Perencanaan Kebutuhan Bahan Makanan (1)

PERENCANAAN KEBUTUHAN BAHAN MAKANAN
PRAKTIKUM MSPM I/M
Dosen Pengampu: Luluk Ria Rahma

Disusun Oleh
Kelompok 2
1. Devita Arviani

(J300120008)

2. Kartika Rohmah Hidayati

(J300120009)

3. Hema Nur Alifah Septiana

(J300120019)

4. Putri Indri Hapsari

(J300120021)


5. Abidin Didik A

(J300120051)

PRODI D3 GIZI
FAKULTAS ILMU KESEHATAN
UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH SURAKARTA
2014

A. KASUS
Sebuah panti wredha dengan klien berjumlah 90 orang meminta mahasiswa Prodi Gizi
UMS untuk membuat menu selama 10 hari, karena belum mempunyai susunan menu yang
permanen. Data yang ada untuk pembelian bahan bakar dan bahan makanan adalag Rp. 10.000/
orang/ hari. Susunlah menu sesuai denghan kaidah yang telah ditetapkan dan dana yang tersedia.
B. LANGKAH-LANGKAH MENGHITUNG KEBUTUHAN BAHAN MAKANAN
1. Menyusun macam bahan makanan yang akan dibeli, lalu digolongkan bahan makanan ke
dalam bahan makanan segar dan bahan makanan kering.
2. Menghitung kebutuhan semua bahan makanan satu persatu :
a) Menetapkan jumlah konsumen, periode penggunaan siklus menu (3 bulan, 6 bulan

b)
c)
d)
e)
f)
g)

atau 1 tahun), frekuensi satu jenis bahan makanan dalam satu siklus menu.
Menghitung berat bersih dalam URT.
Menghitung berat kotor dengan perhitungan BDD.
Menghitung berapa Kali siklus menu digunakan dalam satu periode yang ditetapkan.
Menghitung sesuai kebutuhan konsumen.
Menghitung penyusutan.
Menghitung total kebutuhan BM.

C. PEDOMAN MENU (BAHAN MAKANAN SEGAR, BAHAN MAKANAN KERING,
BUMBU)
1. Kebutuhan Gizi Klien.
2. Siklus Menu.
3. Frekuensi.

4. Standar Porsi.
5. Jumlah hari pelayanan.
6. Peraturan pemberian makanan yg ada.
7. % berat bahan yang tidak dapat dimakan.

MENU PAGI

PEDOMAN MENU
BMS

Nasi putih
Pepes Ikan

BMK

BUMBU

Beras 100 g
Ikan mas 45 g


Garam 2 gram

Kemangi 5 g

Merica 1 gram

Kelapa parut 25 g

Bawang putih 10 gram
Bawang merah 5 gram

Tumis kacang

Kacang panjang

Kecap 20 g

Garam 2 gram

panjang


50 gram

Minyak 5 g

Bawang putih 10 gram
Bawang merah 10 gram

Nasi putih

Beras 100 g

Telur dadar

Telur ayam 55 g

Minyak 10 g

Garam 2 gram


Tumis wortel

Wortel 50 g

Minyak 5 g

Garam 2 gram

tauge

Tauge 25 g

Kecap 20 g

Bawang putih 10 gram
Bawang merah 10 gram

Bubur

Beras 50 g


Garam 2 gram

Daging ayam 40 g
Sawi 25 g

Nasi
Opor Telur

Beras 100 g
Telur ayam 55 g
Kelapa parut 25 g

Minyak 5 g

Garam 2 gram
Bawang putih 10 gram
Bawang merah 5 gram
Kunyit 3 gram
Merica 1 gram

