Pengaruh Perbandingan Sari Nenas Dengan Sari Daun Katuk dan Konsentrasi Karagenan Terhadap Mutu Permen Jelly
80
Lampiran 1. Data pengamatan analisis kadar air (%)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
S1K1
18,763
17,392
18,804
S1K2
19,732
19,190
17,316
S1K3
20,191
19,210
20,191
Total
54,960
56,238
59,592
Rataan
18,320
18,746
19,864
S2K1
S2K2
S2K3
19,742
19,795
20,111
20,922
21,356
20,791
19,352
19,730
20,147
60,016
60,881
61,048
20,005
20,294
20,349
S3K1
S3K2
S3K3
22,382
20,930
21,786
19,967
20,690
20,897
20,174
22,179
22,399
62,523
63,798
65,082
20,841
21,266
21,694
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
19,645
22,637
22,842
19,926
21,633
20,953
21,669
20,622
22,215
61,241
64,892
66,010
736,281
20,414
21,631
22,003
Daftar sidik ragam kadar air (%)
SK
db
JK
Perlakuan
11
42,575
S
3
33,316
K
2
7,052
K Lin
1
7,034
K Kuad
1
0,018
SxK
6
2,207
Galat
24
20,760
Total
35
63,335
Keterangan :
FK
= 15058, 594
KK
= 4,55%
**
= sangat nyata
*
= nyata
tn
= tidak nyata
20,452
KT
3,870
11,105
3,526
7,034
0,018
0,368
0,865
F hit.
4,475
12,839
4,076
8,132
0,021
0,425
**
**
*
*
tn
tn
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
81
Lampiran 2. Data pengamatan analisis kadar abu (%)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
S1K1
2,190
1,649
1,959
S1K2
1,847
1,739
1,978
S1K3
1,774
1,890
2,112
Total
5,798
5,564
5,776
Rataan
1,933
1,855
1,925
S2K1
S2K2
S2K3
1,316
1,796
2,218
1,531
2,543
2,186
1,654
2,191
2,702
4,501
6,530
7,106
1,500
2,177
2,369
S3K1
S3K2
S3K3
1,633
2,159
2,390
1,599
2,034
2,239
1,731
2,072
2,385
4,963
6,265
7,014
1,654
2,088
2,338
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
2,396
2,243
2,791
1,960
2,228
2,339
2,317
2,269
2,652
6,673
6,739
7,782
74,711
2,224
2,246
2,594
Data sidik ragam kadar abu (%)
SK
db
JK
Perlakuan
11
3,257
S
3
1,021
K
2
1,379
K Lin
1
1,374
K Kuad
1
0,005
SxK
6
0,857
Galat
24
0,988
Total
35
4,245
Keterangan :
FK
= 155,0471
KK
= 9,78%
**
= sangat nyata
*
= nyata
tn
= tidak nyata
2,075
KT
0,296
0,340
0,689
1,374
0,005
0,143
0,041
F hit.
7,190
8,264
16,740
33,366
0,115
3,469
**
**
**
**
tn
*
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
82
Lampiran 3. Data pengamatan analisis kadar protein (%)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
S1K1
1,502
1,468
1,393
S1K2
1,584
1,549
1,492
S1K3
1,608
1,659
1,594
Jumlah
4,363
4,626
4,861
Rataan
1,454
1,542
1,620
S2K1
S2K2
S2K3
1,700
1,678
1,767
1,580
1,746
1,831
1,651
1,640
1,842
4,932
5,064
5,440
1,644
1,688
1,813
S3K1
S3K2
S3K3
1,771
1,893
1,867
1,855
1,812
1,945
1,877
1,862
1,785
5,503
5,566
5,597
1,834
1,855
1,866
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
1,961
1,880
1,966
2,000
2,029
2,124
1,931
2,007
2,033
5,892
5,917
6,123
63,884
1,964
1,972
2,041
Daftar sidik ragam kadar protein (%)
SK
db
JK
KT
Perlakuan
11
1,114 0,101
S
3
1,014 0,338
K
2
0,076 0,038
K Lin
1
0,074 0,074
K Kuad
1
0,002 0,002
SxK
6
0,024 0,004
Galat
24
0,080 0,003
Total
35
1,193
Keterangan :
FK
= 113,3667
KK
=3,24%
**
= sangat nyata
tn
= tidak nyata
1,775
F hit.
