ANALISIS STRATEGI PEMASARAN FLEXI DENGAN
ANALISIS STRATEGI PEMASARAN FLEXI
DENGAN DASAR BALANCED SCORECARD
PADA PT. TELKOM KANDATEL MALANG
SKRIPSI
Oleh :
BELINDA RIZKY AMALIA
NIM : 02.610.250
UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH MALANG
FAKULTAS EKONOMI
2006
ANALISIS STRATEGI PEMASARAN FLEXI
DENGAN DASAR BALANCED SCORECARD
PADA PT. TELKOM KANDATEL MALANG
SKRIPSI
Untuk Memenuhi Salah Satu Persyaratan Mencapai
Derajat Gelar Sarjana Ekonomi
Oleh :
BELINDA RIZKY AMALIA
NIM : 02.610.250
UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH MALANG
FAKULTAS EKONOMI
2006
KATA PENGANTAR
Bismillahirrahmanirrahim
Puji syukur kami panjatkan Kehadirat Allah SWT, yang telah memberikan
segala Rahmat serta Karunia Nya kepada kami, sehingga kami dapat menyusun dan
menyelesaikan skripsi yang merupakan salah satu persyaratan untuk mencapai gelar
Sarjana Ekonomi.
Tidak sedikit kesulitan yang kami hadapi mengingat kemampuan kami yang
sangat terbatas. Namun dengan berbekal kemauan, tekad dan pengetahuan yang kami
peroleh khususnya dari Fakultas Ekonomi Universitas Muhammadiyah Malang, kami
dapat menyelesaikan skripsi dengan judul “Analisis Strategi Pemasaran Telkom
Flexi dengan Dasar Balanced Scorecard Pada PT. Telkom Kandatel Malang”
Pada kesempatan ini perkenankan kami mengucapkan banyak terima kasih
kepada:
1. Allah SWT, yang telah memberikan Rahmad, Ridho, Karunia, dan Hidayahnya
sehingga penulisan skripsi ini dapat terselesaikan dengan baik;
2. Yang tercinta Papa, Mama, Masaka, Mbak Chi, Boss Echa, Hatta yang
memberikan dukungan moril, dan materiil serta doa yang tak ada putusnya
sehingga terselesaikannya skripsi ini.
3. Yang Terhormat Drs.H.Bambang Widagdo, M.M
Ekonomi Universitas Muhammadiyah Malang
selaku Dekan Fakultas
4. Yang Terhormat bapak Rahmat Wijaya SE, MM, selaku Kepala Jurusan
Manajemen Fakultas Ekonomi Universitas Muhammadiyah Malang;
5. Yang terhormat Dra. Ratih Julianti, Msi, selaku Dosen Pembimbing I yang telah
memberikan pengarahan sehingga terselesaikannya skripsi ini;
6. Yang terhormat Drs. Dicki Wisnu, selaku Dosen Pembimbing II yang telah
memberikan pengarahan serta waktunya sehingga terselesaikannya skripsi ini;
7. Yang terhormat Bapak Edy Triyanto selaku POH Manager Support PT. Telkom
Kandatel Malang, yang telah memberikan ijin untuk melakukan penelitian pada
PT. Telkom Kandatel Malang;
8. Yang terhormat Bapak Rama Sugiharto selaku pembimbing serta supportnya.
9. Terima kasih sebesar-besarnya kutujukan kepada “Rocki AM” atas dukungan
serta semangat yang tiada henti dari awal hingga akhir aku nylesein skripsi ini.
Thanks God I found you; dan Bapak Ibu di Jakarta thanks to be my motivated.
10. Teman D’02 manajemen.Serta Teman-teman seperjuangan nunggu dosen
pembimbing. Last but Not Least The LabCom’ers, thank gimme a chance
Mr.Widayat (eX. Ka. LaB. Kom. Ek).
Akhirnya dengan kerendahan hati, kami berharap semoga skripsi ini dapat
memberikan manfaat bagi semua pihak yang memerlukan.
Malang, September 2006
Penulis
DAFTAR ISI
Halaman
KATA PENGANTAR ........................................................................................ i
ABSTRAKSI ...................................................................................................... vii
DAFTAR ISI....................................................................................................... viii
DAFTAR GAMBAR .......................................................................................... x
DAFTAR TABEL............................................................................................... xi
DAFTAR GRAFIK............................................................................................. xiii
DAFTAR PUSTAKA ......................................................................................... xv
I.
