V H ASI L D AN PEM BAH ASAN

© 2003 Digit ized by USU digit al libr ar y 22 No Var iabel Definisi Oper asional 5 Kebiasaan m er ok ok Der aj at m er ok ok y ang diny at ak an dalam indek s Br ink m an y ait u hasil per k alian ant ar a lam a m er ok ok dalam t ah u n den gan j u m lah bat an g r ok ok y ang hisap dalam sehar i. Pero kok ringan : I B 1 – 2 0 0 Per ok ok sedang : I B 2 0 1 – 6 0 0 Per ok ok r ingan : I B 600 6 Masa k er j a Masa k er j a dalam t ahun sebagai pek er j a k ilan g padi 7 Bat uk k r onik Bat uk ham pir sepanj ang har i sek ur ang – k ur angny a ber langsung 3 bulan dalam set ahun dan selam a 2 t ahun paling k ur ang 2 t ahun ber t ur ut – t u r u t . 8 Br onk it is k r onik Gej ala k linis ber upa bat uk ber dahak y ang t er j adi ham pir set iap har i selam a paling sedik it 3 bu lan dalam set ah u n dan ber lan gsu n g palin g k ur ang 2 t ahun ber t ur ut – t ur ut . 9 Em fise m a Pender it a dengan gej ala bat uk sesak , pada pem er ik saan suar a napas v esik uler m elem ah per k usi par u hiper sonor . 10 Asm a Ser angan sesak nafas y ang diser t ai m engi dengan at au t anpa bat uk .

BAB I V H ASI L D AN PEM BAH ASAN

I V . 1 . H a sil d a n Pe n e lit ia n Hasil in i dilak u k an di k ilan g padi Kecam at an Bam bel Kabu pat en Aceh Tenggar a y ang ber langsung sej ak bulan Mei 2 0 0 0 sam pai selesai . Suby ek penelit ian adalah par a pek er j a k ilang padi PKP y ang m em enuhi k r it er ia pener im aan, di bagi dalam 4 kelom pok y ait u : Pek er j a Kilang Padi Yang Tidak Mer ok ok PKPTMR , Pek er j a Kilan g Padi Yan g Mer ok ok Rin gan PKPMRR , Pek er j a Kilan g Padi Yan g Mer ok ok Ber at PKPMRB . Masing – m asing k elom pok sebany ak 15 or ang. © 2003 Digit ized by USU digit al libr ar y 23 Tabel I Jum lah PKP ber dasar k an Jenis k elam in TMR MRR MRS MRB To t al PKP Jenis Kelam in Jlh org Jlh org Jlh org Jlh org Jlh org Laki – lak i 11 18, 3 15 25 15 25 15 25 56 93,3 Wan it a 4 6, 7 - - - - - - 4 6,7 To t al 15 25 15 25 15 25 15 25 60 100 Ket er angan : PKP : Pek er j a Kilan g Padi TMR : Tidak Merokok MRR : Mer ok ok r ingan MRS : Mer ok ok sedang MRB : Merokok berat Pada t abel I dapat dilihat dar i j um lah PKP y ang dit elit i t er dir i dar i lak i – lak i 56 or ang 93.,3 dan per em puan 6,7 Tabel I I Jum lah PKP ber dasar k an k elo m pok um ur TMR MRR MRS MRB To t al PKP Kel Um u r Jlh or g Jlh 0rg Jlh org Jlh org Jlh org 25 – 29 3 5,00 3 5,00 1 1, 67 1 1,67 8 1 3 , 3 3 30 – 34 - - 3 5,00 1 1, 67 5 8,33 9 1 5 , 0 0 35 - 39 2 3,30 4 6,67 4 6, 67 4 6,67 14 2 3 , 3 4 40 – 44 - - 1 1,67 - - 2 3,33 3 5,00 45 – 49 5 8,33 2 3,33 4 6, 67 - - 11 1 8 , 3 3 50 – 55 5 8,33 2 3,33 5 8, 33 3 5,00 15 2 5 , 0 0 To t al 15 2 5 , 0 0 15 25,0 15 25, 0 15 25,0 60 100,00 Ket er angan : PKP : Pek er j a Kilang Padi TMR : Tidak Merokok MRR : Mer ok ok r ingan MRS : Mer ok ok sedang MRB : Merokok berat Pada t abel I I dapat dilihat , ber dasar k an k elom pok um ur n = 6 0 dapat dilihat bahw a Kelom pok Um ur 50 – 55 t ahun y ait u : sebany ak 15 or ang 