GREENonEquity Issue1 Khmer
GREENon
Equity
■
នលខ᠆
■
បាប់ទី᠆
■
ខខ មិថុា ្ន ំ ᠇᠅᠆᠈
្រឹ្តិប័្្រ័្៌ាន្តីរី្មធម៌និងាររ្ងឹង
បតតញនៅមូលឋា ន្នុង្ំបន់នមគងគ
ជ្ាបម្្ន្ាន
នយើងរី្ាយត្់ខែលាន្ន្ទំង្្់ននបូលរួមាមួយនយើងនៅ
ខ្ុំានន្ប្តីរី្ាយត្់ ្នុងារាំម្្យ្ន្ទំង្្់នននូវ ្នុងរ័្៌ានននះ និងែំន ើរទ្សន្ិបចែ៏រំន ើបននារនរៀន្ូ្្ និងារនលើ្ ្ំ
្រឹ្តិប្្រ័្៌ាន្តីរី ្មធម៌និងាររ្ងឹង បតតញនៅមូលឋា ន្នុង្ំបន់នមគ រ្់្មធម៌ និងាររួមប្ចូល្ាត ្ងគម នៅារារជខជ្ខវ្ខញ្ជុំវិញបហា
ងគ (GREEN Mekong)ខែលា្រឹ្តិប័្្រ័្៌ានមួយនតត ្ទំង្្ុង ន្រន ើ និងារខ្ប្បួលាា្ា្ុ។ នយើងនឹងបនតខ្វងរ្ារនំ្ទរី្ន្ទំង
្្់ននែល់្មមវិធី្បចំ្ំបន់ននះ ខែលនឹងរួមបំខ ្នលើ្្ំរ្់ារបូលរួមនន
នលើ ប ហា ្ មធ ម៌ ន ៅ្នុ ង ារា្់ ប នថ យ ា រខ្ប្ បួ ល ា ា្ា្ុ ន លើ វិ ្័ យ
្ន្ា្់រ័នធាា និងារបូលរួម្ប្បនឋយ្្ថន័យនៅ្នុងារបនងកើ្យនតារ
ន្រន ើ។
GREEN Mekong គឺា្មមវិធីនន្់្ំបន់មួយខែលនតត ្នលើ ា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុនៅ្នុងវិ្័យន្រន ើ ខែលរួមទំងារន្្ៀម
បតត្បនទ្្នុង្ំបន់នមគងគន្ាម ាាទ៍ ្មពុា ាវ មីយាន់ាា នថ និង ល្ខ ៈ្្ាប់ REDD+ ្ងខែរ។
នយើងរី្ាយត្់្នុងារាំម្ជូន្ន្ទំង្្់នននូវទ្សាវែតី
នវៀ្តម។ ្មមវិធីននះនឹង្ាង្ម្ថារ្ន្នរៀបបំននលននយាយ ្ងគ
ារ្ងគម្ុីវិល និង្ន្ា្់រ័នធមូលឋា ន នែើមបីបូលរួមយា ងាន្ប្ិទធារ GREEN on Equity ាាាា្ិបំនួន្ាំ នន្បនទ្្នុង្ំបន់ នមគងគ
នៅ្នុងែំន ើរារនន្ន្ា្់រ័នធាា ខែលទ្់ទងនឹងន្រន ើ និងារខ្ប្បួល (ខខមរ ាវ ូា នថ និងនវៀ្តម) បខនថមនលើាា្ង់នគែ្។
ាា្ា្ុ ទនទឹមនឹងរ្ងឹង្ិបច្ហ្ប្ិប្តិារ និងនលើ្្ំរ្់ារខប្រខមែ្
GREEN Mekong រី្ាយត្់្នុងាររួមប្ចូល្ន្ទំង
រ័្៌ាន និងារបងាបតតញ។
្្់ននា្ាជិ្នន្ហគមន៍ថមីរប្់នយើង្តីរី្មធម៌្នុង្ំបន់ នមគងគ។ ខ្ុំ
GREEN Mekong នឹងនំ្ទ្យាន្្ុម្ិ្ានរៀន្ូ្្ ាន្ិ្តិយ្្ូម្ន្ជើញ្ន្ទំង្្់ននបុះន្ម ះនែើមបីទទួលាររ័្៌ានរប្់
្ំរី្មធម៌ ខែលនឹងបហា ញទ្សនៈរប្់្ន្ា្់រ័នធនៅមូលឋា ន។ ្មមវិធី នយើងនៅនលើនវបាយរប្់ RECOFTC។ ្ូម្តល់នយបល់ខ្លមអម្
ប តុ ះបតតលខបបនបន្បឌិ្មួយនឹង្្ូវនរៀបនរៀងន ើង ខែលនឹង្តល់ារ នយើងវិញាម្ុីខមាល green.mekong@recoftc.org
្ង់ាបែល់្ន្ា្់រ័នធនៅ្នុង្្ទប់មាជន និង្ំតងរប្់រួ្នគ នែើមបី
បនងកើ្ និង្ា្្័យទ្់ទងនូវទ្សនៈរប្់រួ្នគ ្ំរីន្រន ើ និងារខ្ប ្ូមាវ គមន៍ែ៏្្់នតត
្បួលា ា្ា្ុ នៅែល់្ន្នធវើន្ប្តី្ន្មបបិ្តាា។ ្ិបច្តួបន្តើមទំងននះ Etienne Delattre
នឹងានទទួលារនំ្ទ ាមរយៈឧប្រ ៍្ា្្័យទ្់ទង និងខប្រខមែ្ ្បាន ្មមវធិ ី
រ័ ្៌ ា នមួ យ ុ ្ រួ ម ទំ ង ទ្សាវែតី ន នះខែលនឹ ង ្ត ល់ ឱ ា្្្ាប់ ា រ ្មមវធិ ី GREEN Mekong
្ា្្័យទ្់ទងនន និងារបងាបតតញ។
្រឹ្តិប័្្រ័្៌ាន GREEN on Equityនឹង្្ូវខប្្ាយ
្បចំឆា្ នឋយចប់ន្តើមរីខខននះ្នៅ។ នៅ្នុង ទ្សាវែតីននះនឹងាន
ែំ ឹង និងរ័្៌ានម្រី្្ុមារហររប្់នយើង ្ំរី្រឹ្តិារ ៍បុងន្ាយបងអ្់
និង្មិទធ្លាាខែលទ្់ទងាមួយ ្ា្ាគននលននយាយ ារ
្ាង្ម្ថារ និងារខប្រខមែ្រ័្៌ាន នន្មមវិធីននះ។ ្រឹ្តិប័្្ននះនឹង
្តល់រ័្៌ាន ទិននន័យ និងធនានាា នែើមបីបនងកើនារយល់ែឹង្ំរី្មធម៌នៅ
្នុងបរិបទននារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រន ើ។ បំ ុ ប
្ំាន់ មួយននទ្សាវែតី ននះគឺាន្្ថ បទ្តី រី្ មធម៌ នយនឌ័រ ខែលនៅន
្្ច្់នយនឌ័រ។
នៅ្នងុ នលខននះ
ារបហា ញជូនននលនៅនន្មមវិធីននះ ■ ធនាន និងែំ ឹង្ំរី្ម
ខែលរួមទំង រ័្៌ាន និងទិននន័យាា និង ធម៌្នុងារា្់បនថយារខ្ប
