Ringkasan matematika sma ipa Pangkat, Akar dan Logaritma

  Kompetensi 2 ( bagian 1): Pertidaksamaan pangkat : Pangkat, Akar, Logaritma untuk a > 1 f ( x ) g ( x )

  1. Jika a > a f(x) > g(x) f ( x ) g ( x )

  2. Jika < f(x) < g(x) a a

  ⇔

1. Bentuk pangkat

  untuk 0<a <1 Pengertian: f ( x ) g ( x )

  1 . Jika a > a f(x) < g(x) n

  = a x a x a …..x a a f ( x ) g ( x )

  2. Jika a < a f(x) > g(x)

  ⇔

  n faktor

  2. Bentuk Akar Sifat-sifat: Pengertian: n n m n m n a = b b

  • 1. a . a = a m m n m n

  a =

  ⇔

  a

  2. : = = ; a a a a Sifat-sifat: na m n mn

  1. a x b = ab

  3. = a

  ( a ) n n n

  a a 4. = a b

  2. = ( a . b ) n n

  b b

   aa n

  a 5. = ; b a

    nn 3. =

  b b

    n n m b b m n a = 1 , a

  6.

  ≠ a

  4. a = n n n n n n n 5. ab = a . b

  − a = a : a mn m mn n m 1 n n

  1

  −

  6. a = a = a = a 7. a = ; a n1

  a m n mn m n a a n n n 7. a = = − −

  a = a :a = a 8. a x ± b x = (a ±

  b) x m n / n m 9. a b . c d = ac bd

  a

  8. = a 2 2 10. a b = a x b = a b

  • Catatan : a + b ( a b )

  Persamaan pangkat: f ( x ) g ( x )

   1. Jika a = a f(x) = g(x) ⇔

  a - b ( a b ) f ( x ) p

  ≠ −

  2. Jika a = a f(x) = p ⇔ untuk a >0 dan a

  1 ≠

  pintarmatematika.web.id Halaman : 1

  Merasionalkan Penyebut : Fungsi Logaritma:

  Fungsi logaritma meliputi fungsi invers dan fungsi

  1

  1 1 a a 1. = . = = a eksponen.

  a a a a a

  1 1 a b a b

  − −

  2. = . =

  a b Persamaan logaritma:

  • a b a b a − + b

  1 1 a b a b

  • a y

  3. = . = 2 y = log x a = x

  ⇔ a b

  − a b a b a b − − +

  jika x > 0, a > 0 dan a

  1

  ≠

3. Logaritma

  fungsi logaritma dapat ditulis sbb:

  Pengertian: x a a a a

  f : x log x atau y =f(x) = log x = b ⇔ x = log b grafik fungsi logaritma merupakan invers dari grafik

  Sifat-sifat: a x

  eksponennya seperti diperlihatkan pada gambar:

  a

  1. log = x 2. log ab = log a + log b a a a 3. log ab = log a + log b

  a

  4. log = log a – log b

  b a a a a

  5. log = log a - log b

  b x a log b

  6. log b = ; x > 0 dan x

  1 xa n a log a

  b = n . log

  7. log b a

  log b a

  8. = b a b a 9. log b . log c = log c n

  a k k a log b

  10. = log b n n 1

  a

  1 a a n 2

  log b

  = log = b log b Dari gambar grafik fungsi g(x) = log x adalah invers

  n x

  dari fungsi grafik f(x) = 2

  Persamaan : a a

  log f(x) = log g(x) maka f(x) = g(x) > 0

  Pertidaksamaan : a a

  log f(x) > log g(x) (i) f(x) > g(x) untuk a >1 f(x) < g(x) untuk 0<a<1 (ii) f(x) >0 (iii) g(x)>0 Himpunan Penyelesaiannya = (i) (ii) (iii)

  ∩ ∩

  a

  apabila fungsi logaritma f(x) = y = log x maka

  1. Gambar grafik jika a > 1

  2 Gambar grafik jika 0<a<1

  • − +

  2

  8

  12

  2

  8

  12

  1

  2

  7 D.

  6

  13 Jawab: 3 log 12 log 2 log

  9 log 5 log 2 2 8 5 3

  −

  3

  12 log 2 log 9 log

  5 log

  2

  26 B.

  5

  3 3 2 1

  3

  12 log 2 log 9 log

  5 log

  2

  3

  1

  6

  6

  2

  2 Jawabannya adalah B

  13 Jawabannya D

  −

  =

  1

  6

  =

  13

  = –12 + 8

  UN 2010

  5 E.

  3. Hasil dari

  3 log 12 log 2 log 9 log

  5 log 2 2 8 5 3

  −

  A.