25 adalah k elom pok y ang palin g bany ak bek er j a sebagai PKP, y ang paling sedik it adalah y ang berum ur 40 – 44 t ahun sebany ak 3 or ang 5 © 2003 Digit ized by USU digit al libr ar y 24 Tabel I I I Jum lah PKP ber dasar k an Kelom pok Pendidik an TMR MRR MRS MRB To t al PKP Tk t . Pen didik an Jlh org Jlh or g Jlh org Jlh org Jlh org 0 Tdk Sekolah 2 3,33 1 1,67 3 5,00 - - 6 10 1 SD 4 6,67 1 1,67 5 7 1 1 , 6 6 17 26,33 2 SLTP 6 10,0 9 1 5 , 0 0 3 5,00 4 6, 67 22 36,67 3 SLTA 3 5,00 4 6,67 3 5,00 4 6, 67 14 23,33 4 PT - - - - 1 1,67 - - 1 1, 67 To t al 15 25,0 15 25, 0 0 15 25,0 15 2 5 , 0 0 60 100 Ket er angan : PKP : Pek er j a Kilang Padi TMR : Tidak Merokok MRR : Mer ok ok r ingan MRS : Mer ok ok sedang MRB : Merokok berat Pada t abel I I I dapat dilihat ber dasar k an Kelom pok Tingk at Pendidik an n = 60 bahw a k elom pok t ingk at pendidik an SLTP sebany ak 22 or ang 36,67 k elom pok y ang paling bany ak bek er j a sebagai PKP dan y ang paling sedik it adalah y ang ber t ingk at pendidik an PT sebany ak 1 or ang 1, 67 . Tabel I V Jum lah PKP ber dasar k an Kelom pok Lam a Masa Ker j a TMR MRR MRS MRB To t al PKP Masa Ker j a Thn Jlh org Jlh org Jlh org Jlh org Jlh org 2 – 6 4 6,67 7 1 1 , 6 7 5 8,33 1 1, 67 17 2 8 , 3 4 7 – 11 4 6,67 3 5,00 4 6,67 4 6, 67 15 2 5 , 0 0 12 – 16 1 1,67 1 1,67 2 3,33 5 8, 34 9 1 5 , 0 0 17 – 21 2 3,33 3 5, 00 - - - - 5 8, 33 22 - 26 3 5,00 - - 3 5,00 2 3, 33 8 1 3 , 3 3 27 – 31 1 1,67 1 1,67 1 1,67 1 1, 67 4 6, 67 32 - 36 - - - - - - 2 3, 33 2 3, 33 To t al 15 2 5 , 0 0 15 2 5 , 0 0 15 2 5 , 0 0 15 25, 0 60 100 Ket er angan : PKP : Pek er j a Kilang Padi TMR : Tidak Merokok MRR : Mer ok ok r ingan MRS : Mer ok ok sedang MRB : Merokok berat Pada t ebel I V dapat dilihat ber dasar k an Kelom pok Masa Ker j a n = 6 0 bahw a m asa kerj a 2 – 6 t ahun y ait u sebany ak 17 or ang 25, 34 k elom pok y ang paling ban y ak bek er j a sebagai PKP dan y an g palin g sedik it adalah y ang m asa k er j any a 3 2 – 36 t ahun sebany ak 2 or ang 3, 33 . Tabel V Kelainan Faal Par u PKP © 2003 Digit ized by USU digit al libr ar y 25 TMR MRR MRS MRB To t al Kelainan Faal Paru Jlh org Jlh or g Jlh org Jlh org Jlh org Obst r uk si r ingan 1 1,67 - - 4 6, 67 - - 5 8,33 Obst r uk si Sedang 1 1,67 - - - - 2 3,33 3 5,00 Obst r uk si Ber at - - - - - - - - - - Rest r ik si Ringan - - 1 1,67 5 8, 33 - - 6 10,0 Rest r ik si Sedang - - - - 1 1, 67 - - 1 1,67 Rest r iksi Ber at - - - - - - - - - - Cam pur an 6 1 0 , 0 0 13 2 1 , 6 7 3 5, 00 12 20,0 34 56,6 7 Norm al 7 1 1 , 6 6 1 1,67 2 3, 33 1 1,67 11 18,3 3 Ju m lah 15 2 5 , 0 0 15 2 5 , 0 0 15 25,00 15 25,0 60 100 Ket er angan : PKP : Pek er j a Kilang Padi TMR : Tidak Merokok MRR : Mer ok ok r ingan MRS : Mer ok ok sedang MRB : Merokok berat Pada t abel V dapat dilihat Kelainan Faal Par u um um ny a adalah cam pur an y ang m ana TMR 6 or ang 10, 00 , MRR 13 or ang 21, 67 , dan MRB 12 or ang 20, 00 , k ecuali pada k elom pok MRS t er lihat y ang t er bany ak pada k elom pok Rest r ik si r ingan y ait u sebany ak 5 or