30,549
101,947
11,432
22,308
0,557
1,223
**
**
**
**
tn
tn
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
83
Lampiran 4. Data pengamatan analisis kadar vitamin C (mg/100g)
Ulangan
Total
Perlakuan
1
2
3
S1K1
26,187
26,201
26,203
78,591
S1K2
26,282
26,206
26,293
78,781
S1K3
26,221
26,357
26,230
78,807
Rataan
26,197
26,260
26,269
S2K1
S2K2
S2K3
34,904
26,243
35,055
35,132
43,815
34,880
35,045
26,249
34,989
105,081
96,307
104,924
35,027
32,102
34,975
S3K1
S3K2
S3K3
35,052
35,075
43,646
34,957
43,778
43,855
35,021
43,570
43,972
105,030
122,423
131,474
35,010
40,808
43,825
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
35,038
43,748
52,629
43,851
34,955
52,690
43,828
52,503
52,737
122,716
131,207
158,057
1313,398
40,905
43,736
52,686
Daftar sidik ragam kadar vitamin C (mg/100g)
SK
db
JK
KT
F Hit
Perlakuan
11
2243,023 203,911 10,620
S
3
1878,910 626,303 32,617
K
2
169,671 84,835
4,418
K Lin
1
159,361 159,361 8,299
K Kuad
1
10,310
10,310
0,537
SxK
6
194,443 32,407
1,688
Galat
24
460,837 19,202
Total
35
2703,860
Keterangan :
FK
= 47.917,10
KK
=12,01%
**
= sangat nyata
*
= nyata
tn
= tidak nyata
36,483
**
**
*
**
tn
tn
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
84
Lampiran 5. Data pengamatan analisis total asam (%)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
S1K1
3,141
2,969
3,205
S1K2
2,845
2,973
2,909
S1K3
2,757
2,841
2,901
Total
9,316
8,727
8,500
Rataan
3,105
2,909
2,833
S2K1
S2K2
S2K3
2,681
2,754
2,615
2,765
2,612
2,460
2,833
2,614
2,531
8,279
7,980
7,605
2,760
2,660
2,535
S3K1
S3K2
S3K3
2,468
2,596
2,691
2,380
2,459
2,463
2,765
2,299
2,619
7,612
7,353
7,773
2,537
2,451
2,591
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
2,609
2,245
1,866
2,525
2,471
1,792
2,826
2,391
1,945
7,959
7,108
5,602
93,814
2,653
2,369
1,867
Daftar sidik ragam total asam (%)
SK
db
JK
KT
Perlakuan
11
3,171 0,288
S
3
1,997 0,666
K
2
0,568 0,284
K Lin
1
0,566 0,566
K Kuad
1
0,001 0,001
SxK
6
0,606 0,101
Galat
24
0,324 0,014
Total
35
3,496
Keterangan :
FK
= 244,4736
KK
=4,46%
**
= sangat nyata
tn
= tidak nyata
2,606
F hit.
21,328
49,252
21,004
41,909
0,099
7,474
**
**
**
**
tn
**
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
85
Lampiran 6. Data pengamatan analisis total padatan terlarut (oBrix)
Ulangan
Total
Perlakuan
1
2
3
S1K1
33,380
32,179
31.881
97,440
S1K2
32,693
33,451
33.325
99,468
S1K3
32,687
33,660
33.541
99,889
Rataan
32,480
33,156
33,296
S2K1
S2K2
S2K3
31,161
29,787
31,883
30,645
30,982
32,380
29.923
30.662
31.760
91,729
91,431
96,023
30,576
30,477
32,008
S3K1
S3K2
S3K3
29,388
30,729
29,918
28,602
30,985
30,979
29.668
29.831
29.822
87,658
91,545
90,720
29,219
30,515
30,240
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
26,211
27,954
27,898
25,953
24,898
27,161
26,467
26,850
26,178
78,631
79,702
81,237
1085,472
26,210
26,567
27,079
Daftar sidik ragam total padatan terlarut (oBrix)
SK
db
JK
KT
F hit
Perlakuan
11
200,693
18,245
35,061
S
3
191,209
63,736 122,482
K
2
6,430
3,215
6,178
K Lin
1
6,417
6,417
12,332
K Kuad
1
0,013
0,013
0,025
SxK
6
3,053
0,509
0,978
Galat
24
12,489
0,520
Total
35
213,182
Keterangan :
FK
= 32.729,17
KK
=2,39%
**
= sangat nyata
tn
= tidak nyata
30,152
**
**
**
**
tn
tn
F 0,05 F 0,01
2,220 3,090
3,010 4,720
3,400 5,610
4,260 7,820
4,260 7,820
2,510 3,670
Universitas Sumatera Utara
86
Lampiran 7.
S1K1
S1K2
S1K3
Data pengamatan analisis jumlah bakteri asam laktat (BAL)
(Log CFU/g)
Ulangan
Rataan
1
2
3
Jumlah log CFU/g
CFU/g
5,531 5,544 5,556 16,632
5,544
3,5x105
5,491 5,531 5,556 16,579
5,526
3,3x105
5,544 5,613 5,602 16,759
5,586
3,8x105
S2K1
S2K2
S2K3
5,653
5,653
5,813
5,653
5,672
5,699
5,732
5,699
5,602
17,039
17,024
17,114
5,680
5,675
5,705
4,8x105
4,7x105
5,1x105
S3K1
S3K2
S3K3
5,748
5,813
5,763
5,663
5,724
5,820
5,833
5,813
5,813
17,243
17,350
17,396
5,748
5,783
5,799
5,6x105
6,1x105
6,3x105
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
5,771
5,813
5,845
5,826
5,881
5,898
5,863
5,833
5,903
17,460
17,526
17,646
205,769
5,820
5,842
5,882
6,6x105
6,9x105
7,6x105
Perlakuan
5,716
Daftar sidik ragam jumlah bakteri asam laktat (BAL) (Log CFU/g)
SK
db
JK
KT
F hit.
