EFEK PENGGUNAAN PETA DAN GLOBE TERHADAP PRESTASI BELAJAR SlSWA DALAM MATA PELAJARAN IPS Dl SDN 09 BELAKANG BALOK KECAMATAN AUR BIRPJCO TIGO BALEH KOTA MADYA BUKlTTlNCGl

LAPORAN PENELITIAN

EFEK PENGGUNAAN PETA DAN GLOBE TERHADAP PRESTASI
BELAJAR SlSWA DALAM MATA PELAJARAN IPS Dl SDN 09
BELAKANG BALOK KECAMATAN AUR BIRPJCO TIGO BALEH
KOTA MADYA BUKlTTlNCGl

L

rz

W

&

OLEH :

Dra. Zuraida
( Ketua Peneliti )

Penelitian i n i dibiayai oleh :

Dana Rutin IKlP Padang
Tahun Anggaran 199711998
Surat perjanjian kerja No. 11lPT37. H.8/N.1.4.211997
Tanggal 23 Juni 1997

INSTITUT KEGURUAN DAN ILMU PENDIDIKAN PADANG
1998

'/Ti.iUA

1L1I

: j)rae zarzidz

- ~ l & ~ o:t 1
a . D r a . Elma d l v : i
2.

Dra. ~. - : ~ l l y mZen
i


3 . ips. z a i n a l A b i d i n
4. Dr.- Z u u d i

D a l z m P r o s e s Bela jar :.;ensajar d i ke1a.s penggunazn media

p e n d i d i k a s a n g a t p e r l u . 3&an
13malilt ( 1986 ; 11 ) mengatakan
penggwlazn media p e n d i d i k a n d i sekolah-seiiolan a d a l a h mutl&
b a g i guru y m g p r o f e s i o n a l . 7lenggunaaa media penga j a r a n dalain p r o s e s b e l a j a r mengajar merupal;a.ii. ~ n ~ d utar;la
al
unt~m
! e~ngemjangkan p o t e n s i an&. d i d i k akLa pengetahurn s o s i a l dan
p e n g z j a r a n s e j a r a h di S e k o l a h D a s a , d i sntara j e n i s - j e n i s
media pendidilcan a d d a h p e t a dan globe.
P e a e l i t i a n y a i g b e r j u d u l 113fekpengguna= p e t a dan g l o be t e r h a d a p p r e s t a s i b e l a j a r s i s w a dalam mata p e l a j a a n I P S l l
( s t u d i e k s p e r i m e n d i k e l a s V SDli 09 Belakang Balok B u k i t t i n g g i )
$Iasalah yang d i t e l i t i a d a l z h apakah a d z e f e k penggunaan p e t a
dan globe t e r h a d a p p r e s t a s i b e l a j a r s i a w a d a l a n mata p e l a j a r Ilrnu Penge.tahum S o s i a l . S e s u a i dengan t u j u a yang hendak d i c a p a i dalam p e n e l i t i a n ini a d a l a h i n g i n n e l i h a t perbedaan p r e s t a s i b e l a j a r siswa yang Uajar mengglmakan p e t a
dan g l o b e dengan p r e s t a s i b e l a j a r siswa yang t i d a k menggunakan p e t a dan g l o b e pada mata p e l a j a r a n IPS Se jarah.

H i p o t e s i s p e n e l i t i a n i n i a d a l a h p e n g a j a m IPS yang
me.nggunakan p e t a dan g l o b e a k a 1 e . b i n b a i k efeknya t e r h a d a p
p r e s t a s i siswa d z r i pada yang t i d z k menggunaka? p e t a dan
globe pada bahan k a j i a n s e j a r a h dengan pokok bahasan Zaman
Penduduiran Jepang.
P e n e l i t i a n i n i d i l a k s m a l c a n pzda SDH 09 3 e l a k a . g Balok
Kodya B u k i t t i n g g i , p o p u l a s i dalam p e n e l i t i a n i n i a d a l a h s e nua siswa k e l a s V yang berjumlah 53 orzng, kemadian p e n e l i t i
. ..
.._.,
memilih 40 orang siswa s e b a g a i s m p e l p e n e l i t i a n i n i .
8 '

Untuk memperoleh d a t a dalam p e n e l i t i a n i n i , p e n u l i s

I

I

I


I
I

1
I

,

I

I,

menyusun i n s t r u m e n p e n e l i t i m berupa t e 3 ob j e k t i f b e r d a s a r kan GBPP SD 1994 dan buku-buku SD yang r e l e v = . S e t e l a h anal i s i s terhadap item-item y a i t u dengan m e l i h a t i n d e k kesuk a r a n , indek d a y a beda, u j i r e l i a b i l i t a s d m u j i v a l i d i t a s
t e r n y a t a d a r i 40 b u t i r s o a l yang ' t e r 2 i l i h hzj-a 3 0 b u t i r
seal i n i l a h yang. d i j a d i k a n pre -Leo d m pos t e s .
i

