Iktisab al-shaut al-lughawi inda al-athfal dirasah al-hairah raulah al-akhfal

‫اآۿܛﺎب ا݆ܣﻮت ا݆݇ﻐﻮي ܲݏﺪ اﻷܪܻﺎل‬
‫)دراܚﺔ ا݆܋ﺎ݆ﺔ ܺݙ روﺿﺔ اﻷܪܻﺎل ‪۸‬܇ﺎآﺮ۾ﺎ ا݆ܟﺮܾݛﺔ(‬
‫‪۸‬܋ﺚ ۾ﻜ݋ݛ݇ݙ‬
‫݊ܿﺪم إ݆ﻰ ܾܛ݉ ا݆݇ﻐﺔ ا݆ܳﺮ‪۸‬ݛﺔ وﺁدا‪۸‬ﻬﺎ آ݇ݛﺔ اݜداب وا݆ܳ݇ﻮم اݢݎܛﺎݎݛﺔ ܆ﺎ݊ܳﺔ‬
‫ܞﺮݚܹ هﺪاݚﺔ اﷲ اﻹܚݣ݊ݛﺔ ا݆܋ﻜﻮ݊ݛﺔ ܆ﺎآﺮ۾ﺎ ݆݇܋ܣﻮل ܲ݇ﻰ ا݆ﺪر܆ﺔ ا݆܇ﺎ݊ܳݛﺔ‬
‫)‪(S.S‬اﻷو݆ﻰ‬

‫إܲﺪاد ا݆ܫﺎ݆‪:۷‬‬
‫ܲ݋ﺮ ا݆ܻﺎروق‬
‫رܾ݉ ا݆ۿܛ܇ݛ݅‪:‬‬
‫‪٦‬‬

‫‪٨ ٩‬‬

‫ܾܛ݉ ا݆݇ﻐﺔ ا݆ܳﺮ‪۸‬ݛﺔ و أدا‪۸‬ﻬﺎ‬
‫آ݇ݛﺔ اﻷداب وا݆ﺪراܚﺔ اﻹݎܛﺎݎݛﺔ‬
‫܆ﺎ݊ܳﺔ ܞﺮݚܹ هﺪݚﺔ اﷲ اݢܚݣ݊ݛﺔ ا݆܋ﻜﻮ݊ݛﺔ ܆ﺎآﺮ۾ﺎ‬
‫‪10 ‬‬

‫‪1 ‬‬


‫‪ 2‬‬
‫‪ ‬‬

‫اآۿܛﺎب ا݆ܣﻮت ا݆݇ﻐﻮي ܲݏﺪ اﻷܪܻﺎل‬
‫)دراܚﺔ ا݆܋ﺎ݆ﺔ ܺݙ روﺿﺔ اﻷܪܻﺎل ‪۸‬܇ﺎآﺮ۾ﺎ ا݆ܟﺮܾݛﺔ(‬
‫‪۸‬܋ﺚ‬
‫݊ܿﺪم إ݆ﻰ ܾܛ݉ ا݆݇ﻐﺔ ا݆ܳﺮ‪۸‬ݛﺔ وﺁدا‪۸‬ﻬﺎ آ݇ݛﺔ اݜداب وا݆ܳ݇ﻮم اݢݎܛﺎݎݛﺔ‬
‫܆ﺎ݊ܳﺔ ܞﺮݚܹ هﺪاݚﺔ اﷲ اﻹܚݣ݊ݛﺔ ا݆܋ﻜﻮ݊ݛﺔ ܆ﺎآﺮ۾ﺎ ݆݇܋ܣﻮل ܲ݇ﻰ‬
‫ا݆ﺪر܆ﺔ ا݆܇ﺎ݊ܳݛﺔ اﻷو݆ﻰ‬

‫)‪(S.S‬‬

‫إ ﺪاد‪:‬‬
‫ܲ݋ﺮ ا݆ܻﺎروق‬
‫ر ا‬

‫‪106021000809 :‬‬
‫إ ﺮاف‬

‫)ا ﺪآ ﻮر أ ﺪ ﻮ أ ﺎري ﺎ ﻮ ﻮن(‬

‫‪150318682 :‬‬
‫ر ا ﻮ‬
‫ܾܛ݉ ا݆݇ﻐﺔ ا݆ܳﺮ‪۸‬ݛﺔ وﺁد‪۸‬ﻬﺎ ‪۸‬ﻜ݇ݛﺔ اݜداب وا݆ܳ݇ﻮم اݢݎܛﺎݎݛﺔ‬
‫܆ﺎ݊ܳﺔ ܞﺮݚܹ هﺪاݚﺔ اﷲ اݢܚݣ݊ݛﺔ ا݆܋ﻜﻮ݊ݛﺔ ‪۸‬܇ﺎآﺮ۾ﺎ‬
‫‪2010‬م‪1431/‬هـ‬

‫۾ܣﺮݚ܉ ا݆‪۹‬ﺎ܊ﺚ‬
‫هﺬ ا ﺎ ﺔ‬

‫ﺮ‬

‫ﺄن‪:‬‬

‫‪ 3‬‬
‫‪ ‬‬

‫‪ .1‬هﺬا ا‬
‫ا ﺎ‬

‫ﻰ ﻜ ﺔ ا ﺮوط‬


‫آ‬

‫ﺎ ﺔ ﺮ‬

‫ﺔ ا وﻰ‬

‫ﻮل‬

‫هﺪا ﺔ اﷲ ا‬

‫ﻰ ا ﺪر ﺔ‬
‫ﺔ ا ﻜﻮ ﺔ‬

‫ﺎآﺮ ﺎ‪.‬‬
‫ا ﻰ ا‬

‫‪ .2‬آ ا ﺮا‬

‫ﻬﺎ ﻰ آ ﺎ ﺔ هﺬا ا‬


‫ا ﺮارت ا ﻮ ﻮدة‬

‫ﺎ ﺔ‬

‫ﺮ‬

‫ﺪ و‬

‫هﺪا ﺔ اﷲ ا‬

‫ﻬﺎ‬
‫ﺔ‬

‫ا ﻜﻮ ﺔ ﺎآﺮ ﺎ‪.‬‬
‫ﺮ إ ﺪادي و ﻮ ﺪ‬

‫‪ .3‬إذا آﺎن ا‬
‫دون ذآﺮ‬
‫ﺮ‬


‫ﺪ أن أ‬

‫ﺄ‬

‫ﺎل راء ا ﺮ‬

‫إ‬

‫آ ا ﻮ ﺎت ا ﻰ ﺮر ﻬﺎ ﺎ ﺔ‬

‫هﺪا ﺔ اﷲ ا ﻜﻮ ﺔ ﺎآﺮ ﺎ‬
‫ﺎآﺮ ﺎ‪ 18 ،‬ﻮ‬

‫‪2010‬‬

‫ܲ݋ﺮ ا݆ܻﺎروق‬

‫ܾﺮر ݆܇ݏﺔ ا݆݋ݏﺎܾܛﺔ وا݆܋ﻜ݉ ܲ݇ﻰ ا݆‪۹‬܋ﺚ‬
‫ﺎ ﺔ هﺬاا‬

‫ا‬

‫ﺎل )درا ﺔ ا ﺎ ﺔ‬
‫ﻜ ﺔ ا داب وا ﻮم ا‬

‫ا ﻜﻮ ﺔ ﺎآﺮ ﺎ‪،‬‬

‫و ﻮا ‪ " :‬اآ ﺎب ا‬
‫رو ﺔ ا‬

‫ﺎل(" أ ﺎم‬

‫ﺎ ﺔ‬

‫ﺮ‬

‫ﺎ ﺔ‬

‫‪ 2‬ﻮ ﻮ ‪ 2010‬ا ﻮا‬


‫ﻮت ا ﻮي‬

‫ﺪ‬

‫ﺔ ا ﺎ ﺔ وا ﻜ‬
‫هﺪا ﺔ اﷲ ا‬

‫‪ 19‬ر‬

‫‪ 1431‬و ﺪ‬

‫ﺔ‬

‫‪ 4‬‬
‫‪ ‬‬

‫ﺎآﺮ ﺎ‪ 2 ،‬ﻮ ﻮ‬
‫‪ 2010‬ـ‬
‫‪ 19‬ر‬
‫‪1431‬هـ‬

‫݆܇ݏﺔ ا݆݋ݏﺎܾܟﺔ ةا݆܋ﻜ݉‬
‫ر‬

‫ا‬

‫ﻮ‬

‫ﺔو‬

‫ﻜﺮ ﺮ‬

‫ا ﺪآ ﻮرا ﻮس أدا‬
‫ر ا ﻮ‬

‫أ ﺪاري ا ﺎ‬

‫ا ﺪآ ﻮرة ﻬ ﺎ‬
‫ﺮ‬
‫ﻮا ﺎا ﺎ‬


‫‪:‬‬
‫ر ا ﻮ‬
‫‪195905101991031001 :‬‬
‫‪197506302003122001‬‬

‫ا‬
‫ا‬
‫ا ﺪآ ﻮر أ ﺪ‬

‫ﺮ‬

‫ﺔ‬
‫ﻮ‬

‫ﺎء‬

‫ﺮف‬
‫أ‬

‫ﻮ‬


‫ر ا ﻮ‬

‫ا ﺎ‬
‫ﺎري ﺎ ﻮ ﻮن‬
‫‪150318682 :‬‬

‫ا ﺎج أ ﺪ‬

‫ا ﺎ‬

‫اﺪ‬

‫ﺮ‬

‫‪:‬‬
‫ر ا ﻮ‬
‫‪197005052000031003‬‬

‫۾܇ﺮݚﺪ‬

‫ܲ݋ﺮ ا݆ܻﺎروق ‪" :‬اآۿܛﺎب ا݆ܣﻮت ا݆݇ﻐﻮي ܲݏﺪ اﻷܪܻﺎل )دراܚﺔ ا݆܋ﺎ݆ﺔ‬
‫ܺݙ روﺿﺔ اﻷܪܻﺎل("‬

