Peraturan Kebersihan Makanan 2009 Pn Zur

Disampaikan oleh:
Timbalan Pengarah Kesihatan Negeri
(Keselamatan dan Kualiti Makanan)
Tarikh : 24 Ogos 2011(Rabu)
Bahagian Keselamatan dan Kualiti Makanan
Jabatan Kesihatan Negeri Melaka

1

2

28 Feb
2009

28 Feb
2009

12 Mac
2009

3

• Latar belakang
• Objektif
• Pemakaian
• Kandungan
• Penalti
• Penguatkuasaan
• Pelan tindakan

4






Mula digubal pada tahun 1983
Berdasarkan Kod Amali Kebersihan Makanan 1974, The Codex
General Principles of Food Hygiene, Regulation (EC) No.
852/2004 (hygiene of foodstuffs) dan Regulation (EC) No.

853/2004 (hygiene rules for food of animal origin)

Peruntukan di bawah Akta Makanan 1983

Seksyen 10 – Pengarah atau orang yang diberi kuasa olehnya
mempunyai kuasa untuk mengarahkan supaya premis ,
peralatan dan perkakasan makanan yang digunakan berada
dalam keadaan bersih dan suci
Seksyen 11 – Pengarah atau orang yang diberi kuasa olehnya
boleh menutup premis yang tidak suci selama 14 hari.

5

Peraturan ini menyediakan satu
prasarana yang boleh mengawal
kebersihan premis makanan dan
keselamatan makanan di negara ini
bagi melindungi kesihatan rakyat di
negara ini.

6











Memastikan premis makanan bersih dan
memuaskan dari segi rekabentuk dan bangunan
Memastikan pengendali makanan menjaga
kebersihan diri dan mengelakkan amalan yang boleh
mencemarkan makanan
Memastikan perkakas dan peralatan yang digunakan
sesuai, bersih dan mudah dicuci
Membantu, mengukuh dan menyeragamkan aktiviti

penguatkuasaan kebersihan makanan di premis
makanan termasuk yang dijalankan oleh pihak
berkuasa tempatan
Mewajibkan program jaminan keselamatan makanan
seperti HACCP, GHP dan GMP
7

Semua premis makanan dari kedai makan hingga ke kilang
makanan perlu mematuhi Peraturan-Peraturan ini.
Tafsiran dalam Akta Makanan 1983
Premis meliputi(a) bangunan atau khemah atau struktur lain, kekal atau sebaliknya,
kenderaan, pengangkutan, vesel atau pesawat udara; dan
(b) Lebuh, tanah lapang, atau tempat peranginan awam atau basikal atau
kenderaan yang digunakan untuk penyediaan, pengawetan,
pembungkusan, penyimpanan, pengiriman, pengedaran atau penjualan
makanan
Premis makanan- premis yang digunakan untuk penyediaan, pengawetan,
pembungkusan, penyimpanan, pengiriman, pengedaran atau penjualan
makanan atau pelabelan semula, pemprosesan atau pembaikan
semula makanan

8

Bahagian I

Permulaan

Bahagian II

Pendaftaran premis makanan

Bahagian III

Perjalanan dan penyelenggaraan premis
makanan

Bahagian IV

Pengendali makanan

Bahagian V

Kehendak khas dalam pengendalian,
pembungkusan, penyajian, penyimpanan
dan penjualan makanan khusus

Bahagian VI

Pengangkutan makanan

Bahagian VII

Pelbagai

9



Peraturan 1.
Nama:
Peraturan-Peraturan Kebersihan Makanan 2009



Peraturan 2
Tafsiran :
air minuman, makanan cepat rosak, mesin jual air,
pemunya, pengendali makanan, penghuni, sanitasi,
tuan punya, daging, ikan, susu,dll



10

Peraturan 3 – 7







Semua premis makanan di Jadual Pertama wajib
didaftarkan
dengan
Kementerian
Kesihatan
Malaysia.
Fi untuk perakuan pendaftaran adalah RM 30.00 dan
tempoh sah laku perakuan pendaftaran adalah 3
tahun.
Perakuan pendaftaran seperti di Jadual Kedua
Permohonan untuk pendaftaran semula hendaklah
dibuat sebulan sebelum tarikh tamat pendaftaran

11

Bab 1

Kewajipan tuan punya, pemunya atau
penghuni premis makanan

Bab 2

Kehendak am premis makanan

Bab 3

Kehendak khas premis makanan

12

Peraturan 8 – Mempamerkan perakuan
pendaftaran, notis, dsb., dalam premis makanan
 Perakuan pendaftaran premis makanan, notis
membasuh tangan dan larangan membawa
masuk haiwan


