THE DYNAMICS OF THAILAND S PUBLIC POLICY

3) “Faith and Economic Development: Faith-based Chinese Ethnic Organizations and Provincial Economic Development in Udonthani”

Mr. Krisda Butcharoen มหาวิทยาลัยขอนแก,น

4) “Key Success Factors of Social Enterprises in Thailand”

Mr. Vuttiwat Ananphutthimet มหาวิทยาลัยขอนแก,น

5) “Public-Private Partnership in Thai Local Administrative Organizations”

6) “In Gov. We Trust?: Citizen Trust in Thai Local Government”

Mr. Nitikorn Chaiyasit มหาวิทยาลัยขอนแก,น

1) “Police Officers’ Perceptions and Awareness of Community Policing in Bhutan”

Mr. Norbu Zangpo มหาวิทยาลัยขอนแก,น

5) “การศึกษาเปรียบเทียบผลกระทบจากการจ*างเหมาเอกชน (outsourcing) กับการใช* พนักงานของรัฐ: กรณีศึกษาหนGวยซักฟอกโรงพยาบาลตํารวจ”

6) “การศึกษาประเมินประสิทธิผลของการนําหลักการบริหารจัดการที่ดีมาปฏิบัติภายในหนGวย

ขึ้นตรงกองทัพบก : กรณีศึกษาสํานักงานปลัดบัญชีกองทัพบก”

พ.อ.ยุคล อั๋นวงศ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร

ผู2ดําเนินรายการ/ผู2ให2ความคิดเห็น: รองศาสตราจารยมานิต ศุทธสกุล

ห*อง ร.406 รัฐประศาสนศาสตร: วิทยาการจัดการ และการคุ*มครองพลเมือง

1) “แพทยประจําตําบล: บทบาทที่ต*องทบทวน กรณีศึกษา: จังหวัดอุตรดิตถ”

นายจักรพันธ รัตนเสถียร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย

2) “บทบาทของรัฐบาลในการกํากับสื่อมวลชนและการตอบสนองของสื่อมวลชน”

นางสาวนรณฎฐ ไชยคํา มหาวิทยาลัยศรีปทุม

3) “ประสิทธิผลของการนําระบบการบริหารการเงินการคลังภาครัฐด*วยระบบอิเล็กทรอนิกส (GFMIS) มาใช*ในกรมทางหลวง”

นางสาวนพวรรณ นาคะ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช

4) “การศึกษาระบบการบริหารจัดการความปลอดภัยในการขนสGงสินค*าทางเรือ”

นายนิคม นามวงค มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร

5) “การพัฒนาทีมสหวิชาชีพเพื่อคุ*มครองเด็กที่ถูกทารุณกรรม จังหวัดอุบลราชธานี”

นายวิศิษฐ ผลดก มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี

ผู2ดําเนินรายการ/ผู2ให2ความคิดเห็น: ผู*ชGวยศาสตราจารย ดร. อัครเดช ไชยเพิ่ม

กําหนดการ เวทีเสวนาวิทยานิพนธ สารนิพนธและภาคนิพนธระดับบัณฑิตศึกษาสาขารัฐประศาสนศาสตร

(Graduate Thesis & Individual Study Forum in Public Administration and Public Affairs) วันศุกร%ที่ 29 มีนาคม 2556 ณ ห2อง ร. 202 ห2องพระยาสุนทรพิพิธ ชั้น 2 คณะรัฐศาสตร% มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร% ทBาพระจันทร% กรุงเทพฯ จัดโดย สมาคมรัฐประศาสนศาสตร%แหBงประเทศไทย (สรปท)

1) “กระบวนการจัดทําแผนชุมชนพึ่งตนเอง” Globalization Issues

Graduate Thesis & Individual Study Forum in Public Administration and Public Affairs

พ.ท.หญิง ศรีเพ็ญ อนันตธนะสาร 3) “ปgจจัยที่กBอให2เกิดแรงจูงใจในการเข2าโครงการเกษียณอายุ

เมืองเมืองแกนพัฒนา อําเภอแมBแตง จังหวัดเชียงใหมB”

5) “กระบวนการในการจัดทําบริการสาธารณะและสวัสดิการสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหมB ให2แกBผู2สูงอายุและผู2พิการ ในเขตเทศบาลเมืองเมืองแกนพัฒนา อําเภอแมBแตง จังหวัดเชียงใหมB”

Graduate Thesis & Individual Study Forum in Public Administration and Public Affairs

3) “การมีสBวนรBวมของประชาชนในกระบวนการนโยบายสาธารณะ

เพื่อปlองกันและแก2ไขปgญหายาเสพติดกรณีศึกษา: ชุมชนริมคลอง วัดสะพานเขตคลองเตยกรุงเทพมหานคร”

รถไฟฟlาสายสีมBวง เส2นทาง บางใหญB-บางซื่อ”

Graduate Thesis & Individual Study Forum in Public Administration and Public Affairs

Development and Local Government

2) “ความโปรBงใสอิเล็กทรอนิกส%: บทบาทของเว็บไซต%ในการ Administration

Mr. Krisda Butcharoen

3) “Faith and Economic Development: Faith-based

มหาวิทยาลัยขอนแกBน

Chinese Ethnic Organizations and Provincial Economic Development in Udonthani”

Mr. Vuttiwat Ananphutthimet 4) “Key Success Factors of Social Enterprises in Thailand”

มหาวิทยาลัยขอนแกBน

5) “Public-Private Partnership in Thai Local Administrative

มหาวิทยาลัยขอนแกBน

Organizations”

Mr. Nitikorn Chaiyasit

6) “In Gov. We Trust?: Citizen Trust in Thai Local

มหาวิทยาลัยขอนแกBน

Government”

Graduate Thesis & Individual Study Forum in Public Administration and Public Affairs

ร.405 รัฐประศาสนศาสตร%: ตํารวจ

1) “Police Officers’ Perceptions and Awareness of ศาสตร%เปรียบเทียบ

15.00 – 17.00 น.

รองศาสตราจารย%มานิต ศุทธสกุล Mr. Norbu Zangpo

มหาวิทยาลัยขอนแกBน

Community Policing in Bhutan”

(outsourcing) กับการใช2พนักงานของรัฐ: กรณีศึกษาหนBวย

Graduate Thesis & Individual Study Forum in Public Administration and Public Affairs

Graduate Thesis & Individual Study Forum in Public Administration and Public Affairs

เสวนาวิทยานิพนธ สารนิพนธและภาคนิพนธระดับบัณฑิตศึกษา สาขารัฐประศาสนศาสตร

(Graduate Thesis & Individual Study Forum in Public Administration and Public Affairs)

วันศุกรที่ 29 มีนาคม 2556

บทความวิจัย (Full Paper)

Globalization Issues การประเมินสถานภาพองค1ความรู4ทางรัฐประศาสนศาสตร1ไทยและทิศทางการวิจัยในอนาคต: กรณีศึกษาด4านการคลังและงบประมาณ

นโยบายการจัดการศึกษาสําหรับกลุLมชาติพันธุ1วรรณาระดับปฐมวัยในจังหวัดกาญจนบุรีสําหรับ การเข4าสูLประชาคมอาเซียน พ.ศ. 2558

การศึกษาป\จจัยด4านแรงจูงใจที่มีผลตLอการตัดสินใจเข4าโครงการเกษียณอายุราชการกLอนกําหนด: ศึกษาเฉพาะกรณีข4าราชการกรมแพทย1ทหารบก

การจัดการเครือขLายผู4สูงอายุและผู4พิการ กรณีศึกษา เทศบาลเมืองแกนพัฒนา อําเภอแมLแตง จังหวัดเชียงใหมL

กระบวนการในการจัดทําบริการสาธารณะและสวัสดิการสังคมให4แกLผู4สูงอายุและผู4พิการ กรณีศึกษาเทศบาลเมืองแกนพัฒนา อําเภอแมLแตง จังหวัดเชียงใหมL

การมีสLวนรLวมของประชาชนใน กระบวนการนโยบายสาธารณะเพื่อปbองกันและแก4ไขป\ญหายาเสพติด กรณีศึกษา: ชุมชน ริมคลองวัดสะพาน เขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร

ความคาดหวังของประชาชนในการให4บริการของโครงการรถไฟฟbาสายสีมLวง เส4นทาง บางใหญL – บางซื่อ

Organization Development and Development Organizations

ความโปรLงใสอิเล็กทรอนิกส1: เว็บไซต1กับการเสริมสร4างความโปรLงใสองค1กรปกครองท4องถิ่นไทย 197

ตํารวจศาสตรเปรียบเทียบ Police Officer’s Perception of Community Policing and its Related Issues in Bhutan

การศึกษาเปรียบเทียบผลกระทบจากการจ4างเหมาเอกชน (Outsource) กับการใช4พนักงานของรัฐ กรณีศึกษา หนLวยซักฟอกโรงพยาบาลตํารวจ

การศึกษาประเมินประสิทธิผลของการนําหลักการบริหารจัดการที่ดีมาปฏิบัติภายในหนLวยขึ้นตรง กองทัพบก: กรณีศึกษาสํานักงานปลัดบัญชีกองทัพบก

คณะกรรมการบริหาร

290

คณะอนุกรรมการ

292

ทีมงาน/คณะผู*จัดงาน

294

สรุปปาฐกถาพิเศษเรื่อง “นิติ-รัฐประศาสนศาสตร”

โดย ศาสตราจารย1 ดร.สมคิด เลิศไพฑูรย1 อธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร1

ศาสตราจารย1 ดร.สมคิด เลิศไพฑูรย1ได4กลLาวถึงความแตกตLางในการศึกษา มองป\ญหาการบริหารงาน สาธารณะเดียวกันที่มีความแตกตLางกันโดยพื้นฐานระหวLางสาขานิติศาสตร1และรัฐประศาสนศาสตร1 โดย

ใจความหลักๆคือ นิติศาสตร1และรัฐประศาสนศาสตร1ในด4านหนึ่งแล4วมีวัตถุการศึกษาที่เหมือนกันแตLมีวิธี การศึกษาที่แตกตLางกัน โดยนิติศาสตร1จะเน4นไปที่การศึกษาหลักการของกฎหมาย มีความถูกต4องหรือไมL และ มีการแบLงแยกวLาสิ่งไหนอยูLในขอบเขตของรัฐ และสิ่งไหนไมLอยูL ซึ่งในทางกฎหมายมหาชนแล4ว หากสิ่งไหนไมL เกี่ยวกับเรื่องของรัฐจะตัดสิ่งนี้ออกจากการศึกษา นิติศาสตร1จะไมLมีการนําเรื่องนั้นมาปนกับเรื่องนี้ เชLน หาก นิติศาสตร1จะศึกษาเรื่องท4องถิ่น ก็จะศึกษาแตLกฎหมายปกครองสLวนท4องถิ่น จะไมLศึกษากฎหมายรัฐธรรมนูญ เป_นต4น แตLในขณะที่รัฐประศาสนศาสตร1 จะไมLมีการแบLงแยกการศึกษาเรื่องรัฐชัดเจนนักกลLาวคือ การศึกษา เรื่องของรัฐนั้นต4องดูเรื่องตLาง ๆ ประกอบด4วย ทั้งกฎหมายรัฐธรรมนูญ กฎหมายปกครอง กฎหมายท4องถิ่น การปฏิรูประบบราชการ จะไมLดูแคLวLาถ4าเกี่ยวกับรัฐต4องดูแคLกฎหมายปกครอง