ន្ប្តី្នងខប្ំរី្្បខ័ ឌ ្មធម៌ នៅ ្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រ
ទំរ័រ 2 និង 3
ន ើ ទំរ័រ 2 និង 4
■
■ ្្ច្់នយនឌ័រ ទំរ័រមួយខែល
បហា ញរ័្៌ានា្់ា្់ និងធនាន
ខែលទ្់ទងនឹង្មធម៌នយនឌ័រ ទំរ័រ
5
■ នលខ ᠆ ■ បាប់ទី ᠆ ■ ខខ មិថុា ្ន ំ ᠇᠅᠆᠈ ■ ទំរ័រ᠆នន᠋
ន្ើ្មធម៌្ងនុ ារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្ងនុ វ្ិ យ័ ន្រន ើា្វ?ី
្ិទបធិ ា្់ា្់
និង្ប្ិទាធ រ
្ ាិ ល្ិបលច អ
្ិទបធិ ា្់ា្់ និង្ប្ិទធ
ារ ខែលាប្យ្ន្ា្់
រ័នធទំង្្់បូលរួមយា ង
្្មម និងទទួល្លរីារ
ា្់បនថយារខ្ប្បួល
ាា្ា្ុនៅ្នុងវិ្័យន្រ
ន ើ និង្្មមារ្គប់្គង
ន្រន ើ។
្ ាិ ល្ិបលច អ ខែលនលើ្្ំរ្់
នី្ិរែា ារននររ្ិទធិ ្ាែ ារ
គ ននយយារ ារទទួល
រ័្៌ាន និងារបូលរួម្ប្ប
នឋយខែឹមាររប្់្ន្ា្់រ័នធ
ទំង្្់នៅ្នុងែំន ើរារនធវើន្
ប្តី្ន្មប។
ារខបងខប្្ល
្បនយជន៍ាន
្្ឹម្្ូវ
⇛
ារខបងខប្្ល្បនយជន៍
ាន្្ឹម្្ូវរីារា្់បនថយ
ារខ្ប្បួលាា្ា្ុនៅ
្នុងវិ្័យន្រន ើ នឋយខ្អ្
នលើ្ិទធិបា្់ា្់និងរឹង
ាំ។
្មធម៌
ារ្ប្រឹ្ែត បូ នន បំនាះ្ន្ា្់រន័ ទធ ំង
្្់ នៅ្នងុ នី្វិ ធិ ី នែើមបីនរៀបបំនិង
្នុវ្តននលននយាយ និង្ងនុ ារ
ខប្ចយធនាន និងារាា ប់រងនថែ
បំតយ ្នុនាមាមននលារ ៍
ាាខែលានឯ្ារនន ។
នហ្ុ
្
្
ី
វ
មធម៌
ា
នារៈ្ំ
ា
ន់
?
្មធម៌គឺា្បានបទខែលា្ងវល់ាន់ខ្ាែ ំងន ើងនៅ្នុងារជខជ្ខវ្ខញ្ា្នតរា្ិ្ំរីារា្់បនថយារខ្ប
្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រន ើ។ ្ងវល់្ំាន់មួយគឺ ារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រន ើ
ាបាន់ខ្បនងកើនារមិន្្ឹម្្ូវ និង្យុ្តិធម៌្្ាប់្ហគមន៍មូលឋា ន ារិន្្នៅ្នុងារ្គប់្គងធនាន
ន្រន ើ។ នទះាយាងត្៏នឋយ ារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រន ើ្៏ាន្ាត នុរល
នែើមបីខ្លមអនិង្្មួល្យានារ្្ឹម្្ូវនិងយុ្តិធម៌្ងខែរ។ GREEN Mekong ខ្អ្នលើារទទួល
ាគ ល់ន ារនឋះ្ាយបហា ្ មធម៌ានារៈ្ំាន់ា្នូល្្ាប់្ាគ្ននធនានន្រន ើ និង្ហគមន៍
នៅ្នុង្ំបន់នមគងគ ខែលរឹងខ្អ្នលើធនានទំងនាះ។
ធនានបខនថមនទៀ្្ំរ្ី មធម៌
បតតញ REDD គឺាម ឌ ល្្ាប់ារខប្រខមែ្បំន ះែឹង និងធនាន្តីរីារា្់បនថយនូវារបំាយ
ឧ្ម័នរីារា្់បង់ន្រន ើ និងនរបរឹលន្រន ើ (REDD+) ។ ្រឹ្តិប្្រ័្៌ានមួយបំនួន្តីរីារនឋះ
្ាយបហា ្មធម៌នៅ្នុង REDD+ ាននៅ្នុងបតតញរ័្៌ានននះ http://www.reddnet.org
ឯ្ារខែលនរៀបនរៀងនឋយ RECOFTC និងមជឈម ឌ ល East-West Center ខែលានបំ ង
នជើងន ‘ាររឹងខ្អ្នលើ្ម្ុលយ ្មធម៌្នុងារ្គប់្គងធនានធមមា្ិនៅា្ុី’, ខ្វងយល់នូវបំនតទ
្ំរី្មធម៌
នៅ្នុងបរិបទននារ្គប់្គងធនានធមមា្ិនឋយានារបូលរួមរី្ហគមន៍។
http://www.recoftc.org/site/
្ននិ្ីទ្នតរា្ិនលើ្ែំបូង្តីរី្មធម៌នៅ្នុងារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រន ើ ខែល
នៅន‚ហួ្រី្ននិ្ីទ្តីរីាបូន‛ាននធវើន ើងនៅប្្ រ្ង់នគែ្ ាលរីខខមីា ្ន ំ ᠇᠅᠆᠇។ ្ននិ្ីទ
ននះានរិនិ្យនមើលារវិវ្តនន្ួាទីយុ្តិធម៌និង្មធម៌នៅ្នុងារជខជ្ខវ្ខញ្បបចុបបននននះ្តីរី REDD+
ខែលននលនៅបមបងគឺា ររិា្ារី ខែន្ំ ្់ និងឱា្នៅ្នុង ារទទួ ល្ល្បនយជន៍ បខនថម រី
REDD+។ ្ននិ្ីទរយៈនរលរីរនថៃននះានារបូលរួមរី្ប្ិ ូបំនួន ᠆᠅᠅ា្់
ម្រី្ហគមន៍
្ន្វិទាា្្ត រឋា ិាល ្ងគារមិនខមនរឋា ិាល និងវិ្័យឯ្ជនាា។ ្ននិ្ីទននះានបនងកើ្្លិ្
្លែ៏ ា ន្នមែ
និ ង ធនានមួ យ បំ នួ ន ្តី រី ្ មធម៌
ខែលាននៅ្នុ ង នវបាយននះ
http://www.eci.ox.ac.uk/redd/
■ នលខ ᠆ ■ បាប់ទី ᠆ ■ ខខ មិថុា ្ន ំ᠇᠅᠆᠈ ■ ទំរ័រទី᠇នន᠋
ន្ើ GREEN Mekong រួមបំខ ្ខបបតនៅ្នងុ ារនធវ្ើ យ
ាន្មធម៌?
