Pengaruh Konsentrasi Karagenan terhadap Mutu Selai Kelapa Muda Lembaran Se Penyimpanan

60

Lampiran 1.
Data pengamatan analisa kadar air (%)
Ulangan
Perlakuan
I
II
K1L1
14,745
14,821
K1L2
14,884
15,005
K1L3
15,090
15,323
K1L4
15,214
15,478


Total

Rataan

29,566
29,889
30,413
30,692

14,783
14,945
15,206
15,346

K2L1
K2L2
K2L3
K2L4

13,026

13,315
13,741
13,985

13,690
14,405
14,562
14,873

26,716
27,720
28,303
28,858

13,358
13,860
14,152
14,429

K3L1

K3L2
K3L3
K3L4

11,250
13,352
13,660
14,242

11,587
12,681
14,513
14,852

22,837
26,033
28,173
29,094

11,418

13,016
14,087
14,547

K4L1
K4L2
K4L3
K4L4
Total
Rataan

10,805
13,555
14,669
14,682

9,824
11,708
14,433
14,729


20,629
25,263
29,103
29,411
442,700

10,315
12,632
14,551
14,705

Daftar sidik ragam kadar air (%)
SK
db
JK
KT
15
58,3347
3,8890

Perlakuan
6,6024
3
19,8072
K
1
18,1729 18,1729
K Lin
1
1,6340
1,6340
K Kuad
1
0,0003
0,0003
K Kub
3
25,6582
8,5527
L

1
24,0304 24,0304
L Lin
1
1,5734
1,5734
L Kuad
1
0,0544
0,0544
L Kub
9
12,8693
1,4299
KxL
16
4,6644
0,2915
Galat
31

62,9992
Total
Keterangan:
FK = 6.124,48
KK = 3,903%
** = sangat nyata
* = nyata
tn = tidak nyata

13,834

F hit.
13,3400
22,6477
62,3371
5,6048
0,0011
29,3377
82,4294
5,3969

0,1866
4,9050

**
**
**
*
tn
**
**
*
tn
**

F.05
2,35
3,63
4,49
4,49
4,49

3,63
4,49
4,49
4,49
2,54

F.01
3,41
5,29
8,53
8,53
8,53
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

61


Lampiran 2.
Data pengamatan total asam (%)
Ulangan
Perlakuan
I
II
K1L1
0,016
0,017
K1L2
0,038
0,035
K1L3
0,060
0,053
K1L4
0,072
0,103

Total

Rataan

0,033
0,073
0,113
0,175

0,016
0,037
0,056
0,087

K2L1
K2L2
K2L3
K2L4

0,028
0,041
0,070
0,085

0,021
0,037
0,070
0,110

0,049
0,079
0,140
0,195

0,024
0,039
0,070
0,098

K3L1
K3L2
K3L3
K3L4

0,032
0,046
0,084
0,086

0,025
0,041
0,082
0,106

0,057
0,088
0,166
0,192

0,029
0,044
0,083
0,096

K4L1
K4L2
K4L3
K4L4
Total
Rataan

0,032
0,052
0,087
0,104

0,036
0,048
0,088
0,108

0,067
0,100
0,176
0,212
1,916

0,034
0,050
0,088
0,106

Daftar sidik ragam total asam (%)
SK
db
JK
KT
0,00176
15
0,02637
Perlakuan
0,00058
3
0,00175
K
1
0,00173
0,00173
K Lin
0,00001
1
0,00001
K Kuad
1
0,00001
0,00001
K Kub
0,00810
3
0,02429
L
1
0,02399
0,02399
L Lin
0,00007
1
0,00007
L Kuad
1
0,00024
0,00024
L Kub
0,00004
9
0,00033
KxL
16
0,00111
0,00007
Galat
31
0,0275
Total
Keterangan:
FK = 0,11
KK = 13,897%
** = sangat nyata
tn = tidak nyata

0,060

F hit.
25,3934
8,4332
25,0275
0,1420
0,1301
116,9474
346,4518
0,9477
3,4426
0,5289

**
**
**
tn
tn
**
**
tn
tn
tn

F.05
2,35
3,63
4,49
4,49
4,49
3,63
4,49
4,49
4,49
2,54

F.01
3,41
5,29
8,53
8,53
8,53
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

