PH N 1. M Đ U Â
Ơ Â
1
M C L C Ụ
Ụ TRANG
PH N 1. M Đ U Â
Ơ Â 3
1. Li do ch n đ tai. o
ê 3
2. M c đich nghiên c u. u
ư 4
3. Ph m vi nghiên c u. a
ư 4
4. Nhi m v nghiên c u. ệ
u ư
5 5. Ph
ng phap nghiên c u. ươ
ư 5
PH N 2. N I DUNG Â
Ộ
6
I. C s li lu n c a đ tai. ơ ơ
â u
ê
6 1.1. Đ c đi m tâm, sinh li c a tr m u giao 5 – 6 tu i.
ă ê
u e â
ô 6
1.2. C s xây d ng ho t đ ng Lam quen ch cai cho ơ ơ
ư a ô
ư tr m u giao 5 – 6 tu i.
e â ô
7 1.3. Y nghia c a nh ng ho t đ ng lam quen ch cai
u ư
a ô ư
ơ tr
ng m m non. ươ
â 8
II. Th c tr ng c a đ tai. ư
a u
ê
10 2.1. Thu n l i – khó khăn.
ậ ợ 11
2.2. Thanh công – h n ch . a
ế 11
2.3. M t m nh – m t y u. ă
a ă ế
12 2.4. Cac nguyên nhân – cac y u t tac đ ng.
ế ố ô
13
III. Bi n phap va k t qu đ t đ c.
ê ế
ả a ượ
3.1. Bi n phap gây h ng thú cho tr khi ho t đ ng “Lam ệ
ư e
a ô quen ch cai”.
ư 3.2. Bi n phap t o môi tr
ng “Lam quen ch cai”. ệ
a ươ
ư 3.3. L ng ghép tich h p cac môn h c khac vao ho t
ồ ợ
o a
đ ng lam quen ch cai va ng c l i.
ô ư
ượ a 3.4. Bi n phap cho tr lam quen v i ch cai m i lúc,
ệ e
ớ ư
ơ o m i n i.
o ơ 3.5. Giao d c ca nhân tr .
u e
3.6. Công tac tuyên truy n va ph i k t h p cùng ph ê
ố ế ợ u
huynh. 14
21
23 27
28 29
IV. Hi u qu c a đ tai. ê
ả u ê
30
PH N 3. K T LU N, KI N NGH Â
Ế Ậ
Ế Ị
1. K t lu n. ế
ậ 33
2. Ki n ngh . ế
i 34
1. Li do ch n đ tai. o
ê
Trong h th ng Giao d c qu c dân, Giao d c M m non chi m m t v tri ệ ố
u ố
u â
ế ô i
vô cùng quan tr ng, đây la b c h c đ u tiên trong h th ng giao d c qu c dân, la o
ậ o
â ệ ố
u ố
n n t ng c a nganh Giao d c Đao t o; Bac H kinh yêu đã t ng nói: “ ê ả
u u
a ồ
ừ Giáo
d c m m non t t s m đ u cho m t n n giáo d c t t”. u
â ố ẽ ơ â
ô ê u ố
Giao d c m m non quy t đ nh t i s hình thanh va phat tri n nhân cach u
â ế i
ớ ư ê
toan di n cho tr , ệ
e la m t m t xich đ u tiên c c kỳ quan tr ng trong h th ng ô
ắ â
ư o
ệ ố giao d c qu c dân, đ t n n móng cho s hình thanh va phat tri n nhân cach con
u ố
ă ê ư
ê ng
i. Trên c s cung c p nh ng tri th c khoa h c ban đ u v t nhiên xã h i, ươ
ơ ơ ấ
ư ư
o â
ê ư ô
phat tri n cac năng l c nh n th c, cac thao tac t duy va ho t đ ng th c ti n. ê
ư ậ
ư ư
a ô ư
ễ Đ ng th i b i d
ng nh ng tình c m t t đ p, nh ng đ c tinh cao quý đ phat ồ
ơ ồ ưỡ ư
ả ố ẹ
ư ư
ê tri n m t con ng
i toan di n. Có th nói nhân cach con ng i trong t
ng lai ê
ô ươ
ệ ê
ươ ươ
nh th nao ph thu c l n vao s giao d c c a tr tr ng M m non.
ư ế u
ô ớ ư
u u e ơ ươ
â Đ i v i giao d c m m non, t t c cac ho t đ ng d y tr tr
ng m m ố ớ
u â
ấ ả a ô
a e ơ ươ
â non đ u r t quan tr ng, giúp tr hình thanh nhân cach toan di n va đúng đ n.
