Tujuan Pembelajaran Materi Ajar Metode Pembelajaran Tujuan Pembelajaran Materi Ajar MACAPAT

RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN 01 Nama Sekolah : SMA PGRI 2 Kajen Mata Pelajaran : Bahasa Jawa KelasProgram Semester : XI IPA-IPS 2 Pertemuan ke- : 1 Alokasi Waktu : 2 X 45 menit Standar Kompetensi : Mendengarkan Mampu mendengarkan dan memahani wacana lisan nonsastra maupun sastra dalam berbagai ragam bahasa Jawa. Kompetensi Dasar : Mendengarkan kegiatan musyawarah yang disampaikan secara langsung. Indikator :  Peserta didik menyebutkan pokok-pokok isi musyawarah  Peserta didik menyusun pokok-pokok isi musyawarah ke dalam paragraf  Peserta didik menyampaikan tanggapan secara lisan pokok-pokok musyawarah  Peserta didik mengajukan menjawab pertanyaan berkaitan dengan isi musyawarah

A. Tujuan Pembelajaran

1. Peserta didik dapat menyebutkan pokok-pokok isi musyawarah. 2. Peserta didik dapat menyusun pokok-pokok isi musyawarah ke dalam paragraph. 3. Peserta didik dapat menyampaikan tanggapan secara lisan pokok-pokok musyawarah 4. Peserta didik dapat mengajukan menjawab pertanyaan berkaitan dengan isi musyawarah

B. Materi Ajar

Musawarah Musawarah minangka salah sawijining kagiyatan kang nduweni ancas golek mupakat, pasarujukan utawa supeket. Kabeh anggotane entuk guneman lan menehi panemu pendapat. Saka sakehing panemu kasebut, banjur dirembug maneh murih becik, sawise iku dijupuk dudutane utawa kesimpulan minangka pasarujukan utawa mupakat. Bab kang dituwuhake ing musawarah : 1. Panemu kang maneka warna 2. Pamrayoga sampurnaning bab kang dirembug 3. Panyengkuyung Ing musawarawah sapa bae bisa urun rembug, sesanti iki wredine rembugan kang adhedhasar demokrasi, ora mawas wong tuwa utawa wong enom, ora mawas wong pangkat lan ora pangkat, wong sugih lan mlarat . Babagan kang kudu digatekake ing musawarah : 1. Ngajokake pitakonan 2. Nglanggati pirembugan 3. Nyathet lajering pirembugan 4. Nyathet isining pirembugan RPP Bahasa Jawa Kelas XI Semester 2 TP. 20152016

C. Metode Pembelajaran

Ceramah,Tanya jawab, dan Penugasan

D. Kegiatan Pembelajaran No

Kegiatan Waktu menit 1. 2.