3atz j-:ns telei.1 ter::umpul d i o l z h dengal s t a t i s t i k yang
s a a u a i y a i t u u n t u k menguji Tes Perbedaari Dua Rata-Bata de
ngan U j i t (!Tea t ) . Sehingga d i t e m u k v l

= 1 9 , 5 , k p = 15,55,
dsg = 4 , 4 2 d a n Yes t h i t u n g 2,141, sedangkan t t a b e l I ,68
pada taraf n y z t a 0,05 ( t a r a f kepercayaan 95%)
'i'ernyata Yes t h i t u n g a ' r e s -t - t z b e l . K e s i m p ~ l a ~ ypenga
g u n a m p e t a dan globe akan l e b i h b a i k e f e k n y a t e r h z d a p p r e s t a s i b e l a j a r siswa d a r i pada yzng tidal4 menggundcan p e t a
an globe dalarn penga j.aran .IPS, bahan k a j i a n Se.jarah.

-

Kegiut~ipwcl itinn memp&nn bn3irul dwi d m m .p w m n u ti~qgidi
, ~nmpir~g
r>e.tldidika!dat: ycs?rlgabdim~
kqada Maqm-akaf. Regiatrnl ycnelitian isli barus dil&~atlakasl
oleh lKLP Padm~syang dikerjakm~oleh staf ukade~l~ikan~ya
ddmn ran&. menirigkatkrul m u h ~
pitndidh~,meldui yt:l~i~~ghim~
n~utustofhde~nik,bnik sebagRi dosen nmwy~n~
yrtneliti.

Kami m c n ~ m b u p,es~~bira

t
nsdla y;mg d i l h l peneliti ur~tuk~ncnjawahberbqaj
ye~masalaf~mi
peeiidika~,b&k ymg bersifi inter;ksi beb@ faktor yang ~nernpengaruhi
puktzk kPpendidikan,yr;l~gmsnar~
males-ibidmg sludi, ntaupufl proses pe~lpjzrmndais11
lieIus p g sdd~gaixnlyn n~unci~l
dnlnnl kajian ini. H s i l penelitinn s+pt:~fiini jeios
tnrnarnbd~uPrtwasm\dm yt~n;rhan;ulkito tenfang proses pcndidikml. bIlalarlpul brwil
~~"elitirtn
bii rnurlj$in nlasih tnernnjukrvl bebel-npakelemnhan, rLa1nun s a p yakiu hnsilnya
d q a t dipakai s e b w b@nn dnri upap p e n i n g h t ~nluhi
~ pendidilm~p d a m~rnmyn
K i m i men$~urapl:ml di r n w yang &an d:?@ senl&in basyak penelitiuu ymg hnsilnya
d q a t lal(~;rn~g
djttmqkas1 ddml p.;~lin&ihl dan pengmbatlgml teo1-i dm yr.aktek
kependidikan
HnsiI yene!iliru~illi teInh ditelndl oleh tim psreviu ugul do11 h-yorwl penelitim
h b n p Paleljtiwl JKJP .Padalp, y w g dilidwkrn~sccnra "blind revie.vhag". Kanudian
diserinurka~ym~gtnelibakkan dosen £ahlitas IfW Ydm8 untuk hrjunt~diseminasi. Mudnh~nndnlm.npeneiitinn ilii be~-~~mIfbai

bngi pengmlbaulgau iihl~up d a mnwmlyu dm]
petlinglmntm~mutu sttaf ukndeinik BrDPudwg.
Pada kesempatai ini kami inpjr~meo,gucapkmlterirna knsih kegada berbqni yih&
prig menlbzmtu trriaksntmoy, paslitinn ii,te~mtmm
keyndn pinlpi~ml o ~ ~ b at~.l-hit
p.

yx1.8mcnjadi crbjeIr penelition, responden ymg rlle~~jadi
sanve! pemll'iu r t tim p€W3%ri~
Tx111bagaPnlelitim! dwl doses1 senior psdn setiap f;lkulhs di linghx~ga~
LKJP Pad;n~gp ~ g
ma?jadi pembdlas ulmln ddml s a n ~ i n penditian.
r
Secmn ki1r1s1.16
Lwni rnenyampaikm
twinla knsill kqmda D i r e k c P e s ~ ~ b i nPet~eljliatl
m~
dm] Pe~~ghdiml
kepstfa M
a-,

Direkornt Je~lds-dPendidika~iT i n a , y a ~ gt e l d ~herkenan manberi b.xlg:tn pe.?~dmm
!mjye~lditia?hi. K;uni ];&in Imlps dedihsi dm kwjmm~ayang I~?E$~I~JIsl..hma ill;,
yenelitiun ini tidrtk aka11 d q a t diseiesaikatl sebq,nimmlay m g dillamykm, kerjnsana pig
baik ini d i h m r r y h ~a h menjdi Iebih baik I@ di 11151r;np ~ nkntl
g damlg.

iii

3AF.2:kR

1.51

Iial a m m-

.................
...................
.....................
......................
.................................
.......................

.....................
..............................
...................

