Kecerahan dan Kedalaman Perairan

10 1 0 1 0 0 10 Se lat Sa lab a n g k a L A U T B A N D A Pa d a b a le Ka l e ro a n g Ka m p u h b a u D o ng k a l a Ko l o n o Pa d o p a d o Le m o Po Bo e t a l is e W a ru w a ru La k o m b u lo Bu a j a n gk a Ba k a la Pa k u Ko b u ru Bu to n Ja w i ja w i Bu n g i n ke l a P . P ad op ad o Tg . L a bo P . B ap a Tg . K ees a ha Tg . K a da ng a P . T a di n an g P. P ad ab ale P . W a ru w ar u P . K a l ero an g P . K a ra nt u P . P aku Tg . L o t or en de K A B U P A T E N M O R O W AL I GU GU S P U L A U S A B A L AN GK A K AB U PA T E N M O R O W AL I S U L AW E S I TE N G A H U P E T A S E B A R A N K E C E R A H A N MA SIT A S A R I C 2 5 1 0 5 0 12 1 Pr o g r a m S tu d i Pe n g e lo la a n S u m b er d a y a Pe s is ir d an L a u ta n Se k o la h P as c a s a rja n a In s titu t Pe r ta n ia n B o g or B o g or 20 0 7 Si n g ka t an P : P u la u Tg : T a n ju ng Su m b e r : 1. P e ta R u p a B u m i In d on e s ia , le m b ar 2 2 1 2- 5 4 K a l e ro a n g, B A K OS U R TA N AL , ta h u n 1 9 9 2 2. S u r v ey l a p a n ga n t a h u n 2 0 0 6 Le ge n da P eta S kal a 1 : 80. 000 1 1 2 km P eta I n d e ks PR O V . SU L A WE SI T EN G G A R A PR O V . SU L A WE SI T EN G A H Ke p. Sa l aba ng ka 3 °2 3° 2 3 °0 3° 12 2 °0 0 12 2 °0 0 12 2 °2 0 12 2 °2 0 PROV. S UL A WE S I T ENGAH P ROV. SUL A WE SI S EL AT AN P ROV. S ULA WES I T E NGGA RA P ROV. SUL A WES I B ARAT P ROV. GO RONT ALO PROV. S ULA WE S I U T ARA Ke p. S al ab an gk a LA U T BA N D A S EL A T M AK A SS A R LA U T FL O RE S TE LU K B O N E LA U T MAL U K U LA U T SU LA W E SI 11 9 11 9 12 0 12 0 12 1 12 1 12 2 12 2 12 3 12 3 12 4 12 4 12 5 12 5 -7 -7 -6 -6 -5 -5 -4 -4 -3 -3 -2 -2 -1 -1 1 2 2 1 Bel uk ar Dar at S u law e si Hu t an La ut P em u kim an Te ga lL ad an g G aris pa n tai Jala n lain Jala n set ap ak 3 °5 5 3 °3 4 3 °1 3 2 °5 9 2 3 °5 5 3 °3 4 3 °1 3 2 °5 9 2 1 2 2 °1 9 3 0 1 2 2 °2 1 4 0 1 2 2 °2 3 5 0 1 2 2 °2 6 0 0 1 2 2 °1 9 3 0 1 2 2 °2 1 4 0 1 2 2 °2 3 5 0 1 2 2 °2 6 0 0 10 0 10 0 Se b a r a n K e c er a h a n Gambar 7 Peta Sebaran Kecerahan 3 8 Se la t Sa lab a n gk a L A U T B A N D A Pa d a b a le Ka l e ro a n g Ka m p u h b a u D o ng k a l a Ko l o n o Pa d o p a d o Le m o Po Bo e ta l is e W a ru w a ru La k o m b u lo Bu a j a n gk a Ba k a la Pa k u Ko b u ru Bu to n Ja w i ja w i Bu n g i n ke l a P . P ad op ad o Tg . L a bo P . B ap a Tg . K ees a ha Tg . K a da ng a P . T a din an g P. P ad ab ale P . W a ru w ar u P . K a l ero an g P . K a ra ntu P . P aku Tg . L o tor en de K A B U P A T E N M O R O W A L I Se b a r a n Su b s tr a t G U GU S P U L A U S A B A L AN G K