MEDIA AUDIO VISUAL UNTUK MENINGKATKAN KEMAMPUAN MENYIMAK DONGENG : Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013.

(1)

Mella lisyanti gustiar, 2013

MÉDIA AUDIO VISUAL PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NGAREGEPKEUN DONGÉNG

(Studi Kuasi Ékspérimén di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Taun Ajaran 2012/2013)

TÉSIS

Diajukeun pikeun Nyumponan Sabagian tina Sarat Nyangking Magister Pendidikan Program Studi Pendidikan Bahasa dan Budaya Sunda

ku

MELLA LISYANTI GUSTIAR, S.Pd.

1103329

SEKOLAH PASCASARJANA


(2)

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu 2013


(3)

iii

KEMAMPUAN MENYIMAK DONGENG

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013) 1)

MELLA LISYANTI GUSTIAR 2)

ABSTRAK

Tesis ini berjudul “Media Audio Visual untuk Meningkatkan Kemampuan

Menyimak Dongeng (Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya

Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)”. Permasalahan dalam penelitian ini adalah

bagaimana keefektifan media audio visual dalam menyimak dongeng. Penelitian ini bertujuan untuk mendeskripsikan (1) kemampuan awal (prates) dan kemampuan akhir (postes) siswa kelas eksperimen dalam menyimak dongeng; (2) kemampuan awal (prates) dan kemampuan akhir (postes) siswa kelas kontrol dalam menyimak dongeng; (3) perbedaan yang signifikan antara kemampuan siswa dalam menyimak dongeng di kelas kontrol yang tidak menggunakan media audio visual dengan siswa di kelas eksperimen yang menggunakan media audio visual; dan (4) efektivitas penggunaan media audio visual dalam pembelajaran menyimak dongeng. Metode penelitian yang digunakan adalah studi kuasi eksperimen dengan menggunakan desain Pretest-Posttest, Non Equivalent Control Group Design. Populasi dalam penelitian ini adalah seluruh siswa kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya tahun ajaran 2012/2013, sedangkan sampelnya adalah siswa kelas X-3 yang berjumlah 30 orang sebagai kelas kontrol dan kelas X-4 yang berjumlah 30 orang sebagai kelas eksperimen. Proses pengolahan data dalam penelitian ini dilakukan melalui uji sifat data, uji gain, dan hipotesis. Uji sifat data terdiri dari uji normalitas dan uji homogenitas. Melalui uji normalitas, menunjukkan bahwa distribusi datanya normal dengan nilai prates di kelas kontrol x² itung < x² tabél adalah -66,25 < 11,3 sedangkan di

kelas eksperimen x² itung < x² tabél adalah -60,04 < 11,3, nilai normalitas postes di kelas

kontrol x² itung < x² tabél adalah -81,47 < 11,3 sedangkan di kelas eksperimen x² itung < x² tabél adalah -59,86 < 11,3 . Uji homogenitas menunjukkan bahwa semua data bersifat

homogen dengan nilai di kelas kontrol f itung < f tabél 1,16 < 2,38 sedangkan di kelas

eksperimen f itung < f tabél 0,93 < 2,38. Uji gain menunjukkan bahwa ada perbedaan

rata-rata hasil prates dan postes yang signifikan antara kelas kontrol yang nilainya 10,00 dengan kelas eksperimen yang nilainya 17,06. Uji hipotesis dilaksanakan untuk membuktikan efektif tidaknya media audio visual di kelas eksperimen dengan


(4)

iii

1. Tesis ini di bawah bimbingan Prof. Dr. H. Rahman, M.Pd. dan Dr. H. Dingding Haerudin, M.Pd. 2. Mahasiswa Prodi Pendidikan Bahasa dan Budaya Sunda Sekolah Pascasarjana UPI

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

menggunakan kriteria t itung > t tabél dengan nilai 16,09 > 2,45. Dengan demikian

pembelajaran menyimak dongéng dengan menggunakan media audio visual terbukti efektif.

MÉDIA AUDIO VISUAL PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NGAREGEPKEUN DONGÉNG

(Studi Kuasi Ékspérimén di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Taun Ajaran 2012/2013) 1)

MELLA LISYANTI GUSTIAR 2)

ABSTRAK

Tésis anu judulna “Média Audio Visual pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh

Ngaregepkeun Dongéng (Studi Kuasi Ékspérimén di Kelas X SMA Negeri 1

Manonjaya Tasikmalaya Taun Ajaran 2012/2013)”. Masalah dina ieu panalungtikan

nya éta kumaha éféktifna média audio visual dina pangajaran ngaregepkeun dongéng. Ieu panalungtikan mibanda tujuan pikeun ngadéskripsikeun (1) kamampuh awal (pratés) jeung kamampuh ahir (postés) siswa kelas ékspérimén dina ngaregepkeun dongéng; (2) kamampuh awal (pratés) jeung kamampuh ahir (postés) siswa kelas kontrol dina ngaregepkeun dongéng; (3) béda anu signifikan antara kamampuh siswa dina ngaregepkeun dongéng di kelas kontrol anu teu ngagunakeun média audio visual jeung siswa di kelas ékspérimén anu ngagunakeun média audio visual; jeung (4) éféktivitas média audio visual dina pangajaran ngaregepkeun dongéng. Métode panalungtikan anu digunakeun nya éta studi kuasi ékspérimén kalawan desain

Pretest-Posttest, Non Equivalent Control Group Design. Populasi dina ieu

panalungtikan nya éta sakabéh siswa kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya taun ajaran 2012/2013, sedengkeun sampelna nya éta siswa kelas X-3 anu jumlahna 30 urang salaku kelas kontrol jeung kelas X-4 anu jumlahna 30 urang salaku kelas ékspérimén. Proses ngolah data dina ieu panalungtikan dilakukeun ngaliwatan uji sifat data, uji gain, dan hipotésis. Uji sifat data ngawengku uji normalitas jeung uji homogénitas. Ngaliwatan uji normalitas, nétélakeun yén distribusi data normal kalawan niléy pratés di kelas kontrol x² itung < x² tabél nya éta -66,25 < 11,3 sedengkeun

di kelas ékspérimén x² itung < x² tabél nya éta -60,04 < 11,3, niléy normalitas postés di

kelas kontrol x² itung < x² tabél nya éta -81,47 < 11,3 sedengkeun di kelas ékspérimén x² itung < x² tabél nya éta -59,86 < 11,3 . Uji homogénitas ngébréhkeun yén sakabéh data

sifatna homogén kalawan niléy di kelas kontrol f itung < f tabél 1,16 < 2,38 sedengkeun


(5)

rata-iii

jeung kelas ékspérimén anu niléyna 17,06. Uji hipotésis dilaksanakeun pikeun ngabuktikeun éféktif henteuna média audio visual di kelas ékspérimén kalawan ngagunakeun kritéria t itung > t tabél niléyna 16,09 > 2,45. Ku lantaran kitu, média audio

visual éféktif pikeun pangajaran ngaregepkeun dongéng.

AUDIO-VISUAL MEDIA TO INCREASE LISTENING SKILLS IN A FAIRY TALE

(Quasi-Experimental Studies in Class X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Academic Year 2012/2013) 1)

MELLA LISYANTI GUSTIAR 2)

ABSTRACT

This thesis entitled “Audio-Visual Media to Increase Listening Skills in A Fairy Tale (Quasi-Experimental Studies in Class X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Academic Year 2012/2013)". The problem in this study is how the effectiveness of audio-visual media in listening to fairy tales. This study aimed to describe: (1) the ability of early (pre-test) and the ability of the end (posttest) students in the experimental class listening to a fairy tale; (2) the ability of early (pre-test) and the ability of the end (posttest) of students in the control classroom listening to a fairy tale; (3) significant differences between students' skills in listening to fairy tale in which the control class is not using audio-visual media by students in the experimental class using audio-visual media; and (4) the effectiveness of the use of audio visual media in teaching listening a fairy tale. The research method used was a quasi-experimental study using a pretest-posttest design, Non-Equivalent Control Group Design. The population in this study were all students of class X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya academic year 2012/2013, while the sample is X-3 grade students who were 30 as the control class and class X-4, amounting to 30 people as a class experiment. The processing of the data in this study is done through testing the nature of the data, the test gain, and hypotheses. Nature of the test data consists of tests of normality and homogeneity tests. Through the normality test, the data show that the normal distribution with a pre-test values in the control classes counted x² itung

