Perhitungan Awal Bulan Jumadil Ula 1442

CONTOH PERHITUNGAN AWAL BULAN JUMADIL ULA 1442 H
Disusun Guna Memenuhi Tugas
Mata Kuliah: Ilmu Falak
Dosen Pengampu: Bapak Basthoni

Disusun Oleh:
Abdurrahman Syafrianto

(1602036161)

PRODI HUKUM EKONOMI ISLAM
FAKULTAS SYARI’AH DAN HUKUM
UNIVERSITAS ISLAM NEGERI WALISONGO SEMARANG

2018

CONTOH PERHITUNGAN AWAL BULAN JUMADIL ULA 1442 H
1. Menentukan bulan dan tahun
Contohnya: Jumadil Ula 1442

2. Lokasi


: Jl. Raya Semarang - Boja No.4c, Purwoyoso, Ngaliyan, Kota

Semarang, Jawa Tengah
Lintang Tempat

: -06’09’87”

Bujur Tempat

: 110’03’59”

Tinggi Tempat

: 27 meters

3. Konversi Tanggal
29 Rabiul Akhir 1442 H/ 29-04-1442 H
Waktu yang telah dilalui: 1441 tahun, lebih 03 bulan, 29 hari
1441 thn : 30 thn = 48 daur lebih 1 tahun

48 daur = 48 × 10631 = 510.288 hari
1 tahun = 1 × 354

= 354 hari

3 bulan = 3 × 30 - 1

= 89 hari

29 hari

= 29 Hari

Jumlah

= 510.760 hari

Selisih Hijriah-Masehi = 227.016 hari
Koreksi Georgius


=13

Jumlah

hari +

=737.789 hari

510.760 :7

= 5 (Selasa)

51 0.760 : 5

= 0 (Kliwon)

Konversi Hijriah-Masehi
737.789 : 1.461 hari

=504 siklus, lebih 1445 Hari


504 Siklus = 504 × 4 th

=2016 tahun

1445 Hari = 1445 : 365

=3 Tahun, Lebih 350 Hari

350 Hari

= 11 C, Lebih 16 Hari

Jadi,Waktu yang telah dilewati = 2016 + 3 tahun + 11 c + 16 hari
atau 2019 tahun lebih 11c, 16 hari.

Waktu yang berjalan hari 4 c 12 tahun 2020
Maka dari itu tanggal 29 Rabiul Akhir 1442 H bertepatan dengan 16 Desember 2020 M
(Selasa, Kliwon).
4. Data Astronomis Tanggal


=19 Agustus 2020

5. FIB Terkecil Tanggal

= 0.02416, jam 0 (GMT)

6. ELM Jam 0

= 264 29’ 32”

ELM Jam 1

= 264 32’ 05” _

Selisih (B1)

= 0 2’ 33”

7. ALB Jam 0


= 282 13’ 04”

ALB Jam 1

= 282 48’ 39” _

Selisih (B2)

= 0 35’ 35”

8. ELM Jam 0

=264 29’ 32”

ALB Jam 0

=282 13’ 04” -

MB


= 17 43’ 32”

9. B2

= 0 35’ 35”

B1

= 0 2’ 33” _

SB

= 0 33’ 51”

10. Titik Ijtima’(MB:SB)
MB

=17 43’ 32”


SB

= 0 33’ 51” :
= 32j 11m 44,74d
24j 00m 00,00d _
= 08j 11m 44,74d

11. Waktu FIB Terkecil

=00 00’00.00”

Titik Ijtima’

=08j 11m 44,74d+

Ijtima

=08j 11m 44,74d GMT

Koreksi WIB


=07j 00m 00.00d +

Ijtima

= 15j 11m 44,47d WIB

12. Perkiraan Matahari Terbenam Di Jl. Raya Semarang - Boja No.4c, Purwoyoso, Ngaliyan,
Kota Semarang, Jawa Tengah pada 16 Desember 2020 M.

