RPP Bahasa Sunda Kelas 8 Semester 2

RENCANA PERANGKAT PEMBELAJARAN
(RPP)
Satuan Pendidikan
Mata pelajaran
Kelas / Semester
Alokasi Waktu

: .............................
: Bahasa Sunda
: VIII / 2
: 4 x 40 menit (2 x Pertemuan)

I.

STANDAR KOMPETENSI
Mampu menyimak, memahami dan menanggapi pembacaan berbagai wacana lirik
(rumpaka) lagu, biografi dan pembacaan bahasan.

II.

KOMPETENSI DASAR

Menyimak bahasan tentang jenis-jenis kesenian daerah

III. INDIKATOR.

Dapat memahami isi wacana

Dapat menyimpulkan jejer wacana

Dapat mendeskripsikan kembali jenis-jenis kesenian daerah

Dapat menanggapi berbagai aspek bahasan.
IV. MATERI POKOK

Bahasan tentang jenis kesenian

V.
KEGIATAN PEMBELAJARAN
A. PERSIAPAN
 Memeriksa kesiapan siswa
 Apersepsi

 Motivasi
B. KEGIATAN INTI
 Siswa menyimak bahasan tentang jenis kesenian
 Bertanya jawab tentang isi bahasan
C. PENUTUP
 Bersama guru, siswa menyimpulkan isi bahasan
VI.






MEDIA DAN SUMBER BELAJAR
Wacana bahasan tentang jenis-jenis kesenian
Majalah
Koran
Tabloid
Buku pegangan


VII. PENILAIAN
A. Jenis tes
: Lisan, tertulis
B. Bentuk Tes : Esai
C. Soal Tes :
1. Naon tema tina eta bahasan ?
2. Kasenian naon bae nu dipedar dina eta wacana ?
3. Cing hidep neangan conto wacana bahasan tina koran atawa majalah ?
Mengetahui
Kepala Sekolah,

............................., Januari 2012
Guru Mata Pelajaran,

.............................
NIP. .............................

.............................
.............................


URAIAN MATERI PEMBELAJARAN
KAMEKARAN SENI SUNDA
Kumaha kamekaran seni Sunda kiwari ?

Pasualan éta geus remen jadi bahan padungdengan. Pangna kitu t éh lantaran kahirupan

urang Sunda kiwari geus loba kapangaruhan ku adat jeung kabiasaan nu jolna di deungeun. Eta hal t éh

gedé pangaruhna kana hirup huripna Seni Sunda. Karasa pisan, seni Sunda anu sakitu euyeubna téh

nungtutan laleungitan. Sok sanajan kitu, henteu kab éh matak pikasalempangeun, sabab aya kénéh
seni Sunda anu hirup, mekar, sarta tetep dipikaresep.

Kasenian Sunda nyampak tur mekar di unggal wewengkon, upamana ba é wayang golék,

calung, kendang penca, jeung degung. Ari anu hirup sarta mekar di hiji atawa sawatara wewengkon
nyaéta sampyong di Kabupaten Majalengka jeung sabudeureunana, Sisingaan di Kabupaten Subang,

Kuda Rénggong di Kabupaten Sumedang, Tarling di Kabupaten Indramayu, Bénjang di Kabupaten


Bandung, Surak Ibra jeung Dodombaan di Kabupaten Garut.

Seni nu husus hirup di Kabupaten Majalengka jeung Kuningan nya éta Gembyung jeung

Sampyong. Hanjakal kamekaranana geus loba kad éséh ku ku seni modéren, anu antukna jadi kurang
dipikawanoh ku masarakat.

Kasenian Sunda lianna anu masih kénéh pada mikaresep sarta sering dipintonkeun boh dina

acara Agustusan, di nu kariaan, malah dina siaran televisi nyaéta calung, réog, degung, jaipongan

jeung wayang golék.

Alesan pangna kasenian calung, réog, degung, jaipongan jeung wayang golék masih bisa

hirup lantaran dianggap mampuh nuturkeun parobahan jaman. Calung ayeuna geus loba pisan
robahna lamun dibandingkeun jeung calung baheula, pangpangna dina lebah nabeuh jeung

lalaguanana. Baheula mah nu disebut calung teh rénténg, lantaran waditrana ngajajar ditalian sina
ngarénténg. Tungtung tali nu hiji ditalikeun kana tihang, ari nu hiji deui ditalikeun kana awak anu


nabeuhna. Atuh nabeuhna gé bari diuk.

Kiwari nabeuh calung téh dijingjing sabab waditrana henteu dirénténgkeun maké tali, tapi

dirénténgkeun maké awi pikeun ngajingjingna. Ku kituna dina magelarkeunana leuwih gampang. Nu

nabeuh bisa gerak kalawan bébas. Malah sangkan leuwih dipikaresep, pintonanana dieuyeuban ku
humor.

UJI KOMPETENSI 1

Pék ku hidep jawab atawa terangkeun !
1.

2.

Naon sababna kahirupan seni Sunda remen jadi bahan padungdengan ?

______________________________________________________________________________

____________________________________________________________________

Seni naon baé anu kiwari geus kadéséh ku parobahan jaman ?

______________________________________________________________________________
3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

____________________________________________________________________


Tuliskeun rupa-rupa seni Sunda nu hirup di wewengkon hidep !

______________________________________________________________________________
____________________________________________________________________

Naon nu jadi alesan pangna seni calung masih dianggap hirup jeung mekar ?

______________________________________________________________________________
____________________________________________________________________

Kumaha bédana dina prakprakan nabeuh calung baheula jeung ayeuna ?

______________________________________________________________________________
____________________________________________________________________

Seni Sunda naon baé nu ayeuna tetep mekar di tatar Sunda ?

______________________________________________________________________________
____________________________________________________________________


Naon fungsi gerak jeung humor dina pintonan calung kiwari ?

______________________________________________________________________________

____________________________________________________________________

Seni naon baé nu mekarna di hiji wewengkon ?

______________________________________________________________________________
____________________________________________________________________

Media naon baé nu bisa digunakeun pikeun mekarkeun seni Sunda ?

