menjelaskan bahawa seat height seharusnya lebih rendah daripada popliteal
height. Ini jelas memaklumkan bahawa Seat Height sepatutnya lebih rendah daripada
Popliteal Height kerana atas dua perkara iaitu (a) kaki bahagian bawah membentuk
sudut hubungan menegak sebanyak 30 º darjah manakala (b) sudut hubungan tulang tibia
dan peha perlu berada diantara 95 º darjah dan 120 º darjah.
b) Seat Depth = Popliteal Buttock Length : 0.8PBL ≤ SD ≤0.99 PBL
Mendefinisikan sebagai tidak sepadan apabila Seat Depth ≤ 80% or ≥ 99% daripada
popliteal buttock length.
c) Seat Width = Hip Breadth : 1.1HB ≤ SW ≤1.30HB
Didefinisikan sebagai
ukuran
Seat Width dengan Hip Breadth seharusnya mampu
menampung kelebaran pinggul semasa duduk . Ini adalah kerana fungsi ukuran Seat
Width adalah untuk menampung ischial turberostis semasa duduk bagi memudahkan
pegerakkan lateral semasa duduk. Olhe itu, ukuran kelebaran pinggul perlu mengambil
ukuran yang paling besar. Dan dengan itu, kelebaran kerusi yang diambil untuk
menampung keluasan pinggul paling kurang adalah 10% daripada seat width dan paling
besar adalah 30% daripada seat width.
d) Back Rest Height = Mid-Shoulder Height : 0.6MSH ≤ BRH ≤0.8MSH
Back Rest Height perlu dianggap sesuai apabila ianya dibawah bahu belikat. Oleh yang
demikian kerana itu, dalam menilai parameter kesepadanan, ukuran Mid-Shoulder Height
perlu 60% lebih rendah daripada Back Rest Height atau maksimun tinggi Back Rest
Height adalah 80% daripada ukuran Mid-Shoulder Height.
2.3 Kaedah Rakaman Video
Pemerhatian yang dijalankan adalah dengan menggunakan rakaman kamera video untuk
mendapatkan hasil kajian (Danijela Domljan et.al. 201015 P. C. Dhara et, al 200916).
Antara signifikasi pemerhatian ini adalah:
(a) Memerhati postura duduk murid tahap satu sekolah rendah yang genting ketika
proses pembelajaran dijalankan.
(b) Untuk melihat fenomena implimentasi ergonomi dalam rekabentuk kerusi sekolah
rendah di negeri Perlis, Kedah dan Pulau Pinang.
3. Hasil Penyelidikan
3.1 Kerusi dan ukuran Kerusi Yang Disediakan di Sekolah Rendah
Gambar 2
Rekabentuk Kerusi Kayu yang Disediakan di Sekolah Rendah
Kerusi
Seat
Seat
Seat
Backrest
Tahun
Sekolah
Kayu
A
Height
33.7
Width
38.5
Depth
38
Height
31.5
(T)
T1, T3
SKMH
B
34
36.5
32
29
T1
SKBG
C
36
38
35.4
31.5
T1,T2,T3 SKDK
D
27
39
42
31.7
T1,T2,T3 SKKS
E
38
38
38.5
32
T1,T2,T3 SKSR
Gambar 3
Rekabentuk
Kerusi
Plastik
Rendah
38
41 yang Disediakan
31 di Sekolah
T1,T2,T3
F
38
G
38
Kerusi
Seat
H
38
Plastik
37.5
42.25
Height Width Depth
I
M
38.5
43.3
37.7
Seat
38.3
Seat
SKSM
32.5
Backrest
T1,T2,T3 SKJH
Tahun Sekolah
31.5
Height
T1,T2,T3 SKPM
(T)
38.5
38.5
38
42
31.5
36.7
T1,T2,T3 SKBE
T2, T3 SKBB
J
39
38.1
38.2
32
T1,T2,T3SKMH
SKAJ
T2
K
39.1
38.1
38.6
30
T1,T2,T3 SKBBSL
L
39.1
Jadual 4
Ukuran Kerusi Plastik Yang disediakan di Sekolah Rendah
38
38.5
30
Jadual 3
Ukuran Kerusi Kayu Yang disediakan di Sekolah Rendah
T1,T2,T3 SKS
Merujuk Gambar 3 dan 4 menjelaskan terdapat 2 jenis kerusi yang disediakan di Sekolah Rendah
kepada Murid Tahap Satu iaitu kerusi kayu dan kerusi plastik.
Merujuk Jadual 3 dan 4 ukuran kerusi kayu dan kerusi plastik. Ini menunjukkan bahawa kerusi
kerusi yang di sediakan di Sekolah Rendah mempunyai 12 jenis ukuran yang berbeza walaupun
secara visual rekabentuknya adalah sama. Manakala kerusi plastik pula hanya mempunyai 1 jenis
ukuran sahaja.
3.2 Statistik Deskriptif Data Antropometri
Ukuran
Antopometri
Responden
berumur 7 ,8
dan 9 tahun
n
Weight (kg)
Mean
SD
Minimum
Median
Maximun
Mode
108 34.4921
16.70100
11.00
33.0000
94.35
33.00
Stature (cm)
108 128.0954
11.34339
102.50
127.5000
154.40
135.00
Popliteal
Height (cm)
Buttockpopliteal
Lenght (cm)
Hip Breadth
(cm)
MidShoulder
Height (cm)
108 36.2185
4.06812
27.50
36.0000
45.20
38.00
108 34.1843
4.01197
25.00
33.5000
45.20
33.00
108 27.7806
6.30918
16.50
27.5000
45.50
21.00
108 39.0370
6.31399
25.50
39.2500
54.00
40.00
Jadual 5
Data set statistik deskriptif ukuran antropometri responden sekolah rendah tahap satu yang
berumur 7 ,8 dan 9 tahun
Merujuk kepada Jadual 5, merupakan data set yang membentangkan secara keseluruh data
antopometri kesemua responden seramai 108 orang, ia merupakan hasil menganalisi data
antropometri pada peringkat awal. Namun begitu, ia agak sukar menentukan jurang perbezaan
mengikut setiap peringkat umur.
Ukuran
n
Mean
SD
Minimum Median
Maximun Mode
Antropometri
Responden
Ukuran
n Mean
SD
Minimum
Median Maxim Mode
Berumur 7
Antropometri
um
Tahun
Responden
Weight
(kg)
36 28.6194
12.72293
12
27.1500
70.00
15
Berumur
8 Tahun
Stature (cm) 36 122.1667 9.37821
102.5
122.7500 140.00
109ª
Ukuran
n
Mean
SD
Median
Mode
Weight
(kg)
36
31.7806
13.99437 Minimum
11
32.3000 Maximu
70.20
19ª
Popliteal
36 33.9806
3.29266
27.50
34.0000
42.00
33.00
Antropometri
Stature
(cm)
36 127.000
9.78629
111
125.500 m146.00
119
Height (cm)
Responden
0
Buttock36 32.4333
3.06929
26.50
32.2500
39.50
29.00ª
Berumur
9
Popliteal
Height
36 36.4000
3.89292
28
36.0000 45.20
38
popliteal
Tahun
(cm)
Lenght (cm)
Buttock-popliteal
36 43.0764
33.8778
4.43545 1325
45.20
30
Weight (kg)
19.39490
4433.2500 94.35
33
Hip Breadth
36 25.4611
4.72551
16.5
25.2500
38.50
21
Lenght
(cm)
Stature
(cm)
36 135.1194 11.02330 116
136.000 154.4
135ª
(cm)
Hip
Breadth
(cm)
36 38.2750
26.9722
5.69569 2918
26.2500 45.00
41.40
18.50ª
Popliteal
Height
3.88104
38.0000
38
Mid-Shoulder 36 37.3306
5.37336
25.5
37.5000
54.00
40
(cm)
Height
(cm)
Mid-Shoulder
37.9389
6.31991 29.5
26
38.2500 43.00
48.00
42
Buttock-popliteal 36
36 36.2417
3.53694
36.0000
33ª
Height
(cm)
Lenght (cm)
Jadual 6
Hip Breadth
(cm)
36 30.9083
7.11704
19.4responden32.0000
45.50
38
Data
set statistik
deskriptif ukuran
antropometri
sekolah rendah
tahap satu yang
berumur
Mid- Shoulder
36 41.8417
6.38254
287 tahun
41.4500 54.00
39ª
Height (cm)
Jadual 8
Data set statistik deskriptif ukuran antropometri responden sekolah rendah tahap satu yang
berumur 9 tahun
Jadual 7
Data set statistik deskriptif ukuran antropometri responden sekolah rendah tahap satu yang
berumur 8 tahun
Merujuk Jadual 5,6 dan 7 menunjukkan data statistik deskriptif bagi setiap peringkat umur iaitu 7
tahun, 8 tahun dan 9 tahun yang menjelaskan terdapat jurang perbezaan yang tidak sekata pada
sebahagian data antropometri ini mungkin disebabkan dipengaruhi oleh ukuran data weight dan
stature.