‫‪ 5‬‬
‫‪ ‬‬

‫ﻮان هﺬا ا‬
‫)درا ﺔ ا ﺎ ﺔ‬
‫ا ﺎ‬

‫– اآ ﺎب ا‬

‫رو ﺔ ا‬

‫ﺎل(– ﻜﻮن ا‬

‫ر ﺎض ا‬

‫رو ﺔ ا‬

‫ﻮت ا ﻮي‬

‫ﺎل وه‬

‫وا‬

‫رو ﺔ ا‬

‫ﺎل ا ﺮ ﺔ‪ ،‬و رو ﺔ ا‬

‫ﺪ ا‬
‫ا‬

‫ﺎق‪،‬‬

‫ﺎل و ﺪ‬

‫ﺎل ا‬

‫ﺎل‬

‫ﺎ ‪ ،‬و‬
‫ﺎل‬

‫ﺔ‪ ،‬و رو ﺔ ا‬

‫ﺮﺁ ‪.‬‬
‫ل‬
‫ﻬﺎ ا‬

‫ﻜ‬

‫ﺎل؟ ه‬

‫ﺪا‬
‫ا‬

‫ﺎول ا ﺎ‬

‫ﺎل؟ آ‬

‫ﺮاض‬

‫ﺎء ا‬

‫هﺬا ا‬

‫ﺎ‬

‫ا‬
‫ا‬

‫ﺎل و ﺮ ﺔ آ ﺎءة وأداء ا‬

‫ﺎء ا‬

‫ﻰ ا ﺆال ا‬

‫ﺪم ا ﺎ‬

‫ﻰ‬

‫إآ ﺎب ا ﺔ‬
‫ﺪ‬

‫ﻮات ا ﺮ ﺔ‬

‫ﺪ‬

‫ا‬
‫ا‬

‫ﻮل‬

‫ﻬﺎ و‬

‫ﻮات ا ﺮ ﺔ‪.‬‬

‫ﺎ‬

‫ﺮاض ا ﻮ ﻮدة‬

‫ﻰ ا‬

‫"ا ﺎء"‪.‬‬

‫ﺎ‬
‫ﺔ ا‬

‫ا ﺎ ﺎت ا ﻮا ﺔ وا‬

‫ﺈآ ﺎب ا‬
‫ﺎل‬

‫ا‬

‫ا ﺬي‬

‫ﻰ آ ﺎب د‬

‫ﻮات ا ﺮ ﺔ ا ﻰ‬

‫ﺎل‬
‫ﺪا‬

‫ﺪ‬

‫ﻮاد ا‬

‫ا ﺬي‬

‫آﺎ ‪.‬‬

‫ا‬

‫رو ﺔ ا‬

‫ﻰ‬

‫ﺮ ﺔ ا ﻜ ﺎت ا ﻰ ﻜ‬

‫ا ﺮ ﺔ ا ﻜ ﺔ وا ﺪا ﺔ‬

‫و ﻮم ا ﺎ‬
‫ﺎ‬

‫ا ﺔ ا ﺮ ﺔ؟ وأ ﺎ‬

‫ﺪ‬

‫ﺮوح و‬

‫ﻮت ا ﺮ ﺔ‬
‫ﻬﺎ‬

‫ﺎل‬

‫ا ﺔ ا ﺮ ﺔ وﺁدا ﻬﺎ‬

‫ا‬

‫ا‬

‫ﺎل‬

‫‪:‬‬

‫ﻮ ﺔ‬

‫ﺎ ﺪرا ﺔ ا ﻮ ﺔ‬
‫أ ﺪر‬

‫ﻮ ﺔ‬

‫ﻜﻮن آ ﺎءة وأداء ا‬

‫ﺎل و ﺮ ﺔ ا‬
‫ﺎﺔ‬

‫أن‬

‫ﻮ ﺪا‬

‫ا ﺆال‪ :‬ﺎ ا ﻜ ﺎت ا ﻰ‬

‫ﺎرات ا‬

‫ﻮﺔ‬

‫ﻬﺎ ا‬

‫ه ﺎ أراد ا ﺎ‬

‫ﻮ ﺔ وأ‬

‫رو ﺔ ا‬

‫ﺎل‬

‫ﺎء ا‬

‫أن ﻮم‬
‫ﻮ ﺔو‬

‫ﺔ‬

‫ﺎل وذ ﻚ ن هﺬا ا‬
‫ﻰ ا‬

‫ﻮ ﺎت ا ز ﺔ‪ ،‬و ﺎم ا ﺎ‬

‫ﺎل‬

‫ﻮل‬

‫ﺎ ﺎ ﺔا‬

‫ﻰ‬
‫ﺔ‬

‫‪ 6‬‬
‫‪ ‬‬

‫ܞﻜﺮ و۾ܿﺪݚﺮ‬
‫ا‬
‫ا‬

‫ﺪ ﷲ ا ﺬي‬

‫ﺎت و ﻰ‬

‫و‬

‫ﺔا ﻰ‬

‫ﺮ و‬
‫ﻰ‬

‫ﺔ اﷲ ﺎ ﻰ ر‬

‫ﺮ‬

‫و‬

‫ﺔ‬

‫وا‬

‫ت وأ ﻬﺪ أن إ إ اﷲ و ﺪ‬

‫ﺮﻚ‬

‫ﺁ ﺎت ﺮﺁ ﺔ‬

‫ﺮ ﻮج‬

‫ﺪ ور ﻮ ا ﺰل‬

‫أه ا‬

‫و‬

‫مو‬

‫ﺪ‬

‫و ﻮاهﺪ وا‬

‫ﺪ‬
‫ﺎت‬

‫أه ا ﻜ ﺮ وا ﺪع‬
‫وأ ﻬﺪ أن‬
‫ﻰ اﷲ‬

‫ﺪا‬
‫و ﻰ‬

‫‪ 7‬‬
‫‪ ‬‬

‫ﺎ ﺔ اﷲ وإراد ﺔ و ﺪر ‪ ،‬ا ﻬﻰ ا ﺎ‬
‫ا ﻮ ﻮع‪ :‬اآ ﺎب ا‬
‫رو ﺔ ا‬
‫ﺮ‬

‫ﺎل( وأ ﺪ‬

‫هﺪ ﺔاﷲ ا‬

‫ا‬

‫ﺔ ا ﻜﻮ ﺔ‬

‫ﺪا‬

‫ﺎآﺮ ﺎ‬

‫ﻮل ﻰ ا ﺪر ﺔ ا ﺎ‬
‫إن هﺬا ا‬

‫ﻜﻮن ﺎ ﺎ و‬
‫أر ﺪ ﻜ ا‬

‫ﺎ ﺔ‬

‫ﺎ ﺔ‬

‫ﻜ ﺔ إ ﺪى ا ﺮوط‬
‫ا ﺔ ا ﺮ ﺔ وﺁدا ﻬﺎ‪.‬‬
‫ﺎ‬

‫هﺬ ا ﺎ ﺔ أراد ا ﺎ‬

‫ﺔ إﻰ آ‬

‫ﺎل )درا ﺔ ا ﺎ ﺔ‬

‫إ ﻰ آ ﺔ ا داب وا ﻮم ا‬
‫ﺔا وﻰ‬

‫وإر ﺎدات‪ ،‬و‬
‫وا‬

‫ﻮت ا ﻮي‬

‫آ ﺎ ﺔ هﺬا ا‬

‫ﺎ ﺪون ﻮ ﻬﺎت‬

‫أن ﺪم ا ﻜﺮ وا ﺪ ﺮ‬

‫ﺎ ﺪة و ﺎ ﻮ ﻬﺎت ا‬

‫ﺎ‬

‫ﺔ وا‬

‫ﺔ‪ ،‬وهﺆ ء ه ‪:‬‬
‫ﺔ‬

‫‪.1‬‬
‫ا‬

‫ﺎ ﺔ‬

‫ﺪ آ ﺔ ا داب وا ﻮم ا‬

‫هﺪ ﺔاﷲ‬

‫ﺎ ﺔ ﺮ‬

‫ﺔ ا ﻜﻮ ﺔ ﺎآﺮ ﺎ‪.‬‬
‫ﺔ ا ﺪآ ﻮر أدا‬

‫‪.2‬‬

‫أ ﺪري ا ﺎ‬

‫ﺮ‪ ،‬ر‬

‫وﺁدا ﻬﺎ و ﻜﺮ ﺮ ا ﺪآ ﻮر ﻬ ﺎ ﻮا ﺎ و‬
‫ﻜ ﺔ ا داب ا ﺬ‬
‫اﷲ‬
‫‪ .3‬ر‬

‫ور‬

‫ا ﺪر‬

‫ﺬ ﻮا ﻬﻮده وزودو‬

‫ا‬

‫ء‬

‫ﻮم ﺎ ﺔ ﻬ‬

‫ﺮ ا ﺰاء‪.‬‬
‫ا ﺆ‬

‫و ﺪرا ﻬ وا‬
‫‪ .4‬ر‬

‫ا ﺔا ﺮ ﺔ‬

‫ﺔ "ا ﺮ ﺔ" و "و ﺪ‬
‫ﻮن و‬

‫ﻜ ﺔ ﺎ ﺔ ﺮ‬

‫ا‬

‫ﺎ " و"ا‬

‫ﺔ" و" ﺮﺁ "‬

‫ﺎل ﻬﺎ‪.‬‬

‫هﺪا ﺔ اﷲ ا‬

‫ﻜ ﺔ آ ﺔ ا داب وا ﻮم ا‬

‫ﺔ ا ﻜﻮ ﺔ ﺎآﺮ ﺎ‬
‫ﺎ ﺔ‪.‬‬

‫‪ 8‬‬
‫‪ ‬‬

‫‪ .5‬و ﺪم ا ﺎ‬
‫إ ﺮا‬
‫و ﺎ‬
‫ا ﺬ‬

‫ﻜ‬
‫ﻮا ﺪ‬

‫ﻮع و ﺎ‬
‫ﻮ‬

‫ا‬

‫ر ﺎا ﺎ‬
‫ﺮ وأ‬

‫أ‬
‫ﻮا‬
‫ا‬

‫ﺮ ا ﺰاء و‬

‫ﺎ ﺎ ﺎ‬

‫ــ رو ﺎ ﺔ )ا ﺮ ﻮ ﺔ( و ﻮو ﺪي‬
‫ﺮ ﺔ‬
‫ﺔ درا‬

‫و‬

‫ﺎن‬
‫ا‬

‫ﺮا"‪،‬‬

‫ﺮف ا ﺮ ﻮم ا ﺪرا ﺔ‬
‫و‬

‫ﻰ ا ﺎ‬

‫ﻰ‬

‫إﻰ أ‬

‫ﺮة‪.‬‬

‫و أ ﺮا‪ ،‬أد ﻮا اﷲ أن‬
‫ﺬﻚ‬

‫ﻜﺮ و‬

‫ﺪرة "ا ﻬ ا ﺮ ﻬ وا ﻮ ﻬ آ ﺎ ر ﺎ‬

‫ﻜ ا ﺎ‬
‫ا‬

‫و ﺎﺔ‬

‫ﻬﺆ ء أ‬
‫ﺪ‬

‫ﻬ‬

‫ا ﻮ ﺔ وأن‬

‫ﺎ و ﺎ ﻰ‪ ،‬وأن ﻜﻮن هﺬا ا‬

‫ﺔ وا ﺮاء‪ ،‬وا‬

‫ﺪﷲ رب ا ﺎ‬

‫‪.‬‬
‫ﺎآﺮ ﺎ‪ 18 ،‬ﻮ‬
‫‪2010‬م‬

‫ا ﺎ‬

‫‪ 9‬‬
‫‪ ‬‬

‫݊܋ۿﻮݚﺎت ا݆‪۹‬܋ﺚ‬
‫ﻮا ﺔ ا‬
‫ﺮ‬
‫ﺮار‬

‫ﺮف ‪ ............................................................‬أ‬
‫ا ﺎ‬

‫‪ ...........................................................‬ب‬

‫ﺔ ا ﺎ ﺔ وا ﻜ‬

‫ﻰا‬

‫‪.......................................‬‬
‫ج‬

‫ﺮ ﺪ ‪ ......................................................................‬د‬
‫ﻜﺮ و ﺪ ﺮ ‪ ................................................................‬و‬
‫ﻮ ﺎت ا‬

‫‪ ............................................................‬ط‬
‫ا݆‪۹‬ﺎب اﻷول‬
‫݊ܿﺪ݊ﺔ‬

‫أ‪.‬‬

‫ﺔا‬

‫ب‪ .‬ﺪ ﺪ ا‬

‫ﻜ ﺔ ‪1 ...........................................................‬‬
‫ﻜ ﺔ و ﺮ ﺮهﺎ ‪5 ..................................................‬‬

‫ج‪ .‬أهﺪاف و ﻮا ﺪ ا‬

‫‪6 ...................................................‬‬

‫‪  10‬‬
‫‪ ‬‬

‫ت‪ .‬ﻬ ا‬
‫ث‪.‬‬

‫و ﺮ ﺔ ا ﻜ ﺎ ﺔ ‪6 .............................................‬‬

‫ﺔا‬

‫‪7 ............................................................‬‬
‫ا݆‪۹‬ﺎب ا݆ﺜﺎݎﻰ‬
‫اﻹܪﺎر ا݆ݏﻈﺮي‬
‫ﺎل ‪9 .....................................................‬‬