ê ấ
o e
ệ ắ
Trong đó có ho t đ ng lam quen ch cai la m t trong nh ng n i dung r t quan a ô
ư ô
ư ô
ấ tr ng cho tr m u giao 5 – 6 tu i. Qua nghiên c u c a cac nha khoa h c v Giao
o e â
ô ư
u o
ê d c M m non, vi c h c đ c - vi t c a tr la nh ng năng l c c n thi t bao g m
u â
ệ o
o ế u
e ư
ư â ế
ồ ki n th c, ki năng, thai đ va ti n ch t đ
c phat tri n đ chu n b cho tr 5 tu i ế
ư ô
ê ấ ượ
ê ê
ẩ i
e ô
h c đ c va vi t m t cach c b n chinh quy. Đây la qua trình xây d ng cac khai o
o ế
ô ơ ả
ư ni m, ch c năng c a cac bi u t
ng va ki hi u ch vi t d a trên cac tr i nghi m, ệ
ư u
ê ượ ệ
ư ế ư ả
ệ kham pha, tìm hi u môi tr
ng xung quanh, s h tr c a giao viên, cha m tr ê
ươ ư ỗ ợ u
ẹ e khi gia đình... s t
ng tac v i b n trong qua trình vui ch i, h c t p va sinh ơ
ư ươ ớ a
ơ o ậ
ho t s giúp tr h c t t ch cai. a ẽ
e o ố ư
Trong cac ho t đ ng tr ng m m non h u h t tr 5 - 6 tu i đã n m
a ô ơ ươ
â â
ế e
ô ắ
đ c cach ho t đ ng. Nh ng trong đó có ho t đ ng “Lam quen v i ch cai” có
ượ a ô
ư a ô
ớ ư
nh ng yêu c u kh t khe h n nh : Nh ng ch cai la nh ng quy đ nh c th , có ư
â ắ
ơ ư
ư ư
ư i
u ê tinh khoa h c va chinh xac không đ
c linh ho t thay đ i, trong khi đó ph ng
o ượ
a ô
ươ phap ch đ o c a Giao d c M m non la “H c ma ch i, ch i ma h c”. Nên đòi
u a u
u â
o ơ
ơ o
h i giao viên ph i có s đ u t th a đang nh nghiên c u cac tai li u liên quan, ỏ
ả ư â ư ỏ
ư ư
ệ
2
tham kh o đ ng nghi p, tìm hi u n m ch c cac quy đ nh, ph ng phap đ
ả ồ
ệ ê
ắ ắ
i ươ
ê h
ng d n tr “Lam quen v i ch cai”. Tranh tình tr ng d y ch m t cach ap ướ
â e
ớ ư
a a
ư ô đ t b t bu c tr ph i nh d n đ n tình tr ng s h c ch tr . V n s d ng
ă ắ ô
e ả
ớ â ế
a ợ o
ư ơ e â
ử u ph
ng phap “H c ma ch i, ch i ma h c”. Nh ng v n ph i đ m b o tinh khoa ươ
o ơ
ơ o
ư â
ả ả ả
h c, chinh xac c a cac ch cai, giúp tr n m b t, ghi nh , nh n bi t, phat âm o
u ư
e ắ ắ
ớ ậ
ế đ
c 29 ch cai m t cach chinh xac, n t ng, thich thú, t nguy n va phù h p
ượ ư
ô ấ ượ
ư ệ
ợ v i kh năng ti p thu c a tr . T o cho tr có m t tâm th t tin thich đ
c h c ớ
ả ế
u e a
e ô
ế ư ượ
o ch , thich đi h c. Ngoai ra thông qua ho t đ ng, giao viên tich h p cùng v i cac
ư o
a ô ợ
ớ ho t đ ng khac giúp tr phat tri n hai hòa c 5 linh v c phat tri n giúp tr t tin
a ô e
ê ả
ư ê
e ư khi b
c chân vao tr ng ph thông.
ướ ươ
ô La m t giao viên ph trach l p m u giao l n 5 - 6 tu i Na L y tr
ng ô
u ớ
â ớ
ô ẩ
ươ m m non B c B . Sau th i gian đ ng l p, gi ng d y va ti p thu ch
ng trình â
ô ố
ơ ư
ớ ả
a ế
ươ giao d c m m non, b chu n phat tri n tr em 5 tu i. Tôi nh n th y nâng cao
u â
ô ẩ
ê e
ô ậ
ấ hi u qu ho t đ ng cho tr m u giao 5 – 6 tu i lam quen v i ch cai, hình thanh
ệ ả
a ô e â
ô ớ
ư va phat tri n k năng nghe, nói, ti n đ c, ti n vi t la r t quan tr ng. Đó la n n
ê ỹ
ê o
ê ế
ấ o
ê t ng đ tr hi u v th gi i ch vi t va ti p nh n nh ng tri th c m i m t cach
ả ê e ê
ê ế ớ ư ế
ế ậ
ư ư
ớ ô
nhanh chóng va d dang. ễ
T nh ng v n đ nh trên, tôi đã nghiên c u sang ki n kinh nghi m v ừ
ư ấ
ê ư
ư ế
ệ ê
“M t s bi n phap giup tr m u giao 5 – 6 tu i lam quen ch cai” ộ ố ê
e â ô
ư
nh m tìm ằ
ra gi i phap, ph ng phap t i u va phù h p v i kh năng ti p thu c a tr 5- 6
ả ươ
ố ư ợ
ớ ả
ế u
e tu i. V i sang ki n kinh nghi m nay tôi mong mu n góp ph n nh bé c a mình
ô ớ
ế ệ
ố â
ỏ u
vao vi c nâng cao hi u qu c a ho t đ ng cho tr m u giao 5 – 6 tu i lam quen ệ
ệ ả u
a ô e â
ô ch cai nói riêng va góp ph n vao vi c nâng cao ch t l
ng giao d c m m non ư
â ệ
ấ ượ u
â nói chung.
2. M c đich nghiên c u. u
ư
Xu t phat t th c ti n d y tr lam quen v i ch cai trong ch ng trình
ấ ừ ư
ễ a
e ớ
ư ươ
chăm sóc giao d c tr m u giao 5 - 6 tu i tr ng m m non B c B tôi nghiên
u e â
ô ơ ươ â
ô ố
c u sang ki n kinh nghi m ư
ế ệ “M t s bi n phap giup tr m u giao 5 – 6 tu i
ộ ố ê e â
ô lam quen ch cai”
ư
nh m m c đich giúp tr nh n bi t 29 ch cai, luy n cach ằ
u e
ậ ế
ư ệ
3
phat âm chu n, hoan thi n ti ng m đ , phat tri n b may phat âm, phat tri n ẩ
ệ ế
ẹ e ê
ô ê
nhân cach tr , giúp tr h ng thú tham gia vao gi h c đ t k t qu cao. e
e ư ơ o
a ế ả
3. Ph m vi nghiên c u. a
ư 3.1. Đ a đi m:
ị ể
T i l p m u giao 5 - 6 tu i Na L y Tr ng M m non B c B - Huy n
a ớ â
ô ẩ
ươ â
ô ố
ệ Pac N m - T nh B c K n.