F 0,05
Perlakuan
11
0,457 0,042 15,797
**
2,220
S
3
0,439 0,146 55,738
**
3,010
K
2
0,014 0,007
2,601
tn
3,400
K Lin
1
0,012 0,012
4,628
*
4,260
K Kuad
1
0,002 0,002
0,574
tn
4,260
SxK
6
0,004 0,001
0,225
tn
2,510
Galat
24
0,063 0,003
Total
35
0,520
Keterangan :
FK
= 1176,1321
KK
= 0,90%
**
= sangat nyata
*
= nyata
tn
= tidak nyata
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
87
Lampiran 8. Data analisis nilai organoleptik warna (hedonik)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
Jumlah
S1K1
5,533
3,933
3,867
13,333
S1K2
3,733
4,067
3,800
11,600
S1K3
4,333
4,667
4,467
13,467
Rataan
4,444
3,867
4,489
S2K1
S2K2
S2K3
4,267
4,267
3,800
4,600
4,000
4,200
4,200
3,933
4,200
13,067
12,200
12,200
4,356
4,067
4,067
S3K1
S3K2
S3K3
4,067
3,867
3,667
3,800
4,533
3,533
3,933
4,733
3,933
11,800
13,133
11,267
3,933
4,378
3,756
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
3,267
2,733
2,733
2,867
3,533
2,733
3,800
3,533
2,933
9,933
9,800
8,400
140,200
3,311
3,267
2,800
Daftar sidik ragam nilai organoleptik warna (hedonik)
SK
db
JK
KT
F hit.
Perlakuan
11
9,3880 0,8535 5,7179
S
3
7,3258 2,4419 16,3604
K
2
0,3588 0,1794 1,2018
K Lin
1
0,3585 0,3585 2,4020
K Kuad
1
0,0002 0,0002 0,0017
SxK
6
1,7035 0,2839 1,9021
Galat
24
3,5822 0,1493
Total
35
12,9702
Keterangan :
FK
= 544,963
KK
= 9,93%
**
= sangat nyata
tn
= tidak nyata
3,894
**
**
tn
tn
tn
tn
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
88
Lampiran 9. Data pengamatan analisis nilai organoleptik aroma (hedonik)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
Total
Rataan
S1K1
4,867
4,467
3,733
13,067
4,356
S1K2
4,267
4,400
4,133
12,800
4,267
S1K3
4,133
4,467
4,067
12,667
4,222
S2K1
S2K2
S2K3
3,733
4,000
3,867
4,133
3,733
3,867
4,133
4,133
3,800
12,000
11,867
11,533
4,000
3,956
3,844
S3K1
S3K2
S3K3
4,133
3,800
3,867
3,600
3,867
3,867
3,733
3,867
4,333
11,467
11,533
12,067
3,822
3,844
4,022
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
3,867
3,733
3,267
3,800
4,267
3,933
3,867
3,467
3,600
11,533
11,467
10,800
142,800
3,844
3,822
3,600
Daftar sidik ragam nilai organoleptik aroma (hedonik)
SK
db
JK
KT
F hit.
Perlakuan
11
1,596
0,145
1,892
S
3
1,348
0,449
5,859
K
2
0,042
0,021
0,275
K Lin
1
0,042
0,042
0,543
K Kuad
1
0,001
0,001
0,007
SxK
6
0,206
0,034
0,447
Galat
24
1,840
0,077
Total
35
3,436
Keterangan :
FK
= 566,44
KK
= 6,98%
**
= sangat nyata
tn
= tidak nyata
3,967
tn
**
tn
tn
tn
tn
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
89
Lampiran 10. Data pengamatan analisis nilai organoleptik rasa (hedonik)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
Total
Rataan
S1K1
5,333
4,667
4,533
14,533
4,844
S1K2
5,133
4,333
4,667
14,133
4,711
S1K3
4,600
4,133
4,333
13,067
4,356
S2K1
S2K2
S2K3
4,067
4,733
3,933
3,933
4,267
4,133
4,267
3,867
4,267
12,267
12,867
12,333
4,089
4,289
4,111
S3K1
S3K2
S3K3
4,200
4,267
3,933
3,800
4,400
4,133
3,867
3,733
4,600
11,867
12,400
12,667
3,956
4,133
4,222
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
3,733
3,733
3,733
4,200
4,067
3,933
4,267
3,733
3,667
12,200
11,533
11,333
151,200
4,067
3,844
3,778
Daftar sidik ragam nilai organoleptik rasa (hedonik)
SK
db
JK
KT
F hit.