______________________________________________________________________________
____________________________________________________________________

10. Kumaha tarékahna sangkan seni Sunda tetep hirup tur mekar ?

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________
____________

LEMBAR PERBAIKAN / PENGAYAAN
Istilah Kasenian

Teangan harti istilah kasenian ieu di handap dina kamus !
1.
waditra
_____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________
2.
wiraswara
_____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________
3.
juru sekar
_____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________
4.

wirahma
_____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________
5.
nganggit
_____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________
6.
anggana sekar
_____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________
7.
rampak sekar
_____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________
8.
aransemen
_____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________
9.
bendé
_____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________
10.
gending karesmén
_____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________
UJI KOMPETENSI 3
Tuliskeun rupa-rupa waditra atawa alat kasenian Sunda nu ku hidep dipikanyaho !
1.
_______________________________________
2.
_______________________________________
3.
_______________________________________
4.
_______________________________________
5.
_______________________________________
6.
_______________________________________
7.
_______________________________________
8.
_______________________________________
9.
_______________________________________
10.
_______________________________________

Materi Panambah :
Kalimah sipat

RENCANA PERANGKAT PEMBELAJARAN
(RPP)
Satuan Pendidikan
Mata pelajaran
Kelas / Semester
Alokasi Waktu
I.

II.

: .............................
: Bahasa Sunda
: VIII / 2
: 4 x 40 Menit ( 2 x pertemuan)

STANDAR KOMPETENSI

Mampu membaca, memahami dan menanggapi berbagai wacana puisi sawer, cerita
wawacan, sajak, dan karangan argumentasi
KOMPETENSI DASAR
Pembacaan puisi

III. INDIKATOR

Dapat membaca sajak dengan lafal, tekanan, intonasi, dan penjiwaan isi yang tepat.

Dapat membaca sajak dengan penampilan dan improvisasi yang baik.

Dapat menerangkan tentang teknik pembacaannya.

Dapat memperbaiki atau menyempurnakan pembacaan sajak.
IV. MATERI POKOK

Sajak
V.
KEGIATAN PEMBELAJARAN
B. PERSIAPAN
 Memeriksa kesiapan siswa
 Apersepsi
 motivasi
C. KEGIATAN INTI
 Secara bergantian siswa membacakan sebuah sajak
 Bersama-sama menyimak sajak yang dibacakan
 Bertanya jawab tentang nsur yang dibaca
 Bersama guru menemukan nsure-unsur sajak
 Bert anya jawab t ent ang isi sajak
D. PENUTUP
 Bersama guru, siswa menyimpulkan isi sajak
 Siswa dit ugaskan unt uk membuat sajak bebas
VI.
MEDIA DAN SUMBER BELAJAR
 Cont oh-cont oh sajak
 Buku pegangan
 M ajalah
 Surat kabar
VII. PENILAIAN
A. Jenis t es
: Lisan, t ert ulis
B. Bent uk Tes : Esai
C. Soal Tes
:
1. Sebut keun pikiran ut ama dina sajak !
2. Naon nu dimaksud diksi dina sajak ?
3. Sebut keun unsur-unsur sajak !
4. Terangkeun eusi sajak ku basa hidep sorangan !
M enget ahui
Kepala Sekolah,

............................., Januari 2012
Guru M at a Pelajaran,

.............................

.............................

NIP. .............................

.............................

URAIAN MATERI PEMBELAJARAN
KAM AM PUH M ACA
M aca mangrupa salah sahiji kagiat an diajar anu t ujuan umumna pikeun meunangkeun
informasi anyar. Sedengkeun t ujuan husus t ina maca nya ét a pikeun kalangenan (r ékr éat if), upamana
baé maca ompu, novel, majalah, komik, jeung sajabana. Tujuan husus ompu nyaet a pikeun nambahan
pangaweruh, sapert i maca buku pangajaran jeung majalah ilmiah.
Kamampuh maca bisa dilat ih, t api nu pangpent ingna mah kumaha numuwuhkeun minat maca.
Lamun dipasing-pasing minat maca ngawengku dua bagian. Kahiji minat maca spont an (dadakan)
jeung minat maca t erpola (dijadwal).
M inat maca dadakan t umuwuh t ina mot ivasi personal (diri pribadi) siswa. Sedengkeun minat
maca dijadwal (t erpola) t umuwuh dina kagiat an diajar ngajar di sakola.
Ciri anu mibanda minat macana luhur diant arana t eu wel éh ngamangpaat keun wakt u luangna
pikeun maca, resep n éangan kasempet an pikeun maca, resep maca rupa-rupa bacaan, maca t éh
mangrupa kabut uh, sart a maca t éh didadasaran ku karesep.
Kamampuh maca bisa diukur ngaliwat an t és. Upamana baé ngukur kamampuh maca gancang.
Siswa anu bisa maca 120 kecap dina samenit kaasup siswa anu kamampuh macana alus. Sabalikna nu
bisa maca kurang t i 80 kecap kaasup siswa nu kurang.
Di handap aya ompu hasil t és kamampuh maca siswa. Tenget an ku hidep!
Tabel 1
Kamampuh M aca Gancang
Siswa Kelas 2a
No.
Lobana kecap/ menit
Jumlah siswa
1.
98
2
2.
103
15
3.
111
8
4.
115
5
5.
121
3
Jumlah siswa
33
Tina ompu di luhur kat it én yén t ina jumlah 33 siswa anu di t és maca gancang, nu kamampuh
macana alus aya 3 urang, anu kamampuh macana kurang aya 2 urang, sedengkeun 28 siswa aya dina
t ingkat an cukup.
Tab él di luhur bisa digambarkeun dina wangun grafiks. Tit énan ku hidep!
Jumlah siswa
15 –
8 5 3 10 .
98

.
.
.
.
103
111
115
121
Lobana kecap/ menit
Tina grafiks kat it én leuwih j ént r é, yén siswa anu bisa maca 103 kecap/ menit leuwih loba (aya 15
urang).
Tab él di luhur ogé bisa dij ént r ékeun ku model grafik sapert i di handap.
Lobana
Kecap/ mnt

16
14
12
10
8
6
4
2
0

98
103
111
115
121
Jumlah
siswa

LEMBAR PERBAIKAN / PENGAYAAN
Sanggeus maca wacana di luhur, jawab/ t erangkeun pananya ieu di handap!
1. Terangkeun, naon baé gunana maca !
2. Sebut keun t ujuan husus t ina maca !
3. M aca naon baé nu t ujuanana pikeun r ékr éat if !
4. Naon b édana maca dadakan jeung maca anu dipola !
5. Sebut keun ompu siswa anu minat macana luhur !
6. Tab él 1 ngagambarkeun ngeunaan naon ?
7. Dina ompu 1, garis omput er (ka luhur) nuduhkeun naon ?
8. Sedengkeun garis horijont al (ka gigir) nuduhkeun naon ?
Tit enan ompu di handap, t uluy jawab pananyana !
NO.