3.3 Hasil
peratusan ketidak-sepadanan antara parameter ukuran antropometri dan
parameter ukuran kerusi sekolah rendah
(a) Seat Height = Popliteal Height : (PH+ 2) Cos 30º ≤ SH ≤ ( PH +2) Cos 5º
Sepadan antara seat height dan popliteal height
dcbsjkbsabjkasfbjbjsjn
Umur
Bilangan Jantina
%
Jumlah
Perempuan
Lelaki
Orang
7 Tahun4 11 13.915
8 Tahun9
9 16.718
9 Tahun6 15 1921
Jumlah
19 35 50
54
Jadual 9
Peratusan Sepadan antara seat height dan popliteal height
Tidak sepadan antara seat height dan popliteal height
Umur
Bilangan Jantina
Perempuan
Lelaki
Orang
%
Jumlah
7 Tahun8 13 19.421
8 Tahun5 13 16.718
9 Tahun5 10 13.915
Jumlah
18 36
50
54
Jadual 10
Peratusan Tidak Sepadan antara seat height dan popliteal height
Berdasarkan Jadual 9dan 10, hasil analisis menunjukkan sebanyak 50% ukuran antropometri
popliteal height responden sepadan dengan ukuran kerusi yang disediakan disekolah masingmasing. Manakala lagi 50% yang tidak sepadan dengan ukuran kerusi yang disediakan semasa
proses pembelajaran dijalankan. Jurang peratusan ini menunjukkan bahawa wujud faktor risiko
ergonomi terhadap ukuran seat height yang sedia ada di sekolah. Ini bukan sahaja menguatkan
lagi kenyataan Asyiqin et al 2009 yang mengatakan bahawa implementasi ergonomi di Malaysia
masih tidak mendapat perhatian sepenuhnya tetapi
simptom
turut membuktikan bahawa wujudnya
ketidakselesaan semasa duduk. Malah hasil penyelidikan ini turut menunjukkan
kebarangkalian yang tinggi bahawa wujudnya postur duduk yang janggal semasa proses
pembelajaran dijalankan di dalam kelas.
(b) Seat Depth = Popliteal Buttock Length : 0.8PBL ≤ SD ≤0.99 PBL
Sepadan antara seat depth dan
Umur
Bilangan Jantina
Perempuan
Lelaki
Orang
7 Tahun1
6 6.57
8 Tahun3
3 5.66
9 Tahun2
7 8.39
Jumlah
6 16
20.4
buttock popliteal length
%
Jumlah
22
Jadual 11
Peratusan Sepadan antara seat depth dan buttock popliteal length
Tidak sepadan antara seat depth dan buttock popliteal length
Umur
Bilangan Jantina
Perempuan
Lelaki
Orang
%
Jumlah
7 Tahun11 18 26.829
8 Tahun10 20 27.830
9 Tahun 7 20 2527
Jumlah
28 58 79.6
86
Jadual 12
Peratusan Tidak Sepadan antara seat depth dan buttock popliteal length
Berdasarkan Jadual 11dan 12, menunjukkan hasil analisi terhadap ketidak-sepadanan di antara
seat depth dan popliteal buttock lenght dikalangan responden murid tahap satu sekolah rendah
adalah 20.4%
sahaja yang sepadan iaitu bersamaan dengan 22 orang sahaja yang sepadan
dengan kerusi yang disediakan. Manakala yang tidak sepadan pula adalah 79.6% bersamaan
dengan 86 orang. Jurang perbezaan ini menunjukkan bahawa ukuran seat depth kerusi tidak
menepati ukuran popliteal buttock lenght responden. Ini berkemungkinan ukuran tersebut
terlalu besar atau kecil pada ukuran antropometri responden. Sekiranya ukuran seat depth terlalu
besar akan mengakibatkan belakang responden jauh daripada penyandar kerusi, ini akan
memberi kesan lenguh pada tulang belakang dan tulang belakang terpaksa berkerja keras untuk
memberi kestabilan pada tubuh semasa duduk. Sekiranya seat depth terlalu kecil pula akan
memghimpit bahagian bawah peha yang menyebabkan ketidaselesaan semasa duduk.
( c ) Seat Width = Hip Breadth : 1.1HB ≤ SW ≤1.30HB
Sepadan antara seat width dan hip breadth
Umur
Bilangan Jantina
Perempuan
Lelaki
Orang
7 Tahun1
5
8 Tahun3
9 11.112
9 Tahun3
5 7.4
%
Jumlah
5.6 6
8
JumlahTidak sepadan
7 19
24.1
antara
seat width dan hip26
breadth
Jadual 13
Umur
Bilangan
Jantina
%hip breadth
Peratusan Sepadan
antara seat width dan
Perempuan
Lelaki
Orang
7 Tahun12 18 27.830
8 Tahun10 14 22.224
9 Tahun 6 22 25.928
Jumlah
28 54 75.9
82
Jumlah
Jadual 14
Peratusan Tidak Sepadan antara seat width dan hip breadth
Berdasarkan Jadual 13 dan 14 , hasil analisi menunjukkan 26% iaitu bersamaan dengan 26
orang sahaja yang sepadan dengan kerusi yang disediakan. Manakala yang tidak sepadan pula
adalah 75.9 % bersamaan dengan 82 orang. Jurang perbezaan ini menunjukkan bahawa ukuran
seat width kerusi yang disediakan tidak menepati ukuran hip breadth responden. Nilai tidak
sepadan paling tinggi terhadap responden yang berumur 7 tahun iaitu seramai 30 oarng diikuti
dengan responden yang berumur 9 tahun seramai 28 orang. Ini kemungkinan disebabkan ukuran
kelebaran kerusi yang disediakan adalah terlalu besar atau terlalu kecil dengan ukuran Hip
breadth responden. Ukuran seat width amat penting untuk sepadan dengan pengguna kerusi, ini
adalah kerana seat width berfungsi untuk menyokong Ischial tuberosities pengguna kerusi
semasa duduk dan ia amat penting untuk memudahkan pengerakan secara lateral semasa duduk
bagi mengelakkan postur duduk yang janggal. Kelebaran kerusi sepatutnya mampu menampung
kelebaran pinggul pengguna semasa duduk.
(d ) Back Rest Height = Mid-Shoulder Height : 0.6MSH ≤ BRH ≤0.8MSH
Sepadan antara Back rest height
dan Mid-shoulder Height
Umur
Bilangan Jantina
Perempuan
Lelaki
Orang
7 Tahun3
12 13.9 15
8 Tahun4
11 13.9 15
9 Tahun6
18 22.2
Jumlah
13
41
%
Jumlah
24
50
54
Tidak sepadan antara Back rest height dan Mid shoulder
height
Jadual 15
Peratusan Sepadan antara Back Rest Height dan Mid-Shoulder Height
Umur
Bilangan Jantina
Perempuan
Lelaki
Orang
7 Tahun9 12 19.421
8 Tahun9 12 19.421
9 Tahun3
9 11.212
%
Jumlah
Jadual 16
Peratusan Tidak Sepadan antara Back Rest Height dan Mid-Shoulder Height
Berdasarkan Jadual 15 dan 16, hasil analisis menunjukkan sebanyak 50% antropometri mid
shoulder height responden sepadan dengan ukuran back rest height yang disediakan disekolah
masing-masing. Manakala lagi 50% yang tidak sepadan dengan ukuran kerusi yang disediakan
semasa proses pembelajaran dijalankan. Ini menunjukkan kebanyakan back rest yang disediakan
tidak dapat menyokong tulang belakang semasa respoden sedang duduk semasa proses
pembelajaran dijalankan. Penyandar berfungsi tulang belakang duduk semasa duduk bagi
membantu mengekalkan kestabilan tubuh pengguna semasa duduk.
