Perhitungan Awal Bulan Jumadil Ula 1442
CONTOH PERHITUNGAN AWAL BULAN JUMADIL ULA 1442 H
Disusun Guna Memenuhi Tugas
Mata Kuliah: Ilmu Falak
Dosen Pengampu: Bapak Basthoni
Disusun Oleh:
Abdurrahman Syafrianto
(1602036161)
PRODI HUKUM EKONOMI ISLAM
FAKULTAS SYARI’AH DAN HUKUM
UNIVERSITAS ISLAM NEGERI WALISONGO SEMARANG
2018
CONTOH PERHITUNGAN AWAL BULAN JUMADIL ULA 1442 H
1. Menentukan bulan dan tahun
Contohnya: Jumadil Ula 1442
2. Lokasi
: Jl. Raya Semarang - Boja No.4c, Purwoyoso, Ngaliyan, Kota
Semarang, Jawa Tengah
Lintang Tempat
: -06’09’87”
Bujur Tempat
: 110’03’59”
Tinggi Tempat
: 27 meters
3. Konversi Tanggal
29 Rabiul Akhir 1442 H/ 29-04-1442 H
Waktu yang telah dilalui: 1441 tahun, lebih 03 bulan, 29 hari
1441 thn : 30 thn = 48 daur lebih 1 tahun
48 daur = 48 × 10631 = 510.288 hari
1 tahun = 1 × 354
= 354 hari
3 bulan = 3 × 30 - 1
= 89 hari
29 hari
= 29 Hari
Jumlah
= 510.760 hari
Selisih Hijriah-Masehi = 227.016 hari
Koreksi Georgius
=13
Jumlah
hari +
=737.789 hari
510.760 :7
= 5 (Selasa)
51 0.760 : 5
= 0 (Kliwon)
Konversi Hijriah-Masehi
737.789 : 1.461 hari
=504 siklus, lebih 1445 Hari
504 Siklus = 504 × 4 th
=2016 tahun
1445 Hari = 1445 : 365
=3 Tahun, Lebih 350 Hari
350 Hari
= 11 C, Lebih 16 Hari
Jadi,Waktu yang telah dilewati = 2016 + 3 tahun + 11 c + 16 hari
atau 2019 tahun lebih 11c, 16 hari.
Waktu yang berjalan hari 4 c 12 tahun 2020
Maka dari itu tanggal 29 Rabiul Akhir 1442 H bertepatan dengan 16 Desember 2020 M
(Selasa, Kliwon).
4. Data Astronomis Tanggal
=19 Agustus 2020
5. FIB Terkecil Tanggal
= 0.02416, jam 0 (GMT)
6. ELM Jam 0
= 264 29’ 32”
ELM Jam 1
= 264 32’ 05” _
Selisih (B1)
= 0 2’ 33”
7. ALB Jam 0
= 282 13’ 04”
ALB Jam 1
= 282 48’ 39” _
Selisih (B2)
= 0 35’ 35”
8. ELM Jam 0
=264 29’ 32”
ALB Jam 0
=282 13’ 04” -
MB
= 17 43’ 32”
9. B2
= 0 35’ 35”
B1
= 0 2’ 33” _
SB
= 0 33’ 51”
10. Titik Ijtima’(MB:SB)
MB
=17 43’ 32”
SB
= 0 33’ 51” :
= 32j 11m 44,74d
24j 00m 00,00d _
= 08j 11m 44,74d
11. Waktu FIB Terkecil
=00 00’00.00”
Titik Ijtima’
=08j 11m 44,74d+
Ijtima
=08j 11m 44,74d GMT
Koreksi WIB
=07j 00m 00.00d +
Ijtima
= 15j 11m 44,47d WIB
12. Perkiraan Matahari Terbenam Di Jl. Raya Semarang - Boja No.4c, Purwoyoso, Ngaliyan,
Kota Semarang, Jawa Tengah pada 16 Desember 2020 M.