‫أ‪ .‬آ ﺎءة وأداء ا‬
‫‪ .1‬آ ﺎءة ا‬
‫‪ .2‬أداء ا‬

‫ﺎل ‪9 ......................................................‬‬
‫ﺎل ‪10 .......................................................‬‬

‫ب‪ .‬إآ ﺎب ا ﺔ ‪12 .........................................................‬‬
‫‪ .1‬إ ﺎم إآ ﺎب ا ﺔ ‪14 ................................................‬‬
‫إآ ﺎب ا ﺔ ‪15 ...............................................‬‬

‫‪ .‬ﺮا‬

‫هـ‪ .‬إآ ﺎب ا‬
‫‪ .‬ﺮ‬

‫ﻮت ‪18 ....................................................‬‬
‫إآ ﺎب ا‬

‫ﻮ ﺔ ‪............................................‬‬
‫‪18‬‬

‫‪.‬‬

‫ﺮ ﺎت إآ ﺎب ا‬

‫ﻮ ﺔ ‪...........................................‬‬
‫‪19‬‬

‫د‪ .‬ﺮا‬
‫هـ‪ .‬ﺮا‬

‫ﻮا‬

‫ﺎل ‪20 .....................................................‬‬
‫ﻮا ﺔ‬

‫ﺪا‬

‫ﺎل ‪..........................................‬‬
‫‪21‬‬

‫‪  11‬‬
‫‪ ‬‬

‫ا ﺔ ‪21 ..............................................‬‬

‫‪ .1‬ﺮ ﺔ ﺎ‬

‫‪ .2‬ﺮ ﺔ ا ﻮ ﺔ ا‬
‫ﺎء ا ﻮ ﺔ‬

‫ف‪ .‬ا‬

‫ﺔ ‪22 ...........................................‬‬
‫ﺪا‬

‫‪.............................................‬‬
‫‪23‬‬
‫ا݆‪۹‬ﺎب ا݆ﺜﺎ݆ﺚ‬

‫روﺿﺔ اﻷܪܻﺎل ‪۸‬܇ﺎآﺮ۾ﺎ ا݆ܟﺮܾݛﺔ‬
‫أ‪ .‬رو ﺔ أ‬

‫ﺎل و ﺪ‬

‫ﺎ‬

‫‪...........................................‬‬

‫‪25‬‬
‫‪ .1‬ﺎر‬

‫ﺄ‬

‫ا‬

‫رو ﺔ‬

‫ﺎل‬

‫وﺪ‬

‫ﺎ‬

‫‪25...........................‬‬
‫‪.2‬‬

‫ﻮر‬

‫ا‬

‫رو ﺔ‬

‫وﺪ‬

‫ﺎل‬

‫ﺎ‬

‫‪26...................................‬‬
‫ا‬

‫ب‪ .‬رو ﺔ‬

‫ا ﺮﺔ‬

‫ﺎل‬

‫‪28...............................................‬‬
‫‪ .1‬ﺎر‬

‫رو ﺔ‬

‫ﺄ‬

‫ا‬

‫ﺎل‬

‫وﺪ‬

‫ﺎ‬

‫‪28..........................‬‬
‫‪.2‬‬

‫ﻮر‬

‫رو ﺔ‬

‫ا‬

‫‪29...................................‬‬

‫ﺎل‬

‫وﺪ‬

‫ﺎ‬

‫‪  12‬‬
‫‪ ‬‬

‫ث‪ .‬رو ﺔ ا‬

‫ﺔ‪..............................................‬‬

‫ﺎل ا‬

‫‪30‬‬
‫‪ .1‬ﺎر‬

‫رو ﺔ‬

‫ﺄ‬

‫ﺎل‬

‫ا‬

‫ﺎ‬

‫وﺪ‬

‫‪30...........................‬‬
‫ﻮر‬

‫‪.2‬‬

‫رو ﺔ‬

‫ﺎل‬

‫ا‬

‫ﺔ‬

‫ا‬

‫‪31.....................................‬‬
‫د‪.‬‬

‫إآ ﺎب‬

‫أ ﺎل‬

‫ا‬

‫ر ﺎض‬

‫ا ﺔ‬

‫ﺎل‬

‫ا ﺮ ﺔ‬

‫‪34 ..........................‬‬

‫ا݆‪۹‬ﺎب ا݆ﺮا‪ܱ۸‬‬
‫۾܋݇ݛ݅ ا݆ﻜ݇݋ﺎت وا݆܇݋݇ﺔ ا݆ۿݙ ۾ﻜܛ‪ ۷‬اﻷܪܻﺎل وܪﺮݚܿۿﻬﺎ ܺݙ ۾ﻜܛ‪۹‬ﻬ݋ﺎ‬
‫أ‪ .‬ا ﻜ ﺎت ا‬
‫ب‪.‬‬

‫ا‬

‫ﻜ‬
‫ﺎء ا‬

‫ا‬
‫ﻮ ﺔ‬

‫ﺎل ‪36............................................‬‬
‫آ ما‬

‫ﺎل‪.................................‬‬
‫‪44‬‬

‫ج‪ .‬آ ﺎءة وأداء ا‬

‫ﺎل‬

‫إآ ﺎب ا ﺔ‬

‫ا ﺮ ﺔ‪54 .............................‬‬
‫ا݆‪۹‬ﺎب ا݆܏ﺎ݊ܙ‬
‫ا݆܏ﺎ۾݋ﺔ‬

‫‪  13‬‬
‫‪ ‬‬

‫‪.‬ا‬

‫ﺔ ‪55 ...............................................................‬‬

‫‪.‬ا‬

‫ﺮا ﺎت ‪56 ............................................................‬‬

‫‪ .3‬ﺮا‬

‫ا‬

‫‪57 .........................................................‬‬

‫‪  14‬‬
‫‪ ‬‬

‫ا݆‪۹‬ﺎب اﻷول‬
‫݊ܿﺪ݊ﺔ‬
‫أ‪ܻ݇܎ .‬ݛﺔ ا݆݋ܟﻜ݇ﺔ‬
‫ا ﺎ ا ﻮم ﺮ ﺔ‬

‫أ‬
‫وﻜ‬

‫ﻰا‬

‫ﻜﻮن‬

‫ﺎ تا‬
‫ﺎ‬

‫و ﻜﻮن‬
‫ا‬

‫ﺎل ﻬﺬا ا ﺎ وا ﺬي ﺄ ﺎ آ‬

‫ﺎ‪ ،‬و‬

‫ﻰ‬

‫ﺎ ﺪ‬

‫ﻬ ا‬
‫ﻰ‬

‫ا‬

‫ﺔ ﺎ ﺔ‪،‬‬
‫ودرا ﺔ‬

‫ﺪات وا ﻜ‬

‫ذﻚ‬

‫ﺮة‬

‫وا ﻜ ﻮ ﻮ ﺎ وا ﺎ ﺔ وا‬

‫إ ﺎن‬

‫ﺎ‬

‫ﺮ‪ .‬ﺬ ﻚ ﺪ‬

‫ﻬﺎ‪ ،‬وو ﺎء ﺎ ﻬﺎ و‬
‫ا ﺮوع‬

‫ا ﺮ‬
‫وا ﻮا‬

‫ﺎل‬

‫ا ﺮ ﺔ‬
‫ا ﺎ ﺔ‬

‫ا آﻮان ا‬

‫أن‬

‫ﺪ‬

‫ﺔ أ ﺎ ﺎ‪،‬‬

‫ﻮ ﺎ‪ ،‬و ﺪ أ‬

‫ﺎ‬

‫ﺎ‬

‫ﺎراة‬

‫ا ﺎ‬

‫ا ﺎت أ ﺮا ﻬ ﺎ‪،‬‬

‫ﺎ‬

‫ﻰ أ ﱠ ﻜﻮن‬

‫ﺮ هﻮ ﺔ ا ﺔ و ﻮان‬

‫ﺎر ﻬﺎ‪.‬‬

‫‪1‬‬

‫أي‬

‫ﺔ‪،‬‬

‫إ ﺎء ا‬

‫ﻰ ﻬﻮد‬

‫ﻮء‬

‫ﺎل اآ ﺎب ا ﺔ‪ .‬ﺪ ﻬﺪت ﻬﻮده‬
‫ﺎت‬

‫إدراك ا‬

‫أ ﺎ ﻬﺎ‪ .‬و ﺪ أ ﺎدت هﺬ ا ﻬﻮد وا‬

‫ﺮ ﺎت ا ﺔ‬

‫ﻬﺎ‪ ،‬و ﺪت هﺬ ا ﺪرا ﺎت‬

‫ا ﺮات‬

‫ﻬﺎ و‬

‫ﻮر ا‬
‫أن‬

‫ﺪﺪ‬

‫ﺎد وا ﺮ ﺔ و ﺮهﺎ‪،‬‬

‫ا ﺔ ا ﺎ ﺔ‪ ،‬وآ ﺔ اآ ﺎ ﻬﺎ‪ ،‬و ﻜ‬
‫ا‬

‫ا‬
‫ﺔ‬

‫ﻬﺎ‪ ،‬إ ﺎ ﺔ إ ﻰ ا ﺎح ا ﺎق‬

‫ا ﺮواد ودرا ﺎ ﻬ و ﻮ ﻬ‬

‫و‬

‫ﺮي‬

‫ﺎب ا ﺔ ا ﺮ ﺔ‪ ،‬ا‬

‫و‬

‫ﻮر و ﺎ‬

‫ﺎل‪،‬‬

‫ا ﺎ‬
‫ا ﻮث ا‬

‫ا ﺮ‬

‫ﺎ ﺔ‬

‫ا‬

‫ﺎل ا‬

‫ﺔ ﺎآ ﺎب ا ﺔ ا ﺎ ﺔ‬

‫‪.‬‬
‫ﻮ‬

‫‪                                                            ‬‬
‫‪http://www.gulfkids.com/vb/showthread.php?t=2377(15-4-2010)  ‬‬