< x² tabél is -66.25 <11.3, while in the experimental class counted x² itung < x² tabél is

-60.04 <11.3, the value of normality posttest in the control classes counted x² itung < x² tabél is -81.47 <11.3, while in the experimental class was counted x² itung < x² tabél is


(6)

-iii

1. Tesis ini di bawah bimbingan Prof. Dr. H. Rahman, M.Pd. dan Dr. H. Dingding Haerudin, M.Pd. 2. Mahasiswa Prodi Pendidikan Bahasa dan Budaya Sunda Sekolah Pascasarjana UPI

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

59.86 <11.3. Homogeneity test showed that all the data is homogeneous with values in the control class counted f itung < f tabél 1.16 <2.38 whereas in the experimental class

was counted f itung < f tabél 0.93 <2.38. Gain test showed that there were differences in

the average pre-test and post-test results were significant between the control class whose value is 10.00 with experimental class whose value is 17.06. Hypothesis test conducted to prove the effectiveness of the audio-visual media in the classroom experiments using the criteria counted t itung > t tabél with a value of 16.09> 2.45. Thus,


(7)

ABSTRAK... PANGJAJAP... CATUR PANUHUN... DAPTAR EUSI... DAPTAR TABÉL ... DAPTAR BAGAN ... DAPTAR GAMBAR ... DAPTAR LAMPIRAN ... BAB I BUBUKA

1.1 Kasang Tukang... 1.2 Idéntifikasi, Watesan jeung Rumusan Masalah... 1.2.1 Idéntifikasi Masalah... 1.2.2 Watesan Masalah... 1.2.3 Rumusan Masalah... 1.3 Tujuan Panalungtikan... 1.3.1 Tujuan Umum ... 1.3.2 Tujuan Husus... 1.4 Mangpaat Panalungtikan... 1.4.1 Mangpaat Tioritis... 1.4.2 Mangpaat Praktis... 1.5 Sistematika Tulisan ...

BAB II MÉDIA AUDIO VISUAL, NGAREGEPKEUN DONGÉNG, RARAGA MIKIR JEUNG HIPOTÉSIS PANALUNGTIKAN

2.1 Média Pangajaran ... 2.2 Média Audio Visual ... 2.2.1 Wangenan Média Audio Visual ... 2.2.2 Ciri-ciri Média Audio Visual ... 2.2.3 Léngkah-léngkah Pangajaran Audio Visual... 2.2.4 Kapunjulan jeung Kahéngkéran Média Audio Visual ... 2.3 Ngaregepkeun ... 2.3.1 Wangenan Ngaregepkeun ... 2.3.2 Tujuan Ngaregepkeun... 2.3.3 Tahapan Ngaregepkeun... 2.3.4 Mangpaat Ngaregepkeun... 2.3.5 Papasingan Warna Ngaregepkeun... 2.3.6 Faktor-faktor Ngaregepkeun... 2.4. Dongéng ...

2.4.1 Wangenan Dongéng ... 2.4.2 Papasingan Dongéng ...

i iv v vi ix x xi xii 1 4 4 4 4 5 5 5 6 6 6 7 8 9 9 11 12 14 15 15 16 18 22 23 26 28 29 29


(8)

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

vii

2.4.4 Unsur-unsur Dongéng ... 2.5 Raraga Mikir ... 2.6 Hipotésis ...

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

3.1 Lokasi jeung Subjék Panalungtikan ... 3.2 Desain Panalungtikan ... 3.3 Métode Panalungtikan ... 3.4 Wangenan Operasional ... 3.5 Instrumén Panalungtikan ... 3.5.1 Kisi-kisi Soal ... 3.5.2 Soal jeung Pedoman Meunteun ... 3.6 Téhnik Ngumpulkeun Data ... 3.7 Prosedur Ngolah Data ...

3.7.1 Méré Peunteun ... 3.7.2 Uji Sifat Data ... 3.6.2.1 Uji Normalitas ... 3.6.2.2 Uji Homogénitas ... 3.7.3 Uji Gain ... 3.7.4 Uji Hipotésis ...

BAB IV MÉDIA AUDIO VISUAL PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NGAREGEPKEUN DONGENG

4.1 Kamampuh Siswa Kelas Ékspérimén dina Pangajaran Ngaregepkeun Dongéng...

4.1.1 Kamampuh Awal (Pratés) ... 4.1.2 Kamampuh Ahir (Postés) ... 4.1.3 Analisis Hasil Tés ... 4.2 Kamampuh Siswa Kelas Kontrol dina Pangajaran Ngaregepkeun

Dongéng... 4.2.1 Kamampuh Awal (Pratés) ... 4.2.2 Kamampuh Ahir (Postés) ... 4.2.3 Analisis Hasil Tés ... 4.3Uji Sifat Data ... 4.3.1 Uji Normalitas... 4.3.1.1 Uji Normalitas Pratés... 4.3.1.1.1 Uji Normalitas Pratés Ékspérimén... 4.3.1.1.2 Uji Normalitas Pratés Kontrol ... 4.3.1.1.3 Uji Normalitas Pratés Dua Varian... 4.3.1.2 Uji Normalitas Postés... 4.3.1.2.1 Uji Normalitas Postés Ékspérimén... 4.3.1.2.2 Uji Normalitas Postés Kontrol ... 4.3.1.2.3 Uji Normalitas Postés Dua Varian... 4.3.2 Uji Homogénitas... 4.3.2.1 Uji Homogénitas Kelas Ékspérimén...

32 35 37 38 38 41 41 42 42 44 47 48 48 49 49 52 53 54 55 57 59 61 67 69 71 72 79 79 80 80 82 85 85 86 88 91 92 92


(9)

4.3.2.3 Uji Homogénitas Dua Varian... 4.4 Tingkat Signifikansi Média Audio Visual dina Pangajaran

Ngaregepkeun Dongéng ... 4.4 Eféktivitas Média Audio Visual dina Ngaronjatkeun Kamampuh

Ngaregepkeun Dongéng Siswa Kelas X SMAN 1 Manonjaya

Tasikmalaya... .

BAB V KACINDEKAN JEUNG RÉKOMÉNDASI

5.1 Kacindekan ... 5.2 Rékoméndasi ...

DAPTAR PUSTAKA ... LAMPIRAN-LAMPIRAN... RIWAYAT HIRUP...

96 96

98

103 104 105 107 162


(10)

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu BAB 1

BUBUKA

1.1 Kasang Tukang

Prosés diajar-ngajar anu éféktif ditandaan ku ayana minat jeung perhatian siswa kana prosés pangajaran. Minat mangrupa hiji sifat anu rélatif netep dina diri hiji jalma. Minat gedé pangaruhna kana diajar lantaran ku ayana minat hiji jalma bakal ngalakukeun hiji hal kalawan daria. Dina hakékatna, saban jalma miboga minat kana diajar. Ku kituna, guru salaku pananggungjawab kana kagiatan diajar ngajar sakuduna narékahan sangkan minat siswa kana diajar beuki ngaronjat. Salasahiji cara pikeun ngaronjatkeun hasil diajar siswa nya éta ku cara ngagunakeun média pangajaran anu ngirut ati.

Média pangajaran anu ngirut ati bisa nyiptakeun suasana anu pikaresepeun pikeun siswa nalika lumangsungna prosés diajar ngajar, hususna dina pangajaran basa Sunda. Dumasar hasil panitén di SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya, pangajaran basa Sunda hususna pangajaran ngaregepkeun jarang ngagunakeun média. Pangajaran ngaregepkeun dianggap pangajaran anu pikaboseneun. Faktor anu ngabalukarkeun rasa bosen siswa téh aya di guruna jeung dina diri siswana sorangan. Faktor ti dirina sorangan nya éta siswa anu kurang bisa maham sarta nyangkem kana matéri. Sedengkeun faktor ti guruna nya éta kurang kréatif dina ngagunakeun alat sarta média pangajaran.