4.5.1
Hasil
peratusan ketidak-sepadanan antara
keseluruhan parameter ukuran
antropometri dan parameter ukuran kerusi sekolah rendah
Sepadan keseluruhan parameter ukuran antopometri dan parameter
ukuran kerusi
Umur
Bilangan Jantina
Perempuan
Lelaki
Orang
7 Tahun0
2 1.92
8 Tahun0
1 0.9 1
9 Tahun0
1 0.9
Jumlah 0
4
%
Jumlah
1
3.7
4
Jadual 17
Peratusan Sepadan keseluruhan antara ukuran antropometri dan parameter ukuran kerusi
Tidak Sepadan keseluruhan parameter ukuran antopometri dan
parameter ukuran kerusi
Umur
Bilangan Jantina
Perempuan
Lelaki
Orang
%
Jumlah
7 Tahun13 2131.534
8 Tahun13 2232.435
9 Tahun9 2632.435
Jumlah
35 70 96.3104
Jadual 18
Peratusan Tidak Sepadan keseluruhan antara ukuran antropometri dan parameter ukuran
kerusi
Berdasarkan Jadual 17 dan 18, menunjukkan hasil total peratusan ketidak-sepadanan bagi kerusi
yang disediakan disekolah dengan ukuran antopometri secara menyeluruh. Ini bertujuan untuk
mendapat gambaran fenomena ketidak-sepadanan parameter kerusi dan para antropometri secara
jelas. Hasil menunjukkan hanya 3.7% iaitu 4 responden menpunyai ukuran antropometri yang
sepadan dengan kerusi yang disediakan disekolah manakala 96.3 % iaitu 104 orang responden
lagi tidak sepadan dengan kerusi yang disediakan. Ini merupakan jurang perbezaan besar yang
menunjukkan bahawa postur duduk janggal sememang wujud dikalangan murid-murid sekolah
rendah tahap satu disebabkan ukuran kerusi yang tidak sepadan dengan ukuran antropometri
responden. Ini menjelaskan bahawa kebarangkalian murid di sekolah rendah terdedah pada
faktor risiko ergonomi seperti sakit belakang, simptom musculoskeletal iaitu gejala-gejala yang
melibatkan rangka manusia dan otot manusia dan sebagainya adalah sangat tinggi.
3.4 Video analysis
(a) Postur Duduk ( Kerusi Kayu)
Gambar 4
Postur duduk melipat kaki semasa duduk
Gambar 4 merupakan postura duduk responden semasa dalam kelas dengan melakukan aktiviti
menulis, postur ini menunjukkan kedudukan tulang belakang yang tidak sejajar. Postura duduk
yang melipat kaki menyebabkan penghimpitan peredaran darah, menurut Tiedeman, J. (2003)17,
Peredaran darah yang lemah menyebabkan kekembungan di bahagian kaki bawah serta kelesuan
dan risiko pembekuan darah dalam kaki. Selain itu, menurut Tiedeman, J. (2003) lagi, kedudukan
tulang belakang tidak sejajar boleh mengakibatkan kecederungan tulang bahagian atas iaitu
tulang cervik membengkak akibat daripada ketegangan otot belakang yang melibatkan bahu dan
leher.
Gambar 5
Postur duduk akibat seat depth terlalu besar
Gambar 5
menunjukkan responden sedang memberi perhatian semasa dalam kelas yang
melibatkan aktiviti membaca. Postura duduk responden adalah menegak ke hadapan tanpa
penyandar. Menurut Herman Miller Inc. 200218, postura ini dikenali sebagai Forward-inclined
Sitting, postura duduk ini melibatkan material membaca semasa duduk, Iaitu mendapat
kestabilan badan yang relaks secara maksimum manakal minda sedang menjalani tugas
membaca material bacaan. Kesan buruk postura duduk ini adalah kesakitan tulang belakang dan
kyphosis disease terutama sekali di bahagian lumbar region. Selain itu, ia turut menyebabkan
kesakitan di bahagian otot leher, otot di bahgian atas belakang badan serta menyebabkan
penekanan dibahagian ulnar nerve, kedua-kedua elbow atau forearm akibat perletakkan tangan
diatas permukaan meja yang keras.
(b) Postur Duduk ( kerusi plastik)
Gambar 6
Postur duduk akibat ukuran yang tidak sesuai
Gambar 6 menunjukkan responden sedang memberi perhatian dalam kelas dalam postur
keadaan Forward-inclined Sitting. Responden mencapai kestabilan semasa duduk dengan
meletakkan tangan di atas meja dan meletakkan kaki di palang meja. Responden tidak bersandar
dan membongkok. Dan di bahagian belakang responden diletakkan beg sekolah. Ini
menunjukkan kejanggalan postura duduk akibat daripada ukuran kerusi yang tidak sepadan
dengan ukuran antropometri. Postura duduk ini merupakan postura janggal kerana kaki
responden tidak diletakkan dengan di atas lantai, tangan sepatutnya diletakkan di atas armrest
dan belakang disokong oleh penyandar kerusi yang ergonomi dan pinggul serta belakang perlu
dilampikkan dengan kerusi yang berkusyen bagi mengurangkan kesan menghimpit pada kulit
dan otot semasa duduk.
Gambar 7
Postur duduk akibat ukuran yang tidak sesuai
Gambar 7 menunjukkan responden memberi perhatian pada pangajaran guru di dalam kelas pada
keadaan postura duduk Reclined Sitting yang tidak bersesuaian dengan kerusi yang disediakan.
Menurut Herman Miller Inc. 2002, postura ini mengurangkan tampungan di bahagian lumbar
region menurun sebanyak 20% dengan memindahkan bebanan badan bahagia atas kepada kerusi.
Tetapi kerusi yang digunakan oleh responden tidak ergonomi kerana kerusi yang digunakan tidak
mempunyai aremrest, tidak berkusyen, ukuran penyandar terlalu tinggi untuk mid-shoulder
height responden dan seat depth yang kecil untuk menampung pinggul responden jadi oleh itu
keselesaan semasa duduk tidak dapat dicapai dengan tepat. Kestabilan semasa duduk responden
boleh dicapai dengan selesa sekiranya tangan diletakkan di armrest. Perletakkan kakai di palang
kaki menyebabkan penggunaan otot yang mampu menjadi ketegangan otot kerana menampung
bebenan badan bahagian atas pada kaki di bahagian bawah.
Kesimpulan
Penyelidikan ini dapat merumuskan bahawa, ukuran kerusi yang disediakan oleh pihak
sekolah adalah tidak sesuai dengan ukuran antropometri MSRTS. Berdasarkan statistik
deskriptif menjelaskan terdapat jurang perbezaan yang besar terhadap saiz antropometri
responden mengikut peringkat umur. Ini jelas menunjukkan satu ukuran statik masih tidak
mampu
menyesuai
ukuran
antropometri
responden
Panagiotopoulou,G., et al 2004, menjelaskan
dengan
kerusi.
Menurut
kerusi yang boleh adjustable iaitu yang
mempunyai pelbagai saiz adalah sesuatu yang paling sesuai untuk murid sekolah rendah
merupakan salah satu cara yang tepat bagi mengatasi masalah ini. Rentetan daripada itu,
ketidaksesuaian ukuran, maka ini jelas wujud postur-postur duduk yang janggal di kalangan
MSRTS semasa menjalani proses pembelajaran di dalam kelas. Selain itu, berdasarkan
penyelidikan ini ia boleh merumuskan bahawa rekabentuk kerusi sekolah rendah perlu
mempunyai beberapa perkara penting iaitu
(a) penyandar berkusyen mempunyai bentuk
kontour yang mempunyai kesesuaian dengan ukuran midshoulder height ,ia bertujuan untuk
mengekalkan postur neutral tulang belakang semasa duduk , (b) ketinggian tempat duduk
perlulah bersesuaian dengan ukuran popliteal height bagi memudahkan pemindahan bebanan
badan ke lantai badan semasa duduk,(c) permukaan tempat duduk perlu dilampik dengan
kusyen bagi memudahkan pengahihan bebanan badan semasa duduk, (d) kerusi perlulah
memudahkan pergerakan secara lateral, (d) menyediakan tempat armrest bagi mencapai
kestabilan semasa duduk dan menyokong bebanan bahagian duduk semasa duduk. dan (e)
perlu menerap nilai estetik dari segi warna dan ruang meletak beg . Hasil analisis yang
diperolehi merumuskan bahawa, garisan panduan ukuran kerusi sekolah perlu mempunyai
pelbagai ukuran bagi menyesuaikan dengan pelbagai ukuran antropometri kanak-kanak di
sekolah. Ini jelas menyatakan kerusi kerusi yang dapat disesuaikan (adjustable chair) adalah
kerusi yang mampu menangani masalah ketidaksepadanan antara ukuran kerusi dan ukuran
antropometri kanak-kanak disekolah
Rujukan
1
Savanur,C. S., Altekar, C. R., & De, A. (2007). Lack of conformity between Indian classroom
furniture and student dimensions: proposed future seat/table dimensions, Ergonomics, 50: 10,
1612-1625.
2
Gouvali, M.K., & Boudolos, K. (2006). Match between school furniture dimension and
children’s anthropometry. Applied Ergonomics,37, 765-773.
3
Tunay, M., & Melemez, K.(2008). An analysis of biomechanical and anthropometric
parameters on classroom furniture design. African Journal of Biotechnology,Vol 7 (8).
4
Pheasant,S. (1998). Body space, anthropometry, ergonomic and the design of work, second
edition. Taylor & Francis. Ms 4 -10.
5
Panagiotopoulou,G., Christoulas, K., Papanckolaou, A., & Mandroukas, K. (2004). Classroom
furniture dimension and anthropometric measures in primary School. Applied Ergonomic, 35,
121-128.
6
Gouvali, M.K., & Boudolos, K. (2006). Match between school furniture dimension and
children’s anthropometry. Applied Ergonomics,37, 765-773.
