36
BAB 4
ANALISIS DATA
4.1 Arti Analisis Data
Analisis data pada dasarnya dapat diartikan sebagai pebjabaran atas pengolahan data menjadi suatu penyajian yang lebih mudah untuk ditafsirkan dan
menguraikan suatu masalah secara parsial atau keseluruhan. Untuk pemecahan masalah perlu dilakukan suatu analisis dan pengolahan data agar diperoleh hasil
yang sesuai dengaan yang diinginkan.
Data yang akan diolah adalah jumlah produksi padi di Kabupaten Tapanuli Utara tahun 1998-2012. Analisis yang dipakai dalam pengolahan data ini adalah
analisis Pemulusan smoothing Eksponensial Ganda yaitu Metode Linier Satu Parameter dari Brown.
Universitas Sumatera Utara
37
4.2 Data yang Dibutuhkan
Tabel 4.1 Data Jumlah Produksi Padi di Kabupaten Tapanuli Utara No
Tahun Jumlah Ton
1 1998
161.600 2
1999 194.956
3 2000
181.688 4
2001 227.220
5 2002
229.698 6
2003 135.712
7 2004
142.018 8
2005 143.418
9 2006
152.013 10
2007 149.447
11 2008
150.269 12
2009 144.530
13 2010
144.618 14
2011 140.881
15 2012
149.728
Universitas Sumatera Utara
50000 100000
150000 200000
250000
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
ju m
la h
P ro
d u
k si
to n
Grafik Data Aktual
Universitas Sumatera Utara
39
4.3 Peramalan Jumlah Produksi Padi dengan Pemulusan Eksponensian Ganda Linier Satu Parameter dari Brown dengan menggunakan α = 0,1
Tahun X
t
S
’ t
S
” t
a
t
b
t
F
1+m
e
t
|e
t
| e
t 2
P
et
|P
et
| 1998
161600 161600
161600 1999
194956 164935,6
161933,6 167937,6
333,56 2000
181688 166610,84
162401,3 170820,4
467,728 168271,2
13416,8 13416,8
180010522,2 7,384527
7,384527 2001
227220 172671,756
163428,3 181915,2
1027,047 171288,1
55931,88 55931,88
3128375200 24,61574
24,61574 2002
229698 178374,3804
164922,9 191825,8
1494,605 182942,2
46755,78 46755,78
2186102589 20,35533
20,35533 2003
135712 174108,1424
165841,5 182374,8
918,5203 193320,4
-57608,4 57608,43
3318730746 -42,449
42,44903 2004
142018 170899,1281
166347,2 175451
505,7668 183293,3
-41275,3 41275,35
1703654135 -29,0635
29,06346 2005
143418 168151,0153
166527,6 169774,4
180,3789 175956,8
-32538,8 32538,8
1058773283 -22,6881
22,68808 2006
152013 166537,2138
166528,6 166545,9
0,960839 169954,8
-17941,8 17941,8
321908335 -11,8028
11,80281 2007
149447 164828,1924
166358,5 163297,9
-170,037 166546,8
-17099,8 17099,82
292403918,4 -11,4421
11,44206 2008
150269 163372,2732
166059,9 160684,6
-298,626 163127,8
-12858,8 12858,82
165349215,2 -8,5572
8,5572 2009
144530 161488,0458
165602,7 157373,4
-457,186 160386
-15856 15856,02
251413290,3 -10,9707
10,97074 2010
144618 159801,0413
165022,5 154579,5
-580,168 156916,2
-12298,2 12298,19
151245438,3 -8,50391
8,503913 2011
140881 157909,0371
164311,2 151506,9
-711,351 153999,4
-13118,4 13118,36
172091500 -9,31166
9,311664 2012
149728 157090,9334
163589,2 150592,7
-722,027 150795,5
-1067,52 1067,524
1139608,27 -0,71298
0,712976 jumlah
12931197782 MSE
994707521,7
Universitas Sumatera Utara
40
4.4 Peramalan Jumlah Produksi Padi dengan Pemulusan Eksponensian Ganda Linier Satu Parameter dari Brown dengan menggunakan α = 0,2
Tahun X
t
S
’ t
S
” t
a
t
