29
Lanjutan Tabel 3.5
Idie – Lhoksemauwe
140 167.5
SINGLE HAWK 1 x 240
GIS Listrik - Titi Kuning 7.9
167.5 DOUBLE
XLPE 1 x 240 Glugur - Paya Geli
11.9 192.3
DOUBLE DUCK 1 x 300
KIM - Sei Rotan 20.7
335.2 DOUBLE
HAWK 2 x 240 Kisaran- Kuala Tanjung
57 167.5
DOUBLE HAWK 1 x 240
Kisaran - Rantau Prapat 101
167.5 SINGLE
ACSR 1 x 240 Kuala Tanjung
– T. Tinggi 35.7
167.5 DOUBLE
ACSR 1 x 240 Langsa - Lhoksemauwe
186 167.5
SINGLE HAWK 1 x 240
Langsa - P. Brandan 78.3
167.5 DOUBLE
HAWK 1 x 240 Langsa - Tualang Cut
24.1 167.5
SINGLE HAWK 1 x 240
Labuhan Angin - Sibolga 28
335.2 DOUBLE
HAWK 2 x 240 Labuhan - Lamhotma
3.2 167.5
SINGLE HAWK 1 x 240
Mabar - Paya Pasir 5.9
167.5 DOUBLE
DUCK 1 x 300 Namorambe - Paya Geli
30.4 192.3
SINGLE DUCK 1 x 300
Namorambe - Titi Kuning 12.4
192.3 SINGLE
DUCK 1 x 300 P. Siantar
– Porsea 72.5
167.5 DOUBLE
HAWK 1 x 240 P. Siantar - Tebing Tinggi
49.4 167.5
SINGLE HAWK 1 x 240
P. Sidempuan- Rantau Prapat 124
167.5 SINGLE
HAWK 1 x 240 P. Sidempuan - Sibolga
70.8 167.5
DOUBLE HAWK 1 x 240
Paya Geli - Paya Pasir 21.3
192.3 DOUBLE
DUCK 1 x 300 Paya Geli - Titi Kuning
30.4 192.3
SINGLE DUCK 1 x 300
Paya Pasir - Sei Rotan 23.7
192.3 DOUBLE
DUCK 1 x 300 Perbaungan - Sei Rotan
36.5 167.5
SINGLE HAWK 1 x 240
Perbaungan - Tebing Tinggi 53.5
167.5 SINGLE
HAWK 1 x 240 Porsea
– Tarutung 61.7
167.5 DOUBLE
HAWK 1 x 240 Renun
– Sidikalang 24.9
167.5 SINGLE
HAWK 1 x 240 Sei Rotan - Tanjung Morawa
7.8 335.2
SINGLE HAWK 2 x 240
Sei Rotan - Tebing Tinggi 53.5
167.5 SINGLE
HAWK 1 x 240 Sei Rotan - Titi Kuning
17.2 192.3
DOUBLE DUCK 1 x 300
Sipan2 - Sipan1 3
167.5 SINGLE
HAWK 2 x 240 Sibolga - Sipan1
4.1 167.5
SINGLE ACSR 1 x 240
Sibolga - Sipan2 4.1
167.5 SINGLE
ACSR 1 x 240 Sibolga
– Tarutung 49.5
167.5 DOUBLE
HAWK 1 x 240 Sidikalang - Tarutung
121.9 167.5
SINGLE ACSR 1 x 240
Sidikalang – Tele
40.4 167.5
SINGLE HAWK 1 x 240
Sigli – Naganraya
12 167.5
DOUBLE ACSR 1 x 240
T. Morawa - Kualanamu 12
167.5 DOUBLE
HAWK 1 x 240 Tarutung
– Tele 81.5
167.5 SINGLE
HAWK 1 x 240 Kuala Tanjung - Inalum
12 335.2
DOUBLE ACSR 1 x 240
3.3.4. OPF Data
OPF Data adalah kumpulan data-data masukan PSAT yang mengidentifikasi biaya pembangkitan generator Generator cost di masing-
masing bus. Fungsi obyektif biaya pada OPF data dioptimalkan melalui perhitungan pada simulasi PSAT.
Generator cost data adalah data fungsi biaya masukan pada Power Sistem Analisis Toolbox yang mengidentifikasi biaya pembangkitan pada masing-masing
Universitas Sumatera Utara
30 unit generator. Terdapat dua jenis fungsi biaya yang dapat dimasukkan dalam
PSAT yakni fungsi polinomial dan fungsi piecewise linear. Pada penelitian ini, fungsi biaya yang digunakan adalah sesuai data dari PT. PLN Persero P3BS
UPB Sumbagut. Fungsi biaya yang digunakan dalam penelitian ini adalah fungsi linear satu variabel yakni berdasarkan biaya pembangkitan seperti pada Tabel
3.6.