Perlakuan
11
3,348
0,304
3,405
S
3
2,645
0,882
9,864
K
2
0,125
0,063
0,700
K Lin
1
0,090
0,090
1,003
K Kuad
1
0,036
0,036
0,398
SxK
6
0,578
0,096
1,078
Galat
24
2,145
0,089
Total
35
5,493
Keterangan :
FK
= 635,04
KK
= 7,12%
**
= sangat nyata
*
= nyata
tn
= tidak nyata
4,200
*
**
tn
tn
tn
tn
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
90
Lampiran 11. Data pengamatan analisis nilai organoleptik tekstur (hedonik)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
Jumlah
Rataan
S1K1
4,333
3,933
3,867
12,133
4,044
S1K2
3,667
3,667
3,467
10,800
3,600
S1K3
4,000
3,933
3,667
11,600
3,867
S2K1
S2K2
S2K3
3,867
3,933
3,667
4,067
3,933
3,800
4,000
3,133
3,733
11,933
11,000
11,200
3,978
3,667
3,733
S3K1
S3K2
S3K3
3,733
3,267
4,000
4,000
4,200
3,800
4,467
4,333
4,267
12,200
11,800
12,067
4,067
3,933
4,022
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
3,600
3,533
3,733
4,267
4,467
4,467
4,000
4,200
3,667
11,867
12,200
11,867
140,667
3,956
4,067
3,956
Daftar sidik ragam nilai organoleptik tekstur (hedonik)
SK
db
JK
KT
F hit.
Perlakuan
11
0,832 0,076
0,645
tn
S
3
0,319 0,106
0,905
tn
K
2
0,230 0,115
0,980
tn
K Lin
1
0,082 0,082
0,696
tn
K Kuad
1
0,148 0,148
1,264
tn
SxK
6
0,284 0,047
0,403
tn
Galat
24
2,815 0,117
Total
35
3,65
Keterangan :
FK
= 549,642
KK
= 8,76%
tn
= tidak nyata
3,907
F 0,05 F 0,01
2,220 3,090
3,010 4,720
3,400 5,610
4,260 7,820
4,260 7,820
2,510 3,670
Universitas Sumatera Utara
91
Lampiran 12. Data pengamatan analisis nilai organoleptik tekstur (skor)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
Total
Rataan
S1K1
3,533
3,600
3,600
10,733
3,578
S1K2
3,667
3,733
3,533
10,933
3,644
S1K3
3,400
3,533
3,667
10,600
3,533
S2K1
S2K2
S2K3
3,467
3,667
3,400
3,267
3,867
3,267
3,467
4,267
3,733
10,200
11,800
10,400
3,400
3,933
3,467
S3K1
S3K2
S3K3
4,400
4,000
3,533
3,867
3,867
3,400
3,333
3,333
3,733
11,600
11,200
10,667
3,867
3,733
3,556
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
3,267
4,333
3,800
4,400
3,667
3,533
4,067
4,133
3,600
11,733
12,133
10,933
132,933
3,911
4,044
3,644
Daftar sidik ragam nilai organoleptik tekstur (skor)
SK
db
JK
KT
F hit.
Perlakuan
11
1,380
0,125
1,361
S
3
0,460
0,153
1,662
K
2
0,501
0,250
2,716
K Lin
1
0,116
0,116
1,255
K Kuad
1
0,385
0,385
4,177
SxK
6
0,420
0,070
0,758
Galat
24
2,213
0,092
Total
35
3,594
Keterangan :
FK
= 490,8686
KK
= 8,22%
tn
= tidak nyata
3,693
tn
tn
tn
tn
tn
tn
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
92
Lampiran 13. Data analisis bahan baku yang digunakan
Bahan baku
Nenas
Daun katuk
Karagenan
Yoghurt
Parameter
komersial
U1
U2
U1
U2
U1
U2
U1
U2
Kadar air (%)
83,655 83,621 86,940
86,398 4,849 4,854
Kadar abu (%)
0,421
0,432
0,723
0,754
Kadar protein
0,062
0,062
1,326
1,333
1,066 1,065
(%)
Kadar vitamin C 21,949 21,094 158,205 162,600
(mg/100g)
Total asam (%)
1,234
1,007
0,321
0,332
Total padatan
8,800
8,000
0,320
0,320
3,000 2,800
terlarut (oBrix)
Total bakteri
asam laktat
(BAL)
CFU/g
4,6x108 4,8x108
Log CFU/g
8,663
8,681
Keterangan :
U = Ulangan
Universitas Sumatera Utara
93
Lampiran 14. Sertifikat karagenan
Universitas Sumatera Utara
94
Lampiran 15. Gambar produk permen jelly
Universitas Sumatera Utara
Lampiran 1. Data pengamatan analisis kadar air (%)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
S1K1
18,763
17,392
18,804
S1K2
19,732
19,190
17,316
S1K3
20,191
19,210
20,191
Total
54,960
56,238
59,592
Rataan
18,320
18,746
19,864
S2K1
S2K2
S2K3
19,742
19,795
20,111
20,922
21,356
20,791
19,352
19,730
20,147
60,016
60,881
61,048
20,005
20,294
20,349
S3K1
S3K2
S3K3
22,382
20,930
21,786
19,967
20,690
20,897
20,174
22,179
22,399
62,523
63,798
65,082
20,841
21,266
21,694
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
19,645
22,637
22,842
19,926
21,633
20,953
21,669
20,622
22,215
61,241
64,892
66,010
736,281
20,414
21,631
22,003
Daftar sidik ragam kadar air (%)
SK
db
JK
Perlakuan
11
42,575
S
3
33,316
K
2
7,052
K Lin
1
7,034
K Kuad
1
0,018
SxK
6
2,207
Galat
24
20,760
Total
35
63,335
Keterangan :
FK
= 15058, 594
KK
= 4,55%
**
= sangat nyata
*
= nyata
tn
= tidak nyata
20,452
KT
3,870
11,105
3,526
7,034
0,018
0,368
0,865
F hit.