b
t
F
1+m
e
t
|e
t
| e
t 2
P
et
|P
et
| 1998
161600 161600
161600 1999
194956 164935,6
161933,6 167937,6
333,56 2000
181688 166610,84
162401,3 170820,4
467,728 168271,2
13416,8 6745,6
45503119,36 3,712738
3,712738 2001
227220 172671,756
163428,3 181915,2
1027,047 171288,1
55931,88 48245,12
2327591604 21,23278
21,23278 2002
229698 178374,3804
164922,9 191825,8
1494,605 182942,2
46755,78 29821,01
889292518,1 12,9827
12,9827 2003
135712 174108,1424
165841,5 182374,8
918,5203 193320,4
-57608,4 79627,26
6340501172 -58,6737
58,67371 2004
142018 170899,1281
166347,2 175451
505,7668 183293,3
-41275,3 46197,07
2134169047 -32,529
32,52902 2005
143418 168151,0153
166527,6 169774,4
180,3789 175956,8
-32538,8 27859,86
776171747,5 -19,4256
19,42564 2006
152013 166537,2138
166528,6 166545,9
0,960839 169954,8
-17941,8 7814,651
61068774,98 -5,14078
5,140778 2007
149447 164828,1924
166358,5 163297,9
-170,037 166546,8
-17099,8 5834,132
34037099,43 -3,90381
3,903814 2008
150269 163372,2732
166059,9 160684,6
-298,626 163127,8
-12858,8 945,2348
893468,8477 -0,62903
0,629028 2009
144530 161488,0458
165602,7 157373,4
-457,186 160386
-15856 4339,531
18831529,64 -3,00251
3,002512 2010
144618 159801,0413
165022,5 154579,5
-580,168 156916,2
-12298,2 511,2994
261427,0606 -0,35355
0,353552 2011
140881 157909,0371
164311,2 151506,9
-711,351 153999,4
-13118,4 1865,779
3481131,836 -1,32437
1,324365 2012
149728 157090,9334
163589,2 150592,7
-722,027 150795,5
-1067,52 9925,985
98525177,55 6,629345
6,629345 jumlah
12730327818 MSE
979255986
Universitas Sumatera Utara
41
4.5 Peramalan Jumlah Produksi Padi dengan Pemulusan Eksponensian Ganda Linier Satu Parameter dari Brown dengan
menggunakan α = 0,3
Tahun X
t
S
’ t
S
” t
a
t
b
t
F
1+m
e
t
|e
t
| e
t 2
P
et
|P
et
| 1998
161600 161600
161600 1999
194956 171606,8
164602 178611,6
3002,04 2000
181688 174631,16
167610,8 181651,5
3008,736 181613,6
74,4 74,4
5535,36 0,040949
0,040949 2001
227220 190407,812
174449,9 206365,7
6839,111 184660,3
42559,72 42559,72
1811329766 18,73062
18,73062 2002
229698 202194,8684
182773,4 221616,4
8323,494 213204,8
16493,15 16493,15
272024062,9 7,180364
7,180364 2003
135712 182250,0079
182616,4 181883,6
-157,012 229939,9
-94227,9 94227,85
8878887716 -69,4322
69,43222 2004
142018 170180,4055
178885,6 161475,2
-3730,79 181726,6
-39708,6 39708,63
1576775652 -27,9603
27,96028 2005
143418 162151,6839
173865,4 150438
-5020,17 157744,4
-14326,4 14326,44
205246933,8 -9,98929
9,989291 2006
152013 159110,0787
169438,8 148781,3
-4426,6 145417,8
6595,212 6595,212
43496826,79 4,338584
-4,33858 2007
149447 156211,1551
165470,5 146951,8
-3968,3 144354,7
5092,254 5092,254
25931049,26 3,407398
-3,4074 2008
150269 154428,5086
162157,9 146699,1
-3312,6 142983,5
7285,501 7285,501
53078529,26 4,848306
-4,84831 2009
144530 151458,956
158948,2 143969,7
-3209,69 143386,5
1143,497 1143,497
1307586,397 0,791183
-0,79118 2010
144618 149406,6692
156085,8 142727,6
-2862,47 140760
3858,001 3858,001
14884170 2,667718
-2,66772 2011
140881 146848,9684
153314,7 140383,2
-2771,04 139865,1
1015,887 1015,887
