Sapa Aruh Adhedhasar Titikan Sintaktis

saking satunggal utawi kathah. Tuladha sapa aruh sanesipun menika kados “bocah-bocah”, “para pinisepuh”, “para muda-mudi”, “sedherek-sedherek”, lan sapanunggalipun. 8 Sapa aruh kiasan, metaforik utawi paraban. Wonten ing masarakat Jawi ugi kathah ingkang ngginakaken sapa aruh kanthi jinis paraban. Sapa aruh jinis paraban menika dipunginakaken dening tiyang ingkang sampun akrab. Wujudipun paraban ingkang dipunginakaken dening tiyang Jawi menika kadosta saking nama wayang ingkang dipuntingali saking sipat utawi fisikipun. Wujud sanesipun menika saged nama kewan, kawontenan fisik tiyang lan sanesipun. Supardo 1995 ugi ngandharaken perangan ingkang sami ngengingi jinisipun sapa aruh. ananging wonten ing jinisipun sapa aruh adhedhasar titikan semantik utawi arti menika wonten tambahan jinis sanesipun inggih menika tembung persahabatan , tembung religius lan adjektif transposisional . 1 Tembung persahabatan menika dipunginakaken dening tiyang ingkang gadhah status ingkang sami utawi kangge nyebat tiyang ingkang sampun akrab ngginakaken tetembungan tartamtu. Tuladhanipun tetembungan sapa aruh kanthi jinis tembung persahabatan inggih menika “kanca”, “sobat” lan sanesipun. 2 Tembung religius menika tetembungan sapa aruh ingkang dipunginakaken kangge nyebat Gusti. Kejawi menika sapa aruh ingkang dipunginakaken kangge nyebat tiyang kanthi tetembungan ingkang wonten gegayutanipun kaliyan agami utawi kapitadosanipun tiyang. Tuladhanipun inggih menika “Gusti”, “Allah”, “Ustadz”, “Haji” lan sanesipun. 3 Adjektif transposisional menika adjektif utawi tembung sifat ingkang nglampahi transposisi. Tuladha tembung sapa aruh kanthi jinis adjektif transposisional inggih menika kados tembung “bagus”, “ayu”, “sayang” lan sanesipun. Miturut Suhardi dkk 1985: 91 ing basa Jawi menika wonten saperangan tembung sapa aruh ingkang ingkang saged nglampahi kolokasi nalika dipunginakaken. Sapa aruh ingkang berkolokasi menika ateges tembung sapa aruh kasebat saged dipungabung lan dipunginakaken sesarengan kaliyan tembung sapa aruh sanesipun. Sinaosa sapa aruh saged berkolokasi ananging boten sedaya saged dipunginakaken sesarengan. Sapa aruh ingkang saged berkolokasi menika kados ingkang dipunandharaken wonten ing ngandhap menika. a. Nama pasedherekan kaliyan namanipun tiyang Kolokasi antawisipun tetembungan pasedherekan kaliyan namanipun tiyang menika kathah dipunpanggihaken wonten ing pawicantenan tiyang Jawi. Sedaya tetembungan sapa aruh saking jinis pasedherekan menika saged nglampahi kolokasi kaliyan namanipun tiyang Suhardi dkk, 1985: 92. Inggih menika sapa aruh “pak”, “lik”, “bu”, “kang”, “dhik”, “mas”, “mbah”, “mbak”, “yu”, “mbok”, “om”, “mamak”, “pakdhe”, “budhe”, “bulik”, “paklik” lan sapanunggalipun. Panganggenipun sapa aruh jinis pasedherekan wonten ing saderengipun namanipun tiyang menika minangka wujud pakurmatan dhateng