Lintang Tempat
=-06 59’ 14.748”
Bujur Tempat
=110 21’ 34.904”
Deklinasi
= -23 19’ 37”
Equation of Time
= 0 04’19”
Dip
= 0 .0293
SDo
= 16 15’ 06”
h
= -(Sdo + 0 34’ 30” + Dip)
√
0 9’8.09”
= -(16 15’ 06” + 0 34’ 30” + 0 9’ 8.09”)
h
= -16 58’ 44,09”
Cos t
= -tan
tan
+ sin h : cos
= -tan -06 59’ 14.748”
: cos
tan -23 19’ 37” + sin -16 58’
44,09” : cos -16 58’ 44,09” : cos -23 19’ 37”
=0
23,68”
t
= 68
12 - e
=
T : 15
=
12 – e + t :15
=16
π: 15
= 7 21’ 26,33”
55’41”
Ghurub/ Matahari terbenam = (12 e + t : 15) – π : 15
= 9 6’ 34,86” GMT (Perkiraan)
13. Dara dari Emphemeris pada jam 9 6’ 34,86” (GMT)
a) Deklinasi Matahari
jam 9
= -23 20’14”
Jam 10
= -23 20’20”_
-23 20’14”
= 0 59’54”
0 6’ 34,86”×
0
’ 34,2”
0
’ 34,2” _
= -23 26’48,2”
o jam 9 6:34.86
b) Semi Diameter Matahari (SDo)
SDo jam 9
= 16 15’ 10”
SDo jam 10
= 16 15’ 10”
16 15’ 10”
0 00’ 00”
0 6’ 34,86”×
0 00’ 00”
0 00’ 00” _
= 16 15’ 10”
SDo jam 9 6:34.86
c) Equation of Time (e)
E jam 9
= 0 4’ 12”
- 0 4’ 12”
E jam 10
= 0 4’ 13” _
0 0’ 1”
0 6’ 34,86” ”×
0 0’ 00.11”
0 0’ 0.11”
= 0 4’ 12.11”
14. ho
= -(SDo + 00 34’30” + Dip)
= -(16 15’10” + 00 34’30” + 0 9’8.09”)
= - 16 58’ 48.09”
15. cos to = -tan tan
+ sin ho : cos
:cos o
=0
to
= 68 2’ 45.82”
16. Ghurub
= (12 - e) + (to :15) – (π:15)
56m 53.92d + 4 32m 11,05d - 7 21m 26.33d
= 9 7m 38.64d
Koreksi WIB = 9 7m 38.64d + 07 00m 00d
= 16 7m 38.64d
17. ARo jam 9
ARo jam 10
= 264 24’ 16”
264 24’ 16”
= 264 27’ 2” _
-0 2’ 46”
0 7’38.64”×
0 0’ 21.15”
0 0’ 21.15” _
= 264 23’ 54.84”
18. ARc jam 9 = 289 21’ 03”
289 21’ 03”
ARc jam 10 = 289 59’ 53” _
-0 38’ 50”
0 7’ 38.64” ×
= 0 4’56.84”
0 4’56.84”’_
= 289 16’ 6.16”
19.