4,475
12,839
4,076
8,132
0,021
0,425
**
**
*
*
tn
tn
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
81
Lampiran 2. Data pengamatan analisis kadar abu (%)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
S1K1
2,190
1,649
1,959
S1K2
1,847
1,739
1,978
S1K3
1,774
1,890
2,112
Total
5,798
5,564
5,776
Rataan
1,933
1,855
1,925
S2K1
S2K2
S2K3
1,316
1,796
2,218
1,531
2,543
2,186
1,654
2,191
2,702
4,501
6,530
7,106
1,500
2,177
2,369
S3K1
S3K2
S3K3
1,633
2,159
2,390
1,599
2,034
2,239
1,731
2,072
2,385
4,963
6,265
7,014
1,654
2,088
2,338
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
2,396
2,243
2,791
1,960
2,228
2,339
2,317
2,269
2,652
6,673
6,739
7,782
74,711
2,224
2,246
2,594
Data sidik ragam kadar abu (%)
SK
db
JK
Perlakuan
11
3,257
S
3
1,021
K
2
1,379
K Lin
1
1,374
K Kuad
1
0,005
SxK
6
0,857
Galat
24
0,988
Total
35
4,245
Keterangan :
FK
= 155,0471
KK
= 9,78%
**
= sangat nyata
*
= nyata
tn
= tidak nyata
2,075
KT
0,296
0,340
0,689
1,374
0,005
0,143
0,041
F hit.
7,190
8,264
16,740
33,366
0,115
3,469
**
**
**
**
tn
*
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
82
Lampiran 3. Data pengamatan analisis kadar protein (%)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
S1K1
1,502
1,468
1,393
S1K2
1,584
1,549
1,492
S1K3
1,608
1,659
1,594
Jumlah
4,363
4,626
4,861
Rataan
1,454
1,542
1,620
S2K1
S2K2
S2K3
1,700
1,678
1,767
1,580
1,746
1,831
1,651
1,640
1,842
4,932
5,064
5,440
1,644
1,688
1,813
S3K1
S3K2
S3K3
1,771
1,893
1,867
1,855
1,812
1,945
1,877
1,862
1,785
5,503
5,566
5,597
1,834
1,855
1,866
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
1,961
1,880
1,966
2,000
2,029
2,124
1,931
2,007
2,033
5,892
5,917
6,123
63,884
1,964
1,972
2,041
Daftar sidik ragam kadar protein (%)
SK
db
JK
KT
Perlakuan
11
1,114 0,101
S
3
1,014 0,338
K
2
0,076 0,038
K Lin
1
0,074 0,074
K Kuad
1
0,002 0,002
SxK
6
0,024 0,004
Galat
24
0,080 0,003
Total
35
1,193
Keterangan :
FK
= 113,3667
KK
=3,24%
**
= sangat nyata
tn
= tidak nyata
1,775
F hit.
