TRANH HẰNG SỬA SKKN Thi
Đ I H C THÁI NGUYÊNẠ Ọ TRƯỜNG Đ I H C S PH MẠ Ọ Ư Ạ
TR N TH H NG
Ầ
Ị Ằ
THI T K M T S GIÁO ÁN D Y TR
Ế
Ế
Ộ
Ố
Ạ
Ẻ
M U GIÁO L N K CHUY N C TÍCH TH N KỲ
Ẫ
Ớ
Ể
Ệ
Ổ
Ầ
TR
NG M M NON
Ở
ƯỜ
Ầ
(2)
Đ I H C THÁI NGUYÊNẠ Ọ TRƯỜNG Đ I H C S PH MẠ Ọ Ư Ạ
LÝ TH DUYÊN
Ị
THI T K M T S GIÁO ÁN D Y TR
Ế
Ế
Ộ
Ố
Ạ
Ẻ
M U GIÁO L N K CHUY N C TÍCH TH N KỲ
Ẫ
Ớ
Ể
Ệ
Ổ
Ầ
TR
NG M M NON
Ở
ƯỜ
Ầ
BÀI T P NGHI P V
Ậ
Ệ
Ụ
Chuyên ngành: GIÁO D C M M NON
Ụ
Ầ
NGƯỜI HƯỚNG D N KHOA H C:Ẫ Ọ Ths. Nguy n Th Hoaễ ị
(3)
M C L CỤ Ụ Trang
M Đ UỞ Ầ ... Chương 1. C S LÝ LU N Ơ Ở Ậ
1.1. Đ c đi m tâm- sinh lý c a tr m u giáo l nặ ể ủ ẻ ẫ ớ ... 1.1.1. Đ c đi m sinh lý c a tr m u giáo l nặ ể ủ ẻ ẫ ớ ... 1.1.2. Đ c đi m tâm lý c a tr m u giáo l nặ ể ủ ẻ ẫ ớ ... 1.2. C s giáo d c h cơ ở ụ ọ ... 1.3. C s văn h cơ ở ọ ... Chương 2. TH C TR NG T CH C HO T Đ NG CHO TR M U GIÁOỰ Ạ Ổ Ứ Ạ Ộ Ẻ Ẫ L NỚ K CHUY N C TÍCH TH N KỲ TRỂ Ệ Ổ Ầ Ở ƯỜNG M M NONẦ ... 2.1. Khái quát v trề ường m m nonầ ... 2.2. Th c tr ng d y tr m u giáo l n k chuy n c tích th n kỳ trự ạ ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ ầ ở ường m m nonầ ... 2.2.1. M c đích đi u traụ ề ... 2.2.2. Cách th c đi u traứ ề ... 2.2.3. K t qu đi u traế ả ề ... Chương 3. THI T K M T S GIÁO ÁN D Y TR M U GIÁO L N KẾ Ế Ộ Ố Ạ Ẻ Ẫ Ớ Ể CHUY N C TÍCH TH N KỲ TRỆ Ổ Ầ Ở ƯỜNG M M NONẦ ... 3.1. M t s yêu c u trong ho t đ ng d y tr m u giáo l n k chuy n c tíchộ ố ầ ạ ộ ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ th n kỳầ
3.1.1. Yêu c u v c s v t ch tầ ề ơ ở ậ ấ ... 3.1.2. Yêu c u đ i v i giáo viênầ ố ớ
3.2. Thi t k m t s giáo án d y tr m u giáo l n k truy n c tích th n kỳế ế ộ ố ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ ầ K T LU N VÀ Đ XU T M T S Ý KI NẾ Ậ Ề Ấ Ộ Ố Ế ... I. K T LU NẾ Ậ ... II. Ý KI N Đ XU TẾ Ề Ấ ... TÀI LI U THAM KH OỆ Ả
(4)
M Đ UỞ Ầ
1. Lí do ch n đ tàiọ ề
Văn h c là su i ngu n c a tri th c, là kinh nghi m s ng mà con ngọ ố ồ ủ ứ ệ ố ười c n ti p thu và phát tri n. Văn h c có v trí quan tr ng trong s nghi p giáo d cầ ế ể ọ ị ọ ự ệ ụ nói chung và giáo d c tr em m m non nói riêng, nó là phụ ẻ ầ ương ti n đ giáo d cệ ể ụ con người.
Trong chương trình văn h c Vi t Nam truy n là món ăn tinh th n không thọ ệ ệ ầ ể thi u đ i v i tr m m non. Truy n giúp các em hi u đế ố ớ ẻ ầ ệ ể ược cu c s ng hi n th cộ ố ệ ự c a cha ông ta. Truy n có ý nghĩa giáo d c l n, giáo d c v t tủ ệ ụ ớ ụ ề ư ưởng tình c m,ả trân tr ng nh ng con ngọ ữ ười lao đ ng, yêu quê hộ ương đ t nấ ước, s ng trung th c,ố ự chăm ch , ghét cái ác, yêu cái thi n, hi n g p lành. Truy n đỉ ệ ở ề ặ ệ ược tr em r t yêuẻ ấ thích và nó góp ph n phát tri n toàn di n nhân cách tr . ầ ể ệ ẻ
Nh ng câu chuy n c tích có m t vai trò rõ ràng trong vi c kh i m trí tữ ệ ổ ộ ệ ơ ở ưởng tượng c a tr nh , chúng cũng có ích b y nhiêu khi giúp tr nh đ i m t v i cácủ ẻ ỏ ấ ẻ ỏ ố ặ ớ lo s mà các bé ch a th di n đ t đợ ư ể ễ ạ ược. Nhà nghiên c u n i ti ng v tâm lý h cứ ổ ế ề ọ tr em Bruno Bettelheim tin r ng nh ng câu chuy n c tích đóng vai trò quan tr ngẻ ằ ữ ệ ổ ọ v i s phát tri n c a tr nh b i nhân v t chính trong các câu chuy n - nhi uớ ự ể ủ ẻ ỏ ở ậ ệ ề trong s đó chính là tr em - gi ng nh 1 hình tố ẻ ố ư ượng mô ph ng kh năng vỏ ả ượt qua hay th m chí dành đậ ược thành công l n khi đ i m t v i nh ng tình hu ng khóớ ố ặ ớ ữ ố khăn.
K t qu ki m nghi m t t nh t cho s thành công c a m t câu chuy n choế ả ể ệ ố ấ ự ủ ộ ệ tr em không ph i là chúng có nh ng bài h c sâu xa không hay chúng có ngu nẻ ả ữ ọ ồ g c t đâu, mà là li u chúng có làm tr thích thú và đòi đố ừ ệ ẻ ược nghe thêm n a hayữ không. H u h t các chuy n c tích đem l i cho tr s thích thú, d ch u, khuy nầ ế ệ ổ ạ ẻ ự ễ ị ế khích trí tưởng tượng c a chúng theo nh ng cách riêng mà nh ng tác gi hi n đ iủ ữ ữ ả ệ ạ ch có th m ỉ ể ơ ước đ n ch không làm n i.ế ứ ổ
(5)
D y tr k l i chuy n là m t d ng ti t h c t ch c cho tr ho t đ ng vănạ ẻ ể ạ ệ ộ ạ ế ọ ổ ứ ẻ ạ ộ h c ngh thu t. T ch c cho tr ho t đ ng k chuy n t t s giúp tr hi u sâuọ ệ ậ ổ ứ ẻ ạ ộ ể ệ ố ẽ ẻ ể h n tác ph m văn h c, phát huy tính tích c c cá nhân. Truy n c tích chi m sơ ẩ ọ ự ệ ổ ế ố lượng l n trong n i dung cho tr làm quen v i tác ph m văn h c. Vì th s ti tớ ộ ẻ ớ ẩ ọ ế ố ế d y tr k chuy n c tích tạ ẻ ể ệ ổ ương đ i nhi u trong m ng n i dung cho tr làm quenố ề ạ ộ ẻ v i tác ph m văn h c. Tuy nhiên trên th c t , vi c d y tr m u giáo l n kớ ẩ ọ ự ế ệ ạ ẻ ẫ ớ ể chuy n c tích các trệ ổ ở ường m m non ch a th c s đ t hi u qu cao, các bi nầ ư ự ự ạ ệ ả ệ pháp đ a vào trong ti t h c d y tr k chuy n ch a th t h p lí, ch a phát huy h tư ế ọ ạ ẻ ể ệ ư ậ ợ ư ế l i ích c a ho t đ ng k chuy n c tích và tr còn th đ ng trong nh ng gi h cợ ủ ạ ộ ể ệ ổ ẻ ụ ộ ữ ờ ọ này…Xu t phát t nh ng lí do trên, cùng hy v ng nh ng ý ki n nh c a mình sấ ừ ữ ọ ữ ế ỏ ủ ẽ góp ph n nâng cao ch t lầ ấ ượng cho ho t đ ng d y tr m u giáo l n k l i chuy nạ ộ ạ ẻ ẫ ớ ể ạ ệ c tích. Tôi xin l a ch n nghiên c u đ tài: “ổ ự ọ ứ ề Thi t k m t s giáo án d y trế ể ộ ố ạ ẻ m u giáo l n k chuy n c tích ẫ ớ ể ệ ổ th n kỳ ầ ở ườ tr ng m m nonầ ”.
2. L ch s v n đị ử ấ ề
Hi n nay, v n đ d y tr k chuy n trệ ấ ề ạ ẻ ể ệ ở ường m m non đầ ược các nhà nghiên c u nhi u nứ ề ước quan tâm. Trong quá trình tìm hi u c s lí lu n cho đ tài,ể ơ ở ậ ề tôi đã ti p xúc v i m t s công trình nghiên c u nh :ế ớ ộ ố ứ ư
Hà Nguy n Kim Giang trong cu n “ễ ố Cho tr làm quen v i tác ph m vănẻ ớ ẩ h cọ ”, năm 2002 và thông báo khoa h cọ “Phương pháp c b n cho tr ti p xúc v iơ ả ẻ ế ớ tác ph m văn h c”,ẩ ọ (1-1994). Tác gi đã nh n m nh đ n vi c phát huy tính tíchả ấ ạ ế ệ c c c a ch th ti p nh n và đ c bi t chú ý đ n phự ủ ủ ể ế ậ ặ ệ ế ương pháp đ c và k chuy nọ ể ệ có ngh thu t, coi đó là phệ ậ ương pháp r t c b n và ch đ o trong quá trình cho trấ ơ ả ủ ạ ẻ làm quen v i tác ph m văn h c. Khi nói đ n n i dung c a phớ ẩ ọ ế ộ ủ ương pháp kể chuy n tác gi đã đ a ra quan ni m v vi c k chuy n cho tr m t cách r t dệ ả ư ệ ề ệ ể ệ ẻ ộ ấ ễ dàng, c th và có tính ch t quy t đ nh cho vi c d y tr k chuy n.ụ ể ấ ế ị ệ ạ ẻ ể ệ
Nguy n Thu Th y trong cu n “ễ ủ ố Giáo d c tr m u giáo qua th và truy n”,ụ ẻ ẫ ơ ệ năm 1976. Sách có 3 chương, trong chương 2: “K và đ c truy n cho tr m uể ọ ệ ẻ ẫ giáo” tác gi đã đ c p t i m t s v n đ :ả ề ậ ớ ộ ố ấ ề
(6)
- Tìm hi u tác ph m văn h c là các tác ph m văn xuôi:ể ẩ ọ ẩ + Tác ph m văn h c dân gian Vi t Nam.ẩ ọ ệ
+ Truy n do các nhà văn trong và ngoài nệ ước vi t cho tr , truy n dân gian cácế ẻ ệ nước.
- K và đ c truy n cho tr nghe: chú ý đ n cể ọ ệ ẻ ế ường đ , âm vang c a gi ng,ộ ủ ọ ng t gi ng, c ch , đi u b , nét m t…ắ ọ ử ỉ ệ ộ ặ
- D y tr k chuy n đạ ẻ ể ệ ược ti n hành qua các bế ước: giáo viên gi i thi u tácớ ệ ph m, giúp tr hi u tác ph m, đàm tho i v tác ph m, tr k l i tác ph m. Cácẩ ẻ ể ẩ ạ ề ẩ ẻ ể ạ ẩ phương pháp th hi n khi k chuy n cho tr là tr c quan ( nh, tranh v , mô hình,ể ệ ể ệ ẻ ự ả ẽ r i, và nh ng khung c nh g n gũi xung quanh tr ) và đàm tho i gi i thi u tácố ữ ả ầ ẻ ạ ớ ệ ph m, đàm tho i đ hi u tác ph m. đây tác gi đã đ a ra m t s phẩ ạ ể ể ẩ Ở ả ư ộ ố ương pháp chung nh ng ho t đ ng c a tr thì nh c t i r t ít.ư ạ ộ ủ ẻ ắ ớ ấ
Các tác gi Cao Đ c Ti n, Nguy n Th Di u Lam, Lê Th Ánh Tuy t trongả ứ ế ễ ị ệ ị ế cu n “ố Văn h c và phọ ương pháp cho tr làm quen v i văn h cẻ ớ ọ ”, Hà N i, 1993. ộ Ở ph n th VI: Phầ ứ ương pháp giúp tr làm quen v i tác ph m văn h c tác gi đã đẻ ớ ẩ ọ ả ề c p đ n:ậ ế
- Các th thu t đ c và k di n c m.ủ ậ ọ ể ễ ả
- Các phương pháp cho tr làm quen v i tác ph m văn h c.ẻ ớ ẩ ọ
- Các hình th c t ch c ho t đ ng cho tr làm quen v i tác ph m văn h c.ứ ổ ứ ạ ộ ẻ ớ ẩ ọ Các tác gi đã nêu ra m t s v n đ :ả ộ ố ấ ề
+ Các th thu t k di n c m bao g m: Xác đ nh và s d ng đúng gi ng củ ậ ể ễ ả ồ ị ử ụ ọ ơ b n, ng t gi ng, nh p đi u, cả ắ ọ ị ệ ường đ gi ng, c ch …ộ ọ ử ỉ
+ D y tr k chuy n: Trong ti t h c vi c d y tr k chuy n đạ ẻ ể ệ ế ọ ệ ạ ẻ ể ệ ược ti nế hành theo trình t (Gây h ng thú cho tr b ng con r i, tranh nh, h i tho i ng nự ứ ẻ ằ ố ả ộ ạ ắ đ d n d t đ n câu chuy n, gi i thi u tên câu chuy n, ti p đó cô k câu chuy nể ẫ ắ ế ệ ớ ệ ệ ế ể ệ 2-3 l n, tóm t t n i dung t t n i dung câu chuy n, sau đó đ t h th ng câu h iầ ắ ộ ắ ộ ệ ặ ệ ố ỏ theo n i dung câu chuy n).ộ ệ
(7)
Trong cu n sách này, d ng ti t d y tr k l i chuy n và các bi n pháp h uố ạ ế ạ ẻ ể ạ ệ ệ ữ hi u cho d ng ti t h c này thì ít đệ ạ ế ọ ược nh c đ n.ắ ế
M t khácặ , qua thùc hiÖn chuyªn ®Ò lµm quen v¨n häc ®· ®îc tËp huÊn chuyªn ®Ò, gi¸o viªn ®· ®îc n¾m ®îc ph¬ng ph¸p h×nh thøc tæ chøc ho¹t ®éng lµm quen víi v¨n häc, nhiÒu c« gi¸o cã kh¶ n¨ng c¶m nhËn c¸i hay, c¸i ®Ñp trong c©u chuyÖn vµ biÕt thÓ hiÖn nã b»ng n¨ng lùc s ph¹m cña m×nh víi giäng ®äc th¬ truyÒn c¶m ®Çy s¸ng t¹o, ®· t¹o ra nh÷ng c¶m xóc cho trÎ høng thó khi tiÕp xóc víi c¸c câu chuyÖn mÉu gi¸o.