jam 9
= -24 43’ 21”
δc jam 10
-24 43’ 21”
= -24 41’ 39” _
0 1’ 42”
0 7’ 38.64” ×
0 0 12,99”
0 0 12,99” _
- 24 43’ 33.99”
= 0 16’ 5.72”
20. SDc jam 9
0 16’ 5.72
= 0 16’ 5.18” _
SDc jam 10
0 00’ 0,54”
0 07’ 38.64” ×
= 0 00’ 0.07”
00’ 0.07”
= 0 16’ 5.65’
= 0 59’ 4”
21. Hp c jam 9
0 59’ 4”
= 0 59’ 2” _
Hp c jam 10
0 0’ 2”
0 7’ 38.64” ×
0 0 0.25”
0 0 0.25”_
= 0 59’ 3.75”
22. t = ARo – ARc + to
= 43 10’ 34.51”
23. Sin hc = sin
sin 𝞭c + cos
cos 𝞭c cos tc
= Sin -6 59’ 14.748” × sin 0 0’ 12.99” + cos –6 59’ 14.748” × cos 0 0’ 12.99” × cos 43
10’ 34.51”
= 1 43’18.54”
hc = 46 22’ 17,29”
24. pc = cos hc × HPc
= 0 40’ 45.12”
25. h = hc – Pc + SDc
= 45 57’37.82”
26. Reft = 0.1695 : tan (h + 10.3 : (h + 5.1255))
= 0.1695 : tan ( 45 57’ 37.82” + 10 .3 : (47 57’ 37,82” + 5.1255))
= 0 9’ 45.94”
27. hc mar’i = h + reft + Dip
= 45 57’ 37.82” + 0 9’ 45.94” + 0 9’ 8.09”
= 46 16’ 31.85”
28. sin NF
= (sin
sin 𝞭•) : (cos
cos 𝞭•)
= (sin - 06 59’ 14.748” × sin -24 43’ 33.99”) : (cos -06 59’ 14.748” × cos 24 43’ 33.99”)
NFc
= 3 14’ 7.55”
29. PNF
= cos NFc . HPc
= Cos 3 14’ 7.55” × 0 59’ 3.75”
PNF
30. SBSH
= 0 58’ 58.1”
= 90 + NFc
90 + 3 14’ 7.55”
SBSH
31. SBSc
= 86 45’ 52,45”
= 90 + NFc - PNF + ( SDc + 0.575 + Dip)
= 93 14’ 53.19”
32. Lmc
= (SBSc - tc) : 15
= 3 20’ 17.25”
33. Terbc
= Ghurub + Lmc
= 19 27’ 55,89”
34. Tan Ao
= sin
-sin -0
: tan to + cos
tan 𝞭o : sin to
59’ 14.748” : tan 68 2’ 45.82” +
cos - 06 59’ 14.748” × tan -23 26’ 48.2” : sin 68 2’ 45.82”
= 0 24’ 54.38”
Ao
35. Tan Ac
= 28 17’ 45,33”
= -sin
: tan to + cos
. tan 𝞭o : sin t•
-sin -06 59’ 14.748” : tan 68
’ 45.82” +
cos -6 59’ 14.748” x tan -24 43’ 33.99” : sin 43 10’ 34.51”
= 0 32’ 18.07
Ac
= 28 17’ 45.33”
36. PH = A - Ao
= 28 17’ 45.33” - 28 17’ 45,33”
= 5 45’ 8.34”
37. Tan ATc
= -sin
. tan SBS + cos
. tan • : sin SBS•
= -sin - 06 59’ 14.748” x tan 93 14’ 53.59” + cos -06 59’ 14.748” × tan -24 43’
33.99”
: sin 93 14’ 53,19”
ATc
= -68 58’ 22,67”
38. FI jam 9 = 0,03923
FI jam 10 = 0,04110
0,03923
_
-0,00187
0 7’ 38,64” ×
0,000238238
0,000238238 _
0,038991762
39. NH
= (√
+ hc² ] ) : 15
(√ [ 5 45’ 8,34”² + 46 22’ 17,29”² ]) :15
= 3 6’ 54,45”
40. Tan MRG
= [PH : hc]
[5 45’ 8.34” : 56 32’ 17.25”]
MRG
= 0 7’ 26.58”
Dari perhitungan di atas dapat diketahui bahwa ijtima’menjelang Jumadil Ula 1442 H terjadi
pada hari Selasa, Kliwon tanggal 16 Desember 2020 M, jam 08j 11m 44,74d GMT atau jam
15j 11m 44,47d WIB
Untuk lokasi , Tambakaji, Ngaliyan, Kota Semarang :
Matahari terbenam
= 16 7:38.64 WIB
Arah matahari
= 28 17’ 45,33”