‫‪1‬‬

‫‪  15‬‬
‫‪ ‬‬

‫ﺪأ ﺮ‬
‫ا‬

‫آ ﺮ‬

‫ﺎل‪ .‬إن‬

‫ا ﺪرا ﺎت‬

‫ا ﻮث ا‬

‫أ ﺮ‬

‫ﺮ ﺔ آ ﺔ اآ ﺎب ا ﺔ وآ ﺔ‬
‫ﺎ ﺔو‬
‫ه ﺎك‬

‫ﺔ وا‬

‫ﻮر ﺎ وأ‬

‫ﺮ ﺎن آﺎ ﺎ‬

‫)‪ (Behaviorism‬وه ا‬
‫ﺔ‬

‫ا‬

‫ا ﻜﺎر‪ :‬ا و ﻰ ا‬

‫ﺎد‬

‫)‪(Environmental Influences‬‬

‫ا‬

‫ﺮ ﺔ )‪ (Nativism‬و ﺮى أن ا ﺔ‬

‫ا‬

‫ﺎ ‪ ،‬وه‬

‫ﺎن و‬

‫وو ﻬﺎت ا‬
‫ا‬

‫ﻮر‬

‫وا‬

‫ا‬
‫ﺮهﺎ‬

‫ا ﻮا‬

‫ا‬

‫ﺮ ﺎت ا ﺎ‬
‫ﺔ اآ ﺎب ا ﺔ‪.‬‬

‫ﺪًا‪ ,‬اه‬

‫ﺔ ﻮا‬

‫أو ﺆ ﺮات‬

‫ﻮا‬

‫ﻮر‬
‫ﻮ ﻮدة‬

‫ﺔ وا ﺪرات ا‬

‫ا‬

‫ﺮﺔ‬

‫ﺮﺔ ﻮﺪ‬

‫دا‬

‫‪ ،‬أ ﺎ ا ﻜﺎر‬

‫ﺎن ا ﺔ‪ ،‬ﺮآﱢﺰ‬

‫ﻰ‬

‫ﺮ ﺔ وهﻮ ﺎ‬

‫أن‬

‫)‪(Interactionist Theories‬‬

‫ا‬

‫‪2‬‬

‫إن ﻮ ﻮع إآ ﺎب ا ﺔ‬
‫ا‬

‫ﺮ ﺔ ا ﻮآ ﺔ‬

‫ﺮ ﺔ ا ﺎ ﺔ‪ ،‬ه‬

‫ﺮ ا ﺪ ﺔ ﻮل آ ﱠﺔ اآ ﺎب ا‬

‫أو ا ﺎ‬

‫ﺪ‬

‫ﺎت‬

‫ﺎ ﺎ‬

‫هﺬا ا ﺮن آﺎ‬

‫ﻮل آ ﺔ اآ ﺎب ا ﺔ‪.‬‬

‫ﺮى أن ا ﺔ‬

‫ﺎ‬

‫ﻮرهﺎ‬

‫ﻮرهﺎ و ﺎر ﺔ ﺪر ﻬﺎ ﻰ أ‬

‫ﺎ ﺔ و ﺮ ﻮ ﺔ‪.‬‬

‫ﺮ ﺎن ﺪ‬

‫وهﺎ ﺎن ا‬

‫ﻮ ﻮع اآ ﺎب ا ﺔ‬
‫ﺎل ا ﺔ‪ ،‬آﺎن‬

‫ﺪ‬

‫ﺪا‬

‫ا ﺬي ﺪ‬

‫ﺎء ا ﺮب وا ﺮ ﻮن‪ ,‬و‬

‫ا ﺎ‬

‫ﻮ ﻮع‬

‫و ﻮ هﺬ ا ه ﺔ أ‬

‫‪                                                            ‬‬
‫‪http://www.gulfkids.com/vb/showthread.php?t=2377(15-4-2010)   ‬‬

‫‪2‬‬

‫‪  16‬‬
‫‪ ‬‬

‫ﻚ‬

‫ﺎ‬

‫و‬

‫هﻮ إن ا ﻜ أ ﺮ ﻜ‬

‫و ﻮ آﺎن ذ ﻚ ﺎ ﺪدت ا ﺎت ‪ ,‬و ﻜ ا‬
‫هﻮ أن ﺮا‬
‫ء ا‬

‫ا‬

‫ﻮر ا ﻮك ا ﻮي وا ﺪة ﺎ‬
‫هﻮ إ ﺎ‬

‫ﺎه‬

‫ا‬

‫ء ا ﺬي د‬
‫ﺎرة‬

‫ا‬

‫ﺔ ا م‬

‫اآ ﺎب ا ﺔ‬

‫أآ ﺮ ﺎ‬

‫ا ﺮا‬

‫ا آ ﺎب ﺮ‬

‫ﺎ م ﻬ ا‬

‫ﺮا‬

‫ﻬﺎ و ﺪر‬

‫ا ﻮ ﺔ‪.‬‬

‫ا ﺪرا ﺎت‬

‫ﺔ‬

‫ا ﻜﺮة‬

‫ﺮة‬
‫ﺎل و‬

‫ﺮ إ ﻰ إن‬
‫ا ﺎة ن هﺬا‬
‫ﻰا‬

‫ﻮات‬

‫‪3‬‬

‫ﻮ ا ﺔ‬

‫إن‬

‫ﺎل ‪،‬‬

‫ﺪ ا‬

‫و ﻮى ا ر ﺎط ﺄ ﻮاع ا ﻮ ا‬
‫ﻮع‬

‫ﻰأ‬

‫ﻮا ﻰ ا ﻮ ا‬
‫ﺮا ﺔ أن‬

‫ﺪا‬

‫و ﻜ‬

‫ﺎ‬

‫ﺄﺮ‬
‫ﺔ‪ ،‬و‬

‫ا ﻮ‬
‫ﺎ ﻰ ا ﺬي‬

‫ﻰ ا ﺔ وا ﻮرا ﺔ‪،‬‬
‫ﻜ درا ﺔ ا ﻮ ا ﻮي‬

‫ﺎة ا‬
‫ﻬﺮ‬

‫ا ﺮاد‬

‫‪ ،‬وﻜ‬
‫ﻮآ‬

‫ﻮر‬

‫ﻮه ا ﻮي‪.‬‬

‫ﺎل‬

‫ﺪ ا ﻮ ﻮع ا‬

‫ﺔ‪ .‬ﺬ ﻚ‬

‫‪4‬‬

‫ا ﺮ ﺔ آ ﺎب ا ﺔ إ ﻰ ﺮ‬

‫ا ﺔ ا ﺎ ﺔ ﺈ ﺎه واآ ﺎب ا ﺔ ا ﺎ ﺔ‬
‫ا ﺎ ﺔ ا ﻰ ﺪرس‬

‫ﺈ‬

‫ﺎر ﺎ ﺔ‬

‫‪ ،‬أي اآ ﺎب‬

‫ﺔ ا ﺎل‪ .‬اآ ﺎب ا ﺔ‬
‫ﻬ ﻬﺎ‪.‬‬

‫ﺪ ا ﺎدة ﻰ‬

‫‪                                                            ‬‬
‫‪  ‬‬
‫‪ 4  ‬ا‬

‫ﺪ ﺪ ا ﺎل‪ ،‬ﺮق ﺪر‬

‫‪http://www.ahewar.org/debat/show.art.asp?aid=104956‬‬
‫ا ﺔ ا ﺮ ﺔ‪) ،‬ا ﺎهﺮة‪ :‬ﻜ ﺔ ﺮ ‪ ،‬دت(‪ ،‬ص ‪.‬‬

‫‪3‬‬

‫‪  17‬‬
‫‪ ‬‬

‫ﺔ اآ ﺎب ا ﺔ ه ﺎك ﺪة ﺮوع‬
‫اآ ﺎب ا‬

‫ﻮت‪ ،‬واآ ﺎب ا ﺮآ‬

‫ﺎول ا ﺮآ ﺰ ﻰ اآ ﺎب ا‬
‫أ ﺔآ ما‬

‫و‬

‫واآ ﺎب ا ﺪ ﺔ‪.‬‬

‫ﻮت ا‬

‫ﺎل‬

‫درا ﺔ و‬
‫درا ﻬﺎ‬

‫ﻮات‬

‫ﺪ‬

‫ه‬

‫ﻜ ا ﻜﺎ‬
‫ﺪا‬

‫إآ ﺎب ا‬

‫ﺎل‪.‬‬
‫ﻮ ﺔ‬

‫ه ‪:‬‬
‫ا݆܇݋݇ﺔ‪/‬ا݆ﻜ݇݋ﺎت‬
‫ا ﱠﺮ‬

‫اﻷ܎ܫﺎء‬

‫اﷲ‬

‫اﷲ ا ﺮﱠه ﺎن‬

‫‪Dengan menyebut nama Allah‬‬

‫ا ﱠﺮ‬

‫ا ﺮﱠه‬

‫‪yang maha pengasih lagi maha‬‬

‫ا ﺎن‬

‫‪Dua‬‬

‫و ﺪ‬

‫ﺮ‬

‫أ‬

‫‪Hijau‬‬
‫‪Merah‬‬

‫‪-‬‬

‫و‬

‫ا م) ﺪا‬

‫‪Satu‬‬

‫ﺮ‬

‫أ ﺮ‬

‫و‬

‫‪penyayang‬‬

‫إ‬

‫وا ﺪ‬
‫أ‬

‫ا݆ۿﺮ܆݋ﺔ‬

‫ا‬
‫أه‬

‫ﺎل هﺬ ا‬
‫ﻮا‬

‫ﺎل ﻮ‬

‫ﺔ‬

‫درا‬
‫ﺎص وا ﺎ‬

‫ﻮت ﺮ‬
‫ﺎ‬

‫ﻮت‬

‫و‬

‫‪.‬‬

‫ﺔ ﺎ ا ﺔ هﻮ اآ ﺎب ا ﺔ‬
‫ﻜ‬

‫ﺎم(‪.‬‬

‫‪6‬‬

‫‪                                                            ‬‬
‫‪http://massofa.wordpress.com/2008/01/28/pemerolehan-bahasa-pertama-dan-bahasa- kedua/‬‬
‫‪(10‐3‐2010)     ‬‬

‫‪5‬‬

‫‪  18‬‬
‫‪ ‬‬

‫ب‪ .‬۾܋ﺪݚﺪ ا݆݋ܟﻜ݇ﺔ و ۾ܿﺮݚﺮهﺎ‬

‫أن‬

‫ا‬

‫ﺎ‬

‫ﺪد‬

‫ﻜﺔ‬

‫ا‬

‫ﺎء‬

‫‪ .3‬أ‬

‫ﻮت ا ﺮ‬

‫ﺎل‬

‫ا‬

‫ﺎل‬

‫ﺪا‬

‫ﺎل ا ﻮي و ﻮ ا‬
‫ﺪا‬

‫ﻮ ﺔ‬

‫‪ .4‬آ ﺎءة وأداء ا‬
‫ا ﺪ‬

‫ا ﺎ‬

‫‪:‬‬

‫‪ .1‬اآ ﺎب ا‬
‫‪ .2‬ﻮ ا‬

‫ﻜ تا ﻰ ﺪ‬

‫‪ ،‬ﻮد ا ﺎ‬

‫ﺎل و‬

‫ﺎ‬

‫ﻬﺎ‬

‫ﺎل‬

‫ﺎل‬

‫ﻮل اآ ﺎب ا‬
‫ﺎآﺮ ﺎ ا ﺮ ﺔ وا‬

‫ﻮت ا ﻮي‬
‫ﺎق‪،‬‬

‫ا‬

‫ﺎل‬

‫رو ﺔ‬

‫ﺪا‬

‫ذ ﻚ ﺮر ا ﺎ‬

‫ﻜﺔ‬

‫ا‬

‫ﻬﺎ‪:‬‬
‫‪ .‬ﺎ ا ﻜ ﺎت ا ﻰ ﻜ‬
‫‪.‬ه ﻮ ﺪا‬
‫‪.‬آ‬

‫ﻬﺎ ا‬

‫ﺎء ا‬

‫ا ﺔ ا ﺮ ﺔ؟‬

‫ﺎل‬

‫ﻮ ﺔ‬

‫ﻜﻮن آ ﺎءة وأداء ا‬

‫ا‬
‫ﺎل‬

‫ﻮت ا ﺮ ﺔ‬

‫ﺪا‬

‫ﺎل؟‬

‫ا ﺔا ﺮ ﺔ؟‬

‫ج‪ .‬أهﺪاف و ܺﻮاﺋﺪ ا݆‪۹‬܋ﺚ‬

‫‪.‬‬
‫‪.‬‬

‫أ ﺎ أهﺪاف هﺬا ا‬

‫ﻬ ‪:‬‬

‫ﺮ ﺔ ا ﻜ ﺎت ا ﻰ ﻜ‬
‫ﺮﺔا‬

‫ﺎء ا‬

‫ﻮ ﺔ‬

‫ﻬﺎ ا‬

‫ﺎل‬

‫ا ﺔ ا ﺮ ﺔ‪.‬‬

‫ﺪ‬

‫ا‬

‫ﻮات ا ﺮ ﺔ‬

‫ﺪا‬

‫ﺎل‪.‬‬

‫‪                                                                                                                                                                   ‬‬
‫‪) ،‬ا ﺮ ﺎض‪ :‬آ ﺔ ا ﺮ ﺔ ﺎ ﺔ ا ﻚ ﻮد( ص‪  147 .‬‬
‫ﺮ‪ ،‬ا ﺔ ا‬
‫ﺪا ﺪ ﺪأ ﺪ‬