PAKASABAN KOLOTNA

JUM LAH SISWA

1

Tani

40

2

Wiraswast a

25

3

Dagang

15

4

Guru

3

4

ABRI

1

JUM LAH SISWA

84

1. Sabaraha siswa anu pakasaban kolot na wiraswast a ?
2.
3.
4.
5.

Pakasaban naon anu jumlah siswana panglobana ?
Pakasaban naon anu jumlah siswana pangsaeut ikna ?
Jumlah siswa anu pakasaban kolot na dagang nyaét a
Robah ompu di luhur kana wangun grafik !

Robah ku hidep dat a babandingan kandungan susu kadel é, jeung susu sapi ieu di handap kana
wangun ompu!
Kandungan susu kadel é / 100 g : kalori 44; cai 90,8; omput e 3,6; lemak 2,0; karbohidrat 2,9; abu 0,5;
kalsium 15; fosfor 49; nat rium 2; jeung besi 1,2.
Kandungan susu sapi / 100 g : kalori 59; cai 88,6; omput e 2,9; lemak 3,3; karbohidrat 4,5; abu 0,7;
kalsium 100; fosfor 90; nat rium 16; jeung besi 0,1.

TABEL KANDUNGAN SUSU KADELE JEUNG SUSU SAPI
No.

Kandungan / 100 g

Susu Kadele

Susu Sapi

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.

Kalimah Bilangan

Dina wacana ngeunaan Maca Tabel kapanggih aya sababarah kalimah anu nuduhkeun kalimah
bilangan. Cont ona baé:
1.
Siswa anu dit és maca gancang aya 33 urang.
2.
Siswa anu aj én macana cukup aya 28 urang.
Dina cont o di luhur, 33 jeung 28 t éh kaasup kana kecap bilangan nu nuduhkeun jumlah.
Cont o kalimah séj énna nu omp kecap bilangan nyaét a:
3.
Kamari M ang Surja ngala kalapa samanggar.
4.
Kuring mah lain anak cikal, t api kat ilu.
5.
Neng Yéyén mah unggal semest er t éh r éngking kahiji baé.
Kecap samanggar nuduhkeun bilangan jumlah, sedengkeun kecap kat ilu jeung kahiji, nuduhkeun
t ahapan.
Dumasar kana cont o di luhur bisa dicindekkeun, y én kalimah bilangan nyaét a kalimah anu carit aanana
diwangun ku kecap bilangan, boh nu nuduhkeun jumlah at awa t ahapan.
Tenget an cont o séj énna kalimah bilangan ieu di handap!
1. Buku dina lomari aya t ilu puluh judul.
2. Soal ulangan t éh aya sapuluh nomer.
3. Siswa anu pinunjul pasanggiri maca sajak t éh aya opat an.
4. Aki kuring umurna geus dalapan puluh t aunan.
5. Sawah Haji Durahman kab éhna aya dua belas h ékt ar.
6. M inyak t anah sadreumna aya dua rat us lit er.
7. Kuring t éh anak kadua t ina opat sadulur.
8. Béas pit rah t éh meunang dalapan kint al.

Uji Kompetensi
Kalimah ieu di handap, ku hidep leungkepan nepi ka jadi kalimah bilangan!
1. Kacamat an Cingambul ……………………………………………………………………..
2. Rumah sakit di M ajalengka ..………………………………………………………………
3. M obil Jurusan Cikijing Bandung ………………………………………………………….
4. Buku nu aya di perpust akaan ………………………………………………………………
5. Harga b éas ayeuna …………………………………………………………………………
6. Siswa nu bisa omput er di kelas VIIIB ……………………………………………………
7. M urid SM P 3 ………………………………………………………………………………..

Materi Panambah :
Ist ilah Teknologi

RENCANA PERANGKAT PEMBELAJARAN
(RPP)
Sat uan Pendidikan
M at a pelajaran
Kelas / Semest er
Alokasi Wakt u

I.

II.

: .............................
: Bahasa Sunda
: VIII / 2
: 4 x 40 menit ( 2 x pert emuan)

STANDAR KOMPETENSI
M ampu mengungkapkan pikiran, ssperasaan daan keinginan secara lisan dalam
berwawancara, berdiskusi, menyampaikan informasi, menyampaikan laporan perjalanan,
memandu acara, dan memandu diskusi

KOMPETENSI DASAR

Berwawancara dengan narasumber

III. INDIKATOR.

Dapat merumuskan t ema wawancara

Dapat menyusun pokok-pokok pert anyaan wawancara

Dapat menyampaikan pert anyaan-pert anyaan dengan jelas, t erbat as

Dapat menyampaikan pert anyaan dengan kat a-kat a t erpilih, lagu kalimat yang baik,



dan sant un.
Dapat memint a penjelasan t ambahan dengan kalimat yang baik
Dapat memperbaiki at au menyempurnakan pert anyaan-pert anyaan wawancara.

IV.

MATERI POKOK

V.

KEGIATAN PEMBELAJARAN

Berwawancara

A. PERSIAPAN
 M emeriksa kesiapan siswa
 Apersepsi
 mot ivasi

B. KEGIATAN INTI
 Dengan cermat siswa menyimak penjelasan guru t ent ang t at acara berwawancara
dan hal yang perlu dipersiapkan sebelum wawancara

 Secara bergant ian siswa melakukan lat ihan berwawancara
 Bersama-sama menyimak penampilan t emannya yang sedang berlat ih
 Dengan bimbingan guru, siswa memperbaiki / menyempurnakan dalam
berwawancara

C. PENUTUP
 Bersama guru, siswa menyimpulkan mat eri yang t elah dipelajari
 Siswa dit ugaskan unt uk berwawancara dengan t okoh masyarakat di desanya
VI. MEDIA DAN SUMBER BELAJAR
 Buku pegangan
 M ajalah
 Surat kabar
VII. PENILAIAN
A. Jenis t es
: Lisan, t ert ulis
B. Bent uk Tes : Esai
C. Soal Tes
:
Prak hidep ngawawancara t okoh masyarakat / t okoh seni di daerah hidep ! Tulis heula
padoman wawancarana kalawan lengkep!
M enget ahui
Kepala Sekolah,

............................., Januari 2012
Guru M at a Pelajaran,

.............................

.............................

NIP. .............................