30,549
101,947
11,432
22,308
0,557
1,223
**
**
**
**
tn
tn
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
83
Lampiran 4. Data pengamatan analisis kadar vitamin C (mg/100g)
Ulangan
Total
Perlakuan
1
2
3
S1K1
26,187
26,201
26,203
78,591
S1K2
26,282
26,206
26,293
78,781
S1K3
26,221
26,357
26,230
78,807
Rataan
26,197
26,260
26,269
S2K1
S2K2
S2K3
34,904
26,243
35,055
35,132
43,815
34,880
35,045
26,249
34,989
105,081
96,307
104,924
35,027
32,102
34,975
S3K1
S3K2
S3K3
35,052
35,075
43,646
34,957
43,778
43,855
35,021
43,570
43,972
105,030
122,423
131,474
35,010
40,808
43,825
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
35,038
43,748
52,629
43,851
34,955
52,690
43,828
52,503
52,737
122,716
131,207
158,057
1313,398
40,905
43,736
52,686
Daftar sidik ragam kadar vitamin C (mg/100g)
SK
db
JK
KT
F Hit
Perlakuan
11
2243,023 203,911 10,620
S
3
1878,910 626,303 32,617
K
2
169,671 84,835
4,418
K Lin
1
159,361 159,361 8,299
K Kuad
1
10,310
10,310
0,537
SxK
6
194,443 32,407
1,688
Galat
24
460,837 19,202
Total
35
2703,860
Keterangan :
FK
= 47.917,10
KK
=12,01%
**
= sangat nyata
*
= nyata
tn
= tidak nyata
36,483
**
**
*
**
tn
tn
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
84
Lampiran 5. Data pengamatan analisis total asam (%)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
S1K1
3,141
2,969
3,205
S1K2
2,845
2,973
2,909
S1K3
2,757
2,841
2,901
Total
9,316
8,727
8,500
Rataan
3,105
2,909
2,833
S2K1
S2K2
S2K3
2,681
2,754
2,615
2,765
2,612
2,460
2,833
2,614
2,531
8,279
7,980
7,605
2,760
2,660
2,535
S3K1
S3K2
S3K3
2,468
2,596
2,691
2,380
2,459
2,463
2,765
2,299
2,619
7,612
7,353
7,773
2,537
2,451
2,591
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
2,609
2,245
1,866
2,525
2,471
1,792
2,826
2,391
1,945
7,959
7,108
5,602
93,814
2,653
2,369
1,867
Daftar sidik ragam total asam (%)
SK
db
JK
KT
Perlakuan
11
3,171 0,288
S
3
1,997 0,666
K
2
0,568 0,284
K Lin
1
0,566 0,566
K Kuad
1
0,001 0,001
SxK
6
0,606 0,101
Galat
24
0,324 0,014
Total
35
3,496
Keterangan :
FK
= 244,4736
KK
=4,46%
**
= sangat nyata
tn
= tidak nyata
2,606
F hit.
21,328
49,252
21,004
41,909
0,099
7,474
**
**
**
**
tn
**
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
85
Lampiran 6. Data pengamatan analisis total padatan terlarut (oBrix)
Ulangan
Total
Perlakuan
1
2
3
S1K1
33,380
32,179
31.881
97,440
S1K2
32,693
33,451
33.325
99,468
S1K3
32,687
33,660
33.541
99,889
Rataan
32,480
33,156
33,296
S2K1
S2K2
S2K3
31,161
29,787
31,883
30,645
30,982
32,380
29.923
30.662
31.760
91,729
91,431
96,023
30,576
30,477
32,008
S3K1
S3K2
S3K3
29,388
30,729
29,918
28,602
30,985
30,979
29.668
29.831
29.822
87,658
91,545
90,720
29,219
30,515
30,240
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
26,211
27,954
27,898
25,953
24,898
27,161
26,467
26,850
26,178
78,631
79,702
81,237
1085,472
26,210
26,567
27,079
Daftar sidik ragam total padatan terlarut (oBrix)
SK
db
JK
KT
F hit
Perlakuan
11
200,693
18,245
35,061
S
3
191,209
63,736 122,482
K
2
6,430
3,215
6,178
K Lin
1
6,417
6,417
12,332
K Kuad
1
0,013
0,013
0,025
SxK
6
3,053
0,509
0,978
Galat
24
12,489
0,520
Total
35
213,182
Keterangan :
FK
= 32.729,17
KK
=2,39%
**
= sangat nyata
tn
= tidak nyata
30,152
**
**
**
**
tn
tn
F 0,05 F 0,01
2,220 3,090
3,010 4,720
3,400 5,610
4,260 7,820
4,260 7,820
2,510 3,670
Universitas Sumatera Utara
86
Lampiran 7.
S1K1
S1K2
S1K3
Data pengamatan analisis jumlah bakteri asam laktat (BAL)
(Log CFU/g)
Ulangan
Rataan
1
2
3
Jumlah log CFU/g
CFU/g
5,531 5,544 5,556 16,632
5,544
3,5x105
5,491 5,531 5,556 16,579
5,526
3,3x105
5,544 5,613 5,602 16,759
5,586
3,8x105
S2K1
S2K2
S2K3
5,653
5,653
5,813
5,653
5,672
5,699
5,732
5,699
5,602
17,039
17,024
17,114
5,680
5,675
5,705
4,8x105
4,7x105
5,1x105
S3K1
S3K2
S3K3
5,748
5,813
5,763
5,663
5,724
5,820
5,833
5,813
5,813
17,243
17,350
17,396
5,748
5,783
5,799
5,6x105
6,1x105
6,3x105
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
5,771
5,813
5,845
5,826
5,881
5,898
5,863
5,833
5,903
17,460
17,526
17,646
205,769
5,820
5,842
5,882
6,6x105
6,9x105
7,6x105
Perlakuan
5,716
Daftar sidik ragam jumlah bakteri asam laktat (BAL) (Log CFU/g)
SK
db
JK
KT
F hit.