L a t a r 3elakang iiasalafi
I d e n t i f ikasi ieizjc

caia;

z d a l & s e t j a p peru.b&z;i

y a l g r e l a t i f meiietey

Jiin.~l:g~
l d r u yzqg t e r j a d i s e S z z e i l l a s i l c
!
a
i
2


c;lcJcu 12,tihz,li

~ t 2 ; lF ~ I ~ ; - : ~ . ? J ; %(I; u - ~ ) a r j a n , l ? S S : 3 5 , ) .

l j r o s e s u s a h a :rang c?ilaii l s ; u jra~,~
s e c a r a Ires e l a r u h a i s e b a g a i h a s i l ~ e n ~ d r n i:ldividu
a l
i t u sell-d i r i d a l v n i n t e r d ~isn y e dengax
(Sup= j ax,
1989:35).

-

1. G e s t a s i ?,elaj,ar.

S y a o d i h ( 1 983 :1 2 4 ) m e n d e f i n i s i l c m p r e s t a s i b e l z j er s e S a g z i b e r i l t u t :

H a i l b e l a j a x e r u p a k z i s e 5 d . a p r i l a l c u yang d i n i l i k i o l e h siswa s e b a g a i a h b a t d a r i p r o s e s b e l a j a ? yang t e l a l ~d i t e i n p a t i n y a , m e l i p u t i sernua d c i b z t dari p r o s e s b e l a j a r yacg b e r l m g s u n g d i sekol a h nzupun d i l u a r s e k o l a h y a i g b e r s i f a t k o g n i t i f ,
a f e l c t i f , 1naupu.n p s i k o a o t o r , yang s e n g a j a a t ~ u p u n
yulg t i d a k sengaja.

.-

.

P r e s t a s i b e l a j a r d a p a t d i jadilczn s e b a g s ~ ii n d i k a s i

d z r i b e r h a s i l z t a u t i d a k n 9 a siswa d a l m pexgzlaman bel a j a x n y a , y a i t u b e r d a s a r k a n pada h s i l t e s y a n g d i l d - -

saaI

Dokumen yang terkait

PENINGKATAN AKTIVITAS DAN PRESTASI BELAJAR SISWA DALAM PELAJARAN IPS DENGAN MENGGUNAKAN PETA MELALUI METODE KERJA KELOMPOK DI KELAS IV SDN 3 SUKAJAWA BANDAR LAMPUNG

0 6 34

PENGGUNAAN MEDIA GAMBAR PADA MATA PELAJARAN IPS UNTUK MENINGKATKAN AKTIVITAS DAN HASIL BELAJAR SISWA KELAS IV SDN 4 BRANTI RAYA

0 18 16

PENINGKATAN AKTIVITAS DAN HASIL BELAJAR MATA PELAJARAN IPS MENGGUNAKAN MEDIA GRAFIS PADA SISWA KELAS V SDN 3 NEGARARATU KECAMATAN NATAR

0 6 19

PENGGUNAAN MEDIA PETA TERHADAP PENINGKATAN AKTIVITAS DAN HASIL BELAJAR MATA PELAJARAN IPS PADA SISWA KELAS V SD NEGERI 1 GUNUNG REJO KECAMATAN WAY LIMA KABUPATEN PESAWARAN TAHUN PELAJARAN 2012-2013

0 15 52

EFEKTIVITAS PENGGUNAAN MEDIA FOTOGRAFI TERHADAP PRESTASI BELAJAR GEOGRAFI KELAS XI IPS SMA MUHAMMADIYAH 1 PRINGSEWU TAHUN PELAJARAN 2012-2013

0 12 53

PENGGUNAAN STRATEGI PEMBELAJARAN BERBASIS MASALAH UNTUK MENINGKATKAN PRESTASI BELAJAR PADA MATA PELAJARAN IPA SISWA KELAS V SDN 4 KOTA KARANG BANDAR LAMPUNG TAHUN PELAJARAN 2012/2013

0 6 36

HUBUNGAN ANTARA DISIPLIN BELAJAR DENGAN PRESTASI BELAJAR IPS SISWA KELAS IV SDN 1 RAJABASA RAYA KECAMATAN RAJA BASA KOTA BANDAR LAMPUNG TAHUN PELAJARAN 2014/2015

0 6 54

METODE SOSIODRAMA UNTUK MENINGKATKAN MOTIVASI DAN PRESTASI BELAJAR SISWA DALAM MATA PELAJARAN TARIKH

0 1 12

UPAYA MENINGKATKAN HASIL BELAJAR SISWA DALAM MATA PELAJARAN MATEMATIKA MELALUI MODEL PEMBELAJARAN INSIDE-OUTSIDE CIRCLE PADA SISWA KELAS VI.B SDN 09 PASAMAN Yulinar SDN 09 Pasaman Email: yulinar01gmail.com

0 0 10

MENINGKATKAN PRESTASI BELAJAR MATA PELAJARAN IPS MELALUI MODEL PEMBELAJARAN LEARNING TOGETHER BAGI SISWA KELAS VI SEMESTER II TAHUN PELAJARAN 20152016 DI SDN 1 NGEMBEL KECAMATAN WATULIMO KABUPATEN TRENGGALEK

0 0 7