PENDAHULUAN
A. Latar Belakang Masalah ....................................................................... 1
B. Perumusan Masalah .............................................................................. 8
C. Batasan Masalah ................................................................................... 9
D. Tujuan Dan Kegunaan Penelitian
1. Tujuan Penelitian .............................................................................. 9
2. Kegunaan Penelitian ......................................................................... 9
II.
TUJUAN PUSTAKA
LANDASAN TEORI
1. Balanced Scorecard....................................................................... 10
2. Pemasaran Jasa.............................................................................. 20
3. Strategi Pemasaran ........................................................................ 2
4. Strategi Pemasaran Jasa ................................................................ 28
5. Alternatif Strategi.......................................................................... 32
6. Kerangka Pikir .............................................................................. 33
III.
METODE PENELITIAN
A. Lokasi Penelitian............................................................................... 35
B. Jenis Penelitian.................................................................................. 35
C. Data Dan Sumber Data...................................................................... 35
D. Teknik Pengumpulan Data…………………………………………. 36
E. Teknik Analisis Data………………………………………………..36
IV.
ANALISIS INDUSTRI
A. ANALISIS INDUSTRI EKSTERN
1. Ancaman Organisasi Baru .......................................................... 46
2. Kekuatan Pembeli ....................................................................... 47
3. Kondisi Pasar .............................................................................. 49
4. Persaingan Dalam Industri .......................................................... 53
B. ANALISIS INDUSTRI INTERN
V.
1.
Sejarah Singkat Perusahaan ........................................................ 59
2.
Profil Perusahaan ........................................................................ 61
3.
Organisasi Perusahaan Dan Manajemen..................................... 64
4.
Job Deskripsi............................................................................... 66
5.
Segmentasi Pelanggan................................................................. 69
6.
Pelaksanaan Pemasaran............................................................... 70
7.
SDM dan hubungan perburuhan ................................................. 79
PEMBAHASAN
A. Misi dan Tujuan Perusahaan ………………………………………..82
B. Analisa Data ....................................................................................... 83
C. BSC dengan Inisiatif Strategis berdasar Misi………………………96
D. Alternatif Strategi……………………………………………………98
E. Inisiatif Strategis................................................................................. 99
VI.
SIMPULAN DAN SARAN
A. Simpulan…………………………………………………………….109
B. Saran………………………………………………………………....111
DAFTAR GAMBAR
Gambar 1 :.......................................................................................................... 13
Gambar 2 :.......................................................................................................... 19
Gambar 3 :.......................................................................................................... 27
Gambar 4 :.......................................................................................................... 31
Gambar 5 :.......................................................................................................... 33
Gambar 6 :.......................................................................................................... 38
Gambar 7 :.......................................................................................................... 55
Gambar 8 :.......................................................................................................... 76
Gambar 9 :.......................................................................................................... 76
Gambar 10 :........................................................................................................ 101
Gambar 11 :......................................................................................................... 104
Gambar 12 :........................................................................................................ 107
DAFTAR TABEL
Tabel 1: ............................................................................................................. 3
Tabel 2 : ............................................................................................................. 5
Tabel 3 : ............................................................................................................. 7
Tabel 4 : ............................................................................................................. 46
Tabel 5 : ............................................................................................................. 47
Tabel 6 : ............................................................................................................. 53
Tabel 7: .............................................................................................................. 56
Tabel 8 : ............................................................................................................. 68
Tabel 9 : ............................................................................................................. 69
Tabel 10 : ........................................................................................................... 70
Tabel 11 : ........................................................................................................... 73
Tabel 12 : .......................................................................................................... 74
Tabel 13 : ........................................................................................................... 76
Tabel 14 : ........................................................................................................... 78
Tabel 15 : ........................................................................................................... 79
Tabel 16 : ........................................................................................................... 79
Tabel 17 : ........................................................................................................... 83
Tabel 18 : ........................................................................................................... 84
Tabel 19 : .......................................................................................................... 85
Tabel 20 : ........................................................................................................... 86
Tabel 21 : .......................................................................................................... 87
Tabel 22: ............................................................................................................ 88
Tabel 23: ........................................................................................................... 89
Tabel 24 : .......................................................................................................... 91
Tabel 25 : .......................................................................................................... 92
Tabel 26 : .......................................................................................................... 94
Tabel 27 : .......................................................................................................... 95
Tabel 28 : .......................................................................................................... 96
Tabel 29 : .......................................................................................................... 101
Tabel 30 : .......................................................................................................... 105
DAFTAR GRAFIK
Grafik 1 : ............................................................................................................ 2
Grafik 2 : ............................................................................................................ 4
Grafik 3 : ............................................................................................................ 50
Grafik 4 : ............................................................................................................ 52
DAFTAR PUSTAKA
David, Fred R. 2003. Strategic Management Concept and Cases Eighth edition;
Prentice Hall. New Jersey 07458.