Kemiri 3 gram

Kol Rebus

Kol 25 g

Nasi Putih
Garang Asem

Beras 100 g
Daging Ayam 40 g

Minyak 5 g

Garam 2 gram

Tomat 25 g

Bawang Putih 10 gram


Cabai 25 g

Bawang Merah 5 gram
Daun Salam 2 gram

Cah Kangkung

Kangkung 50 g

Minyak 5 g

Bawang Putih 10 gram

Tomat 25 g

Kecap 20 g

Bawang Merah 5 gram
Garam 2 gram


Nasi Putih

Beras 100 g

Ikan Pindang Kuah

Ikan Pindang 25 g

Minyak 5 g

Garam 2 gram

Kuning

Tomat 75 g

Bawang Putih 10 gram

Cabai 25 g


Bawang Merah 10 gram
Kunyit 3 gram
Daun Salam 2 gram
Serai 2 gram
Kemiri 2 gram

Sayur Gambas /

Gambas/Oyong

Bawang Putih 10 gram

Oyong

50 g

Garam 2 gram
Kunci 2 gram
Daun Salam 2 gram

Nasi Putih
Bistik Ayam

Beras 100 g
Daging Ayam 40 g

Kecap 20 g

Garam 2 gram

Gula Merah 10 g

Bawang Putih 10 gram

Bawang Merah 10 gram

Sayur Tumpang

Tahu 50 g

Garam 2 gram

Labu Siam 50 g

Bawang Putih 10 gram

Santan 25 g

Bawang Merah 5 gram

Cabai 15 g

Ketumbar 2 gram
Daun Salam 2 gram

Nasi Putih
Telur Dadar

Beras 100 g
Telur Ayam 55 g

Garam 2 gram
Bawang Putih 10 gram

Capcay

Kol 25 g

Minyak 5 g

Garam 2 gram

Wortel 25 g

Kecap 20 g

Bawang Putih 10 gram

Brokoli 25 g

Bawang Merah 10 gram

Jamur 25 g

Kecap 20 gram
Merica 2 gram

Nasi Putih
Telur Bacem

Beras 100 g
Telur Ayam 55 g

Kecap 20 g

Garam 2 gram

Gula Jawa 10 g

Bawah Putih 10 gram
Bawah Merah 5 gram
Ketumbar 2 gram

Terong Balado

Terong 50 g

Minyak 5 g

Garam 2 gram

Cabai 15 g

Bawang Putih 10 gram

Tomat 15 g

Bawang Merah 10 gram

Bubur Ayam

Beras 50 g
Daging Ayam 40 g
Caisim 25 g

Garam 2 gram

PEDOMAN MENU

SNACK PAGI
BMS (GRAM)
Gethuk

Singkong 120 g

BMK (GRAM)

BUMBU

Gula Kelapa 10 g

Vanili

Sagu Mutiara 20 g

Daun Pandan

Biskuit

Ubi Rebus

Ketela 120 g

Pisang Rebus

Pisang Kepok 50 g

Goci

Kelapa Parut 20 g

Gula Pasir 10 g

Kue Pukis

Telur Ayam 50 g

Tepung Terigu 20 g
Gula Pasir 10 g

Vanili

Rogut

Kentang 110 g

Tepung Terigu 20 g

Garam 2 g

Agar-agar 15 g

Vanili

Wortel 20 g

Puding Coklat

Coklat Bubuk 2,5 g
Gula Pasir 10 g

Terang Bulan

Telur Ayam 50 g

Tepung Terigu 20 g
Gula Pasir 10 g

Dadar Gulang

SNACK SORE
Nagasari Roti Tawar

Telur Ayam 50 g

Tepung Terigu 20 g

Pisang Raja 50 g

Gula Pasir 10 g

PEDOMAN MENU
BMS (GRAM)
Kelapa Parut 20 g

BMK (GRAM)

