KUNCI MATEMATIKA UAS XII

(1)

UJI KOMPETENSI SEMESTER 1 MATEMATIKA XII

A. Pilihan Ganda 1. Jawaban: c. 13

2 Pembahasan:

1

=

dx

x +

-x

0

2

3

7

3

 

 

2 13 2

3 16 7 2 3 1 0 1 7 1 2 3 1 7

2

3 3 2

1

0 2 3

          

 

 

 

x x .

x 2. Jawaban: c.

6 5 20

Pembahasan: Kurva y = x2 dan garis x + y = 6 ( y = 6 – x ). Substikan nilai y pada y = x2 sehingga didapat : 6 – x = x2 6 – x = x2

x2+ x – 6 = 0 ( a = 1, b = 1, c = –6 )

Untuk mencari luas pada soal diatas lebih mudah jika dikerjakan menggunakan rumus luas yang menggunakan bantuan diskriminan. 2

a 6

D D

L .

D = b2 – 4ac = 12 – 4 (1) (–6) = 1 + 24 = 25

6 5 20 6 125 6

) 5 .( 25 1

. 6

25 25 a

6 D D

L  22   

3. Jawaban: d.

3 8 Pembahasan:

Cat: Gambar diatas kemudian diputar 3600 terhadap sumbu y( kasih masukkan ya, kalau anda tahu cara menggambar kurva dengan putaran 3600).

Dari gambar sebenarya terlihat titik potong kedua kurva. Kalau melalui perhitungan didapat dari :

y = – x2 + 4 y = – 2x + 4

Substitusikan nilai y, didapat : – 2x + 4 + x2 – 4 = 0

x2 – 2x = 0 x ( x – 2 ) = 0 x = 0 atau x = 2

Untuk nilai y, substitusikan nilai x pada y = – 2x + 4 x = 0 y = – 2(0) + 4 = 4


(2)

x = 2 y = – 2(2) + 4 = 0

Karena beda diputar terhadap sumbu y, maka terlebih dahulu rubah fungsi y = f(x) menjadi x = f(y).

y = – x2 + 4 y = – 2x + 4

y – 4 = – x2 y – 4 = – 2x

4 – y = x2 2 – ½ y = x

x = 4 y

V =

b

a

y g y

f 2( ) 2( ) dx

=

  

4

0

2

2 ) dy

2 1 2 ( ) 4

( y y

=

   

4

0

2) dy 4

1 2 4 ( ) 4

( y y y

=

 

4

0

2 y dy 4

1

y

 = 

0 4 2 1 12

1 3 2

y y  

=   

3 8 ) 8 3 16 ( } ) 4 ( 2 1 ) 4 ( 12

1

{ 3 2

4. Jawaban: d.

5 2 14 Pembahasan:

y = x2 dan x + y – 2 = 0 ( y = 2 – x )

Substitusi kedua persamaan untuk mendapat titik potongnya. x2 = 2– x

x2 + x – 2 = 0 ( x + 2 ) ( x – 1 ) = 0 x = – 2 atau x = 1

V =

b

a

x g x

f 2( ) 2( ) dx

=

 

1 2

2 2 2 ( ) dx

) 2

( x x

=

  

1 2

4 2 dx

4

4 x x x

=

2 1 ) 5 1 3 1 2 4

( 2 3 5

 

x x x

x

= ( 2) )}

5 1 ) 2 ( 3 1 ) 2 ( 2 ) 2 ( 4 ( ) ) 1 ( 5 1 ) 1 ( 3 1 ) 1 ( 2 ) 1 ( 4

{( 2 3 5 2 3 5

= )}

5 32 3 8 8 8 ( ) 5 1 3 1 2 4

{(         

= )

5 32 3 8 16 5 1 3 1 2

(     


(3)

= )

5 3 6 21 ( 

= 

5 2 14

5. Jawaban: b. 15 Penyelesaian:

x x dx

x df

  2

) (

df(x)

x2 xdx

c

x

x

x

f

3

12 2

3 1

)

(

3 20 2

1 3

1

.

8

.