Kamekaran dina widang téhnologi tangtuna méré pangaruh anu gedé pikeun dunya atikan. Di jaman anu geus sagala canggih tangtuna loba jalma anu parigel ngagunakeun téhnologi kaasup siswa. salaku guru, urang teu meunang éléh géléng ku


(11)

Mella lisyanti gustiar, 2013

siswa, sabisa-bisa guru kudu leuwih kréatif jeung inovatif nalika ngajar sangkan matéri anu ditepikeun ka siswa bisa gancang ditarima kalawan teu pikaboseneun.

Di sagigireun hal éta, kaparigelan ngaregepkeun mangrupa kaparigelan anu pangheulana dipikawanoh ku manusa, tuluy nyarita, dituturkeun ku maca jeung nulis. Ku kituna, teu salah upama ngaregepkeun mangrupa kagiatan anu panglobana dilakukeun ku manusa. Hal ieu dibuktikeun ku salasahiji panalungtikan anu dilakukeun ku De Vito (Hermawan, 2012: 31). Ieu panalungtikan méré gambaran komparatif ngeunaan aktivitas ngaregepkeun anu dilakukeun ku jalma dewasa jeung mahasiswa. Nurutkeun De Vito, jalma dewasa ngagunakeun 45% waktuna pikeun ngaregepkeun, 30% pikeun nyarita, 16% pikeun maca, sarta 9% pikeun nulis, sedengkeun mahasiswa ngagunakeun 53% pikeun ngaregepkeun, 16% pikeun nyarita, 17% pikeun maca sarta 14% pikeun nulis.

Tina data panalungtikan di luhur, sacara kuantitatif kagiatan anu panglobana dilakukeun dina aktivitas komunikasi sapopoé nya éta ngaregepkeun, tapi sacara kualitatif ieu kagiatan téh masih kurang éféktif. Ku lantaran kitu kagiatan ngaregepkeun perlu dironjatkeun sangkan leuwih éféktif.

Ngaregepkeun mangrupa salasahiji kaparigelan anu kudu dikawasa ku siswa dina kagiatan diajar ngajar. Siswa kudu bisa ngaregepkeun naon anu ditepikeun ku guruna kalawan hadé. Upama siswa teu bisa ngaregepkeun sacara bener/hadé, otomatis naon anu ditepikeun ku guru teu asup kana uteukna. Jadi, kahontal henteuna tujuan pangajaran ditangtukeun ku hadé goréngna siswa dina ngaregepkeun. Dumasar éta hal, antukna ngaregepkeun téh pohara pentingna pikeun siswa.

Tapi dina kanyataanana, pangajaran ngaregepkeun téh kurang diperhatikeun ku siswa atawa bisa jadi dianggap salaku perkara nu leutik/céték. Hal éta ngabalukarkeun siswa kurang maksimal dina pangajaran ngaregepkeun. Ku lantaran kitu, guru kudu milih atawa nangtukeun kumaha carana sangkan pangajaran


(12)

3

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

ngaregepkeun téh bisa lumangsung kalawan hadé. Ieu hal katitén tina prosés pangajaran basa Sunda di kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya, anu ngan saukur nekenkeun kana tiori jeung pangaweruh hungkul, sedengkeun latihan kurang diperhatikeun hususna kaparigelan ngaregepkeun.

Balukar teu kalaksanana pangajaran ngaregepkeun anu hadé, antukna kaparigelan ngaregepkeun, hususna ngaregepkeun dongéng masih kénéh handap. Dumasar hasil pangamatan, kahéngkéran dina pangajaran ngaregepkeun dongéng anu kapanggih dina objék panalungtikan, nya éta: (1) siswa kurang maham kaparigelan ngaregepkeun dongéng; (2) mangpaat anu dicangking tina kagiatan ngaregepkeun dongéng kurang karasa ku siswa, anu antukna ngabalukarkeun siswa jadi kurang antusias/saregep; (3) penggunaan média pangajaran di SMAN 1 Manonjaya anu masih saeutik/teu sakabéh guru; (4) tehnik pangajaran dina ngaregepkeun dongéng anu kurang variatif. Hal-hal éta anu jadi cukang lantaran kamampuh ngaregepkeun siswa kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya masih di handap KKM (Kritéria Ketuntasan Minimal).

Pikeun ngungkulan masalah-masalah di luhur, perlu diayakeun pangajaran berbasis média. Hal éta dilakukeun sangkan kaparigelan siswa dina pangajaran ngaregepkeun dongéng ngaronjat. Ku ngaronjatna hasil diajar siswa, dipiharep tujuan pangajaran ogé baris kahontal. Média anu cocog pikeun ngaronjatkeun kamampuh siswa dina ngaregepkeun nya éta média audio visual. Sakumaha anu diébréhkeun ku panalungtikan saacanna, di antarana: (1) ngaliwatan média audio visual, niléy rata-rata pangajaran ngaregepkeun tembang pupuh sekar ageung ngalaman paningkatan tina siklus I anu gedéna 83, 95 ningkat jadi 91,05 dina siklus II (Barliani, 2013: 57); (2) kamampuh ngaregepkeun kelas éksperimén anu ngagunakeun média audio visual ngalaman paningkatan anu signifikan nya éta 9,6 tina skala niléi 100 dibandingkeun jeung kelas kontrol anu teu ngagunakeun média audio visual (Suparno, 2012: 134).


(13)

Mella lisyanti gustiar, 2013

Ku lantaran hasil ahir anu ningkat sarta acan aya panalungtikan ngeunaan pangaruh média audio visual kana pangajaran ngaregepkeun dongéng di kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya, antukna panulis kairut pikeun ngalapkeun média di luhur kana pangajaran ngaregepkeun dongéng siswa kelas X SMAN 1 Manonjaya

Tasikmalaya. Ku kituna, panalungtikan ngeunaan “Media Audio Visual pikeun

Ngaronjatkeun Kamampuh Ngaregepkeun Dongéng (Kuasi Eksperimen di Kelas X

SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya Taun Ajaran 2012/2013)” dilaksanakeun.

1.2 Idéntifikasi, Watesan jeung Rumusan Masalah 1.2.1 Idéntifikasi Masalah

Dumasar kasang tukang di luhur, aya sababaraha kahéngkéran dina pangajaran ngaregepkeun dongéng, di antarana: (1) siswa kurang kairut nalika pangajaran ngaregepkeun dongéng; (2) mangpaat anu dicangking tina kagiatan ngaregepkeun dongéng kurang karasa ku siswa, anu antukna ngabalukarkeun siswa jadi kurang antusias/saregep; (3) prosés diajar ngajar hususna pangajaran ngaregepkeun dongéng anu teu ngagunakeun média disababkeun ku guruna anu teu ngawasa kana média pangajaran.

1.2.2 Watesan Masalah

Sangkan panalungtikan teu lega teuing, panalungtik ngawatesan masalah kana

materi pangajaran ngaregepkeun dongéng ngagunakeun audio visual salaku media pembelajaranana.


(14)

5

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Dumasar kana watesan masalah di luhur, dirumuskeun sawatara masalah saperti ieu di handap.

1) Kumaha kamampuh siswa kelas éksperimén di SMAN 1 Manonjaya

Tasikmalaya dina pangajaran ngaregepkeun dongéng saacan jeung sabada ngagunakeun média audio visual?

2) Kumaha kamampuh siswa kelas kontrol di SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya

dina pangajaran ngaregepkeun dongéng saacan jeung sabada ngagunakeun média konvensional (teu ngagunakeun média audio visual)?

3) Sabaraha tingkat signifikansi antara kelas éksperimen anu ngagunakeun média

audio visual jeung kelas kontrol anu ngagunakeun média konvénsional dina pangajaran ngaregepkeun dongéng siswa kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya?

4) Naha média audio visual éféktif pikeun ngaronjatkeun pangajaran

ngaregepkeun dongéng siswa kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya?

1.3 Tujuan Panalungtikan 1.3.1 Tujuan Umum

Ieu panalungtikan tujuanna pikeun nyalusur salasahiji média anu luyu pikeun pangajaran ngaregepkeun dongéng di SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya, ku cara ngagunakeun média audio visual sangkan dina prosés diajar ngajar bisa ngagunakeun média pangajaran anu leuwih variatif sarta bisa ngiru minat siswa.