Peraturan 9 – Program jaminan keselamatan
makanan

 Semua kilang makanan dalam Jadual Ketiga
mesti mengadakan program jaminan
keselamatan makanan


13




Per. 10- Sistem kebolehkesanan makanan
Premis makanan mesti mengadakan
kebolehkesanan makanan

sistem

Per. 11 – Kewajipan am tuan punya, pemunya atau
penghuni premis makanan
 Mematuhi semua keperluan am premis makanan;
 Menggaji pengendali makanan yang telah menjalani

latihan pengendali makanan, pemeriksaan kesihatan
dan diberi vaksin;
 Mengekalkan rekod latihan, pemeriksaan kesihatan;
dan aktiviti pembersihan dan pemprosesan
makanan.


14

Per. 12 – Lokasi
 Jauh daripada punca pencemaran
•

Per. 13 – Reka bentuk am
 Memudahkan pembersihan
•

Per. 14 – Bekalan air
 Air minuman yang cukup, dilindungi daripada
pencemaran
•

15

Per. 15 – Kebersihan premis makanan
 Keadaan baik, bersih dan kemas, kemudahan untuk
pembersihan, agen pencuci
•

Per. 16 – Kawalan perosak di premis makanan
 Bebas daripada perosak, rawatan kawalan perosak
yang sesuai
•

Per. 17 –Pelupusan sampah
 Sampah hendaklah dialihkan dengan seberapa
segera
•

16

•




•





Per. 18 – Permukaan lantai
Keadaan baik, mudah dibersihkan
Dibuat daripada bahan tidak telap air, bukan penyerap dan
tidak toksik
Menyalirkan secukupnya
Per. 19 – Permukaan dinding
Keadaan baik, mudah dibersihkan
Dibuat daripada bahan tidak telap air, bukan penyerap,
tidak toksik, permukaan rata sehingga ketinggian yang
sesuai
Dinding lengkung cengkung

17













Per. 20 – Pencahayaan
Semulajadi atau tiruan yang tidak membawa kepada
pencemaran
Per. 21 – Pengalihudaraan
Sesuai dan mencukupi
Tidak mengalir daripada kawasan tercemar ke kawasan bersih
Per. 22 – Siling
Permukaan bumbung mesti menghalang pengumpulan kotoran
Per. 23 – Pintu
Mudah dicuci
Permukaan rata, bukan penyerap dan boleh tutup sendiri

18

•


•



•


Per. 24 – Perabot, lengkapan dan permukaan yang menyentuh
makanan
Diselenggara dengan baik dan kekal bersih
Dibuat daripada bahan tidak telap air dan mudah dicuci
Per. 25 – Penyimpanan makanan
Bilik penyimpanan yang sesuai
Bilik penyimpanan yang berlainan untuk menyimpan bahan
mentah dan makanan yang telah diproses
Keperluan bagi simpanan sejuk beku
Per. 26 – Bilik persalinan
Bilik persalinan untuk pengendali makanan

19















Per. 27 – Sink cuci tangan
Mencukupi
Disediakan dengan air yang mengalir, sabun, pengering
tangan dan paip dioperasi tanpa tangan
Per. 28 – Bilik tandas
Mencukupi
Disediakan air yang mengalir
Sabun, pengering tangan/ tuala gulung/kertas yang bersih
Bersih dan bebas bau yang tidak menyenangkan
Tidak terbuka secara terus ke bahagian yang ada makanan
Per. 29– Kemudahan penyaliran
Mencukupi
Dibina bagi mengelakkan risiko pencemaran makanan

20



Bab 1: Latihan, pemeriksaan perubatan
dan keadaan kesihatan, pakaian
dan kebersihan diri pengendali
makanan



Bab 2 : Perlindungan makanan

21

Per. 30 – Latihan pengendali makanan
 Wajib untuk semua pengendali makanan


Per. 31 - Pemeriksaan perubatan dan keadaan
kesihatan pengendali makanan
 Wajib untuk semua pengendali makanan
 Pengendali makanan tidak boleh bekerja di
premis makanan sekiranya menghidap atau
pembawa penyakit bawaan makanan


22

Per. 32 – Pakaian Pengendali Makanan
 Pakaian bersih, sesuai, berwarna cerah dan tidak
menyumbang kepada pencemaran makanan.
 Pakaian yang tidak dipakai disimpan dalam almari
atau loker.


