OPF Data Data Awal Penelitian

29 Lanjutan Tabel 3.5 Idie – Lhoksemauwe 140 167.5 SINGLE HAWK 1 x 240 GIS Listrik - Titi Kuning 7.9 167.5 DOUBLE XLPE 1 x 240 Glugur - Paya Geli 11.9 192.3 DOUBLE DUCK 1 x 300 KIM - Sei Rotan 20.7 335.2 DOUBLE HAWK 2 x 240 Kisaran- Kuala Tanjung 57 167.5 DOUBLE HAWK 1 x 240 Kisaran - Rantau Prapat 101 167.5 SINGLE ACSR 1 x 240 Kuala Tanjung – T. Tinggi 35.7 167.5 DOUBLE ACSR 1 x 240 Langsa - Lhoksemauwe 186 167.5 SINGLE HAWK 1 x 240 Langsa - P. Brandan 78.3 167.5 DOUBLE HAWK 1 x 240 Langsa - Tualang Cut 24.1 167.5 SINGLE HAWK 1 x 240 Labuhan Angin - Sibolga 28 335.2 DOUBLE HAWK 2 x 240 Labuhan - Lamhotma 3.2 167.5 SINGLE HAWK 1 x 240 Mabar - Paya Pasir 5.9 167.5 DOUBLE DUCK 1 x 300 Namorambe - Paya Geli 30.4 192.3 SINGLE DUCK 1 x 300 Namorambe - Titi Kuning 12.4 192.3 SINGLE DUCK 1 x 300 P. Siantar – Porsea 72.5 167.5 DOUBLE HAWK 1 x 240 P. Siantar - Tebing Tinggi 49.4 167.5 SINGLE HAWK 1 x 240 P. Sidempuan- Rantau Prapat 124 167.5 SINGLE HAWK 1 x 240 P. Sidempuan - Sibolga 70.8 167.5 DOUBLE HAWK 1 x 240 Paya Geli - Paya Pasir 21.3 192.3 DOUBLE DUCK 1 x 300 Paya Geli - Titi Kuning 30.4 192.3 SINGLE DUCK 1 x 300 Paya Pasir - Sei Rotan 23.7 192.3 DOUBLE DUCK 1 x 300 Perbaungan - Sei Rotan 36.5 167.5 SINGLE HAWK 1 x 240 Perbaungan - Tebing Tinggi 53.5 167.5 SINGLE HAWK 1 x 240 Porsea – Tarutung 61.7 167.5 DOUBLE HAWK 1 x 240 Renun – Sidikalang 24.9 167.5 SINGLE HAWK 1 x 240 Sei Rotan - Tanjung Morawa 7.8 335.2 SINGLE HAWK 2 x 240 Sei Rotan - Tebing Tinggi 53.5 167.5 SINGLE HAWK 1 x 240 Sei Rotan - Titi Kuning 17.2 192.3 DOUBLE DUCK 1 x 300 Sipan2 - Sipan1 3 167.5 SINGLE HAWK 2 x 240 Sibolga - Sipan1 4.1 167.5 SINGLE ACSR 1 x 240 Sibolga - Sipan2 4.1 167.5 SINGLE ACSR 1 x 240 Sibolga – Tarutung 49.5 167.5 DOUBLE HAWK 1 x 240 Sidikalang - Tarutung 121.9 167.5 SINGLE ACSR 1 x 240 Sidikalang – Tele 40.4 167.5 SINGLE HAWK 1 x 240 Sigli – Naganraya 12 167.5 DOUBLE ACSR 1 x 240 T. Morawa - Kualanamu 12 167.5 DOUBLE HAWK 1 x 240 Tarutung – Tele 81.5 167.5 SINGLE HAWK 1 x 240 Kuala Tanjung - Inalum 12 335.2 DOUBLE ACSR 1 x 240

