Struktur Komunitas Rumput Laut (Makroalga) pada Daerah Rataan Terumbu Karang di Perairan Pantai Pulau Lingga Provinsi Kepulauan Riau.

STRUKTUR (OMUNITAS RTJMPIJI LAIJT (MAXROALGA) PADA

DAERAII RAIAAN TERUMBU KAXANC DI PERAIRAN PANT I

PUL U

T,INGGAPROVINSIKEPTJLAI] N RIATJ

SKNIPSI

S RJANA

BIOI,O(]I

OLEq:
SAIJML
8P.06 t33 092

JTJRUSAN

BIOLOGI


FAKIN,TAS MATEMATII(A I'AN ILMU PENGE.IAqUAN AI,AM
UNIVERSNAS ANDAINS

Penelitian tenrdg Struktur Komunihs Rumps Laul O,tak$abr) pad! DeBfi
g di Prrai@ Panlai Pulau LingiBn Provinsi Kepulaur Riatr
dilaluld ddi buld Des.mber 2009 trpai Meel 2010. Tujud pdclilim uiuk
ncngcbhui konposisi dd srflldu komuib malsologa dan kordisi Iingkued lji
p€dim pmhi pulau linggr Penelitian ini ,lilatuke ddgan mcrodc srey dm
pencmbil
melode kudrat mel.lui jalur
di dla nasiu
p€.gmah. ld€nrifiklsi wpel nakDalga dilrkukd di laboBtoriu ekotogi
peEiEn
biologi Marenatik
llnu Pengebhun Alsm, Univ.Eites
Andal6. Hdil p€n.liri didapatkd l8 jenh rumpur
rdg lerdni dari lclas
PhNophyde (3 jdh), Rhodophycae (9 je.n) dm chlomph),cm (t j.nis).
Pdaen@ rutupan nalmalga b€i(ier anlaF 2,25-13,37 %, biomNnys bc'ki$r

2120,20-11191.79 E/n',. Kemsmd jenis nbltudsa brgolons edss
densF lndels dreFib b€ i*r anuE l. -).t dan inde\. lesa;Ea;
anllB 0,44-0,35. Komlosisi jenis konunius di Pcdinn polai pulau lingga tida(
serupa keuli ontaF siasiun lI ds IIL F kbr nsika kinia aj. slma p.nelitim
ldala]] suhu belkiss 30 3lqc, salinitls 29-300/@. pH 7, komposisi subtut b€np.
kl@g, pair, pasn b€rt@c, psn b€nmpur

R?b Tnnbu Kd

sp€l doe
jurus

6\tu

tusk

d

la


b.rd{

Indonesi.

ldllrn degd kcpulau& ymg dikelilinsi oleh l&tu memiliki

d3eRh

pmlai tcamjtus keempat di dmia dense pujm8 soris panbin,! nmepd
95,116 km (Mukhbr,2009). I'ada

engat

bcs,

d&En ini lerkudung kekayu alM laul

6Drai dati hidrobiotanya

mpai


mi.yak buhi dM

hidmbioh ladi addlan mrkmlAa.6D rumpul laur.
dapat

Tunbuh

dindtalkan, kmna b€lum bm}!t dikcLhui

M.lftdlgr di p.ai6n

lndonesia dapar

cd

binml.

yang


Sdlah

$tu

ini b.lum spenlhnya

pananr*btrya (Sugiano

dimari dei potcnsi l.hd budidaya

yog r€Nebd di lndonKit. Porc.si ustnr malnalga di

lndonesia mercakup

aml

sluas 26.?00 ha ddgm potdsi psdukrif ebesd 482.400 tor/ tahu, MalFdga
alsu

mpln


Ir'lo?tr'.

laut merupaka tumbuhan nullisluier
M.kmalBA alou rumput lou1 adalah

nempunFi susDa k€mgka sep€ni

nenpar

alr,

sem wnikal

alsa ini

leebd dsi

hut ydg lebih dalan dinda


pada

tdmd

batanC

rumbuhd nakmlilobenrik (b€ei
daemn

tn4lc.8olo.S kc dalm divisi

dd

rinelat

E &I yeg 1id'I

jel6. Makrcalg!
'lengd
melek t pada subslEt di laur6).


ds dau

pasns sufu (idoniddl)

d.sr pemi@

mp0i dd.ah

teFebul m6ih tersdia calEya

ym8 cutup untuk prcss fobsintesisnya (Enslish.,wihi@n dan Baler, I99,1).