1.3.2 Tujuan Khusus

Anu jadi tujuan husus dina ieu panalungtikan, nya éta pikeun mikanyaho


(15)

Mella lisyanti gustiar, 2013

1) kamampuh siswa kelas éksperimén di SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya dina

pangajaran ngaregepkeun dongéng saacan jeung sabada ngagunakeun média audio visual;

2) kamampuh siswa kelas kontrol di SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya dina

pangajaran ngaregepkeun dongéng saacan jeung sabada ngagunakeun média konvensional (teu ngagunakeun média audio visual);

3) tingkat signifikansi antara kelas éksperimen anu ngagunakeun média audio

visual jeung kelas kontrol anu ngagunakeun média konvénsional dina pangajaran ngaregepkeun dongéng siswa kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya; jeung

4) eféktivitas média audio visual dina ngaronjatkeun kamampuh ngaregepkeun

dongéng siswa kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya.

1.4 Mangpaat Panalungtikan 1.4.1 Mangpaat Teoritis

Ieu panalungtikan dipiharep bisa nambahan pangaweruh dina pangajaran ngaregepkeun dongéng.

1.4.2 Mangpaat Praktis

Mangpaat anu dipiharep tina ieu panalungtikan didadarkeun ieu di handap.


(16)

7

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Pikeun guru basa Sunda, ieu panalungtikan dipiharep bisa jadi bahan tinimbangan dina ngalaksanakeun prosés KBM (Kegiatan Belajar Mengajar) hususna dina pangajaran ngaregepkeun dongéng.

2) Siswa

Ieu panalungtikan dipiharep bisa nambahan pangaweruh ngeunaan ngaregepkeun dongéng ngagunakeun média pangajaran anu luyu, sangkan bisa ngaronjatkeun kamampuhna, bisa ngabantuan siswa ngungkulan kahéngkéran-kahéngkéran dina pangajaran ngaregepkeun dongéng, lian ti éta bisa ningkatkeun sumanget diajar siswa hususna dina pangajaran ngaregepkeun dongéng.

3) Lembaga

Pikeun lembaga ieu panalungtikan dipiharep bisa méré gambaran ngeunaan média pangajaran anu éféktif pikeun pangajaran ngaregepkeun dongéng.

4) Panalungtik

Pikeun panalungtik ogé dipiharep bisa mikanyaho kamampuh siswa dina pangajaran ngaregepkeun dongéng saacan jeung sabada ngagunakeun média pangajaran berbasis audio visual. Sarta bisa dijadikeun pangalaman sangkan leuwih kréatif jeung inovatif dina ngalakukeun panalungtikan.

5) Maca

Pikeun anu maca, dipiharep bisa nambahan pangaweruh hususna ngeunaan mangpaat média pangajaran berbasis audio visual kana pangajaran ngaregepkeun dongéng.


(17)

Mella lisyanti gustiar, 2013

1.5Sistematika Tulisan

Sistematika tulisan dina ieu panalungtikan nyoko kana lima bab, di antarana: BAB I: Bubuka ngabahas ngeunaan kasang tukang masalah, idéntifikasi masalah, rumusan masalah, watesan masalah, tujuan jeung mangpaat panalungtikan, metodé, jeung sistematika penulisan. Dina ieu bab eusina ngeunaan kontéks tina masalah anu ditalungtik. BAB II: Kajian teori. Medar ngeunaan média pangajaran, Média pembelajaran berbasis audio visual, léngkah-léngkah pangajaran, téori ngaregepkeun, wangenan ngaregepkeun, jenis-jenis/wanda ngaregepkeun,tiori ngeunaan dongéng, papasingan dongéng, unsur-unsur dongéng, raraga tiori jeung hipotésis. BAB III: Metodologi panalungtikan medar ngeunaan metode panalungtikan, populasi jeung sampel, tehnik pengumpulan data jeung tehnik analisis data. Pikeun nganalisis data hasil panalungtikan aya di BAB IV. Anu pamungkas BAB V: Kacindekan jeung saran.


(18)

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu BAB III

MÉTODE PANALUNGTIKAN

3.1 Lokasi jeung Subjék Panalungtikan

Ieu panalungtikan dilaksanakeun di SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya, anu perenahna di jalan Patrol Kulon Manonjaya-Tasikmalaya 46197. Ieu panalungtikan museur kana kamampuh ngaregepkeun dongéng ngagunakeun média audio visual.

Subjek dina ieu panalungtikan nya éta sakabéh siswa kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya taun ajaran 2012/2013. Subjék panalungtikan dipilih sacara acak pikeun nangtukeun anu mana kelas éksperimén jeung anu mana kelas kontrol. Kelas X-3 salaku kelas kontrol, jumlah siswana aya 30 urang, 12 urang lalaki, 18 urang awéwé. Sedengkeun salaku kelas eksperimen nya éta kelas X-4 anu jumlahna sarua 30 urang, 13 lalaki jeung 17 sésana awéwé.

3.2 Desain Panalungtikan

Desain panalungtikan anu digunakeun nya éta Pretest-Posttest, Non

Equivalent Control Group Design.

Gambar 3.1Desain Panalungtikan (Sumber: Syamsudin jeung Vismaia, 2009: 159)

Katerangan:

R : Nangtukeun sampel sacara acak O3: Tés awal kelas kontrol

O1: Tés awal kelas éksperimén O4: Tés ahir kelas kontrol

R O1 X O2 R O3 O4


(19)

Mella lisyanti gustiar, 2013

O2: Tés ahir kelas éksperimén X : Perlakuan media audio visual

Tujuan tina ieu desain nya éta pikeun nalungtik aya henteuna hubungan sabab akibat anu ngagunakeun perlakuan ka salasahiji kelompok sarta ngabandingkeun hasilna jeung kelompok anu teu maké perlakuan.

Ieu panalungtikan dimimitian ku nyieun heula rarancang panalungtikan, tuluy dijieun ogé rarancang pangajaranana (RPP). Sanggeus kitu, perlu nyusun instrumén panalungtikan anu diujikeun ka kelas éksperimén jeung kelas kontrol. Boh kelas ékspérimén boh kelas kontrol, duanana dibéré tés awal (pratés) jeung tés ahir (postés) anu sarua. Bédana, kelas ékspérimén dibéré perlakuan atawa treatment anu mangrupa média audio visual, sedengkeun kelas kontrol henteu ngagunakeun média audio visual.

Sanggeus pratés jeung postés dilaksanakeun, data tina hasil uji kamampuh ngaregepkeun dongéng siswa di kelas ékspérimén jeung kelas kontrol téh dianalis. Pikeun nganalisis éta data kamampuh ngaregepkeun dongéng siswa di kelas ékspérimén jeung kelas kontrol téh ngaliwatan tilu tahap ngitung. Kahiji, néangan rata-rata kelompok boh kelas ékspérimén boh kelas kontrol. Kadua, néangan standar déviasi ti masing-masing kelompok boh kelas ékspérimén boh kelas kontrol. Katilu, ngitung Uji-t atawa uji hopotésis ti masing-masing kelompok boh kelas ékspérimén boh kelas kontrol. Sangkan leuwih jelas, kagambar dina bagan di handap.


(20)

40

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu NYIEUN RARANCANG

PANALUNGTIKAN NYIEUN RARANCANG

PEMBELAJARAN NYUSUN INSTRUMEN

PANALUNGTIKAN

PRATES KELAS EKSPERIMEN

PRATES KELAS KONTROL

PEMBELAJARAN NGAGUNAKEUN MEDIA AUDIO VISUAL

PEMBELAJARAN NGAGUNAKEUN MEDIA KONVÉNSIONAL

POSTES KELAS KONTROL POSTES KELAS EKSPERIMEN

ANALISIS DATA Rata-rata

kelompok

Standar Deviasi Kelompok

Uji T-tes


(21)

Mella lisyanti gustiar, 2013

Bagan 3.1 Léngkah-lengkah Panalungtikan

\

3.3 Métode Panalungtikan

Panalungtikan ilmiah dina enas-enasna mah mangrupa tarékah pikeun meunangkeun, mekarkeun, sarta ningali bebeneran hiji élmu pangaweruh. Unggal panalungtikan ilmiah miboga dadasar métode anu bisa dipertanggungjawabkeun bebeneranana.

Métode anu digunakeun dina ieu panalungtikan nya éta métode ékspérimén kuasi. Nurutkeun Suyatna (2002:17) métode kuasi ékspérimén nya éta salasahiji métode panalungtikan ngeunaan kaayaan praktis, anu di jerona ngan nyokot sababaraha variabel anu tangtu, sabab teu mungkin upama ngontrol sakabéh variabel anu rélevan.