.............................

URAIAN MATERI PEMBELAJARAN
Baca cont o wawancara di handap !
Siswa
Guru
Siswa
Guru
Siswa
Guru
Siswa
Guru
Siswa
Guru

:
:
:
:
:
:
:
:
:
:

Siswa
Guru

:
:

Siswa

:

Guru
Siswa
Guru
Siswa
Guru
PEDARAN

:
:
:
:
:

“ Assalamu’ alaikum ! ”
“ Wa’ alaikum salam warohmat ulloh ! ”
“ Hapunt en Pa, manawi t eu ngaganggu, abdi hoyong wawancara sareng Bapa !”
“ Oh, mangga. Bad é wawancara perkawis naon hidep t éh ?”
“ Abdi hoyong t erang perkawis Wajar Dikdas 9 t aun. Kumaha ét a t éh maksadna ?”
“ M aksadna, unggal murangkalih kudu sakola minimal dugi ka t ingkat SLTP.”
“ Dupi nu dimaksad 9 t aun, kumaha ?”
“ Upami di ét ang, 9 t aun t éh sakola di SD lamina 6 t aun sareng di SM P 3 t aun ! ”
“ Kumaha upami sepuh ét a murangkalih t éh t eu mampuh nyakolakeun, Pa ?”
“ Kanggo anu sepuhna t eu gaduh at anapi miskin ku pamar ént ah dibant os. Pan ayeuna
mah aya program BOS sareng KBBS at anapi BAGUS ! ”
“ Kanggo nu angger alim neraskeun aya sangsina at anapi hent eu, Pa ?”
“ Ayeuna mah t eu acan aya sangsi husus sapert os di luar negri. Tapi kapayunna mah nu
t eu neraskeun t éh bakal kénging sangsi t i pamar ént ah. ”
“ Rupina cekap sakieu waé heula nu t iasa dit aroskeun ka Bapa. Hat ur nuhun parant os
nyayogikeun wakt os kanggo wawancara.”
“ Sami-sami. Bilih panasaran t iasa naroskeun deui ! ”
“ Insya Alloh. M angga Pa ! ”
“ M angga ! ”
“ Assalamu’ alaikum ! ”
“ Wa’ alaikum salam warohmat ulloh ! ”

Sabada maca cont o wawancara ant ara siswa jeung guru, hidep bisa nyindekkeun y én
wawancara t éh hiji kagiat an t anya jawab ant ara nu ngawawancara jeung nara sumber. Tujuanana
nyaét a pikeun meunangkeun informasi anu diperlukeun ku nu ngawawancara.
Aya sababaraha hal anu kudu diperhat ikeun lamun urang r ék ngayakeun wawancara. Diant arana baé :
1.

Tangt ukeun heula hal naon nu r ék dit anyakeun;

2.

Saha nu r ék diwawancarana;

3.

Iraha wakt u nu alus pikeun ngayakeun wawancara.
Lamun hal di luhur geus dit angt ukeun, Léngkah-l éngkah nu kudu dipigaw é nyaét a nyusun

pat al ékan. Lobana luyu jeung informasi nu hayang kat arima ku urang. Kecap pananya anu dipak é kudu
luyu jeung hal nu r ék dit anyakeun. Upamana baé kecap saha pikeun nanyakeun ngaran, iraha pikeun
nanyakeun wakt u, naon pikeun nanyakeun barang, kumaha pikeun nanyakeun kaayaan, jeung

sabaraha pikeun nanyakeun jumlah.
Pat alekan anu disusun kudu luyu jeung palangeranana, nyaét a :
1.

Pilih kecap pananya nu luyu jeung hal nu r ék dit anyakeun;

2.

Basa nu digunakeun kudu luyu jeung undak ususk basa;

3.

Pat al ékan ulah ngayayay, t api kudu ringkes t ur j ént r é;
Dina prakna wawancara, urang kudu sopan, som éah sart a gunakeun lent ong anu had é.

LEMBAR KAGIATAN SISWA
Di handap aya cont o wawancara anu can sampurna. Sampurnakeun at awa lengkepan ku hidep nepi
ka bener t ur merenah !
Siswa
: “ Wilujeng énjing, Pa ! ”
Guru Silat
: “ _____________________________________ ! ”
Siswa
: “ ___________________________________________________________ ! ”
Guru Silat
: “ Oh, hent eu ! M angga baé upami aya t aroskeuneun mah ! ”
Siswa
: “ Dupi pagurun silat nu dipingpin ku Bapa t éh naon namina ?”
Guru Silat
: “ ________________________________________________________ ! ”
Siswa
: “ ___________________________________________________________ ! ”
Guru Silat
: “ Aya pangint en 25 t aun mah !”
Siswa
: “ Saha nu kagungan pokal ngadegkeun ieu paguron t éh, Pa ?”
Guru Silat
: “ Pun Bapa nu jenenganana Abah M ardi ! ”
Siswa
: “ ___________________________________________________________ ! ”
Guru Silat
: “ Kanggo ngajaga diri w é bilih aya bancang pakéwuh ! ”
Siswa
: “ ___________________________________________________________ ! ”
Guru Silat
: “ Sami-sami Cép. Walaikum salam ! ”
UJI KOM PETENSI 2
Ayeuna, prak hidep nyusun pat al ékan pikeun ngayakeun wawancara. Sam ém éhna, t angt ukeun heula
t éma wawancara ! Lobana cukup sapuluh pat al ékan.
Téma
: ______________________________
Nara Sumber
: ______________________________
1.
_______________________________________________________________________
2.
_______________________________________________________________________
3.
_______________________________________________________________________
4.
_______________________________________________________________________
5.
_______________________________________________________________________
6.
_______________________________________________________________________
7.
_______________________________________________________________________
8.
_______________________________________________________________________
9.
_______________________________________________________________________
10. _______________________________________________________________________

Kalimah Pananya
Sakumaha nu kungsi dipedar di kelas VII, kalimah pananya nyaét a kalimah nu t ujuanana pikeun
nanyakeun hiji perkara anu can dipikanyaho at awa pikeun nguji kamampuh bat ur.
Cont ona:
1. “ Iraha t uang rama bad é angkat ka Sumberjaya t éh?”
2. “ Sabaraha urang anu t eu milu upacara bendera Senen kamari t éh?”
3. “ Di mana neundeun duit t éh?”
4. “ Cik Tis, naon nu dimaksud kalimah pananya?”
5. “ Jajang, sabaraha ari t ujuh puluh salapan dibagi t ilu?”
Tina cont o di luhur kanyahoan y én dina kalimah pananya umumna dimimit ian at awa mak é kecap
pananya, sapert i iraha, dimana, kumaha, sabaraha, naon, jeung sajabana.
Lent ong Kalimah Pananya
Dina basa t inulis, kalimah pananya salawasna dipungkas ku t anda pananya (?). Ari dina basa lisan
mah, pikeun nangt ukeun kalimah pananya t éh ku lent ongna. Biasana dina engang panungt ungna
diucapkeun leuwih t arik.
Cont ona:
1. Rék iraha indit ka Bandung t éh?