7
Lipardo DS, PTRP, MSPT; Espaldon, MJH; Javier, ALV; Lopez, PNL; Ng Tsai AC & Yruma,
MEM. (2006). Anthropometric measurements of public elementary school students in district
IV of Manila Philippine. Journal of Allied Health Sciences.Vol1.
8
Parcells. C., Stommel. M., & Hubbard. R. P. (1999). Mismatch of classroom furniture and
student body dimensions: Empirical findings and Health implications, J. Adolescent Health,24:
265-273.
9
Pheasant,S. (1988). Body space, antropometry, ergonomic and design.Taylor & Francis. Ms 410.
10 Lueder,
R., & Rice, V.J. B., (2008). Ergonomics for Children: Designing products and places for
toddlers to teens. Taylor & Francis Group. Ms 39-60, 187 – 224. 722-749
11
Nurul Asyiqin, M.A., Shamsul., B.M.T., Velu, P., Mohd Sharizal, D., Mohd Rafee, B.B, & Mohammad
Azhar, M.N. (2009). Development ergonomics furniture for primary school in Malaysia :
industrial design process. National Symposium on Advancement in Ergonomics and Safety ,8286.
12
Panero, J., & Zelnik, M. (1979). Human dimension & interior space: a source book of design
reference standard. Watson-Guptill. Ms 1-82.
13
Panero, J., & Zelnik, M. (1979). Human dimension & interior space: a source book of design
reference standard. Watson-Guptill. Ms 1-82.
14
Gouvali, M.K., & Boudolos, K. (2006). Match between school furniture dimension and
children’s anthropometry. Applied Ergonomics,37, 765-773.
15
Domljan, D., Grbac, I., & Hadina, J., (2008). Classroom Furniture Design- Correlation of
Pupiland Chair Dimension. Original Scientific Paper, Coll. Antropol. 32(2008) 1 : 257-265.
16
P. C. Dhara, G.C.Khaspuri &S.K Sau (2009).Complaints Arising From a Mismatch Between
School Furniture and Anthropometric Measurement of rural Secondary School Children During
Classwork. Springer. Environ Health Prev Med (2009) 14:36–45 DOI 10.1007/s12199-0080055
17
Tiedeman, J. ( 2003), New Concept in Seating. Data diperolehi pada 24 Oktober 2009 dari:
http://www.statefundca.com
Miller, H.(2002). Body support in the office: sitting,seating, and low back pain. Data
diperolehi pada 24 Jun 2009 dari:
http://www.hermanmiller.com
18
Correspondent :
Wahyuni Masyidah Md Isa is a master candidate of Product Design Department in school of art,
USM. Currently, doing her thesis in “Kajian Mengenai Ketidaksepadanan Antropometrik dan Ukuran
Kerusi di Kalangan Pelajar Sekolah Rendah di Zon Utara Malaysia”supervised by Noor Azlina
Mohamed Khalid and Mohammad Fauzi Zainuddin .
Email : [email protected]
Noor Azlina Mohamed Khalid , Master in Design, MDes (Industrial Design) from Swinburne
University of Technology, Australia, is a lecturer in Design Department (Product Design), School of
The Arts, USM.
Email : [email protected] / [email protected]
Muhammad Fauzi Zainuddin, Master in Industrial Design (Engineering), (MMU, Manchester) and
Mphil in Ergonomics (Loughboro U, UK), is a Programme Coordinator of Industrial Design
Department in UiTM,
Email : [email protected]
Sekolah Rendah Tahap Satu di Perlis, Kedah dan Pulau Pinang.
(Wahyuni Masyidah Md. Isa1, .Noor Azlina Mohamed Khalid2, Muhammad Fauzi Zainuddin3)
1. Product Design Department, School of The Arts, University Science Malaysia;
2. Product Design Department, School of The Arts, University Science Malaysia;
3. Industrial Design Department, School of Art and Design, University Technology MARA)
Abstrak
Penyelidikan ini mengkajikan peratusan ketidak-sepadanan antropometri dan ukuran kerusi di
kalangan Murid Sekolah Rendah Tahap Satu (MSRTS) di Perlis, Kedah dan Pulau Pinang dan
membincangkan kesannya terhadap postur duduk dan kesihatan tubuh.
Kaedah
Penyelidikan ini dijalan secara rawak keatas 108 orang responden Murid Sekolah Rendah Tahap
Satu dari 12 buah sekolah rendah Kebangsaan yang terletak di Perlis, Kedah dan Pulau Pinang.
Antropometer, Goniometer dan penimbang berat badan adalah antara alat yang digunakan bagi
mendapat data antropometri responden. Ukuran kerusi diambil dari setiap sekolah
dengan
mengunakan tape ukuran. Penggunaan SPSS (Statistical Package for Social Science)
diaplikasikan bagi menganalisis ketidak-sepadanan antara data antropometri responden dengan
ukuran kerusi yang disediakan di sekolah. Manakala kamera video pula digunakan bagi merakam
bagi mengkaji postur duduk responden ketika menjalani sesi pembelajaran di dalam kelas, ini
bertujuan mengkaji postur duduk yang berlaku di kalangan Murid Sekolah Rendah Tahap Satu.
Kata Kunci : Ketidak-sepadanan, antropometri, ukuran kerusi, postura duduk, Murid Sekolah
Rendah Tahap Satu, SPSS.
1. Pengenalan
Murid Sekolah Rendah Tahap Satu terdiri daripada kanak-kanak yang berumur 7 tahun, 8 tahun
dan 9 Tahun.. Dewasa ini, menunjukkan MSRTS meluangkan sekurang-kurangnya 6 jam di
dalam kelas dengan menggunakan kerusi yang disediakan oleh pihak sekolah pada setiap hari
persekolahan bagi menjalani proses pembelajaran di sekolah. Ini menjelaskan bahawa bahawa
kanak-kanak di sekolah rendah sekurang-kurangnya meluangkan masa satu per empat sehari
iaitu 6 jam sehari. Mereka meluangkan 60% sehingga 80% dari waktu sekolah di dalam kelas
serta melakukan aktiviti membaca, menulis, melukis serta pelbagai aktiviti lain yang
memerlukan mereka untuk duduk secara berterusan untuk jangkamasa yang panjang (Savanur et,
al. 20071). Lantaran itu, penyelidikan mengenai ketidak-sepadanan antara ukuran perabot dan
ukuran badan murid sepatutnya dijalankan secara meluas dan diambil berat, ini adalah kerana,
persekitaran sekolah merupakan “persekitaran kerja” bagi kanak-kanak di sekolah (Gouvali,
M.K. & Boudolos, K., 20062). Selain itu, Department Malaysia Standard turut menganggap
kerusi merupakan keperluan penting di sekolah dengan mengeluarkan ukuran kerusi dalam
Furniture Educational Institution Specification for Student Chairs, Table and Stools MS
1788:2005. Namun begitu, tiada penjelasan spesifikasi yang terliti terhadap ukuran kerusi yang
dikeluarkan.
Merekabentuk sesuatu barang, perabot serta alatan yang sejajar dengan antropometrik
dan kriteria-kriteria biomekanikal pengguna dapat meningkatkan tahap keselesaan, keselamatan
serta kesihatan fizikal ( Tunay & Melemez 20038, Pheasent, 19984). Oleh yang demikian kerana
itu, Panagiotopolou et.al. 20035, menegaskan bahawa perabot memainkan peranan yang penting
bagi mengekalkan postur yang betul terutamanya dikalangan kanak-kanak sekolah rendah.
Justeru itu, penggunaan kerusi yang menyumbangkan pembentukan postur duduk yang betul
perlu dimulakan di peringkat usia yang muda kerana tabiat-tabiat duduk telah terbentuk dari
awal lagi. Postur duduk yang tidak betul di peringkat usia remaja dan dewasa amat sukar diubah.
Tambahan pula, kanak-kanak menggunakan kerusi secara intensif ketika proses pertumbuhan
kanak-kanak sedang berkembang. Oleh itu, kesesuaian ukuran perabot kerusi di sekolah dengan
data antropometrik kanak – kanak di sekolah adalah sangat penting bagi meningkat postural
duduk yang betul serta menyihatkan kesihatan. Ketidaksesuaian perabot dengan ukuran
antropometrik akan mengakibatkan postural duduk yang salah serta tidak menyihatkan. Ini akan
memberi kesan kecacatan biomekanikal dalam postural berdiri dan duduk pada kanak-kanak.
Tambahanan pula, postural duduk yang tidak betul akan mengakibatkan ketegangan pada sendi
serta melemahkan otot dan seterusnya akan mengakibat kerosakan badan yang kekal. (Gouvali,
M.K. & Boudolos, K., 20066, DS Lipardo et, al. 20067).