រ្ងឹងារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្ងនុ វ្ិ យ័ ន្រន ើ ខែលទ្់ទងនឹងែំន រើ ារ
ននលននយាយ នៅនន ្់ា្ិ និងនន ្់្បំ ន់
ារ្ា្្័យទ្់ទងនឋយ្ប្ិទធារនូវទ្សនៈរប្់្ន្ា្់រ័នធាា្នុង្្ទប់មាជននៅ្ន្ នរៀបបំ ននល
ននយាយនឋយវិធីខែល្នុហា្្យានារនរៀន្ូ្្ារ្តល់រ័្៌ាននិងាររិន្នះនយបល់ ាមរយៈ
មនធាាយនៅនន្់ា្ិនិងនន្់្ំបន់នឹងជួយាាន ្ន្នរៀបបំននលននយាយាបរួមប្ចូលនូវទ្សនៈទំង
ននះ្្ាប់ាររិចរត នែើមបីរួមបំខ ្យាងាន្ប្ិទធារ្នុងារនលើ្្ំរ្់្មធម៌នៅ្នុងារា្់បនថយ
ារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុងវ្ិ ័យន្រន ើ។
ទិននន័យ្នងខប
រយៈនរលនន្មមវិធី 3 ្ន ំ (ខខ្ុា ្ន ំ
2012 ែល់ ្ហា 2015)
រ្ងឹង្ម្ថារ្ងគារ្ងគម្ុវី លិ នែើមបីនលើ្្ំរ្់្មធម៌្ងនុ ារា្់បនថយារខ្ប្បួល ាច ្់ជំនួយ នប្្្មម្ ិវឌឍន៍នន្់្ំបន់នន
ាា្ា្ុ្ងនុ វ្ិ យ័ ន្រន ើ
USAID ្បចំនៅា្ុី
្ា្ាគននារ្ាង្ម្ថារខែលនតត ្នលើ្ងគារ្ងគម្ុីវិលនឹងជួយ្ាង្ម្ថារ្ន្ា្់រ័នធាា ្បនទ្ាននលនៅ ្មពុា ាវ មីយាន់ាា នថ
នៅមូលឋា ននែើមបីខ្វងយល់រីននលគំនិ្ននារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រន ើ នហើយន និងនវៀ្តម
ន្ើ្មធម៌ ្្ូវានបហា ញខបបតនៅ្នុងែំន ើរារនៅនន ្់ា្ិ នន ្់ន្ាមា្ិ និងនន ្់មូលឋា ន និងនៅ្នុង
ារ្ាងខ្នារ និងារ្នុវ្តគន្ាងា្់រ័នធាា។ ាមរយៈ្ំន ើន្ម្ថារ ្ហគមន៍នឹងានលទធារ
្បន្ើរាងមុន្នុងារបូលរួមយា ង្្មម និងរួមបំខ ្នៅ្នុងារខ្វងរ្ែំនតះ្ាយ្ម្្បបំនាះារ
្ប ម និងានិ ័យាា ្នុងារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុនៅ្នុងវិ្័យន្រន ើនៅាមលំឋប់នន្់
ាា។
្ំន នើ ារយល់ែងឹ រប្់្្ន នែើរ្ួាា្នងុ វ្ិ យ័ ាន្បើន ្ំរ្ី មធម៌ននារា្់បនថយារ
ខ្ប្បួលាា្ា្ុ្ងនុ វ្ិ យ័ ន្រន ើ
្លិ្្លននារ្ា្្័យទ្់ទងខែលានបនងកើ្ន ើងនៅន្ាម្មមវិធីននះ នឹងាំ្យាន្ំន ើនារយល់ែឹង
្ំរី្ន្នែើរ្ួ នៅ្នុងវិ្័យាន្បើន្ំរី្មធម៌ននារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រន ើ ។
្បារននះនឹងរួមបំខ ្្នុងែំន ើរារខ្លមអននលននយាយ ារ្ាង្ម្ថារ និងារខប្រខមែ្រ័្៌ាន
និងារ្នុវ្តាា។ ្ន្នែើរ្ួនៅ្នុងវិ្័យាា ានាទ៍ ាថ ប័នរឋា ិាល ្គឹះាថ នឧ្តម្ិ្ា្ងគារមិន
ខមនរឋា ិាល្នុង្្្ុ និង្នតរា្ិ និងវ្ិ ័យឯ្ជន។
នគហទំររ័ GREEN Mekong នឹង
ាន្ាយាមនវបាយនូវ្មមវិធ្ី មធម៌
ននារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ
្នុងវ្ិ ័យន្រន ើ។ នែើមបី្ិ្ាបខនថម្ំរី
្មមវិធី GREEN Mekong ្ូម
ាននៅ្នុងនវបាយរប្់នយើង
http://www.recoftc.org/site/
about-green-mekong
រ័្៌ាន្ំរី្មមវធិ ី
GREEN Mekong
ាននៅ្នងុ នគហទំរ័រ
រប្់នយើង
ន្ើ្មធម៌្ងនុ ារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុនៅ្នងុ វ្ិ យ័ ន្រន គើ ាឺ ្វ?ី
្ូមខប្រខមែ្ម្នយើងវិញនូវបនមែើយរប្់្ន្ ឬ្តល់នយបល់ខ្លមអបំនាះនិយមន័យរប្់ GREEN
Mekong នហើយនយើងនឹងបុះ្ាយបនមែើយរប្់្ន្នៅ្នុងនវបាយរប្់នយើង។ វិាគទនខែលលអាង
នគនឹងានបុះ្ាយនៅ្នុង្រឹ្តិប្្រ័្៌ាននលខបាទ ប់រប្់នយើង។ ្ូម្ុីខមាលម្នយើងាមា្័យឋា ន
green.mekong@recoftc.org.
