The Public Administration Theory Primer. Colorado:

บทนํา ในชวงตอนปลายศตวรรษที่ 20 มีการเปลี่ยนแปลงของโลก Global เปนไปทั้งระบบไมวาจะเปนดานเศรษฐกิจ การเมือง สังคม และสิ่งแวดลอม ซึ่งสงผลใหเกิดการเจริญเติบโตของเมืองใหญและการเพิ่มขึ้นของประชากรในเขตเมืองไปใน ทิศทางเดียวกันทั่วโลก ในสวนของประเทศไทย การกระจายตัวของประชากรไดเปลี่ยนแปลงไปเปนอยางมาก ประมาณป 2566 สัดสวนของประชากรเมืองในประเทศไทยมีแนวโนมที่จะสูงขึ้นถึงรอยละ 54 เปนอยางนอย ยอมชี้ใหเห็นวาสังคมไทย กําลังกลายเปนสังคมเมือง ดังนั้นปญหาของเมืองใหญไมวาจะเปนเรื่องของความแออัดของการอยูอาศัย ปญหาสิ่งแวดลอมใน เมือง การกําจัดขยะและน้ําเสีย ปญหาความยากจน อาชญากรรม ยาเสพติด ฯลฯ จะกลายเปนสิ่งทาทายองคการและผูบริหาร การปกครองทองถิ่นตอไป ปราโมทย ประสาทกุล, 2551, หนา 1 จากการสํามะโนประชากรและเคหะ ของสํานักงานสถิติแหงชาติ ครั้งที่ 11 ลาสุด พบวา การกระจายตัวของ ประชากร ในป พ.ศ. 2553 มีประชากรทั้งสิ้น 65.5 ลานคน ภาคตะวันออกเฉียงเหนือเปนภาคที่มีประชากรมากที่สุด 18.8 ลานคน คิดเปนรอยละ 28.7 และในป 2546 กอนจะมีการทําโครงการบานมั่นคงนํารองในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มี ประชากรทั้งสิ้น 63,079,765 คน และภาคตะวันออกเฉียงเหนือเปนพื้นที่มีประชากรมากที่สุด คือ 21,659,698 สํานักงาน สถิติแหงชาติ, 2546 ดังนั้นภาคตะวันออกเฉียงเหนือจึงเปนพื้นที่ที่มีจํานวนประชากรมากที่สุด นับเปนกลุมเปาหมายสําคัญใน การพัฒนา โดยเฉพาะอยางยิ่งในกลุมผูมีรายไดนอยหรือคนจนซึ่งเปนผูขาดโอกาสทางสังคม อีกทั้งยังเปนกลุมที่มีความสัมพันธ กับปญหาตางๆ มากมายในการดํารงชีวิต ดังนั้นการกําหนดนโยบายสาธารณะประเภทกระจายผลประโยชน Distributive Policy โดยจัดสรรบริการหรือผลประโยชนแกประชาชนบางสวนอยางเจาะจง Anderson, 1994, p.11 เพื่อยกระดับให บุคคลเหลานี้มีสิทธิและความเสมอภาคในคุณภาพชีวิตและความมั่นคงมนุษยใหเทาเทียมกันในสังคมมากขึ้น จึงมีความจําเปน อยางยิ่ง จากสถิติคาใชจายของปจเจกบุคคลในการไดมาซึ่งอาหารและสินคาบริการที่จําเปนพื้นฐานในการดํารงชีวิต ป พ.ศ. 2545 - 2554 พบวา จํานวนคนจนและอัตราสวนรอยละคนจนของภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีมากที่สุด อยูในชวงรอยละ 44.35 - 18.11 และในชวง 10 ปที่ผานมานี้ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีคาใชจายของปจเจกบุคคลในการไดมาซึ่งอาหาร และสินคาบริการที่จําเปนพื้นฐานในการดํารงชีวิตต่ําที่สุดในประเทศไทยอยางตอเนื่อง คนจนในเขตเมืองมีรายจายประมาณ 1,625 - 2,366 บาทคนเดือน และในเขตชนบท 1,283 - 2,028 บาทคนเดือน จากการสํารวจขอมูลชุมชนแออัดทั่วประเทศ พบวา ชุมชนผูมีรายไดนอยทั้งหมด 6,334 ชุมชน 1,630,447 ครัวเรือน มีผูที่เดือดรอนดานที่อยูอาศัยจํานวน 728,639 ครัวเรือน คิดเปนรอยละ 44.69 ของชุมชนผูมีรายไดนอยทั้งหมด สถาบันพัฒนาองคกรชุมชน องคการมหาชน, 2551, หนา 2 ขอมูลชุมชนที่เดือดรอนดานที่อยูอาศัยภาค ตะวันออกเฉียงเหนือ มีจํานวนผูที่เดือดรอนทั้งสิ้น 1,225 ชุมชน 87,651 ครัวเรือน ใน 175 ชุมชนเมือง ทั้งนี้พบวาจังหวัดที่มี ผูเดือดรอนสูงสุด คือ จังหวัดขอนแกน 13,819 ครัวเรือน จังหวัดนครราชสีมา 8,736 ครัวเรือน และจังหวัดกาฬสินธุ 12,536 ครัวเรือน และจํานวนผูมีรายไดนอยหรือคนจนก็มีตัวเลขที่สอดคลองกัน คือ จังหวัดขอนแกน 78,860 ครัวเรือน จังหวัด นครราชสีมา 51,687 ครัวเรือน และจังหวัดกาฬสินธุ 23,462 ครัวเรือน สถาบันพัฒนาองคกรชุมชน องคการมหาชน, 2551 ,หนา 27-28 ที่ผานมาไดมีการแกไขปญหาที่อยูอาศัยของผูมีรายไดนอยในเขตเมืองโดยการเคหะแหงชาติมาตั้งแต พ.ศ. 2520 เชน มีโครงการปรับปรุงชุมชนแออัด โครงการฟนนคร โครงการสรางที่อยูอาศัยใหมแทนการถูกรื้อยายไลที่ รวมทั้งมีการ แกปญหาโดยองคกรชุมชนเองหลายๆ โครงการ เชน ในที่ดินริมคลอง ที่ดินการรถไฟ เปนตน และในชวงป พ.ศ. 2535 ไดมี การดําเนินโครงการพัฒนาที่อยูอาศัยโดยองคกรชุมชนเอง เปนการใหสินเชื่อที่อยูอาศัยรวมประมาณ 50 โครงการ ซึ่ง The 2nd Khon Kean University International Conference on Public Administration 2015