1032027,094 0,721096
-0,7211 2012
149728 147712,6779
151634,1 143791,2
-1680,61 137612,2
12115,82 12115,82
146793140,3 8,091888
8,091888 jumlah
13030792996 MSE
1002368692
Universitas Sumatera Utara
42
4.6. Peramalan Jumlah Produksi Padi dengan Pemulusan Eksponensian Ganda Linier Satu Parameter dari Brown dengan menggunakan α = 0,4
Tahun X
t
S
’ t
S
” t
a
t
b
t
F
1+m
e
t
|e
t
| e
t 2
P
et
|P
et
| 1998
161600 161600
161600 1999
194956 174942,4
166937 182947,8
5336,96 2000
181688 177640,64
171218,4 184062,8
4281,472 188284,8
-6596,8 6596,8
43517770,24 -3,63084
-3,63084 2001
227220 197472,384
181720 213224,8
10501,58 188344,3
38875,68 38875,68
1511318495 17,10927
17,10927 2002
229698 210362,6304
193177,1 227548,2
11457,05 223726,3
5971,664 5971,664
35660770,93 2,599789
2,599789 2003
135712 180502,3782
188107,2 172897,6
-5069,87 239005,2
-103293 103293,2
10669495082 -76,1121
76,1121 2004
142018 165108,6269
178907,8 151309,5
-9199,42 167827,7
-25809,7 25809,7
666140440,6 -18,1735
18,17354 2005
143418 156432,3762
169917,6 142947,1
-8990,15 142110,1
1307,933 1307,933
1710689,549 0,911973
0,91197 2006
152013 154664,6257
163816,4 145512,8
-6101,19 133957
18056,01 18056,01
326019524,7 11,87794
11,8779 2007
149447 152577,5754
159320,9 145834,3
-4495,54 139411,6
10035,36 10035,36
100708388,6 6,714994
6,71499 2008
150269 151654,1453
156254,2 147054,1
-3066,69 141338,7
8930,264 8930,264
79749622,88 5,942852
5,94285 2009
144530 148804,4872
153274,3 144334,7
-2979,88 143987,4
542,5888 542,5888
294402,6374 0,375416
0,37542 2010
144618 147129,8923
150816,5 143443,2
-2457,77 141354,8
3263,211 3263,211
10648548,63 2,256435
2,25644 2011
140881 144630,3354
148342,1 140918,6
-2474,48 140985,5
-104,478 104,4783
10915,7153 -0,07416
0,074161 2012
149728 146669,4012
147673 145665,8
-669,063 138444,1
11283,87 11283,87
127325720,7 7,536246
7,536246 jumlah
13572600373 MSE
1044046183
Universitas Sumatera Utara
43
4.6 Peramalan Jumlah Produksi Padi dengan Pemulusan Eksponensian Ganda Linier Satu Parameter dari Brown dengan menggunakan α = 0,5
Tahun X
t
S
’ t
S
” t
a
t
b
t
F
1+m
e
t
|e
t
| e
t 2
P
et
|P
et
| 1998
161600 161600
161600 1999
194956 178278
169939 186617
8339 2000
181688 179983
174961 185005
5022 194956
-13268 13268
176039824 -7,30263
7,302629 2001
227220 203601,5
189281,3 217921,8
14320,25 190027
37193 37193
1383319249 16,36872
16,36872 2002
229698 216649,75
202965,5 230334
13684,25 232242
-2544 2544
6471936 -1,10754
1,107541 2003
135712 176180,875
189573,2 162788,6
-13392,3 244018,3
-108306 108306,3
11730243789 -79,8059
79,80595 2004
142018 159099,4375
174336,3 143862,6
-15236,9 149396,3
-7378,25 7378,25
54438573,06 -5,19529
5,195292 2005
143418 151258,7188
162797,5 139719,9
-11538,8 128625,7
14792,31 14792,31
218812509,1 10,31413
10,31413 2006
152013 151635,8594
157216,7 146055
-5580,83 128181,1
23831,88 23831,88
567958266 15,67752
15,67752 2007
149447 150541,4297
153879,1 147203,8
-3337,63 140474,2
8972,797 8972,797
80511083,76 6,003999
6,003999 2008
150269 150405,2148
152142,1 148668,3
-1736,92 143866,2
6402,828 6402,828