Lanjutan itu Murphy et, al. 2003, menyatakan antara faktor yang mempengaruhi postur
duduk kanak-kanak di sekolah rendah adalah aktiviti-aktiviti yang dilakukan di kelas,
antropometri kanak-kanak sekolah serta ukuran rekabentuk perabot yang digunakan di dalam
kelas. Oleh yang demikian kerana itu, Parcell et al., 19998 & Pheasant., S. 1988 9, menyatakan
bahawa dalam merekabentuk kerusi untuk sekolah rendah, ukuran antropometrik merupakan
faktor sangat penting yang perlu diambilkira.
Lantaran itu, Lueder and Rice, ( 2008 )10, menegaskan bahawa penggunaan secara
berterusan kerusi yang tidak sepadan dengan ukuran antropometrik di kalangan kanak-kanak
bukan sahaja mengakibat kesakitan tulang belakang yang akan menganggu daya tumpuan
semasa proses pembelajaran malah kesan ini membawa ke alam dewasa serta membantut
kemampuan fungsi badan kanak-kanak yang sedang mengalami proses tumbesaran.
Walaupun begitu, implementasi ergonomi dalam rekabentuk masih lagi baru di
ketengahkan dan dipraktikkan di Malaysia ( Nurul Asyiqin et.al 200911).
2.
Kaedah Penyelidikan
2.1
Pemerhatian lansung
Penyelidikan ini menglibatkan responden seramai 180 orang murid Sekolah Rendah Tahap Satu
iaitu yang berumur 7, 8 dan 9 tahun. Pemilihan responden adalah secara rawak. Penglibatan dan
kerjasama responden dalam penyelidikan ini adalah dengan mendapat kebenaran dan pemilihan
dari pihak sekolah serta ibubapa responden terlebih dahulu. Penyelidikan ini berjalan dengan
lancar di negeri Perlis, Kedah dan Pulau Pinang dengan kerjasama yang baik dari pihak
Kementerian Pelajaran serta pihak sekolah yang terlibat
2.2 Pengukuran Data Antropometri dan Ukuran Kerusi
:Dalam
kaedah ini, ketepatan data antropometri secara statik dari setiap responden merupakan
kunci utama yang sangat berharga dalam penyelidikan. Oleh kerana itu, kaedah ini perlu
menggunakan alatan-alatan ergonomi tertentu yang sah.Antara alatan-alatan ergonomi adalah :
(a) Antropometer.
(b) Goniometer.
(c) Satu unit penimbang berat badan bersama alat mengukur ketinggian responden
Gambar 1
Aplikasi Antropometer
Antara ukuran antropometri yang diambil sebagai parameter adalah 12:
Parameter Antropometri
Definisi
Ukuran data antropometri yang
diambil secara vertikal iaitu dari permukaan
lantai sehingga ke belakang pangkal betis.
(a) Popliteal Height (PH)
(b) Buttock- Popliteal Lenght (BPL)
Ukuran data antropometri yang di ambil
horizontal, dari permukaan paling belakang
pinggul sehingga belakang kaki.
(c) Hip Breadth (HB)
Ukuran data antropometri antara pinggul yang
diukur pada bahagian paling besar.
(d) Mid-shoulder Height (MSH)
Ukuran data antropometri yang diambil secara
vertikal dari permukaan duduk kerusi
dibahagian tengah bahu antara leher dan
acromion.
Jadual 1
Definisi Parameter Antropometri
Manakala parameter bagi ukuran kerusi adalah13 :
Parameter Ukuran Kerusi
Definisi
(a)Seat Height (SH)
Diukur dari jarak lantai sehingga permukaan
tempat duduk kerusi.
(b)Backrest Height (BH)
Diukur dari permukaan tempat duduk sehingga
keatas penyadar kerusi.
(c) Seat Depth (SD)
Diukur secara vertikal di permukaan tempat
duduk kerusi .
(d)Seat Width (SD)
Diukur secara horizontal di permukaan tempat
duduk kerusi.
Jadual 2
Definisi Parameter Ukuran Kerusi
Kaedah aplikasi parameter data antropometri diadaptasi dari (Gouvali, M.K. & Boudolos, K14.,
2006 )iaitu proses kaedah penyelidikan ini dijalankan keatas responden dalam keadaan
berpakaian seragam sekolah tanpa memakai kasut sekolah. Ukuran antropometri secara statik
diambil dengan dua cara iaitu :
(a) Ukuran antropometri secara statik diambil secara duduk diatas kerusi sekolah iaitu
ukuran diambil dalam keadaan postural duduk secara tegak diatas permukaan
horizontal yang rata dan kaki dibengkok 90 darjah tanpa kasut.
(b) Ukuran antropometri secara statik diambil secara berdiri adalah untuk mendapat
ukuran ketinggian dan berat diukur dengan berdiri secara tegak tanpa kasut.
Manakala ukuran kerusi pula diukur menggunakan tape ukur.
2.2
Kaedah Menganalisis Ketidak-sepadanan Antara Ukuran Antropometri dan
Ukuran Kerusi Sekolah
Bagi mengkaji tahap Ketidaksepadanan ukuran antropometri dan ukuran kerusi pula, analisis
menggunakan formula
Persamaan Berkaitan Ukuran badan dengan ukuran perabot yang
diadaptasi dari Gouvali et. al (2006). Analisis juga menggunakan perisian komputer SPSS.
Antara-antara formula yang diadaptasi adalah seperti dibawah :
a) Seat Height = Popliteal Height : (PH+ 2) Cos 30º ≤ SH ≤ ( PH +2) Cos 5º
Definisi ini menjelaskan bahawa seat height seharusnya lebih rendah daripada popliteal
height. Ini jelas memaklumkan bahawa Seat Height sepatutnya lebih rendah daripada
Popliteal Height kerana atas dua perkara iaitu (a) kaki bahagian bawah membentuk
sudut hubungan menegak sebanyak 30 º darjah manakala (b) sudut hubungan tulang tibia
dan peha perlu berada diantara 95 º darjah dan 120 º darjah.
b) Seat Depth = Popliteal Buttock Length : 0.8PBL ≤ SD ≤0.99 PBL
Mendefinisikan sebagai tidak sepadan apabila Seat Depth ≤ 80% or ≥ 99% daripada
popliteal buttock length.
c) Seat Width = Hip Breadth : 1.1HB ≤ SW ≤1.30HB
Didefinisikan sebagai
ukuran
Seat Width dengan Hip Breadth seharusnya mampu
menampung kelebaran pinggul semasa duduk . Ini adalah kerana fungsi ukuran Seat
Width adalah untuk menampung ischial turberostis semasa duduk bagi memudahkan
pegerakkan lateral semasa duduk. Olhe itu, ukuran kelebaran pinggul perlu mengambil
ukuran yang paling besar. Dan dengan itu, kelebaran kerusi yang diambil untuk
menampung keluasan pinggul paling kurang adalah 10% daripada seat width dan paling
besar adalah 30% daripada seat width.
d) Back Rest Height = Mid-Shoulder Height : 0.6MSH ≤ BRH ≤0.8MSH
Back Rest Height perlu dianggap sesuai apabila ianya dibawah bahu belikat. Oleh yang
demikian kerana itu, dalam menilai parameter kesepadanan, ukuran Mid-Shoulder Height
perlu 60% lebih rendah daripada Back Rest Height atau maksimun tinggi Back Rest
Height adalah 80% daripada ukuran Mid-Shoulder Height.
2.3 Kaedah Rakaman Video
Pemerhatian yang dijalankan adalah dengan menggunakan rakaman kamera video untuk
mendapatkan hasil kajian (Danijela Domljan et.al. 201015 P. C. Dhara et, al 200916).
Antara signifikasi pemerhatian ini adalah:
(a) Memerhati postura duduk murid tahap satu sekolah rendah yang genting ketika
proses pembelajaran dijalankan.
(b) Untuk melihat fenomena implimentasi ergonomi dalam rekabentuk kerusi sekolah
rendah di negeri Perlis, Kedah dan Pulau Pinang.
3. Hasil Penyelidikan
3.1 Kerusi dan ukuran Kerusi Yang Disediakan di Sekolah Rendah
Gambar 2
Rekabentuk Kerusi Kayu yang Disediakan di Sekolah Rendah
Kerusi
Seat
Seat
Seat
Backrest
Tahun
Sekolah
Kayu
A
Height
33.7
Width
38.5
Depth
38
Height
31.5
(T)
T1, T3
SKMH
B
34
36.5
32
29
T1
SKBG
C
36
38
35.4
31.5
T1,T2,T3 SKDK
D
27
39
42
31.7
T1,T2,T3 SKKS
E
38
38
38.5
32
T1,T2,T3 SKSR
Gambar 3
Rekabentuk
Kerusi
Plastik
Rendah
38
41 yang Disediakan
31 di Sekolah
T1,T2,T3
F
38
G
38
Kerusi
Seat
H
38
Plastik
37.5
42.25
Height Width Depth
I
M
38.5
43.3
37.7
Seat
38.3
Seat
SKSM
32.5
Backrest
T1,T2,T3 SKJH
Tahun Sekolah
31.5
Height
T1,T2,T3 SKPM
(T)
38.5
38.5
38
42
31.5
36.7
T1,T2,T3 SKBE
T2, T3 SKBB
J
39
38.1
38.2
32
T1,T2,T3SKMH
SKAJ
T2
K
39.1
38.1
38.6
30
T1,T2,T3 SKBBSL
L
39.1
Jadual 4
Ukuran Kerusi Plastik Yang disediakan di Sekolah Rendah
38
38.5
30
Jadual 3
Ukuran Kerusi Kayu Yang disediakan di Sekolah Rendah
T1,T2,T3 SKS
Merujuk Gambar 3 dan 4 menjelaskan terdapat 2 jenis kerusi yang disediakan di Sekolah Rendah
kepada Murid Tahap Satu iaitu kerusi kayu dan kerusi plastik.
Merujuk Jadual 3 dan 4 ukuran kerusi kayu dan kerusi plastik. Ini menunjukkan bahawa kerusi
kerusi yang di sediakan di Sekolah Rendah mempunyai 12 jenis ukuran yang berbeza walaupun
secara visual rekabentuknya adalah sama. Manakala kerusi plastik pula hanya mempunyai 1 jenis
ukuran sahaja.
3.2 Statistik Deskriptif Data Antropometri
Ukuran
Antopometri
Responden
berumur 7 ,8
dan 9 tahun
n
Weight (kg)
Mean
SD
Minimum
Median
Maximun
Mode
108 34.4921
16.70100
11.00
33.0000
94.35
33.00
Stature (cm)
108 128.0954
11.34339
102.50
127.5000
154.40
135.00
Popliteal
Height (cm)
Buttockpopliteal
Lenght (cm)
Hip Breadth
(cm)
MidShoulder
Height (cm)
108 36.2185
4.06812
27.50
36.0000
45.20
38.00
108 34.1843
4.01197
25.00
33.5000
45.20
33.00
108 27.7806
6.30918
16.50
27.5000
45.50
21.00
108 39.0370
6.31399
25.50
39.2500
54.00
40.00
Jadual 5
Data set statistik deskriptif ukuran antropometri responden sekolah rendah tahap satu yang
berumur 7 ,8 dan 9 tahun
Merujuk kepada Jadual 5, merupakan data set yang membentangkan secara keseluruh data
antopometri kesemua responden seramai 108 orang, ia merupakan hasil menganalisi data
antropometri pada peringkat awal. Namun begitu, ia agak sukar menentukan jurang perbezaan
mengikut setiap peringkat umur.
Ukuran
n
Mean
SD
Minimum Median
Maximun Mode
Antropometri
Responden
Ukuran
n Mean
SD
Minimum
Median Maxim Mode
Berumur 7
Antropometri
um
Tahun
Responden
Weight
(kg)
36 28.6194
12.72293
12
27.1500
70.00
15
Berumur
8 Tahun
Stature (cm) 36 122.1667 9.37821
102.5
122.7500 140.00
109ª
Ukuran
n
Mean
SD
Median
Mode
Weight
(kg)
36
31.7806
13.99437 Minimum
11
32.3000 Maximu
70.20
19ª
Popliteal
36 33.9806
3.29266
27.50
34.0000
42.00
33.00
Antropometri
Stature
(cm)
36 127.000
9.78629
111
125.500 m146.00
119
Height (cm)
Responden
0
Buttock36 32.4333
3.06929
26.50
32.2500
39.50
29.00ª
Berumur
9
Popliteal
Height
36 36.4000
3.89292
28
36.0000 45.20
38
popliteal
Tahun
(cm)
Lenght (cm)
Buttock-popliteal
36 43.0764
33.8778
4.43545 1325
45.20
30
Weight (kg)
19.39490
4433.2500 94.35
33
Hip Breadth
36 25.4611
4.72551
16.5
25.2500
38.50
21
Lenght
(cm)
Stature
(cm)
36 135.1194 11.02330 116
136.000 154.4
135ª
(cm)
Hip
Breadth
(cm)
36 38.2750
26.9722
5.69569 2918
26.2500 45.00
41.40
18.50ª
Popliteal
Height
3.88104
38.0000
38
Mid-Shoulder 36 37.3306
5.37336
25.5
37.5000
54.00
40
(cm)
Height
(cm)
Mid-Shoulder
37.9389
6.31991 29.5
26
38.2500 43.00
48.00
42
Buttock-popliteal 36
36 36.2417
3.53694
36.0000
33ª
Height
(cm)
Lenght (cm)
Jadual 6
Hip Breadth
(cm)
36 30.9083
7.11704
19.4responden32.0000
45.50
38
Data
set statistik
deskriptif ukuran
antropometri
sekolah rendah
tahap satu yang
berumur
Mid- Shoulder
36 41.8417
6.38254
287 tahun
41.4500 54.00
39ª
Height (cm)
Jadual 8
Data set statistik deskriptif ukuran antropometri responden sekolah rendah tahap satu yang
berumur 9 tahun
Jadual 7
Data set statistik deskriptif ukuran antropometri responden sekolah rendah tahap satu yang
berumur 8 tahun
Merujuk Jadual 5,6 dan 7 menunjukkan data statistik deskriptif bagi setiap peringkat umur iaitu 7
tahun, 8 tahun dan 9 tahun yang menjelaskan terdapat jurang perbezaan yang tidak sekata pada
sebahagian data antropometri ini mungkin disebabkan dipengaruhi oleh ukuran data weight dan
stature.
3.3 Hasil
peratusan ketidak-sepadanan antara parameter ukuran antropometri dan
parameter ukuran kerusi sekolah rendah
(a) Seat Height = Popliteal Height : (PH+ 2) Cos 30º ≤ SH ≤ ( PH +2) Cos 5º
Sepadan antara seat height dan popliteal height
dcbsjkbsabjkasfbjbjsjn
Umur
Bilangan Jantina
%
Jumlah
Perempuan
Lelaki
Orang
7 Tahun4 11 13.915
8 Tahun9
9 16.718
9 Tahun6 15 1921
Jumlah
19 35 50
54
Jadual 9
Peratusan Sepadan antara seat height dan popliteal height
Tidak sepadan antara seat height dan popliteal height
Umur
Bilangan Jantina
Perempuan
Lelaki
Orang
%
Jumlah
7 Tahun8 13 19.421
8 Tahun5 13 16.718
9 Tahun5 10 13.915
Jumlah
18 36
50
54
Jadual 10
Peratusan Tidak Sepadan antara seat height dan popliteal height
Berdasarkan Jadual 9dan 10, hasil analisis menunjukkan sebanyak 50% ukuran antropometri
popliteal height responden sepadan dengan ukuran kerusi yang disediakan disekolah masingmasing. Manakala lagi 50% yang tidak sepadan dengan ukuran kerusi yang disediakan semasa
proses pembelajaran dijalankan. Jurang peratusan ini menunjukkan bahawa wujud faktor risiko
ergonomi terhadap ukuran seat height yang sedia ada di sekolah. Ini bukan sahaja menguatkan
lagi kenyataan Asyiqin et al 2009 yang mengatakan bahawa implementasi ergonomi di Malaysia
masih tidak mendapat perhatian sepenuhnya tetapi
simptom
turut membuktikan bahawa wujudnya
ketidakselesaan semasa duduk. Malah hasil penyelidikan ini turut menunjukkan
kebarangkalian yang tinggi bahawa wujudnya postur duduk yang janggal semasa proses
pembelajaran dijalankan di dalam kelas.
(b) Seat Depth = Popliteal Buttock Length : 0.8PBL ≤ SD ≤0.99 PBL
Sepadan antara seat depth dan
Umur
Bilangan Jantina
Perempuan
Lelaki
Orang
7 Tahun1
6 6.57
8 Tahun3
3 5.66
9 Tahun2
7 8.39
Jumlah
6 16
20.4
buttock popliteal length
%
Jumlah
22
Jadual 11
Peratusan Sepadan antara seat depth dan buttock popliteal length
Tidak sepadan antara seat depth dan buttock popliteal length
Umur
Bilangan Jantina
Perempuan
Lelaki
Orang
%
Jumlah
7 Tahun11 18 26.829
8 Tahun10 20 27.830
9 Tahun 7 20 2527
Jumlah
28 58 79.6
86
Jadual 12
Peratusan Tidak Sepadan antara seat depth dan buttock popliteal length
Berdasarkan Jadual 11dan 12, menunjukkan hasil analisi terhadap ketidak-sepadanan di antara
seat depth dan popliteal buttock lenght dikalangan responden murid tahap satu sekolah rendah
adalah 20.4%
sahaja yang sepadan iaitu bersamaan dengan 22 orang sahaja yang sepadan
dengan kerusi yang disediakan. Manakala yang tidak sepadan pula adalah 79.6% bersamaan
dengan 86 orang. Jurang perbezaan ini menunjukkan bahawa ukuran seat depth kerusi tidak
menepati ukuran popliteal buttock lenght responden. Ini berkemungkinan ukuran tersebut
terlalu besar atau kecil pada ukuran antropometri responden. Sekiranya ukuran seat depth terlalu
besar akan mengakibatkan belakang responden jauh daripada penyandar kerusi, ini akan
memberi kesan lenguh pada tulang belakang dan tulang belakang terpaksa berkerja keras untuk
memberi kestabilan pada tubuh semasa duduk. Sekiranya seat depth terlalu kecil pula akan
memghimpit bahagian bawah peha yang menyebabkan ketidaselesaan semasa duduk.