62

Lampiran 3.
Data pengamatan kadar vitamin C (mg/100g)
Ulangan
Perlakuan
Total
I
II
K1L1
2,027
1,929
3,957
K1L2
2,063
2,469
4,533
K1L3
1,667
2,984
4,650
K1L4
2,064
2,798
4,862

Rataan
1,978
2,266
2,325
2,431

K2L1
K2L2
K2L3
K2L4

3,174
2,947
3,193
3,477

3,352
3,718
3,724
3,595

6,527
6,665
6,917
7,072

3,263
3,333
3,458
3,536

K3L1
K3L2
K3L3
K3L4

4,360
4,374
4,692
4,217

4,677
4,172
4,569
4,635

9,037
8,546
9,261
8,851

4,519
4,273
4,630
4,426

K4L1
K4L2
K4L3
K4L4
Total
Rataan

5,219
5,262
5,304
5,552

5,226
4,644
5,378
5,448

10,445
9,906
10,683
11,000
122,912

5,222
4,953
5,341
5,500

Daftar sidik ragam kadar vitamin C (mg/100g)
SK
db
JK
KT
15
41,650
2,777
Perlakuan
13,626
3
40,878
P
1
40,612
40,612
K Lin
0,252
1
0,252
K Kuad
1
0,014
0,014
K Kub
0,145
3
0,434
K
1
0,335
0,335
K Lin
1
0,011
0,011
K Kuad
0,088
1
0,088
K Kub
9
0,337
0,037
PxK
16
2,050
0,128
Galat
31
43,700
Total
Keterangan:
FK = 472,10
KK = 9,319%
** = sangat nyata
tn = tidak nyata

3,841

F hit.
21,672 **
106,355 **
316,986 **
1,967 tn
0,112 tn
1,129 tn
2,612 tn
0,085 tn
0,690 tn
0,293 tn

F.05
2,35
3,63
4,49
4,49
4,49
3,63
4,49
4,49
4,49
2,54

F.01
3,41
5,29
8,53
8,53
8,53
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

63

Lampiran 4.
Data pengamatan total padatan terlarut ( ̊Brix)
Ulangan
Perlakuan
Total
I
II
K1L1
20,512
20,534
41,046
K1L2
19,986
19,706
39,692
K1L3
18,359
17,640
35,999
K1L4
19,188
19,227
38,415

Rataan
20,523
19,846
17,999
19,208

K2L1
K2L2
K2L3
K2L4

25,178
24,780
22,971
23,674

23,810
22,202
21,488
20,221

48,989
46,982
44,459
43,895

24,494
23,491
22,230
21,948

K3L1
K3L2
K3L3
K3L4

27,687
26,961
27,074
25,465

27,342
25,559
27,324
26,827

55,029
52,520
54,398
52,292

27,515
26,260
27,199
26,146

K4L1
K4L2
K4L3
K4L4
Total
Rataan

31,100
31,780
29,941
30,973

33,198
30,221
31,026
29,403

64,298
62,000
60,967
60,376
801,358

32,149
31,000
30,483
30,188

Daftar sidik ragam total padatan terlarut (̊Brix)
SK
db
JK
KT
40,909
15
613,638
Perlakuan
3
591,132
197,044
K
590,525
1
590,525
K Lin
1
0,559
0,559
K Kuad
0,047
1
0,047
K Kub
3
16,410
5,470
L
14,715
1
14,715
L Lin
1
1,676
1,676
L Kuad
0,019
1
0,019
L Kub
9
6,096
0,677
KxL
16
18,860
1,179
Galat
31
632,498
Total
Keterangan:
FK = 20.067,98
KK = 4,335%
** = sangat nyata
* = nyata
tn = tidak nyata

25,042

F hit.
34,706
167,165
500,980
0,474
0,040
4,641
12,484
1,422
0,016
0,575

**
**
**
tn
tn
*
**
tn
tn
tn

F.05
2,35
3,63
4,49
4,49
4,49
3,63
4,49
4,49
4,49
2,54

F.01
3,41
5,29
8,53
8,53
8,53
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

64

Lampiran 5.
Data pengamatan uji skor warna
Ulangan
Perlakuan
I
II
K1L1
3,067
3,133
K1L2
2,800
2,933
K1L3
2,733
2,867
K1L4
2,600
2,800