BUMBU

Roti Tawar 75 g
Gula Kelapa 10 g

Bubur Kacang

Kelapa Parut 20 g

Kacang Hijau 25 g

Daun Pandan 2 g

Hijau

Gula Kelapa 10 g

Teh Manis

The 5 g
Gula Pasir 10 g

Bolu Kukus

Telur Ayam 50 g

Tepung Terigu 20 g

Soda Kue 2 g

Gula Pasir 10 g

Ovalet 2 g
Margarine 5 g
Soda 10 g
Pewarna Makanan 2 g

Agar-agar

Agar-agar 15 g

Daun Pandan 2 g

Gula Pasir 10 g

Kolak Ubi

Kelapa Parut 20 g

Susu

Gula Kelapa 10 g

Daun Pandan 2 g

Tepung Susu 25 g

Wedang Jahe

Jahe 5 g

Gula Kelapa 10 g

Sawut

Singkong 120 g

Gula Kelapa 10 g

Kue Lumpur

Telur Ayam 50 g

Tepung Terigu 20 g

Pewarna Makanan 2 g

Gula Pasir 10 g

Vanili

Gula Kelapa 10 g

Daun Kelapa 2 g

Klowo

Singkong 120 g

Susu Jahe

Madu 10 g

Tepung Susu 25 g
Gula Pasir 10 g

Pisang Owel

Pisang Kepok 50 g

Keju
Meisis/coklat 5 g

MAKAN SIANG

PEDOMAN MENU
BMS (GRAM)

Nasi Putih
Ayam Goreng

BMK (GRAM)

BUMBU

Beras 100 g
Ayam 50 g

Minyak 10 g

Garam 2 g
Bawang Putih 5 g
Ketumbar 2 g
Merica 2 g

Tahu Goreng

Tahu Putih 50 g

Minyak 10 g

Garam 2 g
Bawang Putih 5 g
Ketumbar 2 g

Sayur Bayam

Pisang Ambon

Nasi Putih

Bayam 50 g

Bawang Putih 5 g

Wortel 25 g

Garam 2 g

Pisang Ambon 50 g

Beras 100 g

Ikan Pindang Goreng

Ikan Pindang 50 g

sop Sayur dan Tahu

Tahu Putih 50 g

Bawang Putih 5 g

Wortel 25 g

Garam 2 g

Kapri 20 g

Merica 2 g

Pepaya

Pepaya 50 g

Nasi Putih
Semur Ayam

Minyak 10 g

Beras 100 g
Ayam 50 g

Gula Kelapa 10 g

Garam 2 g
Bawang Putih 5 g
Ketumbar 2 g

Perkedel Tempe

Tempe 50 g

Minyak 5 g

Garam 2 g
Bawang Putih 5 g
Merica 2 g

Tumis Wortel dan

Wortel 25 g

Minyak 5 g

Bawang Putih 5 g

Kembang Kol

Kembang Kol 25 g

Kecap 10 g

Bawang Merah 5 g
Garam 2 g
Merica 2 g

Nasi Putih
Lele Goreng

Beras 100 g
Lele 50 g

Minyak 10 g

Bawang Putih 5 g
Garam 2 g
Jeruk Nipis 5 g

Tahu Bacem

Tumis Buncis

Tahu 50 g

Buncis 20 g

Minyak 5 g

Bawang Putih 5 g

Kecap 10 g

Garam 2 g

Gula Aren 10 g

Ketumbar 2 g

Minyak 5 g

Garam 2 g

Wortel 25 g

Bawang Merah 5 g
Bawang Putih 5 g
Merica 2 g

Pepaya

MAKAN SIANG

Pepaya 50 g

PEDOMAN MENU
BMS (GRAM)

Nasi Putih

BMK (GRAM)