Tinggi hilal
= 46 16’ 31.85”
(selatan titik barat)
Arah hilal
= 28 17’ 45.33”
(di atas ufuk mar’i)
Posisi hilal
= 5 45’ 8.34”
(selatan titik barat)
Keadaan hilal
= Hilal terlentang
Lama hilal
= 3 20’ 17.25”
Hilal terbenam
= 19 27’ 55,89” WIB
Arah terb. Hilal
= 68 58’ 22,67”
(selatan titik barat)
Illuminasi Hilal
= 0,038991762
bagian
Nurul hilal
= 3 6’ 54,45”
jari
Disusun Guna Memenuhi Tugas
Mata Kuliah: Ilmu Falak
Dosen Pengampu: Bapak Basthoni
Disusun Oleh:
Abdurrahman Syafrianto
(1602036161)
PRODI HUKUM EKONOMI ISLAM
FAKULTAS SYARI’AH DAN HUKUM
UNIVERSITAS ISLAM NEGERI WALISONGO SEMARANG
2018
CONTOH PERHITUNGAN AWAL BULAN JUMADIL ULA 1442 H
1. Menentukan bulan dan tahun
Contohnya: Jumadil Ula 1442
2. Lokasi
: Jl. Raya Semarang - Boja No.4c, Purwoyoso, Ngaliyan, Kota
Semarang, Jawa Tengah
Lintang Tempat
: -06’09’87”
Bujur Tempat
: 110’03’59”
Tinggi Tempat
: 27 meters
3. Konversi Tanggal
29 Rabiul Akhir 1442 H/ 29-04-1442 H
Waktu yang telah dilalui: 1441 tahun, lebih 03 bulan, 29 hari
1441 thn : 30 thn = 48 daur lebih 1 tahun
48 daur = 48 × 10631 = 510.288 hari
1 tahun = 1 × 354
= 354 hari
3 bulan = 3 × 30 - 1
= 89 hari
29 hari
= 29 Hari
Jumlah
= 510.760 hari
Selisih Hijriah-Masehi = 227.016 hari
Koreksi Georgius
=13
Jumlah
hari +
=737.789 hari
510.760 :7
= 5 (Selasa)
51 0.760 : 5
= 0 (Kliwon)
Konversi Hijriah-Masehi
737.789 : 1.461 hari
=504 siklus, lebih 1445 Hari
504 Siklus = 504 × 4 th
=2016 tahun
1445 Hari = 1445 : 365
=3 Tahun, Lebih 350 Hari
350 Hari
= 11 C, Lebih 16 Hari
Jadi,Waktu yang telah dilewati = 2016 + 3 tahun + 11 c + 16 hari
atau 2019 tahun lebih 11c, 16 hari.
Waktu yang berjalan hari 4 c 12 tahun 2020
Maka dari itu tanggal 29 Rabiul Akhir 1442 H bertepatan dengan 16 Desember 2020 M
(Selasa, Kliwon).
4. Data Astronomis Tanggal
=19 Agustus 2020
5. FIB Terkecil Tanggal
= 0.02416, jam 0 (GMT)
6. ELM Jam 0
= 264 29’ 32”
ELM Jam 1
= 264 32’ 05” _
Selisih (B1)
= 0 2’ 33”
7. ALB Jam 0
= 282 13’ 04”
ALB Jam 1
= 282 48’ 39” _
Selisih (B2)
= 0 35’ 35”
8. ELM Jam 0
=264 29’ 32”
ALB Jam 0
=282 13’ 04” -
MB
= 17 43’ 32”
9. B2
= 0 35’ 35”
B1
= 0 2’ 33” _
SB
= 0 33’ 51”
10. Titik Ijtima’(MB:SB)
MB
=17 43’ 32”
SB
= 0 33’ 51” :
= 32j 11m 44,74d
24j 00m 00,00d _
= 08j 11m 44,74d
11. Waktu FIB Terkecil
=00 00’00.00”
Titik Ijtima’
=08j 11m 44,74d+
Ijtima
=08j 11m 44,74d GMT
Koreksi WIB
=07j 00m 00.00d +
Ijtima
= 15j 11m 44,47d WIB
12. Perkiraan Matahari Terbenam Di Jl. Raya Semarang - Boja No.4c, Purwoyoso, Ngaliyan,
Kota Semarang, Jawa Tengah pada 16 Desember 2020 M.