Total

Rataan

6,200
5,733
5,600
5,400

3,100
2,867
2,800
2,700

K2L1
K2L2
K2L3
K2L4

2,867
2,800
2,733
2,667

3,000
2,867
2,733
2,600

5,867
5,667
5,467
5,267

2,933
2,833
2,733
2,633

K3L1
K3L2
K3L3
K3L4

2,667
2,467
2,400
2,333

2,800
2,733
2,667
2,400

5,467
5,200
5,067
4,733

2,733
2,600
2,533
2,367

K4L1
K4L2
K4L3
K4L4
Total
Rataan

2,400
2,267
2,200
2,000

2,533
2,333
2,267
2,200

4,933
4,600
4,467
4,200
83,867

2,467
2,300
2,233
2,100

Daftar sidik ragam uji skor warna
SK
db
JK
KT
0,149
15
2,235
Perlakuan
3
1,683
0,561
K
1,600
1
1,600
K Lin
1
0,080
0,080
K Kuad
0,003
1
0,003
K Kub
3
0,538
0,179
L
0,529
1
0,529
L Lin
1
0,002
0,002
L Kuad
0,007
1
0,007
L Kub
9
0,014
0,002
KxL
16
0,169
0,011
Galat
31
2,404
Total
Keterangan:
FK = 219,80
KK = 3,920%
** = sangat nyata
* = nyata
tn = tidak nyata

2,621

F hit.
14,12
53,14
151,58
7,58
0,26
17,00
50,12
0,21
0,67
0,15

**
**
**
*
tn
**
**
tn
tn
tn

F.05
2,35
3,63
4,49
4,49
4,49
3,63
4,49
4,49
4,49
2,54

F.01
3,41
5,29
8,53
8,53
8,53
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

65

Lampiran 6.
Data pengamatan analisa organoleptik warna (numerik)
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
2,733
2,667
5,400
2,700
K1L1
2,667
2,467
5,133
2,567
K1L2
2,600
2,400
5,000
2,500
K1L3
2,533
2,333
4,867
2,433
K1L4
K2L1
K2L2
K2L3
K2L4

2,667
2,533
2,467
2,333

2,467
2,333
2,200
2,133

5,133
4,867
4,667
4,467

2,567
2,433
2,333
2,233

K3L1
K3L2
K3L3
K3L4

2,467
2,400
2,333
2,267

2,400
2,333
2,333
2,267

4,867
4,733
4,667
4,533

2,433
2,367
2,333
2,267

K4L1
K4L2
K4L3
K4L4
Total
Rataan

2,333
2,133
2,067
2,000

2,333
2,267
2,267
2,200

4,667
4,400
4,333
4,200
75,933

2,333
2,200
2,167
2,100
2,373

Daftar sidik ragam organoleptik warna (numerik)
SK
db
JK
KT
F hit.
0,0522
3,957
15,000
0,7832
Perlakuan
3,000
0,4971
0,1657
12,558
K
0,4767
36,128
1,000
0,4767
K Lin
1,000
0,0001
0,0001
0,011
K Kuad
0,0203
1,535
1,000
0,0203
K Kub
3,000
0,2671
0,0890
6,747
L
0,2614
19,808
1,000
0,2614
L Lin
1,000
0,0035
0,0035
0,263
L Kuad
0,0023
0,171
1,000
0,0023
L Kub
9,000
0,0190
0,0021
0,160
KxL
16,000
0,2111
0,0132
Galat
31,000
0,9943
Total
Keterangan:
FK = 180,183
KK = 0,048
** = sangat nyata
tn = tidak nyata

**
**
**
tn
tn
**
**
tn
tn
tn

F.05
2,350
3,630
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540

F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780

66

Lampiran 7.
Data pengamatan uji skor tekstur
Ulangan
Perlakuan
I
II
K1L1
2,800
2,867
K1L2
2,733
2,733
K1L3
2,667
2,667
K1L4
2,600
2,533

