61
Pamekar Diajar
B A S A S U N D A
Pikeun Murid SMPMTs Kelas VIII
Tétéla pisan kecap titiran jeung ngajajar dina jajaran kahiji murwakanti jeung kecap sisindiran jeung jajar dina
jajaran kaopat. Kitu deui kecap bangkuang jeung sisi dina jajaran katilu murwakanti jeung kecap cangkang jeung eusi
dina jajaran kaopat.
Dumasar kana conto di luhur, bisa dicindekkeun ciri-ciri paparikan téh nyaéta:
a. Sapada sagunduk diwangun ku opat padalisan
jajar b.
Padalisan kahiji jeung kadua mangrupa cangkang, sedeng padalisan katilu jeung kaopat mangrupa
eusi.
c. Jumlah engang dina unggal padalisan umumna aya
dalapan engang. d.
Sora tungtung padalisan kahiji sarua jeung tungtung padalisan katilu, sora tungtung padalisan kadua
sarua jeung sora tungtung padalisan kaopat.
2. Rarakitan
Rarakitan ampir sarua jeung paparikan, boh sorana boh ciri-cirina. Ngan bédana téh, dina rarakitan mah aya
kecap anu dibalikan deui sagemblengna jadi sarakit- sarakit atawa sapasang-sapasang.
Contona: Kudu getol neukteuk kuku
ngarah pinter lamun dangdan kudu getol maca buku
ngarah pinter jiga Dadan
Kecap kudu getol dina jajaran kahiji dibalikan deui dina jajaran katilu, kitu deui kecap ngarah pinter dina
jajaran kadua dibalikan deui dina jajaran kaopat. Jadi
62
Pamekar Diajar
B A S A S U N D A
Pikeun Murid SMPMTs Kelas VIII
aya kecap anu sarakit-sarakit atawa sapasang-sapasang nyaéta kecap kudu getol jeung kecap ngarah pinter. Titénan
deui conto di handap:
ulah ngala cocongoan Bisi ruksak tangkal manggu
Ulah waka bogohan Bisi sakola kaganggu
Kecap ulah dina jajaran kahiji dibalikan deui dina jajaran katilu, kitu deui kecap bisi dina jajaran kadua
dibalikan deui dina jajaran kaopat.
Sanaos ka Haur geulis Andi mah resep ka Cina
Sanaos Neng Nunur Geulis Andi mah resep ka Rina
Kecap sanaos dina jajaran kahiji dibalikan deui dina jajaran katilu. Kitu deui kecap Andi dina jajaran kadua
dibalikan deui dina jajaran kaopat. Eta sababna disebut rarakitan.
3. Wawangsalan
Wawangsalan mah najan asup kana sisindiran, boga wangun anu béda mun dibandingkeun jeung paparikan
atawa rarakitan. Wawangsalan ukur diwangun ku dua jajar. Jajaran kahiji mangrupa cangkang, jajaran kadua
mangrupa eusi. Saliwat mah antara cangkang jeung eusi kawas nu taya patali nanaon. Kakara karasa nyambung
lamun geus kapanggih wangsalna eusina, nyaéta hiji kecap anu dibalibirkeun ditarucingkeun dina cangkang,
sarta sabagian atawa sakabéh éta kecap murwakanti jeung salahsahiji kecap sabagian atawa kabéh nu aya dina
eusi.
63
Pamekar Diajar
B A S A S U N D A
Pikeun Murid SMPMTs Kelas VIII
Geura titénan contona: Anténeu piring nu badag
Sing garetol ka sakola parabola Anténeu piring nu badag
. Ieu mangrupa cangkang. Kira-kira naon disebutna anténeu anu wangunna jiga
piring badag. Geus pasti disebutna téh parabola. Kecap parabola
dibalibirkeun dina kecap sakola dina jajaran kadua. Jadi kecap sakola murwakanti jeung parabola.
Titénan conto kadua: Mesin ketik maké layar
Dialajar ambéh pinter komputer Jaman ayeuna naon deui atuh mesin ketik anu maké
layar lamun lain komputer. Da mesin ketik biasa mah teu maké layar. Jadi eusina geus katebak, pasti komputer.
Lamun maca jajaran kadua beuki yakin waé eusina komputer lantaran aya kecap pinter anu murwakanti jeung
komputer
. Titénan conto katilu: Abdi téh kapiring leutik
Kaisinan ku gamparan pisin Dina cangkang disebutkeun piring leutik. Ari piring
leutik téh disebutna pisin. Jawaban pisin nyamuni dina kecap ka-isin-an. Isin murwakanti jeung pisin.
Sabada niténan conto di luhur, bisa dicindekkeun wawangsalan téh mibanda ciri:
a. Sapada diwangun ku dua jajar padalisan
b. Jajaran kahiji mangrupa cangkang, sedeng jajaran
kadua mangrupa eusi
64
Pamekar Diajar
B A S A S U N D A
Pikeun Murid SMPMTs Kelas VIII
c. Jumlah engang dina unggal jajar umumna dalapan
engang d.
Aya wangsal anu nyambungkeun cangkang jeung eusi.
4. Eusi Sisindiran