Métode ieu digunakeun pikeun ngukur sarta ngabandingkeun éféktifna média audio visual ti batan média konvénsional dina pangajaran ngaregepkeun dongéng di kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya.


(22)

42

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Sangkan ieu panalungtikan teu nimbulkeun salah tapsir, aya sababaraha wangenan operasional ngeunaan hal-hal anu patali jeung judul panalungtikan, di antarana:

1) Média audio visual, nya éta salaku bahan anu di jerona nyangkaruk pesen dina wangun peralatan sora jeung gambar dina saunit anu dimangpaatkeun sacara babarengan dina pangajaran ngaregepkeun dongéng di kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya.

2) Kamampuh ngaregepkeun dongéng, nya éta kamampuh siswa di kelas X SMAN 1

Manonjaya Tasikmalaya kana pangajaran ngaregepkeun dongéng ku cara maham eusi sarta unsur instrinsik dongéng.

3.5 Instrumen Panalungtikan

Kahontal henteuna tujuan panalungtikan ditangtukeun ku instrumén nu digunakeun, lantaran data nu diperlukeun pikeun ngajawab patalékan panalungtikan (masalah) jeung nguji hipotésis bakal kanyahoan ngaliwatan instrumén.

Dumasar kana éta hal, instrumen téh hiji hal anu penting pikeun ngahontal tujuan anu dipiharep. Ku kituna, instrumén salaku alat pikeun ngumpulkeun data kudu disusun kalawan gemet sangkan bisa ngahasilkeun data anu objéktif.

Instrumen panalungtikan anu digunakeun dina ieu panalungtikan, nya éta wacana lisan jeung tés kamampuh ngaregepkeun dongéng (pratés jeung postés). Instrumén tés dina pratés jeung postés ngagunakeun dongéng anu judulna “Si Kabayan Ngajual Munding”, sedengkeun instrumén anu dipaké pikeun perlakuan

(treatment) nya éta dongéng anu judulna “Si Kabayan Ngalamun” jeung “Si Kabayan


(23)

Mella lisyanti gustiar, 2013

3.5.1 Kisi-kisi Soal

3.5.1.1 Kisi-kisi Soal Pratés jeung Postés

Kisi-kisi soal disusun pikeun nguji kamampuh ngaregepkeun dongéng pratés jeung postés di kelas ékspérimén jeung kelas kontrol siswa kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya salaku réspondén dina ieu panalungtikan. Kisi-kisi soal pratés jeung postés dina ieu panalungtikan didadarkeun di handap.

Tabel 3.1 Kisi-kisi Soal Pratés jeung Postés

No. Aspek Indikator Nomor

Soal

Ranah Kognitif

1. Unsur Instrinsik  nyebutkeun palaku jeung

pasipatanana

 nyebutkeun galur

 nyebutkeun latar

 nyebutkeun tema

 nyebutkeun amanat

1, 2 3 4,5 6 7

C1

C2

C1

C2

C2

2. Nyaritakeun deui  nyaritakeun deui eusi

dongéng


(24)

44

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu 3.5.1.2 Kisi-kisi Soal Perlakuan (Treatment)

Kisi-kisi soal perlakuan (treatment) dina ieu panalungtikan sarua jeung kisi-kisi dina pratés jeung postés nya éta saperti ieu di handap.

Tabel 3.2 Kisi-kisi Soal Perlakuan (Treatment)

No. Aspek Indikator Nomor

Soal

Ranah Kognitif

1. Unsur Instrinsik  nyebutkeun palaku jeung

pasipatanana

 nyebutkeun galur

 nyebutkeun latar

 nyebutkeun tema

 nyebutkeun amanat

1, 2 3 4,5 6 7

C1

C2

C1

C2

C2

2. Nyaritakeun deui  nyaritakeun deui eusi

dongéng

8 C2

3.5.2 Soal jeung Pedoman Meunteun Soal 3.5.2.1 Soal

Wangun soal dina ieu panalungtikan nya éta tés uraian anu jumlahna aya dalapan soal, saperti ieu di handap.


(25)

Mella lisyanti gustiar, 2013

2. Kumaha pasifatan/watek para palaku dina dongéng “Si Kabayan Ngajual

Munding”?

3. Jéntrékeun sacara singget galur dina dina dongéng “Si Kabayan Ngajual Munding”!

4. Dimana waé latar patempatan anu aya dina dongéng “Si Kabayan Ngajual Munding”?

5. Iraha waé latar waktu dina dongéng “Si Kabayan Ngajual Munding”? 6. Naon téma dina dongéng “Si Kabayan Ngajual Munding”?

7. Amanat naon anu hayang ditepikeun ku pangarang dina dongéng “Si Kabayan Ngajual Munding”?

8. Caritakeun deui dongéng “Si Kabayan Ngajual Munding” ku basa sorangan!

3.5.2.2Pedoman Meunteun Soal

Tabél 3.3 Pedoman Meunten Soal


(26)

46

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

1. Unsur

Instrinsik

- ngaregepkeun

dongéng kalawan saregep.

- nyangkem sarta

maham kana

unsur-unsur

instrinsik dongéng.

1. Saha waé palaku anu aya

dina dongéng “Si

Kabayan Ngajual

Munding”?

1-3

2. Kumaha pasifatan/watek

para palaku dina dongéng “Si Kabayan Ngajual Munding”?

1-3

3. Jéntrékeun sacara singget

galur dina dina dongéng “Si Kabayan Ngajual Munding”!

1-3

4. Dimana waé latar

patempatan anu aya dina dongéng “Si Kabayan Ngajual Munding”?

1-3

5. Iraha waé latar waktu

dina dongéng “Si

Kabayan Ngajual

Munding”?

1-3

6. Naon téma dina dongéng

“Si Kabayan Ngajual Munding”?

1-3

7. Amanat naon anu hayang

ditepikeun ku pangarang

dina dongéng “Si

Kabayan Ngajual

Munding”?

1-3

2. Nyaritakeun

deui

- nyaritakeun deui

eusi dongéng ku basa sorangan.

8. Caritakeun deui dongéng

“Si Kabayan Ngajual Munding” ku basa sorangan!

1-4


(27)

Mella lisyanti gustiar, 2013

Katerangan Skala Peunteun:

1. Saha waé palaku anu aya dina dongéng “Si Kabayan Ngajual Munding”?

3 : jawaban lengkep tur luyu jeung téks dongéng. 2 : jawaban ngadeukeutan kanu sabenerna. 1 : jawaban salah (teu luyu/teu lengkep)

2. Kumaha pasifatan/watek para palaku dina dongéng “Si Kabayan Ngajual

Munding”?

3 : jawaban lengkep tur luyu jeung téks dongéng. 2 : jawaban ngadeukeutan kanu sabenerna. 1 : jawaban salah (teu luyu/teu lengkep)

3. Jéntrékeun sacara singget galur dina dina dongéng “Si Kabayan Ngajual Munding”!

3 : jawaban lengkep tur luyu jeung téks dongéng. 2 : jawaban ngadeukeutan kanu sabenerna. 1 : jawaban salah (teu luyu/teu lengkep)

4. Dimana waé latar patempatan anu aya dina dongéng “Si Kabayan Ngajual Munding”?

3 : jawaban lengkep tur luyu jeung téks dongéng. 2 : jawaban ngadeukeutan kanu sabenerna. 1 : jawaban salah (teu luyu/teu lengkep)


(28)

48

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

3 : jawaban lengkep tur luyu jeung téks dongéng. 2 : jawaban ngadeukeutan kanu sabenerna. 1 : jawaban salah (teu luyu/teu lengkep)

6. Naon téma dina dongéng “Si Kabayan Ngajual Munding”?

3 : jawaban lengkep tur luyu jeung téks dongéng. 2 : jawaban ngadeukeutan kanu sabenerna. 1 : jawaban salah (teu luyu/teu lengkep)

7. Amanat naon anu hayang ditepikeun ku pangarang dina dongéng “Si Kabayan Ngajual Munding”?

3 : jawaban lengkep tur luyu jeung téks dongéng. 2 : jawaban ngadeukeutan kanu sabenerna. 1 : jawaban salah (teu luyu/teu lengkep)

8. Caritakeun deui dongéng “Si Kabayan Ngajual Munding” ku basa sorangan! 4 : jawaban lengkep tur luyu jeung téks dongéng.