Total

Rataan

5,667
5,467
5,333
5,133

2,833
2,733
2,667
2,567

K2L1
K2L2
K2L3
K2L4

3,000
2,800
2,733
2,600

2,933
2,867
2,600
2,533

5,933
5,667
5,333
5,133

2,967
2,833
2,667
2,567

K3L1
K3L2
K3L3
K3L4

3,133
3,000
2,933
2,733

3,067
2,800
2,733
2,667

6,200
5,800
5,667
5,400

3,100
2,900
2,833
2,700

K4L1
K4L2
K4L3
K4L4
Total
Rataan

3,200
3,133
2,867
2,733

3,133
3,067
2,933
2,867

6,333
6,200
5,800
5,600
90,667

3,167
3,100
2,900
2,800

Daftar sidik ragam uji skor tekstur
SK
db
JK
15
1,0133
Perlakuan
3
0,4078
K
1
0,4000
K Lin
1
0,0050
K Kuad
1
0,0028
K Kub
3
0,5767
L
1
0,5760
L Lin
1
0,0006
L Kuad
1
0,0001
L Kub
9
0,0289
KxL
16
0,0800
Galat
31
1,0933
Total
Keterangan:
FK = 256,89
KK = 2,496%
** = sangat nyata
tn = tidak nyata

2,833

KT
0,0676
0,1359
0,4000
0,0050
0,0028
0,1922
0,5760
0,0006
0,0001
0,0032
0,0050

F hit.
13,511
27,185
80,000
1,000
0,556
38,444
115,200
0,111
0,022
0,642

**
**
**
tn
tn
**
**
tn
tn
tn

F.05
2,35
3,63
4,49
4,49
4,49
3,63
4,49
4,49
4,49
2,54

F.01
3,41
5,29
8,53
8,53
8,53
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

67

Lampiran 8.
Data pengamatan organoleptik tekstur (numerik)
Ulangan
Perlakuan
Total
I
II
2,133
2,200
4,333
K1L1
2,067
2,133
4,200
K1L2
2,000
2,067
4,067
K1L3
1,933
2,000
3,933
K1L4

Rataan
2,167
2,100
2,033
1,967

K2L1
K2L2
K2L3
K2L4

2,200
2,133
2,067
2,000

2,333
2,267
2,200
2,133

4,533
4,400
4,267
4,133

2,267
2,200
2,133
2,067

K3L1
K3L2
K3L3
K3L4

2,333
2,200
2,133
2,067

2,400
2,333
2,267
2,133

4,733
4,533
4,400
4,200

2,367
2,267
2,200
2,100

K4L1
K4L2
K4L3
K4L4
Total
Rataan

2,400
2,333
2,267
2,200

2,533
2,467
2,200
2,133

4,933
4,800
4,467
4,333
70,267

2,467
2,400
2,233
2,167

Daftar sidik ragam organoleptik tekstur (numerik)
SK
db
JK
KT
F hit.
0,037
6,607
15,000
0,551
Perlakuan
3,000
0,268
0,089
16,100
K
0,267
48,020
1,000
0,267
K Lin
1,000
0,001
0,001
0,100
K Kuad
0,001
0,180
1,000
0,001
K Kub
3,000
0,267
0,089
16,033
L
0,267
48,020
1,000
0,267
L Lin
1,000
0,001
0,001
0,001
L Kuad
0,001
0,080
1,000
0,001
L Kub
9,000
0,015
0,002
0,300
KxL
16,000
0,089
0,006
Galat
31,000
0,639
Total
Keterangan:
FK = 154,294
KK = 0,034
** = sangat nyata
tn = tidak nyata

2,196

**
**
**
tn
tn
**
**
tn
tn
tn

F.05
2,350
3,630
4,490
4,490
4,490
3,630
4,490
4,490
4,490
2,540

F.01
3,410
5,290
8,530
8,530
8,530
5,290
8,530
8,530
8,530
3,780

68

Lampiran 9.
Data pengamatan analisa organoleptik aroma (numerik)
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
3,333
3,200
6,533
3,267
K1L1
3,067
3,000
6,067
3,033
K1L2
3,000
3,000
6,000
3,000
K1L3
2,867
3,000
5,867
2,933
K1L4
K2L1
K2L2
K2L3
K2L4