■ នលខ ᠆ ■ បាប់ទី ᠆ ■ ខខ មិថុា ្ន ំ᠇᠅᠆᠈ ■ ទំរ័រទី᠈នន᠋
លទធ្លាានន្មមវិធី
យា ងនាបត្់ាន្នុ្្ន៍្តីរីននល
ននយាយបំនួន᠇នែើមបីនឋះ្ាយនូវបហា ាា
្នុងារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុង វិ
្័យន្រន ើខែលានបនងកើ្ន ើងនិងាននធវើ
ទំា្់ទំនងនៅ្នុងនវទិាននយាយនៅ្នុង
្ាគមន៍្បាា្ិា្ុីានគនយ៍និងនវទិា
ារហរា ល្ខ ៈបតតញ
្ងគារ្ងគម្ុីវិលា្ិរហូ្ែល់បំនួន᠇᠅ាន
ទទួលារប តុ ះបតតល្ំរី្មធម៌ននារា្់
បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រន ើ
និងារ្្មួលែល់ាររិន្នះនយបល់ាមួយ
្ន្ា្់រ័នធាា្នុង្្ទប់មាជន
្ងគារ្ងគម្ុីវិលា្ិរហូ្ែល់បំនួន ᠆᠅នឹង
ានទទួលារនំ្ទនឋយតទ ល់ ្្ាប់ារ
្បមូល បនងកើ្ និង្សរវ្ាយ ទ្សនៈរប្់្ន្
ា្់រ័នធ្នុង្្ទប់មាជន នៅ្ន្្ាង
ននលននយាយនៅ្នុង្ំបន់ ូមិា្្តនរៀង
ខែួន។
ែំ ឹង្ំរី្មធម៌ និងបបចបុ បននារ
ារនលើ្្មព្់្មធម៌នៅ្នុងារ្ាងខ្នារ REDD+នៅនន ្់ា្ិ ទ្សនៈរី្ងគម្ុវី លិ នៅ្បនទ្នថ
ាលរីនថៃទី 6 ខខ មីា ្មមវិធីGREEN Mekong និង LEAF ្បចំ
នៅា្ុី (ា្់បនថយារបំាយឧ្ម័ន្នុងវិ្័យន្រន ើន ៅា្ុី) ានច្់ខបង
ាររិន្នះនយបល់ាមួយ្ងគារ្ងគម្ុីវិលា្ិានលើ្ែំបូង្តីរី ‚ារនលើ្
្មព្់្មធម៌នៅ្នុងារ្ាងខ្នារ REDD+ នៅនន ្់ា្ិ ទ្សនៈរី
្ងគម្ុីវិលនៅ្បនទ្នថ‛។ ននះាារចប់ន្តើម្្មមាររិន្នះនយបល់ និង
វគគប តុ ះ បតតលមួយបំនួននៅ្បនទ្នថ ខែលា្បនទ្ែំបូង នៅ្នុងារ្តួប
ន្តើម្មមវិធី GREEN Mekong ។
បរិបទ និងលទធ្ល នៅជុំវិញាររិន្នះនយបល់ាមួយ្ងគម្ុីវិលានលើ្ែំបូង
ខែល្ារាជ ប់នៅនឹងារបនងាើយ្ំន ើនរៀបបំារន្្ៀមល្ខ ៈ្្ាប់
REDD+ រប្់្បនទ្នថ (R-PP) គឺា្ិបចារែ៏ធំមួយ។ ្ងគម្ុីវិលនៅ
្បនទ្នថាននលើ្ន ើង្ំរី្ងវល់ាល្ខ ៈ្បរ័នធខែល្ំរុងាន្ាប់ និង
ខែលទមទរ្យានារនឋះ្ាយមុននរលREDD+ ានទទួលារនំ្ទរី
្ងគម្ុីវលិ ។ ្ិបចារននះាននធវើន ើង្្បនន ាមួយបទបហា ញរប្់ R-PP នន
្បនទ្នថ
នៅមូលនិធិារានែគូាបូនន្រន ើននធានររិ រនា្។
្នុា្ន៍ាា ខែលាននរៀបបំន ើងាមរយៈាររិន្នះនយបល់ាមួយ្ងគម
្ុីវិល ្្ូវានឋ្់ជូនា្ែូវារនៅធានររិ រនា្។
នទះបី R-PP រប្់្បទ្នថ ានទទួលារ ឯ្ារ្នុម័្នហើយ្៏នឋយ នៅ
ានល្ខខ ឌ មួយបំនួនខែល្្ូវបំនរញ្យាន ខែលរួមទំង ែំន ើរាររិន្នះ
នយបល់ខែល្្ូវនធវើ្យាន់ខ្្ុីជន្ៅ។ បំនាះរ័្៌ានបខនថម្ំរី្បារននះ និង
ាររិន្នះនយបល់ ខែល្្ូវ្នុវ្តនៅនរលាងមុខ ្ូមាននៅ្នុងនវបាយ
រប្់នយើង។
ាររិន្នះនយបល់នឹងនធវើន ើងនៅ្នុង្បនទ្ាវ និងនវៀ្តមនៅ្នុងរយៈនរល
បាុាមនខខាងមុខននះ។ បំនាះរ័្៌ានបខនថម ្ូមទ្់ទងនយើងាមរយៈ
green.mekong@recoftc.org
្ិាខាានយឌ័រនន ្់ា្ិនធវនើ ងើ នៅ្បនទ្ាវ និងនវៀ្តម
RECOFTC – មជឈម ឌ ល្្ាប់មនុ្ស និងន្រន ើ ាននិង្ំរុង
្្មួល្យាន្ិាខាាាានៅនន ្់ា្ិ ្តីរីនយនឌ័រនៅទូទំង្ំបន់ននះ។
្ិាខាាបំនួនរីរែំបូងាននធវើនៅ្បនទ្ាវ និងនវៀ្តម នៅនែើម្ន ំននះ
បំខ ្្ិាខាាបខនថមនទៀ្្្ូវានន្នងនរៀបបំន ើង្្ាប់្បនទ្ាា ទូ
ទំង្ំបន់ននះ។ ្ិាខាា្ន្ជំាញនន ្់ា្ិ្តីរីនយនឌ័រ ន្រន ើ ារខ្ប
្បួលាា្ា្ុ និង REDD+ ានននលនៅទ្់ទញារយ្បិ្តទុ្ឋ្់
្ំរីាររួមប្ចូលទ្សនៈ្ំរីនយនឌ័រនៅ្នុងននលននយាយ និងារវិនិនយគ
នលើន្រន ើ ារខ្ប្បួល្ា្ា្ុ និង REDD+។
នៅ្បនទ្ាវ ្ិាខាាននះាននរៀបបំន ើងា្ិបច្តួបន្តើមរួមនន មួយ រវង
RECOFTC និងាយ្ឋា នន្រន ើ នន្្្ួង្្ិ្មម និងន្រន ើ។ ាន
្ាជិ្បំនួន ᠉᠊ា្់ ខែល្ំតង្យាថ ប័ន រឋា ិាល ្ងគារមិនខមន