40996208 4,260911
4,260911 2009
144530 147467,6074
149804,9 145130,3
-2337,26 146931,4
-2401,37 2401,371
5766583,13 -1,6615
1,661504 2010
144618 146042,8037
147923,8 144161,8
-1881,03 142793,1
1824,922 1824,922
3330339,85 1,261891
1,261891 2011
140881 143461,9019
145692,9 141230,9
-2230,97 142280,7
-1399,74 1399,735
1959259,054 -0,99356
0,993559 2012
149728 146594,9509
146143,9 147046
451,0405 139000
10728,03 10728,03
115090717,4 7,165015
7,165015 jumlah
14384938337 MSE
1106533718
Universitas Sumatera Utara
44
4.7 Peramalan Jumlah Produksi Padi dengan Pemulusan Eksponensian Ganda Linier Satu Parameter dari Brown dengan menggunakan α = 0,6
Tahun X
t
S
’ t
S
” t
a
t
b
t
F
1+m
e
t
|e
t
| e
t 2
P
et
|P
et
| 1998
161600 161600
161600 1999
194956 181613,6
173608,2 189619
12008,16 2000
181688 181658,24
178438,2 184878,3
4830,048 201627,2
-19939,2 19939,2
397571696,6 -10,9744
10,97442 2001
227220 208995,296
196772,5 221218,1
18334,25 189708,3
37511,68 37511,68
1407126136 16,50897
16,50897 2002
229698 221416,9184
211559,1 231274,7
14786,67 239552,4
-9854,38 9854,384
97108884,02 -4,29015
4,290148 2003
135712 169993,9674
186620 153367,9
-24939,1 246061,4
-110349 110349,4
12176984784 -81,3114
81,31144 2004
142018 153208,3869
166573 139843,7
-20047 128428,8
13589,2 13589,2
184666374 9,568647
9,568647 2005
143418 147334,1548
155029,7 139638,6
-11543,3 119796,7
23621,26 23621,26
557963955,7 16,47022
16,47022 2006
152013 150141,4619
152096,8 148186,2
-2932,95 128095,3
23917,74 23917,74
572058116,2 15,73401
15,73401 2007
149447 149724,7848
150673,6 148776
-1423,19 145253,2
4193,787 4193,787
17587853,1 2,806204
2,806204 2008
150269 150051,3139
150300,2 149802,4
-373,357 147352,8
2916,192 2916,192
8504176,498 1,940648
1,940648 2009
144530 146738,5256
148163,2 145313,8
-2137,02 149429,1
-4899,05 4899,052
24000713,36 -3,38964
3,389644 2010
144618 145466,2102
146545 144387,4
-1618,2 143176,8
1441,167 1441,167
2076963,551 0,996534
0,996534 2011
140881 142715,0841
144247,1 141183,1
-2297,95 142769,2
-1888,22 1888,218
3565366,052 -1,34029
1,340293 2012
149728 146922,8336
145852,5 147993,1
1605,468 138885,2
10842,84 10842,84
117567158,8 7,241691
7,241691 jumlah
15566782178 MSE
1197444783
Universitas Sumatera Utara
45
4.8 Peramalan Jumlah Produksi Padi dengan Pemulusan Eksponensian Ganda Linier Satu Parameter dari Brown
dengan menggunakan α = 0,7
Tahun X
t
S
’ t
S
” t
a
t
b
t
F
1+m
e
t
|e
t
| e
t 2
P
et
|P
et
| 1998
161600 161600
161600 1999
194956 184949,2
177944,4 191954
16344,44 2000
181688 182666,36
181249,8 184082,9
3305,344 208298,4
-26610,4 26610,4
708113388,2 -14,6462
14,64621 2001
227220 213853,908
204072,7 223635,1
22822,89 187388,3
39831,72 39831,72
1586565918 17,53002
17,53002 2002
229698 224944,7724
218683,1 231206,4
14610,47 246458
-16760 16760,03
280898672,6 -7,29655
7,296551 2003
135712 162481,8317
179342,2 145621,4
-39340,9 245816,9
-110105 110104,9
12123083279 -81,1313
81,13127 2004
142018 148157,1495
157512,7 138801,6
-21829,6 106280,5
35737,48 35737,48
1277167368 25,16405
25,16405 2005
143418 144839,7449