4

)

2

(

c

f

6 40 6

12 6

16

c

sehingga c = 2

dx 2 )

(

3 1

2 2 1 3 3 1 3

1

f x dxxx

= 3 2 13

6 1 4

121 xxx

=

1281

1254

7212

 

121

122

2412

= 18012

302

15

6. Jawaban: e. p11C

11 1

Pembahasan:

3sin 10cos dx x x

andai p = 3 + sin x maka dp = Cosx dx

p dpp11c

111 10

7. Jawaban: a. 1

5 sin2

1cos2 2 xx4 x C

Penyelesaian : ∫ (x + 5) cos 2x dx Misal :

u = x + 5  du = dx

dv = cos 2x dx  v = sin2xdx 2

1

∫u dv = uv - ∫ v du

1 1 1 1 1

5 cos2 5 . sin2 sin2 5 sin2 cos2

2 2 2 2 2

1 1

5 sin2 cos2

2 4

x x x x xdx x x x C

x x x C

� �

      

� �

   

8. Jawaban: b. 3 1 21


(4)

Pembahasan: f(x) = ( x – 2 )2 – 4

= x2 – 4x + 4 – 4

= x2 – 4x ( terbuka keatas ) –f(x) = 4x – x 2 ( terbuka kebawah )

Note : Untuk mengetahui bentuk sebuah kurva dapat dilihat pada koefisien x2, jika positif maka kurva terbuka keatas, dan jika negatif terbuka kebawah.

Batas atas dan bawah didapat dari akar – akar x2 – 4x. x2 – 4x = 0

x ( x – 4 ) = 0

x = 0 atau x – 4 = 0 x = 0 atau x = 4 L =

b

a

x g x

f( ) ( ) dx

=

  

4

0

2

2) ( 4 ) dx 4

( x x x x

=

  

4

0

2

2 4 dx

4x x x x

=

4

0

2 dx 2 8x x

=

0 4 3 2 4x2 x3

= (0) }

3 2 ) 0 ( 4 { } ) 4 ( 3 2 ) 4 ( 4

{ 2 3 2 3

=

3 128

64 =

3 1 21 3 128

64 

9. Jawaban: e.

4

x

dx

x

x

x

dx

2

5

4

2

6

8

2

2

Pembahasan:

x

dx

x

x

x

dx

4

2

5

4

2

6

8

2

2

10. Jawaban: b.  15 83


(5)

 

 

 

 

 

 

    

15 83 5 1 3 16

5 1 3 16 -0

1 5 1 1 3 16 0

5 1 0 3 16

5 3 16

4 16

4

2 3

2 3

0 1 5 3 0

1

4 2 0

1

2 2 2

    

 

 

    

  

   

 

              

   

 

   

 

       

 

 

   

 

 

 

  

 

x x

dx x

dx x x V

11. Jawaban: c. -1 Pembahasan:

     

3

2 3

2 2 2) 2 3 40.

3 (

p p

x x x dx x

x

40 } 2 {

)} 3 ( 2 3 3 { 3

2 3 2 3 2

2 3

       

p p p

p x x x

40 2 6

9

27 p3 p2 p 0 40 2

24 p3 p2 p 0 16 2 2

3

p p p ( kalikan kedua ruas dengan ( – )

0 16 2 2

3 p p

p ( gunakan suku banyak untuk mendapatkan nilai p )

Untuk menentukan nilai p dapat dicari dengan menentukan faktor dari perkalian koefisien p3 dan p0 yaitu 1 dan

16. Faktor – faktor yang mugkin adalah : ±16, ±8, ±4, ±2, ±1 . Karena nilai a yang memenuhi adalah –2 maka nilai ½ p = –1

12. Pembahasan: d.

3

1

3

2

3

2

3

1

D-1 =

1

3

3

2

3

2

3

1

1

2

2

1

3

1

13. Pembahasan: a. 800 det A = 20 . 40 - 0. 4


(6)

= 800 14. Pembahasan: a. 250

det A = 25 . 150 - 40. 100 = 3.750 - 4.000 = 250

15. Jawaban: a.      

6 1

Pembahasan:

AB = OBOA

=      

3 5

     

 3 4

=      

6 1

16. Jawaban: a. jk

Pembahasan:

k j i

i

AC AC

AC AB i

AC a b AB

                       

          

                   

  

          

                                  

1 1 0 2 2 0 2 1

2 2 0 4 4

2 2 6 0 2 2

2 0 0

0 2 2 0 6 6 0 2 2

2

17. Jawaban: d. 90o


(7)

0

90

0 cos

0 0 3 3 0

3 3 2 1 1 .

