Pemulusan Eksponensial Tunggal Analisa Data

BAB 4 ANALISA DAN EVALUASI

4.1 Analisa Data

Berdasarkan metode yang telah dibahas dalam bab sebelumnya BAB III, dilakukan peramalan pada data Produk Domestik Regional Bruto PDRB yang dikonsentrasikan pada sektor perdagangan atas dasar harga berlaku tahun 1997 sampai dengan 2011 di Kota Medan sebagai kelompok pengamatan seperti yang terlihat dalam tabel 3.1. Dalam peramalan ini digunakan metode pemulusan ekspoensial exponential smoothing yang digunakan untuk meramalkan besarnya Produk Domestik Regional Bruto PDRB sektor perdagangan Kota Medan tahun 2011, berikut adalah uraian singkat dari hasil penelitian yang telah dilakukan.

4.1.1 Pemulusan Eksponensial Tunggal

Dalam melakukan peramalan dengan metode pemulusan eksponensial tunggal single exponential smoothing, maka besarnya alpha α yang diterapkan adalah 0.1, 0.6, dan Universitas Sumatera Utara 0.9. dengan tujuan untuk menemukan α yang menghasilkan kesalahan peramalan terkecil. Dengan menggunakan α sebesar 0.1, perhitungan ramalan forecastadalah sebagai berikut. Tahun 1997 : belum bisa ditentukan karena data pertama. Tahun 1998 : ditentukan oleh besarnya PDRB tahun 1997 yaitu sebesar 1.875.287,45 Tahun 1999 : F t+1 = α X t + 1- αF t F 1998+1 = α X 1998 + 1- αF 1998 F 1999 = 0.1 x 2.983.978,36 + 1 – 0.11.875.287,45 = 298.397,836 + 0.9 x 1.875.287,45 = 298.397,836 + 1.687.758,705 = 1.986.156,541 Tahun 2000 : F t+1 = α X t + 1- αF t F 1999+1 = α X 1999 + 1- αF 1999 F 2000 = 0.1 x 3.378.471,43 + 1 – 0.11.986.156,541 = 337.847,143 + 0.9 x 1.986.156,541 = 337.847,143 + 1.787.540,887 = 2.125.388,03 Universitas Sumatera Utara Tahun 2001 : F t+1 = α X t + 1- αF t F 2000+1 = α X 2000 + 1- αF 2000 F 2001 = 0.1 x 4.563.228,26 + 1 – 0.1 2.125.388,03 = 456.322,826 + 0.9 x 2.125.388,03 = 456.322,826 + 1.912.849,227 = 2.369.172,053 Tahun 2002 : F t+1 = α X t + 1- αF t F 2001+1 = α X 2001 + 1- α F 2001 F 2002 = 0.1 x 5.510.135,70 + 1 – 0.1 2.369.172,053 = 551.013,570 + 0.9 x 2.369.172,053 = 551.013,570 + 2.132.254,848 = 2.683.268,418 Tahun 2003 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2002+1 = α X 2002 + 1- αF 2002 F 2003 = 0.1 x 6.135.245,81 + 1 – 0.1 2.683.268,418 = 613.524,581 + 0.9 x 2.683.268,418 = 613.524,581 + 2.414.941,576 Universitas Sumatera Utara = 3.028.466,157 Tahun 2004 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2003+1 = α X 2003 + 1- αF 2003 F 2004 = 0.1 x 6.569.556,17 + 1 – 0.1 3.028.466,157 = 656.955,617 + 0.9 x 3.028.466,157 = 656.955,617 + 2.725.619,541 = 3.382.575,158 Tahun 2005 : F t+1 = α X t + 1- αF t F 2004+1 = α X 2004 + 1- α F 2004 F 2005 = 0.1 x 7.313.398,82 + 1 – 0.1 3.382.575,158 = 731.339,882 + 0.9 x 3.382.575,158 = 731.339,882 + 3.044.317,644 = 3.775.657,524 Tahun 2006 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2005+1 = α X 2005 + 1- αF 2005 F 2006 = 0.1 x 9.209.143,29 + 1 – 0.1 3.775.657,524 Universitas Sumatera Utara = 920.914,329 + 0.9 x 3.775.657,524 = 920.914,329 + 3.398.091,772 = 4.319.006,101 Tahun 2007 