Bªn c¹nh ®ã vÉn cßn mét sè gi¸o viªn kh¶ n¨ng c¶m nhËn c¸c t¸c phÈm chuyÖn cßn h¹n chÕ, giäng ®äc vµ c¸ch phèi hîp ¸nh m¾t, cö chØ, ®iÖu bé, minh ho¹ cha béc lé c¶m xóc hÊp dÉn cuèn hót trÎ, ph¬ng ph¸p lång ghÐp tÝch hîp cha linh ho¹t s¸ng t¹o kÕt qu¶ trÎ cha cao, trÎ cha thùc sù say mª, hµo høng, sö dông ®å dïng d¹y häc cha cã khoa häc, dÉn ®Õn giê häc trÎ Ýt tËp trung chó ý hiÖu qu¶ trªn tiÕt häc cha cao.
Qua thùc tế gi¶ng d¹y ë trêng mÇm non B c Bộ ố t«i nhËn thÊy bé m«n lµm quen v¨n häc đ c bi t là d y tr m u giáo l n k chuy n cặ ệ ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ tích th n kỳầ cã tÇm quan träng trong viÖc ph¸t triÓn nhËn thøc, gi¸o dôc ®¹o ®øc, gi¸o dôc thÈm mü vµ th«ng qua kÓ chuyÖn lµm giµu vèn tõ cho trÎ, rÌn luyÖn kh¶ n¨ng ph¸t ©m vµ c¸ch diÔn ®¹t m¹ch l¹c. C¸c t¸c phÈm chØ cã thÓ ph¸t huy t¸c dông cña nã khi c« biÕt truy nề t¶i ®îc t tëng c¶m xóc cña t¸c gi¶ vµ néi dung t¸c phÈm th«ng qua c¸c h×nh thøc nghÖ thuËt hÊp dÉn, phong phó, ®a d¹ng.
Th«ng qua c©u chuyÖn ,c« gi¸o nh»m truyÒn t¶i cho trÎ néi dung cña c©u chuyÖn , th«ng qua c©u chuyÖn gi¸o dôc trÎ
(8)
nh÷ng bµi häc mµ néi dung c©u chuyÖn gi¸o dôc trÎ nh÷ng bµi häc mµ néi dung c©u chuyÖn ph¶n ¸nh . Gióp trÎ hiÓu ®îc nh÷ng tõ khã hiÓu cã trong c©u chuyÖn . D¹y trÎ tËp tr¶ lêi c©u hái theo hÖ thèng c©u hái ng¾n gän ,dÔ hiÓu gióp trÎ ph¸t triÓn ng«n ng÷ , lµm phong phó vèn tõ vµ më réng tÇm hiÓu biÕt cña trÎ. D¹y trÎ biÕt c¶m thô c¸i hay ,c¸i ®Ñp trong c©u chuyÖn còng nh c¸i hay ,c¸i ®Ñp trong cuéc sèng hµng ngµy ,vÎ ®Ñp cña t©m hån , vÎ ®Ñp trong giao tiÕp øng xö . D¹y trÎ biÕt t¸i t¹o l¹i l¹i néi dung c©u chuyÖn , gióp trÎ h×nh thµnh kü n¨ng ghi nhí cã chñ ®Þnh mÆt kh¸c cßn gióp trÎ ph¸t ©m chuÈn x¸c, râ rµng, m¹ch l¹c khi giao tiÕp . D¹y trÎ biÕt t¸i t¹o l¹i néi dung c©u chuyÖn b»ng h×nh thøc ®ãng kÞch , h×nh thøc nµy gióp trÎ ®îc nhËp vai, ®îc hoµ m×nh vµo trong thÕ giíi cæ tÝch .
Các công trình nghiên c u trên đ c p đ n v trí, vai trò c a truy n c tíchứ ề ậ ế ị ủ ệ ổ trong giáo d c tr m u giáo và ho t đ ng cho tr làm quen v i tác ph m văn h c,ụ ẻ ẫ ạ ộ ẻ ớ ẩ ọ đ a ra các phư ương pháp, th thu t, bi n pháp d y tr k chuy n nh ng vi c d yủ ậ ệ ạ ẻ ể ệ ư ệ ạ tr k chuy n c tích ch a có công trình nghiên c u c th , ch a có các bi nẻ ể ệ ổ ư ứ ụ ể ư ệ pháp c th ti n hành trong khi t ch c cho tr k chuy n c tích. Trên c s ti pụ ể ế ổ ứ ẻ ể ệ ổ ơ ở ế thu nh ng thành t u, ý ki n c a nh ng công trình trên và th c tr ng d y tr m uữ ự ế ủ ữ ự ạ ạ ẻ ẫ giáo l n k l i chuy n c tích, tôi m nh d n ti n hành nghiên c uớ ể ạ ệ ổ ạ ạ ế ứ : “ Thi t kế ế m t s giáo án d y tr m u giáo l n k chuy n c tích th n kỳ trộ ố ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ ầ ở ường m m non” ầ và đ a ra m t s ý ki n đ xu t.ư ộ ố ế ề ấ
3. M c đích nghiên c uụ ứ
Tìm hi u th c tr ng d y tr m u giáo k chuy n c tích th n kỳ và, trên c s đóể ự ạ ạ ẻ ẫ ể ệ ổ ầ ơ ở thi t k m t s giáo án d y tr m u giáo l n k chuy n c tích th n kỳ trế ế ộ ố ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ ầ ở ường m m non nh m nâng cao hi u qu ho t đ ng d y tr k chuy n c tích.ầ ằ ệ ả ạ ộ ạ ẻ ể ệ ổ
(9)
Thi t k m t s giáo án d y tr m u giáo l n k chuy n c tích th n kỳ trế ế ộ ố ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ ầ ở ường m m non.ầ
5. Ph m vi nghiên c uạ ứ
Nghiên c u th c tr ng t ch c ho t đ ng cho tr m u giáo l n làm quen v iứ ự ạ ổ ứ ạ ộ ẻ ẫ ớ ớ truy n c tích th n kỳ trệ ổ ầ ở ường m m non, t đó n m đầ ừ ắ ược tình hình ho t đ ngạ ộ d y và h c văn h c dân gian trạ ọ ọ ở ường m m non,ầ
Tìm ra nguyên nhân c a th c tr ng và thi t k m t s giáo án d y tr m uủ ự ạ ế ế ộ ố ạ ẻ ẫ giáo l n truy n c tich th n kỳ trớ ệ ổ ầ ở ường m m non.ầ
6. Nhi m v nghiên c uệ ụ ứ
- Nghiên c u c s lí lu n c a đ tàiứ ơ ở ậ ủ ề
- Th c tr ng t ch c ho t đ ng cho tr m u giáo l n làm quen v i truy n cự ạ ổ ứ ạ ộ ẻ ẫ ớ ớ ệ ổ tích th n kỳ trầ ở ường m m non.ầ
- Thi t k m t s giáo án d y tr m u giáo l n truy n c tich th n kỳ ế ế ộ ố ạ ẻ ẫ ớ ệ ổ ầ ở trường m m non.ầ
7. Phương pháp nghiên c uứ
+ Nhóm phương pháp nghiên c u lí thuy t:ứ ế Đ c và nghiên c u m t s tàiọ ứ ộ ố li u nh m thu th p thông tin, phân tích, t ng h p, h th ng hóa lí thuy t. S d ngệ ằ ậ ổ ợ ệ ố ế ử ụ nhóm phương pháp lí thuy t này nh m tìm ki m nh ng thông tin có liên quan đế ằ ế ữ ể gi i quy t nh ng v n đ làm c s lí lu n c a đ tài.ả ế ữ ấ ề ơ ở ậ ủ ề
+ Nhóm phương pháp nghiên c u th c ti n:ứ ự ễ
- Phương pháp đi u tra vi t ( anket): Nh m tìm hi u v th c tr ng t ch cề ế ằ ể ề ự ạ ổ ứ ho t đ ng cho tr m u giáo l n làm quen v i truy n c tich loài v t trạ ộ ẻ ẫ ớ ớ ệ ổ ậ ở ường m m non thông qua phi u đi u tra giáo viên.ầ ế ề ở
- Phương pháp quan sát: Trong quá trình nghiên c u t p trung quan sát nh ngứ ậ ữ gi h c t ch c cho tr làm quen v i tác ph m văn h c, đ c bi t là các ti t choờ ọ ổ ứ ẻ ớ ẩ ọ ặ ệ ế tr làm quen v i truy n c tich loài v t c a các l p m u giáo l n t i trẻ ớ ệ ổ ậ ủ ớ ẫ ớ ạ ường m mầ non.
(10)
- Phương pháp trò chuy n( đàm tho i): Trò chuy n và ph ng v n tr c ti pệ ạ ệ ỏ ấ ự ế giáo viên gi ng d y đ l y thêm thông tin, tài li u ph c v vi c nghiên c u đ tài.ả ạ ể ấ ệ ụ ụ ệ ứ ề + Nhóm phương pháp th ng kê toán h c:ố ọ Khi đã có s li u t quá trìnhố ệ ừ đi u tra ti n hành th ng kê, phân lo i s li u theo nh ng tiêu chí đánh giá c th ,ề ế ố ạ ố ệ ữ ụ ể t đó phân tích và đ a ra nh ng k t lu n c n thi t.ừ ư ữ ế ậ ầ ế
8. C u trúc đ tàiấ ề
Đ tài g m 2 ph n chính:ề ồ ầ + PH N M Đ UẦ Ở Ầ
+ PH N N I DUNGẦ Ộ
- Chương 1: C s lí lu n c a đ tài nghiên c uơ ở ậ ủ ề ứ
- Chương 2: Th c tr ng t ch c ho t đ ng cho tr m u giáo l n làm quenự ạ ổ ứ ạ ộ ẻ ẫ ớ v i truy n c tich ớ ệ ổ th n kỳ ầ ở ườ tr ng m m non.ầ
- Chương 3: Thi t k m t s giáo án d y tr m u giáo l n k chuy n c tíchế ế ộ ố ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ th n kỳ ầ ở ườ tr ng m m non.ầ
K T LU N VÀ Ý KI N Đ XU TẾ Ậ Ế Ề Ấ
CHƯƠNG I C S LÝ LU NƠ Ở Ậ 1.1. Đ c đi m tâm- sinh lý c a tr m u giáo l nặ ể ủ ẻ ẫ ớ 1.1.1. Đ c đi m sinh lý h cặ ể ọ
tr m u giáo l n h th n kinh phát tri n t ng đ i hoàn thi n t ng đ i
Ở ẻ ẫ ớ ệ ầ ể ươ ố ệ ươ ố
hoàn thi n, b não c a tr không khác ngệ ộ ủ ẻ ười trưởng thành là bao nhiêu. V i trênớ m t t rộ ỷ ưỡ ếi t bào th n kinh và hàng v n t bào ph tr khác trong bán c u đ iầ ạ ế ụ ợ ầ ạ não. Tr đã th hi n năng l c qua các ho t đ ng t ng h p l i nói, quan sát, chú ýẻ ể ệ ự ạ ộ ổ ợ ờ ghi nh , tớ ưởng tượng t duy. Tr l a tu i này đã n m v ng ngôn ng và s d ngư ẻ ứ ổ ắ ữ ữ ử ụ nh m t h th ng tín hi u. Đi u này giúp cho tr hình thành nhi u hình th c thíchư ộ ệ ố ệ ề ẻ ề ứ
(11)
nghi phong phú v i môi trớ ường, làm giàu v n kinh nghi m s ng và làm cho trí tuố ệ ố ệ tr phát tri n h n. ẻ ể ơ
Khi có kích thích tác đ ng vào c th (nh ng c m xúc vui, bu n, gi n d ...)ộ ơ ể ữ ả ồ ậ ữ thì có quá trình th n kinh tầ ương ng xu t hi n não và tái t o nên nh ng bi n đ iứ ấ ệ ở ạ ữ ế ổ tương ng trong toàn b c th đ c bi t là s thay đ i c a nh p tim. Nh p tim c aứ ộ ơ ể ạ ệ ự ổ ủ ị ị ủ tr m u giáo l n là 120l n/ 1 phút.ẻ ẫ ớ ầ
Đ c đi m h th n kinh c a tr m u giáo l n là: ặ ể ệ ầ ủ ẻ ẫ ớ
+ Các s i giây th n kinh ch a myelin hóa xong, t c đ d n truy n xungợ ầ ứ ố ộ ẫ ề đ ng th n kinh còn ch m.ộ ầ ậ
+ S d n truy n xung th n kinh trong h th n kinh còn ch m và ch a chínhự ẫ ề ầ ệ ầ ậ ư xác.