  6

  4 C.

  3

  2

  1

  2

  4

  3 2 log

  3

  1 ) 3 log(

  2 log

  2

  3

  1 3 log

  2

  3

  2

  2

  3

  1

  4

  2

  3

  1 12 +

  =

  2

  2

  1

  2

  5

  3

  3

  12 log 2 log 9 log

  5 log

  2

  3

  1

  2

  2

  5

  3

  4 log 2 log

  3

  1 9 log

  2

  2

  2

  3

  3

  4

  9

  • = ….

  ) 3 . ) 2 .( 2 (

  3 1 4 3 6 5 12 5 6 .

  8 12 .

  2

  = 3 1 4 3 3 6 5 12 5

  ) 3 . ) 2 .( 2 (

  ) 3 . 4 .(

  2

  = 3 1 4 3 3 6 5 2 12 5

  ) 3 . 2 .(

    

  2

  = 3 1 3 1 4 9 6 5 6 10 12 5 3 .

  2 .

  2 3 .

  2 .

  2

  = 3 1 6 5 3 1 4 9 6 10 12 5 3 .

  2

  Jawab:

  2

  3   

  − − = 2 .

  pintarmatematika.web.id Halaman : 4

  Contoh Soal : Soal UN TH 2010 - 2012 UN 2010

  1. Bentuk sederhana dari 3 1 4 3 6 5 12 5 6 .

  8 12 .

  2 adalah ….

  A. 2 1

  3

  2   

     C. 3 2

  3

  2   

     E. 2 1

  2

  3   

     B. 3 1

  3

  2   

     D. 3 1

  • =
  • =

  − − − + = 6 2 5 12 4 27 20 5 3 .

  2

  − − − + = 6 3 12 6 3 .

  =

  2 1 )( 2 1 (

  4

  =

  2

  2

  3 )

  2 1 (

  4

  2

  2

  2

  3

  4

  2

  2

  3

  2

  2

  3

  3 )

  2

  2

  • =

  2 Jawab:

  − = 2 1 2 1 3 .

  2

  − = 2 1 2 1

  2

  3

  = 2 1

  2

  3   

    

  Jawabannya adalah E UN 2010

  • =
  • =
  • − + adalah ….

  2. Bentuk sederhana dari

  2

  2

  3 )

  2 1 )( 2 1 (

  4

  • =
  • =
  • =

A. 12 +

  2 C. –12 +

  2 E. –12 – 8

  2 C. –12 + 8

  2 D. –12 –

  UN 2011

  Jawab:

  ½ 2 ½ √ √ log(x -3) - log x = -1

  4. Bentuk sederhana dari = ....

  √ √ ½ 2 ½ ½ -1 log(x -3) - log x = log( )

  √ √ √ ½ ½ A.

  C.

  E. log( log( ) = )

  √ √ B.

  D.

  = 2

  2

  x – 3 =2x

  2 Jawab:

  x – 2x – 3 = 0 (x + 1) (x – 3) = 0 .

  √ √ √ √ √ √ √ √ = X =

  √ √ √ √ √ √ √ =

  x = -1 atau x = 3 .

  Jawabannya adalah A UN 2012 Jawabannya adalah E . .

  7. Diketahui a = , b = 2 dan c = 1. Nilai dari . .

  UN 2011 adalah...

  5. Bentuk sederhana dari ....

  =

  A. 1 B. 4 C. 16

  D. 64 E. 96 A.

  C.

  E.

  Jawab: . .

  ( ) ( ) ( ( ) = B.

  D.

  . " . # . . = . " . #

  Jawab: = .

  = $ % .

  = = = = = 4 .

  & =

  Jawabannya B Jawabannya adalah E UN2012 UN 2011 6.

  Nilai x yang memenuhi persamaan √ √

  8. Bentuk dapat disederhanakan menjadi √ √ ½

  2 ½ log(x -3) - log x = -1 adalah.... bentuk ....

  A. x = -1 atau x = 3 C. x = 1 atau x = 3 E. x = 3 saja

  A. -25 – 5 √21 C. -5 + 5 √21 E. -5 - √21 B. x = 1 atau x = -3 D. x = 1 saja

  B. -25 + 5 √21 D. -5 + √21

  pintarmatematika.web.id Halaman : 5

  Jawab:

  1 1 a b a b

  = . = 2

  − − a b √ √ √ √ √ √ = . √ √ √ √ √ √ √ . √

  • a b a b a b

  = .

  √ = = -5 - √21 Jawabannya E UN2012

9. Diketahui

  5

  3

  4 log 3 = a dan log 4 = b. Nilai log 15 =.....

  A.

  C.

  E.

  B.

  D. Jawab:

  4

  4 log 15 = log 3.5

  4

  4 = log 3 + log 5 x

  4 )*+ a log b = log 3 + b = ;

  ( log x

  log a

  )*+ x bisa berapa saja, x = 3 disesuaikan dengan soal)

  3

  4 log 4 = b log 3 =

  5

  3 log 3 = a log 5 =

  , = +

  • = =

  Jawabannya A

  pintarmatematika.web.id Halaman : 6