ă ỉ
ắ a
3. 2.Th i gian: ơ
Tôi đã nghiên c u sang ki n kinh nghi m t thang 82014 đ n thang 42015. C ư
ế ệ
ừ ế
u th :
ê + T ngay 58 – 392014 đ c va nghiên c u tai li u có liên quan đ n đ
ừ o
ư ệ
ế ê
tai. + T ngay 592014 – 532015 kh o sat trên l p.
ừ ả
ớ + Vi t đ tai t 532015 – 104 2015
ế ê ừ
+ Hoan thanh đ tai 10 4 2015. ê
3. 3. Đ i t ng nghiên c u:
ố ượ ư
- Tr m u giao l n 5 – 6 tu i Na L y Tr ng M m non B c B .
e â ớ
ô ẩ
ươ â
ô ố
4. Nhi m v nghiên c u. ê
u ư
- Tìm hi u v c s li lu n c a v n đ nghiên c u.
ê ê ơ ơ
ậ u
ấ ê
ư - Th c tr ng v vi c t ch c cho tr m u giao 5 – 6 tu i lam quen ch cai
ư a
ê ệ ô ư
e â ô
ư tr
ng m m non B c B . ơ ươ
â ô
ố - Đ xu t bi n phap ch đ o va d y h c môn Lam quen v i ch cai cho tr
ê ấ
ệ ỉ a
a o
ớ ư
e 5 - 6 tu i tr
ng m m non B c B . ô ơ ươ
â ô
ố
5. Ph ng phap nghiên c u.
ươ ư
- Đ c va nghiên c u tai li u có liên quan đ n nh : Sach tâm li h c, giao
o ư
ệ ế
ư o
d c h c, cac ho t đ ng cho tr lam quen v i ch cai, ph ng phap cho tr lam
u o
a ô e
ớ ư
ươ e
quen ch cai... ư
- Ph ng phap quan sat: quan sat gi h c lam quen v i ch cai l p.
ươ ơ o
ớ ư
ơ ớ - Ph
ng phap th c ti n: Đi u tra kh o sat, quan sat th c t . ươ
ư ễ
ê ả
ư ế
4
- M t s ph ng phap khac: Đam tho i, tr c quan, tr i nghi m, ph
ng ô ố
ươ a
ư ả
ệ ươ
phap phân tich, so sanh, đ i chi u, khai quat, t ng h p; ph ng phap nghiên c u
ố ế
ô ợ
ươ ư
qua trình d y h c, th ng kê k t qu . a
o ố
ế ả
PH N 2. N I DUNG Â
Ộ I. C s li lu n c a đ tai.
ơ ơ â
u ê
1. 1. Đ c đi m tâm, sinh li c a tr m u giao 5 – 6 tu i. ă
ể u
e â ô
1.1.1. Đ c đi m sinh li c a tr m u giao 5 – 6 tu i. ă
ể u
e â ô
l a tu i 5 – 6 tu i c th tr bi n đ i ch y u v s l ng h n la bi n
Ở ư ô
ô ơ ê e ế ô
u ế ê ố ượ
ơ ế
đ i ch t l ng. Tr ch m l n h n so v i th i kỳ bú m . C
ng đ c a qua ô
ấ ượ e
ậ ớ
ơ ớ
ơ ẹ
ươ ô u
trình chuy n hóa năng l ng y u đi, chuy n hóa c b n gi m h n.
ê ượ
ế ê
ơ ả ả
ơ Cac ch c năng ch y u c a c th tr d n d n đ
c hoan thi n, đ c bi t ư
u ế u ơ ê e â
â ượ
ệ ă
ệ la ch c năng v n đ ng ph i h p đ ng tac. C l c c a tr phat tri n m nh, vì
ư ậ
ô ố ợ
ô ơ ư u
e ê
a v y tr lam đ
c nh ng đ ng tac khéo léo h n, g n gang h n, có th lam đ c
ậ e
ượ ư
ô ơ
o ơ
ê ượ
nh ng công vi c t ng đ i khó, ph c t p h n, tr có th t ph c v nh : T
ư ệ ươ
ố ư a
ơ e
ê ư u
u ư ư
m c qu n ao, t t m, ch i răng, ch i tóc, t đi dép, đi gi y... ă
â ư ắ
ả ả
ư â
Tom l i a : S phat tri n tâm li c a tr em di n ra trên c s s phat tri n
ư ê
u e
ễ ơ ơ ư
ê gi i ph u sinh li, đ c bi t la s phat tri n c a h th n kinh va cac giac quan.
ả â
ă ệ
ư ê
u ệ â
M t khac b n thân s phat tri n tâm li cung l i có nh h ng nh t đ nh đ n s
ă ả
ư ê
a ả
ươ ấ i
ế ư
phat tri n c a c th tr . Ch ng h n s phat tri n c a ho t đ ng ngôn ng đã ê
u ơ ê e
ă a
ư ê
u a ô
ư lam nh h
ng đ n tai, âm v c a tr ... trong m i quan h qua l i gi a s phat ả
ươ ế
i u e
ố ệ
a ư ư
tri n c th va s phat tri n tâm li c a đ a tr thì s phat tri n c th la ti n đ ê
ơ ê ư
ê u
ư e
ư ê
ơ ê ê
ê cho s phat tri n tâm li.
