แนวคิดการเมืองและการบริหาร Globalization & New Public Services

สามารถที่จะควบคุมธรรมชาติของเวลาและสถานที่ไดเปนนามธรรมและรูปธรรม เหมือนกับสิ่งที่เราสามารถรับรูได แตไมอาจ สัมผัสได เพราะเวลาเปนสิ่งสมมติและจึงมีความสําคัญที่ทําใหบริบทกิจการหรือสภาพแวดลอมในที่ตางๆ ไดเปลี่ยนไป แมกระ ทั้งความตายก็ไมสามารถหยุดเวลา ดูราวกับวาเวลากับความตายของมนุษยมันคนละแนวคิด Concept ในการรับรูที่แตกตาง กัน แตก็มีความเชื่อมโยงกันได ถามีความเชื่อวาสามารถควบคุมเวลาไดก็สามารถที่จะสรางสิ่งที่เหนือปรากฏการณที่เปน ธรรมชาติได หากสามารถควบคุมไดก็สามารถหารูปแบบไดเชนกัน อยางไรก็ดี ความพยายามหารูปแบบบริหารหรือระบบการเมืองที่ดีที่สุด จึงไมเกิดผลตามเจตนาที่ตองการวาดีที่สุดได เพียงแตชี้ใหเห็นวา สามารถเขาความเหมาะสมหรือดีกวาเดิมเทานั้นเอง ดังปรากฏในปรัชญาโซฟสต Sophist Philosophy ที่ไดกลาวไววา “ไมมีอะไรเปนสิ่งสัมบูรณแนแท” Benton T. and Craib I. 1988, สถิต วงศสวรรค, 2540 เชนเดียวกับ ความพยายามที่จะนําเสนอรูปแบบการเมืองการบริหารตองแยกออกจากกัน หรืออยูเพียงลําพัง Woodrow Wilson,1988 ซึ่งเปนวิธีการมองแบบที่ไดเขาสูจุดหักเหของขอถกเถียงทางวิชาการที่แตกตาง เพื่อสะทอนวาการเมืองการบริหารไดเคลื่อนตัว และควรปรับเนื้อหาใหสอดคลองกับสภาพสภาวะแวดลอม สังคม และเศรษฐกิจที่แปรเปลี่ยน โดยการเสนอกระบวนทัศน เทคนิคการแกปญหาก็เทานั้นเอง ทั้งนี้ในเชิงทฤษฎีแลวทฤษฎีเดิมจึงถูกทาทายและหักลางโดยนักวิชาการรุนใหมๆ เพื่อที่จะชี้ ใหแนวคิดทฤษฎีเดิมตกอยูในชวงอิ่มตัวและการกาวขามสูองคความรูใหม จากขอถกเถียงจึงแสดงจุดยืนของตนเอง โดยใหเหตุผลถึงลักษณะการเมืองกับการบริหารเปนอยางไร มีขอดีและ ขอดอยอยางไร ซึ่งในความเปนจริงภาคปฏิบัติจะกระทําไดมากนอยเพียงใดนั้นก็ตองมีการศึกษากันตอก็ขึ้นอยูกับภาคทฤษฎี เชนกัน ซึ่งในบทความนี้จึงพยายามตีกรอบความสัมพันธระหวางการเมืองกับการบริหารในมิติกระบวนการทางนโยบาย Policy Process และการแสวงหาภววิทยา Ontology ที่ทับซอนกันดังนี้ การเมืองกับการกําหนดนโยบาย นโยบายสาธารณะหมายถึง อะไรก็ตามที่รัฐจะกระทําหรือไมกระทําและใหเห็นผลวาทําไมจึงเลือกหรือไมเลือกทํา เชนนั้น Thomas R. Dye ซึ่งการกําหนดนโยบายเปนอํานาจหนาที่ของรัฐบาลฝายการเมืองที่มีตอกระทําเมื่อเขามาสูอํานาจ บริหารประเทศ สามารถที่จัดการกับทรัพยากรและผลประโยชนของสาธารณะ แตการจะกําหนดนโยบายสาธารณะนั้นไดรัฐ จําเปนที่จะตองคํานึงถึงปญหาความตองการของประชาชน และผลประโยชนแหงชาติ ซึ่งการบริหารงานของฝายการเมืองมี ขอจํากัดในเรื่องระยะเวลา และขอมูลสารสนเทศที่มีนอย ตองอาศัยขอมูลจากขาราชการประจําที่ปฏิบัติงานมาโดยตลอด ทราบถึงปญหาความตองการที่แทจริงของประชาชน อาจกลาวไดวา ฝายการเมืองมีหนาที่ในการกําหนดนโยบาย และ ขาราชการประจํามีหนาที่สนับสนุนสารสนเทศ และรายเอียดของปญหาใหกับผายการเมือง ตลอดจนการนํานโยบายไปปฏิบัติ สูประชาชน การกําหนดนโยบายกับการนํานโยบายไปปฏิบัติ เมื่อมีการกําหนดนโยบายสาธารณะแลว กอนที่จะมีการนํานโยบายไปปฏิบัติจะตองมีการแปลงนโยบายสูการไปปฏิบัติโดยการวางแผน Planning ซึ่งรัฐบาล มีขอมูล สารสนเทศ และรายงานผลการปฏิบัติงานของขาราชการมาวางแผนดําเนินงานตามโครงการ หรือวาระที่สอดคลองกับ ผลประโยชนแหงชาติ หรือปญหาสาธารณะ จะเห็นไดวา การกําหนดนโยบายเปนหนาที่ของฝายการเมือง และสวนการนํา นโยบายไปปฏิบัตินั้นเปนหนาที่ของฝายขาราชการประจําในหนวยงานหรือองคกรตางๆ จึงทําใหการนํานโยบายไปปฏิบัติ เกี่ยวของโดยตรงกับระบบราชการ ความสําเร็จหรือลมเหลวของนโยบายและแผนที่วางไวเกิดจากสาเหตุตางๆ ปจจัยทาง การเมือง คือ ความสามารถในบริหารจัดการทรัพยากรและผลประโยชน ความสามารถในการบริหารจัดการความขัดแยง ความสามารถในการเจราจาตอรอง และการสนับสนุนจากหนวยงานหรือกลุมองคกรที่เกี่ยวของกับการนํานโยบายไปปฏิบัติ The 2nd Khon Kean University International Conference on Public Administration 2015 และความสําเร็จของนโยบายและแผนที่วางไวจึงขึ้นอยูกับระบบราชการเชนเดียวกัน โดยอาจมองวาสมรรถนะขององคกร โครงสรางองคกร งบประมาณ สถานที่วัสดุอุปกรณเครื่องมือเครื่องใช ความเพียงพอของความรูและความสามารถของบุคลากร ซึ่งถาองคกรมีสมรรถนะสูง การนํานโยบายไปปฏิบัติยอมประสบความสําเร็จ ในขณะเดียวกันถาองคกรมีสมรรถนะต่ํา การนํา นโยบายไปปฏิบัติยอมประสบความลมเหลวเชนกัน จะเห็นไดวา การนํานโยบายไปปฏิบัติจะตองพึ่งพาระบบราชการเปนอยาง มากจึงจะบรรลุผลสําเร็จ ขณะที่ประสิทธิภาพของการบริหารงานในระบบราชการจึงมีความจําเปนอยางยิ่ง Herbert A. Simon ในประเทศไทยขาราชการมักไมสนใจในเรื่องประสิทธิภาพในการทํางาน แตนักการเมืองที่ทําหนาที่บริหารจําเปนตอง คํานึงถึงประสิทธิภาพในการทํางานเพื่อใหนโยบายที่กําหนดไวประสบความสําเร็จ เพราะจะมีผลตอคะแนนเสียงเลือกตั้ง ซึ่ง นักการเมืองมักวิจารณวาขาราชการบริหารงานไมมีประสิทธิภาพ ปฏิบัติงานลาชา ไมฉับไว