( c ) Seat Width = Hip Breadth : 1.1HB ≤ SW ≤1.30HB
Sepadan antara seat width dan hip breadth
Umur
Bilangan Jantina
Perempuan
Lelaki
Orang
7 Tahun1
5
8 Tahun3
9 11.112
9 Tahun3
5 7.4
%
Jumlah
5.6 6
8
JumlahTidak sepadan
7 19
24.1
antara
seat width dan hip26
breadth
Jadual 13
Umur
Bilangan
Jantina
%hip breadth
Peratusan Sepadan
antara seat width dan
Perempuan
Lelaki
Orang
7 Tahun12 18 27.830
8 Tahun10 14 22.224
9 Tahun 6 22 25.928
Jumlah
28 54 75.9
82
Jumlah
Jadual 14
Peratusan Tidak Sepadan antara seat width dan hip breadth
Berdasarkan Jadual 13 dan 14 , hasil analisi menunjukkan 26% iaitu bersamaan dengan 26
orang sahaja yang sepadan dengan kerusi yang disediakan. Manakala yang tidak sepadan pula
adalah 75.9 % bersamaan dengan 82 orang. Jurang perbezaan ini menunjukkan bahawa ukuran
seat width kerusi yang disediakan tidak menepati ukuran hip breadth responden. Nilai tidak
sepadan paling tinggi terhadap responden yang berumur 7 tahun iaitu seramai 30 oarng diikuti
dengan responden yang berumur 9 tahun seramai 28 orang. Ini kemungkinan disebabkan ukuran
kelebaran kerusi yang disediakan adalah terlalu besar atau terlalu kecil dengan ukuran Hip
breadth responden. Ukuran seat width amat penting untuk sepadan dengan pengguna kerusi, ini
adalah kerana seat width berfungsi untuk menyokong Ischial tuberosities pengguna kerusi
semasa duduk dan ia amat penting untuk memudahkan pengerakan secara lateral semasa duduk
bagi mengelakkan postur duduk yang janggal. Kelebaran kerusi sepatutnya mampu menampung
kelebaran pinggul pengguna semasa duduk.
(d ) Back Rest Height = Mid-Shoulder Height : 0.6MSH ≤ BRH ≤0.8MSH
Sepadan antara Back rest height
dan Mid-shoulder Height
Umur
Bilangan Jantina
Perempuan
Lelaki
Orang
7 Tahun3
12 13.9 15
8 Tahun4
11 13.9 15
9 Tahun6
18 22.2
Jumlah
13
41
%
Jumlah
24
50
54
Tidak sepadan antara Back rest height dan Mid shoulder
height
Jadual 15
Peratusan Sepadan antara Back Rest Height dan Mid-Shoulder Height
Umur
Bilangan Jantina
Perempuan
Lelaki
Orang
7 Tahun9 12 19.421
8 Tahun9 12 19.421
9 Tahun3
9 11.212
%
Jumlah
Jadual 16
Peratusan Tidak Sepadan antara Back Rest Height dan Mid-Shoulder Height
Berdasarkan Jadual 15 dan 16, hasil analisis menunjukkan sebanyak 50% antropometri mid
shoulder height responden sepadan dengan ukuran back rest height yang disediakan disekolah
masing-masing. Manakala lagi 50% yang tidak sepadan dengan ukuran kerusi yang disediakan
semasa proses pembelajaran dijalankan. Ini menunjukkan kebanyakan back rest yang disediakan
tidak dapat menyokong tulang belakang semasa respoden sedang duduk semasa proses
pembelajaran dijalankan. Penyandar berfungsi tulang belakang duduk semasa duduk bagi
membantu mengekalkan kestabilan tubuh pengguna semasa duduk.
4.5.1
Hasil
peratusan ketidak-sepadanan antara
keseluruhan parameter ukuran
antropometri dan parameter ukuran kerusi sekolah rendah
Sepadan keseluruhan parameter ukuran antopometri dan parameter
ukuran kerusi
Umur
Bilangan Jantina
Perempuan
Lelaki
Orang
7 Tahun0
2 1.92
8 Tahun0
1 0.9 1
9 Tahun0
1 0.9
Jumlah 0
4
%
Jumlah
1
3.7
4
Jadual 17
Peratusan Sepadan keseluruhan antara ukuran antropometri dan parameter ukuran kerusi
Tidak Sepadan keseluruhan parameter ukuran antopometri dan
parameter ukuran kerusi
Umur
Bilangan Jantina
Perempuan
Lelaki
Orang
%
Jumlah
7 Tahun13 2131.534
8 Tahun13 2232.435
9 Tahun9 2632.435
Jumlah
35 70 96.3104
Jadual 18
Peratusan Tidak Sepadan keseluruhan antara ukuran antropometri dan parameter ukuran
kerusi
Berdasarkan Jadual 17 dan 18, menunjukkan hasil total peratusan ketidak-sepadanan bagi kerusi
yang disediakan disekolah dengan ukuran antopometri secara menyeluruh. Ini bertujuan untuk
mendapat gambaran fenomena ketidak-sepadanan parameter kerusi dan para antropometri secara
jelas. Hasil menunjukkan hanya 3.7% iaitu 4 responden menpunyai ukuran antropometri yang
sepadan dengan kerusi yang disediakan disekolah manakala 96.3 % iaitu 104 orang responden
lagi tidak sepadan dengan kerusi yang disediakan. Ini merupakan jurang perbezaan besar yang
menunjukkan bahawa postur duduk janggal sememang wujud dikalangan murid-murid sekolah
rendah tahap satu disebabkan ukuran kerusi yang tidak sepadan dengan ukuran antropometri
responden. Ini menjelaskan bahawa kebarangkalian murid di sekolah rendah terdedah pada
faktor risiko ergonomi seperti sakit belakang, simptom musculoskeletal iaitu gejala-gejala yang
melibatkan rangka manusia dan otot manusia dan sebagainya adalah sangat tinggi.
3.4 Video analysis
(a) Postur Duduk ( Kerusi Kayu)
Gambar 4
Postur duduk melipat kaki semasa duduk
Gambar 4 merupakan postura duduk responden semasa dalam kelas dengan melakukan aktiviti
menulis, postur ini menunjukkan kedudukan tulang belakang yang tidak sejajar. Postura duduk
yang melipat kaki menyebabkan penghimpitan peredaran darah, menurut Tiedeman, J. (2003)17,
Peredaran darah yang lemah menyebabkan kekembungan di bahagian kaki bawah serta kelesuan
dan risiko pembekuan darah dalam kaki. Selain itu, menurut Tiedeman, J. (2003) lagi, kedudukan
tulang belakang tidak sejajar boleh mengakibatkan kecederungan tulang bahagian atas iaitu
tulang cervik membengkak akibat daripada ketegangan otot belakang yang melibatkan bahu dan
leher.
Gambar 5
Postur duduk akibat seat depth terlalu besar
Gambar 5
menunjukkan responden sedang memberi perhatian semasa dalam kelas yang
melibatkan aktiviti membaca. Postura duduk responden adalah menegak ke hadapan tanpa
penyandar. Menurut Herman Miller Inc. 200218, postura ini dikenali sebagai Forward-inclined
Sitting, postura duduk ini melibatkan material membaca semasa duduk, Iaitu mendapat
kestabilan badan yang relaks secara maksimum manakal minda sedang menjalani tugas
membaca material bacaan. Kesan buruk postura duduk ini adalah kesakitan tulang belakang dan
kyphosis disease terutama sekali di bahagian lumbar region. Selain itu, ia turut menyebabkan
kesakitan di bahagian otot leher, otot di bahgian atas belakang badan serta menyebabkan
penekanan dibahagian ulnar nerve, kedua-kedua elbow atau forearm akibat perletakkan tangan
diatas permukaan meja yang keras.