ตัวอยLาง ในกรณีการแบLงรัฐวิสาหกิจนิติศาสตร1จะแบLงตามกฎหมายที่ตั้งรัฐวิสาหกิจนั้น ๆ ซึ่งแบLงเป_น

4. รัฐวิสาหกิจที่ตั้งโดย มติ ค.ร.ม. ซึ่งนิติศาสตร1ไมLได4สนใจโครงสร4างของหนLวยงานรัฐ หรือการยุบรวมหนLวยงานภาครัฐ นิติศาสตร1สนใจ

ความเป_นนิติบุคคลของกระทรวง ทบวง กรม ซึ่งจะสLงผลตLอการกําเนินการตLาง ๆ ทางกฎหมายของหนLวยงาน ของรัฐ

โดยภาพรวมแสดงให4เห็นวLานิติศาสตร1และรัฐประศาสนศาสตร1มีวัตถุในการศึกษาที่เหมือนกันนั้นคือ “รัฐ” แตLมีวิธีการศึกษาที่ตLางกัน โดยที่นิติศาสตร1สนใจแตLเรื่อง “หลักการ” และละเลยเรื่อง “ข4อเท็จจริง” คือ สนใจแคLการกระทําถูกต4องหรือไมLโดยหลักการ ในขณะที่รัฐประศาสนศาสตร1สนใจข4อเท็จจริงและหลักการเพื่อ ในการพิจารณาศึกษากรณีตLาง ๆ ดังนั้นการจะศึกษาสิ่งใดก็ตามเรามิสามารถคึกษาในมิติเดียวหรือศาสตร1เดียว นั้น จําเป_นที่เราต4องมีการนําศาสตร1เข4ามาพิจารณาศึกษาด4วย ซึ่งจะนําไปสูLหนทางในการแก4ป\ญหาเรื่องตLาง ๆ ได4หลากหลายยิ่งขึ้น

Globalization Issues

การประเมินสถานภาพองค%ความรู'ทางรัฐประศาสนศาสตร%ไทยและทิศทางการวิจัยในอนาคต : กรณีศึกษาด'านการคลังและงบประมาณ

STATE OF THE ART REVIEW IN THAI PUBLIC ADMINISTRATION AND RESEARCH TRENDS IN THE FUTURE : A CASE STUDY OF FINANCES AND BUDGETING

E-mail: [email protected]

บทคัดยHอ

การศึกษาเรื่อง “การประเมินสถานภาพองคความรูทางรัฐประศาสนศาสตรไทยและทิศทางการวิจัยใน อนาคต : กรณีศึกษาดานการคลังและงบประมาณ” เป,นส-วนหนึ่งในรายวิชาการศึกษาอิสระสําหรับนักนโยบาย มีวัตถุประสงค 3 ประการ คือ 1) สภาพทั่วไปของวิทยานิพนธดานการคลังและงบประมาณของไทย 2) เพื่อ ศึกษาป9ญหาและอุปสรรคของ องคความรูดานการคลังและงบประมาณของไทย และ 3) เพื่อคาดการณ แนวโนมและทิศทางของวิทยานิพนธดานการคลังและงบประมาณของไทยในอนาคต ซึ่งศึกษาจากฐานขอมูล วิทยานิพนธในรอบ 10 ป=ของสถาบันอุดมศึกษา 17 แห-ง ที่เกี่ยวของกับการคลังและงบประมาณซึ่งเป,นหนึ่งใน สาขาย-อยของสาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร โดยสืบคนขอมูลวิทยานิพนธจากฐานขอมูล ThaiLIS (Thai Library Integrated System) ระหว-างวันที่ 26 กรกฎาคม 2555 – 2 สิงหาคม 2555

การศึกษาเรื่องนี้ เป,นทั้งรูปแบบการวิจัยเชิงปริมาณ และการวิจัยเชิงคุณภาพ กล-าวคือ ใชรูปแบบ การศึกษาเชิงปริมาณกับการตอบวัตถุประสงคขอแรกและขอที่สอง จากนั้นทําการจําแนกแยะแยะประเด็นที่ ตองการศึกษา โดยนําเทคนิคการประเมินสถานภาพองคความรู (State of The Art) เสนอโดย โชคชัย (2551) ซึ่งขอมูลที่ไดนํามาวิเคราะหโดยใชค-าสถิติขั้นพื้นฐาน อาทิ รอยละ และการวิเคราะหแบบอภิมาน (Meta- analysis) ตามดวยการนําเสนอดวยแผนภูมิวงกลม

ผลการศึกษา จากการสืบคนขอมูลในฐานขอมูล ThaiLIS ปรากฏขอมูลวิทยานิพนธการคลังและ งบประมาณจากสถาบันอุดมศึกษาจํานวน 51 แห-ง ขณะที่อีก 5 แห-งไม-ปรากฏขอมูลวิทยานิพนธที่เกี่ยวของ ส-วนใหญ-เป,นวิทยานิพนธระดับมหาบัณฑิต (รอยละ 98) ขณะที่ดุษฎีนิพนธพบขอมูลที่เกี่ยวของเพียง 9 หัวขอ (รอยละ 2) จากสถาบันอุดมศึกษา 3 แห-ง ไดแก- มหาวิทยาลัยรามคําแหง 5 หัวขอ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหาร

ทั้งนี้ เมื่อแยกพิจารณาตามคําสําคัญพบว-า มีดุษฎีนิพนธที่ศึกษาประเด็น “งบประมาณ” และ “รายได” มากพอๆกัน คิดเป,นรอยละ 45 รองลงมา คือ การศึกษาทั้ง 3 คําในหัวขอเดียวกัน “งบประมาณ รายได รายจ-าย” คิดเป,นรอยละ 10 ส-วนคําว-า “หนี้สาธารณะ” พบนอยที่สุดเพียงรอยละ 0.42 ขณะที่ ประเด็น “รายจ-าย” ไม-ปรากฏขอมูลการศึกษา ส-วนแนวคิดทฤษฎีที่ใชส-วนใหญ-เป,นแนวคิดทฤษฎีที่เกี่ยวของ กับหัวขอที่ศึกษาภายใตกรอบของสาขารัฐประศาสนศาสตร ซึ่งระเบียบวิธีวิจัยที่นํามาใชแยกออกได 2 ประเภทใหญ-ๆ คือ การวิจัยเชิงปริมาณ และ การวิจัยเชิงคุณภาพ ซึ่งแต-ละประเภทก็จะมีเครื่องมือและเทคนิค วิธีการเฉพาะที่สอดคลองกัน ซึ่งส-วนใหญ-พบว-ามีการนําเทคนิค วิธีการ และวิธีวิจัยขั้นสูงมาใชเพื่อใหดุษฎี นิพนธแลดูมีความยาก ทาทายและลึกซึ้งมากขึ้น ทั้งหมดนี้ สะทอนว-าในรอบ 10 ป= ขาดแคลนดุษฎีนิพนธ ทางดาน “การคลังและงบประมาณ” และประเด็น “หนี้สาธารณะ” จึงควรสนับสนุนใหมีการทําดุษฎีนิพนธ ประเด็นนี้มากขึ้น

ABSTRACT

This report State of The Art Review in Thai Public Administration and Research Trends in the Future: A Case Study of Finances and Budgeting is part of the subject of Independence Study of Public Policy. It has three objectives; to study the general contexts of budgeting, to study problems and threats, and lastly, to study trends and directions of budgeting in the future especially concerning ASEAN community and the other regions. Particularly, all thesis studied were from 2000 to 2012 and concerned about budgeting in the Public Administration Field.

For processing, all thesis from fifty six Higher Education Institutes were searched between 26th July and 2nd August 2012 using ThaiLIS (Thai Library Integrated System). Furthermore, this research used both Quantitative Research and Qualitative Research. Namely, Quantitative Research was used for categorizing a variety of thesis issues and other contexts; theories, methodologies, problems and threats, and some others. Particularly, this process used the State of The Art Technique by Chokchai (2009), then basic statistical analysis such as percentage and Meta-analysis, after that illustrated them by pie charts to help holistic viewing.

The results from this study found that there are fifty one Higher Education Institutes which have budgeting thesis in the database, while five Higher Education Institutes did not have thesis appear in the database of ThaiLIS. Ninety eight percent of thesis in Public Administration are Masters thesis while only two percent (nine titles) are Doctoral thesis from three higher education institutes; five titles of Ramkhamhaeng University, three titles of The results from this study found that there are fifty one Higher Education Institutes which have budgeting thesis in the database, while five Higher Education Institutes did not have thesis appear in the database of ThaiLIS. Ninety eight percent of thesis in Public Administration are Masters thesis while only two percent (nine titles) are Doctoral thesis from three higher education institutes; five titles of Ramkhamhaeng University, three titles of

KEYWORDS: State of The Art Review, Public Administration and Research Directions, Finances and Budgeting

ความเปLนมาและความสําคัญของปNญหา

การงบประมาณเป,นส-วนหนึ่งของการคลัง ซึ่งเกี่ยวของกับรายได รายจ-าย และ หนี้สาธารณะ ซึ่งเป,น หัวใจสําคัญของการขับเคลื่อนประเทศ โดยเฉพาะดานเศรษฐกิจซึ่งทุกประเทศทั่วโลกต-างใหความสําคัญ เนื่องจากเกี่ยวของกับปากทองและความกินดีอยู-ดีของประชาชน ซึ่งหากประเทศใดมีเศรษฐกิจดีก็อาจจะส-งผล ดีต-อดานสังคม และการเมืองตามมาดวย ทั้งนี้ จะเห็นไดว-างบประมาณจะเขาไปเกี่ยวของกับ รายได รายจ-าย และหนี้สาธารณะ ในระบบการคลัง อย-างหลีกเลี่ยงไม-ได โดยเฉพาะงบประมาณรายจ-ายประจําป= ซึ่งจะมีผล บังคับใชตั้งแต-วันที่ 1 ตุลาคมไปจนถึง 30 กันยายน ของป=ถัดไป ซึ่งจะเรียกชื่อป=งบประมาณตามป= พ.ศ.ที่ สิ้นสุดการใชงบประมาณ เช-น ป=งบประมาณ 2555 เริ่มตั้งแต- 1 ตุลาคม 2554 สิ้นสุด 30 กันยายน 2555 เป,น ตน

