PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2017
47
situasi kayaning geueuman, morérétna panonpoé, atawa suasana romantis ogé bisa jadi obyék déskripsi.
Ceuk Finoza 2009: 2014, téks déskripsi dihasilkeun kalawan napak dina tujuan pikeun nyiptakeun hiji pangalaman dina diri nu macatur méré
idéntitas atawa informasi ngeunaan hiji obyék nepi ka nu maca bisa kenal nalika adu hareupan langsung jeung obyék anu dicaritakeun téa. Ku éta
hal, nu nulis téks déskripsi kudu nyampakkeun kekecapan anu mérénah dina ngagambarkeun hiji obyék luyu jeung gambaran saéstuna tina éta
obyék. Saupama éta hal kahontal, gambaran obyék téh bisa ngagelarkeun imajinasi anu hirup tur atra ngeunaan sipat, ciri, atawa
hakékat obyék anu didéskripsikeunana.
Sangkan éta tujuan kahontal, aya tilu hal anu kudu dicangking ku nu nulis téks déskripsi. Nurutkeun Akhadiah 2001: 37-38, éta tilu hal téh
ngawengku: 1 kaparigelan basa nu nulis dina aspék kabeungharan jeung wangun kecap; 2 katalitian dina prosés niténan jeung samaktana
pangawéruh ngeunaan sipat, ciri, jeung wangun obyék anu didéskripsikeun; jeung 3 kaparigelan milih ciri détail anu has sangkan
bisa ngagambarkeun hiji hal kalawan panceg jeung hirup.
Tina pedaran di luhur bisa dicindekkeun yén téks déskripsi téh nyaéta wangun karangan anu sajéntréna ngagambarkeun hiji hal ngaliwatan
kekecapan anu mérénah luyu jeung gambaran saéstuna tina éta obyék nepi ka informasi nu ditétélakeun bisa ngahirupkeun kesan jeung daya
hayal anu jero pikeun nu maca.
7. Wangun Téks Déskripsi
Ibu kalih Bapa guru basa Sunda, ciri pangpokona tina téks déskripsi téh nyaéta méré gambaran anu rinci tina hiji obyék anu dicaritakeunana. Téks
déskripsi sabisa-bisa kudu matak nimbulkeun kesan ka nu macana, carana bisa dicirian ku ayana gambaran perkara hiji hal kalawan luyu
jeung kaayaan sabenerna. Aya deuih téks déskripsi anu teu ngudag gelarna kesan nu maca, tapi ari gambaran obyékna mah sabisa-bisa kudu
tetep luyu jeung kaayaan sabenerna.
48
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2017
KD
10
Patali jeung éta hal, nurutkeun Widagdho 2000: 112-113 sakurangna aya genep wangun téks déskripsi. Ieu dipedar hiji-hijina.
a. Déskripsi Ékspositoris Déskripsi ékspositoris nyaéta téks déskripsi anu ukur hayang méré
nyaho hiji hal ka nu macana kalawan taya udagan sangkan gelar kesan nu tangtu dina diri nu macana.
b. Déskripsi Imprésionistik Déskripsi imprésionistik nyaéta téks déskripsi anu ngudag tujuan
sangkan gelar kesan nu tangtu dina diri nu macana, kayaning resep, sieun, geuleuh, jsté. Sangkan éta udagan kahontal, nu nulis kudu
némbongkeun atawa ngadadarkeun obyék sajéntré-jéntréna, panceg, jeung satékah polah karasa hirupna. Carana mah bisa ku
ngagunakeun pilihan kecap anu mérénah pas tepi ka kalimahna bisa ngahadirkeun obyék nu dicaritakeun ka hareupeun nu macana.
c. Déskripsi Sugésti Déskripsi sugésti nyaéta téks déskripsi anu nyiptakeun daya hayal
imajinasi nu macana ngaliwatan ungkara-ungkara pinilih pikeun ngagambarkeun ciri, sipat, jeung watek hiji obyék.
d. Déskripsi Téhnis Déskripsi téhnis nyaéta téks déskripsi anu mérélékeun idéntifikasi
atawa informasi ngeunaan hiji obyék nepi ka nu maca bisa kenal kana obyék nu didadarkeun nalika panggih langsung jeung obyékna.
e. Déskripsi Tempat Déskripsi témpat nyaéta téks déskripsi anu nyantélkeun dadaran
perkara hiji tempat kana kajadian atawa hal anu dicaritakeun dina hiji obyék. Ari témpat téh mibanda peran anu kawilang penting dina
unggal kajadian. Unggal carita salawasna mibanda kasang tukang témpat.
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2017
49
f. Déskripsi Jalma Déskripsi jalma nyaéta téks déskripsi anu patali jeung dadaran obyék
anu mangrupa jalma. Dadaran perkara jalma téh lain baé kumaha anatomina, tapi deuih budi parangi jeung aspék kajiwaan anu
dipibandana.
8. Pamarékan Téks Déskripsi