0 3 3 2

0 1 2

3 2

2 1 1 2 0 1 4

1 0

    

        

           

     

    

           

          

        

    

          

          

       

PRQ

RQ PR

RQ PR PRQ RQ PR

r q RQ

r p RP

18. Jawaban: d. 135o

Pembahasan:

a . b = 1 . (-1) + (-1) . 2 + 0 . 2 = -1 – 2 + 0 = -3 |a| =  12 12 02 2

|b| = 12  22  2 2 3

Misalkan sudut yang dibentuk oleh vektor a dan vektor b adalah , maka: 2

2 1 2 1 3 2

3

cos  

    

b a

b a

. Didapat = 135°.

19. Jawaban: e.

2 1

Pembahasan:

a = (2, –1, 2) dan b = (–1, 1, 2)

a . b = 2 . (-1) + (-1) . 1 + 2 . 2 = -2 – 1 + 4 = 1 |a| =  2 2  12  22 4 1 4 3

      

|b| = 12 12 22 1122

Misalkan panjang proyeksi vektor a pada b adalah c, maka: 2

1

  

b b a c

20. Jawaban: c. i j k

3 2 3 1 3 2

  Pembahasan:

a = 2 i –j + 2k dan b = –i + j + 2k

a . b = 2 . (-1) + (-1) . 1 + 2 . 2 = -2 – 1 + 4 = 1 |a| =  2 2  12  22 4 1 4 3

      

|b| =  12  12  22 1 1 2 2

      

Misalkan panjang proyeksi vektor a pada b adalah c, maka:

i j k

i j k

a a

b a c

3 2 3 1 3 2 2 2

. 3 1

2       

 


(8)

Pembahsan:



8 -atau x 3

x

0 8 3 x

0 24 11 0

48 22 2

22 121 16 89

11 16

89

16 89

89 a

11 x y y -x 11

2y 2x -22

2 4 2 18 4

1 4

2 4 2 6

2 2

2 2

2 2

2

2 2

 

  

      

    

    

   

    

 

      

   

x x x x

x

x x x

x y

x

y x

y x

y x

22. Jawaban: b. 9 Pembahasan:

a . b = a1 . b1 + a2 . b2 + a3 . b3 = 0 = 1. 2 + 2 . (-10) + m . 2 = 0

2 – 20 + 2m = 0 - 18 + 2m = 0

2m = 18

m = 9

23. Jawaban: e. 60o

Pembahasan:

 

 

 

 

 

 

2 3 2 2 2 1 2 3 2 2 2 1

3 3 2 2 1 1

b b b a

a a

b a b a b a α

cos

  

 

  

 

   

 

22

 

12

 

-32

 

-12

 

32

 

-22

2 . 3 -1.3 1 -2. α

cos

  

 

   

4 9 1 9 1 4

6 3 2 -α

cos

    

  

14 14

7 α

cos

 

14 7 α cos 

2 1 α

cos  , maka α = 60o karena cos α =

2 1

24. Jawaban: c. 3 1 Pembahasan:


(9)



tidak

p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p b b a c 3 3 1 0 3 1 3 0 3 3 8 7 4 8 4 7 2 2 7 1 2 7 3 1 6 7 3 3 3 2 2 3 7 3 3 4 3 2 3 2 3 2 3 1 3 . 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2                                                                         

25. Jawaban: a. 3x + y + 2 = 0 Pembahasan:

Misalnya (a,b) pada kurva y – 3x – 2 = 0

0 2 3 0 2 3 0 1 1 0 90 90 90 90 0 2 3 0 2 3 0 2 3 1 0 0 1 1 1 0 0 1 0 1 1                                                                                                                      " y " x " y " x ' a ' b " y " x ' b ' a " Y " x b a cos sin sin cos " y " x ' x ' y ' a ' b a b : Sehingga ' b b ' a a ' b ' a b a ' b ' a b a o o o o B. Uraian 1. Pembahasan:

Mencari batas-batas luas daerah: y = x2 dan x + y = 6 y = 6 – x subsitusi y = x2 ke y = 6 – x x2 = 6 – x


(10)

 x2 + x – 6 = 0  ( x + 3 ) ( x – 2 ) = 0

 x = –3 dan x = 2

 

   

 

2 2 2 2

2 2 2

4 4 1 4.1 6 1 4 1 6 5

20 satuan luas 6

6 6 6 1

b ac b ac

D d

L L

a a

 

 �   

2. Penyelesaian:

Stasiun 1 : 480 menit – 48 menit = 432 menit Stasiun 2 : 480 menit – 67.2 menit = 412.8 menit Stasiun 3 : 480 menit – 57.6 menit = 422.4 menit. Model umum pemrograman linier :

Maksimumkan z = x1 + x2 Kendala :

6x1 + 4x2 ≤ 432 5x1 + 5x2 ≤ 412.8 4x1 + 6x2 ≤ 422.4 x1, x2 ≥ 0

3. Penyelesaian:

a.

