xi
DAFTAR ISI
HALAMAN JUDUL i
HALAMAN PENGESAHAN PENULISAN SKRIPSI . . . . . . . . . . . . . . . ii
HALAMAN PENGESAHAN PENGUJI SKRIPSI . . . . . . . . . . . . . . . . . . iii
PERNYATAAN MAHASISWA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . iv
MOTTO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . v
KATA PENGANTAR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . vi
DAFTAR ISI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ix
ABSTRAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xi
ABSTRACT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xii
BAB I PENDAHULUAN
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
A. Gambaran Umum Lokasi Peneltian . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1 B.
Rumusan Masalah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
C. Tujuan Penelitian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3 D.
Manfaat Penelitian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
BAB II KAJIAN PUSTAKA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5 A.
Tinjauan Pustaka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
1. Kebudayaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5 2.
Tradisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
3. Upacara Tradisional . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8 B.
Penelitian yang Relevan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
BAB III METODOLOGI PENELITIAN
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
A. Lokasi Penelitian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
11 B.
Bentuk dan Strategi Penelitian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
C. Data dan Sumber Data . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
11 D.
Teknik Pengumpulan Data . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
E. Teknik Analis Data . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
14 F.
Kerangka Berpikir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
xii
BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMBAHASAN
. . . . . . . . . . . 16
A. Gambaran Umum Lokasi Penelitian . . . . . . . . . . . . . . . . . .
16 1.
Letak Geografis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
2. Kependudukan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
17 B.
Kehidupan Masyarakat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
1. Struktur Organisasi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
20 2.
Kehidupan Sosial . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
3. Kehidupan Ekonomi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21 4.
Kehidupan Sosial Keagamaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
C. Sejarah Tradisi Upacara Malem Selikuran . . . . . . . . . . . . .
23
1. Tujuan Pelaksanaan Tradisi Upacara Malem Selikuran . . .
25
2. Manfaat Pelaksanaan Tradisi Upacara Malem Selikuran . .
26 D.
Tradisi Upacara Malem Selikuran . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
1. Persiapan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
26 2.
Pelaksanaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
2.1 Bersuci atau Mandi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
27 2.2
Melakukan Sholat Tarawih . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
2.3 Selamatan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
28 2.4
Tahlilan di dalam Kompleks Makam . . . . . . . . . . 29
E.
Nilai-nilai Pendidikan Dalam Tradisi Upacara Malem Selikuran . .
31 1.
Nilai Religius . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
2. Nilai Menghormati Leluhur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
32 3.
Nilai Syukur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
4. Nilai Ketrentraman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
32 5.
Nilai Kekeluargaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
6. Nilai Gotong-royong . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
32
BAB V PENUTUP