3. Kegiatan Pendahuluan

1.1 Orientasi  Mempersiapkan kelas untuk pembelajaran absensi dan ketenangan. 1.2 Apersepsi  Guru menyampaikan materi pelajaran pada hari ini adalah mendengarkan musyawarah. 1.3 Motivasi  Segala sesuatu apabila akan ditentukan yang berkaitan dengan orang lain dan berhubungan dengan orang banyak, hendaknya dimusyawarahkan terlebih dahulu. Maka musyawarah penting untuk dipelajari Kegiatan Inti 2.1 Eksplorasi  Guru menjelaskan sedikit pengertian tentang sambutan.  Guru menyuruh enam peserta didik untuk memperagakan musyawarah dengan rasa toleransi didepan peserta didik yang lain.  Peserta didik yang lain menyimak musyawarah secara terbuka.  Peserta didik mendengarkan pembacaan sambutan secara mandiri.  Guru membimbing peserta didik untuk mengidentifikasi tema sambutan. 2.2 Elaborasi  Peserta didik dibimbing agar secara mandiri dapat mengidentifikasi menyebutkan pokok-pokok isi musyawarah kedalam paragraf.  Secara komunikatif peserta didik menyampaikan tanggapan secara lisan pokok-pokok musyawarah.  Antar peserta didik secara komunikatif dan toleransi bertanya jawab yang berkaitan dengan isi musyawarah. 2.3 Konfirmasi  Guru memberikan penghargaan atas keberhasilan siswa mendengarkan musawarah dengan baik.  Guru memberi motivasi kepada peserta didik yang belum berpartisipasi aktif. Kegiatan Penutup  Mengerjakan latihan soal.  Memberikan penilaian pada hasil kerja siswa 10 40 40 RPP Bahasa Jawa Kelas XI Semester 2 TP. 20152016 No Kegiatan Waktu menit  Guru meminta siswa secara mandiri untuk menyampaikan secara lisan hasil musyawarah didengar 3.1 Penugasan Terstruktur  Guru memberi tugas kepada siswa untuk menyusun pokok-pokok isi musyawarah kedalam sebuah paragraf. 3.2 Kegiatan Mandiri Tak Terstruktur  Peserta didik membentuk kelompok dan menentukan tema yang kemudian dimusyawarahkan, dan hasil musyawarah dikumpulkan dalam lembar kertas. E. Media Sumber Pembelajaran  Prigel Basa Jawa Kelas XI  Pinter Basa Jawa 2  LKS Kelas XI F. Penilaian Hasil Belajar Rembugan babagan bencana alam Bu Bayan : Assalamu’alaikum ….. Kanca-kanca : Wa’laikumsalam ….. Bu Bayan : Alhamdulillah … sumangga kula lan panjenengan munjukaken puji syukur dhumateng Gusti Allah ingkang sampun paring kasarasan dhmateng kula lan panjenengan satemah kita saged makempal wonten ing rapat sonten punika. Ibu-ibu sampun kula lan panjenengan mangertosi bilih sedherek kita ing dhusun Kragan gadhah musibah, lan menawi kita biyantu sedherek kita pripun? Wonten usul ? Bu RW : Bu, menawi kita tumbas sandhang pangan ngangge arto kas pripun ? Bu RT : Kula usul Bu… Bu Bayan : Ohh..nggih, mangga Bu…Napa usulipun? Bu RT : Menawi kita tumbas naming panganan pripun? Sandhanganipun kita nyuwuni saking warga-warga, amargi artonipun mangke boten cekap? Bu Bayan : Pripun Bu? Wonten pamanggih sanes boten? Bu Camat : Sekedhap Bu…saniki artanipunpinten ing kas? Bu RW : Artanipun wonten satnggal milyar gangsal yuta, lan tabunganipun tigangatus yuta. Bu Carik : Kula Bu… Bu Bayan : Ohh..nggih Mangga… Bu Carik : Menawi kta tumbas sandhang sedanten pripun? Sandhangane anyar, mosok sing lawas Bu? Bu RT : Lho Bu mangke boros, usul kula sandhanganipun saking warga mawon, mangke sing tumbas pangananane kita mawon… Bu Bayan : Lha pripun Bu, wonten usulan malih? Bu Kades : Kula sarujuk, kita tumbas pangananipun kalih obat-obatan, satemah sandhanganipun sandhangan ingkang pantes diagem. Bu Camat : Nggih kula sarujuk. Mangke sandhanganipun ingkang pantes diagem. RPP Bahasa Jawa Kelas XI Semester 2 TP. 20152016 Bu Bayan : Ooo…mekaten, pripun ibu-ibu, sarujuk boten? Kanca-kanca : Sarujuk… Bu Bayan : Lajeng menawi tetedhanipun kados pundi? Bu RW : Menawi kita tumbas panganan kaliyan obat-obatan kayata mi, sembako, pripun Bu? Bu Kades : Nggih kula sarujuk…mangke kita tumbasaken ngangge arta kas Bu RT : Kula usul Bu… Bu Bayan : Nggih mangga Bu… Bu RT : Ngaten Bu, mangke kula kaliyan Bu Camat ingkang numbasaken tetedhanipun, wonten ing langgananipun Bu Camat. Supados angsal diskon… Kanca-kanca : Nggih sarujuk… Bu Bayan : Saniki pripun carane kita ngaturaken bantuwanipun? Bu RT : Kula usul Bu… Bu Bayan : Nggih mangga… Bu RT : Kita lak gadhah Karang Taruna, menawi nyuwun bantuwan pemudha- pemudhi Karang Taruna supads biyantu kita ngaturaken bantuwan kaliyan ngempalaken sandhangan saking warga-warga… Bu Bayan : Ooohh…nggih…leres, wonten pamanggih malih? Bu RW : Menawi wekdalipun wulan niki pripun ibu-ibu? Bu Camat : Wulan niki? Kok dangu