148641,6 141037,9
-8871,05 116972,1
26445,93 26445,93
699386988,7 18,43975
18,43975 2006
152013 149861,0235
149495,2 150226,8
853,5803 132166,8
19846,18 19846,18
393870955,3 13,05558
13,05558 2007
149447 149571,207
149548,4 149594
53,2026 151080,4
-1633,42 1633,424
2668073,591 -1,09298
1,092979 2008
150269 150059,6621
149906,3 150213
357,8793 149647,2
621,7893 621,7893
386621,876 0,413784
0,413784 2009
144530 146188,8986
147304,1 145073,7
-2602,17 150570,9
-6040,92 6040,918
36492693,88 -4,1797
4,179699 2010
144618 145089,2696
145753,7 144424,8
-1550,39 142471,5
2146,488 2146,488
4607410,684 1,484247
1,484247 2011
140881 142143,4809
143226,6 141060,4
-2527,17 142874,4
-1993,42 1993,425
3973741,477 -1,41497
1,41497 2012
149728 147452,6443
146184,8 148720,5
2958,264 138533,2
11194,76 11194,76
125322681,6 7,476732
7,476732 jumlah
17242537793 MSE
1326349061
Universitas Sumatera Utara
46
4.9 Peramalan Jumlah Produksi Padi dengan Pemulusan Eksponensian Ganda Linier Satu Parameter dari Brown dengan menggunakan α = 0,8
Tahun X
t
S
’ t
S
” t
a
t
b
t
F
1+m
e
t
|e
t
| e
t 2
P
et
|P
et
| 1998
161600 161600
161600 1999
194956 188284,8
182947,8 193621,8
21347,84 2000
181688 183007,36
182995,5 183019,3
47,616 214969,6
-33281,6 33281,6
1107664899 -18,318
18,318 2001
227220 218377,472
211301,1 225453,9
28305,61 183066,9
44153,12 44153,12
1949498006 19,43188
19,43188 2002
229698 227433,8944
224207,3 230660,5
12906,26 253759,5
-24061,5 24061,49
578955204,8 -10,4753
10,47527 2003
135712 154056,3789
168086,6 140026,2
-56120,8 243566,7
-107855 107854,7
11632640626 -79,4732
79,47324 2004
142018 144425,6758
149157,9 139693,5
-18928,7 83905,43
58112,57 58112,57
3377070969 40,91916
40,91916 2005
143418 143619,5352
144727,2 142511,9
-4430,66 120764,8
22653,22 22653,22
513168258,9 15,79524
15,79524 2006
152013 150334,307
149212,9 151455,7
4485,686 138081,2
13931,78 13931,78
194094608,3 9,164864
9,164864 2007
149447 149624,4614
149542,1 149706,8
329,2608 155941,4
-6494,42 6494,415
42177426,91 -4,34563
4,345631 2008
150269 150140,0923
150020,5 150259,7
478,3569 150036
232,9626 232,9626
54271,57941 0,15503
0,15503 2009
144530 145652,0185
146525,7 144778,3
-3494,79 150738
-6208,04 6208,038
38539740,18 -4,29533
4,295329 2010
144618 144824,8037
145165 144484,6
-1360,73 141283,5
3334,466 3334,466
11118664,54 2,305706
2,305706 2011
140881 141669,7607
142368,8 140970,7
-2796,18 143123,9
-2242,89 2242,892
5030564,542 -1,59205
1,592047 2012
149728 148116,3521
146966,8 149265,9
4598,037 138174,5
11553,46 11553,46
133482543,2 7,716302
7,716302 jumlah
19583495782 MSE
1506422752
Universitas Sumatera Utara
47
4.10 Peramalan Jumlah Produksi Padi dengan Pemulusan Eksponensian Ganda Linier Satu Parameter dari Brown
dengan menggunakan α = 0,9
Tahun X
t
S
’ t
S
” t
a
t
b
t
F
1+m
e
t
|e
t
| e
t 2
P
et
|P
et
| 1998
161600 161600
161600 1999
194956 191620,4
188618,4 194622,4
27018,36 2000
181688 182681,24
183275 182087,5
-5343,41 221640,8
-39952,8 39952,8
1596226228 -21,9898
21,98978 2001
227220 222766,124
218817 226715,2
35542,05 176744,1
50475,88 50475,88