ang 8, 33 . Tabel VI Keluhan Suby ek t if Bat uk , Dahak , dan Sesak Pada PKP TMR MRR MRS MRB To t al Keluhan Jlh org Jlh org Jlh org Jlh org Jlh or g Bat u k 1 1, 67 2 3, 33 2 3,33 - - 5 8,33 Dah ak 5 8, 33 1 1, 67 2 3,33 5 8,33 13 2 1 , 6 7 Sesak - - - - - - - - - - Bat u k + Dah ak 3 5, 00 1 1, 67 3 5,00 3 5,00 10 1 6 , 6 3 Bat u k + Sesak - - - - - - - - - - Dahak + Sesak - - - - 1 - 1 1,67 1 1,67 Bat uk + Dahak + Sesa k - - 1 1, 67 2 - 2 3,33 3 5,00 Tak ada k eluhan 6 10, 0 10 16,67 4 13,33 4 6,67 28 4 6 , 6 7 Ju m lah 15 25, 0 15 25, 00 15 25,00 15 25,0 60 100 © 2003 Digit ized by USU digit al libr ar y 26 Ket er angan : PKP : Pek er j a Kilang Padi TMR : Tidak Merokok MRR : Mer ok ok r ingan MRS : Mer ok ok sedang MRB : Merokok berat Pada t abel VI dapat dilihat k eluhan subj ek t if pada PKP n = 6 0 um um ny a t idak ada k eluhan, y ait u seban y ak 28 or ang 46, 67 nam un y ang m engeluh ber dahak t anpa ada bat uk dan sesak sebany ak 13 or ang 21,67 . Tabel VI I Dist r ibusi Per sent ase Kapasit as Vit al Pada Kelom pok PKP y ang TMR, MRR, MRS dan MRB KV KEL. TMR KV KEL. MRR KV KEL. MRS KV KEL. MRB 56 57 53 56 66 60 54 57 73 60 55 59 75 60 62 60 76 61 74 60 76 64 76 61 78 68 76 61 80 69 77 63 84 70 79 64 86 72 81 65 89 74 82 68 93 75 82 73 95 75 84 92 96 77 94 92 98 80 94 96 Ket er angan : PKP : Pek er j a Kilang Padi T MR : Tidak Merokok MRR : Mer ok ok r ingan MRS : Mer ok ok sedang MRB : Merokok berat KV : Kapasit as Vit al KEL : Kelom pok Pada t abel VI I dengan m enggunak an uj i st at ist ik Anov a k = 4, n = 15. N = 6 0 m enunj uk k an per bedaan ber m ak na ant ar a faal Par u PKP y ang m er ok ok dibanding y ang t idak m er ok ok ar t iny a Ho ny a dit er im a at au Faal Par u PKP dit inj au dar i KV y ang m er ok ok lebih bur uk dar i pada faal par u PKP y ang t idak m er ok ok P = 0,05 . Sem en t ar a u j i st at ist ik KV PKP an t ar a k elom pok TMR, MRR, MRS, dan MRB d i uj i dengan uj i st at ist ik Scheffe t er ny at a di dapat faal par u PKP per ok ok lebih r ingan © 2003 Digit ized by USU digit al libr ar y 27 lebih bur uk dar i pada faal par u y ang t idak m er ok ok , faal par u PKP r ok ok sedang lebih bu r u k dar i pada f aal par u PKP per ok ok r in gan dan f aal par u PKP per ok ok ber at lebih bur uk dar i pada faal par u PKP per ok ok sedang. Tabel VI I I Dist r ibusi Per sent ase Kapasit as Vit al Pak sa Pada Kelom pok PKP y ang TMR, MRR, MRS dan MRB Kv KEL. TMR KV KEL. MRR KV KEL. MRS KV KEL. MRB 42 39 55 37 48 40 57 53 50 43 58 53 51 52 60 53 52 58 60 53 65 59 60 54 67 59 61 55 69 60 68 56 69 63 76 56 72 64 82 56 75 65 82 57 76 66 86 59 77 69 91 60 79 76 96 67 83 85 104 85 Ket er angan : PKP : Pek er j a Kilang Padi TMR : Tidak Merokok MRR : Mer ok ok r ingan MRS : Mer ok ok sedang MRB : Merokok berat KV : Kapasit as Vit al KEL : Kelom pok Pada t abel VI I I dengan m enggunakan uj i st at ist ik Anova k = 4, n = 15. N = 60 secar a st at ist ik m enunj uk k an per bedaan ber m ak na ant ar a faal Par u PKP y ang m er ok ok dibanding y ang t idak