ư ê
1.1.2. Đ c đi m tâm li c a tr m u giao 5 – 6 tu i. ă
ể u
e â ô
Đ tu i m u giao 5 – 6 tu i la giai đo n cu i cùng c a tr em l a tu i ô ô
â ô
a ố
u e
ơ ư ô
m m non, t c la l a tu i tr c khi đ n tr
ng ph thông. giai đo n nay, nh ng â
ư ư
ô ướ ế
ươ ô
Ở a
ư c u trúc tâm li đ c tr ng c a con ng
i đã đ c hình thanh tr
c đây, đ c bi t la ấ
ă ư
u ươ
ượ ướ
ă ệ
5
trong đ tu i m u giao l n v n ti p t c phat tri n m nh. V i s giao d c c a ô ô
â ớ
â ế u
ê a
ớ ư u
u ng
i l n, cac ch c năng tâm li đó s đ c hoan thi n v m i ph
ng di n c a ươ ớ
ư ẽ ượ
ệ ê o
ươ ệ
u ho t đ ng tâm li Nh n th c, tình c m, ý chi đ hoan thanh vi c xây d ng nh ng
a ô ậ
ư ả
ê ệ
ư ư
c s ban đ u v nhân cach con ng i, tr s d ng thanh th o ti ng m đ trong
ơ ơ â
ê ươ
e ử u a
ế ẹ e
sinh ho t h ng ngay. a ằ
L a tu i nay la th i kì b c l tinh nh y c m cao nh t đ i v i cac hi n ư
ô ơ
ô ô a
ả ấ ố ớ
ệ t
ng ngôn ng , đi u đó khi n cho s phat tri n ngôn ng c a tr đ t t c đ ượ
ư ê
ế ư
ê ư u
e a ố ô
kha nhanh va đ n cu i tu i m u giao thì h u h t tr em đ u bi t s d ng ti ng ế
ố ô
â â
ế e
ê ế ử u
ế m đ m t cach thanh th o trong sinh ho t h ng ngay.
ẹ e ô a
a ằ Tr có s xac đ nh ý th c đó la s tach r i mình ra kh i ng
i khac. S t e
ư i
ư ư
ơ ỏ
ươ ư ư
ý th c nay đã hình thanh cu i nha tr . Tuy nhiên ph i tr i qua m t qua trình ư
ơ ố
e ả
ả ô
phat tri n, ý th c b n ngã c a tr m i đ c xac đ nh ro rang. Khi b
c vao tu i ê
ư ả
u e ớ ượ
i ướ
ô m u giao đ a tr ch a hi u bi t nhi u v b n thân va v ph m ch t c a mình.
â ư
e ư
ê ế
ê ê ả
ê ẩ
ấ u Nh ng đ n cu i tu i m u giao tr đã hi u đ
c mình la ng i nh th nao, có
ư ế
ố ô
â e
ê ượ
ươ ư ế
nh ng ph m ch t gì, nh ng ng i xung quanh đ i x v i mình ra sao... tr có
ư ẩ
ấ ư
ươ ố ử ớ
e kh năng t đanh gia b n thân m t cach đúng đ n h n, không nh ng nh n ra
ả ư
ả ô
ắ ơ
ư ậ
mình la trai hay gai ma còn bi t ro hanh vi nh th nao la phù h p v i gi i tinh ế
ư ế ợ
ớ ớ
c a mình. u
Trong s phat tri n cac hanh đ ng ý chi c a tr , có th th y s liên h ư
ê ô
u e
ê ấ ư
ệ gi a ba m t: S phat tri n tinh m c đich c a hanh đ ng; s xac l p quan h
ư ă
ư ê
u u
ô ư
ậ ệ
gi a m c đich c a hanh đ ng v i đ ng c ; s tăng c ng đi u ch nh c a ngôn
ư u
u ô
ớ ô ơ ư
ươ ê
ỉ u
ng trong vi c th c hi n cac ho t đ ng. ư
ệ ư
ệ a ô
tr đã xu t hi n ki u t duy tr c quan hình t ng – t duy tr c quan s
Ở e ấ
ệ ê ư
ư ượ
ư ư
ơ đ nh ng y u t c a ki u t duy logic.
ồ ư
ế ố u ê ư
1.2. C s xây d ng ho t đ ng Lam quen ch cai cho tr m u giao 5 – 6 tu i. ơ ơ
ư a ộ
ư e â
ô 1.2.1. C s tâm li h c.
ơ ơ o
Ho t đ ng lam quen ch cai đ c xây d ng trên nh ng đ c đi m c a qua
a ô ư
ượ ư
ư ă
ê u
trình nh n th c c a tr m u giao l n. Đó la cac đ c đi m sau: ậ
ư u e â
ớ ă
ê Tr m u giao suy nghi b ng “hình th c t duy tr c quan, hình t
ng”. e
â ằ
ư ư ư
ượ “Đi m xu t phat c a s hình thanh đó la s hình thanh hanh đ ng th c v i
ê ấ
u ư
ư ô
ư ớ
6
nh ng đ i t ng v t ch t”. Vì v y, d y tr lam quen ch cai ph i s d ng đ
ư ố ượ
ậ ấ
ậ a
e ư
ả ử u ồ
v t, tranh nh, đ ng tac, gi ng nói... nh m lam phong phú bi u t ng c m tinh
ậ ả
ô o
ằ ê ượ
ả c a tr , thi t l p n i dung tranh v v i ch cai đi kem.
u e
ế ậ ô
ẽ ớ ư
Tr m u giao l n tri giac s v t theo ki u tr c giac toan b , t ng th . e
â ớ
ư ậ ê
ư ô ô
ê Chúng nhìn nh n s v t theo ki u “ch p nh”, phân bi t s v t theo d ng t ng
ậ ư ậ
ê u ả
ệ ư ậ a
ô quat. Vì v y, d y tr lam quen ch cai, sau khi tr nh n bi t đ
c m t ch cai, ậ
a e
ư e
ậ ế ượ
ă ư
c n cho tr s p x p ch cai theo t ng nhóm ch đ tr so sanh, rút ra nh ng â
e ắ ế
ư ừ
ư ê e ư
đi m gi ng va khac nhau. ê
ố T duy tr m u giao g n v i tình c m, cac em th
ng hanh đ ng, suy ư
e â
ắ ớ
ả ươ
ô nghi theo h ng thú tr
c m t. Tr ghi nh ch y u nh ng gì gây n t ng
ư ướ
ắ e
ớ u ế
ư ấ
ượ m nh. M t b c tranh nhi u mau s c, m t câu chuy n h p d n... d gây h ng
a ô ư
ê ắ
ô ệ
ấ â
ễ ư
thú va lam tr nh lâu. Vì th , h ng d n tr lam quen ch cai, cô c n có đ
e ớ
ế ướ â
e ư
â ồ
v t, đ ch i đ p, nhi u mau s c đ tr ho t đ ng, qua đó giúp tr có bi u ậ
ồ ơ
ẹ ê
ắ ê e
a ô
e ê
t ng v ch cai.