A K AB U P A T E N M O R O W AL I S U L AW E S I TE N G A H 3 °5 5 3 °5 5 3 °3 4 3 °3 4 3 °1 3 3 °1 3 2 °5 9 2 2 °5 9 2 12 2 °19 3 0 12 2 °19 3 0 12 2 °21 4 0 12 2 °21 4 0 122 °2 35 0 122 °2 35 0 12 2 °2 60 0 12 2 °2 60 0 PR O V . SU L A WE SI T EN G G A R A PR O V . SU L A WE SI T EN G A H Ke p. Sa l aba ng ka 3 °2 3° 2 3 °0 3° 12 2 °0 0 12 2 °0 0 12 2 °2 0 12 2 °2 0 PROV. S UL A WE S I T ENGAH P ROV. SUL A WE SI S EL AT AN P ROV. S ULA WES I T E NGGA RA P ROV. SUL A WES I B ARAT P ROV. GO RONT ALO PROV. S ULA WE S I U T ARA Ke p. S al ab an gk a LA U T BA N D A S EL A T M AK A SS A R LA U T FL O RE S TE LU K B O N E LA U T MAL U K U LA U T SU LA W E SI 11 9 11 9 12 0 12 0 12 1 12 1 12 2 12 2 12 3 12 3 12 4 12 4 12 5 12 5 -7 -7 -6 -6 -5 -5 -4 -4 -3 -3 -2 -2 -1 -1 1 2 2 1 P eta I n d e ks S kal a 1 : 80. 000 1 1 2 km Le ge n da P eta Jala n set ap ak Jala n lain G aris pa n tai Su m b e r : 1. P e ta R u p a B u m i In d on e s ia , le m b ar 2 2 1 2- 5 4 K a l e ro a n g, B A K OS U R TA N AL , ta h u n 1 9 9 2 2. S u r v ey l a p a n ga n t a h u n 2 0 0 6 Si n g ka t an P : P u la u Tg : T a n ju ng MA SIT A S A R I C 2 5 1 0 5 0 12 1 Pr o g r a m S tu d i Pe n g e lo la a n S u m b er d a y a Pe s is ir d an L a u ta n Se k o la h P as c a s a rja n a In s titu t Pe r ta n ia n B o g or B o g or 20 0 7 P E T A S E B A R A N S U B S TR A T U L a u t Pa s ir d an Pe c a h a n K ar a ng Bel uk ar Dar at S u law e si Hu t an La ut P asi rKe raka l P em u kim an Te ga lL ad an g Gambar 8 Peta Sebaran Substrat 3 9 1 - 2 5 - 1 0 2 0 - 50 1 1 - 5 50 - 10 0 5 - 1 0 0 1 - 2 5 - 10 5 - 1 1 - 2 2 - 5 5 - 1 0 50 - 10 0 1 - 2 1 100 5 - 1 1 - 2 1 5 - 1 5 - 10 1 5 - 1 2 - 5 1 - 5 1 0 - 2 0 5 0 - 10 Se lat Sa lab an gk a LA U T B A N D A Pa d a b a le Ka l e ro a n g Ka m p u h b a u D o ng k a l a Ko l o n o Pa d o p a d o Le m o Po Bo e ta l is e W a ru w a ru La k o m b u lo Bu a j a n gk a Ba k a la Pa k u Ko b u ru Bu to n Ja w i ja w i Bu n g i n ke l a P. P ad op ad o Tg . L a bo P . B ap a Tg . K ees a ha Tg . K a da ng a P . T a din an g P . P ad ab al e P . W a ru w ar u P . K a lero an g P . K a ra ntu P . P aku Tg . L o t or en de K A B U P A T E N M O R O W AL I GU GU S P U L A U S A B A L AN GK A K AB U PA T E N M O R O W AL I S U L AW E S I TE N G A H U P E T A S E B A R A N K E D A L A M A N MA SIT A S A R I C 2 5 1 0 5 0 12 1 Pr o g r a m S tu d i Pe n g e lo la a n S u m b er d a y a Pe s is ir d an L a u ta n Se k o la h P as c a s a rja n a In s titu t Pe r ta n ia n B o g or B o g or 20 0 7 Si n g ka t an P : P u la u Tg : T a n ju ng Su m b e r : 1. P e ta R u p a B u m i In d on e s ia , le m b ar 2 2 1 2- 5 4 K a l e ro a n g, B A K OS U R TA N AL , ta h u n 1 9 9 2 2. S u r v ey l a p a n ga n t a h u n 2 0 0 6 Le ge n da P eta S kal a 1 : 80. 