Lintang Tempat
=-06 59’ 14.748”
Bujur Tempat
=110 21’ 34.904”
Deklinasi
= -23 19’ 37”
Equation of Time
= 0 04’19”
Dip
= 0 .0293
SDo
= 16 15’ 06”
h
= -(Sdo + 0 34’ 30” + Dip)
√
0 9’8.09”
= -(16 15’ 06” + 0 34’ 30” + 0 9’ 8.09”)
h
= -16 58’ 44,09”
Cos t
= -tan
tan
+ sin h : cos
= -tan -06 59’ 14.748”
: cos
tan -23 19’ 37” + sin -16 58’
44,09” : cos -16 58’ 44,09” : cos -23 19’ 37”
=0
23,68”
t
= 68
12 - e
=
T : 15
=
12 – e + t :15
=16
π: 15
= 7 21’ 26,33”
55’41”
Ghurub/ Matahari terbenam = (12 e + t : 15) – π : 15
= 9 6’ 34,86” GMT (Perkiraan)
13. Dara dari Emphemeris pada jam 9 6’ 34,86” (GMT)
a) Deklinasi Matahari
jam 9
= -23 20’14”
Jam 10
= -23 20’20”_
-23 20’14”
= 0 59’54”
0 6’ 34,86”×
0
’ 34,2”
0
’ 34,2” _
= -23 26’48,2”
o jam 9 6:34.86
b) Semi Diameter Matahari (SDo)
SDo jam 9
= 16 15’ 10”
SDo jam 10
= 16 15’ 10”
16 15’ 10”
0 00’ 00”
0 6’ 34,86”×
0 00’ 00”
0 00’ 00” _
= 16 15’ 10”
SDo jam 9 6:34.86
c) Equation of Time (e)
E jam 9
= 0 4’ 12”
- 0 4’ 12”
E jam 10
= 0 4’ 13” _
0 0’ 1”
0 6’ 34,86” ”×
0 0’ 00.11”
0 0’ 0.11”
= 0 4’ 12.11”
14. ho
= -(SDo + 00 34’30” + Dip)
= -(16 15’10” + 00 34’30” + 0 9’8.09”)
= - 16 58’ 48.09”
15. cos to = -tan tan
+ sin ho : cos
:cos o
=0
to
= 68 2’ 45.82”
16. Ghurub
= (12 - e) + (to :15) – (π:15)
56m 53.92d + 4 32m 11,05d - 7 21m 26.33d
= 9 7m 38.64d
Koreksi WIB = 9 7m 38.64d + 07 00m 00d
= 16 7m 38.64d
17. ARo jam 9
ARo jam 10
= 264 24’ 16”
264 24’ 16”
= 264 27’ 2” _
-0 2’ 46”
0 7’38.64”×
0 0’ 21.15”
0 0’ 21.15” _
= 264 23’ 54.84”
18. ARc jam 9 = 289 21’ 03”
289 21’ 03”
ARc jam 10 = 289 59’ 53” _
-0 38’ 50”
0 7’ 38.64” ×
= 0 4’56.84”
0 4’56.84”’_
= 289 16’ 6.16”
19.
jam 9
= -24 43’ 21”
δc jam 10
-24 43’ 21”
= -24 41’ 39” _
0 1’ 42”
0 7’ 38.64” ×
0 0 12,99”
0 0 12,99” _
- 24 43’ 33.99”
= 0 16’ 5.72”
20. SDc jam 9
0 16’ 5.72
= 0 16’ 5.18” _
SDc jam 10
0 00’ 0,54”
0 07’ 38.64” ×
= 0 00’ 0.07”
00’ 0.07”
= 0 16’ 5.65’
= 0 59’ 4”
21. Hp c jam 9
0 59’ 4”
= 0 59’ 2” _
Hp c jam 10
0 0’ 2”
0 7’ 38.64” ×
0 0 0.25”
0 0 0.25”_
= 0 59’ 3.75”
22. t = ARo – ARc + to
= 43 10’ 34.51”
23. Sin hc = sin
sin 𝞭c + cos
cos 𝞭c cos tc
= Sin -6 59’ 14.748” × sin 0 0’ 12.99” + cos –6 59’ 14.748” × cos 0 0’ 12.99” × cos 43
10’ 34.51”
= 1 43’18.54”
hc = 46 22’ 17,29”
24. pc = cos hc × HPc
= 0 40’ 45.12”