2547814462 22,21454
22,21454 2002
229698 229004,8124
227986 230023,6
9169,025 262257,3
-32559,3 32559,3
1060107756 -14,1748
14,17483 2003
135712 145041,2812
153335,8 136746,8
-74650,3 239192,6
-103481 103480,6
10708238302 -76,2502
76,25016 2004
142018 142320,3281
143421,9 141218,8
-9913,89 62096,53
79921,47 79921,47
6387441265 56,27559
56,27559 2005
143418 143308,2328
143319,6 143296,9
-102,274 131304,9
12113,1 12113,1
146727192,9 8,446011
8,446011 2006
152013 151142,5233
150360,2 151924,8
7040,634 143194,6
8818,405 8818,405
77764272,33 5,801086
5,801086 2007
149447 149616,5523
149690,9 149542,2
-669,31 158965,4
-9518,45 9518,45
90600889,21 -6,36911
6,369114 2008
150269 150203,7552
150152,5 150255
461,5516 148872,9
1396,126 1396,126
1949167,695 0,929084
0,929084 2009
144530 145097,3755
145602,9 144591,9
-4549,59 150716,6
-6186,59 6186,59
38273899,65 -4,28049
4,280489 2010
144618 144665,9376
144759,6 144572,2
-843,253 140042,3
4575,721 4575,721
20937219,73 3,164005
3,164005 2011
140881 141259,4938
141609,5 140909,5
-3150,12 143729
-2847,99 2847,99
8111046,819 -2,02156
2,021557 2012
149728 148881,1494
148154 149608,3
6544,478 137759,4
11968,64 11968,64
143248458,4 7,993592
7,993592 jumlah
22827440159 MSE
1755956935
Universitas Sumatera Utara
48
4.11 Peramalan Jumlah Produksi Padi dengan Pemulusan Eksponensian Ganda Linier Satu Parameter dari Brown dengan menggunakan α = 0,2
Tahun X
t
S
’ t
S
” t
a
t
b
t
F
1+m
e
t
|e
t
| e
t 2
P
et
|P
et
| 1998
161600 161600
161600 1999
194956 164935,6
161933,6 167937,6
333,56 2000
181688 166610,84
162401,3 170820,4
467,728 168271,2
13416,8 13416,8
180010522,2 7,384527
7,384527 2001
227220 172671,756
163428,3 181915,2
1027,047 171288,1
55931,88 55931,88
3128375200 24,61574
24,61574 2002
229698 178374,3804
164922,9 191825,8
1494,605 182942,2
46755,78 46755,78
2186102589 20,35533
20,35533 2003
135712 174108,1424
165841,5 182374,8
918,5203 193320,4
-57608,4 57608,43
3318730746 -42,449
42,44903 2004
142018 170899,1281
166347,2 175451
505,7668 183293,3
-41275,3 41275,35
1703654135 -29,0635
29,06346 2005
143418 168151,0153
166527,6 169774,4
180,3789 175956,8
-32538,8 32538,8
1058773283 -22,6881
22,68808 2006
152013 166537,2138
166528,6 166545,9
0,960839 169954,8
-17941,8 17941,8
321908335 -11,8028
11,80281 2007
149447 164828,1924
166358,5 163297,9
-170,037 166546,8
-17099,8 17099,82
292403918,4 -11,4421
11,44206 2008
150269 163372,2732
166059,9 160684,6
-298,626 163127,8
-12858,8 12858,82
165349215,2 -8,5572
8,5572 2009
144530 161488,0458
165602,7 157373,4
-457,186 160386
-15856 15856,02
251413290,3 -10,9707
10,97074 2010
144618 159801,0413
165022,5 154579,5
-580,168 156916,2
-12298,2 12298,19
151245438,3 -8,50391
8,503913 2011
140881 157909,0371
164311,2 151506,9
-711,351 153999,4
-13118,4 13118,36
172091500 -9,31166
9,311664 2012
149728 157090,9334
163589,2 150592,7
-722,027 150795,5
-1067,52 1067,524
1139608,27 -0,71298
0,712976 149870,7
jumlah 12931197782
149148,7 MSE
994707521,7
Universitas Sumatera Utara
49
BAB 5
IMPLEMENTASI SISTEM
5.1. Pengertian Implementasi Sistem
Kategori