BUMBU

Beras 100 g

Semur Ayam dan

Ayam 50 g

Garam 2 g

Tempe

Tempe 50 g

Bawang Putih 5 g
Ketumbar 2 g

Sayur Bobor

Daun Lembayung 50 g

Bawang putih 5 g

Kacang panjang 25 g

Garam 2 g

Pisang

Labu siam 25 g

Bawang Merah 5 g

Santan 50 g

Daun Salam 2 g

Pisang Ambon 50 g

Nasi Putih
Sop bakso

Beras 100 g
Bakso 170 g

Bawang Putih 5 g

Ayam 50 g

Merica 2 g

Tahu Putih 50 g

Garam 2 g

Sawi Putih 25 g

Pepaya

Pepaya 50 g

Nasi Putih

Beras 100 g

Ikan Pindang Goreng

Ikan Pindang 50 g

Minyak 10 g

Perkedel Tahu

Tahu 50 g

Minyak 5 g

Garam 2 g
Bawang 5 g
Merica 2 g

MAKAN MALAM

PEDOMAN MENU
BMS (GRAM)

Nasi Putih
Tempe Goreng

BMK (GRAM)

BUMBU

Beras 100 g
Tempe 50 g

Minyak

Bawang Putih 5 g
Garam 2 g
Ketumbar 2 g

Tumis Pepaya Buah

Pepaya Muda 25 g

Minyak 5 g

Garam 2 g

Kecap 10 g

Bawang Putih 5 g
Bawang Merah 5 g

Nasi Putih
Perkedel Tempe

Beras 100 g
Tempe 50 g

Minyak 5 g

Bawang Putih 5 g
Garam 2 g
Merica 2 g

Sayur daun singkong

Daun singkong 50 g

Garam 2 g

tumbuk

Kelapa Parut 20 g

Bawang Putih 5 g
Bawang Merah 5 g
Ketumbar 2 g
Kunyit 2 g

Nasi Putih
Tahu Kuah Kuning

Beras 100 g
Tahu 50 g

Minyak 5 g

Garam 2 g
Bawang Putih 5 g
Bawang Merah 5 g
Merica 2 g
Kunyit 2 g

Capcay

Kol 25 g

Minyak 5 g

Bawang Putih 5 g

Wortel 25 g

Garam 2 g

Brokoli 25 g

Merica 2 g

Jamur Kuping 25 g

Nasi Putih
Oseng Tempe

Beras 100 g
Tempe 50 g

Minyak 5 g

Bawang Putih 5 g

Kecap 10 g

Bawang Merah 5 g
Garam 2 g

Tumis Labu Siam

Labu siam 25 g

Minyak 5 g

Bawang Putih 5 g
Bawang Merah 5 g
Garam 2 g

Nasi Putih
Tempe Bacem

Beras 100 g
Tempe 50 g

Minyak 5 g

Bawang Putih 5 g

Kecap 10 g

Garam 2 g

Gula Aren 10 g

Ketumbar 2 g

Sayur nangka muda

Nangka Muda 50 g

Gula Aren 10 g

Kelapa Parut 20 g

Bawang Putih 5 g
Bawang Merah 5 g
Kemiri 2 g
Garam 2 g
Ketumbar 2 g

Nasi Putih

Beras 100 g

Oseng Tahu +

Tahu Putih 50 g

Minyak 5 g

Bawang Putih 5 g

Sawi Putih

Sawi Putih 25 g

Kecap 10 g

Bawang Merah 5 g
Garam 2 g

MAKAN MALAM

PEDOMAN MENU
BMS (GRAM)

Nasi Putih
Tempe Bumbu Rujak

BMK (GRAM)

BUMBU

Beras 100 g
Tempe 50 g

Minyak 5 g

Bawang Putih 5 g
Bawang Merah 5 g
Garam 2 g
Ketumbar 2 g
Asam Jawa 2 g
Kencur 2 g
Daun Jeruk 2 g