2. Sabaraha buku t ulis t éh hargana?
Uji Kompet énsi
Robah kalimah ieu di handap kana kalimah pananya!
1. Dina po é Rebo lanceuk kuring r ék pindah ka Kadipat en.
__________________________________________________________________________
2. Lant aran duit na kurang, buku t éh t eu t ulus dibeuli.
__________________________________________________________________________
3. Pun Bapa dina sasih Romadhon kamari t eu saum jalaran t eu damang.
__________________________________________________________________________
4. Dua po é deui ka lebaran, N éng Yant i dit inggalkeun maot ku lanceukna.
__________________________________________________________________________
5. Siswa anu t eu milu upacara dikumpulkeun di lapang.
__________________________________________________________________________

Materi Panambah :
1. Rarangken t ukang –ing/ -ning
2. Kecap pangant et

RENCANA PERANGKAT PEMBELAJARAN
(RPP)
Sat uan Pendidikan
M at a pelajaran
Kelas / Semest er
Alokasi Wakt u

I.
II.

: .............................
: Bahasa Sunda
: VIII / 2
: 2 x 40 menit

STANDAR KOMPETENSI
M ampu mengungkapkan pikiran, perasaan dan keinginan secara t ert ulis dalam bent uk
menulis sisindiran, surat , esai, laporan dan gugurit an.

KOMPETENSI DASAR

M enulis laporan

III.

INDIKATOR

Dapat menent ukan t opik

Dapat menent ukan kerangka karangan (laporan)

Dalam menulis bagian pendahuluan dengan baik

Dapat mengembangkan kerangka karangan menjadi laporan.

Dapat menulis bagian penut up laporan dengan baik.

Dapat menyempurnakan karangan laporan.

IV.

MATERI POKOK
Laporan Kegiat an

V.

KEGIATAN PEMBELAJARAN
A. PERSIAPAN
 M emeriksa kesiapan siswa
 Apersepsi
 M ot ivasi

B. KEGIATAN INTI
 Siswa memperhat ikan dengan seksama penjelasan guru t ent ang cara menulis

C.

laporan kegiat an
 Dengan bimbingan guru, siswa menulis laporan kegiat an
 Bersama guru memperbaiki penulisan laporan kegiat an

PENUTUP
 Bersama guru, siswa menyimpulkan mat eri yang t elah dipelajari
VI. MEDIA DAN SUMBER BELAJAR
 Buku pegangan
 M ajalah
 Surat kabar
VII. PENILAIAN
A. Jenis t es
: Lisan, t ert ulis
B. Bent uk Tes : Esai
C. Soal Tes
:
Prak hidep nyusun laporan kegiat an ngadongdon (nyaba, ngajugjug) ka hiji t empat nu
ngandung sajarah! Hal nu kudu dit ulis :
1. Bubuka
2. Eusi
3. Panut up
M enget ahui
Kepala Sekolah,

............................., Januari 2012
Guru M at a Pelajaran,

.............................

.............................

NIP. .............................

.............................

URAIAN MATERI PEMBELAJARAN
Laporan t éh eusina mangrupa pert anggungjawaban kagiat an nu geus dilaksanakeun.
Tujuanana pikeun m ér é informasi jeung ngaévaluasi sukses hent euna hiji kagiat an. Laporan kagiat an
resmi dit epikeun sacara t inulis.
Laporan kagiat an disusun sacara sist emat is sapert i di handap.
1.
Bubuka, ngawengku : kasang t ukang, dasar, t ujuan,
2.
Ngaran at awa t éma kagiat an
3.
Wakt u jeung Tempat Kagiat an
4.
Anggaran Biaya
5.
Susunan Panit ia
6.
Panut up
Dina nyusun laporan kagiat an perhat ikeun hal ieu di handap !
1.
Tangt ukeun heula t opik nu r ék dilaporkeun
2.
Susun rangka laporanana;
3.
M ekarkeun jadi laporan anu lengkep;
4.
Gunakeun kalimah-kalimah anu jelas t ur gampang kahart i;
5.
Tulis sakab éh kagiat an t i mimit i t at ahar nepi ka lekasan.
6.
Tuliskeun hasil t ina ét a kagiat an.
Kagiat an nu bisa dit ulis laporanana diant arana baé :
a.
Darmawisat a
b.
Kémping
c.
St udi Banding
d.
St udi Tour
e.
Ngeusi Pakanci (liburan)
f.
Pasanggiri, jeung sajabana.
Sangkan leuwih j ént r é, t enget an cont o laporan Kagiat an di handap !

Topik : M i éling Hari Pendidikan Nasional
Kagiat an dina raraga mi éling HARDIKNAS OSIS UPTD SM P Negeri 1 Cingambul mangrupa salah
sahiji kagiat an nu geus dijadikeun kagiat an t aunan anu dieusi ku rupa-rupa kagiat an lomba. Et a
kagiat an t éh dipiharep bisa ngarojong geusan ngaronjat keun mut u pendidikan. Lian t i ét a, kagiat an nu
dilaksanakeun miboga fungsi salaku wadah pikeun mekarkeun bakat , minat jeung pr ést asi parasiswa.
Dina raraga mi éling Hari pendidikan Nasional t aun 2006, OSIS UPTD SM P Negeri 1 Cingambul
ngayakeun sababaraha kagiat an boh nu sipat na r ékr éat if boh pr ést at if. Et a kagiat an dilaksanakeun t i
t anggal 30 April 2006 nepi ka 1 M éi 2006.
Kagiat an nu sipat na r ékr éat if nyaét a lomba sap éda sant ai. Sakur siswa kelas VII jeung VIII nu
boga sap édah dianjurkeun miluan kana ét a kagiat an. Siswa kelas 3 t eu diwajibkeun miluan ieu
kagiat an sabab keur dipuseurkeun pikeun nyanghareupan Ujian Nasional.
Kagiat an pr ést at if nu dilaksanakeun diant arana baé nyaét a lomba dina widang agama, olah
raga jeung umum. Dina widang agama, kagiat anana nya ét a lomba baca t ulis Al-Quran jeung lomba
adzan. Dina widang olah raga, diayakeun lomba volly ball jeung bask ét ant ar kelas. Unggal kelas kudu
ngirimkeun dua t im volly put ra put ri jeung dua t im basket put ra put ri. Sedengkeun widang umum
kagiat anana nyaét a cerdas cermat anu soalna ngawengku sakab éh mat a pelajaran.
Hasil t ina ét a kagiat an nu sifat na pr ést at if dijadikeun bahan pikeun miluan dina kagiat ankagiat an nu dilaksanakan ku inst ansi séj én boh di t ingkat kacamat an boh dit ingkat kabupat en.