000 1 1 2 km P eta I n d e ks PR O V . SU L A WE SI T EN G G A R A PR O V . SU L A WE SI T EN G A H Ke p. Sa l aba ng ka 3 °2 3° 2 3 °0 3° 12 2 °0 0 12 2 °0 0 12 2 °2 0 12 2 °2 0 PROV. S UL A WE S I T ENGAH P ROV. SUL A WE SI S EL AT AN P ROV. S ULA WES I T E NGGA RA P ROV. SUL A WES I B ARAT P ROV. GO RONT ALO PROV. S ULA WE S I U T ARA Ke p. S al ab an gk a LA U T BA N D A S EL A T M AK A SS A R LA U T FL O RE S TE LU K B O N E LA U T MAL U K U LA U T SU LA W E SI 11 9 11 9 12 0 12 0 12 1 12 1 12 2 12 2 12 3 12 3 12 4 12 4 12 5 12 5 -7 -7 -6 -6 -5 -5 -4 -4 -3 -3 -2 -2 -1 -1 1 2 2 1 Bel uk ar Dar at S u law e si Hu t an La ut P em u kim an Te ga lL ad an g G aris pa n tai Jala n lain Jala n set ap ak 3 °5 5 3 °3 4 3 °1 3 2 °5 9 2 3 °5 5 3 °3 4 3 °1 3 2 °5 9 2 1 2 2 °1 9 3 0 1 2 2 °2 1 4 0 1 2 2 °2 3 5 0 1 2 2 °2 6 0 0 1 2 2 °1 9 3 0 1 2 2 °2 1 4 0 1 2 2 °2 3 5 0 1 2 2 °2 6 0 0 1 - 5 10 - 2 0 20 - 5 0 5 - 10 50 - 1 0 0 10 0 K ed ala m a n P e r ai r a n m Gambar 9 Peta Sebaran Kedalaman 4

4.3.5 Keterlindungan

Dalam pemilihan lokasi budidaya rumput laut, faktor keterlindungan perlu pertimbangan. Hal ini untuk menghindari kerusakan sarana budidaya dan tumbuhan rumput laut dari pengaruh angin dan gelombang yang besar. Gugus Pulau Salabangka merupakan daerah terbuka dan terlindung dari pengaruh gelombang dan arus, serta pengaruh angin Gambar 10. Daerah terbuka terdapat pada bagian utara hingga tenggara gugus ini, sedangkan bagian selatan hingga barat terkategorikan agak terlindung sampai terlindung. Pada daerah terbuka kecepatan arus permukaan cenderung lebih besar disebabkan oleh angin dan gelombang dari Laut Banda, selain itu daerah ini memiliki tumbuhan karang keras yang mengindikasikan wilayah ini mendapat pengaruh gelombang yang lebih besar, sehingga cenderung mengakibatkan rusaknya unit-unit rumput laut. Sedangkan pada daerah agak terlindung dan daerah terlindung dicirikan dengan dasar perairan berpasir kasar hingga berpasir halus. Daerah agak terlindung hingga terlindung disebabkan adanya pulau-pulau Salabangka sebagai penghalang. Berdasarkan musim keterlindungan wilayah perairan sedikit berbeda dimana pada musim barat arus Laut Banda dari arah utara timur laut memasuki perairan Gugus Pulau Salabangka dengan kecepatan berkisar antara 12 – 25 cmdtk, pada musim ini wilayah perairan terlindung dari pengaruh arus yang besar atau mendukung untuk budidaya rumput laut. Sedangkan pada musim timur, arus dari Laut Banda cenderung lebih besar diatas 25 cmdtk, sehingga bagian utara