m er ok ok ar t iny a Ho ny a dit er im a at au Faal Par u PKP dit inj au dar i KV y ang m er ok ok lebih bur uk dar i pada faal par u PKP y ang t idak m er ok ok P = 0,05 . Sem en t ar a u j i st at ist ik KV PKP an t ar a k elom pok TMR, MRR, MRS, dan MRB di u j i den gan u j i st at ist ik Scheffe t er ny at a di dapat faal par u PKP per ok ok r ingan t er lihat per bedaan y ang ber m ak na dibanding dengan PKP y ang t idak m er ok ok , ar t iny a faal par u y ang t idak per ok ok , t et api faal par u PKP per ok ok sedang t idak lebih bur uk dar i pada faal par u PKP per ok ok r in gan . Sem en t ar a faal par u per ok ok ber at t idak lebih bur uk dar i pada faal bar u PKP per ok ok sedang. © 2003 Digit ized by USU digit al libr ar y 28 Tabel I X Dist r ibusi Per sent ase Volum e Ex pir at or i Pak sa Det ik Per t am a VEP 1 Pada Kelom pok PKP y ang TMR, MRR, MRS dan MRB VEP 1 KEL. TMR VEP 1 KEL. MRR VEP 1 KEL. MRS VEP 1 KEL. MRB 41 45 65 40 52 45 67 51 52 48 68 53 54 50 70 54 59 56 71 56 61 59 72 57 66 60 72 57 68 64 73 58 63 65 75 58 77 65 76 59 78 65 80 61 81 67 85 61 88 74 92 64 90 76 96 68 91 80 102 85 Ket er angan : PKP : Pek er j a Kilang Padi TMR : Tidak Merokok MRR : Mer ok ok r ingan MRS : Mer ok ok sedang MRB : Merokok berat VEP 1 : Volum e Expirat ori Paksa Det ik Pert am a KEL : Kelom pok Pada t abel I X dengan m enggunak an uj i st at ist ik ANOVA k = 4, n = 15, N = 60 m enunj uk k an per bedaan ber m ak na ant ar a faal par u PKP y ang m er ok ok diban din g y an g t idak m er ok ok , ar t in y a Ho n y a dit er im a at au faal par u PKP di t in j au dar i VEP 1 y ang m er ok ok lebih bur uk dar i pada faal par u PKP y ang t idak m er ok ok Sem ent ar a uj i st at ist ik VEP 1 PKP ant ar a k elom pok TMR, MRR, MRS, dan MRB diuj i dengan uj i st at ist ik Scheffe, t er ny at a didapat faal par u PKP r ok ok r ingan lebih bur uk dar i pada faal par u y ang t idak m er ok ok , faal par u PKP per ok ok sedang lebih bu r u k dar i pada faal par u PKP per ok ok r ingan dan faal par u per ok ok ber at lebih bur uk dar i pada faal par u PKP per ok ok sedang. © 2003 Digit ized by USU digit al libr ar y 29 Tabel X Dist r ibusi Per sent ase Rasio VEP 1 KVP Pada Kelom pok PKP y ang TMR, MRR, MRS, dan MRB RATI O VEP 1 KVP KEL. TMR RATI O VEP 1 KVP KEL.MRR RATI O VEP 1 KVP KEL. MRS RATI O VEP 1 KVP KEL. MRB 54 73 74 80 79 76 79 80 81 79 81 87 85 88 83 90 87 89 92 90 88 89 93 91 89 92 93 92 91 93 95 93 91 97 96 94 91 97 96 94 92 98 98 95 94 98 99 97 95 98 101 97 96 100 105 99 100 104 114 99 Ket er angan : PKP : Pek er j a Kilang Padi TMR : Tidak Mer ok ok MRR : Mer ok ok r ingan MRS : Mer ok ok sedang MRB : Mer ok ok ber at VEP 1 KVP : Volum e Ex pir at or i Pak sa Det ik Per t am a Kapasit as Vit al Pak sa KEL : Ke lom p ok Pada t abel X dengan m enggunakan uj i st at ist ik ANOVA k = 4, n = 15, N = 60 m enunj uk k an per bedaan ber m ak na ant ar a faal par u PKP y ang m er ok ok dibanding y ang t idak m er ok ok , ar t iny a Ho ny a dit er im a at au faal par u PKP dit inj au