BAB 4 HASIL DAN PEMBAHASAN
4.1. Data percobaan
Pada penentuan kadar amonia pada Outlet limbah industri karet dengan spektrofotometer UV
– Visible secara Fenat di laboratorium Air Balai Riset Standarisasi Industri BARISTAND Medan, diperoleh data sebagai berikut.
Tabel 4.1. Penentuan Amonia NH
3
Secara fenat No
Sampel absorbansi
Faktor pengenceran
Konsentrasi mgL
1 Outlet A1
0,3217 50
24,5137 2
Outlet A2 0,3258
50 24,7940
3 Outlet B1
0,5703 10
8,4731 4
Outlet B2 0,5703
10 8,4731
5 Outlet C1
0,4625 10
6,9220 6
Outlet C2 0,4780
10 7,1449
7 Outlet D1
0,0124 2
0,0902 8
Outlet D2 0,0152
2 0,0987
9 Outlet E1
0,0063 2
0,0731 10
Outlet E2 0,0065
2 0,0737
Universitas Sumatera Utara
4.2. Reaksi
Penambahan hipoklorit pada sampel amonia menghasilkan mono-chloroamina.
NH
3
+ OCl
-
→ NH
2
Cl + OH
–
Fenol bereaksi dengan mono-chloroamina membentuk senyawa biru indofenol.
4.3. Perhitungan
Pembuatan larutan induk
L x
mrN CL
mrNH CL
LNH mg
1
4 4
819 ,
3 1
0067 ,
14 5
, 53
L x
Pembuatan larutan baku NH
3
100 ppm
V
1
.N
1
= V
2
.N
2
V
1.
1000 = 100.100 V
1
= 10 mL
Pembuatan larutan baku NH
3
10 ppm
V
1 .
N
1
= V
2 .
N
2
V
1
.100 = 100.10 = 10 mL
Universitas Sumatera Utara
Pembuatan larutan kerja NH
3
1 ppm
V
1 .
N
1
= V
2 .
N
2
V
1.
10 = 250.1 V
1
= 25 mL
Pembuatan larutan seri standart NH
3
0,1 ; 0,3 ; 0,5; 0,7; 1 ppm
0,1 ppm
V
1 .
N
1
= V
2 .
N
2
V
1
. 1 = 50 .0,1 V
1
= 5 mL
0,3 ppm
V
1.
N
1
= V
2 .
N
2
V
1
.1 = 50. 0,3 = 15 mL
0,5 ppm
V
1 .
N
1
= V
2.
N
2
V
1
.1 = 50 . 0,5 = 25 mL
0,7 ppm
V
1 .
N
1
= V
2.
N
2
V
1
.1 = 50. 0,7 = 35 mL
Universitas Sumatera Utara
Metode biasa
Dimana: X = konsentrasi Y = absorbansi
Metode least square
x =
43333 ,
6 6
, 2
n x
y
=
28228 ,
6 6937
, 1
n y
X Y
0,0001 0,1
0,0300 0,3
0,2015 0,5
0,3187 0,7
0,4535 1
0,6899
X Y
x-
x
y-
y
x-
x
2
y-
y
2
x-
x
y-
y
0,0001 -0,43333
-0,28218 0,18777
0,07962 0,12227
0,1 0,0300
-0,33333 -0,25228
0,11110 0,06364
0,08409 0,3
0,2015 -0,13333
-0,08078 0,01777
0,00652 0,01077
0.5 0,3187
0,06667 0,03642
0,00444 0,00132
0,00242 0,7
0,4535 0,26667
0,17122 0,07111
0,02931 0,04565
1 0,6899
0,56667 0,40762
0,32111 0,16615
0,23098
∑x= 2,6
∑y= 1,697
∑x-
x
=0,00002 ∑y-
y
=0,00002 ∑x-
x
2
=0,7133 ∑y-
y
2
=0,34656 ∑x-
x
y-
y
=0,49618
Universitas Sumatera Utara
Menentukan nilai slope a
7133 ,
49618 ,