Lintang Tempat

=-06 59’ 14.748”

Bujur Tempat

=110 21’ 34.904”

Deklinasi


= -23 19’ 37”

Equation of Time

= 0 04’19”

Dip

= 0 .0293

SDo

= 16 15’ 06”

h

= -(Sdo + 0 34’ 30” + Dip)




0 9’8.09”

= -(16 15’ 06” + 0 34’ 30” + 0 9’ 8.09”)
h

= -16 58’ 44,09”

Cos t

= -tan

tan

+ sin h : cos

= -tan -06 59’ 14.748”

: cos

tan -23 19’ 37” + sin -16 58’

44,09” : cos -16 58’ 44,09” : cos -23 19’ 37”
=0

23,68”

t

= 68

12 - e

=

T : 15

=

12 – e + t :15

=16

π: 15

= 7 21’ 26,33”

55’41”

Ghurub/ Matahari terbenam = (12 e + t : 15) – π : 15
= 9 6’ 34,86” GMT (Perkiraan)
13. Dara dari Emphemeris pada jam 9 6’ 34,86” (GMT)
a) Deklinasi Matahari
jam 9

= -23 20’14”

Jam 10

= -23 20’20”_

-23 20’14”

= 0 59’54”
0 6’ 34,86”×
0

’ 34,2”

0

’ 34,2” _

= -23 26’48,2”

o jam 9 6:34.86

b) Semi Diameter Matahari (SDo)
SDo jam 9

= 16 15’ 10”

SDo jam 10

= 16 15’ 10”

16 15’ 10”

0 00’ 00”
0 6’ 34,86”×
0 00’ 00”

0 00’ 00” _
= 16 15’ 10”

SDo jam 9 6:34.86
c) Equation of Time (e)
E jam 9

= 0 4’ 12”

- 0 4’ 12”

E jam 10

= 0 4’ 13” _
0 0’ 1”
0 6’ 34,86” ”×
0 0’ 00.11”

0 0’ 0.11”
= 0 4’ 12.11”

14. ho

= -(SDo + 00 34’30” + Dip)
= -(16 15’10” + 00 34’30” + 0 9’8.09”)
= - 16 58’ 48.09”

15. cos to = -tan tan

+ sin ho : cos

:cos o

=0
to

= 68 2’ 45.82”

16. Ghurub

= (12 - e) + (to :15) – (π:15)
56m 53.92d + 4 32m 11,05d - 7 21m 26.33d
= 9 7m 38.64d

Koreksi WIB = 9 7m 38.64d + 07 00m 00d
= 16 7m 38.64d
17. ARo jam 9
ARo jam 10

= 264 24’ 16”

264 24’ 16”

= 264 27’ 2” _
-0 2’ 46”
0 7’38.64”×
0 0’ 21.15”

0 0’ 21.15” _
= 264 23’ 54.84”

18. ARc jam 9 = 289 21’ 03”

289 21’ 03”

ARc jam 10 = 289 59’ 53” _
-0 38’ 50”
0 7’ 38.64” ×
= 0 4’56.84”

0 4’56.84”’_
= 289 16’ 6.16”

19.

jam 9

= -24 43’ 21”

δc jam 10

-24 43’ 21”

= -24 41’ 39” _
0 1’ 42”
0 7’ 38.64” ×
0 0 12,99”

0 0 12,99” _
- 24 43’ 33.99”

= 0 16’ 5.72”

20. SDc jam 9

0 16’ 5.72

= 0 16’ 5.18” _

SDc jam 10

0 00’ 0,54”
0 07’ 38.64” ×
= 0 00’ 0.07”

00’ 0.07”
= 0 16’ 5.65’

= 0 59’ 4”

21. Hp c jam 9

0 59’ 4”

= 0 59’ 2” _

Hp c jam 10

0 0’ 2”
0 7’ 38.64” ×
0 0 0.25”

0 0 0.25”_
= 0 59’ 3.75”

22. t = ARo – ARc + to
= 43 10’ 34.51”
23. Sin hc = sin

sin 𝞭c + cos

cos 𝞭c cos tc

= Sin -6 59’ 14.748” × sin 0 0’ 12.99” + cos –6 59’ 14.748” × cos 0 0’ 12.99” × cos 43
10’ 34.51”
= 1 43’18.54”
hc = 46 22’ 17,29”
24. pc = cos hc × HPc