ที่ผ-านมาจะเห็นไดว-า งบประมาณรายจ-ายประจําป=ส-วนใหญ-จะเพิ่มสูงขึ้นทุกป= เพื่อใหสอดคลองกับ สภาวะเศรษฐกิจ เช-น ภาวะเงินเฟ‚อ (Inflation) ราคาขาวของเครื่องใช และตนทุนของป9จจัยการผลิตที่สูงขึ้น ไดแก- ที่ดิน ทุน แรงงาน และผูประกอบการ เป,นตน ดวยเหตุนี้ จึงทําใหการตั้งประมาณการรายรับจึงตองมี ความสอดคลองกับงบประมาณรายจ-ายประจําป=ที่ตั้งไวดวย ซึ่งในทางปฏิบัติจะเป,นหนาที่หลักของ กรมสรรพากร หน-วยงานราชการภายใตสังกัดกระทรวงการคลัง ซึ่งทําหนาที่จัดเก็บรายไดเขาคลังของประเทศ โดยมีที่มาจากรายไดที่จัดเก็บ 2 ทางหลัก คือ 1. ภาษี (ทางตรงและทางออม) 2. ค-าธรรมเนียม และอื่นๆ โดยเฉพาะภาษีทางออม ซึ่งเนนที่การจัดเก็บจากฐานการบริโภคเป,นหลัก กล-าวคือใครบริโภคมากจ-ายมาก ใคร บริโภคนอยจ-ายนอย สอดคลองกับหลักการจัดเก็บภาษีอัตรากาวหนา แบบ Pay as you use, Pay as you earn หรือ Pay as you growth

นอกจากนี้ กรณีของภาวะฉุกเฉินอาทิ สงคราม การก-อการรายขามชาติ และภัยพิบัติ การงบประมาณ ไม-สามารถที่จะดําเนินไปอย-างปกติได เพราะไม-สามารถคาดเดาเหตุการณไดว-าจะเกิดขึ้นเมื่อไหร- อย-างไร ตลอดจนความรุนแรงมากนอยแค-ไหน สอดคลองกับทฤษฎีสิ่งที่นอกเหนือการควบคุม (Externality) ดังนั้น ใน สถานการณที่ไม-ปกติเช-นนี้ รัฐบาลจึงตองดําเนินนโยบายการคลังแบบจงใจ (Discretionary Policy) ซึ่งนํา รูปแบบของการงบประมาณแบบนอกงบประมาณ (Off-Budgeting Policy) มาใชก-อนที่จะเขาสู-ระบบ (On- Budget Policy) หรือ เป,นฐานขอมูลของการของการจัดทํางบประมาณต-อไป

จากที่กล-าวมา จึงนํามาสู-การศึกษาหัวขอ “การประเมินสถานภาพองคความรูทางรัฐประศาสนศาสตร

และมนุษยศาสตร มหาวิทยาลัยมหิดล ก-อนหนานี้ การเรียนการสอนในรายวิชาดังกล-าว เมื่อวันที่ 6 กรกฎาคม 2555 มีการศึกษางานของ โชคชัย (2551) หัวขอ “หลักและเทคนิคการประเมินสถานภาพองคความรู” เป,น เอกสารการวิจัยส-วนบุคคล ภายหลังจากทําการศึกษาเรื่องนี้ อาจารยไดมอบหมายใหนักศึกษาคนควาและทํา การประเมินสถานภาพองคความรูหัวขอที่เกี่ยวของกับนโยบายสาธารณะและการจัดการภาครัฐ โดยแบ-งตาม หัวขอ ไดแก- ระบบราชการ (Bureaucracy) การจัดองคการ (Organizing) ทรัพยากรมนุษย (Human Resource) การคลังและงบประมาณ (Budgeting) การจัดการภาครัฐแนวใหม- (New Public Management) วงจรนโยบายสาธารณะ (Public Policy Cycle) รัฐธรรมนูญ (Constitution) บริบททางการเมืองของ รัฐประศาสนศาสตร (Political Context of Public Administration)

ทั้งหมดนี้ ทําการศึกษาภายใตเงื่อนไขบริบทของประเทศไทย ซึ่งผูศึกษาไดรับมอบหมายให ทําการศึกษาสถานภาพองคความรูดานการงบประมาณของไทย โดยดําเนินการสืบคนขอมูลจากหองสมุดและ ฐานขอมูลสืบคนวิทยานิพนธระดับดุษฎีบัณฑิตเป,นหลัก และวิทยานิพนธระดับมหาบัณฑิต เป,นขอมูลเสริม โดยมุ-งเนนใหทําการศึกษาขอมูลเชิงประจักษ (empirical data) และใชวิธีการศึกษาเชิงวิทยาศาสตร (Scientific) เป,นสําคัญ เพื่อนําขอมูลที่ไดมาผ-านกระบวนการและวิธีการศึกษาในลักษณะ อธิบาย (explain) อภิปราย (debate) เปรียบเทียบ (compare) วิเคราะห (analysis) และสังเคราะห (synthesis) โดยมี วัตถุประสงคเพื่อศึกษาสภาพป9ญหาและอุปสรรคของการงบประมาณของไทย รวมถึงการประเมินสถานภาพ องคความรูดานการงบประมาณของไทย จากอดีต ป9จจุบัน ตลอดจนคาดการณหรือทํานายอนาคตว-าแนวโนม หรือ ทิศทางวิทยานิพนธระดับดุษฎีบัณฑิตและวิทยานิพนธระดับมหาบัณฑิตสาขารัฐประศาสนศาสตรของไทย เป,นอย-างไร ซึ่งจะเป,นประโยชนกับการนําขอมูลที่ไดจากการศึกษาไปต-อยอดการทําผลงานวิชาการ อาทิ วิทยานิพนธ บทความ และงานวิจัยที่เกี่ยวของกับรัฐประศาสนศาสตรของไทยต-อไป

1. ด'านเนื้อหา – การศึกษาเรื่อง การประเมินสถานภาพองคความรูทางรัฐประศาสนศาสตรไทยและ ทิศทางการวิจัยในอนาคต: กรณีศึกษาดานการคลังและงบประมาณ ทําการศึกษาภายใตหัวขอที่ศึกษา คือ “การงบประมาณ” หรือ “Budgeting” ซึ่งครอบคลุมขอมูล 3 ส-วนหลัก คือ รายได รายจ-าย และหนี้ สาธารณะ

2. ด'านประชากร– การศึกษาเรื่องนี้ ศึกษาจากวิทยานิพนธสาขารัฐประศาสนศาสตร ซึ่งขอมูล วิทยานิพนธปริญญาเอกเป,นการศึกษาแบบประชากรศึกษา (ศึกษาทั้งหมด) จากฐานขอมูล ThaiLIS ภายใต บริบทที่วางไว โดยมุ-งเนนที่วิทยานิพนธระดับดุษฎีบัณฑิตเป,นหลัก และขอมูลจากวิทยานิพนธระดับ มหาบัณฑิต เป,นขอมูลเสริม ซึ่งคัดมาเฉพาะหัวขอที่เกี่ยวของกับ“การงบประมาณ” หรือ “Budgeting”

3. ด'านเวลา – มีกรอบของเงื่อนเวลา 3 ส-วนที่นํามาพิจารณา คือ

1) ระยะเวลาทําการศึกษา - ผูศึกษาทําการศึกษาในช-วงของการเรียนการสอนในรายวิชา

การศึกษาอิสระสําหรับนักนโยบาย (SHPP 571) ระยะเวลาดําเนินการประมาณ 3 เดือน ตั้งแต-เดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2555-กันยายน พ.ศ. 2555

2) ช-วงเวลาของวิทยานิพนธที่ทําการศึกษา – ผูศึกษาทําการศึกษาขอมูลจากฐานวิทยานิพนธ

ระดับบัณฑิตศึกษาของไทย ช-วงเวลา 10 ป= (พ.ศ.2546-2555) เนื่องจากเป,นช-วงเวลาที่เหมาะสมของการ สํารวจตรวจสอบสภาพขอมูลของวิทยานิพนธที่ไม-เก-าจนเกินไป ตลอดจนช-วงเวลาดังกล-าวสามารถทําใหเห็น ภาพรวมของวิทยานิพนธหัวขอที่ศึกษาได ซึ่งสอดคลองกับการศึกษาของนักวิชาการต-างประเทศและใน ประเทศหลายคน จึงถือว-ามีความเป,นสากล

3) ช-วงเวลาที่ทําการสืบคนขอมูล คือ ระหว-างวันที่ 26 กรกฎาคม 2555 – 2 สิงหาคม 2555

สําหรับระเบียบวิธีวิจัยในการศึกษาเรื่องนี้ เป,นการศึกษาวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research) และเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) ทั้งนี้ ขอมูลเชิงปริมาณไดทําการวิจัยเอกสาร (Documentary Research)โดยการจําแนกแยกแยะขอมูลออกมาเป,นจํานวน และสัดส-วนของงานวิจัยที่ทําการศึกษา โดยแสดง ค-าทางสถิติอย-างง-าย ไดแก- ค-ารอยละ (Percentage) และนําเสนอในรูปแผนภูมิวงกลม (Pie Chart) และ ตาราง เพื่อใหมองเห็นภาพที่นํามาวิเคราะหชัดเจนยิ่งขึ้น ซึ่งขอมูลดังกล-าวนํามาจากโครงการความร-วมมือ พัฒนาหองสมุดสถาบันอุดมศึกษาหรือ ThaiLIS (Thailand Library Integrated System) พัฒนาโดย นายจี ระพล คุ-มเคี่ยม สํานักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาพระนครเหนือ ตามขอกําหนดของ คณะทํางานเอกสารฉบับเต็มในรูปอิเล็กทรอนิกส โดยทําการสืบคนระหว-างวันที่ 26 กรกฎาคม 2555 – 2 สิงหาคม 2555

จากนั้นนํามาวิเคราะหดวยเทคนิควิธีการวิเคราะหแบบอภิมาน (Meta-analysis) ขณะที่การวิจัยเชิง คุณภาพ ไดทําการรวบรวมขอมูลจากเอกสาร หลักฐาน และจากการเขาร-วมประชุมสัมมนารัฐประศาสน ศาสตรทั้งในระดับชาติ และระดับนานาชาติ ช-วง พ.ศ.2554-2555 โดยการเก็บรวบรวมขอมูลแบบการ สังเกตการณแบบมีส-วนร-วมและไม-มีส-วนร-วม จากนั้นนํามาทําการวิเคราะหเนื้อหา (Content Analysis)

วิทยานิพนธ%ระดับบัณฑิตศึกษา ผลที่ได'รับ

- ปริญญาโท (สนับสนุน) 10 ป= ที่เกี่ยวกับสาขารปศ. - การคลังและงบประมาณของ 2. แนวคิดทฤษฎี และระเบียบวิธีวิทยาการวิจัยที่จําแนกแยกแยะในภาพรวม

- ฐานขอมูล ThaiLIS

การประเมินสถานภาพองค%ความรู' (โชคชัย, 2551)

ประโยชน%ที่คาดวHาจะได'รับ

1. เพื่อเป,นฐานขอมูลดุษฎีนิพนธดานการคลังและงบประมาณ สาขารัฐประศาสนศาสตรแก- สถาบันอุดมศึกษาของไทย และหน-วยงานที่เกี่ยวของ อาทิ สมาคมรัฐประศาสนศาสตรแห-งประเทศไทย รวมถึงหน-วยงานภาครัฐ สังกัดกระทรวงการคลัง

2. เพื่อประโยชนในการสนับสนุนองคความรูทางดานการคลังและงบประมาณ สาขารัฐประศาสน ศาสตรของสถาบันอุดมศึกษาของไทยอย-างมีทิศทางต-อไป

