Métodeu ékstémporan

83 Pamekar Diajar B A S A S U N D A Pikeun Murid SMPMTs Kelas VIII Dina biantara langsung, anu nyarita téh sasat jadi puseur panitén saréréa. Tuluy henteuna panongton saregep ngabandungan, gumantung kana kamampuh anu nyaritana. Lantaran sok aya geuning, eusi biantarana alus jaba penting, tapi lantaran nyaritana teu pikaresepeun, nu ngabandungan téh teu saregep. Atuh nu biantara biantara, nu ngabandungan jongjong ngobrol jeung baturna. Aya opat métodeu biantara anu salila ieu remen dipaké, nyaéta:

1. Métodeu impromtu ngadadak

Disebutna ngadadak, lantaran dina cara midangkeunana tara maké tatahar heula. Boro-boro maké naskah, da kaperluanna ogé saharitaeun. Mun bisa mah nyaritana, métodeu ieu téh sok matak kataji nu ngabandungan.

2. Métodeu ngapalkeun

Cara midangkeunna nu ieu mah sabalikna tina impromtu. Nu rék biantara nuliskeun heula naon anu rék diomongkeunana tuluy diapalkeun kecap demi kecap taya nu kaliwat. Nu matak sok aya kesan kaku nyaritana téh, da bari nginget-nginget anu geus diapalkeunna téa.

3. Métodeu naskah

Nyaéta biantara anu bari maca naskah. Tah métodeu ieu biasana kurang pikaresepeun nu ngabandungan, lantaran nu biantara sok tungkul teuing kana naskah, langka ngayakeun kontak mata jeung nu ngabandungan.

4. Métodeu ékstémporan

Dina prakna biantara tara maké naskah, tapi naon anu rék diomongkeun dirarancang heula kalawan 84 Pamekar Diajar B A S A S U N D A Pikeun Murid SMPMTs Kelas VIII taliti. Biasana sok dijieun catetan-catetan mangrupa gurat badag atawa rangkay omongan anu rék ditepikeun téa. Jadi, nu biantara bébas ngagunakeun susunan kecap jeung kalimah, tapi susunan eusina tetep ngaleunjeur dumasar kana catetan-catetan téa. Dina biantara aya padika anu disebut T-A-G-O-G. Éta téh singgetan. Geura urang wincik singgetanna: 1 T = Teteg sikepna. Teteg sikep dina nyarita, teu geumpeur diteuteup ku panongton. Sikep nu teteg sarta kalem biasana nembongkeun kamampuhna dina ngawasa nu ngabandungan audiens. Lamun teteg mah dina nyarita, moal geumpeur lamun ngayakeun kontak mata jeung nu ngabandungan. Tah dina waktu nyarita, kontak mata jeung nu ngabandungan téh kacida pentingna, pikeun museurkeun panitén nu ngabandungan kana eusi omongan nu ditepikeun. 2 A = Alus eusina. Eusi biantara anu ditepikeun alus sarta penting keur nu ngabandungan. Hal ieu kudu diluyukeun jeung kelompok massa naon anu ngabandunganna. Mun hareupeun patani, meureun anu pikaresepeun téh kumaha carana tatanén anu modalna leutik tapi hasilna mucekil. Kitu deui mun hareupeun barudak sakola, meureun barudak bakal resep lamun dibéjaan cara diajar anu henteu matak lieur ngalampahkeunana. 3 G = Gerak awakna merenah Nu disebut gerak awak téh dina biantara mah géstur téa. Gerak awak téh pikeun ngarojong nandeskeun maksud atawa eusi biantara. Bisa ku rindat, ku gerak biwir, gerak leungeun, jsb. ngan kadé ulah kaleuleuwihi, nepi ka jadi 85 Pamekar Diajar B A S A S U N D A Pikeun Murid SMPMTs Kelas VIII ngaganggu kana eusi biantara. Anu meujeuhna waé, luyu jeung eusi omongan, nepi ka nu ngabandungan téh ngarasa kataji. Nu penting mah mampuh ngébréhkeun yén nyarita téh lain ngan sakadar ngalisankeun kecap, tapi kudu dibarengan ku tatakrama anu témbong dina rengkuhna sarta gerak-gerik anggota badan lianna. Komo lamun nepi ka bisa némbongkeun pasemonéksprési luyu jeung kecapkalimah nu diucapkeun. Jiga kumaha riuk beungeut lamun ngucapkeun kalimah pananya, panyeluk, nitah atawa nyarék, jsb. 4 O = Omonganna merenah Dina omongan, lian ti basa nu diucapkeun téh kaasup ogé lentong intonasi jeung ngucap- keunana lapal. Susunan basana tangtu baé kudu hadé jeung bener ngalarapkeunana. Kitu deui lentong anu merenah, jeung ucapan anu bener bisa ngarojong kana nandeskeun eusi biantara. Malah nya lentong jeung ngucap- keunana pisan anu bisa nyambungkeun émosi nu nyarita jeung nu ngabandungan téh. Dina lentong kudu bisa ngabédakeun lentonginto- nasi lebah ngalisankeun kalimah pananya, kalimah wawaran, jeung kalimah panyeluk bisa ngucapkeun kalimah luyu jeung tanda- tanda bacana peun, koma, tanda tanya, tanda panyeluk. Sedeng dina ngucapkeunana bener ngalisankeun sora-sora basa kalawan béntés ngalisankeun eu, e pepet jeung é téléng. 5 G = Gaya nyaritana Nu dimaksud gaya nyarita téh kamampuh nyarita hareupeun umum publik speaking anu pikaresepeun, narik paniten nu ngabandungan. Ngalisankeun eusi maksud téh dibarengan ku cara nu luyu, gampang kaharti sarta teu matak 86 Pamekar Diajar B A S A S U N D A Pikeun Murid SMPMTs Kelas VIII bosen nu ngabandungan. Biasana patali jeung métodeu biantara anu tadi geus dipedar. Naha eta biantara téh maca naskah nu tos disiapkeun ti anggalna, naha naskahna diapalkeun, naha pamilon mawa catetan gurat badag guluyurna bahan biantara, atawa naha ngapalkeun tapi loba improvisasina. Sangkan leuwih jéntré, geura urang gambarkeun baganna:

C. Niténan Biantara