Tjiptono,Fandy. 2001. Strategi Pemasaran; Cetakan kelima; Penerbit
Andi, Yogyakarta.
Tjiptono, Fandy. 2005. Pemasaran Jasa; cetakan pertama; Penerbit
Bayumedia.
Kotler Philip. 2002. Manajemen Pemasaran; Edisi Milenium; Penerbit
Prenhallindo, Jakarta.
, dan AB Susanto. 2001. Manajemen
Pemasaran di Indonesia; Prenhallindo, Jakarta.
, Armstrong. 2003. Dasar-Dasar Pemasaran;
Prenhallindo, Jakarta.
Lamb, Hair, Mc Daniel. 2001. Pemasaran. Penerbit Salemba Empat
Lovelock, Christoper H. 2001. Service Marketing; Prentice Hall International
Mulyadi.2006 . Sistem Manajemen strategic berbasis Balanced scorecard;
Penerbit UPP AMP YKPN.
Norton dan Kaplan. 2003. Menerjemahkan Strategi menjadi Aksi; Penerbit
Gramedia
RD. Jatmiko. 2003. Manajemen Strategik; Penerbit UMM Press Malang.
Rangkuti,Freddy. 2003. Analisis SWOT Teknik Membedah Kasus Bisnis;
Penerbit PT.Gramedia Pustaka Utama
Yuwono,Sony. 2006 . Petunjuk praktis Penyusunan Balanced Scorecard ;
Penerbit PT.Gramedia Pustaka Utama
Jurnal, Tesis dan Disertasi:
Stiawan, Deris , 2003 ; Teknologi Seluler CDMA dan GSM
Riza A. N Rukmana, 2006;analisis Tuntutan Pelanggan, Kinerja Bauran
Pemasaran Jasa, Nilai Pelanggan dan Penggunaan Jasa Telkomunikasi
DENGAN DASAR BALANCED SCORECARD
PADA PT. TELKOM KANDATEL MALANG
SKRIPSI
Oleh :
BELINDA RIZKY AMALIA
NIM : 02.610.250
UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH MALANG
FAKULTAS EKONOMI
2006
ANALISIS STRATEGI PEMASARAN FLEXI
DENGAN DASAR BALANCED SCORECARD
PADA PT. TELKOM KANDATEL MALANG
SKRIPSI
Untuk Memenuhi Salah Satu Persyaratan Mencapai
Derajat Gelar Sarjana Ekonomi
Oleh :
BELINDA RIZKY AMALIA
NIM : 02.610.250
UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH MALANG
FAKULTAS EKONOMI
2006
KATA PENGANTAR
Bismillahirrahmanirrahim
Puji syukur kami panjatkan Kehadirat Allah SWT, yang telah memberikan
segala Rahmat serta Karunia Nya kepada kami, sehingga kami dapat menyusun dan
menyelesaikan skripsi yang merupakan salah satu persyaratan untuk mencapai gelar
Sarjana Ekonomi.
Tidak sedikit kesulitan yang kami hadapi mengingat kemampuan kami yang
sangat terbatas. Namun dengan berbekal kemauan, tekad dan pengetahuan yang kami
peroleh khususnya dari Fakultas Ekonomi Universitas Muhammadiyah Malang, kami
dapat menyelesaikan skripsi dengan judul “Analisis Strategi Pemasaran Telkom
Flexi dengan Dasar Balanced Scorecard Pada PT. Telkom Kandatel Malang”
Pada kesempatan ini perkenankan kami mengucapkan banyak terima kasih
kepada:
1. Allah SWT, yang telah memberikan Rahmad, Ridho, Karunia, dan Hidayahnya
sehingga penulisan skripsi ini dapat terselesaikan dengan baik;
2. Yang tercinta Papa, Mama, Masaka, Mbak Chi, Boss Echa, Hatta yang
memberikan dukungan moril, dan materiil serta doa yang tak ada putusnya
sehingga terselesaikannya skripsi ini.