ượ ê
ư
1.2.2 C s ngôn ng h c. ơ ơ
ư o
Ho t đ ng Lam quen ch cai xây d ng trên c s đ c đi m ng âm va a ô
ư ư
ơ ơ ă ê
ư ch vi t c a ti ng vi t hi n nay ch vi t c a ti ng vi t la ch ghi âm.
ư ế u ế
ệ ệ
ư ế u ế
ệ ư
Nguyên t c chung la m i ch cai ghi m t âm va m t âm ghi b ng m t ch ắ
ỗ ư
ô ô
ằ ô
ư cai. Song cung có m t s ngo i l :
ô ố a ệ
Đ d y ch cai, ch ng trình Lam quen ch cai đã l y b ng ch cai ti ng
ê a ư
ươ ư
ấ ả
ư ế
vi t lam căn c . D a vao đ c đi m c a hình dang cac con ch , ch ng trình s p
ệ ư
ư ă
ê u
ư ươ
ắ x p thanh cac nhóm khac nhau đ xây d ng thanh cac bai h c. T đó 29 ch cai
ế ê
ư o
ừ ư
đ c chia thanh 12 nhóm con ch d a vao đ c đi m hình dang bên ngoai c a
ượ ư ư
ă ê
u chúng:
+ Nhóm o, ô, ; nhóm i, t, c; nhóm p, q. ơ
+ Nhóm a, ă, â; nhóm b, d, đ; nhóm g, y. + Nhóm e, ê; nhóm l, m, n; nhóm s, x.
+ Nhóm u, ; nhóm h, k; nhóm v, r. ư
1.2.3. C s th c ti n. ơ ơ ư
ê
7
M t trong cac nhi m v c a l p m u giao 5 tu i la chu n b m t s ki ô
ệ u u ớ
â ô
ẩ i ô ố
năng, thói quen... đ cac tr em có thu n l i khi b c vao l p 1. Lam quen ch
ê e
ậ ợ ướ
ớ ư
cai n m trong ch ng trình chu n b đó.
ằ ươ
ẩ i
Theo ch ng trình Giao d c m m non, ho t đ ng lam quen ch cai đ
c ươ
u â
a ô ư
ượ ti n hanh 2 lo i ti t:
ế a ế
+ Ti t 1: Lam quen v i ch cai. ế
ớ ư
+ Ti t 2: Nh ng trò ch i v i ch cai. ế
ư ơ ớ
ư Cac b
c d y tr lam quen v i ch cai đ c th c hi n:
ướ a
e ớ
ư ượ
ư ệ
+ D y tr lam quen v i ch cai qua tranh có g n t . a
e ớ
ư ắ ừ
+ D y tr lam quen v i ch cai qua th ch r i. a
e ớ
ư e
ư ơ + D y tr lam quen v i ch cai qua so sanh ch cai trong nhóm.
a e
ớ ư
ư
1.3. Y nghia c a ho t đ ng cho tr lam quen ch cai tr ng m m non.
u a ộ
e ư
ơ ươ â
+ Gop ph n phat tri n năng l c ho t đ ng ngôn ng c a tr . â
ể ư
a ộ ư u
e
Đ n 5 tu i, năng l c s d ng ti ng vi t c a tr đã kha phat tri n. Nh ế
ô ư
ử u ế
ệ u e
ê ơ
vi c lam quen v i ch cai, kh năng nghe, nói, hi u ti ng vi t c a tr ti p t c ệ
ớ ư
ả ê
ế ệ u
e ế u đ
c phat tri n. Cac em đ c t p nghe đ phân bi t va t p phat âm cac âm c a
ượ ê
ượ ậ ê
ệ ậ
u ti ng vi t đ
c cac ch cai ghi l i. Kh năng nói va hi u ti ng vi t đ c phat
ế ệ ượ
ư a
ả ê
ế ệ ượ
tri n khi ch i cac trò ch i ch cai, b t tr c cach đ c bai th , ca dao, đ ng
ê ơ
ơ ư
ắ ướ
o ơ
ồ dao... Vi c phat tri n năng l c ho t đ ng ngôn ng giúp tr hoan thi n thêm
ệ ê
ư a
ô ư
e ệ
ngôn ng nói, chu n b cho vi c hình thanh năng l c đ c va vi t ti ng vi t ư
ẩ i
ệ ư
o ế
ế ệ ơ
b c ti u h c. ậ
ê o
+ Gop ph n phat tri n tri tu cho tr . â
ể ê
e
Trong ho t đ ng cho tr lam quen ch cai, kh năng ho t đ ng tri tu c a a ô
e ư
ả a ô
ệ u tr đ
c phat tri n. Qua cac bai h c lam quen ch cai, ghi nh có ch đ nh c a tr e ượ
ê o
ư ớ
u i u
e đ
c ren luy n va phat tri n. Tr nh n bi t đ c ch cai, nh đ
c tên âm va tên ượ
ệ ê
e ậ
ế ượ ư
ớ ượ ch . Tham gia cac trò ch i v i ch cai tr ph i ghi nh đ
c lu t ch i v i ch cai ư
ơ ớ ư
e ả
ớ ượ ậ
ơ ớ ư
trong t ng trò ch i. cac gi h c nay, tr không ch ghi nh nh ng gì chúng thich ừ
ơ Ở ơ o
e ỉ
ớ ư
thú ma còn ph i ghi nh nh ng gì chúng ch a thich nh cô giao yêu c u. Bên ả
ớ ư
ư ư
â c nh đó tr còn đ
c ren luy n đ có kh năng linh ho t, nhanh tri qua cac trò a
e ượ
ệ ê
ả a
ch i v i ch cai... ơ ớ
ư
8
Tóm l i: Cac ho t đ ng lam quen ch cai góp ph n phat tri n nhi u thao a
a ô ư
â ê
ê tac tri tu tr .