Vì v y các v n đ ng c a tr giai đo n đ u mang tính toàn c c, ho c t ngậ ậ ộ ủ ẻ ạ ầ ụ ặ ừ m ng.ả
+ M i liên h c a v não và dố ệ ủ ỏ ướ ỏi v não ch a ch t ch . ư ặ ẽ + Tr nh hành đ ng b ng tình c m là chínhẻ ớ ộ ằ ả
Các lo i hình th n kinh g m: Lo i m nh và cân b ng, lo i m nh và khôngạ ầ ồ ạ ạ ằ ạ ạ cân b ng, lo i cân b ng và linh ho t, lo i y u đã có nh ng nh hằ ạ ằ ạ ạ ế ữ ả ưởng t i vi cớ ệ cho tr m u giáo l n k chuy n c tích.ẻ ẫ ớ ể ệ ổ
Các lo i hình th n kinh g m: Lo i m nh và cân b ng, lo i m nh và khôngạ ầ ồ ạ ạ ằ ạ ạ cân b ng, lo i cân b ng và linh ho t, lo i y u đã có nh ng nh hằ ạ ằ ạ ạ ế ữ ả ưởng t i vi cớ ệ cho tr m u giáo l n k chuy n c tích.ẻ ẫ ớ ể ệ ổ
Các ph n x có đi u ki n đã đả ạ ề ệ ược hình thành và d n c ng c , b n v ngầ ủ ố ề ữ cùng các kĩ năng, kĩ x o. H th ng tín hi u 1 và 2 đã đả ệ ố ệ ược c ng c , nh u thủ ố ờ ư ế c a h th ng tín hi u 2 nên tr m u giáo l n có th tham gia vào ho t đ ng kủ ệ ố ệ ẻ ẫ ớ ể ạ ộ ể chuy n c tích trệ ổ ở ường m m non.ầ
(12)
Các c quan và các h c quan đang d n hoàn thi n là đi u ki n thu n l iơ ệ ơ ầ ệ ề ệ ậ ợ v th ch t và sinh lý cho tr m u giáo l n đ tr có th tham gia các ho t đ ng ề ể ấ ẻ ẫ ớ ể ẻ ể ạ ộ ở trường m m non. Đ c bi t là c quan phát âm cũng đã hoàn thi n, kh năng thíchầ ặ ệ ơ ệ ả giác phát tri n m nh, tr nghe r t tinh đó chính là ti n đ d y tr nghe và nói. Sể ạ ẻ ấ ề ề ạ ẻ ự trưởng thành c a h th n kinh và s hoàn thi n c a các c quan trong c thủ ệ ầ ự ệ ủ ơ ơ ể (tu n hoàn, hô h p, v n đ ng…). C v lầ ấ ậ ộ ả ề ượng l n ch t là đi u ki n thu n l i choẫ ấ ề ệ ậ ợ vi c t ch c ho t đ ng d y k chuy n c tích cho tr .ệ ổ ứ ạ ộ ạ ể ệ ổ ẻ
1.1.2. Đ c đi m tâm lý h cặ ể ọ 1.1.2.1. T duyư
Bước sang tu i m u giáo l n tr có m t bổ ẫ ớ ẻ ộ ước ngo t r t c b n. Đó là quáặ ấ ơ ả trình chuy n t t duy bình di n bên ngoài vào bình di n bên trong, t c là chuy nể ừ ư ệ ệ ứ ể t t duy tr c quan hành đ ng sang t duy tr c quan hình từ ư ự ộ ư ự ượng. Ki u t duy nàyể ư t o ra cho tr m t kh năng ph n ánh nh ng m i quan h t n t i khách quan,ạ ẻ ộ ả ả ữ ố ệ ồ ạ không b ph thu c vào hành đ ng háy ý mu n ch quan c a b n thân đ a tr . Sị ụ ộ ộ ố ủ ủ ả ứ ẻ ự ph n ánh m i quan h khách quan là đi u ki n c n thi t đ tr vả ố ệ ề ệ ầ ế ể ẻ ượt qua m iọ khuân kh c a vi c tìm hi u t ng s vi c riêng l v i nh ng thu c tính sinh đ ngổ ủ ệ ể ừ ự ệ ẻ ớ ữ ộ ộ c a chúng đ đ t t i tri th c khái quát. T duy tr c quan s đ v n gi tính ch tủ ể ạ ớ ứ ư ự ơ ồ ẫ ữ ấ hình tượng song b n thân hình tả ượng cũng tr nên khác trở ước. Hình tượng đã bị m t đi nh ng chi ti t rấ ữ ế ườm rà mà còn gi l i nh ng y u t ch y u giúp tr ph nữ ạ ữ ế ố ủ ế ẻ ả ánh m t cách khách quan s v t ch không ph i t ng v t riêng l .ộ ự ậ ứ ả ừ ậ ẻ
T duy tr c quan s đ giúp tr m t cách có hi u l c đ lĩnh h i nh ng triư ự ơ ồ ẻ ộ ệ ự ể ộ ữ th c trình đ khái quát cao, t đó mà hi u đứ ở ộ ừ ể ược b n ch t c a s v t. Nh ngả ấ ủ ự ậ ư ki u t duy này v n n m trong ph m vi ki u t duy tr c quan – hình tể ư ẫ ằ ạ ể ư ự ượng nói chung và do đó còn nhi u h n ch . Song ki u t duy này cũng bi u hi n m tề ạ ế ể ư ể ệ ộ bước phát tri n đáng k trong t duy c a tr m u giáo. Đó là ki u trung gian, quáể ể ư ủ ẻ ẫ ể đ đ chuy n t ki u t duy hình tộ ể ể ừ ể ư ượng lên ki u t duy m i, khác v ch t – tể ư ớ ề ấ ư duy logic, ki u t duy này s ti p t c để ư ẽ ế ụ ược phát tri n giai đo n sau.ể ở ạ
(13)
Tr m u giáo l n b t đ u có kh năng phân tích, t ng h p. Tr b t đ u tẻ ẫ ớ ắ ầ ả ổ ợ ẻ ắ ầ ư duy và suy di n tr u tễ ừ ượng, thích b t chắ ước và mô ph ng hành vi, l i nói c aỏ ờ ủ nhân v t mà tr v a đ c nghe k và đậ ẻ ừ ọ ể ược xem. Tr thích nghe và k l i nh ngẻ ể ạ ữ câu chuy n c tích, t đó tr v n d ng nh ng hành vi đệ ổ ừ ẻ ậ ụ ữ ược xem là t t c a cácố ủ nhân v t trong tác ph m vào cu c s ng hàng ngày hoàn c nh c th và h p lý.ậ ẩ ộ ố ở ả ụ ể ợ 1.1.2.2. Tưởng tượng
Trí tưởng tượng là m t trong nh ng thu c tính c a trí tu , g n li n v iộ ữ ộ ủ ệ ắ ề ớ năng l c hi u bi t c a tr . Đ i v i tr m u giáo l n tự ể ế ủ ẻ ố ớ ẻ ẫ ớ ưởng tượng có ch đ nhủ ị phát tri n. tể ưởng tượng c a tr chuy n t bình di n bên ngoài sang bình di n bênủ ẻ ể ừ ệ ệ trong. Trí tưởng tượng c a tr vô cùng phong phú, chúng ti p nh n văn chủ ẻ ế ậ ương không ch b ng s ph i h p hình d ng bên ngoài mà còn huy đ ng c c m h ngỉ ằ ự ố ợ ạ ộ ả ả ứ bên trong tâm h n. Tr m u giáo l n có ph m vi ti p xúc m r ng h n các l aồ ẻ ẫ ớ ạ ế ở ộ ơ ứ tu i trổ ước, v n kinh nghi m, tri th c tr tích lũy khá phong phú. Vì th ph m vi vàố ệ ứ ẻ ế ạ m c đ c a tr r ng h n. Tr không ch tứ ộ ủ ẻ ộ ơ ẻ ỉ ưởng tượng ra hoàn c nh c th mà cònả ụ ể có s chuy n ti p gi a các ho t đ ng. V i trí tự ể ế ữ ạ ộ ớ ưởng tượng phong phú, tr d hòaẻ ễ mình vào các nhân v t trong câu chuy n.ậ ệ
Tưởng tượng c a tr m u giáo l n ít ph thu c h n vào cái đang tri giác vàủ ẻ ẫ ớ ụ ộ ơ mang đ m tính ch t sáng t o. Bi u hi n c th trong vi c ch n ch đ ch i,ậ ấ ạ ể ệ ụ ể ệ ọ ủ ề ơ trong ho t đ ng t o hình, trong k chuy n…cùng m t trò ch i nh ng v i m i l nạ ộ ạ ể ệ ộ ơ ư ớ ỗ ầ ch i tr l i tơ ẻ ạ ưởng tượng ra hành đ ng ch i khác nhau và nó th hi n r t rõ khộ ơ ể ệ ấ ả năng sáng t o đ tìm ra cái m i c a tr . Đây là y u t quan tr ng giúp vi c kạ ể ớ ủ ẻ ế ố ọ ệ ể chuy n c tích đ t hi u qu cao.ệ ổ ạ ệ ả
1.1.2.3. Ngôn ngữ
Ngôn ng c a tr m u giáo phát tri n và hoàn thi n h n so v i đ tu i nhàữ ủ ẻ ẫ ể ệ ơ ớ ộ ổ tr . Tr có th s d ng thành th o ti ng m đ trong ho t đ ng nh n th c thẻ ẻ ể ử ụ ạ ế ẹ ẻ ạ ộ ậ ứ ế
(14)
gi i xung quanh, trong giao ti p v i m i ngớ ế ớ ọ ười, trong đi u ch nh b n thân v m tề ỉ ả ề ặ nh n th c, tình c m, hành vi.ậ ứ ả
l a tu i m u giáo l n, do vi c giao ti p b ng ngôn ng đ c m r ng,
Ở ứ ổ ẫ ớ ệ ế ằ ữ ượ ở ộ
âm v đị ược rèn luy n thệ ường xuyên đ ti p c n ng âm khi nghe ngẻ ế ậ ữ ười khác nói. M t khác các c quan phát âm đã trặ ơ ưởng thành nên tr có th phát âm tẻ ể ương đ iố chu n, k c nh ng âm khó c a ti ng m đ . Tr n m v ng ng âm, ng đi uẩ ể ả ữ ủ ế ẹ ẻ ẻ ắ ữ ữ ữ ệ khi s d ng ti ng m đ . Tr m u giáo l n đã bi t s d ng ng đi u m t cáchử ụ ế ẹ ẻ ẻ ẫ ớ ế ử ụ ữ ệ ộ phù h p v i n i dung giao ti p hay n i dung câu chuy n mà tr k . Tr thợ ớ ộ ế ộ ệ ẻ ể ẻ ường dùng ng đuê êm ái đ bi u th tình c m trìu m n. Ngữ ụ ẻ ể ị ả ế ượ ạc l i, khi gi n d tr l iậ ữ ẻ ạ dùng ng đi u thô và m nh. Kh năng này đữ ệ ạ ả ược th hi n khá rõ khi tr k l i câuể ệ ẻ ể ạ chuy n mà mình thích cho ngệ ười khác nghe.
Ngoài vi c phát tri n v n t và c c u ng pháp, ngôn ng c a tr d n trệ ể ố ừ ơ ấ ữ ữ ủ ẻ ầ ở nên rõ ràng, khúc tri t làm cho tr ít ph thu c vào tình hu ng c th . Tr có khế ẻ ụ ộ ố ụ ể ẻ ả năng mô t l i cho ngả ạ ười khác hi u nh ng đi u mà mình đã nhìn th y và đã nghe.ể ữ ề ấ Đây là nh ng đi u ki n thu n l i hình thành k năng k chuy n c tích tr m uữ ề ệ ậ ợ ỹ ể ệ ổ ở ẻ ẫ giáo l n. ớ
1.1.2.4. Trí nhớ
l a tu i m u giáo l n, năng l c ghi nh và nh l i c a tr phát tri n
Ở ứ ổ ẫ ớ ụ ớ ớ ạ ủ ẻ ể
m nh. Nh vào m c đ phát tri n tâm lý đã đ t đạ ờ ứ ộ ể ạ ược và nh hả ưởng c a nh ngủ ữ yêu c u do ngầ ườ ới l n đ t ra cho tr trong quá trình tham gia vào các ho t đ ngặ ẻ ạ ộ m i c a tr đớ ủ ẻ ược phong phú và b n v ng h n. Tr thề ữ ơ ẻ ường ghi nh nh ng đi uớ ữ ề làm tr thích thú. Vì v y, nh ng câu chuy n c tích hay nh ng câu chuy n dânẻ ậ ữ ệ ổ ữ ệ gian được tr ghi nh r t nhanh. Tr có kh năng t p trung, chú ý lâu h n và ít bẻ ớ ấ ẻ ả ậ ơ ị phân tán b i tác đ ng bên ngoài so v i l a tu i trở ộ ớ ứ ổ ước. Trong đi u ki n cu c s ngề ệ ộ ố c a tr ngày càng đủ ẻ ược m r ng, phong phú, ph c t p h n khi n cho các yêu c uở ộ ứ ạ ơ ế ầ c a ngủ ườ ới l n đ i v i tr ngày càng cao. B i v y, bên c nh trí nh không chố ớ ẻ ở ậ ạ ớ ủ đ nh tr m u giáo l n trí nh ch đ nh cũng đã phát tri n m nh. Đi u này đãị ở ẻ ẫ ớ ớ ủ ị ể ạ ề
(15)
giúp th c hi n các công vi c đòi h i tr ph i s d ng ghi nh có ch đ nh, ví dự ệ ệ ỏ ẻ ả ử ụ ớ ủ ị ụ nh tr đ l i câu chuy n c tích mà tr đã đư ẻ ể ạ ệ ổ ẻ ược nghe. Tr m u giáo l n có khẻ ẫ ớ ả năng ghi nh nhanh và lâu b n khi đớ ề ược luy n, c ng c thệ ủ ố ường xuyên. Khi kể chuy n c tích nh m m c đích d y tr k chuy n, đ tr nh câu chuy n mà kệ ổ ằ ụ ạ ẻ ể ệ ể ẻ ớ ệ ể l i thì tr c n đạ ẻ ầ ược nghe câu chuy n đó nhi u l n v i gi ng k truy n c m, cóệ ề ầ ớ ọ ể ề ả v n đi u, rõ ràng, nh n m nh tình ti t, l i tho i c a các nhân v t.ầ ệ ấ ạ ế ờ ạ ủ ậ
Tr l a tu i này b t đ u hình thành trí nh logic, th hi n kh năng ghiẻ ở ứ ổ ắ ầ ớ ể ệ ở ả nh và nh l i. Tr có th k l i câu chuy n theo m t trình t logic, tu n t theoớ ớ ạ ẻ ể ể ạ ệ ộ ự ầ ự đúng di n bi n c a câu chuy n. Đây là đi u ki n thu n l i đ tr k chuy n cễ ế ủ ệ ề ệ ậ ợ ể ẻ ể ệ ổ tích đ y đ , sinh đ ng.ầ ủ ộ
1.1.2.5. Tri giác
Tr m u giáo l n có tri giác nghe và nhìn đã phát tri n đáng k . Tùy t ngẻ ẫ ớ ể ể ừ hoàn c nh mà tr s t bi u hi n nh ng đi u đã tri giác theo nhi m v mà giáoả ẻ ẽ ự ể ệ ữ ề ệ ụ viên đ t ra. C quan th giác th c hi n t t ch c năng: Thu nh n hình nh, s đi uặ ơ ị ự ệ ố ứ ậ ả ự ề ti t c a m t, thu nh n ánh sáng. Đi m m i trong tri giác c a tr là xu t hi n cácế ủ ắ ậ ể ớ ủ ẻ ấ ệ hình tượng ngh thu t. vi c tri giác các tác ph m c a tr m u giáo l n có nh ngệ ậ ệ ẩ ủ ẻ ẫ ớ ữ đ c đi m riêng, nó có m i quan h ch t ch v i xúc c m th m m . S phát tri nặ ể ố ệ ặ ẽ ớ ả ẩ ỹ ự ể c a tri giác th m m khi cho tr k chuy n c tích đủ ẩ ỹ ẻ ể ệ ổ ược th hi n ch nghe,ể ệ ở ỗ c m th và k l i chuy n, không ch n i dung mà còn c hình th c ngh thu tả ụ ể ạ ệ ỉ ở ộ ở ả ứ ệ ậ c a tác ph m. Phát tri n tri giác ngh thu t cho tr m u giáo l n có ý nghĩa to l n,ủ ẩ ể ệ ậ ẻ ẫ ớ ớ đ c bi t đ i v i quá trình phát tri n tâm lý, làm quen và ti p nh n tác ph m vănặ ệ ố ớ ể ế ậ ẩ h c và k chuy n c tích.ọ ể ệ ổ
1.1.2.6. Tình c m, xúc c m ả ả
l a tu i m u giáo l n quan h c a tr đ i v i ng i xung quanh đ c
Ở ứ ổ ẫ ớ ệ ủ ẻ ố ớ ườ ượ
m r ng do đó tình c m c a tr đở ộ ả ủ ẻ ược phát tri n v nhi u phía v i nh ng ngể ề ề ớ ữ ười xung quanh trong xã h i. Có th coi đây là ngu n c m xúc m nh m nh t, quanộ ể ồ ả ạ ẽ ấ tr ng nh t trong đ i s ng tình c m c a tr m u giáo l n.ọ ấ ờ ố ả ủ ẻ ẫ ớ
(16)
Nhu c u yêu thầ ương c a tr đủ ẻ ược th hi n rõ ràng và n ng th m: Tr themể ệ ồ ắ ẻ khát s yêu thự ương, lô s trợ ước thái đ th , l nh nh t c a nh ng ngộ ờ ơ ạ ạ ủ ữ ười xung quanh mình… Tình c m đó đả ược tr chuy n vào nh ng nhân v t trong các câuẻ ể ữ ậ chuy n c tích. Đ a tr thông c m v i nh ng n i b t h nh c a các nhân v tệ ổ ứ ẻ ả ớ ữ ỗ ấ ạ ủ ậ ch ng khác gì n i b t h nh cu mình. Tình c m này đẳ ỗ ấ ạ ả ả ược tr b c l rõ ràng nh tẻ ộ ộ ấ khi tr nghe chuy n c tích. Tr có th nghe đi nghe l i nhi u l n m t câu chuy nẻ ệ ổ ẻ ể ạ ề ầ ộ ệ nào đó mà tình c m c a tr v i các nhân v t trong chuy n khôn gi m mà còn tăngả ủ ẻ ớ ậ ệ ả lên.