=0,69561
Menentukan nilai intersept b
b =
x a
y
= 0,28228 – 0,69561.0,43333
= 0,28228 -0,30142 = -0,01914
99796 ,
49719 ,
49618 ,
24720 ,
49618 ,
34656 ,
7133 ,
49618 ,
2 2
2 2
2 2
2
r r
r r
y y
x x
y y
x x
r
x x
y y
x x
a
Universitas Sumatera Utara
Persamaan garis regresi
y = ax +b dimana: y = y baru
a = slope b = intersept
y
1
= 0,69561 0 + -0,01914 = - 0,01914 y
2
= 0,69561 0,1 + -0,01914 = 0,05042 y
3
= 0,695610,3 + -0,01914 = 0,18954 y
4
= 0,695610,5 + -0,01914 = 0,32866 y
5
= 0,695610,7 + -0,01914 = 0,46778 y
6
= 0,695611 + -0,01914 = 0,67647
Data kurva kalibrasi
X Y
-0,01914 0,1
0,05042 0,3
0,18954 0,5
0,32866 0,7
0,46778 1
0,67647
Perhitungan kadar sampel
a b
y x
Dimana : x = konsentrasi sampel y = absorbansi
a = slope b = intersept
Universitas Sumatera Utara
Perhitungan kadar amoniamg NL
C x fp
Dimana: C = kadar yang didapat dari hasil pengukuran mg L
fp = faktor pengenceran
Penentuan Kadar Amonia Sampel A
Outlet A1
69561 ,
01914 ,
3219 ,
x L
mg x
49027 ,
Kadar amonia = C x fp Kadar amonia = 0,49027 x 50 = 24,5137 mgL
Outlet A2
69561 ,
01914 ,
3258 ,
x L
mg x
49588 ,
Kadar amonia = C x fp Kadar amonia = 0,49588 x 50 = 24,7940
Penentuan Kadar Amonia Sampel B
Outlet B1
69561 ,
01914 ,
5703 ,
x L
mg x
84737 ,
Universitas Sumatera Utara
Kadar amonia = C x fp Kadar amonia = 084737 x 10 = 8,47371 mgL
Outlet B2
69561 ,
01914 ,
5703 ,
x L
mg x
84737 ,
Kadar amonia = C x fp Kadar amonia = 0,84737 x 10 = 8,47371 mgL
Penentuan Kadar Amonia Sampel C
Outlet C1
69561 ,
01914 ,
4625 ,
x
L mg
x 6922
,
Kadar amonia = C x fp Kadar amonia = 0,6922 x 10 = 6,9220 mgL
Outlet C2
69561 ,
01914 ,
497 ,
x L
mg x
7144 ,
Kadar amonia = C x fp Kadar amonia = 0,7144 x 10 = 7,1449 mgL
Universitas Sumatera Utara
Penentuan Kadar Amonia Sampel D
Outlet D1
69561 ,
01914 ,
0124 ,
x L
mg x
0451 ,
Kadar amonia = C x fp Kadar amonia = 0,0451 x 2 = 0,0902 mgL
Outlet D2
69561 ,
01914 ,
0152 ,
x L
mg x
0493 ,
Kadar amonia = C x fp Kadar amonia = 0,0493 x 2 = 0,0987 mgL
Penentuan Kadar Amonia Sampel E
Outlet E1
69561 ,
01914 ,
0063 ,
x L
mg x
0365 ,
Kadar amonia = C x fp Kadar amonia = 0,0365 x 2 =0,0731mgL
Outlet E2
69561 ,
01914 ,
0065 ,
x L
mg x
03685 ,
Kadar amonia = C x fp Kadar amonia = 0,03685 x 2 = 0,0737 mg L
Universitas Sumatera Utara
4.4. Pembahasan