ệ ơ e
+ Gop ph n chu n b cho tr m u giao vao h c l p 1. â
â ị
e â o ơ
Lam quen ch cai la d ng ho t đ ng ch có m u giao l n. Đ c lam
ư a
a ô ỉ
ơ â ớ
ượ quen v i hình dang, cach x p cac ch cai thanh t , cach phat âm cac âm đ
c ớ
ế ư
ừ ượ
ch cai ghi l i... nh ng đi u m i l đó kich thich tri tò mò, ham hi u bi t, tâm li ư
a ư
ê ớ a
ê ế
ch đ i vi c đi h c l p 1. ơ ợ
ệ o ớ
V i ph ng châm k t h p v i trò ch i h c t p, h c qua trò ch i, dùng trò
ớ ươ
ế ợ ớ
ơ o ậ o
ơ ch i đ lam quen ch cai, cô giao d n d n hình thanh tr nh ng thói quen h c
ơ ê ư
â â
ơ e ư
o t p đ u tiên.
ậ â
Qua cac ho t đ ng cho tr lam quen ch cai, ban tay c a tr đ c luy n
a ô e
ư u
e ượ ệ
t p. Tr khéo léo khi x p h t h t, n n, c t, dan cac ch cai đã h c... nh v y ậ
e ế
ô a ă
ắ ư
o ơ ậ
hình thanh tr m t s ki năng c n thi t cho vi c h c ti ng vi t va cac môn ơ e ô ố
â ế
ệ o
ế ệ
h c khac l p 1. o
ơ ớ
+ Gop ph n giao d c tinh c m, m r ng v n hi u bi t c a tr . â
u ả
ơ ộ ố
ể ế u
e
Ho t đ ng Lam quen ch cai giúp tr m r ng v n hi u bi t v cac đ a ô
ư e ơ ô
ố ê
ế ê ồ
v t, loai v t, cây c i... khi tr đ c ti p xúc v i chúng khi h c t , h c ch . Gi
ậ ậ
ố e ượ
ế ớ
o ừ o ư
ơ h c cung giúp cho tr ren luy n đ c tinh: C n th n, khoa h c, t m , c th ...
o e
ệ ư
ẩ ậ
o ỉ ỉ u ê
Cho tr lam quen v i ch cai tr ng m m non đ
c di n ra r t linh e
ớ ư
ơ ươ â
ượ ễ
ấ ho t theo hai hình th c: Hình th c trong gi ho t đ ng chung va cac ho t đ ng
a ư
ư ơ
a ô a ô
khac. Vi c l a ch n hình th c cho tr lam quen ch cai d a trên đ c đi m tình ệ ư
o ư
e ư
ư ă
ê hình c a tr , do đó bu c ng
i giao viên ph i l a ch n nh ng bi n phap va hình u
e ô
ươ ả ư
o ư
ệ th c phù h p v i tr lam sao đ tr d dang ti p thu.
ư ợ
ớ e ê e ễ
ế Qua đó ta th y đ
c s c n thi t c a chuyên đ cho tr m m non lam ấ
ượ ư â
ế u ê
e â quen ch cai va ch n cac bi n phap, hình th c cho tr lam quen ch cai la y u t
ư o
ệ ư
e ư
ế ố t o ti n đ cho s thanh công c a chuyên đ nay.
a ê
ê ư
u ê
II. Th c tr ng c a đ tai. ư
a u
ê
Trong nh ng năm qua, nganh h c m m non đã xac đ nh n i dung chuyên ư
o â
i ô
môn la đ y m nh nâng cao ch t l ng đ i v i ho t đ ng cho tr lam quen ch
ẩ a
ấ ượ ố ớ
a ô e
ư cai, lam c s chu n b n i dung ti n đ , đi u ki n cho tr 5 tu i vao tr
ng ơ ơ
ẩ i ô
ê ê
ê ệ
e ô
ươ
9
ph thông. Vì v y giao viên đ ng l p 5 tu i nh chúng tôi luôn ý th c đ c t m
ô ậ
ư ớ
ô ư
ư ượ â
quan tr ng va nh ng vi c c n thi t đ th c hi n t t nhi m v nay. o
ư ệ â
ế ê ư ệ ố
ệ u
Vi c ap d ng m t s bi n phap giúp tr 5 – 6 tu i lam quen ch cai la ệ
u ô ố ệ
e ô
ư m t v n đ r t quan tr ng va c n thi t cho vi c nghiên c u. Đi u tra th c tr ng
ô ấ ê ấ
o â
ế ệ
ư ê
ư a
giúp chúng ta th y đ c nh ng u đi m va nh ng t n t i c a nh ng v n đ
ấ ượ
ư ư
ê ư
ồ a u ư
ấ ê
liên quan đ n đ tai nghiên c u. T đó, giúp ng i nghiên c u đ nh h
ng đ c
ế ê
ư ừ
ươ ư
i ướ
ượ nh ng v n đ ta c n lam đ có nh ng bi n phap c th , phù h p v i th c t .