Mcnurul Atnadja (1995), Indonesia memiliki lidak kumns dan 628 jcnis

nak@lsa dsi skiLr 3000 ienis mo*roolEo
(1962),

lds


dd! di sluflh

dun

tul€alga dibigi nenjadi 3 divGi b€daghu pignen blosintesis

dinilikjnya )€itu: Chloophyl&

Phaeoph'4a

Snirh

y

g

dm Rhodophlr. Md}tulga ini eldin

nembutuhkn subsrrat unruk nelekat jug! mmelukon berboeai fakror ose oeEfi


*pe.ti

canaya, ban&

Vdi.si

dari

hd,. dinmika air

laut

beda$i lbhor os4o3Ffi di

dd

liDe

rB rls


substlt unluk kehidupannr*

dapar

n.mp.ngsruhi komFosisi

jenc, p€rtumbuhan dln p€nyebdnnya (Kadi, 1933). ft.ycbab. nahelsa dibalasi
oleh

dtrmi litoBl dm

lilonl dimina maih

sub

rerdapat

sim. hablEi

y

e

culup

untuk dlpat bqlu8sungnla

pres

folosinl€s. Di daeBh ini merupalo lempat yang

alri

karem

Lrdti

oocok bagi kehidupan

a1as

barun. DaeEn inbfrid'l pada panbi

d$b[ mpur l.rn
sdikil tddapar di p€aid ydg d'@!a

yeA bcdotu-batu m.mpunyai sifal lertutup esuoi

(sa*cedt. Biasya mak@l8a

yana

$ring

bcrlumDu! alau belFsi. (conmu8lay dln Zalholi, 1933).

Makoal8n m.miliki

b.ik

$m

ckologis

v€geasi hmunj

lainnya

l@u s@

alau "niche '

dd t€nnbr k.fug

laur

rema!

dalm ekosisrfl parbi

&+.d
b.rFm

knlsls oalrcalBa ini

tu

dald oenbdgln
sbagri pddusen,

stmn,

obat

hdnioul,

pupuk orgsik.

M.JmrlEa yd8 cukap

coroii yu9 td9old9

b!did.'6 mla@lga

rrcr€lra

PtuiM.

irt 6if dikchbdgkfl di lndoncsia sat
ke dalm

g

ggoe nemir, Rmpul

bdyak dikenbdngkn di denh pcmim peai. Perl(jza
sp di

222.130 ha, dan nasih

Fludh

lndonesia

Irol

tad mrt@rle, yMA

*ba*.i

bahan baku

sudah

u.tut

1990).

iDi adalai

laul

j.ris iri

slBtegis umuk

rdahn Lj10.9{0 H0. bofl

ba.yakjdisjenis malrcalga lain yug belun

dimsfoattan keEna belum dik€bnui jenisnF. (Dep.nemen Pcri.nitu,

Di

alga

ini dopat dimnfutton sbasni banan bala dln balhn lahbahan

mluk p€mbuan nalGno, obat{barar dm kosmerik (Dep€demen

diftdfaat*tr

den8rn

da sbagainla. B:nkd senyae kjnia yue die*slmlli dei

drtrc b.nrik

Erche@

b€ena

copdt mdc&i mak& basi oqanisme loin. Sc@

ekononis daprt dindG.lkan untuk

nalo

cukup p€nring

ekonomis Secm ekoloeis, makmal8 ini

m.IMha

ckoshtem panEj,

*basai habilat

du

p€trd ydg

1990)

ditcml menpmyai nilri ekononis p€ntin& baik

kepertw b€beBpa industii malpun

bahan ml|3nan.