Tumis daun pepaya

Daun Pepaya 50 g

Minyak 5 g

Bawang Putih 5 g

Bawang Merah 5 g
Garam 2 g

Nasi Putih

Beras 100 g

Sayur Tempe

Tempe 50 g

Bawang Putih 5 g

Kelapa Parut 20 g

Bawang Merah 5 g
Ketumbar 5 g
Kemiri 2 g
Garam 2 g

Oseng Sawi + Tauge

Sawi 25 g

Minyak 5 g

Tauge 25 g

Bawang Putih 5 g
Bawang Merah 5 g
Garam 2 g

Nasi putih
pepes tahu

Beras 100g
tahu 50g

daun pisang 25g

kelapa parut

bawang putih 5g
bawang merah 5g
garam 2g

oseng

wortel

dan wortel 25 g

minyak 5 g

merica 2g

brokoli
kol 25 g

bawang putih 5g

brokoli 25 g

bawang merah 5g
garam 2g
merica 2g

nasi putih

beras 100 g

tempe bacem

tempe 50 g

asem asem

minyak 5 g

bawang putih 5 g

kecap 5 g

garam 2g

gula aren 10 g

ketumbar 2g

labu siam 50g

minyak 5g

bawang putih 5 g

daun melinjo 25 g

kecap 10g

garam 2g
ketumbar 2g

D. PERHITUNGAN KEBUTUHAN
1. Bahan Makanan Segar
a) Karbohidrat

No

Nama
Bahan
Dan
Makanan

Berat
Bersih

Kentang

210

210/0,8 2,1 x 247,06 x
5
5
247.06 518,826

518,826 x
3
172.942

90 x
172.942
15.564,78

Ubi

135

2,25 x 180 x 2
810

810 x 3
2430

90 x 2430
218.700

Singkong

120

135/0,7
5
180
120/0,8
5
247.06

141,18 x 2 x 2
564,72

564,72 x 3
1694,16

1694 x 90
152,474.4

1

2

3

Berat
Kotor

Berat Kotor
Frekuensi

Periode
Kebutuhan
( 1 bulan )
(kg)

Jumlah
Konsumen
Klien

Penyusutan 10
%

15.564.78 x 10
%
+ 5.564.78
= 17.121,258
218.700 x 10 %
+ 218.700
= 22.088.7
152.474.4 x
10%
+ 152.474,4
= 167,721,84

Total

17.121.25
8
17,12 kg
22.0887
22,08 kg
167.721,8
4
167.72 kg

b) Protein Hewani dan Protein Nabat

1

Nama
Bahan
Makanan

Berat
Bersih

Daging
Ayam

40

Berat
Kotor

(g)

Berat Kotor
Frekuensi
(g)

68,96

68,96 x 11 –

Periode
Kebutuhan
( 1 bulan )
(kg)

3 x 758,56
= 2275,68

Kebutuhan
Semua Klien

Penyusutan 10
%

Total ( kg )