dar i angk a per bandingan VEP1 dengan KVP r asio VEP1 KVP y ang m er ok ok lebih bur uk dar i pada faal bar u PKP y ang t idak m er ok ok . Sem ent ar a uj i st at ist ik VEP1 KVP an t ar a k elom pok TMR, MRR, MRS, dan MRB di u j i den gan u j i st at ist ik Scheffe, t er ny at a di dapat faal par u PKP per ok o k r ingan lebih bur uk dar i pada faal par u PKP per ok ok r ingan dan faal par u per ok ok ber at lebih bur uk dar i pada faal par u PKP per ok ok sedang. © 2003 Digit ized by USU digit al libr ar y 30 Tabel XI Dist r ibusi Per sent ase Ar us Puncak AP Pada Kelom pok PKP y ang TMR, MRR, MRS, dan MRB. AP KEL. TMR AP KEL. MRR AP KEL. MRS AP KEL. MRB 44 38 56 43 59 57 60 53 59 59 78 54 60 71 72 67 60 71 73 70 75 71 73 73 77 72 79 73 79 73 83 75 80 74 83 75 82 76 84 77 83 82 89 78 84 82 92 79 85 83 94 79 95 89 96 81 96 90 111 84 Ket er angan : PKP : Pek er j a Kilang Padi TMR : Tidak Merokok MRR : Mer ok ok r ingan MRS : Mer ok ok sedang MRB : Merokok berat AP : Ar us Puncak KEL : Kelom pok Pada t abel XI dengan m enggunak an uj i st at ist ik Anov a k = 4, n = 15, N = 6 0 secar a st at ist ik t idak m enunj uk k an per bedaan ber m ak na ant ar a faal par u PKP y ang m er ok ok dibanding y ang t idak m er ok ok , ar t iny a Ho ny a dit olak at au faal par u PKP dit inj au dar i angk a per bandingan AP y ang m er ok ok t idak lebih bur uk dar i pada faal paru PKP yang t idak m e r okok. P = 0,05 Sem ent ar a uj i st at ist ik AP PKP ant ar a k elom pok TMR, MRR, MRS, dan MRB di uj i dengan st at ist ik Schefee, t er ny at a di dapat faal par u PKP per ok ok r ingan lebih bur uk dar i pada faal par u y ang t idak m er ok ok , faal par u PKP per ok ok sedang lebih bu r u k dar i pada faal par u PKP per ok ok r in gan , sem en t ar a faal par u per ok ok ber at t idak lebih bur uk dar i pada faal par u PKP per ok ok sedang. I V . 2 . Pe m b a h a sa n Kecam at an Bam bel adalah salah sat u k ecam at an dar i 9 k ecam at an di Kabu pat en Aceh Ten ggar a, t er let ak di t an ah Alas lu asn y a ± 1 0 0 , 5 5 0 Ha dengan j u m lah pen du du k ± 2 8 . 9 1 3 j iw a. Pada u m u m n y a t an am – t an am an y an g t u m b u h d i sana sangat bany ak , nam un y ang t er bany ak adalah padi, buah – buahan dan say ur – say ur an. Kar ena k esubur an t anahny a m asy ar ak at di set iap desa m asih bany ak pet ani – pet an i padi y an g belu m m em ak ai pu pu k . Ju m lah lah an y an g di t an am i padi © 2003 Digit ized by USU digit al libr ar y 31 ± 4.950 Ha, dengan hasil 19. 555 t on t ahun, j um lah k ilang padi = 17 buah dan j um lah pek er j a k ilang padi : 175 or ang. 4 6 Subj ek y ang dit elit i ber j um lah 60 or ang t abel I y ang dibagi dalam 4 k elom pok y ait u pek er j a k ilang padi y ang t idak per ok ok n= 15 , pek er j a k ilang padi y ang m er ok ok r ingan n = 15 , t er dir i dar i 56 or ang 93,3 lak i – lak i dan 4 or ang w anit a 6 , 7 per em puan y ang m em enuhi k r it er ia. Tidak ada dij um pai sat u pun pek er j a k ilang padi per em puan y ang m er ok ok m ungk