3 : jawaban kurang lengkep tapi luyu jeung téks dongéng. 2 : jawaban singget ampir ngadeukeutan kanu sabenerna.

1 : jawaban salah (teu luyu/teu lengkep)

3.6 Tehnik Ngumpulkeun Data

Dina ngumpulkeun data perlu aya alat atawa téhnik nu tangtu, luyu jeung masalah katut métode panalungtikan. Téhnik ngumpulkeun data dina ieu panalungtikan, nya éta tés.


(29)

Mella lisyanti gustiar, 2013

Tés nurutkeun Djiwandono (1996: 27) nya éta kumpulan pertanyaan atawa alat séjén anu digunakeun pikeun ngukur kaparigelan, pangaweruh, intelegensi, kamampuh atawa bakat individu atawa kelompok.

Tés anu digunakeun dina ieu panalungtikan nya éta tés kamampuh (achievment test). Tes ieu digunakeun pikeun ngukur kamampuh siswa sanggeus diajar (Arikunto, 2006: 151).

Dumasar kana tujuan panalungtikan nya éta pikeun mikanyaho kumaha kamampuh siswa dina ngaregepkeun dongéng, dina ieu panalungtikan digunakeun tés awal jeung tés ahir. Tés awal digunakeun pikeun mikanyaho kamampuh siswa dina ngaregepkeun dongéng saacan perlakuan, sedengkeun tés ahir digunakeun pikeun mikanyaho aya atawa henteuna peningkatan kamampuh siswa dina pangajaran ngaregepkeun dongéng sanggeus dibéré treatment mangrupa média audio visual.

Anapon léngkah-léngkah dina ngumpulkeun data nya éta: (1) nyusun instrumén panalungtikan anu wangunna tés; (2) ngalasanakeun pratés; (3) ngayakeun perlakuan (treatment) ngagunakeun média audio visual; (4) ngalaksanakeun postés; jeung (5) ngumpulkeun hasil tés.

3.7 Prosedur Ngolah Data

Téhnik ngolah data ngolah data mibanda tujuan pikeun néangan jawaban kana pasualan dina ieu panalungtikan. Aya sawatara léngkah-léngkah anu kudu dilaksanakeun dina ngolah data diantarana: (1) méré peunteun (2) nguji sifat data (3) uji gain, jeung (4) uji hipotésis.


(30)

50

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Hasil pratés jeung postés dipeunteun anu satuluyna bisa ditabulasikeun kana tabél di handap, tujuanana pikeun mikanyaho rata-rata peunteun siswa.

Tabel 3.4Skor Pratés Kelas Eksperimen jeung Kelas Kontrol No Nomor Soal % Kategori

1 2 3 4 5 6 7 8

(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12)

1 2 3

Tabel 3.5 Skor Postés Média Kelas Eksperimen jeung Kelas Kontrol No Nomor Soal % Kategori

1 2 3 4 5 6 7 8

(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12)

1 2 3

Katerangan:

% = Peunteun

∑ = Jumlah skor

Kategori: Perséntase > 80%, siswa dianggap mampuh.

Perséntase < 80%, siswa dianggap can mampuh.

3.7.2 Uji Sipat Data 3.7.2.1Uji Normalitas


(31)

Mella lisyanti gustiar, 2013

Tujuan diayakeunna uji normalitas nya éta pikeun ngayakinkeun yén kamampuh siswa téh miboga distribusi anu normal. Pikeun ngabuktikeun yén data téh

miboga sipat anu normal henteuna ngagunakeun rumus chi kuadrat (�2

).

Léngkah-léngkah dina uji normalitas, nya éta:

1) Nyieun tabél frékuénsi peunteun

Tabél 3.6 Frékuénsi Peunteun

Skor (x) F f.x �.��

2) Ngitung rata-rata (mean) peunteun prates jeung pascatés

3) Ngitung Standar Déviasi (SD)

(Sudjana, 1992: 95)

4) Ngitung Frékuénsi Observasi jeung Frékuénsi Ekspéktasi

Tabél 3.7 Frékuénsi Observasi jeung Frékuénsi Ekspéktasi


(32)

52

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Léngkah-léngkahna di antarana:

a) Nangtukeun Jumlah Kelas

b) Ngitung Rentang (r)

c) Ngitung Panjang Kelas

d) Ngitung Z

e) Nangtukeun ambahan/legana unggal kelas interval (L)

f) Ngitung frékuénsi obsérvasi (Oi)

g) Ngitung Frékuénsi Ekspéktasi

K=1+3,3 log n

r = skor pangluhurna skor

panghandapna

p

=

Z =

L= -


(33)

Mella lisyanti gustiar, 2013

h) Nangtukeun Chi Kuadrat (�2

)

(Sudjana, 1992: 273)

i) Nangtukeun Derajat Kebebasan

j) Nangtukeun Normalitas

Pikeun nangtukeun normal henteuna distribusi data, digunakeun kritéria saperti ieu di handap:

Upama �2� � < �2 é� hartina distribusina data normal

Upama �2� � > � 2

é� hartina distribusina data teu normal

3.7.2.2Uji Homogénitas

Tujuan tina uji homogénitas nya éta pikeun mikanyaho homogén henteuna variasi sampel tina populasi nu sarua. Pikeun nangtukeun homogénitas, léngkah-léngkah nya éta:

1) Nangtukeun skor variabel x masing-masing prates jeung pascatés

a) Variabel x pratés

=

Db = k-3


(34)

54

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

b) Variabel x pascatés

2) Nangtukeun variasi masing-masing kelompok.

a) Variasi pratés (�12)

b) Variasi pascatés (�22)

3) Hasil tina variasi diasupkeun kana distribusi F

4) Ngitung derajat kebebasan (db)

=……… =………

=

=

F=


(35)

Mella lisyanti gustiar, 2013

5) Nangtukeun f tabel

6) Uji homogénitas

Pikeun nangtukeun homogénitas digunakeun kritéria ieu di handap:

� � < é� hartina variasi sampel homogén

� � > é� hartina variasi sampel teu homogén

3.7.3 Uji Gain

Uji gain dilakukeun pikeun nangtukeun naha aya bédana antara pratés jeung pascatés. Tina ieu hasil uji gain, bisa meunang gambaran ngeunaan kumaha pangaruh média audio visual kana kamampuh ngaregepkeun dongéng.

Tabél 3.8 Uji Gain


(36)

56

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu 3.7.4 Uji Hipotésis

Uji t digunakeun pikeun nguji signifikansi béda dua rata-rata. Kalawan léngkah-léngkah di handap.

1. Nyieun tabél uji jumlah rata-rata pratés jeung pascatés

Tabél 3.9 Uji Jumlah Rata-rata Pratés jeung Postés

2. Nangtukeun béda mean pratés jeung pascatés kalawan ngagunakeun rumus:

3. Ngitung derajat kebébasan (db) kalawan rumus:

(Sudjana, 1992: 293) 4. Ngitung t itung kalawan rumus:

5. Nangtukeun hipotésis kalawan rumus:

(Arikunto, 2006: 306)

No Pratés Postés Xd (d-Md)

Md =

db = n-1

=


(37)

(38)

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu BAB V

KACINDEKAN JEUNG RÉKOMÉNDASI 5.1 Kacindekan

Dumasar analisis data pangaruh média audio visual kana pangajaran ngaregepkeun dongéng siswa kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya bisa dicindekkeun saperti ieu di handap.

1) Kamampuh siswa kelas éksperimén SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya nalika

pratés ngan aya 4 urang atawa 13% anu dianggap geus mampuh ngaregepkeun dongéng, sésana 26 urang atawa 87% dianggap can mampuh ngaregepkeun dongéng. Sabada postés siswa anu dianggap mampu ngaregepkeun dongéng ningkat jadi 27 urang atawa 90%, sésana 3 urang atawa 10% dianggap can mampuh ngaregepkeun dongéng.