จากการศึกษาพบว-าสถาบันอุดมศึกษาที่ทําการศึกษามีจํานวน 56 แห-ง ทั้งนี้ จากการวิเคราะหขอมูล พบว-าวิทยานิพนธ “ดานการคลังและงบประมาณ” ในช-วงเวลาที่ศึกษาและตามเกณฑเบื้องตน ไดแก- ที่ไม- ปรากฏขอมูลที่เกี่ยวของ มีจํานวน 5 แห-ง ไดแก- 1) จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย 2) มหาวิทยาลัยมหิดล 3) มหาวิทยาลัยทักษิณ 4) มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ 5) มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ ส-วนที่ปรากฏขอมูลที่ เกี่ยวของ จํานวน 51 แห-ง ดังนี้

ตารางที่ 1 สรุปผลการสืบค'นข'อมูลวิทยานิพนธ%ระดับบัณฑิตศึกษาที่เกี่ยวข'องกับ “การคลังและ งบประมาณ” สาขาวิชารัฐประศาสนตร% พ.ศ.2546-2555 จากสถาบันอุดมศึกษา 56 แหHง

ได' จHาย

ได' จHาย

11 9 - -

11 มหาวิทยาลัยขอนแก-น

- 144 150 32 - 297

12 มหาวิทยาลัยกลุ-มราชภัฏ (40 -

หมายเหตุ * หมายถึงมีคําสืบคนซ้ํากัน 1 หัวขอ ไดแก- หมายเลข 5, 8 และ 12 ** หมายถึงมีคําสืบคนซ้ํากัน 5 หัวขอ ไดแก- หมายเลข 9 *** หมายถึงมีคําสืบคนซ้ํากัน 29 หัวขอ ไดแก- หมายเลข 11 ± หมายถึงถานับจํานวนคําที่ซ้ํากันที่ใดแลวตองไปลบจํานวนออกจากอีกคําที่ซ้ํากัน

ผลการสืบคนขอมูลจากคําสําคัญ (keywords) 4 คํา คือ “งบประมาณ” “รายได” “รายจ-าย” และ “หนี้ สาธารณะ” ปรากฏขอมูลวิทยานิพนธที่เกี่ยวของกับ สาขารัฐประศาสนศาสตรเพียงรอยละ 20 ส-วนใหญ- เป,นสาขาอื่นคิดเป,นรอยละ 80 (ประมาณ 60 สาขาวิชา)

ภาพที่ 2 วิทยานิพนธ%การคลังและการงบประมาณ ของไทย พ.ศ. 2546-2555

ตารางที่ 2 แสดงจํานวนหัวข'อวิทยานิพนธ% ที่สืบค'นได'แบHงตามคําสําคัญ 4 คํา (งบประมาณ/ รายได'/ รายจHาย/ หนี้สาธารณะ)

รัฐประศาสนศาสตร แยกตามสัดส-วนพบว-า คําว-า

9.51 ตามลําดับ ขณะที่คําว-า “หนี้สาธารณะ” ปรากฏขอมูลนอยที่สุดพบเพียง รอยละ 0.42 ภาพที่ 3 วิทยานิพนธ% “การคลังและงบประมาณ” เท-านั้น ดังภาพที่ 3

หากพิจารณาแยกตามระดับปริญญาพบว-ามีขอมูล วิทยานิพนธที่เกี่ยวของทั้งสิ้นจํานวน 437 หัวขอ ส-วนใหญ- เป,นขอมูลวิทยานิพนธปริญญาโท จํานวน 428 หัวขอ คิด เป,นรอยละ 98 ขณะที่ขอมูลวิทยานิพนธปริญญาเอกที่ เกี่ยวของพบเพียง 9 หัวขอ คิดเป,นรอยละ 2

ภาพที่ 4 วิทยานิพนธ% “การคลังและงบประมาณ” สาขารัฐประศาสนศาสตร% พ.ศ. 2546-2555 แยกตามระดับการศึกษา

สําหรับขอมูลวิทยานิพนธปริญญาเอก ปรากฏหลักฐานที่เกี่ยวของในฐานขอมูล จํานวน 9 หัวขอ จาก มหาวิทยาลัย /สถาบัน จํานวน 3 แห-ง ไดแก- 1) สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร จํานวน 3 หัวขอ

วิทยานิพนธรัฐประศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร จากการสืบคนคําว-า “งบประมาณ” “รายได” และ “รายจ-าย” จํานวน 3 หัวขอ ดังนี้

ป9จจัยที่มีอิทธิพลต-อการจัดสรร (ที่ปรึกษาหลัก) รายจ-าย

(ที่ปรึกษาหลัก) expenditure structure, and ดร.สกนธ วรัญ‰ู factors affecing municipal วัฒนา budget allocation)

(Revenue structure,

(ที่ปรึกษาร-วม) 2553 รายได วรพงศ ตระการศิริ ป9จจัยที่มีผลต-อรายจ-ายสาธารณะ ดร.พลภัทร บุราคม นนท

ดานสังคมและผลต-อการกระจาย (ที่ปรึกษาหลัก) รายไดของไทย (Factors

ดร.พรเพ็ญ เพชร affecting social expenditure สุขศิริ and impact on income

ดร.ดิเรก ป9ทมสิริวัฒน ประเทศไทย (Public budgeting (ที่ปรึกษาร-วม) analysis with special

ดร.สุรชาติ ณ reference to the provincial หนองคาย distribution in Thailand)

(ที่ปรึกษาร-วม)

2552 งบประมาณ รัชนิภา สายอุบล กระบวนการงบประมาณของ รศ.ดร.อุทัย เลาหวิเชียร รัฐสภาไทย(The Thai

Parliamentary Budget

2552 งบประมาณ ภูวไนย บุญวรรณ รูปแบบการจัดการความรูของ รศ.ดร.โฆษิต อินทวงศ หน-วยงานดานงบประมาณของ รศ.ดร.บุญมี พันธุไทย กองทัพอากาศ(A Knowledge อ.ดร.สุมนา จรณะสมบูรณ Management Model for the Budgeting Section of the Royal Thai Air Force)

(Municipal Revenue

ศ.ดร.ติน ปรัชญพฤทธิ์ Administration) รศ.ดร.อิสระ สุวรรณบล

จากขอมูลวิทยานิพนธปริญญาเอก ขางตนจากทั้งหมด 9 หัวขอ พบว-า สัดส-วนของหัวขอที่เกี่ยวของกับ “งบประมาณ” และ “รายได” พบ มากที่สุด คือ 4 หัวขออย-างละเท-ากัน

“งบประมาณ” “รายได” และ “รายจ-าย” พบจํานวน 1 หัวขอ ส-วนคําว-า “รายจ-าย” และ“หนี้ สาธารณะ” ไม-ปรากฏผลการศึกษา

จากขอมูลวิทยานิพนธปริญญาเอกทั้ง 9 หัวขอ ดังกล-าวขางตน เมื่อพิจารณาแยกเป,นประเด็นที่ศึกษา พบว-ามีประเด็นการศึกษาที่หลากหลาย แยกเป,นประเด็นย-อยไดแก- -โครงสราง (งบประมาณ)

- การบริหาร (รายได /การจัดเก็บภาษีอากร) - กระบวนการ (งบประมาณ)

- การจัดการความรู หรือ KM

- การประเมินประสิทธิผล (รูปแบบการจัดการความรูของหน-วยงาน) - การนํานโยบายไปปฏิบัติ

- ป9จจัย (รายจ-าย /การกระจายรายได) - การวิเคราะห (นโยบายงบประมาณรายจ-าย)

ในทรรศนะของผูศึกษามองประเด็นนี้ว-า สาเหตุที่ประเด็นย-อยมีความหลากหลายไม-เกาะกลุ-ม หรือ ขอมูลประเด็นการศึกษาค-อนขางกระจายเนื่องจากมีจํานวนหัวขอที่ศึกษาค-อนขางนอย (9 หัวขอ) ซึ่ง สอดคลองกับหลักการทางสถิติที่ว-าหากขอมูลมีจํานวนมาก การเกิดประเด็นซ้ํา หรือ โอกาสที่จะมีผูศึกษาใน ประเด็นเดียวกันจะมีมากขึ้นตามไปดวย

วิทยานิพนธปริญญาเอกสาขารัฐ ประศาสนศาสตร ทั้ง 9 หัวขอ หากพิจารณา ในส-วนของขอบเขต / พื้นที่ที่ศึกษา พบว-า ส-วนใหญ-เป,น “การวิจัยสถาบัน” คิดเป,นรอย

ละ 78 แบ-งออกได 4 ลักษณะ ดังนี้

1) หน-วยงาน ไดแก- รัฐสภา จํานวน

3) โครงการ ไดแก- โครงการบาน สาขารัฐประศาสนศาสตร%ในหัวข'อที่เกี่ยวกับ “การคลังและ

สําหรับวิทยานิพนธปริญญาเอกทั้ง 9 เรื่องที่ทําการศึกษาพบว-า แนวคิดทฤษฎีที่นํามาใชจะขึ้นกับ หัวขอเป,นสําคัญ ซึ่งหากพิจารณาตามคําสําคัญ ไดแก- แนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับกําเนิดและวิวัฒนาการของการ คลังและการงบประมาณ ประกอบดวย แนวคิดกระบวนทัศน (พาราไดม/Paradigm) แนวคิดการจัดการ ภาครัฐแนวใหม- (NPM) แนวคิดการจัดการความรู (KM: Knowledge Management) แนวคิดเกี่ยวกับวงจร นโยบาย ไดแก- การกําหนดนโยบาย (Policy Formulation) แนวคิดการนํานโยบายไปปฏิบัติ อาทิ แนวคิด กระจายงานลงสู-การปฏิบัติ (cascade down) และผลจากนโยบาย ไดแก- โครงการและกิจกรรมซึ่งเป,นผลจาก นโยบายของรัฐบาล อาทิ โครงการเอื้ออาทร ที่ปรากฏในดุษฎีนิพนธที่นํามาศึกษา ตลอดจนแนวคิด กระบวนการพิจารณาและอนุมัติงบประมาณของรัฐสภาไทย

สําหรับแนวคิดเกี่ยวกับการเมือง ซึ่งสัมพันธกับรัฐศาสตร ประกอบดวย ทฤษฎีการเมืองกับวัฏจักร เศรษฐกิจ (Political Business Cycle Theory) และตัวแบบ Median Voter Model ทฤษฎีกลุ-ม ผลประโยชน (Interest Group Theory) ทฤษฎีประชาธิปไตยแบบตัวแทน (Representative Democracy Theory) ทฤษฎีการแสวงหาคะแนนเสียงสูงสุด (Vote-Maximizing Theory) ทฤษฎีความโนมเอียงของการ แสวงหาคะแนนเสียง (Voting Bias Theory) แนวคิด targeting for the poor และแนวคิดการมีส-วนร-วม ของทุกภาคส-วน แนวคิดการเมืองกับกระบวนการงบประมาณ (The Politics of Budgetary Process) แนวคิดบทบาทของกลุ-มพลังอํานาจต-างๆ(กลุ-มผลประโยชน /ขาราชการประจํา/นักการเมือง)

แนวคิดที่เกี่ยวของกับรายได ประกอบดวย แนวคิดเกี่ยวกับภาษี (Taxation) แนวคิดเกี่ยวกับบทบาท

