4.6.1 Silabus SILABUS
Mata Pelajaran : Bahasa dan Sastra Sunda
Satuan Pendidikan : SMAMA
KelasSemester : XII2
Nama Sekolah : SMP Negeri
Standar Kompetensi : Mampuh nyarita pikeun ngedalkeun eusi pikiran,
parasaan, jeung kahayang dina wangun kagiatan paguneman, panata acara, mingpin sawala, sawala
atawa seminar, jeung biantara
Kompetens i Dasar
Materi Pokok
Indikator Pengalama
n Belajar Penilaian
Alokasi Waktu
Sumber Bahan
Alat Jenis
tagihan Bentu
k Instru
men Contoh
Instrumen 1
2 3
4 5
6 7
8 9
12.2.1 Ngaraga-
keun drama
atawa pagunema
n Drama
• Bisa
nyebutke un
wangena n drama
jeung unsur-
unsurna.
• Bisa
nyebutke un
eusi drama
kalawan bener.
• Bisa
nyebutke un
maksud eusi
jeung wangun
tiap omongan
nu
aya dina
drama. •
Bisa ngaragak
• Siswa
bisa nyebutk
eun wangen
an drama
jeung unsur-
unsurna .
• Siswa
bisa nyebutk
eun eusi drama
kalawa n bener.
• Siswa
bisa nyebutk
eun maksud
eusi jeung
wangun tiap
omonga Tugas
kelompo k
Tugas individu
Ngara gakeu
nlisa n
Uraia n
Pék ragekeun
drama Randu
Jalaprang
karya Tatang Sumarsono
ku kelompok hidep Tiap
kelompok diwangun ku
12
urang, pikeun
merankeun tokoh-
tokohna. 3 jam
pelajaran 1Xperte
muan Tata
Basa Sunda
Kiwari Kamus
Undak Usuk
Basa Kamus
Umum Basa
Sunda
eun drama
kalawan hade.
• Bisa
nyebutke un
pilihan kecap
kedaling ambek
anu dipaké
dina éta drama,
kalawan nyébutke
un undak usukna.
• Bisa
nyébutke un
wangun kalimah
kedaling ambek.
n nu
aya dina
drama. •
Siswa bisa
ngaraga keun
drama kalawa
n hadé.
• Siswa
bisa nyebutk
eun pilihan
kecap kedalin
g ambek
anu dipaké
dina éta drama,
kalawa n
nyébutk eun
undak usukna.
• Siswa
bisa nyébutk
eun wangun
kalimah kedalin
g ambek.
4.6.2 Rarancang Pangajaran RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN RPP
Nama Sekolah :SMA
Mata Pelajaran :Bahasa Sunda
KelasSemester :XII2
Alokasi Waktu : 3x lawungan 6 jam pelajaran
I. Standar Kompetensi
Mampuh nyarita pikeun ngedalkeun eusi pikiran, parasaan, jeung kahayang dina wangun paguneman, panata acara, mingpin sawala,
sawala atawa seminar, jeung biantara.
II. Tujuan Pembelajaran
Sabada ngalakukeun kagiatan pangajaran, dipiharep sangkan siswa bisa:
• nyebutkeun wangenan drama jeung unsur-unsurna;
• maham kana téks drama atawa paguneman anu diragakeun;
• maham maksud eusi jeung wangun tiap omongan nu aya dina
drama;
• ngaragakeun drama kalawan hadé;
• nyebutkeun pilihan kecap kedaling ambek anu dipaké dina éta
drama, kalawan nyébutkeun undak usukna; •
nyébutkeun wangun kalimah kedaling ambek tina tiap omongan.
III. Kompetensi Dasar
12.2.1 Ngaragakeun drama atawa paguneman
IV. Indikator
• Bisa nyebutkeun wangenan drama jeung unsur-unsurna.
• Bisa nyebutkeun eusi drama kalawan bener.
• Bisa nyebutkeun maksud eusi jeung wangun tiap omongan nu aya
dina drama. •
Bisa ngaragakeun drama kalawan hade. •
Bisa nyebutkeun pilihan kecap kedaling ambek anu dipaké dina éta drama, kalawan nyébutkeun undak usukna.
• Bisa nyébutkeun wangun kalimah kedaling ambek.
V. Materi Pokok
A. Teks Drama
Terlampir
B. Drama
Drama nyaéta wacana anu midangkeun carita atawa lalakon ku paguneman dialog, diajangkeun pikeun diragakeun ku pamaén
aktor dina pagelaran. Unsur-unsur drama: 1.
candraan biasana aya di awal babak. Eusina nerangkeun kaayaan latar, suasana, kajadian, caritaan, jeung palaku;
2. pertélaan palaku ku cara nataan ngaran jeung katerangan
ngeunaan palaku 3.
babak mangrupa hal anu ngabagi-bagi karangan drama; 4.
paguneman mangrupa kalimah atawa omongan langsung ti para palakuna anu diucapkeun silihtempas.
5. Prolog jeung épilog mangrupa babagian drama anu aya di awal
jeung di ahir carita.