(b) Postur Duduk ( kerusi plastik)
Gambar 6
Postur duduk akibat ukuran yang tidak sesuai
Gambar 6 menunjukkan responden sedang memberi perhatian dalam kelas dalam postur
keadaan Forward-inclined Sitting. Responden mencapai kestabilan semasa duduk dengan
meletakkan tangan di atas meja dan meletakkan kaki di palang meja. Responden tidak bersandar
dan membongkok. Dan di bahagian belakang responden diletakkan beg sekolah. Ini
menunjukkan kejanggalan postura duduk akibat daripada ukuran kerusi yang tidak sepadan
dengan ukuran antropometri. Postura duduk ini merupakan postura janggal kerana kaki
responden tidak diletakkan dengan di atas lantai, tangan sepatutnya diletakkan di atas armrest
dan belakang disokong oleh penyandar kerusi yang ergonomi dan pinggul serta belakang perlu
dilampikkan dengan kerusi yang berkusyen bagi mengurangkan kesan menghimpit pada kulit
dan otot semasa duduk.
Gambar 7
Postur duduk akibat ukuran yang tidak sesuai
Gambar 7 menunjukkan responden memberi perhatian pada pangajaran guru di dalam kelas pada
keadaan postura duduk Reclined Sitting yang tidak bersesuaian dengan kerusi yang disediakan.
Menurut Herman Miller Inc. 2002, postura ini mengurangkan tampungan di bahagian lumbar
region menurun sebanyak 20% dengan memindahkan bebanan badan bahagia atas kepada kerusi.
Tetapi kerusi yang digunakan oleh responden tidak ergonomi kerana kerusi yang digunakan tidak
mempunyai aremrest, tidak berkusyen, ukuran penyandar terlalu tinggi untuk mid-shoulder
height responden dan seat depth yang kecil untuk menampung pinggul responden jadi oleh itu
keselesaan semasa duduk tidak dapat dicapai dengan tepat. Kestabilan semasa duduk responden
boleh dicapai dengan selesa sekiranya tangan diletakkan di armrest. Perletakkan kakai di palang
kaki menyebabkan penggunaan otot yang mampu menjadi ketegangan otot kerana menampung
bebenan badan bahagian atas pada kaki di bahagian bawah.
Kesimpulan
Penyelidikan ini dapat merumuskan bahawa, ukuran kerusi yang disediakan oleh pihak
sekolah adalah tidak sesuai dengan ukuran antropometri MSRTS. Berdasarkan statistik
deskriptif menjelaskan terdapat jurang perbezaan yang besar terhadap saiz antropometri
responden mengikut peringkat umur. Ini jelas menunjukkan satu ukuran statik masih tidak
mampu
menyesuai
ukuran
antropometri
responden
Panagiotopoulou,G., et al 2004, menjelaskan
dengan
kerusi.
Menurut
kerusi yang boleh adjustable iaitu yang
mempunyai pelbagai saiz adalah sesuatu yang paling sesuai untuk murid sekolah rendah
merupakan salah satu cara yang tepat bagi mengatasi masalah ini. Rentetan daripada itu,
ketidaksesuaian ukuran, maka ini jelas wujud postur-postur duduk yang janggal di kalangan
MSRTS semasa menjalani proses pembelajaran di dalam kelas. Selain itu, berdasarkan
penyelidikan ini ia boleh merumuskan bahawa rekabentuk kerusi sekolah rendah perlu
mempunyai beberapa perkara penting iaitu
(a) penyandar berkusyen mempunyai bentuk
kontour yang mempunyai kesesuaian dengan ukuran midshoulder height ,ia bertujuan untuk
mengekalkan postur neutral tulang belakang semasa duduk , (b) ketinggian tempat duduk
perlulah bersesuaian dengan ukuran popliteal height bagi memudahkan pemindahan bebanan
badan ke lantai badan semasa duduk,(c) permukaan tempat duduk perlu dilampik dengan
kusyen bagi memudahkan pengahihan bebanan badan semasa duduk, (d) kerusi perlulah
memudahkan pergerakan secara lateral, (d) menyediakan tempat armrest bagi mencapai
kestabilan semasa duduk dan menyokong bebanan bahagian duduk semasa duduk. dan (e)
perlu menerap nilai estetik dari segi warna dan ruang meletak beg . Hasil analisis yang
diperolehi merumuskan bahawa, garisan panduan ukuran kerusi sekolah perlu mempunyai
pelbagai ukuran bagi menyesuaikan dengan pelbagai ukuran antropometri kanak-kanak di
sekolah. Ini jelas menyatakan kerusi kerusi yang dapat disesuaikan (adjustable chair) adalah
kerusi yang mampu menangani masalah ketidaksepadanan antara ukuran kerusi dan ukuran
antropometri kanak-kanak disekolah
Rujukan
1
Savanur,C. S., Altekar, C. R., & De, A. (2007). Lack of conformity between Indian classroom
furniture and student dimensions: proposed future seat/table dimensions, Ergonomics, 50: 10,
1612-1625.
2
Gouvali, M.K., & Boudolos, K. (2006). Match between school furniture dimension and
children’s anthropometry. Applied Ergonomics,37, 765-773.
3
Tunay, M., & Melemez, K.(2008). An analysis of biomechanical and anthropometric
parameters on classroom furniture design. African Journal of Biotechnology,Vol 7 (8).
4
Pheasant,S. (1998). Body space, anthropometry, ergonomic and the design of work, second
edition. Taylor & Francis. Ms 4 -10.
5
Panagiotopoulou,G., Christoulas, K., Papanckolaou, A., & Mandroukas, K. (2004). Classroom
furniture dimension and anthropometric measures in primary School. Applied Ergonomic, 35,
121-128.
6
Gouvali, M.K., & Boudolos, K. (2006). Match between school furniture dimension and
children’s anthropometry. Applied Ergonomics,37, 765-773.
7
Lipardo DS, PTRP, MSPT; Espaldon, MJH; Javier, ALV; Lopez, PNL; Ng Tsai AC & Yruma,
MEM. (2006). Anthropometric measurements of public elementary school students in district
IV of Manila Philippine. Journal of Allied Health Sciences.Vol1.
8
Parcells. C., Stommel. M., & Hubbard. R. P. (1999). Mismatch of classroom furniture and
student body dimensions: Empirical findings and Health implications, J. Adolescent Health,24:
265-273.
9
Pheasant,S. (1988). Body space, antropometry, ergonomic and design.Taylor & Francis. Ms 410.
10 Lueder,
R., & Rice, V.J. B., (2008). Ergonomics for Children: Designing products and places for
toddlers to teens. Taylor & Francis Group. Ms 39-60, 187 – 224. 722-749
11
Nurul Asyiqin, M.A., Shamsul., B.M.T., Velu, P., Mohd Sharizal, D., Mohd Rafee, B.B, & Mohammad
Azhar, M.N. (2009). Development ergonomics furniture for primary school in Malaysia :
industrial design process. National Symposium on Advancement in Ergonomics and Safety ,8286.
12
Panero, J., & Zelnik, M. (1979). Human dimension & interior space: a source book of design
reference standard. Watson-Guptill. Ms 1-82.
13
Panero, J., & Zelnik, M. (1979). Human dimension & interior space: a source book of design
reference standard. Watson-Guptill. Ms 1-82.
14
Gouvali, M.K., & Boudolos, K. (2006). Match between school furniture dimension and
children’s anthropometry. Applied Ergonomics,37, 765-773.
15
Domljan, D., Grbac, I., & Hadina, J., (2008). Classroom Furniture Design- Correlation of
Pupiland Chair Dimension. Original Scientific Paper, Coll. Antropol. 32(2008) 1 : 257-265.
16
P. C. Dhara, G.C.Khaspuri &S.K Sau (2009).Complaints Arising From a Mismatch Between
School Furniture and Anthropometric Measurement of rural Secondary School Children During
Classwork. Springer. Environ Health Prev Med (2009) 14:36–45 DOI 10.1007/s12199-0080055
17
Tiedeman, J. ( 2003), New Concept in Seating. Data diperolehi pada 24 Oktober 2009 dari:
http://www.statefundca.com
Miller, H.(2002). Body support in the office: sitting,seating, and low back pain. Data
diperolehi pada 24 Jun 2009 dari:
http://www.hermanmiller.com
18
Correspondent :
Wahyuni Masyidah Md Isa is a master candidate of Product Design Department in school of art,
USM. Currently, doing her thesis in “Kajian Mengenai Ketidaksepadanan Antropometrik dan Ukuran
Kerusi di Kalangan Pelajar Sekolah Rendah di Zon Utara Malaysia”supervised by Noor Azlina
Mohamed Khalid and Mohammad Fauzi Zainuddin .
Email : [email protected]
Noor Azlina Mohamed Khalid , Master in Design, MDes (Industrial Design) from Swinburne
University of Technology, Australia, is a lecturer in Design Department (Product Design), School of
The Arts, USM.
Email : [email protected] / [email protected]
Muhammad Fauzi Zainuddin, Master in Industrial Design (Engineering), (MMU, Manchester) and
Mphil in Ergonomics (Loughboro U, UK), is a Programme Coordinator of Industrial Design
Department in UiTM,
Email : [email protected]