90 x 2275,68

20.481,12 +

225,29 kg

= 758,56 g

g
=2,27 kg

Telur
Ayam

50

55,56

=204.8112,2
g

204.811,2

9000,72 +
90.000,2

55,56 x 6

3 x 333,36

90 x 1000,08

= 333,36 g

= 1000,08
g

= 90.007,2 g

2

40

50

3

50 x 1
= 50 g

3 x 50 =
150 g

= 99.007,92 g

90 x 150
= 13.500 g

= 0,15 kg
Ikan Mas

45

56,25

4

5

25

27,78

56,25 x 1

3 x 56,25

90 x 168,75

= 56,325 g

= 168,75 g

= 15.187,5 g

110

-

6

27,78 x 3

3 x 83,34

90 x 250,02

= 83,34 g

= 250,02 g

= 22.501,8 g

50

7

-

1,1 x 110 x 10

3 x 1210 g

90 x 3630

= 1210 g

= 3630 g

= 326.700 g

50 x 10 = 500
g

3 x 500 =
1500 g

8

20

x 20 x 1 = 16
g

3 x 16 =
48 g
= 0,048 kg

16,7 kg

2250,18 +
22.501,8

24,75 kg

32.670 +
326.700

32,99 kg

= 32996,7 g
90 x 1500
= 135.000 g

= 1,5 kg
Kac.
Hijau

1518,75 +
15.187,5

= 24.751,98 g

= 3,63 kg
Tempe

14,85 kg

= 16.706,25 g

= 0,25 kg
Tahu

1350 +
13.500
= 14.850 g

= 0,16
Ikan
Pindang

99,008 kg

= 99.007,2

= 1,00008
kg

Ikan Lele

= 225.292,32
g

13500 +
135000

148,5 kg

= 148.500 g
90 x 48

432 + 4320

= 4320 g

4752 g

4,75 kg

c) Sayuran

No

1

2

Nama
Bahan
Dan
Makanan

Berat
Bersih

Berat
Kotor

Berat Kotor
Frekuensi

(g)

(g)

(g)

Kacang
Panjang

100

Bayam

100

100/0,
75

1/2 x 4 x
133,3

=
133,3

= 266,6 g

100/0, ½ x 1 x
71 140,84

Periode
Kebutuhan
( 1 bulan )
(kg)

Jumlah
Konsumen

Penyusutan
10 %

Total

90 x 799,8

71982 + 7198

79,18 kg

= 71982 g

= 79180 g

3 x 70,42

90 x 211,26

= 211,26

= 19013,4 g

1903,4 +
1901,34

3 x 266,6

( 90 )

= 799,8

=
= 70,42 g
140,84
3

Pepaya
Muda

100

100/0,
76

Wortel

100

100/0,
88

20,91 kg

= 20914,74

½ x 1 x 131,57

3 x 65,78

90 x 197,35

= 65,78

= 197,35

= 17761,95

=
131,57
4

(kg)