C. Kedaling Ambek dina Drama Paguneman mangrupa bagian anu penting dina drama,
malah mah jadi ciri drama. Tina paguneman urang bisa mikanyaho eusi caritaan drama, omongan naon anu keur dibahas, sarta urang gé
bisa nyaho kumaha kaayaan jalma anu keur nyarita. Paguneman téh réa rupana, aya paguneman anu nuduhkeun
kedaling bungah, nalangsaan, atawa ambek. Paguneman kedaling ambek biasana sok aya dina eusi drama, utamana waktu carita drama
ngalaman konflik. Kedaling mabek téh nyaéta omongan atawa caritaan anu kedal dina wangun lisan, timbul lantaran rasa keuheul,
teu panuju, teu dihargaan, jeung sajabana. Lentongna na gé biasana osok leuwih tarik. Lolobana mah diwangun ku basa kasar, contona
Manéh mah gedé wadul
Kecap manéh kedaling ambek anu ngagunakeun basa kasar. Kecap manéh
téh numutkeun undak usuk basana téh nyaéta manéh basa kasar-manéh basa sedeng–anjeun basa lemes-sia basa kasar
pisan. Tapi teu salawasna kitu, aya ogé kedaling ambek anu teu
ngagunakeun basa kasar, biasana diébréhkeun ku cara ngomong dua, nyungkun, malah mah aya ku ngomong seukeut.
Conto: Énjing-énjing teuing atuh angkat ka sakola téh, sok ayeuna mah tungguan di luar kelas.
Basa anu dipaké ngomong dina kalimah di luhur kawas sopan, kecap éta téh mangrupa salasahiji ébréhan tina kedaling ambek anu di
samunikeu. Ku kituna, dina ngaragakeun drama atawa ngalakukeun paguneman urang kudu bisa maham kana eusi basa atawa omongan,
nepi ka henteu salah napsirkeun, nu kuduna kaluar kedaling ambek, ari nu dilakukeun kedaling nalangsa.
D. Undak usuk basa Undak usuk basa atawa tatakrama basa téh jadi hiji sistem
ngagunakeun ragam basa hormat-teu hormat anu raket patalina jeung kakawasaan, kalungguhan, kaakraban, jeung kontak antara
panyatur jeung pamiarsa katut jalma anu dicaritakeun. Wangun undak-usuk basa Sunda téh dibagi jadi tilu rupa. Ieu di handap
ditataan hiji-hiji. a.
Basa lemes Basa lemes nyaéta ragam basa anu umumna dipaké nyarita ka
saluhureun atawa kanu can wawuh. Ékspresi ragam lemes hormat téh bisa katitén wujudna dina wangun lisan,
pasémon, rengkuh jeung peta sarta lentong. Contona: 1. Abdi mah bade wangsul wéh, daripada kieu mah.
2. Iraha atuh sumpingna Pa Kadés téh, barudak tos ngantosan lami.
b. Basa Lomawajar Basa wajar nyaéta ragam basa anu dipaké dina situasi biasa
digunakeun kababaturan anu geus loma. Conto: Kuring mah rék balik wéh, lami pisan atuh.
c. Basa kasar Basa kasar nyaéta ragam basa anu dipaké dina situasi ambek,
atawa dilarapkeun ka sato. Conto: Ari teu bérék mah montong nyanggupan baréto téh
E. Papasingan Kalimah Dumasar kana lengkep henteuna unsur klaus pangwangunna
kalimah dibagi jadi dua nyaéta:
1. kalimah sampurna
kalimah sampurna nyaéta kalimah anu diwangun ku sakurang- kurangna hiji jejer jeung hiji cartan. Contona
Urangulin J C
2. kalimah teu sampurna
Kalimah teu sampurna nyaéta kalimah anu diwangun ku kecap, frasa, atawa klausa kauger. Contona:
Indit
VI. Media dan Sumber Pembelajaran
6.1 Media Pangajaran Naskah drama
6.2 Sumber Pangajaran •
Buku Tata Basa Sunda kiwari •
Kamus Undak Usuk Basa Sunda •
Kamus Umum Basa Sunda
VII. Desain Pembelajaran
7.1 Pendekatan Pembelajaran •
Pendekatan kompetensi •
Pendekatan kontekstual •
Pendekatan kompetensi komunikatif
7.2 Metode Pembelajaran •
Metode langsung
7.3 Tehnik Pembelajaran •
Téhnik papancén •
Téhnik latihan
VIII. Langkah-langkah Pembelajaran
8.1 Persiapan 10 menit •
Guru jeung siswa silih tanya. •
Ngondisikeun siswa pikeun ngalakukeun kagiatan pangajaran. •
Siswa dibéré motifasi. •
Apersepsi. 8.2 Kegiatan Inti 50 menit
• Guru ngajelaskeun matéri ajar paguneman atawa ngaragakeun
drama kalayan singket jeung mundel. •
Siswa mairan matéri ajar anu geus ditérangkeun. •
Guru nyadiakeun naskah drama anu kudu diragakeun ku siswa di hareupeun kelas.
• Siswa dibagi jadi sababaraha kelompok pikeun ngaragakeun
paguneman tina naskah drama nu geus disadiakeun •
Siswa ngaragakeun drama kalawan ucapan, lentong, wirahma jeung réngkakpeta anu merenah.
• Siswa nyebutkeun pilihan kecap anu dipaké dina éta drama,
kalawan nyébutkeun undak usukna. •
Nyébutkeun wangun kalimah tina tiap omongan.
8.3 Kegiatan Penutup 10 menit
Kategori