2) Kamampuh siswa kelas kontrol SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya nalika

pratés ngan aya 8 urang atawa 26% anu dianggap geus mampuh ngaregepkeun dongéng, sésana 22 urang atawa 74% dianggap can mampuh ngaregepkeun dongéng. Sabada postés siswa anu dianggap mampu ngaregepkeun dongéng ningkat jadi 21 urang atawa 70%, sésana 9 urang atawa 30% dianggap can mampuh ngaregepkeun dongéng.

3) Kamampuh ngaregepkeun dongéng kelas ékspérimén leuwih gedé dibanding

kelas kontrol, katitén tina rata-rata bédana hasil pratés jeung postés anu gedéna 17,06 di kelas ékspérimén jeung 10,00 di kelas kontrol.

4) Pangajaran ngaregepkeun dongéng di kelas ékspérimén anu ngagunakeun

média audio visual leuwih éféktif ti batan pangajaran anu teu ngagunakeun média audio visual di kelas kontrol. Katitén yén t itung (eksperimen) 16,09 > t tabél

2,45 sedengkeun t itung (kontrol) 8,00 > t tabél 2,45. Hartina hipotésis dina ieu


(39)

Mella lisyanti gustiar, 2013

ngaregepkeun dongéng siswa kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya taun ajaran 2012/2013.

5.2 Rékoméndasi

Dumasar kacindekan di luhur, aya sababaraha rékoméndasi di antarana:

1) Média audio visual cocog pikeun pangajaran ngaregepkeun dongéng, lantaran

geus kabuktian bisa ngaronjatkeun hasil diajar siswa kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya. Média audio visual ogé bisa dilarapkeun dina rupaning pangajaran ngaregepkeun saperti dongéng, kawih/tembang, warta, biantara, jeung sajabana.

2) Pikeun instansi (lembaga) pendidikan, kaasup sakola geus kuduna

ngawajibkeun guru-guru pikeun parigel ngagunakeun média audio visual dina raraga ningkatkeun efektivitas pangajaran. Lian ti éta, média audio visual salaku alat bantu pangajaran kalawan ngaoptimalkeun kamekaran téhnologi hususna dina widang atikan.


(40)

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

DAPTAR PUSTAKA

Arikunto, Suharsimi. (2006). Prosedur Penelitian Suatu Pendekatan Praktik. Jakarta: Rineka Cipta.

Arsyad, Azhar. (2007). Media Pembelajaran. Jakarta: PT. Raja Grafindo Persada. Barliani, Karina. (2013). Média Audio Visual pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh

Ngaregepkeun Tembang Pupuh Sekar Ageung. Skripsi FPBS UPI Bandung:

tidak diterbitkan.

Bujanggamanik. (2007). Si Kabayan Ngala Nangka. [on line]. Tersedia:

http://bujanggamanik.wordpress.com/2007/11/30/si-kabayan-ngala-nangka/

[20 Mei 2013].

Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat. (2007). Standar Kompetensi dan

Komptensi Dasar Mata Pelajaran Bahasa dan Sastra Sunda. Bandung:

Disdik Provinsi Jabar.

Djiwandono, M. Soenardi. (1996). Tes Bahasa dalam Pengajaran. Bandung: ITB Bandung.

Efendi, Edi. (2007). Si Kabayan Ngajual Munding. [on line]. Tersedia:

http://ediefendi.files.wordpress.com/2007/01/01/tini-kartini-jurig-kabayan. [15 Mei 2013].

Fathoni, Abdurrahmat. (2006). Metodologi Penelitian & Teknik Penyusunan

Karya Ilmiah. Jakarta: PT Rineka Cipta.

Hermawan, Herry. (2012). Menyimak: Keterampilan Berkomunikasi yang

Terabaikan. Yogyakarta: Graha Ilmu.

Munadi, Yudhi. (2008).Média Pembelajaran: Sebuah Pendekatan Baru. Jakarta: Gaung Persada Press.

Nurdiansyah, Euis Rima. 2012. Pengaruh Penggunaan Pembelajaran Berbasis

Komputer Model Drills Terhadap Hasil Belajar Siswa pada Mata Pelajaran TIK. Bandung: UPI.

Riduan jeung Sunarto. (2011).Pangantar Statistika. Bandung: Alfabeta. Sudjana. (2005). Metoda Statistika. Bandung: Tarsito.


(41)

Mella lisyanti gustiar, 2013

Sugiyono. (2011). Statistika untuk Penelitian . Bandung: Alfabeta.

Suparno. (2012). Peningkatan Keterampilan Menyimak dan Menulis melalui

Sistem Pembelajaran Modul dengan Media Audio Visual dalam Pembelajaran Bahasa Indonesia. Tesis PASCASARJANA UPI Bandung:

tidak diterbitkan.

Suryatin, E. et al. (2002). “Padika Pangajaran Kamehéran Maca-Ngaregepkeun”.

Makalah dina Pelatihan Guru-guru SD, SLTP, jeung SMU/SMK Sa-Jawa Barat, Bandung.

Sutisna, Dadan. (2002). Kamekaran Dongéng Sunda. [on line]. Tersedia:

http://lalayang-girimukti.tripod.com/essey/2002/01/kamekaran-dongeng-sunda/ [20 Mei 2013].

Suyatna, Amir. (2000). Pengantar Metodologi Penelitian Pendidikan Pengajaran

Bahasa. Bandung: Depdiknas, Universitas Pendidikan Indonesia FPBS

Jurusan Bahasa Daerah.

Syamsuddin jeung Vismaia Damaianti. (2007). Metode Penelitian Pendidikan

Bahasa. Bandung: Rosda Karya.

Tamsyah, Budi Rahayu. (1997). Pangajaran Sastra Sunda. Bandung: CV. Pustaka Setia.

Tarigan, Henry Guntur. (1986). Menyimak: Sebagai Suatu Keterampilan

Berbahasa. Bandung: Angkasa.

Udo. (2012). Si Kabayan Ngalamun. [on line]. Tersedia:

http://kangudo.wordpress.com/2012/11/08/si-kabayan-ngalamun/ [20 Mei 2013].

Universitas Pendidikan Indonesia. (2012). Pedoman Penulisan Karya Ilmiah. Bandung: UPI Press.

Wuryani, Tri. (2008). Media Pembelajaran. [on line]. Tersedia:

http://triwuryani.files.wordpress.com/2008/01/media-pembelajaran.ppt. [20 Mei 2013].


(42)

107

Mella lisyanti gustiar, 2013

Media audio visual untuk meningkatkan Kemampuan menyimak dongeng

(Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)


(1)

57


(2)

Mella lisyanti gustiar, 2013

BAB V

KACINDEKAN JEUNG RÉKOMÉNDASI 5.1 Kacindekan

Dumasar analisis data pangaruh média audio visual kana pangajaran ngaregepkeun dongéng siswa kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya bisa dicindekkeun saperti ieu di handap.

1) Kamampuh siswa kelas éksperimén SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya nalika pratés ngan aya 4 urang atawa 13% anu dianggap geus mampuh ngaregepkeun dongéng, sésana 26 urang atawa 87% dianggap can mampuh ngaregepkeun dongéng. Sabada postés siswa anu dianggap mampu ngaregepkeun dongéng ningkat jadi 27 urang atawa 90%, sésana 3 urang atawa 10% dianggap can mampuh ngaregepkeun dongéng.

2) Kamampuh siswa kelas kontrol SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya nalika pratés ngan aya 8 urang atawa 26% anu dianggap geus mampuh ngaregepkeun dongéng, sésana 22 urang atawa 74% dianggap can mampuh ngaregepkeun dongéng. Sabada postés siswa anu dianggap mampu ngaregepkeun dongéng ningkat jadi 21 urang atawa 70%, sésana 9 urang atawa 30% dianggap can mampuh ngaregepkeun dongéng.

3) Kamampuh ngaregepkeun dongéng kelas ékspérimén leuwih gedé dibanding kelas kontrol, katitén tina rata-rata bédana hasil pratés jeung postés anu gedéna 17,06 di kelas ékspérimén jeung 10,00 di kelas kontrol.

4) Pangajaran ngaregepkeun dongéng di kelas ékspérimén anu ngagunakeun média audio visual leuwih éféktif ti batan pangajaran anu teu ngagunakeun média audio visual di kelas kontrol. Katitén yén t itung (eksperimen) 16,09 > t tabél 2,45 sedengkeun t itung (kontrol) 8,00 > t tabél 2,45. Hartina hipotésis dina ieu panalungtikan ditarima, yén média audio visual éféktif pikeun pangajaran


(3)

104

Mella lisyanti gustiar, 2013

ngaregepkeun dongéng siswa kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya taun ajaran 2012/2013.