V. KESIMPTJI,AN DAN S,{I.AI{

1,

t!l!u Li.ggd dih*d sbmyak 13 j.nis Mput laur dg
terdiri daii kols Pn@ophyce (3 jdnis), Rhodophyaa (9 jcnis) do

Di Peraim Peiai

chloophle& (l jdis). Denc@ p€enbe totups berkis did 2:5-13!37
%, SedaS!tr biomgsya berkiw sh 2720.20 I1793,?9 ts/ntr. Pmcnlase
futup3n redin$i dilenukd pada k€l$ Phasph]IHc den8 jdis S/ra6$u
pol9ist d, Paditu a6tnlis dN Frr,r sp, da ieEnd.i dhdDtm pada kcl6
cliorcphy@ rtrga jcnis Cod.un ed esilw. Biotods basah t rnnsi

kels Pha.ophyc@ dencs jenis .tzrads!' a49r&,,
Sa'S6tM bituleti da Patitu aarfurr, d$ LEndd, diremukm pada lcls

dilcnuto

psda

chloophlcd dedsejdis cdr,,D er'!/e e,/t .
Kensmo jqis tunpul lout di Pemim Pelai Pulau Lings!
I.deks diveBitas b€rkis

elr€

l.l -2,I

dan indeks

lcrgolong sedds,

ksmntoo boi(is

anlrB

smiliols onpln laur di Pddi@ Pdhi Pultt LinBA, kum8
ddi 50olo odalai tid* stupr keMli mlrh sbiun Il ds III d.n36 hdetr
0,44-0,8t. Indeh

sidil&ilas lebih d&i 50%,
Kondhi ekologis

p€6ia pdiai

Pulau LinCC!

st@ !6@

untuk kdbidupd oltrcdlcd rerutdna uniuk shsiun llr,

ll

densm linssinya k'ndunEo padatan lcNuspensi

cuJ.ap

nnu.jan8

eddn*M sbsiun I drn
(TSS) atr du adsy.

n an l.w sefta t fft€ goggun {bn skdvii.s nmusia dzp8t
neBbai p.rtDmbuhan mstoalga
m6uk

Prsiding SeninaBiologi XI Ujung PandMB, vol I Hsl.353.
Adfradja. 1999. Pe.*enbangah dtn Perelita Ru,tpul
Lda,€si". Prslilbar8 nseologi IIPL Jalarl!.

lrut

(Matmalso) di

Admadjs. W.S. 1939. The Dhtibution md Sone E@logical Asp€c ofMad.e Alee
Cenus Euchena in The lndinesi Waler. Pssiding Se.rinar Bioloei XI
Ujug Puddg, vol I Hal.256.

Aftal.

Pohitu Pmlai ltu4a Pad

1993. Mrlmalga Coklai l,!da

J@/d'Vol9(l)Hall'll.

g

"trzal

Ads$diredja, ram. T, Achnad Zslllika, Hen PuMoto do. sri Inini. ?009. n*rp*r

,a!r.

Peneloar Svadaya

la&rta

AtKilsia
di Patuai Batu stlNesi selatan.

ADini, S. Muchludin A do Debby N,W,1995. Loju Pz unbulm Benih

vrusa

Eoil xultw

J iryn

Pr6idins S€ninor Biol.gi XI UjhE Pddog, Vol I fial. 280,

Asla. L. M. \99a. Btdidata tunpr ,@r. Ksisius.

Yogyah.

R8lo. R. RM. 1933. X€e*ardzm Jenk Biow Rut1ptu lttl! di
P,lz! Pdr. Skipsi F lul6s Piikm IPB (Iidlk dipuhlik6i*s),
aappeda Pmpinsi Riru

dar

ds

cuEM

PKSPL lPB.200],. ,4t16 Sanheftlot\ Wllatah

P.t'Ji.

Lat Rja! Xepultu@ PrcpiNi Ria. l2l htl

Bell, P.R. 1992. Crcen

Plet, 7leit

OnEih, atul

Diwlit.

Diosndes PE$.

Bebour, C. M, J.K. Burk dd W,O. Pit|l, 19a7. Temenal Pl.tu E olog.
Yolk: The Aenymitcumings Publishin8 C.npsy. I.c.

&dedd
Drsi. U.pr. Thid
"z/ Ns Yorl