ภาคในโอกาส (Equal Opportunity Theory) และแบบจําลอง GINI (วัดการกระจายรายได) แบบจําลอง NAGAG (ภาคการเกษตร)

ขณะที่แนวคิดที่เกี่ยวกับรายจ-าย ไดแก- ทฤษฎี / ตัวแบบรายจ-ายสาธารณะ และแนวคิดที่มาจาก ฐานของการบริหารธุรกิจและเศรษฐศาสตร ไดแก- แนวความคิดอรรถประโยชนนิยม (Utilitarianism) ทฤษฎี งบประมาณระบบราชการสูงสุด (Budgeting-Maximizing Bureaucrat Theory) ทฤษฎีดานการตัดสินใจ ภายในองคการ (Incrementalist Theory) ทฤษฎี Budget-Maximizing Bureaucrat Theory ทฤษฎีผลได ของสังคมสูงสุด (The Maximum Social Gain Theory) ผลิตภัณฑมวลรวมในประเทศ (Gross Domestic Product/GDP) ทฤษฎีการพัฒนาการของรายจ-ายสาธารณะของ Richard A. Musgrave ทฤษฎี Public Choice Theory ใชวิเคราะหรายจ-ายสาธารณะ 6 แนวทางย-อย

แนวคิดทฤษฎีอื่นๆ ที่นํามาอธิบายปรากฏการณ ไดแก- โลกาภิวัตน (Globalization) ทฤษฎีดาน สภาพแวดลอมทางเศรษฐกิจสังคมและประชากร (Economic-Demographic Theory)

ทั้งนี้ เนื่องจากรัฐประศาสนศาสตรยุคหลังรับอิทธิพลของแนวคิดทฤษฎีมาจากบริหารธุรกิจ โดยเฉพาะการคํานึงถึงมิติของประสิทธิภาพ (efficiency) และประสิทธิผล (effectiveness) ตลอดจนการ ประเมินประสิทธิผล (evaluation)

นอกจากนี้ ยังนําแนวคิดทฤษฎีที่เกี่ยวของกันมาบูรณาการ (integrated)ในทางปฏิบัติร-วมกันมากขึ้น เพราะการศึกษาเรื่องใดเรื่องหนึ่ง ไม-มีแนวคิดทฤษฎีใดสมบูรณแบบ ที่จะอธิบายปรากฏการณไดอย-างครอบคลุมนั่นเอง ซึ่งทั้งหมดจะอยู-ภายใตหัวใจสําคัญของการคลังและ งบประมาณ ไดแก- การงบประมาณ รายได รายจ-าย และหนี้สาธารณะ

จากการศึกษาดุษฎีนิพนธทั้ง 9 หัวขอที่เกี่ยวกับการคลังและงบประมาณ ในสาขารัฐประศาสนศาสตร พบว-ามีการนําวิธีวิทยาการวิจัยมาใชที่หลากหลาย ซึ่งสามารถจําแนกในการวิเคราะหได 2 แนวทาง คือ การ วิจัยเชิงคุณภาพ และ การวิจัยเชิงปริมาณ รายละเอียด ดังนี้

การวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research)

เครื่องมือที่ใช'

-แบบสัมภาษณแบบมี โครงสราง -แบบสัมภาษณกึ่ง โครงสราง(Semi- Structured Interview) -แบบสัมภาษณแบบไม- มีโครงสรางคําถามที่ เนนการสนทนาเป,น หลัก

-การตรวจสอบขอมูลแบบ สามเสา (Triangulation) - การทดสอบเครื่องมือ (Pretest) -การทดสอบความถูกตอง ของเนื้อหา (Content Validity) -การทดสอบความ น-าเชื่อถือ (Reliability) - ขอคําถามผ-านความ แม-นตรงของมาตรวัดจาก ผูเชี่ยวชาญ (consensual validity) หรือ (expert’s judgments of content)

การเก็บรวบรวมข'อมูล

- วิธีการสัมภาษณเชิงลึก (In-depth Interview) หรือ การสัมภาษณแบบ ลึกซึ้ง (Intensive Interviewing) -การสัมภาษณแบบ เจาะลึกเฉพาะกรณี (unique case orientation) -การสังเกตการณ / ปรากฏการณ การ สังเกตจากสถานการณ จริง -การสังเกตการณ (Unobtrusive Method) - การศึกษาวิจัยเอกสาร (documentary research) ทั้งเอกสาร แบบปฐมภูมิ (Primary Data) และทุติยภูมิ (Secondary Data)

- การวิเคราะหเนื้อหา (Content Analysis) - การวิเคราะหจากเอกสาร -การวิเคราะหขอมูลเชิง พรรณนา (Descriptive Analysis) - การตีความลักษณะ วิเคราะห (Analytic Descriptive) ตามหลัก เหตุผล - การแสดงและการพรรณา ขอมูล (Data Display and Description) -เคาโครงเชิงเหตุผลสัมพันธ (Logical Framework) -การลดทอนและกลั่นกรอง ขอมูล (Data Reduction) โดยการเลือกหลักฐานที่ เกี่ยวของมากที่สุดมาใช เนนการนิยามและการ ตีความ

การวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research)

-ไม-ใชการทดลอง (Non-Experimental Research) - การสํารวจภาคสนาม (Survey Study) - แนวทางเชิงประจักษ (positive approach) - การออกแบบวิจัยลักษณะกลุ-มบุคคล (Collectivity Design) - รูปแบบการวิจัยแบบตัดขวาง (cross-sectional study)

ลักษณะของข'อมูล

– ขอมูลแบบ Panel Data หรือ Pooled Time Series–Cross Section Analysis (ผสมผสาน Cross Section และ Time Series) ทุ ติภูมิ (Secondary Data) -ขอมูลอนุกรมเวลา (Time Series Data) -ตัวเลขสถิติทุติยภูมิ (secondary data) -ขอมูลภาคตัดขวางและอนุกรมเวลา (Pooling of Cross-sectional and Time-series Data / Panel Data)

– แบบสอบถาม (questionnaire) /จดหมายอิเลคทรอนิกส (email) คําถามมี 5 ระดับ (Rating Scale) ตามแนวคิดของลิเคิรท (Likerts’s Method) - แบบจําลองทางคณิตศาสตร - เทคนิคการประมาณค-าดวยการใชแบบจําลองผลกระทบคงที่ (Fixed Effect Model) - การวิเคราะหขอคําถาม (Item Analysis)

- Breusch-Pagan Test วิธีการทดสอบทางสถิติ - Heteroscedasticity ตรวจสอบค-าความแปรปรวนความ คลาดเคลื่อน - Null Hypothesis - White Heteroskedasticity Test - การทดสอบแบบสอบถาม (Try out และ Pretest) - การทดสอบสมมติฐาน (ใชสถิติวิเคราะหการถดถอยอย-างง-าย หรือ Simple - การวิเคราะหหาความเชื่อถือไดดวยค-า alpha coefficient Regression) - การตรวจสอบความเที่ยงตรงใชค-า IVC (Item-Variable congruence index)หาความสอดคลองของแบบสอบถาม -การกระจายระหว-างค-าความคลาดเคลื่อนถดถอยมาตรฐาน (Regression Standardized Residual)

การกําหนดกลุHมตัวอยHาง

-การคัดเลือกอย-างง-าย (Simple Random Sampling) ดวยการจับ ฉลากเลือกจํานวนกลุ-มตัวอย-าง อัตราส-วน 5:1 (กัลยา วานิชยบัญชา, 2550) - การสุ-มตัวอย-างโดยอาศัยความน-าจะเป,น

-การกําหนดขนาดของกลุ-มตัวอย-างตามหลักการของ Yamane (1973) ระดับความเชื่อมั่น 95% -วิธีการคัดเลือกแบบชั้นภูมิ

การวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research) (ต-อ)

การวิเคราะห%ข'อมูล

-การวิเคราะหถดถอยพหุเพื่อวิเคราะหความสัมพันธหลายตัว แปร -การวิเคราะหสมการถดถอยพหุคูณ (Multiple Regression Analysis) - Multicolinearity การวิเคราะหหาความสัมพันธ (ตัวแปร อิสระและตัวแปรตาม) -วิเคราะหสถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธเพียรสัน -วิเคราะหทางสถิติหลักดวยโปรแกรม STATA Version 10.0 - Multiple Regression Analysis แบบ Fix Effect Model - วิเคราะหการกระจายผลประโยชนโดยตรงจากรายจ-ายภาครัฐ (Benefit Incidence Analysis) -การวิเคราะหเชิงซิมูเลชั่น -โปรแกรม SPSS (ค-ารอยละ (Percentage) /ค-าเฉลี่ย (Mean)/ ค-าส-วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (SD) -การวิเคราะหระดับความสําเร็จของการดําเนินงานจากการใช จ-ายงบประมาณ (Performance Assessment Rating Tool : PART) นํามา จากสหรัฐฯ (Office of Management and Budget : OMB) - การประมาณค-าแบบจําลองใชวิธี OLS (Ordinary Least Squares) คHาสถิติที่ใช' - ค-า Probability / ค-าสถิติ t-Test /ค-า R- Square สัมประสิทธิ์การตัดสินใจ / T-Statistic วิเคราะหว-าตัว แปรอิสระแต-ละตัวมีความสัมพันธกับตัวแปรตามหรือไม- / ค-า Durbin-Watson Test / ค-าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ (r) /ค-าดัชนี สหสัมพันธคาโนนิคอล (Canonical correlation- r) /ค-า Wilk’s Lamda /ค-า Eigenvalue /ค-าความแปรปรวนที่ถูก สกัดได (Variance extracted) / ค-าดัชนีความทับซอน (Redundancy Index)/ ค-าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธแบบคะแนน มาตรฐาน (Standardized canonical coefficient)/ ค-าประมาณถดถอยมาตรฐาน (Regression Standardized Predicted Value)/ค-าเฉลี่ย /ค-าเบี่ยงเบนมาตรฐาน /ค-า สัมประสิทธิ์แอลฟาของ (Cronbach’s alpha coefficient)/ค-า สัมประสิทธิ์ GINI (วัดการกระจายรายได) /สหสัมพันธของตัว แปรรบกวน (Residual) /ค-าสัมประสิทธิ์ความไม-เสมอภาค (Gini Coefficient) ของรายได /ค-าความคลาดเคลื่อน (e) 3%

-โปรแกรม STATA Version 10 ในการประมวลผล -วิเคราะหและตีความขอมูลดวยสถิติเชิงพรรณนาและสถิติ อนุมาน -เกณฑที่ใชในการอภิปรายผลตัวแปร 3 ระดับ ไดแก- 1.00-