F 0,05
Perlakuan
11
0,457 0,042 15,797
**
2,220
S
3
0,439 0,146 55,738
**
3,010
K
2
0,014 0,007
2,601
tn
3,400
K Lin
1
0,012 0,012
4,628
*
4,260
K Kuad
1
0,002 0,002
0,574
tn
4,260
SxK
6
0,004 0,001
0,225
tn
2,510
Galat
24
0,063 0,003
Total
35
0,520
Keterangan :
FK
= 1176,1321
KK
= 0,90%
**
= sangat nyata
*
= nyata
tn
= tidak nyata
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
87
Lampiran 8. Data analisis nilai organoleptik warna (hedonik)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
Jumlah
S1K1
5,533
3,933
3,867
13,333
S1K2
3,733
4,067
3,800
11,600
S1K3
4,333
4,667
4,467
13,467
Rataan
4,444
3,867
4,489
S2K1
S2K2
S2K3
4,267
4,267
3,800
4,600
4,000
4,200
4,200
3,933
4,200
13,067
12,200
12,200
4,356
4,067
4,067
S3K1
S3K2
S3K3
4,067
3,867
3,667
3,800
4,533
3,533
3,933
4,733
3,933
11,800
13,133
11,267
3,933
4,378
3,756
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
3,267
2,733
2,733
2,867
3,533
2,733
3,800
3,533
2,933
9,933
9,800
8,400
140,200
3,311
3,267
2,800
Daftar sidik ragam nilai organoleptik warna (hedonik)
SK
db
JK
KT
F hit.
Perlakuan
11
9,3880 0,8535 5,7179
S
3
7,3258 2,4419 16,3604
K
2
0,3588 0,1794 1,2018
K Lin
1
0,3585 0,3585 2,4020
K Kuad
1
0,0002 0,0002 0,0017
SxK
6
1,7035 0,2839 1,9021
Galat
24
3,5822 0,1493
Total
35
12,9702
Keterangan :
FK
= 544,963
KK
= 9,93%
**
= sangat nyata
tn
= tidak nyata
3,894
**
**
tn
tn
tn
tn
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
88
Lampiran 9. Data pengamatan analisis nilai organoleptik aroma (hedonik)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
Total
Rataan
S1K1
4,867
4,467
3,733
13,067
4,356
S1K2
4,267
4,400
4,133
12,800
4,267
S1K3
4,133
4,467
4,067
12,667
4,222
S2K1
S2K2
S2K3
3,733
4,000
3,867
4,133
3,733
3,867
4,133
4,133
3,800
12,000
11,867
11,533
4,000
3,956
3,844
S3K1
S3K2
S3K3
4,133
3,800
3,867
3,600
3,867
3,867
3,733
3,867
4,333
11,467
11,533
12,067
3,822
3,844
4,022
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
3,867
3,733
3,267
3,800
4,267
3,933
3,867
3,467
3,600
11,533
11,467
10,800
142,800
3,844
3,822
3,600
Daftar sidik ragam nilai organoleptik aroma (hedonik)
SK
db
JK
KT
F hit.
Perlakuan
11
1,596
0,145
1,892
S
3
1,348
0,449
5,859
K
2
0,042
0,021
0,275
K Lin
1
0,042
0,042
0,543
K Kuad
1
0,001
0,001
0,007
SxK
6
0,206
0,034
0,447
Galat
24
1,840
0,077
Total
35
3,436
Keterangan :
FK
= 566,44
KK
= 6,98%
**
= sangat nyata
tn
= tidak nyata
3,967
tn
**
tn
tn
tn
tn
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
89
Lampiran 10. Data pengamatan analisis nilai organoleptik rasa (hedonik)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
Total
Rataan
S1K1
5,333
4,667
4,533
14,533
4,844
S1K2
5,133
4,333
4,667
14,133
4,711
S1K3
4,600
4,133
4,333
13,067
4,356
S2K1
S2K2
S2K3
4,067
4,733
3,933
3,933
4,267
4,133
4,267
3,867
4,267
12,267
12,867
12,333
4,089
4,289
4,111
S3K1
S3K2
S3K3
4,200
4,267
3,933
3,800
4,400
4,133
3,867
3,733
4,600
11,867
12,400
12,667
3,956
4,133
4,222
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
3,733
3,733
3,733
4,200
4,067
3,933
4,267
3,733
3,667
12,200
11,533
11,333
151,200
4,067
3,844
3,778
Daftar sidik ragam nilai organoleptik rasa (hedonik)
SK
db
JK
KT
F hit.