sanget Bu? Minggu niki mawon pripn Bu? Luwih cepet, luwih becik…nggih ta Bu? Bu Carik : Nggih kula sarujuk kaliyan Bu Camat…amargi menawi kedangon mangke mesakke kaliyan korbanipun. Bu RW : Ooo…ngoten nggih kula manut mawon. Bu Bayan : Dados Minggu niki nggih Bu? Dinten menapa? Bu RW : Kula usul Bu, saupami minggu niki sekawan dinten malih pripun? Dados dinten Kemis… Bu Bayan : Lha blanjane pripun Bu? Bu Carik : Kula usul Bu…saupami blanjane ngenjing-enjing pripun Bu? Bu RT : Nggih kula sarujuk, mangke kula lan Bu Camat ingkang blanja. Bu Bayan : Oooo…nggih, ibu-ibu sarujuk ta? Kanca-kanca : Sarujuukkkk… Bu Bayan : Nggih sampun, sampun cekap sedaya ibu-ibu? Menawi boten wonten, mangga Bu RW maosakenasilipun pirembagan ing wekdal punika. Bu RW : Nggih dados, mangke kita tumbas tetedhan ngangge arta kas samilyar limangatus yuta, sandhanganipun kita nyuwun saking warga-warga kaliyan bantuwan pemudha-pemudhi Karang Taruna, lajeng wekdalipun sekawan dinten malih nggih Bu…mangke Bu RT kaliyan Bu Camat tumbas tetedhan, obat-obatan, lan sembako wonten ing langgananipun Bu Camat…leres Bu? Dados tirahan kas kita tasih 300 yuta…wonten ingkang badhe mundhut pirsa? Kanca-kanca : Boteennnnn…. Bu Bayan : Nggih sampun, menawi boten wonten ingkang taken, kita tutup rapat kita kanthi hamdallah sareng-sareng… Kanca-kanca : Alhamdulillaaaahhh… RPP Bahasa Jawa Kelas XI Semester 2 TP. 20152016 Bu Bayan : Mugi-mugi rancangan kita lancar lan amal kula lan pajenengan dipuntampi dening Gusti Allah… Kanca-kanca : Amiiiin….. Bu Bayan : Wassalamu’alaikum Warahmatullahi Wabarakatuh….. Kanca-kanca : Wa’alaikumsalam Warahmatullahi Wabarakatuh…..  Butir Penilaian: 1. Apa tema musawarah ing dhuwur? 2. Sebutna pokok-pokok musawarah ing dhuwur? 3. Gawea kasil dudutan musawarah kasebut ing paragraph?  Skor Penilaian: 1. Bencana alam Skor nilai = 10 2. Pokok-pokok musawarah : a. Rencana maringi bantuwan bencana alam ing dhusun Kragan b. Arep biyantu korban wujude sandhang pangan, lan obat-obatan. c. Dana bantuwan kajupuk saka iuran warga desa lan pemudha Karang Taruna Rp 1.500.000.000,- d. Sumbangan arep dikirimke pemudha Karang Taruna. e. Bantuwan arep dikirim ing dina Kemis. Skor nilai = 10-50 3. Kasil dudutan musawarah : Dudutan kasil musawarah ing dina iki arep biyantu korban bencana alam ing dusun Kragan arupa sandhang, pangan, lan obat-obatan. Dana bantuwan kajupuk saka kas desa Rp 1.500. 000.000,- sing arep dikirimake dening pemudha Karang Taruna ing dina Kemis. Ubarampe kanga rep diwenehake ditumbasake ing took langganane Bu Camat. Skor nilai = 10-40 Jadi total skor nilai = 10-50 x 2 = 100 Kajen, Januari 2016 Mengetahui, Kepala Sekolah Guru Mata Pelajaran Achmad Jaenudin, S.Pd Ibur Ernawati, S.Pd NIY. 201877 NPP. 308002092 RPP Bahasa Jawa Kelas XI Semester 2 TP. 20152016 RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN 02 Nama Sekolah : SMA PGRI 2 Kajen Mata Pelajaran : Bahasa Jawa KelasProgram Semester : XI IPA-IPS 2 Pertemuan ke- : 2 Alokasi Waktu : 2 X 45 menit Standar Kompetensi : Mendengarkan Mampu mendengarkan dan memahani serta menanggapi berbagai ragam wacana lisan nonsastra berupa berita dalam berbagai ragam bahasa Jawa. Kompetensi Dasar : Mendengarkan tembang macapat Indikator :  Peserta didik menyebutkan watak tembang macapat  Peserta didik mengungkapkan makna kata yang terkandung dalam macapat  Peserta didik menanggapi makna kata yang terkandung dalam tembang macapat  Peserta didik menceritakan kembali isi tembang macapat.

A. Tujuan Pembelajaran

 Peserta didik dapat menyebutkan watak tembang macapat  Peserta didik dapat mengungkapkan makna kata yang terkandung dalam macapat  Peserta didik dapat menanggapi makna kata yang terkandung dalam tembang macapat  Peserta didik dapat menceritakan kembali isi tembang macapat.

B. Materi Ajar MACAPAT

a b Wajibe murid iku Nuladha laku utama Kudu sregep taberi sinau Tumrap ing wong tanah Jawi Miwah gemi setiti lan ngati-ati Wong agung ing Ngeksiganda Manut parentahing guru Panembahan Senopati Bekti mring wong tuwa karo Kapati amarsudi Sudane hawa lan napsu Ja padha seneng nesu Pinesu tapa brata Karo kanca seneng tukar padu Tanapi ing siyang-ratri Ngundamana agawe seriking ati Amamangangun karyenak tyasing sesama Kalamun nganti kebacut Dadi rerasaning uwong Mula anak putuku Dha elinga pituturing guru Kang supaya sira enggal bisa wasis Mempeng anggonmu sinau Tujuanmu bisa klakon RPP Bahasa Jawa Kelas XI Semester 2 TP. 20152016

C. Metode Pembelajaran