2.33 ระดับต่ํา 2.34-3.66 ระดับปานกลาง 3.67-5.00

ระดับสูง -การอธิบายปรากฏการณโดยใชสถิติพรรณนา

จากการศึกษาดุษฎีนิพนธทั้ง 9 หัวขอที่เกี่ยวกับการคลังและงบประมาณ ในสาขารัฐประศาสนศาสตร พบว-ามีการนําวิธีวิทยาการวิจัยมาใชที่หลากหลาย ซึ่งสามารถจําแนกในการวิเคราะหได 2 แนวทาง คือ การ วิจัยเชิงปริมาณ และการวิจัยเชิงคุณภาพ ทั้งนี้ ระเบียบวิธีวิจัยจะขึ้นกับว-าเป,นการศึกษาวิจัยเชิงปริมาณ หรือ เชิงคุณภาพ ซึ่งแนวทางการศึกษานี้จะเป,นตัวกําหนดระเบียบวิธีวิจัยที่ปรากฏในวิทยานิพนธที่สอดคลองกัน ซึ่ง พบว-าส-วนใหญ-วิทยานิพนธของผูศึกษาจากสถาบันเดียวกันรวมถึงการมีที่ปรึกษาคนเดียวกันย-อมมี แนวความคิด ทิศทางการมองและความถนัดในการเลือกใชระเบียบวิธีวิจัยเป,นไปในทิศทางเดียวกัน หรือ ใกลเคียงกัน อาทิ วิทยานิพนธของ ดรุณวรรณ สมใจ วรพงศ ตระการศิรินนท และ พรทิพย กาญจนานนท ซึ่ง ทําในเชิงปริมาณเหมือนกัน

สรุปไดว-า แนวคิดทฤษฎีที่ใชส-วนใหญ-เป,นแนวคิดทฤษฎีที่เกี่ยวของกับหัวขอที่ศึกษาภายใตกรอบของ สาขารัฐประศาสนศาสตร ซึ่งระเบียบวิธีวิจัยที่นํามาใชแยกออกได 2 ประเภทใหญ-ๆ คือ การวิจัยเชิงปริมาณ และ การวิจัยเชิงคุณภาพ ซึ่งแต-ละประเภทก็จะมีเครื่องมือและเทคนิควิธีการเฉพาะที่สอดคลองกัน ซึ่งส-วน ใหญ-พบว-ามีการนําเทคนิค วิธีการ และวิธีวิจัยขั้นสูงมาใชเพื่อใหดุษฎีนิพนธแลดูมีความยาก ทาทายและลึกซึ้ง มากขึ้น

ข'อสังเกต / ข'อค'นพบ

1.วิทยานิพนธระดับบัณฑิตศึกษาทางรัฐประศาสนศาสตรของไทย ประเด็น “การคลังและ งบประมาณ” มีการศึกษาวิจัยที่นอยมาก แต-ละช-วงเวลามีนักวิจัยที่สนใจศึกษาแบบขาดช-วง เช-น บางช-วงเวลา มีงานวิจัยปรากฏ แต-บางช-วงเวลางานวิจัยหัวขอนี้ไม-ปรากฏเลย นอกจากนี้ หลายมหาวิทยาลัยไม-พบขอมูล วิทยานิพนธที่ศึกษาประเด็น "งบประมาณและการคลัง" ในช-วงที่ศึกษาเลย

2. จากการศึกษาพบว-าส-วนใหญ-เป,นวิทยานิพนธระดับมหาบัณฑิต (รอยละ 98) ขณะที่วิทยานิพนธ ระดับดุษฎีบัณฑิตมีเพียงรอยละ 2

3. จากคําสืบคน 4 คํา ไดแก- งบประมาณ รายได รายจ-าย และหนี้สาธารณะ พบวิทยานิพนธที่ เกี่ยวของกับคําว-า “หนี้สาธารณะ” นอยที่สุด คือ จํานวน 2 หัวขอ หรือ พบเพียงรอยละ 0.42 ขณะที่คําว-า “รายได “ และ “งบประมาณ” มีจํานวนมากพอๆ กัน (รอยละ 45)

4. ดุษฎีนิพนธส-วนใหญ-ทําการศึกษาในขอบเขตของ “การวิจัยสถาบัน” จํานวน 7 หัวขอ (จากทั้งหมด

5. สําหรับที่ปรึกษา / คณะกรรมการดุษฎีนิพนธ พบว-าสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร มีที่ปรึกษา / คณะกรรมการดุษฎีนิพนธ จํานวน 2-3 คนต-อ 1 หัวขอ ขณะที่มหาวิทยาลัยรามคําแหง และ มหาวิทยาลัย บูรพา กําหนดใหมีที่ปรึกษา / คณะกรรมการดุษฎีนิพนธ จํานวน 3 คนต-อ 1 หัวขอ ซึ่งส-วนใหญ-จะกําหนดใหมี ที่ปรึกษาวิทยานิพนธอย-างนอย 3 คน ขณะที่มหาวิทยาลัยมหิดล หลักสูตรรัฐประศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขานโยบายสาธารณะและการจัดการภาครัฐ คณะสังคมศาสตรและมนุษยศาสตร กําหนดใหมีที่ปรึกษาดุษฎี นิพนธ จํานวน 4 คน

6. มหาวิทยาลัยขอนแก-น จะเนนที่ "งบประมาณ" ของกลุ-ม อปท (องคกรปกครองส-วนทองถิ่น 5 รูปแบบ) เป,นหลัก โดยเฉพาะการขยายฐานการศึกษาไปเปŠดสอนยังสถานที่ตั้งในจังหวัดอื่นๆ ทําใหไดขอมูล ของทองถิ่นนั้นๆ อย-างกวางขวาง และไดเครือข-าย รปศ. เครือข-ายนักการเมืองทองถิ่น และเครือข-ายการวิจัยที่

7. สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร มีชื่อปริญญาแตกต-างกัน ตามแต-ละมหาวิทยาลัย บางมหาวิทยาลัย ใชชื่อตรงตัว บางมหาวิทยาลัยใชชื่อปริญญา "ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต"บางมหาวิทยาลัยอยู-ในสังกัดคณะ รัฐศาสตร ใชชื่อปริญญา "รัฐศาสตรดุษฎีบัณฑิต" และ "รัฐศาสตรมหาบัณฑิต"

8. ผลการสืบคนขอมูลจากสถาบันอุดมศึกษา ทั้ง 56 แห-ง พบว-าในฐานขอมูลมีเพียง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรเพียงแห-งเดียว ที่ปรากฏหลักฐานเชิงประจักษ (empirical evidences) ว-ามี วิทยานิพนธระดับปริญญาตรี จากการสืบคนคําสําคัญ “รายได” พบขอมูลจํานวน 8 หัวขอ ทั้งหมดลวนเป,น ขอมูลในอดีต ไดแก- 1) กสิกรรมและสัตวบาลบัณฑิต จํานวน 4 หัวขอ 2) เศรษฐศาสตรสหกรณบัณฑิต 2 หัวขอ 3) เศรษฐศาสตรบัณฑิต จํานวน 1 หัวขอ 4) สถาป9ตยกรรมศาสตรบัณฑิต จํานวน 1 หัวขอ

9. วิทยานิพนธบางหัวขอมีคําสืบคนที่ซ้ํากัน ตั้งแต-การซ้ํา 2 คํา ไปจนถึง 3 คํา ไดแก- ขอมูล วิทยานิพนธ “การคลังและงบประมาณ” มหาวิทยาลัยขอนแก-น ที่เกี่ยวของกับรัฐประศาสนศาสตร พบว-ามี หัวขอที่มีคําสําคัญซ้ํากัน 2 คํา คือ “งบประมาณ” และ “รายจ-าย” มีจํานวนทั้งสิ้น 29 หัวขอ สําหรับ วิทยานิพนธดุษฎีบัณฑิตที่มีคําสืบคนซ้ํากัน มี 2 หัวขอ ไดแก- 1) วิทยานิพนธรัฐประศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต โดย ดรุณวรรณ สมใจ 2552 มีคําสําคัญในการสืบคนที่ปรากฏในหัวขอซ้ํากัน 2 คํา คือ “งบประมาณ” และ “รายจ-าย” จึงนับเพียง 1 หัวขอ 2) วิทยานิพนธรัฐประศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต โดย พรทิพย กาญจนานนท 2553 มีคําสําคัญในการสืบคนที่ปรากฏในหัวขอซ้ํากัน 3 คํา คือ “งบประมาณ” “รายได” “รายจ-าย” จึงนับ เพียง 1 หัวขอ และวิทยานิพนธระดับมหาบัณฑิต อีก 5 หัวขอ

10. จํานวนบทที่ปรากฏในวิทยานิพนธระดับปริญญาเอกที่นํามาศึกษา ทั้ง 9 หัวขอ พบว-ามีความ หลากหลาย ตั้งแต- 5 บท ไปจนถึง 7 บท กล-าวคือ จํานวน 5 บท ไดแก- วิทยานิพนธที่ศึกษาโดย พรทิพย กาญจนานนท , นาวาอากาศโทภูวไนย บุญวรรณ, อรอนงค ประสังสิต, รัชนิภา สายอุบล จํานวน 6 บท ไดแก- วิทยานิพนธที่ศึกษาโดย ศรัณย ฐิตารีย, สุวิทย จันทรเพ็ชร, อานันทิตา อินทป9นตี จํานวน 7 บท ไดแก- วิทยานิพนธที่ศึกษาโดย วรพงศ ตระการศิรินนท , ดรุณวรรณ สมใจ

11. รูปแบบของการจัดทําวิทยานิพนธระดับปริญญาเอกจากที่ศึกษาทั้ง 9 หัวขอ พบว-ามีการจัดกั้น หลัง 2 ลักษณะ คือ ดานหลังชิดกับขอบดานขวาเป,นระเบียบ ไดแก- วิทยานิพนธสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหาร ศาสตร และมหาวิทยาลัยบูรพา ขณะที่บางมหาวิทยาลัยกําหนดใหเป,นลักษณะไม-มีกั้นหลัง ไดแก- วิทยานิพนธ ของมหาวิทยาลัยรามคําแหง เป,นตน

12. รูปแบบของการวางกรอบแนวคิดการวิจัย แต-ละมหาวิทยาลัยจะมีความต-างกัน อาทิ สถาบัน บัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร มหาวิทยาลัยบูรพา และมหาวิทยาลัยรามคําแหง กําหนดใหใส-กรอบแนวคิดการ วิจัยในบทที่ 2 ขณะที่บางมหาวิทยาลัย อาทิ มหาวิทยาลัยมหิดล กําหนดใหใส-กรอบแนวคิดการวิจัยในบทที่ 1 (บทนํา) แต-จะไปอธิบายวิธีการและที่มาของการสรางกรอบแนวคิดการวิจัยในบทที่ 2

13. ผูศึกษาคนพบว-า นอกเหนือจากสาขารัฐประศาสตรแลวยังมีสาขาวิชาอื่นๆ อีกกว-า 60 สาขาวิชา ทําการศึกษาประเด็น “การคลังและการงบประมาณ” ดวยเช-นกัน ซึ่งสอดคลองกับบริบทของประเด็นนี้ เนื่องจากการคลังและการงบประมาณ คือ หัวใจสําคัญของการขับเคลื่อนการดําเนินงานต-างๆ ของทุก หน-วยงาน / องคกร ทุกชั้น ทุกระดับนั่นเอง