Tình c m xu t hi n khi tr nghe chuy n c tích đã khi n tr tích c c, chú ý,ả ấ ệ ẻ ệ ổ ế ẻ ự h ng th b i câu chuy n. Tr t ra bi t xót xa, đ ng c m v i nh ng nhân v t t tứ ủ ở ệ ẻ ỏ ế ồ ả ớ ữ ậ ố b hãm h i r i vào hoàn c nh éo le, đ ng th i t ra căm gi n, khinh ghét th c sị ạ ơ ả ồ ờ ỏ ậ ự ự đ i v i các nhân v t tiêu c c. Tình c m đó đố ớ ậ ự ả ược th hi n ngay trong quá trình kể ệ ể l i chuy n, đóng k ch. S phát tri n tình c m t o đi u ki n cho tr có kh năngạ ệ ị ự ể ả ạ ề ệ ẻ ả nh y c m v i nh ng tác ph m văn h c ngh thu t.ạ ả ớ ữ ẩ ọ ệ ậ
Nh ng c s tâm lý trên s là căn c khoa h c đ tôi ti n hành nghiên c uữ ơ ở ẽ ứ ọ ể ế ứ th c tr ng và thi t k giáo án d y tr m u giáo l n k chuy n c tích trự ạ ế ế ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ ở ường m m non.ầ
1.2. C s giáo d c h cơ ở ụ ọ
1.2.1. Nguyên t c cho tr làm quen v i tác ph m văn h cắ ẻ ớ ẩ ọ * Nguyên t c l a ch n tác ph m văn h c dành cho trắ ự ọ ẩ ọ ẻ
- Các tác ph m văn h c cho tr ph i là các tác ph m có n i dung ng n g n,ẩ ọ ẻ ả ẩ ộ ắ ọ rõ ràng: S ng n g n, rõ ràng không ch th hi n dung lự ắ ọ ỉ ể ệ ở ượng tác ph m mà cònẩ th hi n sâu trong c câu, t . Văn xuôi thể ệ ả ừ ường th hi n b ng câu đ n ng n, ítể ệ ằ ơ ắ dùng câu ph c h p. D ng ph bi n c a th vi t cho tr là th th 3 ch , 4 ch , 5ứ ợ ạ ổ ế ủ ơ ế ẻ ể ơ ữ ữ ch , r t g n gũi v i đ ng dao, câu ng n g n, vui nh n, tr v a đ c, v a ch i, dữ ấ ầ ớ ồ ắ ọ ộ ẻ ừ ọ ừ ơ ễ thu c, d nh . Giàu hình nh, v n đi u và nh c đi u: Nh ng hình nh đ p, gi uộ ễ ớ ả ầ ệ ạ ệ ữ ả ẹ ầ
(17)
nh c đi u có s c h p d n và lôi cu n s chú ý c a tr . Có th nói, v n là m tạ ệ ứ ấ ẫ ố ự ủ ẻ ể ầ ộ y u t không th thi u trong th vi t cho tr m m non. Th không ch có v n màế ố ể ế ơ ế ẻ ầ ơ ỉ ầ còn ph i có cách gieo v n phù h p v i s ti p nh n c a tr .ả ầ ợ ớ ự ế ậ ủ ẻ
S d ng t ng ch n l c, trong sáng, d hi u: Nh ng tác ph m văn h c vi t choử ụ ừ ữ ọ ọ ễ ể ữ ẩ ọ ế tr m m non có nhi u t tẻ ầ ề ừ ượng hình, tượng thanh, nhi u đ ng t , tính t , tính tề ộ ừ ừ ừ miêu t ch màu s c... t o nên s c thái vui tả ỉ ắ ạ ắ ươi, kích thích trí tưởng tượng sáng t o c a tr , tác đ ng m nh đ n nh n th c, t tạ ủ ẻ ộ ạ ế ậ ứ ư ưởng, tình c m c a tr .ả ủ ẻ
* Nguyên t c t ch c ho t đ ng làm quen v i tác ph m văn h cắ ổ ứ ạ ộ ớ ẩ ọ
- Vi c d y cho tr làm quen v i tác ph m văn h c ph i đệ ạ ẻ ớ ẩ ọ ả ược chu n b chu đáoẩ ị - Gi h c cho tr làm quen v i tác ph m văn h c ph i mang tính v a s cờ ọ ẻ ớ ẩ ọ ả ừ ứ
- Bài h c cho tr làm quen v i tác ph m văn h c ph i mang tính giáo d c sâu s c,ọ ẻ ớ ẩ ọ ả ụ ắ giúp tr bi t yêu con ngẻ ế ười, yêu thiên nhiên, yêu l ph i, ghét cái x u, cais ác, giáoẽ ả ấ d c tr tính ngh l c, lòng kiên nh n, tính k lu t, tính l ch thi p đ c bi t tácụ ẻ ị ự ẫ ỷ ậ ị ệ ặ ệ ph m văn chẩ ương có ý nghĩa l n trong vi c giáo d c th m m cho tr .ớ ệ ụ ẩ ỹ ẻ
- Gi h c cho tr làm quen v i tác ph m văn h c ph i giàu c m xúc.ờ ọ ẻ ớ ẩ ọ ả ả - Gi h c ph i phát huy ính tích c c h c t p cho trờ ọ ả ự ọ ậ ẻ
- Gi h c ph i k t h p đờ ọ ả ế ợ ược tính t p th và tính cá bi t.ậ ể ệ 1.2.2Phương pháp cho tr làm quen v i tác ph m văn h cẻ ớ ẩ ọ
1.2.2.1 Cho tr làm quen v i tác ph m văn h c b ng phẻ ớ ẩ ọ ằ ương pháp dùng l i.ờ a) Phương ph¸p ®äc, kÓ diÔn c¶m t¸c phÈm v¨n häc.
Kh¸i niÖm vÒ nghÖ thuËt ®äc, kÓ TPVH cho trÎ.
- §äc, kÓ diÔn c¶m TPVH: BiÕt phèi hîp lao ®éng ®äc cña m×nh, biÕt ph¸t huy ưu thÕ vÒ chÊt giäng, biÕt kh¾c phôc nhưîc ®iÓm vÒ ph¸t ©m, ®é cao thÊp søc ng©n vang cña ng«n ng÷, vÒ ngõng nghØ trong ng¾t nhÞp ®Ó lµm chñ giäng ®äc vµ kü
(18)
thuËt ®äc phï hîp víi giäng ®iÖu c¶m xóc nhµ v¨n vµ nghÜa cña v¨n b¶n.
- NghÖ thuËt ®äc, kÓ TPVH cho trÎ lµ viÖc gi¸o viªn sö dông mäi s¾c th¸i cña giäng m×nh tr×nh bµy TP, gióp trÎ t¸i t¹o l¹i b»ng h×nh ¶nh nh÷ng c¸i ®· nghe đọc, gîi lªn nh÷ng t×nh c¶m vµ xóc c¶m nhÊt ®Þnh ë trÎ.
b) Phư¬ng ph¸p ®µm tho¹i : * Kh¸i niÖm.
§µm tho¹i lµ th«ng qua c¸c c©u hái (Sù trao ®æi gi÷a c« vµ trÎ) c« hái trÎ tr¶ lêi ®Ó t¨ng cêng t duy cho trÎ, híng trÎ vµo viÖc tri gi¸c c¸c vËt thËt, c¸c hiÖn tîng ë MTXQ, c¸c vÊn ®Ò ND, c¸c gi¸ trÞ nghÖ thuËt... trong TPVH t¸i hiÖn l¹i nh÷ng c¸i ®· tri gi¸c , hÖ thèng hãa kiÕn thøc ®· biÕt vµ dÉn ®Õn kÕt luËn mét c¸ch tæng qu¸t.
VD: Sau khi c« kÓ " Ba c« g¸i"
- C« võa kÓ c©u chuyÖn g× cho líp m×nh? - Trong chuyÖn cã nh÷ng nh©n vËt nµo?
* C¸c yªu cÇu khi sö dông ph¬ng ph¸p ®µm tho¹i.
- TrÎ ph¶i cã Ên tưîng khi quan s¸t nghe kÓ chuyÖn , ®äc th¬.
- Khi ®µm tho¹i ph¶i dùa vµo ®Æc ®iÓm, løa tuæi cña trÎ ®Ó x¸c ®Þnh nội dung ®µm tho¹i , x¸c ®Þnh c©u hái cô thÓ.
- Yªu cÇu ®èi víi c©u hái ®µm tho¹i: C©u hái ph¶i cô thÓ, g¾n liÒn víi ®Ò tµi ®µm tho¹i. HÖ thèng c©u hái ph¶i ®¶m b¶o l«gÝc ®Ó hưíng tíi kÕt luËn kh«ng nªn ®Æt qu¸ nhiÒu c©u hái. Phư¬ng ph¸p ®µm tho¹i trong truyÖn ®ưîc tiÕn hµnh theo nhiÒu c¸ch, song chñ yÕu lµ 3 lo¹i dưíi ®©y:
(19)
* §µm tho¹i giíi thiÖu t¸c phÈm. * §µm tho¹i ®Ó hiÓu t¸c phÈm. * §µm tho¹i ®Ó t¸i hiÖn t¸c phÈm. c)Phư¬ng ph¸p gi¶ng gi¶i.
* Khái ni mệ
PP gi¶ng gi¶i lµ c¸ch dïng lêi gi¶ng gi¶i ®Ó trÎ hiÓu TP ®Çy ®ñ vµ s©u s¾c h¬n. Trong ph¬ng ph¸p gi¶ng gi¶i GV dïng lêi gi¶ng kh«ng chØ gióp trÎ hiÓu néi dung s©u s¾c ®Çy ®ñ vµ hÖ thèng, mµ cßn truyÒn nh÷ng rung c¶m ®óng ®¾n s©u s¾c cña GV ®Õn trÎ. Tõ ®ã khiÕn trÎ cã nh÷ng rung c¶m, xóc c¶m thÈm mü vµ kh¸t väng v¬n tíi c¸i ®Ñp c¸i thiÖn.
*Yªu cÇu víi GV khi dïng phư¬ng ph¸p gi¶ng gi¶i
- Sö dông phư¬ng ph¸p gi¶ng gi¶i kÕt hîp víi ®µm tho¹i. Lêi gi¶ng gi¶i ph¶i ng¾n gän, dÔ hiÓu hÊp dÉn.
- TiÕn hµnh phư¬ng ph¸p gi¶ng gi¶i ®Ó gi¶ng tõ míi, tõ khã. Kh«ng gi¶ng nhiÕu tõ trong mét tiÕt häc.
1.2.2.2 Cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học bằng phương pháp sử dụng đồ dùng dạy học
*Nh÷ng ®å dïng d¹y häc (trùc quan) cña bé m«n v¨n häc. - Tranh vÏ, tranh liªn hoµn, truyÖn tranh, con rèi cö ®éng.
- Rèi dÑt ®Ýnh trªn b¶ng b«ng, rèi tay, rèi que...
- M« h×nh ®¾p b»ng c¸t, b»ng ®Êt. C¸c lo¹i m« h×nh nµy nãi vÒ khung c¶nh rõng nói, biÓn c¶, hang ®¸, vưên hoa...
- S©n khÊu gç: Dïng gç lµm s©n khÊu trßn hoÆc vu«ng, c¸c nh©n vËt b»ng ®å ch¬i cña líp.
(20)
- §Ìn chiªó: ChiÕu phim vÒ c¸c c©u chuyÖn ®· ®ưîc s¶n xuÊt hoÆc ®Ìn chiÕu c« tù lµm ®Ó quay c¸c tranh liªn hoµn.