‫‪  19‬‬
‫‪ ‬‬

‫‪.‬‬

‫ﺮ ﺔ آ ﺎءة وأداء ا‬
‫و ﺎ‬

‫ا‬

‫ﺎل‬

‫هﺬ ا ﺪرا ﺔ‬

‫ﺮي وا‬

‫و‬

‫ا‬

‫‪ .‬و‬

‫ﺎ‬

‫ﺎ‬

‫ا ﻮ‬

‫ا ﺎ ﺔ ا‬

‫إآ ﺎب ا ﺔ‬

‫ﻮات ا ﺮ ﺔ‪.‬‬
‫ﺎ‬

‫أن ﺄ‬
‫ﺮﺔ ﻮ‬

‫ا‬

‫أن‬

‫ﺎل و‬

‫ﻬ‬

‫ﻮ‬
‫ا ﻮم‪،‬‬
‫ﻮر‬

‫ﺎه ﺔ‬

‫ﺔ‬

‫ﺎل‪.‬‬
‫د‪݊ .‬ݏﻬ܅ ا݆‪۹‬܋ﺚ وܪﺮݚܿﺔ آۿﺎ‪۸‬ۿﻪ‬
‫ا ﻬ ا‬
‫ﺎ ﺎت‬

‫هﺬا ا ﻮ ﻮع هﻮ‬

‫ﻬ ا‬

‫ﺔ أي اآ ﺎب‬

‫ﺪا‬

‫‪،‬‬

‫ﻚ ا ﺮ ﺪ ﺎ ﺮة‪.‬‬

‫ﺔ ﻮك‬

‫آ م أو‬

‫ﺮ ﺔ و‬

‫ﻚ ا ﺎ‬
‫ا ﺎ ﺎت وا‬

‫ﻮ ﺎت‬

‫هﺬا ا‬

‫ﺰ‬

‫ا‬

‫ا ﺎ‬
‫ا‬

‫آﺎﺔ‬

‫ا‬

‫و‬

‫ﺮأة‬

‫ﺪا‬

‫ﺔ ﻬﺬا ا ﻮ ﻮع‪.‬‬
‫ﻰ اﺪ‬

‫ا ﺮ ﺔ وﺁدا ﻬﺎ آ ﺔ ا داب وا ﺪرا ﺎت ا‬
‫ﺔا ﻜ ﺔ‬

‫ﺔ أي ا ﺮ ﺔ ا‬

‫ﻮال ا ﻮا ﺔ‪.‬‬
‫ﻜ‬

‫ﺎدر وا ﻜﺎر ا‬
‫ﺪا ﺎ‬

‫ا‬

‫ﺪﺔ‬

‫ا ﺬي أ ﺪر‬

‫ا ﺔ‬

‫ﺎ ﺔ ﺎ ﺔ ﺮ‬

‫هﺪ ﺔاﷲ‬

‫ﺎآﺮ ﺎ ‪ 2007‬وهﻮ‪:‬‬

‫‪“Pedoman Penulisan Skripsi Bahasa dan Sastra Arab Fakultas‬‬
‫”‪7.‬‬

‫‪܎ .‬ܫﺔ ا݆‪۹‬܋ﺚ‬

‫‪Adab dan Humaniora UIN Syarif Hidayatullah Jakarta‬‬

‫‪  20‬‬
‫‪ ‬‬

‫ﺎ ﺮ ﺎو‬

‫و ﻜﻮن ا‬

‫ا ﺎ‬

‫ﺎ‪،‬‬

‫ﺔ‬

‫إﻰ‬

‫أ ﻮاب ﺮا ﺔ وه ‪:‬‬
‫ا݆‪۹‬ﺎب اﻷول‪ ،‬هﻮ ا ﺪ ﺔ و‬
‫ا‬

‫ﻮى‬

‫ﻜ ﺔ و ﺮ ﺮهﺎ وأهﺪاف و ﻮا ﺪ ا‬

‫اﻜﺎ‬

‫ﺔا‬

‫و‬

‫ا‬

‫ﺎرة‬

‫ﻮ ﺔ و ﺮ ﺎت إآ ﺎب ا‬

‫ا ﺔ‬
‫ا ﻮﺔ‬

‫ﺎل و ﺮ ﺔ‬

‫ﺪا‬

‫ﺎل وإآ ﺎب‬

‫إآ ﺎب ا ﺔ و ﺮ‬

‫ﻮ ﺔ و ﺮا‬

‫ﻮا‬

‫إآ ﺎب‬

‫ﺎل و ﺮا‬

‫ﻮ‬

‫ﺔ وا‬

‫ﺎء‬

‫ا ﺔو ﺮ ﺔا ﻮﺔا‬

‫ﺎل‪.‬‬

‫ا݆‪۹‬ﺎب ا݆ﺜﺎ݆ﺚ‪ ،‬هﺬا ا ﺎب‬
‫ﺎآﺮ ﺎ ا ﺮآ ﺔ‬

‫ﺎر‬

‫ﻬﺎ رو ﺔ أ‬

‫ا ﺮ ﺔ ورو ﺔ ا‬
‫ﺎل ر ﺎض ا‬
‫و ﺎآ‬

‫ﺎه‬

‫ﺮ ﺔ آ ﺎءة وأداء ا‬

‫ا ﺔ وأ ﺎم إآ ﺎب ا ﺔ و ﺮا‬
‫ﺪا‬

‫و‬

‫ا‬

‫و ﺮ ﺔ‬

‫‪.‬‬

‫ا݆‪۹‬ﺎب ا݆ﺜﺎݎݙ‪،‬‬
‫ا‬

‫ﻰ‬

‫ﺔ ا‬

‫ﻜﺔ و ﺪﺪ‬

‫ﺎل ا‬
‫ﺎل‬

‫ورو ﺔ ا‬

‫ﺎل‬

‫و‬

‫ﺔ‬

‫ﺎل و ﺪ ﺎ‬

‫ﺔ ورو ﺔ ا‬

‫ﺎآﺮ ﺎ ا ﺮآ ﺔ‬

‫ﺎل ر ﺎض ا‬

‫و ﻮر رو ﺔ ا‬

‫ﺎل‬

‫ﺎل‬

‫ﺎل ﺮﺁ‬

‫إآ ﺎب ا ﺔ ا ﺮ ﺔ‬

‫ﺎآﺮ ﺎ ا ﺮآ ﺔ‬

‫إآ ﺎب ا ﺔ‬

‫ا ﺮ ﺔ‪.‬‬
‫ا݆‪۹‬ﺎب ا݆ﺮا‪،ܱ۸‬‬
‫ا‬

‫ﺎل و‬

‫ا‬

‫ﺎل‬

‫ا‬

‫ا ﻜ ﺎت ا ﺮ ﺔ ا‬
‫ﺎء ا‬

‫ﻮ ﺔ‬

‫اآ ﺎب ا ﺔ ا ﺮ ﺔ‪.‬‬

‫آ م ا‬

‫ﻜ‬

‫ﺎل وآ ﺎءة وأداء‬

‫‪  21‬‬
‫‪ ‬‬

‫ا݆‪۹‬ﺎب ا݆܏ﺎ݊ܙ‪ ،‬هﻮ ا ﺎ ﺔ‬
‫وا‬

‫ﺮا ﺎت‪.‬‬

‫ﻮى ﻰ ا‬

‫ﺔ أو ﺎ‬

‫ا‬

‫‪  22‬‬
‫‪ ‬‬

‫ا݆‪۹‬ﺎب ا݆ﺜﺎݎݙ‬
‫اﻹܪﺎر ا݆ݏﻈﺮي‬
‫أ‪ .‬آܻﺎءة وأداء اﻷܪܻﺎل‬
‫ﺎل‬

‫‪ .1‬آ ﺎءة ا‬

‫ﺔ‬

‫إن آ ﺔ آ ﺎءة‬
‫ﺔ‪ .‬ﺎ ﻜ ﺎءة‬
‫ا ﺪا‬

‫ﺔ‬

‫وا ﺎر‬

‫ا ﺎ ﻮس ا‬

‫ﻬﺎ ا ﺮد‬
‫ﻮآ ﺎت ﺮ‬

‫ﺮى وهﻮ‬

‫ﺰءا‬
‫ﺔ‬

‫هﺬ ا ﻜ ﺎءة ا‬

‫ﻰ ا ه ﺔ‪ 7.‬أ ﺎ ﺎآﺎ‬

‫ا‬

‫ﻮآ ‪ ،‬ا ﺮ ا ﺬي‬

‫ﺎ ت ا ﺮ ﺔ وا‬

‫ﺮاض ا‬

‫ﺔ‬

‫ﻮرة أهﺪاف‬

‫ﺪودة‬

‫ا ﻜ ﺎءة ه ا ﺮ ﺔ ا‬
‫ﻮ ﻮع ا ﺔ ا ﻮ ﺪ ﺔ‬
‫ﻮ‬

‫ا ﺬي ﻬ‬

‫ﺪرا ﺔ ا ﻮك‬

‫ﺮف ا ﻜ ﺎءة ﺄ ﻬﺎ ا ﺎرف وا ﻬﺎرات وا ﺪرات ا ﻰ‬

‫)‪(Mcashan‬‬

‫وﻜ‬

‫ا‬

‫ﺮآﺔ‬

‫‪.‬‬

‫ا ﻜ ﺎءة‬
‫ﻜ‬

‫ﺪة ﺎد‬
‫ﺪان‬

‫و‬

‫ﺎت‬

‫آ ﺎءة ا‬

‫ﺮﺎ‬

‫ﻬﺎ‪.‬‬

‫ﻮم ا ﺮد ﺪرا‬

‫ﺎل‬

‫ﺎج و ﻬ ا‬

‫‪،‬‬

‫‪8‬‬

‫ﺎل ﻮل‬

‫و هﺬا هﻮ‬
‫ﻮ ﺪي ا ﺔ أن‬

‫)‪.(Generative Linguistics‬‬

‫ﺔا‬

‫ﻜ‬

‫ﺎ ﺔ وا ﺮآ ﺔ‪ ،‬و‬

‫ا ﺬى‬

‫ﻜﻬﺎ ا‬

‫أداء‬

‫ﺮ‬

‫ﺪود‬

‫ﻬﺎ‪.‬‬

‫‪9‬‬

‫‪                                                            ‬‬
‫(‪ ،‬ص‪1511 .‬‬
‫‪ 7  ‬ا ﺎ ﻚ ﻰ وأ ﺪ زهﺪى ﻬ ‪ ،‬ﺎ ﻮس آﺮا ﻚ ا ﺮى ‪ ) ،‬ﻮ ﺎآﺮ ﺎ‪ :‬ﻬﺪ آﺮا ﻚ ا‬
‫‪8‬‬
‫ﺪاﺮ‬
‫‪) ،‬ا ﺮ ﺎض‪ :‬دار ا ﺮ ا ﺪو ‪ ،(1993 ،‬ص‪88 .‬‬
‫ﺪ ‪ ،‬ا ﺪر وأ ﺪاد ا‬
‫‪  ‬‬
‫‪9‬‬
‫‪ Silitonga M, Pedoman Penyusunan Tata Bahasa Transformasi. Dalam Pedoman Penulisan Tata‬‬
‫‪Bahasa Indonesia, (Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa. Departemen‬‬
‫‪Pendidikan dan Kebudayaan). ‬‬