in k ar ena di Aceh Tenggar a m asih t abu m elih at per em pu an y an g m er ok ok . Sedik it n y a j u m lah per em pu an pek er j a k ilang padi m ungk in k ar ena pek er j aan di k ilang padi um um ny a pek er j aan y ang ber at , k ar ena um um ny a per alat an - per alat an di k ilang padi di negar a – negar a ber k em bang seper t i negar a k it a ini m asih m em ak ai per alat an – per alat an y ang ber sifat k onv ensional. Tidak dit em uk an per bedaan y ang ber m ak na ant ar a faal par u ant ar lak i – lak i dan per em puan y ang per ok ok at aupun t idak m er ok ok dan j uga t idak dij um pai y ang ber m ak na ant ar a beber apa r as suk u . 47 Ber dasar k an k elom pok um ur t abel I I t er ny at a t er bany ak adalah k elom pok um ur 50 – 55 t ahun y ait u sebany ak 15 or ang 25 . Sesuai de ngan populasi pet ani pem ilik dan pek er j a di US m asih di dom inasi or ang t ua. Ber beda dengan lingk ungan indust r i lainny a, pet ani ser ing t er us- m ener us bek er j a sam pai ber um ur 65 t ahun. Delapan belas per sen pet ani US ber um ur 65 t ahun. 1 4 Dar i selur uh pek er j a k ilang padi di k ecam at an Bam bel ini dit inj au dar i sudut pendidik an t abel I I I k ebany ak an m asih ber pendidik an r endah set ingk at SD sebany ak 17 or ang 28,33 dan SLT sebany ak 22 or ang 36,67 bahk an 6 or ang 10 t idak sek olah at au t idak t am at SD. Hal inilah k em ungk inan sebagai peny ebab m er ek a t idak m em ak ai per alat an pelindung dir i, m er ek a t idak m enget ahi bahay a ak ibat debu – debu padi dan m er ek a bek er j a sam bil m er ok ok . Dar i segi m asa k er j a t abel I V y ang t er bany ak adalah ant ar a 2 – 6 t ah u n dan 7 – 11 t ahun m asing – m asing 17 orang 28,34 dan 15 orang 25 , m ak a k em ungk inan unt uk m endapat k an peny ak it pneum oconiosis adalah r elat if k ecil pada um um ny a lebih dar i 20 t ahun 48,49 dan sangat dit ent uk an oleh t ingk at papar an polut an at au nilai am bang bat as, nam un unt uk pem buk t ianny a diper luk an penelit ian lebih lanj ut . Jen is k elain an f aal par u t abel V y an g didapat pada PKP n = 6 0 dalam penelit ian ini m er upak an cam pur an 3 4 or ang 5 6 , 6 7 , obst r uk si r ingan 5 or ang 8,33 , obst r uk si sedang 3 or ang 5, 0 dan obst r uk si ber at t idak ada, ser t a kelainan r est r iksi r ingan 6 or ang 10,0 , r est r iksi sedang 1 or ang 1,67 dan faal par uny a dalam bat as nor m al sebany ak 11 or ang 18,33 . Bila k it a lihat pada t abel V t er sebut di at as bahw a pada y ang t idak m er ok ok j uga k it a dapat i k elainan cam pur an 6 or ang y ait u 4 0 dar i y ang t idak m er ok ok . Sem ent ar a y ang m em ilik i faal par u y ang nor m al adalah 7 or ang 4 6 dar i sam pel y ang t idak m er ok ok . Walaupun peny ebab peny ak it salur an nafas k r onis dik et ahui t er bany ak adalah asap r ok ok , nam un br onk it is k r onis dan em fisem a j uga dij um pai 5 – 6 pada or ang – or ang t ua di Am er ik a Ser ik at y ang t idak per nah m er ok ok . Hal ini k ar ena t im bulny a peny ak it salur an nafas k r onik ini selain disebabk an oleh r ok ok , ada beber apa diant ar any a adalah polusi udar a, t er papar lingk ungan ber asap dan j uga fak t or genet ik . 