Perlakuan
11
3,348
0,304
3,405
S
3
2,645
0,882
9,864
K
2
0,125
0,063
0,700
K Lin
1
0,090
0,090
1,003
K Kuad
1
0,036
0,036
0,398
SxK
6
0,578
0,096
1,078
Galat
24
2,145
0,089
Total
35
5,493
Keterangan :
FK
= 635,04
KK
= 7,12%
**
= sangat nyata
*
= nyata
tn
= tidak nyata
4,200
*
**
tn
tn
tn
tn
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F 0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
90
Lampiran 11. Data pengamatan analisis nilai organoleptik tekstur (hedonik)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
Jumlah
Rataan
S1K1
4,333
3,933
3,867
12,133
4,044
S1K2
3,667
3,667
3,467
10,800
3,600
S1K3
4,000
3,933
3,667
11,600
3,867
S2K1
S2K2
S2K3
3,867
3,933
3,667
4,067
3,933
3,800
4,000
3,133
3,733
11,933
11,000
11,200
3,978
3,667
3,733
S3K1
S3K2
S3K3
3,733
3,267
4,000
4,000
4,200
3,800
4,467
4,333
4,267
12,200
11,800
12,067
4,067
3,933
4,022
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
3,600
3,533
3,733
4,267
4,467
4,467
4,000
4,200
3,667
11,867
12,200
11,867
140,667
3,956
4,067
3,956
Daftar sidik ragam nilai organoleptik tekstur (hedonik)
SK
db
JK
KT
F hit.
Perlakuan
11
0,832 0,076
0,645
tn
S
3
0,319 0,106
0,905
tn
K
2
0,230 0,115
0,980
tn
K Lin
1
0,082 0,082
0,696
tn
K Kuad
1
0,148 0,148
1,264
tn
SxK
6
0,284 0,047
0,403
tn
Galat
24
2,815 0,117
Total
35
3,65
Keterangan :
FK
= 549,642
KK
= 8,76%
tn
= tidak nyata
3,907
F 0,05 F 0,01
2,220 3,090
3,010 4,720
3,400 5,610
4,260 7,820
4,260 7,820
2,510 3,670
Universitas Sumatera Utara
91
Lampiran 12. Data pengamatan analisis nilai organoleptik tekstur (skor)
Ulangan
Perlakuan
1
2
3
Total
Rataan
S1K1
3,533
3,600
3,600
10,733
3,578
S1K2
3,667
3,733
3,533
10,933
3,644
S1K3
3,400
3,533
3,667
10,600
3,533
S2K1
S2K2
S2K3
3,467
3,667
3,400
3,267
3,867
3,267
3,467
4,267
3,733
10,200
11,800
10,400
3,400
3,933
3,467
S3K1
S3K2
S3K3
4,400
4,000
3,533
3,867
3,867
3,400
3,333
3,333
3,733
11,600
11,200
10,667
3,867
3,733
3,556
S4K1
S4K2
S4K3
Total
Rataan
3,267
4,333
3,800
4,400
3,667
3,533
4,067
4,133
3,600
11,733
12,133
10,933
132,933
3,911
4,044
3,644
Daftar sidik ragam nilai organoleptik tekstur (skor)
SK
db
JK
KT
F hit.
Perlakuan
11
1,380
0,125
1,361
S
3
0,460
0,153
1,662
K
2
0,501
0,250
2,716
K Lin
1
0,116
0,116
1,255
K Kuad
1
0,385
0,385
4,177
SxK
6
0,420
0,070
0,758
Galat
24
2,213
0,092
Total
35
3,594
Keterangan :
FK
= 490,8686
KK
= 8,22%
tn
= tidak nyata
3,693
tn
tn
tn
tn
tn
tn
F 0,05
2,220
3,010
3,400
4,260
4,260
2,510
F0,01
3,090
4,720
5,610
7,820
7,820
3,670
Universitas Sumatera Utara
92
Lampiran 13. Data analisis bahan baku yang digunakan
Bahan baku
Nenas
Daun katuk
Karagenan
Yoghurt
Parameter
komersial
U1
U2
U1
U2
U1
U2
U1
U2
Kadar air (%)
83,655 83,621 86,940
86,398 4,849 4,854
Kadar abu (%)
0,421
0,432
0,723
0,754
Kadar protein
0,062
0,062
1,326
1,333
1,066 1,065
(%)
Kadar vitamin C 21,949 21,094 158,205 162,600
(mg/100g)
Total asam (%)
1,234
1,007
0,321
0,332
Total padatan
8,800
8,000
0,320
0,320
3,000 2,800
terlarut (oBrix)
Total bakteri
asam laktat
(BAL)
CFU/g
4,6x108 4,8x108
Log CFU/g
8,663
8,681
Keterangan :
U = Ulangan
Universitas Sumatera Utara
93
Lampiran 14. Sertifikat karagenan
Universitas Sumatera Utara
94
Lampiran 15. Gambar produk permen jelly
Universitas Sumatera Utara