‫‪  23‬‬
‫‪ ‬‬

‫ا ﻜ ﺎءة ه‬
‫ﻬﺎ‬

‫ﻮل ا‬
‫ﺪود‪.‬‬

‫ا ﺮﺔ ا‬

‫ﺮ ﺔ‬

‫ﺎ و ﻮهﺮ ﺎ و‬

‫ﻮ ﻜ أن ا ﻜ ﺎءة ه ا ﺪرة ا ﺪا ﺔ‬

‫وﺪﻬﺔ ا ﺮﺔ ا‬
‫‪.(Language‬‬

‫ﺮد‬

‫ﻜﻬﺎ آ‬

‫ا ﺎ ﺎت ا ﺎ ﺔ‬

‫ا ﻬﺎرات ا‬
‫ا‬

‫ﺎ ﺔا‬
‫ﺎل‬

‫ا ﺎ‬

‫ﻜﻬﺎ ا‬

‫ﺪ ﺎ ﻮﺪ‬

‫‪ .2‬أداء ا‬

‫) ‪Native‬‬

‫ﺔ‬

‫ا ﻜ ﺎ ﺔ‪ ،‬و‬
‫وﺎ ﺔ‬

‫ﺔ وا ﺎس‪ ،‬و ﻰ‬

‫)‪Performance‬‬

‫ﺪام‬

‫ا‬

‫ﺎل ه‬

‫ﻬﺎ‪ .‬و ﺪ و ﺪ آ ﺎءة‬
‫ﻬ‬

‫ﻜ‬

‫‪.‬‬

‫ﺎل‬

‫ﺪ‬

‫ورأى‬

‫أن آ ﺎءة ا‬

‫ا ﺎ ‪ ،‬ﻜ آ ﺎءة‬

‫ا داء هﻮ ا ﺎ ﺔ ا‬

‫ﺪام وا‬

‫ﺪ‬

‫ا ﺔ ا م‬

‫ا ﺔ‬

‫‪11‬‬

‫و‬

‫ا‬

‫ﺎو ﺪ ﻰو‬

‫‪10‬‬

‫و ﺎل‬

‫ا ﺔ‬

‫ﻜﻬﺎ ا‬

‫ﺮ ﺪرآﺔ و‬

‫ﺪم وا‬

‫ﻬﻮر ا‬

‫أداء ﻬﺎم‬

‫ﻮ ﻜ‬
‫هﻮ‬

‫ﺮ ا داء رآ ﺎ أ ﺎ ﺎ ﻮ ﻮد‬

‫‪.‬‬
‫ﻜ أ‬

‫ﺔ أو‬

‫ﻮى ﺎل‬

‫)‪(Chomsky‬‬

‫ﻮآ ﺎت ﺁ ﺔ و ﺪدة‬
‫ا ﺪ ﺔ وا ﻮ ﻮح‪.‬‬

‫أن ا داء ا ﻮي‬

‫‪12‬‬

‫‪(Language‬‬

‫ﺎر ﺔ ا ﺔ وا ﺪرب‬

‫ﻬﺎ‪ .‬ا داء أو ا ﻮك هﻮ‬

‫ا ﺎﺔ ا‬

‫أ ﺎل ا ﺔ‬

‫ﺎل ا ﺔ‬

‫ﺬ ﻚ ﻬﻮم ا ﻜ ﺎءة وا داء‬

‫ﻬﺎ‬
‫ﻜﻮن‬

‫ﺔ‪ ،‬ا‬

‫ﺪا‪.‬‬

‫‪                                                            ‬‬
‫‪10‬‬

‫‪Tarigan, Henry Guntur, Psikolinguistik, (Bandung: Angkasa), H. 11 ‬‬
‫‪11‬‬
‫‪Mar’at Samsunuwiyati, Psikolinguistik Sebuah Pengantar, (Bandung: Refika Aditama), H. 17 ‬‬
‫‪12‬‬
‫‪http://ejabat.google.com/ejabat/thread?tid=0ee9153dde9464b6, (8‐5‐2010) ‬‬

‫‪  24‬‬
‫‪ ‬‬

‫ا داء هﻮ ا ﻜ م ا‬
‫ﻮا ﻰ‬

‫اﺬ‬
‫ا‬

‫ا‬

‫ا‬

‫ا ﻮا‬

‫إن ا داء هﻮ ا‬

‫ا‬

‫ا‬

‫ﺪام ﺔ‬

‫ﻜ‬

‫ﺔ‬

‫ﺪام ا‬

‫وا ﻜ ﺮ وا ﻜ ﺎ ﺔ‪ .‬ا داء و ﺪت‬

‫ﺮى‬

‫ﺮى ا‬

‫ﺪﺔ‬

‫و ﻬ ا ﻜ م‪،‬‬

‫ﺮ‪.‬‬

‫ﻮ ﻜ‬

‫ﺎع وا ﺪ‬

‫ﺔ ‪،‬وهﻮ ﻮ ﻮع‬

‫ﺮ ﺔ ﻮ ﺔ ﻜ ﺎءة ا‬

‫ﺎج وا ﻬ وا‬
‫و ﺎل‬

‫ﺪ‬

‫ا‬

‫ا ﺎﺰ‬

‫ﺔ ﺮ ﺔ‪.‬‬

‫ا ﻜ ﺎءة و‬

‫ا ﻜ م و ا ﺬاآﺮة وا ﻮا‬

‫ﺔ‬

‫ا‬

‫‪13‬‬

‫ا ﺎ‬

‫ا ﺮح ا ﺎ ﺔ‬

‫أن ا داء هﻮ ا‬
‫ﺪا‬

‫ا ﻜ ﺎءة )ا ﻬﺎرات( ا ﻮ ﻮدة‬

‫ا ﺎ‬
‫ﺎل‪.‬‬

‫ب‪ .‬إآۿܛﺎب ا݆݇ﻐﺔ‬
‫ﺪ‬
‫ا‬

‫ﺎغ‬

‫ﺎرهﺎ‬

‫ا ﻮﻮ ﺔ إﻰ ا‬
‫و ﻰ اﺮ‬

‫ﺎء ا‬
‫ﺎ ﺮ‬

‫ﻮ ﺔ‬
‫ﺎ ﺔ‬

‫ﺮ ﺎت ا‬
‫أن آ‬

‫واآ ﺎ ا ﺔ إ أن ﺎ ﺔ ا‬
‫وﻬﺆ ﻮﻮ‬
‫ا ﺔ إﻰ ﺎ‬
‫ا‬

‫ا ﺮوض أو ا‬

‫ﻮ ا ﻮي‬
‫ﺆآﺪ‬

‫ﺮ ﺔ ﺆآﺪ‬
‫ﺮ‬

‫آ ﺎب ا ﺔ‪ ،‬و ﻜ‬
‫ﻮ ﺪرا ﻬ ا ﺮ ﺔ‬

‫ﻰ‬

‫ﺮاوح‬

‫ﺮات ا‬

‫ﻰ‬

‫ﺮ ﺎت‬
‫ا‬
‫ﺎل‬

‫ا ﺔ‪،‬‬

‫ﺪ‬

‫ﺪون أن ا‬
‫ﺔ ا ﺮات‬
‫دورا‬

‫ﺎب‬

‫ﻮ ا‬
‫ﺪاد‬

‫ﺎل ﺪ ﻬ ا‬
‫ﺮ ﻮن ﻬﺎ‬
‫ﻜ‬

‫آ ﺎءة‬

‫ﺎل ا ﻮ ﺔ‪.‬‬

‫‪                                                            ‬‬
‫‪ Mar’at Samsunuwiyati, Psikolinguistik Sebuah Pengantar, (Bandung: Refika Aditama), H. 17 ‬‬

‫‪13‬‬

‫‪  25‬‬
‫‪ ‬‬

‫ﺎ‬
‫هﺬا ا‬

‫ﺎول أن ﺮف ﻰ‬

‫ﻮن آﺎرول‬
‫ﺎ ﺎت ا‬

‫ﺎ ﺎت ا‬

‫ﺮى‪ .‬و ﻜﻮن ا‬
‫ﺎ ﺰ ﺎ ﺪر‬

‫و‬
‫أ‬

‫وا‬
‫إ ﺎﺔ‬
‫ﺔ ا‬

‫أن ا‬

‫أ ﺎء ﻮ ا ﻮي‬

‫ﺮ‬

‫ﺎ ﺎت ا‬

‫ﺔ‬

‫ا ﺪء ﺎ ﺔ ﺪا و ﺎ ﺔ و ﻜ ﻬﺎ‬
‫أن ﺪ ا‬

‫ﺎ ﺎت ا‬

‫ﺎ ﺎت ﺪ ﺪة وار ﺎ ﺎت‬

‫ﺮ‬

‫ا‬

‫وﻜ‬

‫ﺎ ﺎت‪ ،‬آ ﺎ‬

‫ﺎ‪.‬‬

‫ﺎء ا ﺎرزة ا‬

‫ﺪ‬

‫ﺮف ا ﺮوق ا‬

‫ﺎ ﺔ‬

‫ﻬﺎ ا‬
‫ا‬

‫أ ﺎﺎ إ ﺎ ه‬

‫ﻮرة وا ﻜ وا‬
‫ﻬﺎ‬

‫ﺔ‬

‫ﻰ‪ ،‬أو ه‬
‫ﺎم‬

‫ﺔ ﺪم ا‬

‫ا ﺔ‪.‬‬

‫‪ .2‬ﻜ‬

‫ﺮ )‪(Skinner‬‬

‫ﺮى ﻜ ﺮ أن اآ ﺎب ا ﺔ‬
‫ﺮ وا‬

‫ﺎب‪ ،‬وهﻮ ا ﺬي أد‬

‫أن ا ﻮك ا‬
‫ا ﺬي‬

‫ﺪ‬

‫ﺬ أد ﺔ ﺎ ﺮ ﺪ و ﺎ‬

‫ﺎ ﻬﺔ ا ﺎد ﺔ ا ﺎ ﺔ ا‬

‫وا ﺎت‬

‫أي‬

‫إ ﻰ ﺎ ﺮ ﺪ ‪ ،‬أو‬

‫ﻜ أن‬

‫ﻜ ‪ ،‬وا‬

‫ﺎو ﺔ ا ﺎم ﺎ‬
‫ﺎول ا‬

‫‪14‬‬

‫ﺔ أو ا ﺮآ ﺔ ﻮف ﻮ‬

‫ﺎ ﻜﺮ ‪ ،‬وأن ا‬

‫ا‬

‫ا راء‬

‫ﺎل‪:‬‬

‫‪ .1‬ﻮن آﺎرول )‪:(Carrol John‬‬

‫ا‬

‫اآ ﺎب ا ﺔ‬

‫ﻜ أن ﺪ‬

‫ا‬
‫أو د‬

‫اﻮ‬

‫ا‬

‫ﻬﻮم ا ﻮك ا دا‬

‫ﻮى ا دا ‪ ،‬و ﺮ‬
‫ﺎﺰ ﺎ‬

‫ﺎ‬

‫ﺮ‬
‫ﺄ ﺎر إ ﻰ‬

‫ﺄ ا ﻮك ا ﺎ‬
‫ﺮاط ا ﻮ‬

‫ﺎ ﻮ‬

‫‪                                                            ‬‬
‫)‪http://www.gulfkids.com/ar/index.php?action=show_res&r_id=68&topic_id=1140-4-2010‬‬