3,267
3,267
3,000
3,067

3,067
2,933
2,933
2,467

6,333
6,200
5,933
5,533

3,167
3,100
2,967
2,767

K3L1
K3L2
K3L3
K3L4

3,067
3,067
3,000
2,933

3,067
3,000
2,933
2,467

6,133
6,067
5,933
5,400

3,067
3,033
2,967
2,700

K4L1
K4L2
K4L3
K4L4
Total
Rataan

3,133
3,067
3,000
3,000

3,000
2,867
2,667
2,067

6,133
5,933
5,667
5,067
94,800

3,067
2,967
2,833
2,533
2,963

Daftar sidik ragam organoleptik aroma (numerik)
SK
db
JK
KT
F hit.
0,0660
1,1597 tn
15
0,9906
Perlakuan
3
0,1894
0,0631
1,1089 tn
K
0,1868
3,2800 tn
1
0,1868
K Lin
1
0,0022
0,0022
0,0390 tn
K Kuad
0,0004
0,0078 tn
1
0,0004
K Kub
3
0,7206
0,2402
4,2179 *
L
0,6934
12,1776 **
1
0,6934
L Lin
1
0,0200
0,0200
0,3512 tn
L Kuad
0,0071
0,1249 tn
1
0,0071
L Kub
9
0,0806
0,0090
0,1572 tn
KxL
16
0,9111
0,0569
Galat
31
1,9017
Total
Keterangan:
FK = 280,85
KK = 8,055%
** = sangat nyata
* = Nyata
tn = tidak nyata

F.05
2,35
3,63
4,49
4,49
4,49
3,63
4,49
4,49
4,49
2,54

F.01
3,41
5,29
8,53
8,53
8,53
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

69

Lampiran 10.
Data pengamatan analisa organoleptik rasa (numerik)
Ulangan
Perlakuan
Total
Rataan
I
II
3,533
3,467
7,000
3,500
P1K1
3,467
3,400
6,867
3,433
P1K2
3,400
3,333
6,733
3,367
P1K3
3,333
3,267
6,600
3,300
P1K4
P2K1
P2K2
P2K3
P2K4

3,467
3,400
3,333
3,267

3,400
3,200
3,133
3,067

6,867
6,600
6,467
6,333

3,433
3,300
3,233
3,167

P3K1
P3K2
P3K3
P3K4

3,267
3,200
2,133
2,000

3,267
3,200
3,133
3,133

6,533
6,400
5,267
5,133

3,267
3,200
2,633
2,567

P4K1
P4K2
P4K3
P4K4
Total
Rataan

3,000
2,933
2,733
2,533

3,067
3,000
2,933
2,733

6,067
5,933
5,667
5,267
99,733

3,033
2,967
2,833
2,633
3,117

Daftar sidik ragam organoleptik rasa (numerik)
SK
db
JK
KT
F hit.
0,187
2,378 *
15
2,804
Perlakuan
0,561
7,143 **
3
1,684
K
1
1,547
1,547
19,681 **
K Lin
0,009
0,113 tn
1
0,009
K Kuad
1
0,128
0,128
1,634 tn
K Kub
0,263
3,340 tn
3
0,788
L
1
0,765
0,765
9,737 **
L Lin
0,001
0,007 tn
1
0,001
L Kuad
1
0,022
0,022
0,277 tn
L Kub
0,037
0,470 tn
9
0,332
KxL
16
1,258
0,079
Galat
31
4,062
Total
Keterangan:
FK = 310,84
KK = 8,996%
** = sangat nyata
* = nyata
tn = tidak nyata

F.05
2,35
3,63
4,49
4,49
4,49
3,63
4,49
4,49
4,49
2,54

F.01
3,41
5,29
8,53
8,53
8,53
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

70

FOTO PRODUK SELAI LEMBARAN

L1

K1L1

K2L1

K3L1

K4L1

Keterangan:
L1 = lama penyimpanan 0 hari
K1 = konsentrasi karagenan 2,5%
K2 = konsentrasi karagenan 3,5%
K3 = konsentrasi karagenan 4,5%
K4 = konsentrasikaragenan 5,5%

71

L2

K1L2

K2L2

K3L2

K4L2

Keterangan:
L2 = lama penyimpanan 2 hari
K1 = konsentrasi karagenan 2,5%
K2 = konsentrasi karagenan 3,5%
K3 = konsentrasi karagenan 4,5%
K4 = konsentrasi karagenan 5,5%

72

L3

K1L3

K2L3

K3L3

K4L3

Keterangan:
L3 = lama penyimpanan 4 hari
K1 = konsentrasi karagenan 2,5%
K2 = konsentrasi karagenan 3,5%
K3 = konsentrasi karagenan 4,5%
K4 = konsentrasi karagenan 5,5%

73

L4

K1L4

K2L4

K3L4

K4L4

Keterangan:
L4 = lama penyimpanan 6 hari
K1 = konsentrasi karagenan 2,5%
K2 = konsentrasi karagenan 3,5%
K3 = konsentrasi karagenan 4,5%
K4 = konsentrasi karagenan 5,5%