Ngoµi c¸c lo¹i ®å dïng trùc quan ®· nªu, GV cã thÓ sö dông ®å dïng líp häc, c¸c nguyªn liÖu tù nhiªn s½n cã ®Ó lµm ®å dïng d¹y häc.
* C¸c h×nh thøc sö dông ®å dïng trùc quan trong bé m«n v¨n häc. - Dïng ®Ó giíi thiÖu bµi: §Ó l«i cuèn sù chó ý cña trÎ th× ngay phÇn giíi thiÖu GV cã thÓ sö dông ®å dïng trùc quan.
- Dïng ®å dïng trùc quan ®Ó minh häa cho lêi kÓ chuyÖn ®äc th¬. §äc, kÓ ®Õn lÇn 2 GV sö dông ®å dïng (Tranh ¶nh) kÌm theo lêi kÓ ®äc
- Dïng ®å dïng d¹y häc ®Ó gi¶ng gi¶i tõ khã trong néi dung TP.
- Dïng ®å dïng d¹y häc ®Ó kÓ l¹i TP: Cã nhiÒu h×nh thøc cho trÎ kÓ l¹i chuyÖn: KÓ l¹i toµn bé c©u chuyÖn, kÓ theo vai. GV treo c¸c bøc tranh tõ ®Çu ®Õn cuèi b¶ng. TrÎ nh×n tranh kÓ theo tõng bøc tranh. Ngoµi ra cßn sö dông ®å dïng ®Ó cñng cè giê häc.
1.2.2.3 Cho trẻ làm quen tác phẩm văn học thông qua phương pháp thực hành
* Phư¬ng ph¸p ®äc, kÓ chuyÖn cho trÎ nghe kh«ng yªu cÇu trÎ kÓ l¹i
* Phư¬ng ph¸p kÓ chuyÖn cho trÎ nghe vµ d¹y trÎ kÓ l¹i chuyÖn
* Phư¬ng ph¸p ®äc th¬ cho trÎ nghe vµ d¹y trÎ ®äc thuéc lßng th¬, ®äc diÔn c¶m.
*Phương pháp d y tr đóng k chạ ẻ ị 1.3. C s văn h cơ ở ọ
(21)
a. Khái ni m: ệ
C tích th n kỳ k l i nh ng s vi c x y ra trong đ i s ng gia đình và xã h i c aổ ầ ể ạ ữ ự ệ ả ờ ố ộ ủ con người. Đó có th là nh ng mâu thu n gi a các thành viên trong gia đình phể ữ ẫ ữ ụ quy n, v n đ tình yêu, hôn nhân, nh ng quan h xã h i ( truy n T m Cám, Cây kh ,ề ấ ề ữ ệ ộ ệ ấ ế S tích con kh …). Nhóm truy n v các nhân v t tài gi i, dũng sĩ, nhân v t chính l pự ỉ ệ ề ậ ỏ ậ ậ chi n công, di t cái ác, b o v cái thi n, m u c u h nh phúc cho con ngế ệ ả ệ ệ ư ầ ạ ười ( truy nệ Th ch Sanh, Ngạ ười th săn và m ch n). Nhóm truy n v các nh n v t b t h nh: vợ ụ ằ ệ ề ậ ậ ấ ạ ề m t xã h i, h b ngặ ộ ọ ị ược đãi, b thi t thòi v quy n l i, v tính cách, h tr n v n vị ệ ề ề ợ ề ộ ọ ẹ ề đ o đ c nh ng thạ ứ ư ường ch u đ ng b t h nh, nhân v t x u xí có tài (truy n S D a,ị ự ấ ạ ậ ấ ệ ọ ừ L y v Cóc…)ấ ợ
b. Đ c tr ng truy n c tích ặ ư ệ ổ th n kỳầ * Nhân v tậ
Nhân v t chính trong truy n c tích th n kỳ là “Ngậ ệ ổ ầ ười”
- Nhân v t em: Ngậ ười em út trong gia đình (truy n Cây kh , truy n H vàng, hệ ế ệ ố ố b c…)ạ
- Nhân v t con riêng: Ngậ ười con riêng (Nhân v t T m trong truyên T m Cám…)ậ ấ ấ - Nhân v t b t h nh: Ngậ ấ ạ ười m côi (Th ch Sanh trong truy n Th ch Sanh…)ồ ạ ệ ạ người đi (nhân v t Khoai trong truy n Cây tre trăm đ t, truy n S tíc con kh …)ở ậ ệ ố ệ ự ỉ
- Nhân v t có tài, dũng c m: ngậ ả ười giúp dân, giúp nước ( truy n Thánh gióng,ệ truy n S d a…) ngệ ọ ừ ười dũng c m (truy n Th ch sanh…)ả ệ ạ
- Nhân v t ki u t p th : M t nhóm các nhân v t (truy n B n anh em, truy n Anhậ ể ậ ể ộ ậ ệ ố ệ em sinh năm…)
- Nhân v t th n kỳ, siêu nhiên: ngậ ầ ười, th l c, con v t có phép m u (Rùa vàngế ự ậ ầ trong truy n S tích H gệ ự ồ ươm, ông b t trong truy n Cây tre trăm đ t…)ụ ệ ố
(22)
Đa s các nhân v t đ u mang trong mình nh ng quan niêm đ o đ c, l iố ậ ề ữ ạ ứ ố s ng tiêu bi u, quan ni m v con ngố ể ệ ề ườ ủi c a nhân dân (hi n lành, t t b ng, trungề ố ụ th c, đ u có tài năng…) các nhân v t trong truy n ph i tr i qua di n bi n gi ng nhauự ề ậ ệ ả ả ễ ế ố ( s ng kh c c vì b áp b c, bóc l t, tr i qua th thách, s ng h nh phúc) ch a đ ngố ổ ự ị ứ ộ ả ử ố ạ ứ ự nh ng ữ ước m vơ ươn lên c a ngủ ười lao đ ng và nh ng giá tr đ o đ c ( hi n g pộ ữ ị ạ ứ Ở ề ặ lành, ác gi ác báo…)ả
* K t c uế ấ
K t c u truy n c tích th n kỳ khá gi ng nhau và thế ấ ệ ổ ầ ố ường g p các lo i k tặ ạ ế c u: ấ
- K t c u ki u “Đ i th ”: các nhân v t trong truy n đ u là ngế ấ ể ạ ể ậ ệ ề ười nghèo kh , b tổ ấ h nh. lo i k t c u này, chính nh ng ngạ Ở ạ ế ấ ữ ười lao đ ng nghèo kh , b t h nh đã sángộ ổ ấ ạ t o nên truy n c tích. Th gi i nhân v t là nh ng con ngạ ệ ổ ế ớ ậ ữ ười ngoài th c t i ch uự ạ ị nh ng b t công, c c kh . H c găng vữ ấ ự ổ ọ ố ươn lên và mong ch các th l c siêu nhiênờ ế ự giúp đ , ban phép màu.ỡ
- K t c u theo ki u tuy n nhân v t: Thi n – ác, t t – x u. Nhân v t t t thìế ấ ể ế ậ ệ ố ấ ậ ố t t đ n m c lý tố ế ứ ưởng b t ch p m i hoàn c nh, còn nhân v t x u thì x u đ n m cấ ấ ọ ả ậ ấ ấ ế ứ c c đi m. Đây là nh ng nhân v t bi u tự ể ữ ậ ể ượng cho giai c p, t ng l p trong xã h i.ấ ầ ớ ộ
- K t c u theo ki u môtip: D i nhà đi xa ( truy n Th ch sanh, Cây kh …)ế ấ ể ờ ệ ạ ế bước vào tình hu ng, hoàn c nh khác thố ả ường (truy n T m Cám, s tích con mu i…)ệ ấ ự ỗ môtip th thách (truy n L y v cóc, truy n S d a…), chi n th ng th thách, l cử ệ ấ ợ ệ ọ ừ ế ắ ử ự lượng thù đ ch (truy n T m cám, truy n Cây kh …)ị ệ ấ ệ ế
* Không gian và th i gianờ
Không gian trong truy n c tích th n kỳ là: không gian cu c s ng tr n thệ ổ ầ ộ ố ầ ế và phi tr n thầ ế
+ Không gian cu c s ng tr n th trong truy n c tích Vi t nam ch y u làộ ố ầ ế ệ ổ ệ ủ ế không gian làng quê mang đ m màu s c dân t c, dân sinh.ậ ắ ộ
(23)
+ Không gian phi tr n th là không gian thiên ph , th y ph , âm phầ ế ở ủ ủ ủ ủ mang quan ni m tín ngệ ưỡng b n đ a và tôn giáo ngo i lai.ả ị ạ
Th i gian trong truy n c tích th n kỳ luôn là th i gian trong quá kh ,ờ ệ ổ ầ ờ ứ truy n thệ ường được b t đ u b ng c m t “ Ngày x a ngày x a”, “Ngày x a đã lâuắ ầ ằ ụ ừ ử ư ư l m r i”…Có hai lo i th i gianắ ồ ạ ờ
+ Th i gian hi n th c là th i gian các nhân v t s ng và ho t đ ng trongờ ệ ự ờ ậ ố ạ ộ c ng đ ng.ộ ồ
+ Th i gian kì o là th i gian bi n đ i không theo nh p thông thờ ả ờ ế ổ ị ường mà bi n đ i kì l .ế ổ ạ
* Th c t i và h c uự ạ ư ấ
truy n c tích th n kỳ,th c t th c t i là các t tỞ ệ ổ ầ ự ế ự ạ ư ưởng, hoàn c nh có th tả ậ trong cu c s ng, y u t h c u mang tính ch t kì o b t ngu n t các th l c siêu tộ ố ế ố ư ấ ấ ả ắ ồ ừ ế ự ự nhiên. S h c u và kì o chi m u th và là đ c tr ng c a truy n c tích th n kỳ.ự ư ấ ả ế ư ế ặ ư ủ ệ ổ ầ
1.3.2. Truy n c tích th n kỳ trong chệ ổ ầ ương trình m u giáo l nẫ ớ - Truy n Ba cô gáiệ
- Truy n Hai anh emệ - Truy n Cây khệ ế - Truy n Thánh gióngệ - Truy n Cây tre trăm đ tệ ố - Truy n Th ch sanhệ ạ
- Truy n S tích bánh ch ng bánh dàyệ ự ư - Truy n S tích H Gệ ự ồ ươm
- Truy n Đ ng ti n v n l chệ ồ ề ạ ị - Truy n S d aệ ọ ừ
(24)
- Truy n Em bé thông minhệ
- Truy n Chi c rìu c a th y th nệ ế ủ ủ ầ - Truy n S tích tr u cauệ ự ầ
- Truy n S n tinh, th y tinhệ ơ ủ - Truy n Hòn ng c ệ ọ ước
- Truy n Chàng ng c đệ ố ược ki n ệ - Truy n Con th , con gà và con hệ ỏ ổ - Truy n Trâu và ng aệ ự
- Truy n Con chó đáệ - Truy n Cáo và chó sóiệ - Truy n Phệ ượng hoàng đ tấ - Truy n Cóc ki n tr iệ ệ ờ - Truy n Qu và côngệ ạ
CHƯƠNG II
TH C TR NG D Y TR M U GIÁO L N K CHUY N Ự Ạ Ạ Ẻ Ẫ Ớ Ể Ệ C TÍCH TH N KỲ TRỔ Ầ Ở ƯỜNG M M NON…..Ầ
2.1. Khái quát v trề ường m m nonầ
B c B là m t xã trung tâm c a huy n Pác N m, ộ ố ộ ủ ệ ặ có t ng di n tích đ t tổ ệ ấ ự nhiên 5.336,33ha, g m 15 thôn b n đ u thu c chồ ả ề ộ ương trình 135/CP c a Chínhủ ph . v i 7 dân t c: Tày, Nùng, Mông, Dao, Sán ch , Kinh, Hoa cùng sinh s ng, h nủ ớ ộ ỉ ố ơ 90% dân s s ng b ng ngh nông nghi p. Đ a hình ch y u là đ i núi nên đ iố ố ằ ề ệ ị ủ ế ồ ờ s ng c a nhân dân ch y u là v a s n xu t nông nghi p, làm nố ủ ủ ế ừ ả ấ ệ ương r y và tr ngẫ ồ cây lâm nghi p; c s h t ng còn nhi u thi u th n, m t b ng dân trí th p, khôngệ ơ ở ạ ầ ề ế ố ặ ằ ấ
(25)
đ ng đ u, giao l u buôn bán còn ch m phát tri n, đ i s ng nhân dân còn nghèoồ ề ư ậ ể ờ ố nàn, phong t c t p quán còn l c h u, giao thông đi l i khó khăn nh t là mùa m aụ ậ ạ ậ ạ ấ ư lũ. V i nh ng tình hình đ c đi m nh trên c a đ a phớ ữ ặ ể ư ủ ị ương cũng có tác đ ngộ không nh t i công tác qu n lý và công tác chuyên môn c a trỏ ớ ả ủ ường. C th nhụ ể ư sau:
*Thu n l i:ậ ợ
- Nhà trường luôn nh n đậ ượ ực s quan tâm ch đ o sát sao c a Phòng Giáo d cỉ ạ ủ ụ và các ban ngành đoàn th đ a phể ị ương v công tác qu n lý cũng nh th c hi nề ả ư ự ệ chương trình chăm sóc, giáo d c tr .ụ ẻ
- M ng lạ ướ ười tr ng l p đớ ược duy trì và phát tri nể
- Đ i ngũ cán b , giáo viên, nhân viên tr , kho , nhi t tình độ ộ ẻ ẻ ệ ược đào t o chu n,ạ ẩ an tâm công tác; thường xuyên b i dồ ưỡng và t b i dự ồ ưỡng chuyên môn nâng cao v trình đ chuyên môn.ề ộ
- Nh n th c c a nhân dân, cha m h c sinh v Giáo d c m m non ngày càngậ ứ ủ ẹ ọ ề ụ ầ chuy n bi n.ể ế
*Khó khăn:
- C s v t ch t trơ ở ậ ấ ường, l p còn thi u, đa s các đi m trớ ế ố ể ường l còn h c nh ,ẻ ọ ờ h c t m. Trang thi t b , đ dùng, đ ch i ph c v công tác d y h c còn thi u,ọ ạ ế ị ồ ồ ơ ụ ụ ạ ọ ế
nh h ng đ n công tác chăm sóc, giáo d c tr .