50 Keluhan suby ek t if t abel VI pada penelit ian ini um um ny a adalah t anpa k eluhan: 28 or ang 46, 67 , nam un y ang m engeluh bat uk 5 or ang 8, 33 , dahak 13 or ang 21, 67 , bat uk dan dahak 10 or ang 16, 67 , dahak dan sesak 1 or ang 1,67 , bat uk ber dahak dan sesak sebanyak 3 or ang 5 © 2003 Digit ized by USU digit al libr ar y 32 Bak he P, Eide, GE Hanoa R, Gulsv ile A m elapor k an dar i Nor Way 1985 bahw a pada penelit ian m er ek a t er hadap pr ev alensi gej ala per nafasan pada 4469 or ang y ang t er papar oleh debu at au gas selain dar i debu asbes at au debu per m at a pada lingk ungan k er j a pada populasi um ur adalah : bat uk di pagi har i 20, 4 bat uk k r onik 1 3 , 1 , bat u k ber dah ak 2 7 , 4 , dada ber at at au tidak enak ber nafas 14,7 , k adang – kadang m engi 28,7 , asm a kerj a 5,8 . 5 1 Tim HJM, Jor na dan k aw an – k aw an m elapor k an bahw a t am pak per bedaan y an g ber m ak n a pada gej ala – gej ala per nafasan pada pek er j a m ak anan t er nak hew an dibanding k ont r ol dan pr ev alensi br onk it is k r onis dan per nah m engalam i m engi, m er ek a m endapat k an pada k ont r ol sebany ak 7 dan pada pek er j a didapat 32 . HUV dk k m elapor k an pada pek er j a y ang t er papar debu padi – padian t am pak hubungan y ang er at ant ar a dosis dan r espon t er hadap pr oduk si sput um k r onik dan ber nafas t er asa ber at , VEP1 KVP. 5 2 Dar i t abel VI I , VI I I , I X, X dan XI , apabila faal par u PKP y ang m er ok ok dibandingk an dengan faal par u PKP y ang t idak m er ok ok t er dapat per bedaan y ang ber m ak na bahw a faal par u PKP y ang m er ok ok adalah lebih bur uk , dit inj au dar i KV, KVP, VEP 1 , r asio VEP 1 KVP dan AP. Hal ini sesuai dengan penelit ian dar i Dav id J Ber glund dk k , m elapor k an bahw a t er papar asap t em bak au m er upak an fak t or r esik o y ang ber m ak na t er hadap obst r uk si pada penguk ur a n faal par u. 3 5 Ej v ind Fr ausing Hasen dk k , m elapor k an dalam suat u penelit ian per bandingan par alel ant ar a pek er j a pabr ik asbes y ang t idak m er ok ok , m er ok ok ≤ 2 0 pack – y ear PC , m er ok ok ant ar a 20 – 40 PC dan 40 PC, t er dapat k elainan obst r uk si. Ter ny at a m er ek a m endapat k an, pada k elom pok m ak in bany ak t er papar r ok ok m ak a m ak in ber at der aj at obst r uk siny a. 5 4 Enar son dk k 5 5 m elak uk an t es m et acholin t er hadap 5 0 4 lak i – lak i k ulit put ih y ang ber gelut dengan padi – padian, t er ny at a m er ek a m enem uk an y ang ber sifat hiper esponsif lebih ser ing pada y ang per ok ok dibanding y ang t idak m er ok ok . Kalau k it a bandingk an ant ar a k elom pok TMR, MRR, MRS, dan MRB t er ny at a secar a st at ist ik um um ny a m enunj uk k an m ak in bany ak oby ek m er ok ok , m ak a m ak in bu r u k k eadaan fu n gsi paru n y a.

BAB V KESI M PU LAN D AN SARAN