‫‪14‬‬

‫‪(29 ‬‬

‫‪  26‬‬
‫‪ ‬‬

‫‪ .3‬د ﻮي‬

‫)‪(Dewey‬‬

‫ﺮى د ﻮي أن ا ﻜ م ﺪى ا‬
‫ﺎ ﺔ‬
‫ا‬

‫ﻰ أو‬

‫أي‬
‫ﻮات ﺎه إ‬

‫و‬

‫ﻮع‬

‫ﺮ أي أ ﻬﺎ‬

‫ﻜﺮة ﺎ‪ ،‬وهﺬ‬

‫ﻬﺎت‪.‬‬

‫ا‬

‫ﺮ )د ﻮي( أن ا ﻮ‬

‫ا ﻮ ﺔ إذ أن أ ﺎ‬
‫ﻜﻮن‬
‫وا‬

‫ﺪأ ﺎ‬

‫ﺮد أ ﻮات وأ ﺎم‬

‫ا‬

‫ﺎق ا ﺎة ا‬

‫ﺎ ﺔو‬
‫ا ﺎر ﺔ‬

‫ا آﺮ‬

‫ﺎدة‬

‫آ ﺎ ﻮل ا ﺎس‬
‫ه ﺎك ﻮ ﺎن‬

‫ﺎ‬

‫ا ﻜ م وا ﺎ‬

‫ﻰ ﻜﻮ‬

‫ا ﺮدات ا ﻮ ﺔ‬
‫ﺮورة ا‬

‫آﻮ ﻬﺎ‬

‫اآ ﺎب ا ﺔ‪ .‬ا ول ‪ ،‬اآ ﺎب ا ﺔ‬

‫ﺎزات ا‬

‫ﺎ ﺔ و ا دراآ‬

‫اآ ﺎب ا ﺔ ه‬

‫ﺮﺔ ا‬

‫ﺎ ﺔ ﻮا ﺪ ا ﺔ ا ﺎ ﺔ‬
‫ﺪودة ا ﺎ ﺎت ا ﻮ ﺔ ا‬
‫و ﺪ أ ﻬﺮت ا‬
‫ا ﺔ‪ ،‬ﻮل ﺎ‬
‫ﻮن ا ﺔ‬

‫ﺎ ﺔ‪،‬‬

‫ﺔأ ‪.‬‬

‫ﺄة‪ .‬و ﺎ ﺎ ‪ ،‬إآ ﺎب ا ﺔ أن ﻜﻮن ﺪا ﺔ ﺪر‬
‫ا‬

‫ا ﺎدات‬

‫ﺮا‬

‫ﺔ ‪-‬‬

‫ﺪا ﺔ‬

‫ﺔ ا ﺎرات‬

‫ا ﻮ ﺔ‪.‬‬
‫ﺔ ا‬

‫ا‬

‫ﻬﺎ ‪ -‬ا‬

‫ﺪ ﻬﺎ ا‬

‫ﺎل‬

‫ﺎدا إ ﻰ‬

‫ﺔ‬

‫ﺎ ﺔ‪.‬‬
‫ﺎث‬

‫أو‬

‫ا ﺎت ا ﺮ ﺔ ا ﻜ ﺮة‬

‫ﺎم‬
‫ل‬

‫ﺪﺎ‬
‫ﺰ‬

‫أو ﻜ‬
‫ا ﻜ ﺎت وا‬

‫اآ ﺎب‬
‫ا ﺔ‪ .‬ا‬

‫ﺎل‬
‫ق‬

‫‪  27‬‬
‫‪ ‬‬

‫‪ .1‬أ ﺎم إآ ﺎب ا ﺔ‬
‫و ﻜ‬
‫ا‬

‫ا ﺪرا ﺎت ﻮل ﻮ ﻮع اآ ﺎب ا ﺔ إ ﻰ‬

‫ا ول و‬

‫ﺪرا ﺎت ا ﺔ ا م )‪(L1‬أي ا ﺔ ا و ﻰ‪ ،‬وا‬
‫ﺎ ﺔ ا ﺎ ﺔ )‪(L2‬أي ا ﺔ ا‬

‫ا ﺎ‬
‫ا ﺪرا ﺎت‬
‫ا‬

‫ا‬

‫ﺔ ﺎ‬

‫ﺎ ﺎ‬

‫ﺎآ ﺎب ا ﺔ ا و ﻰ‬

‫ا ﺮآ‬

‫ﺎ‬
‫وه‬

‫‪ ،‬ﻜ‬

‫ا‬

‫ا ﺪرا ﺎت‬

‫ﺎل و‬

‫ﺮ ﺎت ا‬

‫أن ا‬

‫ﺮﺔ‬

‫ا ﻜ ﺎءة إ ﻰ‬

‫ﻮ ﻜ ‪،‬‬

‫ا ﻜﻮن ا ﻮي‪ ،‬وا ﻜﻮن ا‬
‫إﻰ‬

‫ﻮت‪ ،‬وإآ ﺎب ا ﺪ ل‪.‬‬

‫ﺔ‬

‫ﺎ ﺮ‬

‫ﻮ ‪ ،‬وا ﻜﻮن ا ﺪ‬

‫‪.‬‬

‫ﺔ أ ﺎم وهﻰ إآ ﺎب ا ﺮآ ‪،‬‬
‫‪15‬‬

‫أ( إآ ﺎب ا ﺮآ ‪:‬‬

‫ﺪ ﺪ إآ ﺎب ا ﺔ ﻰ ﺮ‬

‫ا ﻜ ﺎت‪.‬‬

‫ﻮت‪:‬‬

‫ﻰا‬

‫ﻮت ا ﺬي‬

‫ب( إآ ﺎب ا‬

‫ﺔ‬

‫ﺔ آ ﺎب ا ﺔ ا ﺎ ﺔ‪.‬‬

‫و ﺬ ﻚ‪ ،‬ﺎ ﺪ إآ ﺎب ا ﺔ‬
‫و إآ ﺎب ا‬

‫ﻬﺪ ﺔ‪ .‬و‬

‫ا ول ﻮل ا ﺔ ا م ﺎ‬
‫ا ﺎ‬

‫و‬

‫‪:‬‬

‫ﺪ ﺪ إآ ﺎب ا ﺔ‬

‫ﺮج‬

‫‪.‬‬
‫ج( إآ ﺎب ا ﺪ ل‪:‬‬

‫ﺪ ﺪ إآ ﺎب ا ﺔ ﻰ‬

‫ﻰ ا ﻜ ﺎت‪.‬‬

‫‪                                                            ‬‬
‫‪  ِAbdul Chaer, Psikolinguistik Kajian Teoritik, (Jakarta: Rineka Cipta), H.168. ‬‬

‫‪15‬‬

‫‪  28‬‬
‫‪ ‬‬

‫وه ﺎك أ‬

‫ﺎ ﺎش‬

‫ﻰ ﺪارة‬
‫‪ .2‬ﺮا‬

‫ﻮل إآ ﺎب ا ﺔ‬
‫ا ﻮل‪.‬‬

‫إآ ﺎب ا ﺔ‬

‫ﻮر‪،‬‬

‫ا‬

‫ا ﻮ ﻮ ﺔ و‬
‫ا ﺎون ا‬

‫ﺎ‬
‫ا‬

‫ﺪ‬

‫ﺮ ﺔ ﺎ‬
‫ﺮاخ و ﺪ‬

‫ا ﻮ دة‬

‫ﺮاخ‪:‬‬

‫ا ﻮ دة ه أول ﺎدرة‬

‫ا‬

‫ﻬﺎ هﺬا ا‬
‫ﻰا‬

‫و ﺪ آﺬ ﻚ‬

‫ﻜ ا‬

‫ا ﺔ‬

‫ﺮ ﺔ ﻬﺪوا‬
‫ﻰا‬

‫ﺪاد‬

‫ﻮع ا ﺎ‬

‫ﺎ ﻬﺎ‬

‫ﻬﺎ ا‬

‫و‬

‫ﺎح‬

‫هﺬ ا ﺮ ﺔ‬

‫هﺬ ا‬

‫ﺪا‬

‫ﺮ ﺔ ا وﻰ ا‬

‫ﻮادر ﺪر‬
‫ﺔ إ أن ﺎ ﻜ‬

‫ﻰا‬

‫ﻮ ﻜﺔ ا ﻜ و‬

‫ﻬﺎ ا‬
‫ور‬

‫ﻮ‬

‫ﺄآ ﺪ هﻮ أن ا‬

‫ﻰ أن ا ﻮ ﺪ ﺮز إ ﻰ ا ﻮ ﻮد ﺰودا‬
‫ﺮور‬

‫ﻜﺎك إ أ ﻬﺎ‬

‫‪17‬‬

‫ﺮ ﺔا‬

‫ﻮل ﺄو‬

‫ﺔ‬

‫ﺮ ﻬﺎ اآ ﺎب ا ﺔ‪.‬‬

‫ا ﺔ وه‬

‫ث أ ﻮار‪:‬‬

‫ﺔ ا ﺎل وه‬

‫ا‬

‫ا ﺪر‬

‫ص ا ﺪة ا‬

‫ﻮل ا ﺬات إ ﻰ‬

‫إ ﻰ إدراك ا‬

‫ﻰا‬
‫ﺮ‬

‫أ‬
‫ﺔ ا ﺎ ﺔ‬

‫ﻮا‬
‫أن‬

‫ﺔا‬

‫ا ﺮآﺰ‬

‫ا ﺔ‬

‫ﺎ ﺔ‬

‫ﺮور و‬

‫أ(‬

‫ﻮر‬

‫ا دراك ا‬

‫ﻮرة‬

‫و ﺔ‬

‫وا‬

‫وا ﺮا ﺪ و‬

‫ﻜ‬

‫ﻰ أن‬

‫ﺔ أ ﺬت‬

‫وا ﺮا ﺪ وه ا داة ا‬

‫ﺪل‬

‫هﻮ آ ﺔ ا‬

‫‪16‬‬

‫إن اآ ﺎب ا ﺔ د‬

‫أو ا‬

‫ﺎل‬

‫ﻰ هﺬا ﺎن ا‬

‫ﻬﺎز‬
‫ﺮاخ هﻮ‬

‫ﺪ‬
‫ف‬

‫ا‬

‫ﺮ ﺔ ا وﻰ‬
‫و‬

‫ﺮة‬

‫ﺔ ا ﺪا ﺔ‬

‫‪                                                            ‬‬
‫‪16‬‬

‫‪  Dardjowidjojo  Soenjono,  Psikolinguistik  Pengantar  Pemahamn  Bahasa  Manusia,  (Jakarta: ‬‬
‫‪Yayasan Obor Indonesia), H. 244 ‬‬
‫‪17‬‬
‫‪http://www.ahewar.org/debat/show.art.asp?aid=104956(29-4-2010)  ‬‬