1

4

2

3

2

y

x

y

x

0 11 0 1

11 11

0 1 1

2 2

11 4 1

3 2

11 4 1

3 2

       

 

    

    

y , x

y x

  

Jadi, Hpnya = {1,0}

b.

6

5

5

3

2

y

x

y

x

1 7 7 1 7 7

7 6 1

5 2

7 5 6

3 5

12 5 1

3 2

    

 

 

 

y , x

y x

  

Jadi, Hpnya = {1,1}

4. Penyelesaian:

a. Komponen vektor AB =

 



          

 

 

      

 

 

8 6 3

5 2 4 x

1 2

1 2

y y

x

b. Besar vektor AB =

2 1

2 2

1

2 x y y

x   

=  62  8 2 36 64 100 10

 

    5. Penyelesaian:


(11)

AB . AC = | AB | . | AC | . Cos α

                                    

                                     

1 1 0 4

1 2 3 0 2

1 1

1 4

1 2 3 0 1

a c AC

a b AB

 

 

 

6 3 1 6 2 2 3

1 1 0

1 1 0 . 1 1 1

1 1 0 1 1

1

. 2 2 2 2 2

    

   

  

    

    

     

    

 

  

 

Cos

AC AB

AC AB Cos

Jadi, A’ = (

2 1

2 ,

2 1


(1)

= 800 14. Pembahasan: a. 250

det A = 25 . 150 - 40. 100 = 3.750 - 4.000 = 250

15. Jawaban: a.      

6 1

Pembahasan:

AB = OBOA

=       3 5



    

 3 4

=       6 1

16. Jawaban: a. jk Pembahasan:

k j i

i

AC AC

AC AB i

AC a b AB

      

          

     

    

     

    

    

    

    

  

    

     

    

          

          

       

1 1 0 2 2 0 2 1

2 2 0 4 4

2 2 6 0 2 2

2 0 0

0 2 2 0 6 6 0 2 2

2

17. Jawaban: d. 90o Pembahasan:


(2)

0

90

0 cos

0 0 3 3 0

3 3 2 1 1 .

0 3 3 2

0 1 2

3 2

2 1 1 2 0 1 4

1 0

    

      

 

  

      

 

  

  

  

 

  

      

 

  

     

 

  

     

  

 

  

     

 

  

     

 

  

    

PRQ

RQ PR

RQ PR PRQ RQ PR

r q RQ

r p RP

18. Jawaban: d. 135o Pembahasan:

a . b = 1 . (-1) + (-1) . 2 + 0 . 2 = -1 – 2 + 0 = -3 |a| =  12 12 02 2

|b| = 12  22  2 2 3

Misalkan sudut yang dibentuk oleh vektor a dan vektor b adalah , maka:

2 2 1 2 1 3 2

3

cos  

    

b a

b a

. Didapat = 135°.

19. Jawaban: e.

2 1

Pembahasan:

a = (2, –1, 2) dan b = (–1, 1, 2)

a . b = 2 . (-1) + (-1) . 1 + 2 . 2 = -2 – 1 + 4 = 1 |a| =  2 2  12  22 4 1 4 3

      

|b| = 12 12 22 1122

Misalkan panjang proyeksi vektor a pada b adalah c, maka:

2 1

  

b b a c

20. Jawaban: c. i j k 3 2 3 1 3 2

  Pembahasan:

a = 2 i –j + 2k dan b = –i + j + 2k

a . b = 2 . (-1) + (-1) . 1 + 2 . 2 = -2 – 1 + 4 = 1 |a| =  2 2  12  22 4 1 4 3

      

|b| =  12  12  22 1 1 2 2       

Misalkan panjang proyeksi vektor a pada b adalah c, maka:

i j k

i j k

a a

b a c

3 2 3 1 3 2 2 2

. 3 1

2       

 


(3)

Pembahsan:



8 -atau x 3

x

0 8 3 x

0 24 11 0

48 22 2

22 121 16 89

11 16

89

16 89

89 a

11 x y y -x 11

2y 2x -22

2 4 2 18 4

1 4

2 4 2 6

2 2

2 2

2 2

2

2 2

 