រឋា ិាល ា្ិនិង្នតរា្ិខែលនធវើារ្នុងខ្ន្បរិាថន ាច ្់ជំនួយ និង្ងគម
្ុីវិល ្នុងបំនតមាថ ប័នែនទនទៀ្ ានបូលរួមនៅ្នុង្ិាខាាននះ ខែល
រួមទំង ាយ្ឋា នាាម្រី្្្ួងធនានធមមា្ិ និងបរិាថន ារិយល័យ
REDD+, ្ាគម្្ាញ់ធមមា្ិ និង្ាគម្ ិវឌឍន៍នយនឌ័រ្ងខែរ។
នៅនវៀ្តម ្ិាខាាននះគឺា្ិបច្តួបន្តើមរួមនន មួយរវង RECOFTC
និងរែាាលន្រន ើនវៀ្តម (VNFOREST)។ ា្រុប ាន្ន្បូលរួម
បំនួន ᠉៨រូប ខែល្ំតង្យាថ ប័នាាននរឋា ិាល ្ងគារមិនខមន
រឋា ិាលា្ិ និង្នតរា្ិ និង្ងគម្ុីវិល ខែលានបូលរួមនៅ្នុង្ិាខ
ាាខែលានរយៈនរលមួយនថៃននះ។
នៅ្នុង្ិាខាាទំងរីរននះ ្ន្បូលរួមម្រី្ងគារាា ានាាទ៍
មជឈម ឌ ល្ាវ្ាវ និង្ ិវឌឍនៅ្ំបន់ខពង់ាប
(CERDA), ្ិបច្តួបន្តើម្ហារនន្.្.ប ្តីរីារា្់បនថយារបំាយ
ឧ្ម័នរីារា្់បង់ន្រន ើ និងនរបរឹលន្រន ើ (UN-REDD) និង្មមវិធី
ា្់បនថយារបំាយឧ្ម័នរីន្រន ើនៅា្ុី (LEAF) ្នុង្បនទ្នវៀ្ត
ម ានខប្រខមែ្បទរិនាធន៌ាារប្់រួ្នគ្ំរីារប្ហជ បនយនឌ័រ។ បទ
បហា ញាា និងាររិា្ាាមួយ្្ុម្ន្ជំាញនឹង្តល់ាន្ប្តី្នងខប
ននលននយាយ្្ាប់្បនទ្នីមួយ។ ន្ប្តី្នងខបននលននយាយ
ខែលានរី្ិាខាាននះ នឹងាននៅ្នុងនវបាយរប្់ RECOFTC។
ារ្ាង្ម្ថារ្្ាប់ាររួមប្ចលូ ្ងគមទំងមូលនៅ្នុងារន្្ៀមល្ខ ៈ្្ាប់ REDD+
មូលនិធិារានែគូាបូនន្រន ើ ានច្់ខបង្ិាខាាមួយខែលានបំ ង
នជើងន ‚ារ្ាង្ម្ថារ្្ាប់ាររួមប្ចូល្ងគមទំងមូលនៅ្នុងារ
ន្្ៀមល្ខ ៈ្្ាប់ REDD+‛រីនថៃទី ᠈᠅ ខខ នមា ែល់នថៃទី ᠈ ខខ
ឧ្ា នៅទី្្ុងាង្្។ ្ិាខាមបូលរួមនៅ្នុង្ិាខាានាះរួមាន
្ំតងម្រី្បទ្ាានៅា្ុី នាលគឺ ្មពុា ឥ ឌូ នន្ុី ាវ នន
ាា ល់ ាា រូញូហគីនន នថ វាតទូ និងនវៀ្តម។
្រឹ្តិារ ៍ទំងននះាប្យាន្ន្បូលរួមាន្បើនម្រី្បនទ្មួយបំនួនខែល្នុ
វ្ត REDD+ នៅ្ំបន់ា្ុី និងាា្ុីហវិ្ នែើមបី បូលរួមនៅ្នុងារ្ិ្ាាន់
ខព ្់ មួ យ ្ំ រី ្ បានបទទ្់ ទ ងនន បំ នួ ន បី ខ ែលា្នូ ល ននារន្្ៀមល ្ខ ៈ
្្ាប់REDD+ ែូបខែលនំ្ទនឋយ FCPF: [1] ារវយ្នមែយុទធ
ា្្តបរិាថន និង្ងគម (SESA), [2] ែំន ើរាររិន្នះនយបល់ និងារ
បូលរួម និង, [3] យនតារខ្្្មូវាមរយៈនយបល់្ប និងប ត ឹងារទុ្ខ។
្ំតងាាខែលនធវើារនលើារន្្ៀមល្ខ ៈ្្ាប់ REDD+ ម្រី
្បនទ្ខុ្នន នៅា្ុី ានឱា្នែើមបីរិនិ្យរិចរត វិាគ និងខប្រខមែ្
វឌឍនារ ខែលទ្់ទងនឹងាររួមប្ចូល្ងគមទំងមូលនៅ្នុងារន្្ៀមល្ខ ៈ
REDD+។
្ាា រៈទំង្្់រី្ិាខាាននះ ាននៅ្នុងនវបាយ FCPF
https://www.forestcarbonpartnership.org/SHANGRIL
AND
■ នលខ ᠆ ■ បាប់ទី ᠆ ■ ខខ មិថុា ្ន ំ᠇᠅᠆᠈ ■ ទំរ័រទី᠉នន᠋
្្ច្ន់ យនឌ័រ
ន្ើ្មធម៌នយនឌ័រា្វី?
‚នយនឌ័រគឺាទិែាារែ៏្ំាន់មួយ ខែលមិន
ាបនមើលរមែងានន ើយ ារិន្្ នៅ្នុង
្រ ីនឋះ្ាយបហា ា្់បនថយារខ្ប្បួល
ាា្ា្ុ ាមរយៈែំន ើរារ REDD+
។ ្ប្ិននបើនយើងមិនរួមប្ចូលទំងបុរ្ និង
្្តី [្ាជិ្្ហគមន៍] នៅ្នុងែំន ើារ្
ាងខ្នារ និងារ្នុវ្តនទនាះ ឱា្
នែើមបីទទួលនាគជ័យរិ្ាាប់្ួរ‛។
្្វែំរី និង្្វ្ខវង – នរឿងន្រងមួយ្ំរមី ិ្តរីរា្់
រងនន្មមវិធី VNFOREST នៅ្នុងនរល
គូ្បហជ ្់្ំរីារៈ្ំាន់នន្ិាខា
ា្តី
រីនយនឌ័រនៅនន ្់ា្ិ ្នុងទី្្ុងា ូ យ នវៀ
្តម ខខ្ុមាៈ ្ន ំ ᠇᠅᠆᠈។
ទំរ័រ្្ច្់នយនឌ័របហា ញា្្ថបទ ធនានាានិងាររិា្ា្ំរីយនតារ្មធម៌ ខែលានបនងកើ្ន ើងនៅ្នុង្មម
វធិ ី GREEN Mekong ។ ែូបាខ្ន្ែនទនទៀ្នន្រឹ្តិប្្រ័្៌ានរប្់នយើងខែរ ននះ្៏ាខ្ន្ខែលានារ