5.2 Rékoméndasi

Dumasar kacindekan di luhur, aya sababaraha rékoméndasi di antarana: 1) Média audio visual cocog pikeun pangajaran ngaregepkeun dongéng, lantaran

geus kabuktian bisa ngaronjatkeun hasil diajar siswa kelas X SMAN 1 Manonjaya Tasikmalaya. Média audio visual ogé bisa dilarapkeun dina rupaning pangajaran ngaregepkeun saperti dongéng, kawih/tembang, warta, biantara, jeung sajabana.

2) Pikeun instansi (lembaga) pendidikan, kaasup sakola geus kuduna ngawajibkeun guru-guru pikeun parigel ngagunakeun média audio visual dina raraga ningkatkeun efektivitas pangajaran. Lian ti éta, média audio visual salaku alat bantu pangajaran kalawan ngaoptimalkeun kamekaran téhnologi hususna dina widang atikan.


(4)

Mella lisyanti gustiar, 2013

DAPTAR PUSTAKA

Arikunto, Suharsimi. (2006). Prosedur Penelitian Suatu Pendekatan Praktik. Jakarta: Rineka Cipta.

Arsyad, Azhar. (2007). Media Pembelajaran. Jakarta: PT. Raja Grafindo Persada. Barliani, Karina. (2013). Média Audio Visual pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh

Ngaregepkeun Tembang Pupuh Sekar Ageung. Skripsi FPBS UPI Bandung: tidak diterbitkan.

Bujanggamanik. (2007). Si Kabayan Ngala Nangka. [on line]. Tersedia: http://bujanggamanik.wordpress.com/2007/11/30/si-kabayan-ngala-nangka/ [20 Mei 2013].

Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat. (2007). Standar Kompetensi dan Komptensi Dasar Mata Pelajaran Bahasa dan Sastra Sunda. Bandung: Disdik Provinsi Jabar.

Djiwandono, M. Soenardi. (1996). Tes Bahasa dalam Pengajaran. Bandung: ITB Bandung.

Efendi, Edi. (2007). Si Kabayan Ngajual Munding. [on line]. Tersedia:

http://ediefendi.files.wordpress.com/2007/01/01/tini-kartini-jurig-kabayan.

[15 Mei 2013].

Fathoni, Abdurrahmat. (2006). Metodologi Penelitian & Teknik Penyusunan Karya Ilmiah. Jakarta: PT Rineka Cipta.

Hermawan, Herry. (2012). Menyimak: Keterampilan Berkomunikasi yang Terabaikan. Yogyakarta: Graha Ilmu.

Munadi, Yudhi. (2008).Média Pembelajaran: Sebuah Pendekatan Baru. Jakarta: Gaung Persada Press.

Nurdiansyah, Euis Rima. 2012. Pengaruh Penggunaan Pembelajaran Berbasis Komputer Model Drills Terhadap Hasil Belajar Siswa pada Mata Pelajaran TIK. Bandung: UPI.

Riduan jeung Sunarto. (2011).Pangantar Statistika. Bandung: Alfabeta. Sudjana. (2005). Metoda Statistika. Bandung: Tarsito.


(5)

106

Mella lisyanti gustiar, 2013

Sugiyono. (2011). Statistika untuk Penelitian . Bandung: Alfabeta.

Suparno. (2012). Peningkatan Keterampilan Menyimak dan Menulis melalui Sistem Pembelajaran Modul dengan Media Audio Visual dalam Pembelajaran Bahasa Indonesia. Tesis PASCASARJANA UPI Bandung: tidak diterbitkan.

Suryatin, E. et al. (2002). “Padika Pangajaran Kamehéran Maca-Ngaregepkeun”. Makalah dina Pelatihan Guru-guru SD, SLTP, jeung SMU/SMK Sa-Jawa Barat, Bandung.

Sutisna, Dadan. (2002). Kamekaran Dongéng Sunda. [on line]. Tersedia:

http://lalayang-girimukti.tripod.com/essey/2002/01/kamekaran-dongeng-sunda/ [20 Mei 2013].

Suyatna, Amir. (2000). Pengantar Metodologi Penelitian Pendidikan Pengajaran Bahasa. Bandung: Depdiknas, Universitas Pendidikan Indonesia FPBS Jurusan Bahasa Daerah.

Syamsuddin jeung Vismaia Damaianti. (2007). Metode Penelitian Pendidikan Bahasa. Bandung: Rosda Karya.

Tamsyah, Budi Rahayu. (1997). Pangajaran Sastra Sunda. Bandung: CV. Pustaka Setia.

Tarigan, Henry Guntur. (1986). Menyimak: Sebagai Suatu Keterampilan Berbahasa. Bandung: Angkasa.

Udo. (2012). Si Kabayan Ngalamun. [on line]. Tersedia:

http://kangudo.wordpress.com/2012/11/08/si-kabayan-ngalamun/ [20 Mei

2013].

Universitas Pendidikan Indonesia. (2012). Pedoman Penulisan Karya Ilmiah. Bandung: UPI Press.

Wuryani, Tri. (2008). Media Pembelajaran. [on line]. Tersedia:

http://triwuryani.files.wordpress.com/2008/01/media-pembelajaran.ppt. [20


(6)

Dokumen yang terkait

PENGARUH PENGGUNAAN MEDIA AUDIO DALAM PEMBELAJARAN MENYIMAK DONGENG PADA SISWA KELAS VII SMP ISLAM AL-WASATIYAH

1 10 150

PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE GROUP INVESTIGATION (GI) TERHADAP KEMAMPUAN BERPIKIR KRITIS SISWA PADA MATERI PEMBELAJARAN KEANEKARAGAMAN HAYATI (Studi Kuasi Eksperimen Pada Siswa Kelas X SMA N 1 Natar Tahun Pelajaran 2011/2012)

0 19 58

THE USE OF AUDIO VISUAL MEDIA TO INCREASE THE STUDENT’S MOTIVATIONAND LEARNING ACTIVITY PEMANFAATAN MEDIA AUDIO VISUAL UNTUK MENINGKATKAN MOTIVASI DAN AKTIVITAS BELAJAR SISWA

0 7 90

PENGGUNAAN MEDIA AUDIO VISUAL UNTUK MENINGKATKAN MOTIVASI DAN HASIL BELAJAR SISWA PADA MATA PELAJARAN SEJARAH KELAS X SMA NEGERI 9 BANDAR LAMPUNG

2 10 121

PENGARUH ACTIVE LEARNING UNTUK MENINGKATKAN AKTIVITAS DAN HASIL BELAJAR SISWA PADA MATERI PENGELOLAAN LINGKUGAN (Studi Kuasi Eksperimen pada Siswa Kelas VII SMP Negeri 2 Talangpadang Semester Genap Tahun Pelajaran 2014/2015)

0 8 56

PENGARUH ACTIVE LEARNING UNTUK MENINGKATKAN AKTIVITAS DAN HASIL BELAJAR SISWA PADA MATERI PEMANASAN GLOBAL (Studi Kuasi Eksperimen Pada Siswa Kelas VII Semester Genap SMP Negeri 1 Pagelaran Tahun Pelajaran 2014/2015)

0 3 53

PENINGKATAN KEMAMPUAN MENYIMAK MENGGUNAKAN MEDIA AUDIO VISUAL DI SMAN 1 ANJONGAN

0 1 14

MEDIA AUDIO VISUAL PADA KEMAMPUAN KOMUNIKASI MATEMATIS SISWA KELAS IX

0 1 9

PENGARUH PENGGUNAAN MODEL PEMBELAJARAN QUANTUM TERHADAP KEMAMPUAN BERPIKIR KRITIS MATEMATIK PESERTA DIDIK (Studi Eksperimen di Kelas V SDN Gununglipung Kota Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2015/2016)

0 0 15

PENINGKATAN KEMAMPUAN MENYIMAK CERITA ANAK MELALUI PEMANFAATAN MEDIA AUDIO VISUAL DI KELAS V SDN SUKABUMI SELATAN 06 PAGI JAKARTA BARAT

0 0 100