ไมทันตอขอเรียกรองของ ประชาชน ขาราชการมักอางขอจํากัดดานกฎหมายและระเบียบแบบแผน บางทีกลัวจนไมกลาทําในสิ่งใหมๆ ไมคอยคํานึงถึง ประชาชน ไมรูความตองการที่แทจริงของประชาชน และการบริหารจึงเปนแบบเชาชามเย็นชาม ปญหาระบบราชการกับการเมือง ในสังคมตะวันตกมองระบบราชการเปนเครื่องมือหรือ อุปกรณสําหรับการบริหารนโยบายที่สรางมาจากสถาบันไมใชราชการ กลาวคือ สถาบันการเมือง Fred W. Riggs ชี้ใหเห็นวา โครงสรางทางการเมืองซึ่งประกอบดวยพรรคการเมือง การเลือกตั้ง ผูบริหารระดับสูงและรัฐมนตรี กําหนดมา เพื่อใหสรางกฎระเบียบ และการตั้งเปาหมาย สวนโครงสรางทางการบริหารมีหนาที่ในการนํากฎหมายและเปาหมายไปปฏิบัติ ความสัมพันธระหวางการเมืองกับการบริหารกอใหเกิดระบบราชการในรูปแบบตางๆ เชน ระบบที่มีลักษณะเปนตัวแทนของ ประชาชน ระบบนี้ฝายการเมืองมีอิทธิพลเหนือระบบราชาการ ขาราชการเปนเครื่องมือของระบบการการเมือง ระบบราชการ ที่ถูกครอบครองโดยทหาร เปนระบบที่คณะทหารที่ควบคุมตําแหนงสําคัญทางราชการเอาไวแทนขาราชการ และระบบ ราชการที่ทําหนาที่ทางการเมือง แนวคิดดังกลาวชี้ใหเห็นวาระบบราชการกับการเมืองมีอิทธิพลซึ่งกันและกัน บทสรุป แนวคิดการเมืองกับการบริหารที่หยิบยกขึ้นมาครั้งนี้เพื่อทําความเขาใจขอถกเถียงพียงบางประการ กลาวคือ การเมืองกับการบริหารที่แยกออกจากกัน และการเมืองคือรัฐประศาสนศาสตร การเมืองกับการบริหารที่ไมสามารถแยกออก จากกันได และปจจุบันก็พิสูจนแลววา แนวคิดการเมืองกับการบริหารไมสามารถที่จะแยกออกจากกัน ภายใตอิทธิพล อํานาจ หนาที่ ความเชื่อมโยง และขอมูลสารสนเทศที่ตองอาศัยซึ่งกันและกัน ซึ่งในความเปนจริงแลวกระบวนทัศนหรือพาราไดม Paradigm ที่นักวิชาการไดถกเถียงกันถึง 5 ประเด็น คือเริ่มตั้งแตพาราไดมการแยกการบริหารจากการเมือง หลักการบริหาร รัฐประศาสนศาสตรคือรัฐศาสตร การเมืองไมอาจแยกออกจากการบริหาร รัฐประศาสนศาสตรคือการบริหาร และรัฐ ประศาสนศาสตรคือรัฐประศาสนศาสตร การบริหารรัฐกิจก็คือ ศาสตรแหงการบริหารภาครัฐ ซึ่งเหตุผลที่หยิบยกเพียงพารา ไดมทั้ง 2 ประเด็นนี้เพื่อเนนเรื่องการเมือง “Political Context” ในการศึกษารัฐประศาสนศาสตรที่มีนักคิดนักวิชาการใน กลุมที่ถกเถียงกัน เพื่อจะนําไปสูขอสรุปที่เปนวิทยาการแหงความเปนศาสตรการบริหาร และคิดวานาจะมีการสราง “ปรัชญา รัฐประศาสนศาสตร” ในอนาคตเหมือนกับสาขาวิชาอื่นๆ The 2nd Khon Kean University International Conference on Public Administration 2015