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2006+1 = α X 2006 + 1- αF 2006 F 2007 = 0.1 x 10.242.023,94 + 1 – 0.1 4.319.006,101 = 1.024.202,394 + 0.9 x 4.319.006,101 = 1.024.202,394 + 3.887.105,491 = 4.911.307.805 Tahun 2008 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2007+1 = α X 2007 + 1- αF 2007 F 2008 = 0.1 x 11.362.637,09 + 1 – 0.1 4.911.307.805 = 1.136.263,709 + 0.9 x 4.911.307.805 = 1.136.263,709 + 4.420.177,096 = 5.556.440,805 n F X MAE t t ∑ − = Universitas Sumatera Utara 10 ,79 43.811.644 = MAE = 4.381.164,48 n F X MSE t t 2 ∑ − = 10 00 8.051.289, 229.631.32 = MSE = 22.963.132.805.128,90 Dengan menggunakan α sebesar 0.6, perhitungan ramalan forecastadalah sebagai berikut. Tahun 1997 : belum bisa ditentukan karena data pertama. Tahun 1998 : ditentukan besarnya PDRB tahun 1997 yaitu sebesar 1.875.287,45 Tahun 1999 : F t+1 = α X t + 1- αF t F 1998+1 = α X 1998 + 1- αF 1998 F 1999 = 0.6 x 2.983.978,36 + 1 – 0.61.875.287,45 = 1.790.387,016 + 0.4 x 1.875.287,45 = 1.790.387,016 + 750.114,98 = 2.540.501,996 Universitas Sumatera Utara Tahun 2000 : F t+1 = α X t + 1- αF t F 1999+1 = α X 1999 + 1- αF 1999 F 2000 = 0.6 x 3.378.471,43 + 1 – 0.6 2.540.501,996 = 2.027.082,858 + 0.4 x 2.540.501,996 = 2.027.082,858 + 1.016.200,798 = 3.043.283,656 Tahun 2001 : F t+1 = α X t + 1- αF t F 2000+1 = α X 2000 + 1- αF 2000 F 2001 = 0.6 x 4.563.228,26 + 1 – 0.6 3.043.283,656 = 2.737.936,956 + 0.4 x 3.043.283,656 = 2.737.936,956 + 2.737.936,956 = 3.955.250,419 Tahun 2002 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2001+1 = α X 2001 + 1- αF 2001 F 2002 = 0.6 x 5.510.135,7 + 1 – 0.6 3.955.250,419 = 3.306.081,42 + 0.4 x 3.955.250,419 Universitas Sumatera Utara = 3.306.081,42 + 1.582.100,167 = 4.888.181,587 Tahun 2003 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2002+1 = α X 2002 + 1- αF 2002 F 2003 = 0.6 x 6.135.245,81 + 1 – 0.6 4.888.181,587 = 3.681.147,486 + 0.4 x 4.888.181,587 = 3.681.147,486 + 1.955.272,635 = 5.636.420,121 Tahun 2004 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2003+1 = α X 2003 + 1- αF 2003 F 2004 = 0.6 x 6.569.556,17 + 1 – 0.6 5.636.420,121 = 3.941.733,702 + 0.4 x 5.636.420,121 = 3.941.733,702 + 2.254.568,048 = 6.196.301,75 Tahun 2005 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2004+1 = α X 2004 + 1- αF 2004 Universitas Sumatera Utara F 2005 = 0.6 x 7.313.398,82 + 1 – 0.6 6.196.301,75 = 4.388.039,292 + 0.4 x 6.196.301,75 = 4.388.039,292 + 2.478.520,7 = 6.866.559,992 Tahun 2006 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2005+1 = α X 2005 + 1- αF 2005 F 2006 = 0.6 x 9.209.143,29 + 1 – 0.6 6.866.559,992 = 5.525.485,974 + 0.4 x 6.866.559,992 = 5.525.485,974 + 2.746.623,997 = 8.272.109,971 Tahun 2007 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2006+1 = α X 2006 + 1- αF 2006 F 2007 = 0.6 x 10.242.023,94 + 1 – 0.6 8.272.109,971 = 6.145.214,364 + 0.4 x 8.272.109,971 = 6.145.214,364 + 3.308.843,988 = 9.454.058,352 Tahun 2008 : F t+1 = α X t + 1- α F t Universitas Sumatera Utara F 2007+1 = α X 2007 + 1- αF 2007 F 