3. Yang Terhormat Drs.H.Bambang Widagdo, M.M
Ekonomi Universitas Muhammadiyah Malang
selaku Dekan Fakultas
4. Yang Terhormat bapak Rahmat Wijaya SE, MM, selaku Kepala Jurusan
Manajemen Fakultas Ekonomi Universitas Muhammadiyah Malang;
5. Yang terhormat Dra. Ratih Julianti, Msi, selaku Dosen Pembimbing I yang telah
memberikan pengarahan sehingga terselesaikannya skripsi ini;
6. Yang terhormat Drs. Dicki Wisnu, selaku Dosen Pembimbing II yang telah
memberikan pengarahan serta waktunya sehingga terselesaikannya skripsi ini;
7. Yang terhormat Bapak Edy Triyanto selaku POH Manager Support PT. Telkom
Kandatel Malang, yang telah memberikan ijin untuk melakukan penelitian pada
PT. Telkom Kandatel Malang;
8. Yang terhormat Bapak Rama Sugiharto selaku pembimbing serta supportnya.
9. Terima kasih sebesar-besarnya kutujukan kepada “Rocki AM” atas dukungan
serta semangat yang tiada henti dari awal hingga akhir aku nylesein skripsi ini.
Thanks God I found you; dan Bapak Ibu di Jakarta thanks to be my motivated.
10. Teman D’02 manajemen.Serta Teman-teman seperjuangan nunggu dosen
pembimbing. Last but Not Least The LabCom’ers, thank gimme a chance
Mr.Widayat (eX. Ka. LaB. Kom. Ek).
Akhirnya dengan kerendahan hati, kami berharap semoga skripsi ini dapat
memberikan manfaat bagi semua pihak yang memerlukan.
Malang, September 2006
Penulis
DAFTAR ISI
Halaman
KATA PENGANTAR ........................................................................................ i
ABSTRAKSI ...................................................................................................... vii
DAFTAR ISI....................................................................................................... viii
DAFTAR GAMBAR .......................................................................................... x
DAFTAR TABEL............................................................................................... xi
DAFTAR GRAFIK............................................................................................. xiii
DAFTAR PUSTAKA ......................................................................................... xv
I.
PENDAHULUAN
A. Latar Belakang Masalah ....................................................................... 1
B. Perumusan Masalah .............................................................................. 8
C. Batasan Masalah ................................................................................... 9
D. Tujuan Dan Kegunaan Penelitian
1. Tujuan Penelitian .............................................................................. 9
2. Kegunaan Penelitian ......................................................................... 9
II.
TUJUAN PUSTAKA
LANDASAN TEORI
1. Balanced Scorecard....................................................................... 10
2. Pemasaran Jasa.............................................................................. 20
3. Strategi Pemasaran ........................................................................ 2
4. Strategi Pemasaran Jasa ................................................................ 28
5. Alternatif Strategi.......................................................................... 32
6. Kerangka Pikir .............................................................................. 33
III.
METODE PENELITIAN
A. Lokasi Penelitian............................................................................... 35
B. Jenis Penelitian.................................................................................. 35
C. Data Dan Sumber Data...................................................................... 35
D. Teknik Pengumpulan Data…………………………………………. 36
E. Teknik Analisis Data………………………………………………..36
IV.
ANALISIS INDUSTRI
A. ANALISIS INDUSTRI EKSTERN
1. Ancaman Organisasi Baru .......................................................... 46
2. Kekuatan Pembeli ....................................................................... 47
3. Kondisi Pasar .............................................................................. 49
4. Persaingan Dalam Industri .......................................................... 53
B. ANALISIS INDUSTRI INTERN
V.
1.
Sejarah Singkat Perusahaan ........................................................ 59
2.
Profil Perusahaan ........................................................................ 61
3.
Organisasi Perusahaan Dan Manajemen..................................... 64
4.
Job Deskripsi............................................................................... 66
5.
Segmentasi Pelanggan................................................................. 69
6.
Pelaksanaan Pemasaran............................................................... 70
7.
SDM dan hubungan perburuhan ................................................. 79
PEMBAHASAN
A. Misi dan Tujuan Perusahaan ………………………………………..82
B. Analisa Data ....................................................................................... 83
C. BSC dengan Inisiatif Strategis berdasar Misi………………………96
D. Alternatif Strategi……………………………………………………98
E. Inisiatif Strategis................................................................................. 99
VI.