17761,95 +
1776,195

19,53 kg

= 19538,145
½ x 8 x 113,6

3 x 454,4

90 x 1363,2

= 454,4

= 1363,2

= 1226888

½ x 2 x 100

3 x 100

90 x 300

= 100

= 300

= 27000

½ x 1 x 113,6

3 x 56,8

90 x 170,4

= 56,8

= 170,4

= 15336

245376,8

245,37 kg

297000

29,7 kg

16869,6

16,86 kg

=
133,6
5

6

Tauge

Kapri

100

100

100/0,
88
=
133,6

7

Daun
Singkong

100

100/0,
87

½ x 1 x 114,94

3 x 57,47

90 x 172,41

17068,59

17,06 kg

= 57,47

= 172,41

= 15516,9

½ x 2 x 114,94

3 x 114,94

90 x 344,82

34137,18

34,13 kg

= 114,94

= 344,82

=31033,8

½ x 111,1

3 x 55,55

90 x 166,65

16498,35

16,49 kg

= 55,55

= 166,65

=14998,5

½ x 4 x 133,3

3 x 266,6

90 x 799,8

79180,2

79,18 kg

= 266,6

= 799,8

=71982

½ x 3 x 120,48

3 x 180,72

4879,177

53674,694

53,67 kg

= 180,72

=542,16

½ x 142,8

3 x 71,4

90 x 214,2

21205,8

21,20 kg

= 71,4

= 214,2

19278

½ x 117,64

3 x 58,82

15882,351

17470,586

17,47 kg

= 58,82

= 176,47

=
114,94
8

Sawi Hijau 100

100/0,
87
=
114,94

9

Buncis

100

100/0,
9
=
111,1

10

Kol

100

100/0,
75
=
133,3

11

Labu Siam

100

100/0,
83
=
120,48

12

Kangkung

100

100/0,
7
=
142,8

13

Gambas

100

100/0,
85
=
117,64

14

Nangka
Muda

100

100/0,
8

½ x 125

3 x 62,5

= 62,5

=187,5

½ x 114,94

3 x 57,74

= 57,47

=172,41

½ x 105,26

3 x 52,63

= 52,63

= 157,89

1687,5

17043,75

17,04 kg

15516,9

17068,59

17,06 kg

14210,52

15631,576

15,63 kg

15340,908

16874,998

16,87 kg

19014,084

20915,492

20,91 kg

20769,229

22846,151

22,84 kg

17532,966

19285,71

19,28 kg

= 125
15

Sawi Putih

100

100/0,
87
=
114,94

16

Tomat

100

100/0,
95
=
105,26

17

Daun
Melinjo

100

100/0,
88

x 1 x 113,63

3 x 56,81
= 170,45

=
= 56,81
113,63
18

Daun
Pepaya

100

100/0,
71

x 140,84

3 x 70,42
= 211,26

=
= 70,42
140,84
19

20

Daun
Lembayun
g

100

Kluwih

100

100/0,
65

x 153,84

3 x 76,92
= 230,76

=
= 76,92
153,84
100/0,
77

x 129,87

=
= 64,93
129,87

3 x 64,93
= 194,80

d) Buah-buahan

No

1

Nama
Bahan
Dan
Makanan

Berat
Bersih

Berat
Kotor

Berat Kotor
Frekuensi

(g)

(g)

(9)

Pepaya

509

66,67

Periode
Kebutuhan
( 1 bulan )
(kg)

66,67 x 5

3 x 333,35

= 333,35 g

=1,000,05 g
=1,00005
kg

Kebutuhan
Semua
Klien

Penyusutan
10 %

Total
( kg )

90 x
1000,05

90004,5 x
10%

99004,95
g

=90004,5 g

= 9000,45 g

=
99,00495
kg

+ 90004,5
= 99004,95 g

2

Pisang
Ambon

50 g

66,67

66,67 x 3

3 x 200,01

90 x 600,03

= 200,01 g

= 600,03 g

= 54002, 7
g

= 0,60003
kg

54002,7 x
10%

59402, 97
g

= 5400,27 g

=
59,40297
kg

+ 54002,7
= 59402,97 g

3

Melon

190 g

152,7
8

3,8 x 190 x 1

3 x 722

90 x 2,166

=722 g

=2,166 g

= 194.940 g

19,494 +
194.494
= 214.435 g

4

Jeruk

110 g

2 x 125,78 x
4
= 251,56 g

5

Pisang
Kepok

45 g

66,67

3 x 251,56
= 754,68 g
= 0,75 kg

214,434 g
= 214,43
kg

90 x 754,68 67.921,2 g +
6.792,12
= 67.921, 2
g
= 74.731,32 g

74,71 kg

3960,98 g

66,67 x 2

3 x 133,34

90 x 400,02

= 133,34

=400,02 g

= 3600,8 g

36001,8 x
10%

= 39,60 kg

= 3600,18 g +
36001,8

= 0,40002
kg

= 39601,98 g
6

Pisang

40 g

57,14

57,14 x 2

31 x 114,28

90 x 342,84

3085,56 +

33.971,16

Raja

=342,84 g
=114,28 g

= 0,34 kg

= 30,855,6
g

30,855,6

g

= 33.971,16 g

= 33,97 kg

2. Bahan Makanan Kering

No

Nama
Bahan
Dan
Makanan

Berat
Bersih
(g)

Beras

100

Gula Pasir

Periode
Kebutuhan
( 1 bulan )
(kg)

Kebutuhan
Semua
Klien

½ x 30 x 100
1500

1500 x 3
4500

90 x 4500
405.000

10 g

10 x 10 = 100

100 x 3 =
300

300 x 90
= 27.000

Margarin

5g

5x1=5

5 x 3 = 15

Gula
Merah

10 g

10 x 9 = 90

90 x 3 =
270

15 x 90=
1350
270 x 90
= 24300

Minyak

5g

5 x 36 = 180

18 x 3 =
540

540 x 90
= 48600

Kecap

10 g

10 x 14 = 140

140 x 3 =
420

420 x 90
= 37800

Agar –
agar
Meses

5g

5 x 2 = 10

10 x 3 = 30

5g

5x1=5

5 x 3 = 15

Keju

5g

5x1=5

5 x 3 = 15

Coklat
Bubuk

5g

5x1=5

5 x 3 = 15

30 x 90
= 2700
15 x 90
= 1350
15 x 90
= 1350
15 x 90
= 1350

1

Berat
Kotor
(g)