រិា្ា្្មម្ងខែរ ខែលនយើងនឹងគូ្បហជ ្់្ំរីែំនតះ្ាយា្់ខ្តង្្ាប់បហា ្មធម៌នយនឌ័រ ្៏ែូបា
ខប្រខមែ្ឱា្ខែលន្ើ្នបញរីបរិបទែូបនន ននះ្ងខែរ។ ែូនបនះ ្្ច្់នយនឌ័រនបើ្បំហរ្នុងារទទួលនយបល់ែ៏
ាន្នមែរី្ន្ទំង្្់នន។ នៅ្នុងនលខែំបូងននះនយើងនឆែៀ្ឱា្ននះនែើមបីរ្ងី្ខែឹមារ្ំរី្មធម៌និង្ធិបាយ
្ំរី្្មូវារចំាប់្យាន្មធម៌នយនឌ័រ។
នយនឌ័រគឺា្្មមារ ឥរិយបថ និងារ្នម្ិមួយ ខែល្តល់ឱា្ និងបនងកើ្ាររំរឹងទុ្រប្់បុគគលាានឋយ
ខ្អ្នលើនយនឌ័ររប្់រួ្នគ។ ននះាទិែាារមួយ្នុងបំនតមទិែាារាា ខែលានឥទធិរលម្នលើ្មធម៌
ែូបខែលានបហា ញរីាងនែើម។ នៅ្នុងនិយមន័យ្ំរី្មធម៌នយនឌ័រ នគមិនាបា្់តតប់នយនឌ័ររីា្ិា្ន៍
ា្ិរនធ ាា រិារារ ្ា្់បំ ូ ល ឬ ារប្មុះែនទនទៀ្ ខែលា្ាត ្ំ ្់្ំរីមនុ្សន ើយ។
ាលរីន្រងាយ នៅ្នុង្ំ ុងនរលាំង្ៃួ្ ែ៏្ំតបមួយនៅ្នុងរយៈនរលមួយទ្វ្សរ៍
្្វែំរី និងមិ្តរប្់ាងខែលា្្វ្ខវង ានខ្វងរ្ទឹ្។ ្្់រយៈនរលាន្បើននថៃននារ
ខ្វងរ្ រួ្នគានន ើញ្អមមួយខែលានទឹ្ នរញ។ ែំរី្៏្បាប់លូ្្បនាយនៅ្នុង្អម
នាះខែលាន្្តួប នឹងានន្្បទឹ្ាែំបូង ខែលា្់ែូបាមិនាែ ប់ានទទួលទនទឹ្
្្់រយៈនរលាន្បើន្ន ំែូនចន ះខែរ។ ាងហ្នៅរ្មិ្តនឋយ្បាយរី្ាយ នឋយរំរឹងន
មិ្តរប្់ាងានារមម ៍ធូរ្ាលែូបនន ននះខែរ បាុខនត្្វ្ខវងានារមម ៍្បបូ្្បបល់
និងវនងវងាម រ្ី!
ប ឌ ិ្ Nguyen Ba Ngai, ្គគាយ្
្្វ្ខវងរាយមន្្បយ្ទឹ្រី្អមនាះ។ ាងរាយមបនទន់ខែួនាាែ ំងាមខ្ាងាបនធវើាន និងន្ទើរខ្នធវើ្យ្អមនាះែួលរលំនៅ
នហើយ បាុខនតាងនៅខ្មិនាប្ឹ្ទឹ្នាះាននទៀ្។ ាែ មនាះ រួ្នគទំងរីរា្់ែឹងន ្្វ្ខវងមិនាប្ឹ្ទឹ្រី្អមននះន ើយ ‚បាុខនត
នហ្ុ្វី!‛ រួ្នគឆៃល់ត្់ ‚នហ្ុ្វី្្វ្ខវងមិនាប្ឹ្ទឹ្ែូប្្វែំរី?‛។
ម្នតីគន្ាងនយនឌ័រនន្ងគារ RECOFTC ន្ម ះ Maridel Alberto រនយល់ន ‚្មារាប្ន្មបនៅានខ្្នុង្រ ី
ខែលាន្មធម៌ននឥទធិរល និយយមាាងនទៀ្ន - លទធ្លបុងន្ាយខែល្ានន បង់ានគឺ ្មារ ខែលាប្ន្មបានាមរយៈ
្មធម៌។ នៅ្នុងនរឿងខែីរប្់នយើង្ំរី្្វែំរី និង្្វ្ខវង ្អមខែលានា្់ធំ្ម្្ប្្ាប់ា្់ ្្វ្ខវង នទើបាបបនងកើ្្មារ
ខែលាប្យ្្វ្ខវង្ឹ្ទឹ្ាន‛។
Albertoរនយល់បខនថម្ំរីនន្ើបហា ននះានារទ្់ទងខបបតាមួយ្្បខ័ ឌ ្មធម៌នន្មមវធិ ី GREEN Mekong‚្មធម៌
Gender ទទួលាគ ល់ន វមិន្នន់ខ្្ំរីបុរ្និង្្តីបាុនតណះនទ បាុខនតវាារនធវើ្យាន’បរិយា្្ម្្ប្្ាប់ទំង្្់ នន ’
នឋយ្ំច្់នចលឧប្គគ ឬ បនងកើន្ម្ថារ ខែលាប្យមនុ្ស្គប់រូប្នុវ្ត្ិទធិរប្់ខែួន។ ្ប្ិននបើាននិយម្ងគមន្ើ្នបញរី
នយនឌ័រ វ ណ ៈ ្ហជ ្ិ រិារារ និង្ាត ែនទនទៀ្ ាាំង្ន្ទំងាយមិន្យ្នុវ្ត្ិទធិរប្់ខែួនាន នៅ្នុង្រ ីនាះ វនឹងរុំាន
្មារនទ។ ននះា្រ ីខែល្្ូវ្យាន្ ិាល្ិបចលអ នែើមបីារារ្ិទធិមនុ្ស និងាា្យ្ន្ា្់រ័នធទំង្្់ានបូលរួម
្ប្បនឋយ្្ថន័យ នហើយានខ្នៅ្នុង្រ ីនាះនទើបានារខបងខប្្ល្បនយជន៍នឋយ្្ឹម្្ូវា ងមុន។‛
ធនាននយនឌ័រ
វិទាាថ ន្នតរា្ិនែើមបីារ្ ិវឌឍ
នឋយបីរារ
ារ្ ិវឌឍនឋយបីរារាប្ន្មបនៅានខ្នៅនរលខែល
ទំងបុរ្ និង្្តីានឱា្ នែើមបីាបរ្់នៅាមារបង់
ានរប្់រួ្នគនរៀងខែួន។ ឱា្្្ាប់ជីវិ្គូ្បហជ ្់រី
្្មូវារ្យានបរិយា្ និង្បរ័នធ្ងគមខែល នំ្ទ។
្ូមានបខនថម
http://www.iisd.org/gender/
‚ារ្ាវ្ាវបហា ញន នែើមន ើ
និងន្រន ើានារៈ្ំាន់បំនាះ
ាររ្់នៅរប្់្្តីាមជនបទ ាង
្្ាប់បុរ្‛។
្ងគារន្បៀង និង្្ិ្មម្ហ
្បាា្ិ
FAO ាន្ាា រៈាន្បើន្ំរីនយនឌ័រ្នុងវិ្័យន្រ
ន ើ។ ្ូមានបខនថមនៅ្នុង http://www.fao.org/gender/genderhome/gender-programme/genderforests/en/