Per. 33 – Kebersihan diri
 Menjaga kebersihan diri
 Basuh tangan sebelum mulakan kerja
 Tidak melakukan perkara yang boleh menyebabkan
pencemaran
 Tidak memakai perhiasan diri


23



Per. 34 – Kewajipan untuk mengekalkan premis
makanan bersih



Premis sentiasa bersih dan bebas daripada sampah

24

Per. 35 - Pengendalian makanan, perkakas, dsb.
 Makanan tidak boleh bersentuhan dengan bahan
yang boleh mencemarkannya
 Bekas dan perkakas berkeadaan baik, bersih,
mudah
dicuci
dan
tidak
mencemarkan
kandungannya
 Bekas dan perkakas yang berlainan digunakan
untuk makanan mentah dan makanan yang telah
dimasak
 Mengunakan ais dan stim yang tidak mencemarkan
makanan
 Pembersihan
premis tidak dilakukan semasa
pengendalian makanan
 Tidak membekukan semula makanan
25

Per. 36 - Penyediaan, pembungkusan dan
penghidangan makanan
 Bebas daripada pencemaran
 Pembungkus makanan dapat melindungi makanan
daripada pencemaran
 Tidak menggunakan tangan yang tidak berlapik
untuk menyentuh makanan yang tidak berbungkus
 Suhu simpanan yang tidak menimbulkan risiko
kesihatan
 Perkakas
berlainan untuk makanan daripada
khinzir
26

Per. 37 - Penyimpanan, pendedahan atau pameran
makanan untuk dijual


Dilindungi daripada pencemaran

27

Per. 38 – Penyimpanan makanan
 Penyimpanan berasingan:
- bahan mentah dengan bahan yang telah diproses
- Makanan dengan agen pencuci dan penyahjangkit
- Makanan berasal daripada babi dan bukan berasal
daripada
babi
- Makanan berisiko tinggi dengan makanan tidak
berbungkus
 Makanan
kekal bersih dan dilindungi daripada
pencemaran
28

Makanan diletakkan 15 cm daripada dinding dan 20
cm dari atas lantai
 Suhu simpanan makanan yang sesuai
 Bahan mentah dan ramuan dilabel
 Sistem First In- First Out (FIFO) di setor makanan
 Rantaian sejuk makanan dingin atau sejuk beku
tidak diganggu


29

Bab 1

Daging

Bab 2

Ikan

Bab 3

Aiskrim dan konfeksi sejuk beku

Bab 4

Susu

Bab 5

Ais

Bab 6

Mesin jual

30

Per. 56 – Pengangkutan makanan
 Kenderaan bersih dan berfungsi dengan baik
 Ada kemudahan untuk mengasingkan makanan
dengan bukan makanan
 Tidak mengangkut bahan bertoksik
 Boleh mengekalkan suhu


31

Samb….
 Berasingan untuk makanan berasal daripada khinzir
 Dibersihkan selepas digunakan untuk mengangkut
makanan lain atau bukan makanan
 Suhu yang sesuai untuk makanan dingin dan sejuk
beku
 Rantaian makanan dingin dan sejuk beku tidak
diganggu

32

Per. 57 – Tafsiran premis makanan
 Premis makanan yang sama
Pemprosesan makanan dilakukan dalam bilik atau
tempat yang berasingan dalam premis makanan
yang sama


Premis makanan yang berasingan
Penjualan makanan dilakukan di dalam dua atau
lebih bilik atau tempat dalam premis makanan yang
sama dan di bawah pengurusan yang sama

33

Per. 58 hingga 60 - Kompaun


Per. 58 Kesalahan yang boleh dikompaun seperti di
Jadual Keempat



Per. 59 Pengkompaunan kesalahan
(1) Tawaran untuk mengkompaun dalam Borang di
Jadual Kelima
(2)Bayaran kompaun dibuat seperti di Jadual
Keenam



Per. 60 Pembayaran kompaun dibuat dalam bentuk
tunai, wang pos, pesanan bank atau bank draf
kepada
Pegawai
Kesihatan
Daerah
yang
mengeluarkan kompaun tersebut.
34



Penalti : Tidak melebihi RM10,000 atau penjara tidak
lebih dua (2) tahun

35

WARTA KERAJAAN

36

Di mana warta boleh diperolehi?


Pencetakan Nasional Sdn Bhd



Laman web BKKM – Perundangan

37

Pelaksanaan Peraturan-Peraturan
Kebersihan Makanan 2009 memain peranan
penting dalam memastikan premis makanan
adalah bersih, suci dan hasilnya pengguna
akan dapat menikmati makanan yang lebih
bersih, selamat dengan harga yang
berpatutan.

38

39