ư ấ
ê â
ê ư
ệ u ê
ợ ớ
ư ế Chinh vì v y đ th c hi n đ tai nay tôi đã ti n hanh đi u tra th c tr ng t i l p
ậ ê ư
ệ ê
ế ê
ư a
a ớ m u giao 5 tu i Na L y – Tr
ng M m non B c B - Huy n Pac N m - T nh â
ô ẩ
ươ â
ô ố
ệ ă
ỉ B c K n. T ng s tr l p tôi ph trach la 8 chau. Trong đó có 2 chau nam va 6
ắ a
ô ố e ớ
u chau n . Qua kh o sat tôi nh n th y:
ư ả
ậ ấ
+ Có 50 s tr nh n th c nhanh t l 37,5 s tr nh n th c trung bình, ố e
ậ ư
ỉ ệ ố e
ậ ư
s tr nh n th c ch m chi m t l 12,5 ố e
ậ ư
ậ ế
ỉ ệ + Có 62,5 s tr nhanh nh n linh ho t t l 37,5 s tr nhút nhat.
ố e ẹ
a ỉ ệ ố e
Ngoai ra khi ti n hanh kh o sat, tôi nh n th y t n t i m t s v n đ sau: ế
ả ậ
ấ ồ a ô ố ấ
ê
1.1. Thu n l i - Khó khăn. â ợ
Thu n l i: â ợ
- C s v t ch t: ơ ơ â
ấ
+ Phòng h c r ng rãi, thoang mat, đ y đ anh sang. o ô
â u
+ Tr ng có đ y đ c s v t ch t, trang thi t b , đ dùng, đ ch i ph c
ươ â
u ơ ơ ậ ấ
ế i ồ ồ
ơ u
v cho ho t đ ng h c lam quen v i ch cai. u
a ô o
ớ ư
- Giao viên:
+ Nhi t tình sang t o, ch u khó tìm tòi h c h i, yêu ngh m n tr . ệ
a i
o ỏ
ê ế e
+ Giao viên có trình đ đ t chu n. ô a
ẩ
- H c sinh: o
+ Tr có s c kho , n n p, thói quen t t trong m i ho t đ ng, cac chau e
ư e ê ế
ố o
a ô nhanh nh n, thông minh, m nh d n trong giao ti p.
ẹ a
a ế
Khó khăn:
10
- C s v t ch t: ơ ơ â
ấ M c dù tr ng đã mua s m đ y đ v c s v t ch t
ă ươ
ắ â
u ê ơ ơ ậ ấ
cung nh đ u t v chuyên môn nh ng cung ch a th c s đap ng đ so v i ư â ư ê
ư ư
ư ư
ư u
ớ nhu c u h c t p c a chuyên đ Lam quen ch cai.
â o ậ
u ê
ư
- Giao viên:
+ B n thân tôi la m t giao viên tr , còn it kinh nghi m. ả
ô e
ệ
- H c sinh: o
+ Cac chau đ u la h c sinh dân t c nên còn khó khăn trong giao ti p. ê
o ô
ế + M t s tr có kh năng nh n th c còn ch m,
ô ố e ả
ậ ư
ậ m t s chau còn nói ô ố
ng ng, nói l p, nh n th c c a tr chênh l ch nhau nên vi c truy n th ki n o
ắ ậ
ư u
e ệ
ệ ê
u ế
th c g p r t nhi u khó khăn. ư
ă ấ ê
+ M t s tr g y, y u hay ngh h c nên còn nhi u khó khăn trong vi c ô ố e â
ế ỉ o
ê ệ
cung c p va b sung ki n th c k p th i cho tr . ấ
ô ế
ư i
ơ e
- Ph huynh u
: - M t s ph huynh còn ch a quan tâm đ n vi c h c c a con nên v n
ô ố u
ư ế
ệ o
u â
ch a đ c quan tâm sat sao.
ư ượ
2.2. Thanh công - h n ch . a
ế Thanh công:
+ Ban giam hi u luôn sat sao ch đ o v công tac chuyên môn, khuy n ệ
ỉ a ê
ế khich đ ng viên ch em h c t p, h c h i kinh nghi m l n nhau, nha tr
ng t ô
i o ậ
o ỏ
ệ â
ươ ô
ch c thăm l p, d gi c a cac giao viên trong tr ng đ góp ý, đúc rút kinh
ư ớ
ư ơ u
ươ ê
nghi m. Bên c nh đó còn t ch c cho giao viên đ c thăm l p d gi cac h c
ệ a
ô ư
ượ ớ
ư ơ o
h i đ ng nghi p. ỏ ồ
ệ + Chuyên đ đã đ
c th c hi n m t s năm nên b n thân đã h c h i, đúc ê
ượ ư
ệ ô ố
ả o
ỏ k t đ
c nhi u kinh nghi m trong công tac chăm sóc giao d c tr . ế ượ
ê ệ
u e
H n ch : a
ế
Khi ti n hanh kh o sat trên cac ti t h c, k t qu tôi thu đ c nh sau:
ế ả
ế o ế
ả ượ
ư
T Kh năng
ả S
ố tr KS
e M c đ đ t đ
c ư
ộ a ượ Đ t
a Ch a
ư đ t
a
1 Tr phat âm đúng, ro rang cac ch
e ư
cai 8
50 50
11
2 Tr nh n bi t đúng, chinh xac cac
e ậ
ế m t ch cai
ă ư
8 62,5
37,5
3 Tìm đúng ch cai trong t .
ư ừ
8 50
50 4
Ghép ch cai t o thanh t . ư
a ừ
8 37,5
62,5 5
Ghép cac nét t o thanh ch cai. a
ư 8
37,5 62,5
6 H ng thú trong cac ho t đ ng lam
ư a ô
quen ch cai ư
8 50
50
Nhìn vao b ng kh o sat trên tôi th y nh ng bi n phap thông th ng, bai
ả ả
ấ ư
ệ ươ
so n d p khuôn, c ng nh c ch a có bi n phap m i tac đ ng thì ch t l ng đ t
a ậ
ư ắ
ư ệ
ớ ô
ấ ượ a
đ c trên tr v cac m c đ trung bình va y u còn m c r t cao, s tr nh n
ượ e ê
ư ô
ế ơ ư ấ
ố e ậ
bi t va phat âm đúng còn th p, nh t la t l tr tìm đúng ch cai va ghép cac ch ế
ấ ấ
ỉ ệ e ư
ư cai thanh t còn th p.