LEMBAR PERBAIKAN / PENGAYAAN
Prak ku hidep Jieun laporan kagiat an. Kad é t ulis heula rangka laporanana !
Topik : ________________________________________________
Rangka laporan :
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
_____________________________________________________
___________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
Laporan Kagiat an nu geus dimekarkeun
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
_________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
_________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
_________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
_________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________

Materi Panambah :
1.
2.
3.
4.

Kalimah salancar basajan
Kalimah salancar jembar
Gaya basa rarahulan
Gaya basa kadalon

RENCANA PERANGKAT PEMBELAJARAN
(RPP)
Sat uan Pendidikan
M at a pelajaran
Kelas / Semest er
Alokasi Wakt u

I.

: .............................
: Bahasa Sunda
: VIII / 2
: 4 x 40 M enit ( 2 x pert emuan)

STANDAR KOMPETENSI
M ampu membaca, memahami dan menanggapi berbagai wacana puisi sawer, cerit a
wawacan, sajak, dan karangan argument asi

II.

KOMPETENSI DASAR
M embaca wacana t ent ang pahlawan

III.

INDIKATOR
• Dapat memahami isi wacana biografi
• Dapat menyimpulkan jejer wacana biografi
• Dapat mendeskripsikan kembali isi wacana biografi.
• Dapat menjelaskan makna kepahlawanan t okoh.
• Dapat menanggapi berbagai aspek wacana biografi.

IV.

MATERI POKOK
Biografi

V.

KEGIATAN PEMBELAJARAN
A. PERSIAPAN
 M emeriksa kesiapan siswa
 Apersepsi
 mot ivasi

B. KEGIATAN INTI
 Dengan lafal yang baik dan benar, siswa membaca wacana t ent ang pahlawan
 Secara bergant ian siswa membaca penggalan wacana dengan baik
 Bersama-sama memperhat ikan t emannya yang sedang membaca wacana
 Dengan bimbingan guru, siswa memperbaiki / menyempurnakan kesalahan dalam
membaca wacana

VI.

 Bert anya jawab t ent ang isi wacana
C. PENUTUP
 Bersama guru, siswa menyimpulkan mat eri yang t elah dipelajari
 Siswa dimot ivasi unt uk berani membaca dengan baik dan benar
MEDIA DAN SUMBER BELAJAR
 Buku pegangan
 M ajalah
 Koran

VII. PENILAIAN
A. Jenis t es
: Lisan, t ert ulis
B. Bent uk Tes : Esai
C. Soal Tes
:
Prak baca sapada wacana kalawan bener !
M enget ahui
Kepala Sekolah,

............................., Januari 2012
Guru M at a Pelajaran,

.............................

.............................

NIP. .............................

.............................

URAIAN MATERI PEMBELAJARAN
Baca wacana di handap kalawan bedas t ur bener lent ongna !

K.H. ABDUL HALIM
K.H. Abdul halim t éh salasahiji pahlawan anu ged é jasana, ut amana dina widang pendidikan.
Anjeunna t éh put ra K.H. Iskandar, hiji ulama kamashur put ra Abdullah Kohar anu dina jaman
jumenengna jadi panghulu di kawadanaan Jat iwangi.
Kiai H. Abdul Halim dibabarkeun di Désa Sut awangi, Jat iwangi t aun 1887 M aséhi, at awa
meneran t aun 1304 Hijriah. M angsa anjeunna murangkalih kat elahna Ot ong Syat ori. Hent eu kungsi
ngalaman kanyaah jeung kadeudeuh bapa, lant aran kaburu dit ilar dina keur burey keneh.
Kahirupan Ot ong Syat ori t éh prah baé kawas barudak anu séj én. Ngan aya onjoyna, nyaét a pint er
gaul jeung salawasna kat urut ku bat ur ulinna, kaasup ku barudak Cina jeung Arab.
Umur sapuluh t aun, Ot ong geus lancar maca Qur’ an. Ti dinya t erus diajar aksara Lat én ka
pend ét a urang Walanda, ngaranna Van Hoeven, anu cicing di Cideres. Sajaba t i diajar nulis jeung maca
t éh bari diajar basa Walanda deuih.
Nincak umur lima welas t aun, Ot ong masant r én ka Lont angjaya di Desa panjalin, Kacamat an
Leuwimunding. Ti dinya masant r én ka Bobos, Kacamat an Sumber, Cirebon. Tuluy pindah ka Ciwedus
anu aya di Kacamat an Cilimus Kabupat en Kuningan. Pamungkas masant r én di Kedungwuni,
Pekalongan, Jawa Tengah.
Taun 1908, miang ka M ekah. Salian t i diajar agama Islam ogé diajar basa Cina, t i mukimin urang
Tiongkok. M alah sat erusna mah kat aji ku gerakan anu dipingpin ku Jamaludin Al Afgani, ulama
kasohor anu gagasanana jadi anut an sawat ara t okoh Islam t ingkat dunya.
Taun 1911 Ot ong mulih t i mekah sart a gent os nami jadi Abdul Halim. Ti harit a anjeunna
ngawit an ngadegkeun majlis élmu, hiji lembaga anu bagerak dina widang pendidikan. Ari dina widang
kamasarakat an mah anjeunna ngadegkeun Hayat ul Qulub (Kahirupan Hat é), t aun 1912. Dina t aun
1916 ét a organisasi robah jadi Persyarikat an Oelama (PO) sart a t aun 1942 robah jadi Perikat an Umat
Islam (PUI).
Dina jaman penjajahan Walanda loba at uran anu ngarugikeun jeung ngarendahkeun umat Islam
kat ut bangsa Indonesia. Ningali kaayaan kit u K.H. Abdul Halim remen prot és ka pamar ént ah kolonial.
Taun 1918 anjeunna mingpin aksi mogok buruh pabrik gula di Kadipat en jeung di Jat iwangi.
Dina raraga ngahont al kamerd ékaan, K.H. Abdul Halim ngiring dina kagiat an Badan Penyelidikan
usaha Persiapan Kemerd ékaan Indonesia (BPUPKI). Et a pangna ku pamar ént ah Républik Indonesia
dileler gelar pahlawan Perint is Kemerd ékaan ogé.
Dint en Sen én, 7 M éi 1962, meneran t anggal 3 Zulhijjah 1381 H. K.H. Abdul Halim mulih ka
Rahmat ulloh.
Pikeun mi éling kana jasa-jasana, kiwari diabadikeun ku Pamar ént ah Daérah Kabupat en
M ajalengka jadi ngaran jalan raya ant ara Cigasong nepi ka M unjul.