■ នលខ ᠆ ■ បាប់ទី ᠆ ■ ខខ មិថុា ្ន ំ᠇᠅᠆᠈ ■ ទំរ័រទី᠊នន᠋
‚ាញឹ្ាប់ ្្តីនិងបុរ្នៅ
ជនបទ ានបំន ះែឹងខុ្នន ្ំរី
ធនានន្រន ើ និង្ួាទីខុ្នន ្នុង
ារ្គប់្គងនែើមន ើ និងន្រន ើ‛។
្ំរី RECOFTC
RECOFTC គឺា្ងគារ្នតរា្ិមិនខ្វងរ្្លបំន ញ ខែលានឯ្នទ្នលើ
ារ្ាង្ម្ថារ្្ាប់្ហគមន៍ ន្រន ើ និងារ្គប់្គងន្រន ើខបបវិមជឈារ
នៅា្ុី-ាា ្ុីហវិ្។ នឋយន្តើមនបញរីម ឌ លបំន ះែឹងនៅ្នុង្ន ំ 1987 ្ងគារ
RECOFTC ានបូលរួមនំ្ទយា ង្្មមែល់ារបនងកើ្ាថ ប័ន្ហគមន៍ន្រន ើ
ននលននយាយ និង្មមវិធីាានៅ្នុង្ំបន់ននះ។
្រឹ្តិប័្្ននះនាះរុមា្ាយនឋយមជឈម ឌ ល្្ាប់មនុ្សនិងន្រ
ន ើ
្ប្ប់្ំបុ្្P.O. Box 1111
ាថ ន័យន្ប្នីយននាា្្ិ្មម
ាង្្ 10903, ្បនទ្នថ ង្៍
្ន្ខ្្្មួលAnn Jyothis, RECOFTC
រូបារ: ្គប់រូបារានថ្នឋយនា្Etienne Delattre, RECOFTC
្ន្ាបទទួលរ័្៌ានបខនថម្ំរី្មមវិធីGREEN Mekong ារយៈ
នវបាយរប្់នយើង
http://www.recoftc.org/site/about-green-mekong
រ្ា្ិទធិ© 2011 RECOFTC – មជឈម ឌ ល្្ាប់មនុ្សនិងន្រន ើ្តល់ារ្នុហា្ិ្នុងារន្បើ្ា្់នូវឯ្ារាារន្ ិប្្ួនិ្ឬឯ្ារនាះរុមាទំងមូលឬខ្ន្តមួយននឯ្ារ
្្ាប់ននលបំ ង្ប់រំឬារន្បើ្ា្់ាាខែលមិនខមនា ិជជ្មមនឋយមិនគិ្្ន្មឬមួយនឋយមិនចំាប់ានារឯ្ារាមុន។ឯ្ារខែល្តល់ជូនននះមិន្្ូវន្បើ្ា្់ឬខប្ចយ្្ាប់
ាររ្្ន្មឬ្ល្បនយជន៍ា ិជជ្មមនាះនទបាុខនត្ូមានាររ្ានូវ្ប រននឯ្ារននះនៅនរលន្បើ្ា្់។បាប់បមែងាានិងារប្ខ្បឯ្ារននះ្្ូវខ្រ្ា្ប រននឯ្ារនែើមនៅនលើទំរ័រទី
᠆ននឯ្ារខែលនាះរុមាឬនៅទំរ័រទី᠆នន្បរ័នធ្សរវ្ាយាារន្ ិប្្ូនិ្។ាររ្ា្ិទធិ្្ាប់្ា្ាគាាននារហរននះខែលា្មម្ិទធិរប្់្ន្ែនទន្តរីRECOFTC ្្ូវខ្ាន្តល់
ារទទួលាគ ល់។ន្ប្តី្នងខបនឋយាននយងឯ្ារនែើមាប្នុហា្ិាន។ារថ្បមែងារនាះរុមាន ើងវិញឬារឋ្់ខប្ចយនៅនលើប្ជីននទិននន័យ្សរវ្ាយាា្្មូវនាយានារ្នុហា្
ាមុននឋយន្្ើរនូវ្ំន ើ្្ាប់ារនាះរុមាន ើងវិញម្ារិយល័យរប្់RECOFTC ាមរយៈ្ប្ប់្ំបុ្្នលខ1111ននាថ នីយ៍ន្ប្នីយរប្់ាា្្ិ្មមាង្្10903 ្បនទ្នថ
ង្៍ឬាបន្្ើរារា្ុីខមលម្ាន់info@recoftc.org។
្ូមបហជ ្់:ាល់ទ្សនៈខែលានបន្ចញនៅ្នុងឯ្ារននះមិនានឆែុះបហច ំងរីRECOFTC - មជឈម ឌ ល្្ាប់មនុ្សនិងន្រន ើនិងUSAID នាះនទ។នយើង្ូមបែិន្ធាល់្ំហុ្ឬ
ារលំន្ៀងាានៅ្នុងារប្ខ្បឯ្ារននះាាាន្សងន្តរី៏ឯ្ារនែើមាាា្ង់នគែ្។
■ នលខ ᠆ ■ បាប់ទី ᠆ ■ ខខ មិថុា ្ន ំ᠇᠅᠆᠈ ■ ទំរ័រទី᠉នន᠋
នលខបាទ ប់នឹងាននបញ្ាយនៅខខ ធនូ ្ន ំ᠇᠅᠆᠈
Equity
■
នលខ᠆
■
បាប់ទី᠆
■
ខខ មិថុា ្ន ំ ᠇᠅᠆᠈
្រឹ្តិប័្្រ័្៌ាន្តីរី្មធម៌និងាររ្ងឹង
បតតញនៅមូលឋា ន្នុង្ំបន់នមគងគ
ជ្ាបម្្ន្ាន
នយើងរី្ាយត្់ខែលាន្ន្ទំង្្់ននបូលរួមាមួយនយើងនៅ
ខ្ុំានន្ប្តីរី្ាយត្់ ្នុងារាំម្្យ្ន្ទំង្្់នននូវ ្នុងរ័្៌ានននះ និងែំន ើរទ្សន្ិបចែ៏រំន ើបននារនរៀន្ូ្្ និងារនលើ្ ្ំ
្រឹ្តិប្្រ័្៌ាន្តីរី ្មធម៌និងាររ្ងឹង បតតញនៅមូលឋា ន្នុង្ំបន់នមគ រ្់្មធម៌ និងាររួមប្ចូល្ាត ្ងគម នៅារារជខជ្ខវ្ខញ្ជុំវិញបហា
ងគ (GREEN Mekong)ខែលា្រឹ្តិប័្្រ័្៌ានមួយនតត ្ទំង្្ុង ន្រន ើ និងារខ្ប្បួលាា្ា្ុ។ នយើងនឹងបនតខ្វងរ្ារនំ្ទរី្ន្ទំង
្្់ននែល់្មមវិធី្បចំ្ំបន់ននះ ខែលនឹងរួមបំខ ្នលើ្្ំរ្់ារបូលរួមនន
នលើ ប ហា ្ មធ ម៌ ន ៅ្នុ ង ារា្់ ប នថ យ ា រខ្ប្ បួ ល ា ា្ា្ុ ន លើ វិ ្័ យ
្ន្ា្់រ័នធាា និងារបូលរួម្ប្បនឋយ្្ថន័យនៅ្នុងារបនងកើ្យនតារ