Tabel 3.6 Biaya Pembangkitan Pada Sistem Kelistrikan Sumbagut
Nama Pembangkit Bahan Bakar
Bus P
Max P
Min Biaya
Pembangkitan RpkWh
PLTD Aggreko HSD
Banda Aceh 46
20 2.702,54
PLTD Kurnia HSD
Banda Aceh 20
10 2.701,54
PLTD Paya Pisang HSD
Banda Aceh 0.8
0.75 2.209,86
PLTD Lueng Bata HSD
Banda Aceh 67
7 2.465,48
PLTD Apung HSD
Banda Aceh 10
3 2.701,54
PLTD Sari Alam HSD
Banda Aceh 5.4
2 2.701,54
PLTD Arti Duta HSD
Banda Aceh 7
6.5 2.178,64
PLTU Sigli A HSD
Sigli 10
5 2.512,81
PLTU Sigli B HSD
Sigli 10
2 2.512,81
PLTD Birun HSD
Bireuen 34
8 2.538,62
PLTD Lhoksemauwe_A HSD
Lhoksemauwe 15
5 2.535,17
PLTD Lhoksemauwe_B HSD
Lhoksemauwe 15
5 2.535,17
PLTD Cut Trueng HSD
Lhoksemauwe 3.5
1 2.720,38
PLTD Sewa Cut Trueng HSD
Lhoksemauwe 9
4 2.443,84
PLTD Idie HSD
Idie 6
4 2.587,91
PLTD Langsa HSD
Langsa 12
4 2.470,44
PLTD Tualang Cut HSD
Tualang Cut 5
2 2.929,97
PLTG Belawan LOT3 HSD
BLWCC 120
60 3.072,32
PLTGU GT 1.1 HSD
BLWCC 110
60 2.236,70
PLTGU GT 1.2 HSD
BLWCC 130
60 2.695,41
PLTGU GT 2.1 HSD
BLWCC 138
60 1.877,37
PLTGU GT 2.2, ST 1.0, 2.0 GAS+HSD
BLWCC 400
140 1.637,37
PLTMG Sewa Belawan MFO
BLWTU 30
5 3.072,32
PLTD Ake MFO
BLWTU 90
30 2.055,62
PLTU Belawan U1 MFO
BLWTU 65
10 2.152,55
PLTU Belawan U2 MFO
BLWTU 65
10 1.849,27
PLTU Belawan U3 MFO
BLWTU 60
10 1.448,12
PLTU Belawan U4 MFO
BLWTU 65
10 1.501,00
PLTG GPP 7 HSD
Paya Pasir 35
5 2.345,59
PLTD Paya Pasir Sewa2 HSD
Paya Pasir 13
4 2.526,00
PLTD Paya Pasir Sewa BBC HSD
Paya Pasir 20
10 2.580,60
PLTD Paya Pasir Sewa BGP HSD
Paya Pasir 41
15 2.580,60
GGL3 HSD
Glugur 12
5 2.688,60
PLTD Titi Kuning 3 HSD
Titi Kuning 2.5
2.4 2.929,97
PLTD Titi Kuning 6 HSD
Titi Kuning 2.7
2.6 2.929,97
PLTP Sibayak Panas bumi
Berastagi 18.8
2 407,67
PLTA Renun 1 Air
Renun 41
5 5,00
PLTA Renun 2 Air
Renun 41
5 5,00
PLTMH Parlilitan Air
Tarutung 10.56
3.6 5,00
PLTMH Hutaraja Air
Tarutung 5.28
1.8 5,00
PLTA Asahan 1 Air
Porsea 90
25 403,29
PLTA Asahan 2 Air
Porsea 90
25 403,29
Universitas Sumatera Utara
31
Lanjutan Tabel 3.6
PLTMH Sei Silau Air
P. Siantar 8.8
3 541,26
PLTU Evergreen Batu bara
KIM 2
0.5 787,20
PLTU Growth Asia 1 dan 2 Biomass
KIM 20
5 2.587,91
PLTU Growth Sumatera1 Biomass
KIM 12
5 2.587,91
PLTU Growth Sumatera2 Biomass
KIM 6
3 2.587,91
PLTA Tangga Air
Inalum 324.4
10 400,63
PLTA Siguragura Air
Inalum 292.8
10 400,63
PLTMH Raisan Air
Sibolga 5
4 5,00
PLTA Sipan1 Air
Sipan 1 33
5 5,00
PLTA Sipan2 Air
Sipan 2 17
1 5,00
PLTU Lab. Angin 1 Batu bara
Labuhan Angin 115
5 502,30
PLTU Lab Angin 2 Batu bara
Labuhan Angin 115
5 502,30
3.4. Prosedur Penelitian