LEMBAR PERBAIKAN / PENGAYAAN
Jawab pananya ieu di handap !
1. K.H. Abdul Halim t éh kaasup pahlawan dina widang pendidikan. Naon sababna?
________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________
2. Terangkeun deui asal muasal anjeunna !
________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________
3. Tuliskeun, di mana waé anjeunna masant r én ?
__________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________
4. Kumaha sikep K.H. Abdul Halim kana hal diajar ? Naon bukt ina ?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
______________________________________________________________
5. Diajar naon waé salami anjeunna mukim di M ekah ?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
______________________________________________________________
6. Tuliskeun, organisasi naon waé nu ku anjeunna diadegkeun !
________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________
7. Naon nu dipidamel ku anjeunna mangsa ningali kat eupanujuan ka pamar ént ah Kolonial Walanda ?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
______________________________________________________________
8. Tuliskeun, naon pancén BPUPKI t éh ?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
______________________________________________________________
9. Naon alesan pamar ént ah Republik Indonesia pangna K.H. Abdul Halim dileler Pahlawan Perint is
Kamerdekaan ?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
______________________________________________________________
10. Aj én at ikan naon nu kapanggih sabada hidep maca ét a wacana ?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________

Materi panambah :
1. Kalimah pangant et
2. Kalimah Parent ah

RENCANA PERANGKAT PEMBELAJARAN
(RPP)
Sat uan Pendidikan
M at a pelajaran
Kelas / Semest er
Alokasi Wakt u

I.

: .............................
: Bahasa Sunda
: VIII / 2
: 4 x 40 menit ( 2 x pert emuan)

STANDAR KOMPETENSI
M ampu mengungkapkan pikiran, perasaan daan keinginan secara lisan dalam
berwawancara, berdiskusi, menyampaikan informasi, menyampaikan laporan perjalanan,
memandu acara, dan memandu diskusi

II.

KOMPETENSI DASAR
M enyampaikan informasi

III.

INDIKATOR
• Dapat menyusun pokok-pokok informasi yang diperoleh dari berbagai sumber informasi.
• Dapat menyampaikan informasi dengan jelas sert a ut uh.
• Dapat menjawab pert anyaan yang diajukan.
• Dapat memperbaiki at au menyempurnakan penyampaian informasi.

IV.

MATERI POKOK
Informasi

V.

KEGIATAN PEMBELAJARAN
A. PERSIAPAN
 M emeriksa kesiapan siswa
 Apersepsi
 mot ivasi

B. KEGIATAN INTI
 Dengan cermat siswa menyimak penjelasan guru t ent ang cara menyampaikan
informasi yang benar

 Dengan bimbingan guru, siswa menyusun pokok-pokok informasi
 Dengan bimbingan guru siswa secara bergant ian menyampaikan informasi di depan
kelas

 Bersama guru memperbaiki penyampaian siswa t ent ang informasi.
C. PENUTUP
 Bersama guru, siswa menyimpulkan mat eri yang t elah dipelajari
VI. MEDIA DAN SUMBER BELAJAR
 Buku pegangan
 M ajalah
 Surat kabar
VII. PENILAIAN
A. Jenis t es
: Lisan, t ert ulis
B. Bent uk Tes : Esai
C. Soal Tes
:
Prak ku hidep t epikeun beja/ informasi pent ing nu geus kat arima ku hidep t ina TV at awa
radio, kalawan daria !
M enget ahui
Kepala Sekolah,

............................., Januari 2012
Guru M at a Pelajaran,

.............................

.............................

NIP. .............................

.............................

URAIAN MATERI PEMBELAJARAN
Unggal wakt u urang t eu bisa leupas t ina runt uyan kajadian. Boh nu keunana ka diri sorangan
boh ka bat ur. M alah loba kajadian nu keunana ka balaréa. Sapert i ayana longsor, lini, banjir, sunami,
gunung bit u, hujan angin, jeung sajabana t i ét a.
Lumangsungna kajadian moal bisa kanyahoan ku bat ur nu aya di daérah séjén lamun t eu aya
nu nepikeunana. Pon kit u deui kajadian di daérah at awa nagara séjén ogé moal kanyahoan ku urang
lamun t eu aya nu ngabéjakeunana.
M alah dina kahirupan sapopo é, urang mindeng narima b éja boh nu pikabungaheun,
pikasediheun boh nu mat ak pikaket ireun. Et a b éja t éh aya nu kudu dit epikeun ka nu séj én. Sok komo
mun mangrupa amanat , kudu dit epikeun ka nu dit uju kalawan bener.
Nepikeun b éwara kudu merhat ikeun sababaraha hal, diant arana baé :
1. Naon kajadianana
2. Wakt u lumangsungna kajadian nu rék dib éwarakeun;
3. Tempat kajadianana;
4. Pihak nu ngarandapan ét a kajadian;
5. Akibat t ina ét a kajadian;
6. Tarékah pikeun ngungkulanana;
7. Hasilna.
Sajaba t i ét a, b éwara kudu dit epikeun kalawan gembleng kalawan ngagunakeun kalimahkalimah anu éfékt if t ur jelas nu dilengkepan ku dat a anu bener. Ieu hal t éh pikeun ngayakinkeun ka
nu narima b éwara. M alah ulah kaliwat béjakeun t i mana sumber b éwara.
Basa, lent ong jeung rengkuh kacida kudu diperhat ikeunana lamun hidep keur nepikeun
bewara. Témbongkeun paroman nu pinuh ku kayakinan. Ulah n émbongkeun sikep anu bisa
nimbulkeun kacangcayaan anu narima b éwara.
UJI KOM PETENSI
Hidep kungsi nyaksian hiji kajadian at awa nampa anamat nu kudu dit epikeun ngeunaan hiji
kajadian ? Pék t ulis heula kalawan lengkep luyu jeung pat okan nu geus dit at aan di luhur ! Tuluy
t epikeun di hareupeun babat uran. M un aya nu nanyakeun ngeunaan ét a kajadian, jawab kalawan
bener t ur j ént r é!
_____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
________________________________________
_____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
________________________________________
_____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_______________________________________________________