‫‪  29‬‬
‫‪ ‬‬

‫ب( ﻮر ا ﺎ ﺎة‪:‬‬
‫ا‬

‫ا‬

‫ﺮاخ إ ﻰ ا ﺎ ﺎة‬

‫ا ﺎ ﺎة ﻮم‬
‫ا‬

‫ﺎﺔ‬

‫ا رادي‬

‫ﻰ ا‬
‫ﺪ ذا ﻬﺎ‬

‫ﻬﺬا ا‬

‫وا‬
‫در ﺔ‬

‫ﺎل‬

‫ا ﻬﺮ‬

‫ﺎهﺮ ذ ﻚ ا‬

‫و ﺎ ﺔا‬

‫ﺎ ﺔا‬

‫ﺎ‬

‫ﺮخ و‬
‫ﺎ‬

‫ﺎل ا‬
‫ﻮت وا‬

‫إﻰ‬

‫أ ﺪا‪ ،‬أو ﺮ ﺎن ﺎ‬
‫ﻜﺎد‬

‫ﻮت ‪.‬و‬

‫ا ه ﺎم آ ﺎ‬

‫ﺪ ﻮ‬

‫ﻮ‬

‫ا‬

‫ﻮت إ ﺎن و‬

‫ا ﺎ ﺎة أو‬

‫ء‬

‫إﻰ ﺎ ﺔ‬

‫ﻮت‪.‬‬
‫ت( ﺮ ﺔ ا‬
‫ﺪ ا ﻬﺮ ا ﺎ‬

‫ﺎآﺎة أو ﻮر ا‬
‫ﺄ ﺬ‬

‫و ﻮهﻬ وأن ا ﺮآﺎت ا‬
‫و ﺪأ ا‬
‫ا‬

‫ﻮ ﺔ و‬

‫ء و إ ﺎ ﻜﺮرهﺎ وآﺄ‬

‫ﺪم و ﻮد ﻚ ا ﺪا ﺮة‬
‫ﻰ ﺪي‬

‫ا‬

‫ﺬهﺎ‬

‫ا ﺎ ﺎة هﻮ ذ ﻚ ا‬

‫ﺪ ﻬﺎ ا ﻮ ﺪ ا‬

‫ﺪهﺎ‬

‫ا‬

‫ا‬

‫ﻜ‬

‫إرادي ﺎن‬

‫ا ﺎ‬

‫ﺮ ﻬﺎ‬

‫ﻬﻮ ﺮددهﺎ وا ﺬي ﺪ‬

‫ا‬

‫‪ 4‬او‪ 6‬أ ﻬﺮ إ ﻰ‪ 12‬ﻬﺮ‪.‬‬
‫ﺎ آﺎن ا ول‬

‫ا‬

‫ﺪ‪ :‬رى ﺎ ﻮن‬

‫ﺎآﺎة‬
‫ﺮة‬

‫ﺎآﺎة ﺪ ا ﻬﺮ ا ﺎ‬

‫ﻮ‬
‫ﺪ ه‬

‫ﺎآﺎة و‬

‫إ ﺎءا ﻬ و‬
‫ﺮ ﻮ‬

‫آ ﺎ ﺮى أ‬

‫ا ﺪر ﺔ‪ ،‬وه ﺎك ﺮوق ﺮد ﺔ‬
‫ا ﻜ ﺔ ا و ﻰ‪ ،‬وهﺬ‬

‫)‪(Fallon‬‬

‫أن ا‬

‫إ ﻰ ﺔ ا ﻜ م‪.‬‬

‫ا ﺎ‬
‫ا‬

‫ﺮات‬

‫ﺎل‬
‫ﻮا‬

‫ﺮ‬

‫ﻰ‬

‫و‬

‫ا ﺪرة‬

‫ﻰ‬

‫ﺪدة آﺎ ﺬآﺎء‬

‫‪  30‬‬
‫‪ ‬‬

‫ث( ﺮ ﺔ ا ﻜ م ا‬
‫وه ا ﺮ ﺔ ا‬
‫و ﻬﺮ ذ ﻚ‬
‫ﻬﻮر‬
‫و‬
‫ا‬

‫ا‬

‫ﺪأ ﻬﺎ ا‬
‫ﻬﺮ ا و ﻰ‬

‫ﺎ ﺮا‬

‫ﻬ‬
‫ا‬

‫ه ﺎ ﺮز أه ﺔ ﺮا ﺔ ا‬
‫ﻮﺔ‬

‫ﺎدي‬

‫ﺪﻮ ت ا‬

‫ا ﺔا ﺎ ﺔ‬

‫ﺎل ا و ﻰ ا‬

‫ﺮ‬

‫ﺔ وو‬

‫ﻰا‬

‫ﺎذا ﺎ‬
‫ﺎ‬

‫أآ ﺮ‬

‫ﺔ‪.‬‬

‫ﺪا‬

‫ﺮ‪ ،‬أ‬

‫ﺎظ و ﺎ ﻬﺎ‬

‫ا ﺎ‬

‫ﺬ ا ﺮا‬

‫ا وﻰ‬

‫ا‬

‫ﻬﺎ‬

‫ﻮب ا ﻜ م ﺬ ا ﺪا ﺔ وإن‬

‫ا ﺮا ﺔ وا ﺎد ﺔ‬
‫ا‬

‫وﻬ ا ﺔ‬

‫ﺔ‬

‫ﺎ ﺮ ا‬

‫‪.‬‬

‫ج‪ .‬إآۿܛﺎب ا݆ܣﻮت‬
‫‪ .1‬ا ﺮ‬

‫إآ ﺎب ا‬

‫إآ ﺎب ا‬

‫ﻮت‬

‫ﻮت هﻮ ﺰء وا ﺪ‬

‫ﻮ ﺮ أو‬

‫ﻮ ا ﺔ‪ .‬و ﺰء ﺁ ﺮ هﻮ إآ ﺎب ا ﻮ ﺔ و‬

‫إآ ﺎب ا ﺪ ﺔ‪ .‬ﺪ ﺮ إآ ﺎب ا‬
‫ا‬

‫اآ ﺎب ا ﺔ و و ﺎ ﺎ ﺎ‬

‫ﻮ ﺔ هﻮ‬

‫ا ﻮ‬

‫ا ﺔ‬

‫‪(Developmental .(Psycholinguistics‬‬

‫اآ ﺎب ا‬

‫ﻮت هﻮ ا ﺰء ا ﺎ‬

‫اآ ﺎب ا ﺔ ا ﺎ ﺔ‬

‫و ﺰء ﺁ ﺮ هﻮ إآ ﺎب ا ﻮ ﺔ و إآ ﺎب ا ﺪ ﺔ‪ .‬أ ﺎ ﺎ آ‬

‫ﺔ‬

‫‪  31‬‬
‫‪ ‬‬

‫ﺮ ﺎت إآ ﺎب ا‬

‫‪.‬‬

‫ﻮن‬

‫وو ﺎ ﺮ‬

‫ﻮت‬

‫)‪(Ferguson‬‬

‫ﺮﺔا‬

‫ﻜ‬

‫ﺔا‬

‫ﻮ ﺔ‬

‫أن ﻜﻮن ﺎدرة ﻰ ﺮح ا ﻮر ا ﺎ ﺔ‪:‬‬
‫‪.1‬‬

‫ﻮﺮا‬

‫ﺎ‬

‫ﺮﺔ‬
‫‪ .2‬ا ﺎ‬

‫و‬

‫ا‬
‫ا‬

‫ا‬

‫ا‬

‫ﻮ ﺔ‬

‫ﻬﺎ‬

‫ا ﻜ ﺎر آ ﺎ و‬

‫ﻮات‪.‬‬
‫ﻮ ﺔ‬

‫ﺮهﺎ‬

‫ﺎل ا‬

‫ﺮﺔ‬

‫ل‬

‫ﻮات‪.‬‬

‫ذﻚ‪،‬‬
‫‪ .3‬ﺎر ﻬﺎ‬

‫ﺮ ﺔ‪:‬‬

‫ﻰا‬

‫ﺮ ﺔ اآ ﺎب ا ﺔ‪.‬‬

‫‪ .4‬ﻜ ان ﻜﻮن ﺮ‬

‫ﺮﺔ‬

‫ﺔ‬

‫ﻮ ﺮ ﻮا‬

‫أ ﺮى‬

‫ﺔ‪.‬‬
‫‪.5‬‬

‫أن ﻜﻮن ا‬

‫ﺎر‬

‫ﺮ‬

‫‪.‬‬

‫‪18‬‬

‫د‪݊ .‬ﺮا܊݅ ݎ݋ﻮ اﻷܪܻﺎل‬
‫ﻰ ا ﺪ‬
‫ا‬

‫ﺔ ﺎ ﺔا ﻮا‬

‫آ ﺔ إآ ﺎب ا ﺔ‪ ،‬إ ﻰ ﺎن ﺮا‬
‫ﻰ‪ ،‬و‬

‫ﺎهﺮ ا ﻮ ا‬

‫ﺮى‬

‫ا ﻮ‬
‫ﻰ‬

‫‪                                                            ‬‬
‫‪ Mangantar Simanjuntak, Teori‐teori Pemerolehan Fonologi, (Jakarta: Radar Jaya Offset), H. 7 ‬‬

‫‪18‬‬

‫‪  32‬‬
‫‪ ‬‬

‫‪ .1‬ﺮ ﺔ‬
‫إ ﻰ ﻜﻮ‬

‫ا‬

‫ﺎ‬

‫د )‪ (Parenatal Period‬و ﺪأ‬

‫ا‬

‫ا ﻜ د‪ ،‬و ﺪة هﺬ ا ﺮ ﺔ ‪ 250‬إ ﻰ ‪310‬‬

‫ﻮم وا ﻮ‬

‫‪ 280‬ﻮم‪.‬‬

‫‪ .2‬ﺮ ﺔ ا ﻬﺪ‬
‫‪ .3‬ﺮ ﺔ ا‬

‫ﺔ ا ﻮ دة إ ﻰ ﻬﺎ ﺔ ا ﺎم ا ﺎ ‪.‬‬

‫ﻮﺔ‬

‫‪ .5‬ﺮ ﺔ ا ﺎب‬

‫ﺔ‪.‬‬

‫‪12 – 3‬‬

‫‪ .4‬ﺮ ﺔ ا ﺮاه ﺔ‬

‫‪ .6‬ﺮ ﺔ أوا‬

‫ﺔا‬

‫‪17 – 13‬‬
‫‪25 – 18‬‬

‫ا ﺮ وه‬

‫‪ .7‬ﺮ ﺔ ا‬

‫ﻮ ﺔ ا ﻜﺮة‬

‫‪ .8‬ﺮ ﺔ ا‬

‫ﻮ ﺔ ا ﺄ ﺮة‬

‫ﺔ‬

‫ﺔ‪.‬‬
‫ﺔ‪.‬‬
‫‪50 – 26‬‬

‫‪65 – 51‬‬

‫ﺔ‪.‬‬

‫ﺔ‪.‬‬

‫‪ – 66‬إ ﻰ ﻬﺎ ﺔ ا‬

‫هـ‪݊ .‬ﺮا܊݅ ݎ݋ﻮ ا݆݇ﻐﺔ ܲݏﺪ اﻷܪܻﺎل‬

‫‪                                                            ‬‬
‫ﻮر‪،‬‬
‫‪ 19  ‬ﺪ ا ﺪ ﺪ أ ﺪ‬

‫ا ﺔا‬

‫ﻰ‪) ،‬ا ﺮ ﺎض‪ :‬ﺎ ﺔ ا ﻚ‬

‫ﻮد(‪ ،‬ص ‪.165‬‬

‫ﺎف‪.‬‬

‫‪19‬‬

‫‪  33‬‬
‫‪ ‬‬

‫ﺮا‬

‫و ﻜ‬
‫ﺮ ﺔ ﺎ‬

‫ﺪا‬

‫ﻮ ا ﻮي‬

‫ا ﺔ‪ ،‬وا ﺮ ﺔ ا ﻮ ﺔ ا‬

‫‪ .1‬ﺮ ﺔ ﺎ‬

‫ه ﺎ‪:‬‬

‫ﺎل إ ﻰ ﺮ‬

‫ﺔ‪ ،‬وذ ﻚ ﻰ ا ﻮ ا ﺎ ﻰ‪:‬‬

‫ا ﺔ‬

‫أ( ﺮ ﺔ ا ﻜﺎء‬
‫هﺬ ا ﺮ ﺔ‬
‫ﺬا‬