ừ ấ
2.3. M t m nh - m t y u. ă
a ă ế
M t m nh: ă
a - Trong vi c truy n th ki n th c giúp tr lam quen ch cai, b n thân tôi
ệ ê
u ế ư
e ư
ả đã luôn nghiên c u, tìm tòi cac ph
ng phap m i, tich c c ng d ng công ngh ư
ươ ớ
ư ư u
ệ thông tin trong cac ho t đ ng lam quen ch cai. Đi u nay giúp tr h ng thú h n,
a ô ư
ê e ư
ơ ti p thu bai h c nhanh h n, đ ng th i, vi c ng d ng công ngh thông tin giúp
ế o
ơ ồ
ơ ệ ư
u ệ
cho ho t đ ng lam quen ch cai tr nên nh nhang, lôi cu n tr , giúp tr d a ô
ư ơ
ẹ ố
e e ễ
dang ghi nh cac m t ch cai. ớ
ă ư
M t y u: ă ế
- Cac chau tuy cùng đ tu i nh ng trình đ không đ ng đ u. Có chau phat ô ô
ư ô
ồ ê
âm chu n, mau nh m t ch , nh ng cung có nhi u chau phat âm còn ng ng, ẩ
ớ ă
ư ư
ê o
không chu n, nói câu ch a tròn. Nh chau: Đ ng Th Khuyên, Hoang Th N t. ẩ
ư ư
ă i
i ế - M t s tr hi u đ ng nên cung nh h
ng t i vi c h c t p nh chau: ô ố e ế
ô ả
ươ ớ
ệ o ậ
ư Hoang Văn Tu n.
ấ - Bên c nh đó m t s ph huynh ch a quan tâm đúng m c đ n vi c h c
a ô ố
u ư
ư ế
ệ o
c a con em mình, ch a tich c c ph i h p v i giao viên ren tr nha. u
ư ư
ố ợ ớ
e ơ
2.4. Cac nguyên nhân, cac y u t tac đ ng. ế ố
ộ
12
Sau khi tìm hi u ro th c tr ng c a vi c cho tr lam quen ch cai t i l p ê
ư a
u ệ
e ư
a ớ m u giao 5 - 6 tu i Na L y tr
ng m m non B c B - Pac N m - B c K n, tôi â
ô ẩ
ươ â
ô ố
ă ắ
a th y r ng hi u qu đ t đ
c còn th p do nh ng nguyên nhân sau: ấ ằ
ệ ả a ượ
ấ ư
- Do trình đ chuyên môn c a giao viên còn h n ch , ch a l ng ghép tich
ô u
a ế
ư ồ h p ho t đ ng lam quen ch cai v i cac ho t đ ng khac khi n ti t h c nhi u lúc
ợ a ô
ư ớ
a ô ế
ế o ê
còn d p khuôn, c ng nh c. ậ
ư ắ
- Do nh n th c c a tr không đ ng đ u, có tr nhanh nh n, thông minh, ậ
ư u
e ồ
ê e
ẹ ti p thu bai nhanh, có tr ch m ch m, th đ ng, ng i giao ti p...
ế e
ậ a
u ô a
ế - Đa s ph huynh l p tôi ngh nghi p ch y u la lam nông nên không it
ố u
ơ ớ ê
ệ u ế
ph huynh ch a nh n th c đ c h t t m quan tr ng c a đ tu i m u giao. Cho
u ư
ậ ư
ượ ế â
o u
ô ô â
con ngh h c còn tuỳ ti n, đi mu n v s m, ch a ch u khó d y thêm cho con ỉ o
ệ ô
ê ớ ư
i a
ơ nha. M t s ph huynh l i nôn nóng trong vi c h c ch c a con em mình nên đã
ô ố u
a ệ
o ư u
d y tr c t p vi t d n đ n vi c ti p thu bai c a ti t h c không đ ng đ u, tr
a ướ ậ
ế â ế
ệ ế
u ế o
ồ ê
e t ra kiêu căng vì mình đã bi t r i nên không còn chú ý đ n ti t h c. Nhi u ph
ỏ ế ồ
ế ế o
ê u
huynh khi d y tr nha đã d y tr phat âm sai cac âm ch cai: nh ch h ch a
e ơ a
e ư
ư ư
ư h t, ch q ch qu , ch s ch ét, ch x ch ich xì... Đ c bi t trong năm
ắ ư
ư ơ
ư ư
ư ư
ă ệ
h c nay B Giao d c va Đao t o đã có ch đ o ch m d t tình tr ng d y t p tô, o
ô u
a ỉ a
ấ ư
a a ậ
t p vi t tr ng m m non, nh ng m t s ph huynh ch a n m đ
c thông tin, ậ
ế ơ ươ â
ư ô ố
u ư
ắ ượ
ch a ph i h p t t v i giao viên, v n d y tr t p tô, t p vi t nha. ư
ố ợ ố ớ â
a e ậ
ậ ế ơ
Nh ng th c tr ng trên gây khó khăn trong vi c truy n th ki n th c c a cô ư
ư a
ệ ê
u ế ư u
va kh năng ti p thu c a tr đó la s b t c p gi a gia đình va nha tr ng. Đ ng
ả ế
u e
ư ấ ậ ư
ươ ư
tr c tình hình nh v y, b n thân tôi băn khoăn lo l ng va suy nghi, tìm ra bi n
ướ ư ậ
ả ắ
ệ phap h u hi u nh t giúp tr m u giao 5 - 6 tu i lam quen v i ch cai đ t hi u
ư ệ
ấ e â
ô ớ
ư a
ệ qu cao.
ả
III. Bi n phap va k t qu đ t đ c.