= 0 40’ 45.12”
25. h = hc – Pc + SDc
= 45 57’37.82”
26. Reft = 0.1695 : tan (h + 10.3 : (h + 5.1255))
= 0.1695 : tan ( 45 57’ 37.82” + 10 .3 : (47 57’ 37,82” + 5.1255))
= 0 9’ 45.94”
27. hc mar’i = h + reft + Dip
= 45 57’ 37.82” + 0 9’ 45.94” + 0 9’ 8.09”
= 46 16’ 31.85”
28. sin NF

= (sin

sin 𝞭•) : (cos

cos 𝞭•)

= (sin - 06 59’ 14.748” × sin -24 43’ 33.99”) : (cos -06 59’ 14.748” × cos 24 43’ 33.99”)
NFc

= 3 14’ 7.55”

29. PNF

= cos NFc . HPc
= Cos 3 14’ 7.55” × 0 59’ 3.75”

PNF
30. SBSH

= 0 58’ 58.1”
= 90 + NFc
90 + 3 14’ 7.55”

SBSH
31. SBSc

= 86 45’ 52,45”
= 90 + NFc - PNF + ( SDc + 0.575 + Dip)
= 93 14’ 53.19”

32. Lmc

= (SBSc - tc) : 15
= 3 20’ 17.25”

33. Terbc

= Ghurub + Lmc
= 19 27’ 55,89”

34. Tan Ao

= sin
-sin -0

: tan to + cos

tan 𝞭o : sin to

59’ 14.748” : tan 68 2’ 45.82” +

cos - 06 59’ 14.748” × tan -23 26’ 48.2” : sin 68 2’ 45.82”
= 0 24’ 54.38”
Ao
35. Tan Ac

= 28 17’ 45,33”
= -sin

: tan to + cos

. tan 𝞭o : sin t•

-sin -06 59’ 14.748” : tan 68

’ 45.82” +

cos -6 59’ 14.748” x tan -24 43’ 33.99” : sin 43 10’ 34.51”

= 0 32’ 18.07
Ac

= 28 17’ 45.33”

36. PH = A - Ao
= 28 17’ 45.33” - 28 17’ 45,33”
= 5 45’ 8.34”
37. Tan ATc

= -sin

. tan SBS + cos

. tan • : sin SBS•

= -sin - 06 59’ 14.748” x tan 93 14’ 53.59” + cos -06 59’ 14.748” × tan -24 43’
33.99”
: sin 93 14’ 53,19”
ATc

= -68 58’ 22,67”

38. FI jam 9 = 0,03923
FI jam 10 = 0,04110

0,03923
_

-0,00187
0 7’ 38,64” ×
0,000238238

0,000238238 _
0,038991762

39. NH

= (√

+ hc² ] ) : 15

(√ [ 5 45’ 8,34”² + 46 22’ 17,29”² ]) :15
= 3 6’ 54,45”
40. Tan MRG

= [PH : hc]
[5 45’ 8.34” : 56 32’ 17.25”]

MRG

= 0 7’ 26.58”

Dari perhitungan di atas dapat diketahui bahwa ijtima’menjelang Jumadil Ula 1442 H terjadi
pada hari Selasa, Kliwon tanggal 16 Desember 2020 M, jam 08j 11m 44,74d GMT atau jam
15j 11m 44,47d WIB
Untuk lokasi , Tambakaji, Ngaliyan, Kota Semarang :
Matahari terbenam

= 16 7:38.64 WIB

Arah matahari

= 28 17’ 45,33”

Tinggi hilal

= 46 16’ 31.85”

(selatan titik barat)

Arah hilal

= 28 17’ 45.33”

(di atas ufuk mar’i)

Posisi hilal

= 5 45’ 8.34”

(selatan titik barat)

Keadaan hilal

= Hilal terlentang

Lama hilal

= 3 20’ 17.25”

Hilal terbenam

= 19 27’ 55,89” WIB

Arah terb. Hilal

= 68 58’ 22,67”

(selatan titik barat)

Illuminasi Hilal

= 0,038991762

bagian

Nurul hilal

= 3 6’ 54,45”

jari