  

      

    

    

   

    

 

      

   

x x x x

x

x x x

x y

x

y x

y x

y x

22. Jawaban: b. 9 Pembahasan:

a . b = a1 . b1 + a2 . b2 + a3 . b3 = 0

= 1. 2 + 2 . (-10) + m . 2 = 0 2 – 20 + 2m = 0

- 18 + 2m = 0

2m = 18

m = 9

23. Jawaban: e. 60o Pembahasan:

 

 

 

 

 

 

2 3 2 2 2 1 2 3 2 2 2 1

3 3 2 2 1 1

b b b a

a a

b a b a b a α

cos

  

 

  

 

   

 

22

 

12

 

-32

 

-12

 

32

 

-22

2 . 3 -1.3 1 -2. α

cos

  

 

   

4 9 1 9 1 4

6 3 2 -α

cos

    

  

14 14

7 α

cos

 

14 7 α cos 

2 1 α

cos  , maka α = 60o karena cos α =

2 1

24. Jawaban: c. 3 1 Pembahasan:


(4)



tidak

p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p b b a c 3 3 1 0 3 1 3 0 3 3 8 7 4 8 4 7 2 2 7 1 2 7 3 1 6 7 3 3 3 2 2 3 7 3 3 4 3 2 3 2 3 2 3 1 3 . 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2                                                                         

25. Jawaban: a. 3x + y + 2 = 0 Pembahasan:

Misalnya (a,b) pada kurva y – 3x – 2 = 0

0 2 3 0 2 3 0 1 1 0 90 90 90 90 0 2 3 0 2 3 0 2 3 1 0 0 1 1 1 0 0 1 0 1 1                                                                                                                      " y " x " y " x ' a ' b " y " x ' b ' a " Y " x b a cos sin sin cos " y " x ' x ' y ' a ' b a b : Sehingga ' b b ' a a ' b ' a b a ' b ' a b a o o o o B. Uraian 1. Pembahasan:

Mencari batas-batas luas daerah: y = x2 dan x + y = 6 y = 6 – x


(5)

 x2 + x – 6 = 0

 ( x + 3 ) ( x – 2 ) = 0  x = –3 dan x = 2

 

   

 

2 2 2 2

2 2 2

4 4 1 4.1 6 1 4 1 6 5

20 satuan luas 6

6 6 6 1

b ac b ac D d

L L

a a

 

 �   

2. Penyelesaian:

Stasiun 1 : 480 menit – 48 menit = 432 menit Stasiun 2 : 480 menit – 67.2 menit = 412.8 menit Stasiun 3 : 480 menit – 57.6 menit = 422.4 menit. Model umum pemrograman linier :

Maksimumkan z = x1 + x2

Kendala : 6x1 + 4x2 ≤ 432

5x1 + 5x2 ≤ 412.8

4x1 + 6x2 ≤ 422.4

x1, x2 ≥ 0

3. Penyelesaian:

a.

1

4

2

3

2

y

x

y

x

0 11 0 1

11 11

0 1 1

2 2

11 4 1

3 2

11 4 1

3 2

       

 

    

    

y , x

y x

  

Jadi, Hpnya = {1,0}

b.

6

5

5

3

2

y

x

y

x

1 7 7 1 7 7

7 6 1

5 2

7 5 6

3 5

12 5 1

3 2

    

 

 

 

y , x

y x

  

Jadi, Hpnya = {1,1}

4. Penyelesaian:

a. Komponen vektor AB =

 



          

 

 

      

 

 

8 6 3

5 2 4 x

1 2

1 2

y y

x

b. Besar vektor AB =

2 1

2 2

1

2 x y y

x   

=  62  8 2 36 64 100 10  

    5. Penyelesaian:


(6)

AB . AC = | AB | . | AC | . Cos α

    

    

      

           

       

    

    

       

           

       

1 1 0 4

1 2 3 0 2

1 1

1 4

1 2 3 0 1

a c AC

a b AB

 

 

 

6 3 1 6 2 2 3

1 1 0

1 1 0 . 1 1 1

1 1 0 1 1

1

. 2 2 2 2 2

    

   

  

  

 

  

 

   

 

  

 

 

  

 

Cos

AC AB

AC AB Cos

Jadi, A’ = (

2 1

2 , 2 1