SIMPULAN DAN SARAN
A. Simpulan…………………………………………………………….109
B. Saran………………………………………………………………....111
DAFTAR GAMBAR
Gambar 1 :.......................................................................................................... 13
Gambar 2 :.......................................................................................................... 19
Gambar 3 :.......................................................................................................... 27
Gambar 4 :.......................................................................................................... 31
Gambar 5 :.......................................................................................................... 33
Gambar 6 :.......................................................................................................... 38
Gambar 7 :.......................................................................................................... 55
Gambar 8 :.......................................................................................................... 76
Gambar 9 :.......................................................................................................... 76
Gambar 10 :........................................................................................................ 101
Gambar 11 :......................................................................................................... 104
Gambar 12 :........................................................................................................ 107
DAFTAR TABEL
Tabel 1: ............................................................................................................. 3
Tabel 2 : ............................................................................................................. 5
Tabel 3 : ............................................................................................................. 7
Tabel 4 : ............................................................................................................. 46
Tabel 5 : ............................................................................................................. 47
Tabel 6 : ............................................................................................................. 53
Tabel 7: .............................................................................................................. 56
Tabel 8 : ............................................................................................................. 68
Tabel 9 : ............................................................................................................. 69
Tabel 10 : ........................................................................................................... 70
Tabel 11 : ........................................................................................................... 73
Tabel 12 : .......................................................................................................... 74
Tabel 13 : ........................................................................................................... 76
Tabel 14 : ........................................................................................................... 78
Tabel 15 : ........................................................................................................... 79
Tabel 16 : ........................................................................................................... 79
Tabel 17 : ........................................................................................................... 83
Tabel 18 : ........................................................................................................... 84
Tabel 19 : .......................................................................................................... 85
Tabel 20 : ........................................................................................................... 86
Tabel 21 : .......................................................................................................... 87
Tabel 22: ............................................................................................................ 88
Tabel 23: ........................................................................................................... 89
Tabel 24 : .......................................................................................................... 91
Tabel 25 : .......................................................................................................... 92
Tabel 26 : .......................................................................................................... 94
Tabel 27 : .......................................................................................................... 95
Tabel 28 : .......................................................................................................... 96
Tabel 29 : .......................................................................................................... 101
Tabel 30 : .......................................................................................................... 105
DAFTAR GRAFIK
Grafik 1 : ............................................................................................................ 2
Grafik 2 : ............................................................................................................ 4
Grafik 3 : ............................................................................................................ 50
Grafik 4 : ............................................................................................................ 52
DAFTAR PUSTAKA
David, Fred R. 2003. Strategic Management Concept and Cases Eighth edition;
Prentice Hall. New Jersey 07458.
Tjiptono,Fandy. 2001. Strategi Pemasaran; Cetakan kelima; Penerbit
Andi, Yogyakarta.
Tjiptono, Fandy. 2005. Pemasaran Jasa; cetakan pertama; Penerbit
Bayumedia.
Kotler Philip. 2002. Manajemen Pemasaran; Edisi Milenium; Penerbit
Prenhallindo, Jakarta.
, dan AB Susanto. 2001. Manajemen
Pemasaran di Indonesia; Prenhallindo, Jakarta.
, Armstrong. 2003. Dasar-Dasar Pemasaran;
Prenhallindo, Jakarta.
Lamb, Hair, Mc Daniel. 2001. Pemasaran. Penerbit Salemba Empat
Lovelock, Christoper H. 2001. Service Marketing; Prentice Hall International
Mulyadi.2006 . Sistem Manajemen strategic berbasis Balanced scorecard;
Penerbit UPP AMP YKPN.
Norton dan Kaplan. 2003. Menerjemahkan Strategi menjadi Aksi; Penerbit
Gramedia
RD. Jatmiko. 2003. Manajemen Strategik; Penerbit UMM Press Malang.
Rangkuti,Freddy. 2003. Analisis SWOT Teknik Membedah Kasus Bisnis;
Penerbit PT.Gramedia Pustaka Utama
Yuwono,Sony. 2006 . Petunjuk praktis Penyusunan Balanced Scorecard ;
Penerbit PT.Gramedia Pustaka Utama
Jurnal, Tesis dan Disertasi:
Stiawan, Deris , 2003 ; Teknologi Seluler CDMA dan GSM
Riza A. N Rukmana, 2006;analisis Tuntutan Pelanggan, Kinerja Bauran
Pemasaran Jasa, Nilai Pelanggan dan Penggunaan Jasa Telkomunikasi