Berat Kotor
Frekuensi
(9)

2
3
4
5
6
7
8
9
10

3. Bumbu

Penyusutan
10 %

Total
( kg )

405.000 x
10%
40.500
27.000 +
2700
= 29.700 g
130+ 135
= 1485
24300 +
2430
= 26730
48600 +
4860
= 53460
37800 +
3780
= 41580
2700 + 270
= 2970
135 + 135
= 1485
1485

445.500

1485

1,4 kg

29,7 kg
1,4 kg
26,73 kg
53,46 kg
41,58 kg
2,9 kg
1,4 kg
1,4 kg

No

Nama
Bahan
Dan
Makanan

Berat
Bersih
(g)

Garam

2g

Merica

1g

Bawang
Putih

10 g

10/0,88
= 11,36

Bawang
Merah
Kemiri

10 g

10 / 0,9
= 11,11

Periode
Kebutuhan
( 1 bulan )
(kg)

Kebutuhan
Semua
Klien

2 x 38 = 76

76 x 3 =
228

228 x 90
= 20.520

1 x 18 = 18
54 x 11,36
= 613, 63

18 x 13 =
54
613,63 x 3 –
1840,9

3 gram

31 x 11,11
=344,44
3 x4 = 12

344,44 x 3
= 1033,2
12 x 3 = 36

Daun
Salam
Kunyit

1 gram

1x6=6

6 x 3 = 18

2 gram

2 x 5 = 10

10 x 3 = 30

Kunci

2 gram

2x1=2

2x3=6

Serai

3 gram

3x2=6

6 x 3 = 18

Ketumbar

1g

1 x 16 = 16

16 x 3 = 48

Vanili

2g

2x4=8

8 x 3 = 24

Daun
Pandan
Soda Kue

2g

2x4=8

8 x 3 = 24

1g

2x2=4

4 x 3 = 12

Ovalet

2g

2x1=2

2x3=6

Pewarna
Makanan
Kencur

2g

2x2=4

4 x 3 = 12

2g

2x1=2

2x3=6

Asam
Jawa

2g

2x1=2

2x3=6

54 x 90
= 4860
1840,9 x 90
=
1265680,1
1033,2 x 90
= 92.988
36 x 90
= 3240
18 x 90
= 1620
30 x 90
2700
6 x 90
540
18 x 90
= 1620
48 x 90
= 4320
24 x 90
= 2160
24 x 90
= 2160
12 x 90
= 1080
6 x 90
= 540
12 x 90
= 1080
6 x 90
= 540
6 x 90
= 540

Berat
Kotor
(g)

Berat Kotor
Frekuensi
(9)

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17

Penyusutan
10 %

Total
( kg )

20.520 +
2052
= 22.572 g
4860+ 486
= 5346
182248,1

22,57 kg

102286

102,28 kg

3240 + 329
= 3564 gram
1620 + 162
= 1782 gram
2700 + 270
= 2970 gram
180+ 18
= 198 gram
1620+ 162 =
1782 gram
4320+ 432
= 4752
2160+ 216
= 2376
2160 + 216
= 2376
1080 + 108
= 1188
540+ 54
= 592
1080 + 108
= 1188
540 + 54
= 592
540 + 54
= 594

3,5 kg

5,3 kg
182,24 kg

1,7 kg
2,9 kg
0,1 kg
1,7 kg
4,7 kg
2,3 kg
2,3 kg
1,1 kg
0,5 kg
1,1 kg
0,5 kg
0,5 kg