นวัตกรรมในที่นี้เป,นส-วนหนึ่งของเทคนิคการเมินสถานภาพองคความรู “State of the Art Review” โดยมุ-งแสดงถึงสิ่งที่เกิดขึ้นโดยตัวมันเอง หรือ อาจจะเป,นสิ่งที่ถูกสรางขึ้นใหม-โดยนักวิชาการก็ได ซึ่งนวัตกรรม จะเป,นประโยชนกับแวดวงวิชาการในแต-ละสาขาอย-างมาก โลกป9จจุบันมุ-งส-งเสริมงานวิจัยที่เป,นนวัตกรรมมาก ขึ้น เนื่องจากความรู หรือ สิ่งประดิษฐคิดคนเดิมๆ อาจจะไม-ตอบสนองการแกป9ญหา หรือ ความตองการของ คนในยุคป9จจุบันอย-างเพียงพอ จากการศึกษาเรื่องนี้ ผูวิจัยคนพบนวัตกรรม 2 ประการ ดังนี้

1) นวัตกรรมดานเทคนิควิธีการ – การศึกษาเรื่องดังกล-าวทําการสืบคนขอมูลงานวิชาการ (วิทยานิพนธ งานวิจัย บทความ) จากสถาบันอุดมศึกษาของไทย ซึ่งปรากฏในฐานขอมูลโครงการความร-วมมือ พัฒนาหองสมุดสถาบันอุดมศึกษาหรือThaiLIS (Thailand Library Integrated System) ของสํานักงาน คณะกรรมการการอุดมศึกษา (สกอ.) กับสํานักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาพระนคร เหนือ ซึ่งมีความน-าเชื่อถือ (Validity) รับรองโดย ขอมูลจึงครอบคลุมงานวิชาการที่มีในระดับอุดมศึกษา เกือบ 100% ทําใหผูตองการสืบคนไม-ตองเดินทางไปหองสมุดหลายแห-ง ประหยัดเวลา ค-าใชจ-ายในการเดินทาง และค-าถ-ายเอกสาร เป,นตน ดังนั้น ในอนาคตควรสนับสนุนการปรับปรุงและพัฒนาระบบฐานขอมูลไปเรื่อยๆ รวมถึงสรางนวัตกรรมการสืบคนขอมูลใหม-ๆ ขึ้นมาเพื่อรองรับการใชงานมากขึ้น

2) นวัตกรรมของผลการศึกษา – เนื่องจากการศึกษาลักษณะนี้มีผูที่ศึกษาค-อนขางนอย ดังนั้น ผล การศึกษาที่ออกมาจึงถือเป,นนวัตกรรมขององคความรูใหม- ที่จะช-วยสรางสีสันใหกับวงการวิชาการทางดานรัฐ ประศาสตรไดนํามาวิพากษและต-อยอดองคความรูที่ไดในทิศทางที่หลากหลายมากขึ้น ซึ่งเป,นผลดีต-อการ เสริมสรางและพัฒนาองคความรูทางรัฐประศาสนศาสตรในอนาคตอีกดวย

จุดเดHนของการศึกษา

1. นวัตกรรม – การศึกษาเรื่องนี้ไดนํานวัตกรรมมาใช ทั้งนวัตกรรมของการสืบคนจากฐานขอมูล ThaiLIS โดยเฉพาะในยุคของขอมูลข-าวสารและเทคโนโลยี (IT : Information Technology) ซึ่งเป,นสังคม ฐานความรู (Knowledge Based Society : KBS) และเศรษฐกิจฐานความรู (Knowledge Based Economy : KBE) นวัตกรรมและเทคโนโลยีจึงมีส-วนสําคัญที่จะช-วยอํานวยความสะดวกแก-วงการวิชาการมาก ขึ้น นอกจากนี้ ยังมีนวัตกรรมของผลผลที่ไดจากการศึกษา - เท-าที่สืบคนยังไม-ปรากฏหลักฐานเชิงประจักษ (Empirical Evidence) ว-ามีผูทําการศึกษาวิทยานิพนธระดับบัณฑิตศึกษาทางรัฐประศาสนศาสตรของไทย แบบภาพรวม (Holistic) มาก-อน ดังนั้น ผลจากการศึกษาดุษฎีนิพนธเรื่องนี้จึงเป,นการสรางองคความรูใหม- ทางดานนี้เพื่อใหชุมชนวิชาการมองเห็นงานวิจัยทางดานนี้ในภาพรวม ไม-แยกส-วนอีกต-อไป

2. การศึกษาแบบประชากรที่ศึกษา - การศึกษาเรื่องนี้ ผูศึกษาทําการศึกษาจากประชากรทั้งหมดที่มี ในฐานขอมูลของ ThaiLIS ซึ่งพบดุษฎีนิพนธที่เกี่ยวของเพียง 9 หัวขอ เท-านั้น ดังนั้น การศึกษาเรื่องนี้จึงถือได ว-าเป,นการศึกษาแบบองครวม (Holistic) ซึ่งในส-วนของขอมูลจึงมีความครบถวนในตัวของมันเองอยู-แลว

3. สิ่งที่ไดนอกเหนือจากการศึกษา – การศึกษาเรื่องใดก็ตามเสมือนการเดินทาง ซึ่งระหว-างทางจะมี สิ่งหรือปรากฏการณบางอย-างเกิดขึ้น แมจะเป,นสิ่งที่ผูศึกษาไม-ไดคาดหวังที่จะนํามาศึกษาตั้งแต-เริ่มแรก แต- สามารถนํามาผนวกในการศึกษาได ทําใหงานมีคุณค-ายิ่งขึ้น เช-น การศึกษาเรื่องนี้ ผูศึกษาไดขอมูลที่น-าสนใจ เพิ่มเติม อาทิ ขอมูลเกี่ยวกับจํานวนที่ปรึกษา การจัดรูปเล-ม เทคนิคใหม-ๆ ที่นํามาใชศึกษา ความต-างกันของ

ข'อบกพรHอง / ข'อจํากัด

1.ขอบกพร-องที่พบในวิทยานิพนธ – พบว-าในไฟลวิทยานิพนธระดับปริญญาเอกทั้ง 9 หัวขอ ที่นํามา ศึกษาพบว-ายังมีคําผิด หรือ ตัวอักษรแปลกๆเกิน/ปะปนมาในชิ้นงาน

2. ขอจํากัดของฐานขอมูล ThaiLIS (Thailand Library Integrated System) – พบว-าฐานขอมูล ดังกล-าวยังไม-เป,นที่แพร-หลายในชุมชนวิชาการ ดังนั้น จึงควรมีการประชาสัมพันธใหเป,นที่รูจักมากขึ้น ในส-วน ของตัวเลขที่นําเสนอตามตารางเป,นจํานวนไฟลในภาพรวมของทุกสาขาวิชาที่ปรากฏในฐานขอมูล ซึ่งในระบบ ยังมิไดทําการแยกสาขาไวอย-างสมบูรณ นอกจากนี้ ขอมูลแสดงช-วงเวลา เช-น พ.ศ. และ ค.ศ. มีการแสดงใน ฐานขอมูลที่ไม-เป,นระบบเดียวกัน เช-น งานวิจัยส-วนใหญ-ใชการอางอิงโดย พ.ศ. แต-มีงานวิจัยประปรายที่อางอิง โดยใช ค.ศ. เป,นตน ดังนั้น จึงควรปรับขอมูลใหเป,นระบบเดียวกัน สุดทาย ฐานขอมูลดังกล-าวยังไม-เสถียร พบว-าบางช-วงเวลาผูใชงานไม-สามารถเขาไปสืบคนได (ระบบล-ม / Error) โดยเฉพาะช-วงวันหยุด หรือ เทศกาล ที่มีวันหยุดยาว จํานวนคนเขาไปใชบริการในระบบมากกว-าปกติจึงอาจเป,นสาเหตุใหระบบล-มในช-วงเวลานั้น

แนวโน'ม / ทิศทางวิทยานิพนธ%ด'านการคลังและการงบประมาณของไทยในอนาคต

จากผลการศึกษาคงพอทําใหเห็นภาพของแนวโนมและทิศทางของดุษฎีนิพนธหัวขอ “การคลังและ การงบประมาณ” พอสมควร ซึ่งในอนาคตแนวโนมของความสนใจศึกษาหัวขอนี้อาจจะมีมากขึ้น เนื่องจาก “งบประมาณ”ถือเป,นหัวใจสําคัญของการขับเคลื่อนโครงการและกิจกรรมต-างๆของภาครัฐ ที่น-าสังเกต คือ ประเด็นย-อย “หนี้สาธารณะ” ซึ่งพบว-ามีการศึกษานอยมากโดยมีสัดส-วนไม-ถึง 1% ตรงนี้จึงเป,นความทาทาย แก-ผูที่สนใจศึกษาต-อยอด อย-างไรก็ตาม หากพิจารณาอย-างลึกซึ้งจะพบว-าประเด็นการคลังและงบประมาณ แมว-าจะมีความสําคัญ กระทั่งเปรียบเสมือนหัวใจขององคกรก็ว-าได แต-เป,นเรื่องที่ละเอียดอ-อน เนื่องจากส-วน ใหญ-เรื่องนี้จะเป,นความลับขององคกรเพราะเกี่ยวของกับเสถียรภาพและความมั่นคงทางการคลังและ งบประมาณทั้งภาพรวม (ประเทศ) และระดับย-อยลงมา (องคกร /หน-วยงานต-างๆ) ดังนั้น การศึกษาให ละเอียดลึกซึ้งลงไปจะทําไดยากมาก กอรปกับการเปŠดสอนสาขาย-อยทางดาน “การคลังสาธารณะ” ใน สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตรของไทยยังไม-เป,นที่นิยมนักหากเปรียบเทียบกับสาขาย-อยอื่นๆ อาทิ การบริหาร ทรัพยากรมนุษย นโยบายสาธารณะ และการเมืองการปกครองทองถิ่น เป,นตน

ที่สําคัญกรณีเกิดเหตุการณที่ไม-คาดคิด (Externality) อาทิ ภัยพิบัติ สงคราม การก-อการราย และ อาชญากรรมขามชาติ รัฐบาลจําเป,นตองใชนโยบายแบบจงใจ (Discretionary Policy) กอรปกับงบประมาณ นอกระบบ (Off budgeting policy) มาบริหารจัดการเพื่อใหเกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผล และเมื่อเวลา ผ-านไปขอมูลที่ไดจะกลายเป,นฐานขอมูลของการจัดทํางบประมาณในระบบ (On budgeting Policy) ต-อไป

ข'อเสนอแนะเพิ่มเติม

1. ผูที่สนใจสามารถต-อยอดงานในลักษณะนี้โดยการประเมินสถานภาพองคความรูทางรัฐประศาสน ศาสตรจากงานวิชาการอื่นๆ เช-น งานวิจัย และบทความวิชาการ หรืออาจจะศึกษาภายใตกรอบเวลาที่เพิ่มขึ้น เช-น ช-วงเวลา 20 ป= หรืออาจจะเลือกทําการศึกษาเฉพาะวิทยานิพนธมหาบัณฑิต เป,นตน

2. การศึกษาลักษณะนี้ สามารถต-อยอดเป,นชุดโครงการวิจัยได เนื่องจากเป,นการศึกษาในลักษณะองค รวม (holistic) จึงมีคุณค-าในเชิงการสรางองคความรูใหม- การสํารวจตรวจสอบองคความรู แนวคิดทฤษฎี ระเบียบวิธีวิจัย ตลอดจนการคาดการณแนวโนม หรือ กระแสความสนใจการศึกษาต-อศาสตรนั้นๆ ในอนาคต

