c. Ater-ater kudu dikramakake : di- malih dipun- ; kok- malih sampeyan ; dak- malih kula
d. Panambang kudu dikramakake : -e malih …–ipun ; -en malih sampeyan-
…. ; -ana malih sampeyan….i ; -na malih sampeyan-….aken ; -mu malih …-sampeyan; -ku malih …-kula
Penganggone basa krama lugu
a. Kanggo rembugan tumrap wong sing drajade kurang luwih padha, wis
ulina, padhadene ajen-ingajenan, nanging ora kurmat banget.
b. Kanggo rembugan tumrap wong sing drajade luwih asor; nanging durung
kulina, utwa wis kulina nanging kepengin ngajeni.
c. Kanggo sesorah sing asipat umum, ora mawa unggah-ungguh marang
sawijine wong utawa golongan tartamtu. 2. Krama Alus
Wewatone basa krama alus :
a. Tembung-tembung sing ana krama inggil, dene sing mung ana kramane wae kudu dikramakake.
b. Tembung-tembung sing magepokan karo dhiri pribadhine dhewe ora oleh dikramakake inggil, nanging tumrap wong sing diajak guneman lan sing
diajeni kudu nggunakake krama inggil.
c. Ater-ater kudu dikramakake : di- malih dipun- ; kok- malih panjenengan ; dak- malih kula
d. Panambang kudu dikramakake : -e malih …–ipun ; -en malih
panjenengan- …. ; -ana malih panjenengan….i ; -na malih sampeyan-
….aken ; -mu malih …-panjenengan; -ku malih …-kula Penganggone basa krama alus
a. Kanggo rembugan tumrap wong sing status sosiale kurang luwih padha, padhadene ajen-ingajenan, kang kurmat banget, jalaran ora kulina.
b. Kanggo rembugan tumrap wong sing status sosiale luwih dhuwur. Yen kaceke akeh nyebut dhiri pribadhi
c. Kanggo sesorah sing swasanane prelu unggah-ungguh kanthi jangkep, upamane pranatacara sesorah pambagyaharja, utawa sawijining
pahargyan. d. Kanggo ngripta basa tinulis sing prelu nggunakake unggah ungguh basa
jangkep tumrap para nupiksa.
Tuladha
Ngoko lugu : yen kowe lunga menyang Muntilan, apa aku oleh melu?
Ngoko alus : yen panjenengan tindak menyang Muntilan, apa aku kepareng
ndherek? Krama lugu
: menawi sampeyan kesah dhateng Muntilan, menapa kula angsal tumut?
Krama alus : menawi panjenengan tindak dhateng Muntilan, menapa kula kepareng
ndherek? lunga
– kesah – tindak kowe
– sampeyan – panjenengan oleh
– angsal – kepareng melu
– tumut – ndherek
C. Metode Pembelajaran
1. Ceramah 2. Pemodelan
3. Praktekunjuk kerja
Langkah-Langkah Pembelajaran Tahap Fase
Rincian Kegiatan Nilai Karakter
Waktu
Kegiatan Awal
Tahap Situasional
Guru melakukan
apersepsi. Guru membuka
pelajaran dengan berdoa
jika jam pertama
Apersepsi misalnya ragam
basa Jawa ana pira?
Guru memberikan pengantar tentang
kompetensi yang harus dicapai siswa
pada hari itu yaitu Berbicara dengan
menggunakan bahasa Jawa ngoko
dan krama - Kereligiusan
- Kepedulian - Kedemokratisan
- Kecerdasan 5 menit
Kegiatan Inti
Tahap Eksplorasi
Guru menanyakan pengetahuan siswa
tentang ragam
- Kecerdasan - Kepedulian
5 menit