ả ưở ế ụ ẻ
- Do đ a bàn ph c t p, dân c s ng r i rác, kho ng cách tr đi t nhà đ nị ứ ạ ư ố ả ả ẻ ừ ế trường, l p quá xa, nhi u ph huynh không có đi u ki n đua đón con đ a h c.ớ ề ụ ề ệ ị ọ - Đa s tr các đi m trố ẻ ở ể ường l là l p ghép 3 đ tu i và là dân t c thi u s ítẻ ớ ộ ổ ộ ể ố người cho nên cũng nh hả ưởng đ n ch t lế ấ ượng d y và h c.ạ ọ
- Biên ch giáo viên đ u năm còn ch m nên cũng nh hế ầ ậ ả ưởng đ n công tác ế qu n lý và công tác chuyên môn trong năm h c.ả ọ
*V đ i ngũ cán b , giáo viên, nhân viên:ề ộ ộ + Đ i ngũ giáo viên: ộ
(26)
Cán b qu n lý: 03ộ ả Giáo viên: 21 Nhân viên: 06
Giáo viên d y l p m u giáo 5 tu i: 07ạ ớ ẫ ổ *V h c sinh:ề ọ
T ng s h c sinh c a trổ ố ọ ủ ường: 323 Trong đó: Nhà tr : 63ẻ
M u giáo: 260ẫ
2.2. Th c tr ng d y tr m u giáo l n k chuy n c tích th n kỳ trự ạ ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ ầ ở ường m m non ầ
2.2.1. M c đích kh o sátụ ả
Nghiên c u th c tr ng ho t đ ng d y tr m u giáo l n k chuy n c tíchứ ự ạ ạ ộ ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ th n kỳ trầ ở ường m m non ầ
2.2.2. N i dung kh o sátộ ả 2.2.2.1 Đ a bàn kh o sátị ả
Tôi ti n hành phát phi u t i giáo viên t i l p m u giáo l n A , m u giáo l n Bế ế ớ ạ ớ ẫ ớ ẫ ớ trường chính c a trủ ường M m non B c B .ầ ộ ố
Lý do tôi ch n trọ ường M m non B c B là: ầ ộ ố
- Trường M m non B c B n m trên đ a bàn trung tâm huy n nên có đ cácầ ộ ố ằ ị ệ ủ đi u ki n thu n l i đ chăm sóc, giáo d c tr .ề ệ ậ ợ ể ụ ẻ
- Đ i ngũ giáo viên có trình đ chuyên môn đ ng đ u, 100% giáo viên cóộ ộ ồ ề trình đ t trung c p tr lên, yêu ngh , có tâm huy t, yêu tr . Các giáo viên phộ ừ ấ ở ề ế ẻ ụ trách các l p m u giáo l n có tu i ngh tớ ẫ ớ ổ ề ương đ i đ ng đ u, nhi t tình trong côngố ồ ề ệ tác, có kinh nghi m và luôn tìm t i đ i m i phệ ỏ ổ ớ ương pháp d y và h c.ạ ọ
- Trường chính c a trủ ường m m non có c s v t ch t khá đ y đ , có cácầ ơ ở ậ ấ ầ ủ phòng h c và các trang thi t b ph c v cho công tác gi ng d y c a giáo viên vàọ ế ị ụ ụ ả ạ ủ h c t p, vui ch i c a h c sinh.ọ ậ ơ ủ ọ
(27)
- Đa s tr ngoan, kh e m nh, h c t t. Nhìn chung các tr đ u đ t s c kh eố ẻ ỏ ạ ọ ố ẻ ề ạ ứ ỏ t t. Đ c đi m phát tri n tâm lý đ t m c khá cao, tr phát tri n trí tu m nh, khố ặ ể ể ạ ứ ẻ ể ệ ạ ả năng x lý tình hu ng nhanh h n so v i các tr phân trử ố ơ ớ ẻ ở ường và các l a tu iứ ổ trước. Ngôn ng c a tr phát tri n nhanh, kh năng giao ti p và trình bày ý ki nữ ủ ẻ ể ả ế ế c a mình m t cách m ch l c, rõ ràng, tr th hi n tình c m m t cách m nh m .ủ ộ ạ ạ ẻ ể ệ ả ộ ạ ẽ 2.2.2.2 N i dung kh o sátộ ả
- Nh n th c c a giáo viên v vi c d y tr k chuy n c tích th n kỳ.ậ ứ ủ ề ệ ạ ẻ ể ệ ổ ầ
- Ho t đ ng k chuy n c tích th n kỳ c a tr m u giáo l n trạ ộ ể ệ ổ ầ ủ ẻ ẫ ớ ở ường m mầ non
- Các bi n pháp và hình th c d y tr m u giáo l n k chuy n c tích ệ ứ ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ th n kỳầ 2.2.2.3. Phương pháp kh o sátả
- Phương pháp quan sát: Ti n hành quan sát gi d y tr k chuy n c tíchế ờ ạ ẻ ể ệ ổ th n kỳ l p m u giáo l n trầ ở ớ ẫ ớ ở ường m m non ầ
- Phương pháp đi u tra: ề
+ Phát phi u đi u tra dành cho giáo viên tr c ti p gi ng d y t i các l p m uế ề ự ế ả ạ ạ ớ ẫ giáo l n ớ
+ Đi u tra nh n th c, kh năng k chuy n c tích th n kỳ c a tr m uề ậ ứ ả ể ệ ổ ầ ủ ẻ ẫ giáo l n.ớ
2.2.3. K t qu đi u tra ế ả ề
N i dung câu h iộ ỏ
Tr l iả ờ S lố ượng giáo
viên
T lỉ ệ (%) 1 Tác d ng c a vi c d y tr m uụ ủ ệ ạ ẻ ẫ
giáo l n k chuy n c tích ớ ể ệ ổ ở trường m m nonầ
(28)
- Giúp tr phát tri n t duy, làmẻ ể ư giàu v n hi u bi tố ể ế
- Rèn luy n kh năng di n đ tệ ả ễ ạ - Rèn luy n tính m nh d n, thệ ạ ạ ể hi n b n thânệ ả
21 21 21 16 100 100 100 76 2
* Hình th c d y tr m u giáo l nứ ạ ẻ ẫ ớ k chuy n c tích th n kỳể ệ ổ ầ
- Ho t đ ng h cạ ộ ọ - Ho t đ ng gócạ ộ - Ho t đ ng vui ch iạ ộ ơ
- Ho t đ ng ngh thu t, ngày h i,ạ ộ ệ ậ ộ ngày lễ 21 21 11 17 100 100 66,6 80,9 3
* Phương pháp d y tr m u giáoạ ẻ ẫ l n k chuy n c tíchớ ể ệ ổ
- Đàm tho iạ
- Đ c, k di n c mọ ể ễ ả - Gi ng gi i, trích d nả ả ẫ - Th c hànhự
21 21 21 15 100 100 100 71,4 4
* Bi n pháp d y tr m u giáo l nệ ạ ẻ ẫ ớ k chuy n c tíchể ệ ổ
- K chuy n di n c mể ệ ễ ả - K chuy n theo tranhể ệ
- K chuy n b ng mô hình, r i tayể ệ ằ ố - K chuy n k t h p ng d ngể ệ ế ợ ứ ụ công ngh thông tinệ
21 21 13 18 100 100 61,9 85,7
(29)
tr m u giáo l n k chuy n c tíchẻ ẫ ớ ể ệ ổ tr ng m m non
ở ườ ầ
-Tr ch m hi u, ch a tích c cẻ ậ ể ư ự - Giáo viên l a ch n hình th c,ự ọ ứ phương pháp, bi n pháp ch a phùệ ư h pợ
- Thi u th i gian và co s v t ch tế ờ ở ậ ấ - Kh năng di n đ t ngôn ng , v nả ễ ạ ữ ố t c a tr còn h n chừ ủ ẻ ạ ế
15 9 16 15 71,4 42,8 76 71,4 6
*Nh ng thu n l i khi t ch c d yữ ậ ợ ổ ứ ạ tr m u giáo l n k chuy n c tíchẻ ẫ ớ ể ệ ổ
tr ng m m non ở ườ ầ
- Tr m u giáo l n thích k chuy nẻ ẫ ớ ể ệ c tíchổ
- Nh n th c c a tr khá đ ng đ uậ ứ ủ ẻ ồ ề - Đa s tr m u giáo l n đã đố ẻ ẫ ớ ược h c k chuy n c tích t các l p.ọ ể ệ ổ ừ ớ
21 19 21 100 90,4 100
2.2.3.1 Nh n th c c a giáo viên v vai trò và tác d ng c a vi c d y tr m uậ ứ ủ ề ụ ủ ệ ạ ẻ ẫ giáo l n k chuy n c tích th n kỳ trớ ể ệ ổ ầ ở ường m m nonầ .
Vi c d y tr m u giáo l n k chuy n c tích có tác d ng r t l n trong sệ ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ ụ ấ ớ ự phát tri n ngôn ng cho tr vì khi giáo viên t ch c cho tr k chuy n c tích giáoể ữ ẻ ổ ứ ẻ ể ệ ổ viên đã giúp tr n m v ng ng âm ng đi u, trong giao ti p hàng ngày tr bi t sẻ ắ ữ ữ ữ ệ ế ẻ ế ử d ng ng đi u m t cách phù h p v i n i dung giao ti p. Khi đụ ữ ệ ộ ợ ớ ộ ế ược ti p xúc v iế ớ truy n c tích tr đệ ỏ ẻ ược nh n bi t các m i quan h khách quan – đi u ki n c nậ ế ố ệ ề ệ ầ thi t b sung v n hi u bi t c a tr đ tr vế ổ ố ể ế ủ ẻ ể ẻ ượt qua kh i khuôn kh c a vi c tìmỏ ổ ủ ệ
(30)
hi u t ng s vi c riêng l v i nh ng thu c tính sinh đ ng c a chúng đ đ t t i triể ừ ự ệ ẻ ớ ữ ộ ộ ủ ể ạ ớ th c khái quát. Bên c nh đó khi tr k chuy n c tích , tr s có đi u ki n rèn khứ ạ ẻ ể ệ ổ ẻ ẽ ề ệ ả năng di n đ t m ch l c, logic, tr t tin th hi n b n thân. Nh ng tác d ng tr đãễ ạ ạ ạ ẻ ự ể ệ ả ữ ụ ẻ được các giáo viên c a hai trủ ường nh n th c đúng th hi n qua k t qu đi u traậ ứ ể ệ ế ả ề thu đượ ấ ảc t t c giáo viên đ ng ý cho r ng t ch c cho tr m u giáo l n kồ ằ ổ ứ ẻ ẫ ớ ể chuy n c tích giúp tr phát tri n ngôn ng , phát tri n t duy, làm giàu v n hi uệ ổ ẻ ể ữ ể ư ố ể bi t cho tr . Tác d ng c a vi c d y tr m u giáo l n k chuy n c tích còn thế ẻ ụ ủ ệ ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ ể hi n qua phệ ương di n rèn luy n kh năng di n đ t cho tr . tu i m u giáo l nệ ệ ả ễ ạ ẻ Ở ổ ẫ ớ đa s tr đã có kh năng di n đ t t t, tr có th nói nh ng t nh ng câu dài tố ẻ ả ễ ạ ố ẻ ể ữ ừ ữ ương đ i khó tr có th k l i chuy n. Khi d y tr k chuy n c tích có tác d ng rènố ẻ ể ể ạ ệ ạ ẻ ể ệ ổ ụ luy n tính m nh d n thì có ít giáo viên l a ch n b i vì m i b n thân tr là các thệ ạ ạ ự ọ ở ỗ ả ẻ ể đ c l p, s tác đ ng c a truy n c tích t i s m nh d n th hi n b n thân m iộ ậ ự ộ ủ ệ ổ ớ ự ạ ạ ể ệ ả ỗ tr là khác nhau. Qua đây có th th y đẻ ể ấ ượ ằc r ng giáo viên ch a nh n th c đ y đư ậ ứ ầ ủ b i vì tr m nh d n t tin thì vi c d y tr k chuy n c tích đ t k t qu cao vàở ẻ ạ ạ ự ệ ạ ẻ ể ệ ổ ạ ế ả ngượ ạc l i khi giáo viên t ch c t t ho t đ ng này thì tr s m nh d n t tin thổ ứ ố ạ ộ ẻ ẽ ạ ạ ự ể hi n b n thân.ệ ả
T nh ng nh n th c v tác d ng c a vi c t ch c cho tr m u giáo l nừ ữ ậ ứ ề ụ ủ ệ ổ ứ ẻ ẫ ớ k chuy n c tích các giáo viên s có nh ng phể ệ ổ ẽ ữ ương pháp bi n pháp phù h p đệ ợ ể t ch c t t ho t đ ng này.ổ ứ ố ạ ộ
2.3. Nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n trong vi c d y tr m u giáoệ ạ ẻ ẫ l n k chuy n c tích th n kỳ trong trớ ể ệ ổ ầ ường m m non.ầ
Trong qu¸ tr×nh vi c d y tr m u giáo l n k chuy n c tích th n kỳệ ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ ầ . T«i thÊy cã nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n sau:
2.3.1. ThuËn lîi
Lµ trưêng tr ng đi m c a huy n nênọ ể ủ ệ ®ưîc sù quan t©m cña các ban ngành đoàn th ,ể chÝnh quyÒn ®Þa phư¬ng vµ phßng GDĐT Pác N mặ vÒ c«ng t¸c ch¨m sãc gi¸o dôc c¸c ch¸u, ®©y còng lµ ®éng lùc cho
(31)
tÊt c¶ gi¸o viªn trong trưêng hoµn thµnh tèt nhiÖm vô cña m×nh. Nªn nhËn thøc cña c¸c ch¸u ngµy cµng ®ưîc n©ng cao, ®Æc biÖt trong lÜnh vùc ph¸t triÓn ng«n ng÷ cho trÎ mÉu gi¸o. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng viÖc ch¨m sãc gi¸o dôc c¸c ch¸u, c¸c gi¸o viªn lu«n nhËn được sù quan t©m cña ban gi¸m hiÖu nhµ trưêng ®· t¹o mäi ®iÒu kiÖn ®Ó cho gi¸o viªn hoµn thµnh tèt mäi nhiÖm vô ®ưîc giao. TrÎ rÊt tÝch cùc tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng cïng c« gi¸o vµ c¸c b¹n, nhÊt lµ khi c« tæ chøc c¸c ho¹t ®éng trong ngµy víi h×nh thøc ®a d¹ng phong phú. §Æc biÖt lµ tæ chøc các ti t h c kế ọ ể chuy n c tích th n kỳệ ổ ầ . Trưíc khi d¹y cho trÎ k l i chuy n c tích th n kỳể ạ ệ ổ ầ gi¸o viªn còng ph¶i häc thuéc lêi vµ tËp k ể diÔn c¶m ®Ó thu hót trÎ vµo bµi häc. Bªn c¹nh ®ã gi¸o viªn còng tù s¸ng t¹o, t×m tßi c¸c câu chuy n c tíchệ ổ g n gũi ầ ®Ó d¹y trÎ. §iÒu nµy sÏ gióp cho sù ph¸t triÓn ng«n ng÷ cña trÎ ngµy cµng ph¸t triÓn tèt h¬n. Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi trªn th× trong qu¸ tr×nh gi¸o dôc ng«n ng÷ cho trÎ mÉu gi¸o lín th«ng qua c¸c câu chuy n c tíchệ ổ gi¸o viªn còng gÆp nhiÒu khã kh¨n.