3.3.4. OPF Data

OPF Data adalah kumpulan data-data masukan PSAT yang mengidentifikasi biaya pembangkitan generator Generator cost di masing- masing bus. Fungsi obyektif biaya pada OPF data dioptimalkan melalui perhitungan pada simulasi PSAT. Generator cost data adalah data fungsi biaya masukan pada Power Sistem Analisis Toolbox yang mengidentifikasi biaya pembangkitan pada masing-masing Universitas Sumatera Utara 30 unit generator. Terdapat dua jenis fungsi biaya yang dapat dimasukkan dalam PSAT yakni fungsi polinomial dan fungsi piecewise linear. Pada penelitian ini, fungsi biaya yang digunakan adalah sesuai data dari PT. PLN Persero P3BS UPB Sumbagut. Fungsi biaya yang digunakan dalam penelitian ini adalah fungsi linear satu variabel yakni berdasarkan biaya pembangkitan seperti pada Tabel 3.6. Tabel 3.6 Biaya Pembangkitan Pada Sistem Kelistrikan Sumbagut Nama Pembangkit Bahan Bakar Bus P Max P Min Biaya Pembangkitan RpkWh PLTD Aggreko HSD Banda Aceh 46 20 2.702,54 PLTD Kurnia HSD Banda Aceh 20 10 2.701,54 PLTD Paya Pisang HSD Banda Aceh 0.8 0.75 2.209,86 PLTD Lueng Bata HSD Banda Aceh 67 7 2.465,48 PLTD Apung HSD Banda Aceh 10 3 2.701,54 PLTD Sari Alam HSD Banda Aceh 5.4 2 2.701,54 PLTD Arti Duta HSD Banda Aceh 7 6.5 2.178,64 PLTU Sigli A HSD Sigli 10 5 2.512,81 PLTU Sigli B HSD Sigli 10 2 2.512,81 PLTD Birun HSD Bireuen 34 8 2.538,62 PLTD Lhoksemauwe_A HSD Lhoksemauwe 15 5 2.535,17 PLTD Lhoksemauwe_B HSD Lhoksemauwe 15 5 2.535,17 PLTD Cut Trueng HSD Lhoksemauwe 3.5 1 2.720,38 PLTD Sewa Cut Trueng HSD Lhoksemauwe 9 4 2.443,84 PLTD Idie HSD Idie 6 4 2.587,91 PLTD Langsa HSD Langsa 12 4 2.470,44 PLTD Tualang Cut HSD Tualang Cut 5 2 2.929,97 PLTG Belawan LOT3 HSD BLWCC 120 60 3.072,32 PLTGU GT 1.1 HSD BLWCC 110 60 2.236,70 PLTGU GT 1.2 HSD BLWCC 130 60 2.695,41 PLTGU GT 2.1 HSD BLWCC 138 60 1.877,37 PLTGU GT 2.2, ST 1.0, 2.0 GAS+HSD BLWCC 400 140 1.637,37 PLTMG Sewa Belawan MFO BLWTU 30 5 3.072,32 PLTD Ake MFO BLWTU 90 30 2.055,62 PLTU Belawan U1 MFO BLWTU 65 10 2.152,55 PLTU Belawan U2 MFO BLWTU 65 10 1.849,27 PLTU Belawan U3 MFO BLWTU 60 10 1.448,12 PLTU Belawan U4 MFO BLWTU 65 10 1.501,00 PLTG GPP 7 HSD Paya Pasir 35 5 2.345,59 PLTD Paya Pasir Sewa2 HSD Paya Pasir 13 4 2.526,00 PLTD Paya Pasir Sewa BBC HSD Paya Pasir 20 10 2.580,60 PLTD Paya Pasir Sewa BGP HSD Paya Pasir 41 15 2.580,60 GGL3 HSD Glugur 12 5 2.688,60 PLTD Titi Kuning 3 HSD Titi Kuning 2.5 2.4 2.929,97 PLTD Titi Kuning 6 HSD Titi Kuning 2.7 2.6 2.929,97 PLTP Sibayak Panas bumi Berastagi 18.8 2 407,67 PLTA Renun 1 Air Renun 41 5 5,00 PLTA Renun 2 Air Renun 41 5 5,00 PLTMH Parlilitan Air Tarutung 10.56 3.6 5,00 PLTMH Hutaraja Air Tarutung 5.28 1.8 5,00 PLTA Asahan 1 Air Porsea 90 25 403,29 PLTA Asahan 2 Air Porsea 90 25 403,29 Universitas Sumatera Utara 31 Lanjutan Tabel 3.6 PLTMH Sei Silau Air P. Siantar 8.8 3 541,26 PLTU Evergreen Batu bara KIM 2 0.5 787,20 PLTU Growth Asia 1 dan 2 Biomass KIM 20 5 2.587,91 PLTU Growth Sumatera1 Biomass KIM 12 5 2.587,91 PLTU Growth Sumatera2 Biomass KIM 6 3 2.587,91 PLTA Tangga Air Inalum 324.4 10 400,63 PLTA Siguragura Air Inalum 292.8 10 400,63 PLTMH Raisan Air Sibolga 5 4 5,00 PLTA Sipan1 Air Sipan 1 33 5 5,00 PLTA Sipan2 Air Sipan 2 17 1 5,00 PLTU Lab. Angin 1 Batu bara Labuhan Angin 115 5 502,30 PLTU Lab Angin 2 Batu bara Labuhan Angin 115 5 502,30

3.4. Prosedur Penelitian