2008 = 0.6 x 11.362.637,09 + 1 – 0.6 9.454.058,352 = 6.817.582,254 + 0.4 x 9.454.058,352 = 6.817.582,254 + 3.781.623,341 = 10.599.205,59 n F X MAE t t ∑ − = 10 ,02 16.497.210 = MAE = 1.649.721,00 n F X MSE t t 2 ∑ − = 10 .946.547,0 31.515.425 = MSE = 3151.542.594.654,70 Dengan menggunakan α sebesar 0.9, perhitungan ramalan forecast adalah sebagai berikut. Tahun 1997 : belum bisa ditentukan karena data pertama. Universitas Sumatera Utara Tahun 1998 : ditentukan besarnya PDRB tahun 1997 yaitu sebesar 1.875.287,45 Tahun 1999 : F t+1 = α X t + 1- αF t F 1998+1 = α X 1998 + 1- αF 1998 F 1999 = 0.9 x 2.983.978,36 + 1 – 0.91.875.287,45 = 2.685.580,524 + 0.1 x 1.875.287,45 = 2.685.580,524 + 187.528,745 = 2.873.109,269 Tahun 2000 : F t+1 = α X t + 1- αF t F 1999+1 = α X 1999 + 1- αF 1999 F 2000 = 0.9 x 3.378.471,43 + 1 – 0.9 2.873.109,269 = 3.040.624,287 + 0.1 x 2.873.109,269 = 3.040.624,287 + 287.310.9269 = 3.327.935,214 Tahun 2001 : F t+1 = α X t + 1- αF t F 2000+1 = α X 2000 + 1- αF 2000 F 2001 = 0.9 x 4.563.228,26 + 1 – 0.9 3.327.935,214 = 4.106.905,434 + 0.1 x 3.327.935,214 Universitas Sumatera Utara = 4.106.905,434 + 332.793,5214 = 4.439.698,955 Tahun 2002 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2001+1 = α X 2001 + 1- αF 2001 F 2002 = 0.9 x 5.510.135,7 + 1 – 0.9 4.439.698,955 = 4.959.122,13 + 0.1 x 4.439.698,955 = 4.959.122,13 + 443.969.8955 = 5.403.092,026 Tahun 2003 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2002+1 = α X 2002 + 1- αF 2002 F 2003 = 0.9 x 6.135.245,81 + 1 – 0.9 5.403.092,026 = 5.521.721,229 + 0.1 x 5.403.092,026 = 5.521.721,229 + 540.309,2026 = 6.062.030,432 Tahun 2004 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2003+1 = α X 2003 + 1- αF 2003 Universitas Sumatera Utara F 2004 = 0.9 x 6.569.556,17 + 1 – 0.9 6.062.030,432 = 5.912.600,553 + 0.1 x 6.062.030,432 = 5.912.600,553 + 606.203.0432 = 6.518.803,596 Tahun 2005 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2004+1 = α X 2004 + 1- αF 2004 F 2005 = 0.9 x 7.313.398,82 + 1 – 0.9 6.518.803,596 = 6.582.058,938 + 0.1 x 6.518.803,596 = 6.582.058,938 + 651.880,3596 = 7.233.939,298 Tahun 2006 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2005+1 = α X 2005 + 1- αF 2005 F 2006 = 0.9 x 9.209.143,29 + 1 – 0.9 7.233.939,298 = 8.288.228,961 + 0.1 x 7.233.939,298 = 8.288.228,961 + 723.393,9298 = 9.011.622,891 Universitas Sumatera Utara Tahun 2007 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2006+1 = α X 2006 + 1- αF 2006 F 2007 = 0.9 x 10.242.023,94 + 1 – 0.9 9.011.622,891 = 9.217.821,546 + 0.1 x 9.011.622,891 = 9.217.821,546 + 901.162,2891 = 10.118.983,835 Tahun 2008 : F t+1 = α X t + 1- α F t F 2007+1 = α X 2007 + 1- αF 2007 F 2008 = 0.9 x 11.362.637,09 + 1 – 0.9 10.118.983,835 = 10.226.373,381 + 0.1 x 10.118.983,835 = 10.226.373,381 + 1.011.898,3835 = 11.238.271,765 n F X MAE t t ∑ − = 10 ,18 11.721.596 = MAE = 1.172.159,62 Universitas Sumatera Utara n F X MSE t t 2 ∑ − = 10 .863.958,9 17.204.367 = MSE = 1.720.436.786.395,89

4.1.2 Pemulusan Eksponensial Ganda