Gugus Pulau Salabangka cenderung agak terlindung hingga terbuka dari pengaruh arus, sebaliknya pada daerah bagian selatan Lampiran 3. Pada musim timur wilayah perairan bagian timur cukup sesuai untuk budidaya rumput laut, bila dibandingkan wilayah perairan bagian selatan sesuai untuk budidaya rumput laut Wyritki 1961. Menurut Sulistijo 2002 bahwa lokasi budidaya harus terlindung dari hempasan ombak yang keras dan angin yang kuat, biasanya dibagian depan dari rataan lokasi budidaya mempunyai karang penghalang ataupun gosong yang dapat meredam kekuatan ombak. Se lat Sa lab an gk a LA U T B A N D A Pa d a b a le Ka l e ro a n g Ka m p u h b a u D o ng k a l a Ko l o n o Pa d o p a d o Le m o Po Bo e ta l is e W a ru w a ru La k o m b u lo Bu a j a n gk a Ba k a la Pa k u Ko b u ru Bu to n Ja w i ja w i Bu n g i n ke l a P. P ad op ad o Tg . L a bo P . B ap a Tg . K ees a ha Tg . K a da ng a P . T a din an g P . P ad ab al e P . W a ru w ar u P . K a lero an g P . K a ra ntu P . P aku Tg . L o t or en de K A B U P A T E N M O R O W AL I GU GU S P U L A U S A B A L AN GK A K AB U PA T E N M O R O W AL I S U L AW E S I TE N G A H U P E T A D A E R A H K E T E R L IN D U N G A N MA SIT A S A R I C 2 5 1 0 5 0 12 1 Pr o g r a m S tu d i Pe n g e lo la a n S u m b er d a y a Pe s is ir d an L a u ta n Se k o la h P as c a s a rja n a In s titu t Pe r ta n ia n B o g or B o g or 20 0 7 Si n g ka t an P : P u la u Tg : T a n ju ng Su m b e r : 1. P e ta R u p a B u m i In d on e s ia , le m b ar 2 2 1 2- 5 4 K a l e ro a n g, B A K OS U R TA N AL , ta h u n 1 9 9 2 2. S u r v ey l a p a n ga n t a h u n 2 0 0 6 Le ge n da P eta S kal a 1 : 80. 000 1 1 2 km P eta I n d e ks PR O V . SU L A WE SI T EN G G A R A PR O V . SU L A WE SI T EN G A H Ke p. Sa l aba ng ka 3 °2 3° 2 3 °0 3° 12 2 °0 0 12 2 °0 0 12 2 °2 0 12 2 °2 0 PROV. S UL A WE S I T ENGAH P ROV. SUL A WE SI S EL AT AN P ROV. S ULA WES I T E NGGA RA P ROV. SUL A WES I B ARAT P ROV. GO RONT ALO PROV. S ULA WE S I U T ARA Ke p. S al ab an gk a LA U T BA N D A S EL A T M AK A SS A R LA U T FL O RE S TE LU K B O N E LA U T MAL U K U LA U T SU LA W E SI 11 9 11 9 12 0 12 0 12 1 12 1 12 2 12 2 12 3 12 3 12 4 12 4 12 5 12 5 -7 -7 -6 -6 -5 -5 -4 -4 -3 -3 -2 -2 -1 -1 1 2 2 1 Bel uk ar Dar at S u law e si Hu t an La ut P em u kim an Te ga lL ad an g G aris pa n tai Jala n lain Jala n set ap ak 3 °5 5 3 °3 4 3 °1 3 2 °5 9 2 3 °5 5 3 °3 4 3 °1 3 2 °5 9 2 1 2 2 °1 9 3 0 1 2 2 °2 1 4 0 1 2 2 °2 3 5 0 1 2 2 °2 6 0 0 1 2 2 °1 9 3 0 1 2 2 °2 1 4 0 1 2 2 °2 3 5 0 1 2 2 °2 6 0 0 Aga k T e r li nd u n g T e rb u k a T e rli nd u ng K et e rli nd u ng a n Gambar 10 Peta Sebaran Keterlindungan 4