2.3.2. Khã kh¨n
Qua viÖc thùc hiÖn gi¸o dôc ng«n ng÷ cho trÎ mÉu gi¸o lín th«ng qua vi cệ d¹y cho trÎ k l i chuy n c tích th n kỳể ạ ệ ổ ầ , khã kh¨n lín nhÊt mµ gi¸o viªn gÆp ph¶i lµ: NhËn thøc cña trÎ kh«ng ®ång ®Òu, cã nhiÒu trÎ cßn rôt rÌ, nhót nh¸t, cã trÎ cßn nói ng ng, nói l pọ ắ …m t sộ ố gia ®×nh trÎ cha hi u h t để ế ượ ầc t m quan tr ng v s phát tri n ngôn ngọ ề ự ể ữ cũng nh nh n th c c a trư ậ ứ ủ ẻ… Nh÷ng vÊn ®Ò nµy ®· lµm ¶nh hựëng rÊt nhiÒu ®Õn hiÖu qu¶ gi¸o dôc ng«n ng÷ cho trÎ mÉu gi¸o lín.
Khi trao ®æi víi giáo viªn trong trựêng vÒ nguyÖn väng, mong muèn cña gi¸o viªn ®Ó gi¸o dôc ng«n ng÷ cho trÎ mÉu gi¸o lín
(32)
th«ng qua c¸c ti t d y tr k l i chuy n c tích th n kỳế ạ ẻ ể ạ ệ ổ ầ cã hiÖu qu¶, th× tÊt c¶ c¸c gi¸o viªn ®Òu cã chung nguyÖn väng lµ:
-VÒ chư¬ng tr×nh: cÇn cã nhiÒu câu chuy n c tích th n kỳệ ổ ầ ®ưîc hÖ thèng theo chñ ®Ò, cÇn khuyÕn khÝch c¸c gi¸o viªn s uư tÇm thªm nhiÒu câu chuy n c tích ệ ổ ngoµi chư¬ng tr×nh.
- VÒ c¬ së vËt chÊt; Cã c¸c trang phôc, ®å ho¸ trang cña c¸c nh©n vËt trong c¸c
câu chuy n,ệ më réng kh«ng gian ho¹t ®éng cho trÎ.
- VÒ tr×nh ®é chuyªn m«n: CÇn n¾m v÷ng chuyªn m«n nghiÖp vô
2.2.3.4. Quan sát gi h c t ch c cho tr m u giáo l n k chuy n c tíchờ ọ ổ ứ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ th n kỳ t i trầ ạ ường m n non ầ
M t s ti t d y tr k chuy n c tích t i 2 l p: L n A, l n B trộ ố ế ạ ẻ ể ệ ổ ạ ớ ớ ớ ường m m nonầ ( tôi đã d gi và ghi chép l i )ự ờ ạ
Ti t 1: D y tr m u giáo l n k chuy n c tích “ Cô bé quàng khăn đ ”ế ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ ỏ Cách ti n hành:ế
Ho t đ ng c a côạ ộ ủ Ho t đ ng c a trạ ộ ủ ẻ *Ho t đ ng 1ạ ộ : Gây h ng thú, vào bài.ứ
Cô g i tr l i g n cô.ọ ẻ ạ ầ
Cho tr hát và v n đ ng theo nh c bài: “ M yêuẻ ậ ộ ạ ẹ không nào”
Đàm tho i v i tr v n i dung bài hát: ạ ớ ẻ ề ộ - Bài hát nói v ai?ề
- Trong bài hát, trước khi đi ch i b n cò cóơ ạ xin phép m không?ẹ
- Nh v y chuy n gì đã s y ra v i b n cò?ư ậ ệ ả ớ ạ
Hát cùng cô
(33)
- Các con th y b n cò nh v y đã ngoanấ ạ ư ậ ch a?ư
- Hôm nay cô s k cho các con nghe câuẽ ể chuy n v m t cô bé không bi t vâng l iệ ề ộ ế ờ m . Đ xem chuy n gì s s y ra v i cô béẹ ể ệ ẽ ả ớ nhé!
*Ho t đ ng 2:ạ ộ
Cô k l n 1: K di n c m h t câu chuy nể ầ ể ễ ả ế ệ Cô k l n 2: K t h p s d ng powerpoint ể ầ ế ợ ử ụ Gi ng n i dung, trích d n đàm tho i theoả ộ ẫ ạ hình nh.ả
Câu h i đàm tho i: ỏ ạ
- Cô v a k cho các con nghe câu chuy nừ ể ệ gì?
- Trong câu chuy n có nh ng nhân v t nào?ệ ữ ậ - M b o cô bé quàng khăn đ đi đâu?ẹ ả ỏ - M d n cô bé nh ng gì?ẹ ặ ữ
- Cô bé có nghe l i m không?ờ ẹ - Ai đã nh c nh cô bé?ắ ở
- Khi vào r ng cô bé g p ai?ừ ặ
- N u con là cô bé con g p chó sói con sế ặ ẽ làm gì?
- Th sói có ăn th t cô bé ngay không?ế ị - T i sao?ạ
- Sau đó sói đã làm gì?
L ng ngheắ
L ng ngheắ Quan sát
Tr l i câu h i c a côả ờ ỏ ủ
(34)
- Ai có th nh c l i nh ng câu mà cô bé đãể ắ ạ ữ h i bà ngo i?ỏ ạ
- Ai đã c u cô bé?ứ
Co k l n 3: Cho tr di n r i: ể ầ ẻ ễ ố
Cô d n truy n đ n nhân v t nào thì tr nh c l iẫ ệ ế ậ ẻ ắ ạ l i c a nhân v t đó.ờ ủ ậ
* Ho t đ ng 3: C ng cạ ộ ủ ố Cho tr làm bánh bi u bà.ẻ ế
Cho tr xem m t s lo i bánh làm b ng b t ẻ ộ ố ạ ằ ộ Tr mang bánh đi bi u bà, v a đi v a v n đ ngẻ ế ừ ừ ậ ộ bài “Cháu yêu bà”
K t thúcế
L ng ngheắ
Ch i trò ch iơ ơ
Hát cùng cô
Ti t 2: K chuy n “ Tích Chu”ế ể ệ
Ho t đ ng c a côạ ộ ủ Ho t đ ng c a trạ ộ ủ ẻ Ho t đ ng 1: Gây h ng thúạ ộ ứ
Cô cùng tr hát “ Cháu yêu bà”ẻ Đàm tho i v n i dung bài hát.ạ ề ộ
D n d t vào câu chuy n “ Tích Chu”ẫ ắ ệ Ho t đ ng 2: Cô k chuy nạ ộ ể ệ
L n 1: Cô k di n c m, không dùngầ ể ễ ả tranh.
H i tr : Cô v a k cho các con ngheỏ ẻ ừ ể câu chuy n gì?ệ
Đ hi u rõ h n v câu chuy n các conể ể ơ ề ệ cùng hướng lên màn hình và l ng ngheắ
Hát cùng cô Đàm tho iạ
(35)
cô k chuy n nhéể ệ
L n 2: K t h p máy chi u: ầ ế ợ ế Đàm tho i, trích d n:ạ ẫ
- Cô v a k cho các con nghe câuừ ể chuy n gì?ệ
- Trong câu chuy n có nh ng nhânệ ữ v t nào?ậ
- Bà đã yêu thương tích chu như th nào?ế
- Tích Chu có thương bà không? Vì sao?
- T i sao bà m? ạ ố
- Bà g i Tích Chu nh th nào?ọ ư ế - Bà đã hóa thành con gì?
- Khi bi t bà bi n thành chim bayế ế đi Tích Chu có h i h n không?ố ậ Tích Chu đã g i bà nh th nào?ọ ư ế - Tích Chu đã làm gì đ bà tr l iể ở ạ
thành người?
- Tích Chu có l y đấ ược nước cho bà u ng không?ố
- N u con là Tích Chu khi bà b mế ị ố con s làm gì?ẽ
- Ở nhà các con có bi t vâng l iế ờ ngườ ới l n không?
Giaó d c tr bi t vâng l i ngụ ẻ ế ờ ười
L ng nghe cô kắ ể
(36)
l n, yêu thớ ương kính tr ng chămọ sóc m i ngọ ười trong gia đình. L n 3: Cô cho tr xem phim “Tíchầ ẻ Chu”
*Ho t đ ng 3: Trò ch i c ng cạ ộ ơ ủ ố Thi x p tranhế
Cô ph bi n lu t ch i, cách ch iổ ế ậ ơ ơ Cho tr ch i, h t gi ki m tra k tẻ ơ ế ờ ể ế qu , đ m s lả ế ố ượng b c tranh.ứ
K t thúc ế
L ng ngheắ
Xem video Ch i trò ch iơ ơ
Nh n xét:ậ u đi m: Ư ể
- Cô bao quát tr t t, t o s g n gũi, thích thú cho tr . Cô chu n b đ y đ đẻ ố ạ ự ầ ẻ ẩ ị ầ ủ ồ dùng, các b c tranh, bài hát.ứ
- Cô s d ng h th ng câu h i m , giúp tr phát tri n ngôn ng m ch l c, tr bi tử ụ ệ ố ỏ ở ẻ ể ữ ạ ạ ẻ ế t duy, suy lu n đ đ a ra ý ki n c a mình.ư ậ ể ư ế ủ
- Tr hào h ng tham gia k chuy n.ẻ ứ ể ệ Nhược đi mể
- Có m t s tr ch a tích c c, còn nói chuy n.ộ ố ẻ ư ự ệ
- Khi nh c l i l i nhân v t, do l i tho i dài, nên đôi ch tr nh c thi u t , di nắ ạ ờ ậ ờ ạ ỗ ẻ ắ ế ừ ễ đ t câu ch a đúng v i nhân v t.ạ ư ớ ậ
* Sau khi ti n hành quan sát gi h c chúng tôi đã đánh giá các ti t h c d y tr kế ờ ọ ế ọ ạ ẻ ể chuy n c tích theo 3 tiêu chí sau: ệ ổ
(37)
+ Tr h ng thú v i ti t h c ẻ ứ ớ ế ọ
+Tr hăng hái tr l i các câu h i, làm đúng theo yêu c u và s hẻ ả ờ ỏ ầ ự ướng d n c aẫ ủ giáo viên.
+ Tr tích c c k chuy nẻ ự ể ệ - Tích c c :ự
+ Tr tr l i các câu h i, th c hi n theo yêu c u và s hẻ ả ờ ỏ ự ệ ầ ự ướng d n c a giáo viênẫ ủ + Tr thích k l i chuy n c tíchẻ ể ạ ệ ổ
+ Đôi lúc tr ch a t p trungẻ ư ậ - Không tích c c ự
+ Tr nói chuy n, làm vi c riêng trong l pẻ ệ ệ ớ + Ch a tích c c tr l i câu h i ư ự ả ờ ỏ
+ Tr k chuy n b v p, c n s giúp đ nhi u t giáo viên.ẻ ể ệ ị ấ ầ ự ỡ ề ừ T các m c đánh giá trên, chúng tôi đã t ng h p và thu đừ ứ ổ ợ ượ ố ệc s li u sau:
L PỚ Số lượng
trẻ
Tr r t tích c cẻ ấ ự Tr tích c cẻ ự Tr không tích c cẻ ự S lố ượng
trẻ
T l %ỷ ệ S lố ượng trẻ
T lỷ ệ %
Số lượng
trẻ
T l %ỷ ệ
MGL A
41 30 73,1% 6 14,6% 5 12,1%
MGL B
40 35 87,5% 3 7.5% 2 5%
2.2.3.5 Đánh giá th c tr ngự ạ a) Nh n xét, đánh giá th c tr ngậ ự ạ
T nh ng k t trên tôi có nh n xét nh sau.ừ ữ ế ậ ư
- Gíao viên đ u có nh n th c đúng đ n, đ y đ v t m quan tr ng c a vi c d yề ậ ứ ắ ầ ủ ề ầ ọ ủ ệ ạ tr m u giáo l n k chuy n c tích th n kỳ và nh ng tác d ng c a nó. Gíao viênẻ ẫ ớ ể ệ ổ ầ ữ ụ ủ
(38)
các l p m u giáo ,l n đã t ch c các ti t d y tr m u giáo l n k chuy n c
ở ớ ẫ ớ ổ ứ ế ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ
tích, tuy nhiên trong quá trình đó còn t n t i m t s v n đ . C th có giáo viênồ ạ ộ ố ấ ề ụ ể ch a đa d ng hóa hình th c ti n hành d y tr k chuy n c tích cũng nh vi c sư ạ ứ ế ạ ẻ ể ệ ổ ư ệ ử d ng các bi n pháp hụ ệ ướng d n tr có hi u qu ch a cao. Vi c k chuy n m i chẫ ẻ ệ ả ư ệ ể ệ ớ ỉ là tr nh c l i l i các nhân v t, nh c t chuy n, tình ti t, nhân v t tiêu bi u, cònẻ ắ ạ ờ ậ ớ ố ệ ế ậ ể vi c k chuy n theo đúng trình t câu chuy n, di n t tính cách, hành đ ng nhânệ ể ệ ự ệ ễ ả ộ v t qua l i nói thì tr th c hi n ch a t t.ậ ờ ẻ ự ệ ư ố
- Tr có c h i k chuy n c tích trong gi h c, gi ch i, các góc ch i, các cu cẻ ơ ộ ể ệ ổ ờ ọ ờ ơ ơ ộ thi k chuy n.ể ệ
- Khi ti n hành d gi các ti t h c d y tr k chuy n c tích đ dùng tr c quanế ự ờ ế ọ ạ ẻ ể ệ ổ ồ ự ch a đa d ng phong phú, làm nh hư ạ ả ưởng t i h ng thú c a tr .ớ ứ ủ ẻ
- Th i gian t ch c các gi h c k chuy n còn tờ ổ ứ ờ ọ ể ệ ương đ i ít, phố ương pháp d yạ ch a th c s đ i m i.ư ự ự ổ ớ
b) Nguyên nhân c a th c tr ngủ ự ạ - Do khó khăn v c s v t ch tề ơ ở ậ ấ
- Gíao viên ch a đ a vào chư ư ương trình d y nh ng câu chuy n m i cho tr k l i.ạ ữ ệ ớ ẻ ể ạ - Giáo viên ch a l ng ghép các ho t đ ng khác nhau trong khi d y tr k l iư ồ ạ ộ ạ ẻ ể ạ chuy n c tích nh : Ho t đ ng ngh thu t, ho t đ ng đóng k ch.ệ ổ ư ạ ộ ệ ậ ạ ộ ị
Trường m m non là môi trầ ường t o đi u ki n cho tr phát tri n toàn di n nhânạ ề ệ ẻ ể ệ cách vì tr có kh năng t ho t đ ng ngh thu t sáng t o. Cách t ch c ti t h c ẻ ả ự ạ ộ ệ ậ ạ ổ ứ ế ọ ở trường m m non có vai trò quan tr ng trong quá trình giáo d c tr . T ch c ti tầ ọ ụ ẻ ổ ứ ế h c t t s góp ph n phát huy tính tích c c c a tr trong các lĩnh v c.ọ ố ẽ ầ ự ủ ẻ ự
Qua th c tr ng vi c d y tr m u giáo l n k chuy n c tích trự ạ ệ ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ ở ường m m nonầ cho chúng ta th y c n có s đ i m i, b sung khi t ch c các ho t đ ng d y trấ ầ ự ổ ớ ổ ổ ứ ạ ộ ạ ẻ m u giáo l n k chuy n c tích trẫ ớ ể ệ ổ ở ường m m non.ầ
(39)
CHƯƠNG III :
THI T K M T S GIÁO ÁN D Y TR M U GIÁO L N K CHUY NẾ Ế Ộ Ố Ạ Ẻ Ẫ Ớ Ể Ệ C TÍCH TH N KỲ TRỔ Ầ Ở ƯỜNG M M NONẦ
3.1. M t s yêu c u trong ho t đ ng d y tr m u giáo l n k chuy n c tíchộ ố ầ ạ ộ ạ ẻ ẫ ớ ể ệ ổ th n kỳ.ầ
3.1.1. Yêu c u v c s v t ch tầ ề ơ ở ậ ấ
- C s v t ch t ph i đáp ng đơ ở ậ ấ ả ứ ược yêu c u c a ti t d y , phong phúầ ủ ế ạ , đa d ng , phòng h c thoáng mát đ y đ ánh sáng.ạ ọ ầ ủ
(1)
+ ng d ng CNTT vào gi ng d y.