25. h = hc – Pc + SDc
= 45 57’37.82”
26. Reft = 0.1695 : tan (h + 10.3 : (h + 5.1255))
= 0.1695 : tan ( 45 57’ 37.82” + 10 .3 : (47 57’ 37,82” + 5.1255))
= 0 9’ 45.94”
27. hc mar’i = h + reft + Dip
= 45 57’ 37.82” + 0 9’ 45.94” + 0 9’ 8.09”
= 46 16’ 31.85”
28. sin NF
= (sin
sin 𝞭•) : (cos
cos 𝞭•)
= (sin - 06 59’ 14.748” × sin -24 43’ 33.99”) : (cos -06 59’ 14.748” × cos 24 43’ 33.99”)
NFc
= 3 14’ 7.55”
29. PNF
= cos NFc . HPc
= Cos 3 14’ 7.55” × 0 59’ 3.75”
PNF
30. SBSH
= 0 58’ 58.1”
= 90 + NFc
90 + 3 14’ 7.55”
SBSH
31. SBSc
= 86 45’ 52,45”
= 90 + NFc - PNF + ( SDc + 0.575 + Dip)
= 93 14’ 53.19”
32. Lmc
= (SBSc - tc) : 15
= 3 20’ 17.25”
33. Terbc
= Ghurub + Lmc
= 19 27’ 55,89”
34. Tan Ao
= sin
-sin -0
: tan to + cos
tan 𝞭o : sin to
59’ 14.748” : tan 68 2’ 45.82” +
cos - 06 59’ 14.748” × tan -23 26’ 48.2” : sin 68 2’ 45.82”
= 0 24’ 54.38”
Ao
35. Tan Ac
= 28 17’ 45,33”
= -sin
: tan to + cos
. tan 𝞭o : sin t•
-sin -06 59’ 14.748” : tan 68
’ 45.82” +
cos -6 59’ 14.748” x tan -24 43’ 33.99” : sin 43 10’ 34.51”
= 0 32’ 18.07
Ac
= 28 17’ 45.33”
36. PH = A - Ao
= 28 17’ 45.33” - 28 17’ 45,33”
= 5 45’ 8.34”
37. Tan ATc
= -sin
. tan SBS + cos
. tan • : sin SBS•
= -sin - 06 59’ 14.748” x tan 93 14’ 53.59” + cos -06 59’ 14.748” × tan -24 43’
33.99”
: sin 93 14’ 53,19”
ATc
= -68 58’ 22,67”
38. FI jam 9 = 0,03923
FI jam 10 = 0,04110
0,03923
_
-0,00187
0 7’ 38,64” ×
0,000238238
0,000238238 _
0,038991762
39. NH
= (√
+ hc² ] ) : 15
(√ [ 5 45’ 8,34”² + 46 22’ 17,29”² ]) :15
= 3 6’ 54,45”
40. Tan MRG
= [PH : hc]
[5 45’ 8.34” : 56 32’ 17.25”]
MRG
= 0 7’ 26.58”
Dari perhitungan di atas dapat diketahui bahwa ijtima’menjelang Jumadil Ula 1442 H terjadi
pada hari Selasa, Kliwon tanggal 16 Desember 2020 M, jam 08j 11m 44,74d GMT atau jam
15j 11m 44,47d WIB
Untuk lokasi , Tambakaji, Ngaliyan, Kota Semarang :
Matahari terbenam
= 16 7:38.64 WIB
Arah matahari
= 28 17’ 45,33”
Tinggi hilal
= 46 16’ 31.85”
(selatan titik barat)
Arah hilal
= 28 17’ 45.33”
(di atas ufuk mar’i)
Posisi hilal
= 5 45’ 8.34”
(selatan titik barat)
Keadaan hilal
= Hilal terlentang
Lama hilal
= 3 20’ 17.25”
Hilal terbenam
= 19 27’ 55,89” WIB
Arah terb. Hilal
= 68 58’ 22,67”
(selatan titik barat)
Illuminasi Hilal
= 0,038991762
bagian
Nurul hilal
= 3 6’ 54,45”
jari