LEMBAR PERBAIKAN / PENGAYAAN
Ngagunakeun Gaya Basa
a. Gaya Basa Ngasor (Lit ot es)
Salah sahiji pasipat an urang Sunda nyaét a handap asor. Dina nepikeun carit aan sakapeung mah sok
dibalibirkeun at awa t eu sajalant rahna. Komo anu sipat na pribadi mah. Geura p ék t it énan cont o
paguneman di handap!
H. Anwar
: “ Assalamu’ alaikum! ”
M ang Pipin
: “ Wa’ alaikum salam! Geuning Kang Haji! Bad é angkat ka mana, Kang Haji t éh,
sapert os nu dines pisan? Et a deui cacandakan sakit u seueurna?”
H. Anwar
: “ Ah… hent eu dines t euing mah, ieu baé ngiriman b éas sakilo-kiloeun mah keur si
cikal! ”
M ang Pipin
: “ Ku mat ak reueus, Kang Haji mah Tuang Put ra t éh sadayana di ka pondokkeun! ”
H. Anwar
: “ Bubuhan kuringna euweuh kanyaho baé! Tamba nganggur, peupeuriheun
disakolakeun mah t eu kamodalan! ”
M ang Pipin
: “ Ih, percant eun, apanan sakit u seueurna kagaduh Kang Haji mah, t anah ogé di
unggal t empat ! ”
H. Anwar
: “ Tanah sat apak peucang! M oal ogé pimahieun keur nyakolakeun budak jaman
kiwari mah! Hayu at uh ah bisi beurang t euing! Assalamu’ alaikum! ”
M ang Pipin
: “ Wa’ alaikum salam! ”
Dina paguneman di luhur aya sababaraha kecap anu ngagunakeun gaya basa ngasor. Cont ona:
1. “ Ah… hent eu dines t euing mah, ieu baé ngiriman b éas sakilo-kiloeun mah keur si cikal! ”
Kecap sakilo-kiloeun dina cont o t adi t angt una ogé ukur babasan. M ungguh kanyat aanana mah nu
dibawa ku Haji Anwar t éh leuwih t i sakilo. Tujuan sakilo-kiloeun t éh ést u keur mamandapan.
2. “ Bubuhan kuringna euweuh kanyaho baé! Tamba nganggur, peupeuriheun disakolakeun mah t eu
kamodalan! ”
3. “ Tanah sat apak peucang! M oal ogé pimahieun keur nyakolakeun budak jaman kiwari mah! Hayu
at uh ah bisi beurang t euing! Assalamu’ alaikum! ”
Kecap euweuh kanyaho, tamba nganggur jeung satapak peucang, sabenerna b éda jeung
kanyat aan. Tujuanna pikeun mamandapan sangkan t eu kat ara sombongna.
b. Gaya Basa Kadalon (pleonasme)
Dina kahirupan sapopo é mindeng kapanggih anu nyarit a sapert i kieu:
1.
Dadan : “ M an, cing pundurkeun ka t ukang saeut ik m ot or t éh, ieu mobil r ék parkir! ”
Eman : “ M angga ké sakedap! ”
2.
Dadan : “ Ku naon hayam t éh siga nu gering?”
Rudi : “ Puguh geus saminggu, t eu daékkeun nginum cai-cai acan! ”
Kecap pundurkeun ka tukang, dina kalimah kahiji jeung kecap nginum cai-cai acan dina kalimah
kadua, sabenerna kaleuleuwihi. Sabab sanajan ukur nyebut kecap mundur jeung nginum og é
geus jelas. Jadi kecap ka t ukang jeung cai t eu kudu dipak é.
Cont o séj énna anu sering kapanggih di ant arana ngapung ka luhur, labuh ka handap, rieut sirah,
mules beut eung, ngeluk t ungkul, ngabecir lumpat , hanjat ka darat , jeung r éa-r éa deui.
A. Jieun kalimah nu mak é gaya basa ngasor t ina kecap ieu di handap!
1. imah - saged é pelok
__________________________________________________________________________
2. saung but ut
__________________________________________________________________________
3. sawah – sacangkewok
__________________________________________________________________________
4. komput er – murah
__________________________________________________________________________
5. duit – sap érak
__________________________________________________________________________

B. Jieun kalimah nu make gaya basa kadalon t ina kecap ieu di handap!
1. labuh ka handap
__________________________________________________________________________
2. rieut sirah
__________________________________________________________________________
3. mules beut eung
__________________________________________________________________________
4. ngeluk t ungkul
__________________________________________________________________________
5. ngabecir lumpat
__________________________________________________________________________

Materi Panambah :
1. Kalimah Wawaran
2. Kalimah Pananya
3. Gaya basa ngasor

RENCANA PERANGKAT PEMBELAJARAN
(RPP)
Sat uan Pendidikan
M at a pelajaran
Kelas / Semest er
Alokasi Wakt u

I.

: .............................
: Bahasa Sunda
: VIII / 2
: 4 x 40 menit ( 2 x pert emuan)

STANDAR KOMPETENSI
M ampu mengungkapkan pikiran, perasaan dan keinginan secara t ert ulis dalam bent uk
menulis sisindiran, surat , esai, laporan dan gugurit an.

II.

KOMPETENSI DASAR
M enulis esai

III.

IV.

INDIKATOR
• Dapat menent ukan/ memilih t opik dan t ema yang t epat .
• Dapat merincikan pokok-pokok esai dalam kerangka karangan.
• Dapat membuat bagian pembukaan dan penut up dengan baik.
• Dapat menyajikan gagasan, pendapat , kesimpulan dll., dalam bagian-bagian at au
paragraf yang jelas.
Dapat menyajikan esai dengan bahasa, pemakaian kalimat dan pilihan kat a y