Ứ
ụ
ả
ạ
+ S d ng t t mô hình r i, r i d t, r i tay…..
ử ụ
ố
ố ố ẹ ố
+ Tham kh o thêm m t s k ch b n đã đ
ả
ộ ố ị
ả
ượ
c biên so n s n và t p cho tr
ạ
ẵ
ậ
ẻ
đóng k ch.
ị
+ Tích c c làm đ dùng, đ ch i theo ch đ , đ dùng minh ho c n phong
ự
ồ
ồ
ơ
ủ ề ồ
ạ ầ
phú, đa d ng h p d n. Giáo viên ph i s d ng khoa h c g n gàng đúng lúc.
ạ
ấ
ẫ
ả ử ụ
ọ
ọ
+ Tham m u t t v i ph huynh h tr thêm m t s tranh truy n sách báo,
ư ố ớ
ụ
ỗ ợ
ộ ố
ệ
t p chí.
ạ
+ Th
ườ
ng xuyên h c h i đ ng nghi p tham kh o thêm m t s tài li u li n
ọ
ỏ ồ
ệ
ả
ộ ố
ệ
ệ
quan đ n vi c cho tr làm quen v i tác ph m văn h c. Đ t đó t ch c t t ho t
ế
ệ
ẻ
ớ
ẩ
ọ
ể ừ
ổ
ứ ố
ạ
đ ng d y tr k chuy n c tích th n kỳ.
ộ
ạ
ẻ ể
ệ
ổ
ầ
II. Ý KI N Đ XU T
Ế
Ề
Ấ
§Ó thùc hiÖn tèt
vi c d y tr m u giáo l n k chuy n c tích th n kỳ
ệ
ạ
ẻ ẫ
ớ
ể
ệ
ổ
ầ
trong
trêng mÇm non t«i xin cã mét sè kiÕn nghÞ vµ ®Ò xuÊt sau:
* Đ i v i nhà tr
ố ớ
ườ
ng
-T¹o m«i trêng v¨n häc phong phó b»ng nhiÒu h×nh thøc nh:
LËp th viÖn cña trêng víi nhiÒu lo¹i s¸ch b¸o tranh ¶nh phï hîp víi
®é tuæi cña trÎ . X©y dùng c¸c khu«n viªn nh vên hoa hoÆc c¸c
lo¹i c©y c¶nh, c©y xanh.
-
Nân
g cao
trình đ , đào t o đ i ngũ giáo viên
ộ
ạ
ộ
- Cung c p tài li u h
ấ
ệ
ướ
ng d n bi n pháp, b ch
ẫ
ệ
ộ
ươ
ng trình chu n d y tr
ẩ
ạ
ẻ
m u giáo l n.
ẫ
ớ
- T ch c các cu c thi k chuy n c tích các kh i l p, b i d
ổ
ứ
ộ
ể
ệ
ổ
ở
ố ớ
ồ ưỡ
ng nh ng
ữ
tr có kh năng k chuy n t t.
ẻ
ả
ể
ệ ố
- Nhà tr
ườ
ng k t h p v i gia đình t o đi u ki n thu n l i nh t đ tr k
ế ợ
ớ
ạ
ề
ệ
ậ ợ
ấ ể ẻ ể
chuy n c tích.
ệ
ổ
(2)
- C n có nh ng nh n th c đúng đ n v vi c d y cho tr m u giáo l n k
ầ
ữ
ậ
ứ
ắ
ề ệ
ạ
ẻ ẫ
ớ
ể
chuy n c tích th n kỳ, nên coi vi c d y tr k chuy n l a tu i này là nhi m
ệ
ổ
ầ
ệ
ạ
ẻ ể
ệ ở ứ
ổ
ệ
v quan tr ng đ phát tri n ngôn ng .
ụ
ọ
ể
ể
ữ
- Không ng ng nâng cao trình đ chuyên môn nghi p v đ th c hi n t t
ừ
ộ
ệ
ụ ể ự
ệ ố
ch
ươ
ng trình đ i m i giáo d c.
ổ
ớ
ụ
- Ph i h p hi u qu , linh ho t các bi n pháp, hình th c d y tr k chuy n,
ố ợ
ệ
ả
ạ
ệ
ứ
ạ
ẻ ể
ệ
ti p c n các kênh thông tin, ph
ế
ậ
ươ
ng ti n tr c quan hi n đ i m i đ làm tăng hi u
ệ
ự
ệ
ạ
ớ ể
ệ
qu cho gi d y.
ả
ờ ạ
- Ph i h p v i gia đình cho tr làm quen v i truy n c tích nhà và t o
ố ợ
ớ
ẻ
ớ
ệ
ổ
ở
ạ
đi u ki n cho tr k chuy n c tích m i lúc m i n i.
ề
ệ
ẻ ể
ệ
ổ
ọ
ọ ơ
(3)
TÀI LI U THAM KH O
Ệ
Ả
[1] Nguy n Th Ánh Tuy t, Nguy n Nh Mai, Đinh Kim Thoa (1994),
ễ
ị
ế
ễ
ư
Tâm lý h c
ọ
tr em l a tu i m m non
ẻ
ứ
ổ
ầ
, Nxb ĐH S ph m I, Hà N i.
ư
ạ
ộ
[2] Lê Th Kim Anh (2-1992),
ị
Đ c đi m ngôn ng k chuy n m u giáo 5-6 tu i,
ặ
ể
ữ ể
ệ
ẫ
ổ
K y u h i th o qu c gia, NxbĐH S ph m I, Hà N i.
ỷ ế
ộ
ả
ố
ư
ạ
ộ
[3] Nguy n Đ ng Chi (1957-1982),
ễ
ổ
Kho tàng truy n c tích Vi t Nam
ệ
ổ
ệ
, Nxb Giáo
d c.
ụ
[4] Lã Th B c Lý (7-2008),
ị ắ
Văn h c thi u nhi v i giáo d c tr m m non
ọ
ế
ớ
ụ
ẻ ầ
, Nxb ĐH
S Ph m I, Hà N i.
ư
ạ
ộ
[5] Nguy n Thu Th y (1976),
ễ
ủ
giáo d c tr m u giáo qua th và truy n.
ụ
ẻ ẫ
ơ
ệ
[6] Đào Thanh Âm (ch biên), Tr nh Dân, Nguy n Th Hòa
ủ
ị
ễ
ị
, Giáo d c m m non
ụ
ầ
t p II
ậ
, Nxb ĐH S ph m I, Hà N i.
ư
ạ
ộ
[7] M t s khóa lu n t t nghi p c a sinh viên khoa GD M m non- ĐH S ph m
ộ ố
ậ ố
ệ
ủ
ầ
ư
ạ
Thái Nguyên.
(4)
PH L C
Ụ Ụ
PHI U ĐI U TRAẾ Ề( Dành cho giáo viên)
Đ tìm hi u th c tr ng d y tr m u giáo ể ể ự ạ ạ ẻ ẫ l nớ k chuy n c tích ể ệ ổ th n kỳầ trở ường m m non, em xin cô vui lòng cho bi t ý ki n v nh ng n i dung sau: ầ ế ế ề ữ ộ
(Đánh d u x vào ô tr ng, cô có cùng quan đi m)ấ ố ể
Câu 1 : Vai trò c a vi c cho tr m u giáo l n làm quen v i tác ph m văn h c ?ủ ệ ẻ ẫ ớ ớ ẩ ọ
Quan tr ng ọ
Không quan tr ngọ
Câu 2 : Khi cho tr m u giáo ẻ ẫ l nớ làm quen v i truy n c tích cô có d y tr k chuy nớ ệ ổ ạ ẻ ể ệ
c tích ổ th n kỳầ không? Có
Không
Câu 3 : D y tr m u giáoạ ẻ ẫ l nớ k chuy n c tích ể ệ ổ th n kỳầ có tác d ng gì?ụ
Phát tri n ngôn ng cho trể ữ ẻ
Giúp tr phát tri n t duy, làm giàu v n hi u bi tẻ ể ư ố ể ế
Rèn luy n kh năng di n đ tệ ả ễ ạ
Rèn luy n tính m nh d n, th hi n b n thânệ ạ ạ ể ệ ả
Câu 4 : T ch c ho t đ ng d y tr m u giáoổ ứ ạ ộ ạ ẻ ẫ l nớ k chuy n c tích ể ệ ổ th n kỳầ được ti n hành b ng nh ng hình th c nào?ế ằ ữ ứ
Ho t đ ng h cạ ộ ọ
Ho t đ ng gócạ ộ
Ho t đ ng vui ch iạ ộ ơ
Trong các ho t đ ng ngh thu t, ngày h i ngày l trạ ộ ệ ậ ộ ễ ở ường m m nonầ
Câu 5 : Trong quá trình d y tr k chuy n c tích ạ ẻ ể ệ ổ th n kỳầ , cô đã s d ng các phử ụ ương pháp nào?
Đàm tho iạ
Đ c k di n c mọ ể ễ ả
(5)
Câu 6 : Ho t đ ng d y tr m u giáoạ ộ ạ ẻ ẫ l nớ k chuy n c tích ể ệ ổ th n kỳầ thường s d ng cácử ụ
bi n pháp nào?ệ
K chuy n b ng l iể ệ ằ ờ
K chuy n theo tranhể ệ
K chuy n b ng r i tay, mô hìnhể ệ ằ ố
K chuy n s d ng ng d ng tin h cể ệ ử ụ ứ ụ ọ
Câu 7 : Khi ti n hành d y tr m u giáoế ạ ẻ ẫ l nớ k chuy n c tích ể ệ ổ th n kỳầ , giáo viên có g pặ
khó khăn không? Có
Không
Câu 8 : Nh ng khó khăn trong vi c d y tr m u giáoữ ệ ạ ẻ ẫ l nớ k chuy n c tích ể ệ ổ th n kỳầ là gì?
Tr ch m hi u, ch a tích c cẻ ậ ể ư ự
Giáo viên ch a l a ch n các hình th c, phư ự ọ ứ ương pháp, bi n pháp phù h pệ ợ
Thi u th i gian và c s v t ch tế ờ ơ ở ậ ấ
Kh năng di n đ t ngôn ng , v n t c a tr còn h n chả ễ ạ ữ ố ừ ủ ẻ ạ ế
Câu 9 : Có nh ng thu n l i nào trong vi c d y tr m u giáoữ ậ ợ ệ ạ ẻ ẫ l nớ k chuy n c tích ể ệ ổ th nầ
kỳ?
Tr r t thích k chuy nẻ ấ ể ệ
Nh n th c c a tr đ ng đ uậ ứ ủ ẻ ồ ề
Đa s các tr đ u đố ẻ ề ược h c k l i chuy n t các l p dọ ể ạ ệ ừ ớ ưới
Câu 10 : Đ khuy n khích tr m u giáoể ế ẻ ẫ l nớ tích c c tham gia ho t đ ng k chuy n cự ạ ộ ể ệ ổ
tích th n kỳầ , giáo viên c n làm gì?ầ
Giúp tr hi u n i dung câu chuy n, hình thành h ng thú k chuy n c tích ẻ ể ộ ệ ứ ể ệ ổ th n kỳầ
Cho tr ti p xúc v i truy n c tích b ng s c m nh n c a nhi u giác quan t đóẻ ế ớ ệ ổ ằ ự ả ậ ủ ề ừ
làm giàu v n bi u tố ể ượng cho tr m u giáo ẻ ẫ l nớ
Phát tri n ngôn ng , kh năng di n đ t m ch l c cho tr m u giáoể ữ ả ễ ạ ạ ạ ẻ ẫ l nớ
T o cho tr b u không khí văn chạ ẻ ầ ương, t o s thi đua gi a các tr trong vi c kạ ự ữ ẻ ệ ể
(6)
Câu 11 : Cô có ý ki n, đ xu t gì đ i v i vi c d y tr m u giáoế ề ấ ố ớ ệ ạ ẻ ẫ l nớ k chuy n c tíchể ệ ổ
th n kỳầ ?
……… ……… ……… ……… ……… ……… ……… ………
Em xin chân thành c m n!ả ơ
H c viênọ Lý Th Duyênị