3. ในอนาคตช-วง 10 ป= ควรมีการศึกษาทบทวนลักษณะนี้อีกครั้ง เนื่องจากช-วงเวลาดังกล-าวเนื้อหา สาระและผลที่ไดจากการศึกษาอาจมีความพลวัตไปพอสมควร ตลอดจนการต-อยอดโดยการศึกษาเปรียบเทียบ งานลักษณะนี้ในศาสตรเดียวกันกับต-างประเทศได เนื่องจากการประเมินสถานภาพองคความรู มีรูปแบบและ วิธีการศึกษาที่มีความเป,นสากล (Universal) ซึ่งจะเป,นประโยชนกับศาสตรอื่นๆ ดวย

4. ควรสนับสนุนใหนักรัฐประศาสนศาสตรของไทยมีโอกาสเขาร-วมการประชุมรัฐประศาสนศาสตรใน เวทีวิชาการระดับนานาชาติมากขึ้นเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรูกับนักวิชาการทางรัฐประศาสนศาสตรจากทั่วโลก โดยเฉพาะการประชุมที่ Minnow brook ซึ่งจัดขึ้นทุกๆ 20 ป= และจะจัดครั้งที่ 4 ในป= ค.ศ.2028 ซึ่งสมาคมรัฐ ประศาสนศาสตรแห-งประเทศไทยควรส-งเสริมและเตรียมการที่จะเขาไปมีส-วนร-วมในการประชุมดังกล-าวเพื่อ นํามากําหนดแนวโนมและทิศทางของงานวิจัย โดยเฉพาะดุษฎีนิพนธทางรัฐประศาสนศาสตรของไทยให สอดคลองกับระดับนานาชาติต-อไป

5. ควรจัดทําฐานขอมูลงานวิชาการ (วิทยานิพนธ บทความ และงานวิจัย) ทางดานรัฐประศาสน ศาสตรขึ้นโดยเฉพาะเพื่อประโยชนในการสืบคนขอมูลและต-อยอดงานวิชาการดานนี้สอดคลองกับยุคขอมูล ข-าวสาร (Globalization) และสังคมฐานความรู (Knowledge Based Society/ KBS) ที่ขอมูลควรพรอมที่จะ ใหบริการแก-ผูที่ตองการใชทุกเมื่อ

อ'างอิง

โชคชัย สุทธาเวศ. (2551). หลักและเทคนิคการประเมินสถานภาพองค%ความรู'. เอกสารการวิจัยส-วนบุคคล, 1-22. เครือข-ายความร-วมมือพัฒนาหองสมุดสถาบันอุดมศึกษาไทย. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก:

http://dcms.thailis.or.th/dcms/basic.php . (26 กรกฎาคม 2555 – 2 สิงหาคม 2555). ศูนยดัชนีการอางอิงวารสารไทย. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.kmutt.ac.th/jif/public_html/News/News55_Feb24/%E0%B8%9B%E0%B8% A3%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A8.html . (25 ธันวาคม 2555).

สมาคมรัฐประศาสนศาสตรแห-งประเทศไทย. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.pasocietyofthailand.org/index.html . (25 สิงหาคม 2555).

นโยบายการจัดการศึกษาสําหรับกลุHมชาติพันธุ%วรรณาระดับปฐมวัยในจังหวัดกาญจนบุรี

สําหรับการเข'าสูHประชาคมอาเซียน พ.ศ. 2558 1

BASIC EDUCATION MANAGEMENT FOR ETHNIC GROUPS IN KANCHANABURI FOR ENTRY INTO ASEAN IN 2015

E-mail: [email protected]

บทคัดยHอ

การศึกษาวิจัยครั้งนี้เป,นการศึกษาในเชิงคุณภาพ ซึ่งมีวัตถุประสงค 1) เพื่อศึกษาองคประกอบของการ จัดการศึกษาระดับปฐมวัยสําหรับกลุ-มชาติพันธุวรรณาในจังหวัดกาญจนบุรี 2) เพื่อศึกษาแนวทางนโยบาย ส-งเสริมการศึกษาสําหรับกลุ-มชาติพันธุวรรณาเพื่อเขาสู-ความเป,นประชาคมอาเซียน พ.ศ. 2558 โดยมีตัวแปร ในการศึกษา 2 ประการ คือ ประการแรก องคประกอบการจัดการศึกษานอกสถานศึกษา ประกอบไปดวย

1) ภูมิหลัง และประวัติของชุมชน 2) โครงสรางทางสังคม 3) ประเพณีและวัฒนธรรมของชุมชน ประการที่สอง องคประกอบการจัดการศึกษาในสถานศึกษาไดแก- 1) สาระเนื้อหาหลักสูตร 2) ครู ผูสอน 3) รูปแบบวิธีการ เรียนการสอน ผลการวิจัยพบว-า 1) องคประกอบของการจัดการศึกษาระดับปฐมวัยสําหรับกลุ-มชาติพันธุ วรรณาในจังหวัดกาญจนบุรี ที่สําคัญต-อการจัดการศึกษาสําหรับกลุ-มชาติพันธุวรรณา ประกอบดวย 1) สาระ เนื้อหาหลักสูตร 2) รูปแบบวิธีการเรียนการสอน 3) ครู ผูสอน สําหรับองคประกอบการจัดการศึกษานอก สถานศึกษา ที่มีผลต-อการจัดการศึกษาสําหรับกลุ-มชาติพันธุวรรณา ไดแก- 1) ภูมิหลังและประวัติของชุมชน 2) โครงสรางทางสังคม และ 3) วัฒนธรรม ประเพณีของชุมชน

คําสําคัญ: การจัดการศึกษาสําหรับกลุ-มชาติพันธุวรรณา / องคประกอบการจัดการศึกษาใน สถานศึกษา / องคประกอบการจัดการศึกษานอกสถานศึกษา

ABSTRACT

This study is a qualitative study which has the objectives: 1) to study the composition of the primary level educational management for the ethnic group in Kanchanaburi province 2) to study the promotional policy line of the education for ethnic group for the entry into the ASEAN in 2015. The variables in the study are of two reasons: Firstly, the composition of the educational management the outside education institution consisted of 1) the background and history of the community, 2) social structure 3) traditions and culture of the community. Secondly, the composition of the educational management in the education institution: 1) Course content, 2) teachers and 3) the teaching method.

The results showed that: 1) the composition of the primary level educational management for the ethnic group in Kanchanaburi province which is importance to educational management for ethnic group consisted of: 1) Course content 2) the teaching method 3) teachers. For the composition of the educational management outside the education institution which affects the educational management for the ethnic group are: 1) Background and history of the community, 2) social structure, and 3) traditions and culture of the community.

KEYWORDS: Educational management for ethnic group / Composition of educational

management in the education institution / Composition of educational management outside the education institution.

ประเทศไทยจะเขาสู-ประชาคมอาเซียน จึงตองมีการเตรียมการตลอดจนการพัฒนาระบบการศึกษาใน ทุกภาคส-วนของประเทศใหมีความพรอม เพื่อกาวสู-ประชาคมอาเซียน สําหรับเด็กไทยในพื้นที่พิเศษ หรือพื้นที่ ราบสูงในภาคตะวันตก ชาวเขาหรือชนกลุ-มนอย ที่ยังขาดโอกาสทางการศึกษานั้น ในการเขาถึงโอกาสในการ ไดรับบริการทางศึกษาของประชาชนชาวเขา (นิวัฒน ตามี่,2539 ) พบว-า โอกาสในการเขาถึงการศึกษาของ ชาวเขาในชุมชนไม-เท-ากัน โดยมีป9จจัยหรืออุปสรรค จําแนกได 2 ประเภท คือ 1) ป9ญหาที่มาจากภายในชุมชน ไดแก-ความตองการทางการศึกษา แต-ฐานะทางเศรษฐกิจ และครอบครัวมีฐานะยากจน ตลอดจนป9ญหาการ เดินทางมายังสถานศึกษา 2) ป9ญหาที่มาจากภายนอกชุมชน ไดแก- การขยายตัวของรัฐ เอกชน ธุรกิจ การ สื่อสาร และนโยบายของภาครัฐในดานการศึกษา ป9ญหาของการจัดการศึกษาที่ยังไม-เหมาะสมกับบริบทของ พื้นที่ ในเรื่องของภาษาที่ใชในการเรียนการสอน ดวยความแตกต-างกันในวัฒนธรรมประเพณี ของกลุ-มชาติ พันธวรรณา ที่มีความแตกต-างกันใน อัตราลักษณเฉพาะแต-ละกลุ-มชาติพันธุวรรณา

โดยกลุ-มประชากรชาติพันธุวรรณาที่อาศัยอยู-ในพื้นที่พิเศษ หรืออยู-บนพื้นที่สูง นั้นมีความสําคัญใน ดานของเศรษฐกิจและสังคมของประเทศเป,นอย-างมาก เนื่องจากพื้นที่เหล-านี้เป,นพื้นที่ทางผ-านของป9ญหาที่

กลุ-มนี้ต่ํากว-าเกณฑมาตรฐาน ป9ญหาเหล-านี้ลวนเกิดขึ้นมาจากการที่ประชากรกลุ-มนี้ขาดโอกาสทางการศึกษา ขาดโอกาสที่จะพัฒนาตนเองใหมีความรู มีทักษะในการดํารงชีวิต ขาดความเขาใจต-อสภาพแวดลอมทางสังคม ในป9จจุบัน โดยเฉพาะนโยบายการศึกษาของไทยกับการเขาเป,นประชาคมอาเซียนใน พ.ศ. 2558 จําเป,นตอง มีการดําเนินการทําวิจัยนโยบายการจัดการการศึกษาสําหรับกลุ-มชาติพันธุวรรณา เพื่อแสวงหาองคประกอบ ของการจัดการศึกษาสําหรับกลุ-มชาติพันธุวรรณาใหมีความเหมาะสม

อนึ่งผูวิจัยไดเลือกหน-วยการศึกษาวิจัยในเขตจังหวัดกาญจนบุรี ภาคตะวันตกของประเทศไทย เนื่องจากภาคตะวันตกของประเทศไทยมีความหลากหลายทางวัฒธรรมประเพณี จึงมีความเหมาะสมใน การศึกษาถึงการจัดการศึกษากับความเป,นกลุ-มชาติพันธุวรรณา เพื่อเป,นขอมูลแนวทางในการกําหนดนโยบาย การจัดการศึกษาสําหรับกลุ-มชาติพันธุต-อไป

1) เพื่อศึกษาองคประกอบของการจัดการศึกษาระดับปฐมวัยสําหรับกลุ-มชาติพันธุวรรณาในจังหวัด กาญจนบุรี

2) เพื่อศึกษาแนวทางนโยบายส-งเสริมการศึกษาสําหรับกลุ-มชาติพันธุวรรณา เพื่อเขาสู-ความเป,น ประชาคมอาเซียน พ.ศ. 2558

การศึกษาวิจัยครั้งนี้ เป,นการศึกษาวิจัยในเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) ซึ่งใชการศึกษาวิจัย เชิงสํารวจ (Exploratory Research) และใชเทคนิคการสัมภาษณแบบเชิงลึก (Indepth Interview) โดยเลือก จังหวัดกาญจนบุรี เป,นหน-วยในการศึกษา