ន្រន ើ។
GREEN Mekong គឺា្មមវិធីនន្់្ំបន់មួយខែលនតត ្នលើ ា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុនៅ្នុងវិ្័យន្រន ើ ខែលរួមទំងារន្្ៀម
បតត្បនទ្្នុង្ំបន់នមគងគន្ាម ាាទ៍ ្មពុា ាវ មីយាន់ាា នថ និង ល្ខ ៈ្្ាប់ REDD+ ្ងខែរ។
នយើងរី្ាយត្់្នុងារាំម្ជូន្ន្ទំង្្់នននូវទ្សាវែតី
នវៀ្តម។ ្មមវិធីននះនឹង្ាង្ម្ថារ្ន្នរៀបបំននលននយាយ ្ងគ
ារ្ងគម្ុីវិល និង្ន្ា្់រ័នធមូលឋា ន នែើមបីបូលរួមយា ងាន្ប្ិទធារ GREEN on Equity ាាាា្ិបំនួន្ាំ នន្បនទ្្នុង្ំបន់ នមគងគ
នៅ្នុងែំន ើរារនន្ន្ា្់រ័នធាា ខែលទ្់ទងនឹងន្រន ើ និងារខ្ប្បួល (ខខមរ ាវ ូា នថ និងនវៀ្តម) បខនថមនលើាា្ង់នគែ្។
ាា្ា្ុ ទនទឹមនឹងរ្ងឹង្ិបច្ហ្ប្ិប្តិារ និងនលើ្្ំរ្់ារខប្រខមែ្
GREEN Mekong រី្ាយត្់្នុងាររួមប្ចូល្ន្ទំង
រ័្៌ាន និងារបងាបតតញ។
្្់ននា្ាជិ្នន្ហគមន៍ថមីរប្់នយើង្តីរី្មធម៌្នុង្ំបន់ នមគងគ។ ខ្ុំ
GREEN Mekong នឹងនំ្ទ្យាន្្ុម្ិ្ានរៀន្ូ្្ ាន្ិ្តិយ្្ូម្ន្ជើញ្ន្ទំង្្់ននបុះន្ម ះនែើមបីទទួលាររ័្៌ានរប្់
្ំរី្មធម៌ ខែលនឹងបហា ញទ្សនៈរប្់្ន្ា្់រ័នធនៅមូលឋា ន។ ្មមវិធី នយើងនៅនលើនវបាយរប្់ RECOFTC។ ្ូម្តល់នយបល់ខ្លមអម្
ប តុ ះបតតលខបបនបន្បឌិ្មួយនឹង្្ូវនរៀបនរៀងន ើង ខែលនឹង្តល់ារ នយើងវិញាម្ុីខមាល green.mekong@recoftc.org
្ង់ាបែល់្ន្ា្់រ័នធនៅ្នុង្្ទប់មាជន និង្ំតងរប្់រួ្នគ នែើមបី
បនងកើ្ និង្ា្្័យទ្់ទងនូវទ្សនៈរប្់រួ្នគ ្ំរីន្រន ើ និងារខ្ប ្ូមាវ គមន៍ែ៏្្់នតត
្បួលា ា្ា្ុ នៅែល់្ន្នធវើន្ប្តី្ន្មបបិ្តាា។ ្ិបច្តួបន្តើមទំងននះ Etienne Delattre
នឹងានទទួលារនំ្ទ ាមរយៈឧប្រ ៍្ា្្័យទ្់ទង និងខប្រខមែ្ ្បាន ្មមវធិ ី
រ័ ្៌ ា នមួ យ ុ ្ រួ ម ទំ ង ទ្សាវែតី ន នះខែលនឹ ង ្ត ល់ ឱ ា្្្ាប់ ា រ ្មមវធិ ី GREEN Mekong
្ា្្័យទ្់ទងនន និងារបងាបតតញ។
្រឹ្តិប័្្រ័្៌ាន GREEN on Equityនឹង្្ូវខប្្ាយ
្បចំឆា្ នឋយចប់ន្តើមរីខខននះ្នៅ។ នៅ្នុង ទ្សាវែតីននះនឹងាន
ែំ ឹង និងរ័្៌ានម្រី្្ុមារហររប្់នយើង ្ំរី្រឹ្តិារ ៍បុងន្ាយបងអ្់
និង្មិទធ្លាាខែលទ្់ទងាមួយ ្ា្ាគននលននយាយ ារ
្ាង្ម្ថារ និងារខប្រខមែ្រ័្៌ាន នន្មមវិធីននះ។ ្រឹ្តិប័្្ននះនឹង
្តល់រ័្៌ាន ទិននន័យ និងធនានាា នែើមបីបនងកើនារយល់ែឹង្ំរី្មធម៌នៅ
្នុងបរិបទននារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រន ើ។ បំ ុ ប
្ំាន់ មួយននទ្សាវែតី ននះគឺាន្្ថ បទ្តី រី្ មធម៌ នយនឌ័រ ខែលនៅន
្្ច្់នយនឌ័រ។
នៅ្នងុ នលខននះ
ារបហា ញជូនននលនៅនន្មមវិធីននះ ■ ធនាន និងែំ ឹង្ំរី្ម
ខែលរួមទំង រ័្៌ាន និងទិននន័យាា និង ធម៌្នុងារា្់បនថយារខ្ប
ន្ប្តី្នងខប្ំរី្្បខ័ ឌ ្មធម៌ នៅ ្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រ
ទំរ័រ 2 និង 3
ន ើ ទំរ័រ 2 និង 4
■
■ ្្ច្់នយនឌ័រ ទំរ័រមួយខែល
បហា ញរ័្៌ានា្់ា្់ និងធនាន
ខែលទ្់ទងនឹង្មធម៌នយនឌ័រ ទំរ័រ
5
■ នលខ ᠆ ■ បាប់ទី ᠆ ■ ខខ មិថុា ្ន ំ ᠇᠅᠆᠈ ■ ទំរ័រ᠆នន᠋
ន្ើ្មធម៌្ងនុ ារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្ងនុ វ្ិ យ័ ន្រន ើា្វ?ី
្ិទបធិ ា្់ា្់
និង្ប្ិទាធ រ
្ ាិ ល្ិបលច អ
្ិទបធិ ា្់ា្់ និង្ប្ិទធ
ារ ខែលាប្យ្ន្ា្់
រ័នធទំង្្់បូលរួមយា ង
្្មម និងទទួល្លរីារ
ា្់បនថយារខ្ប្បួល
ាា្ា្ុនៅ្នុងវិ្័យន្រ
ន ើ និង្្មមារ្គប់្គង
ន្រន ើ។
្ ាិ ល្ិបលច អ ខែលនលើ្្ំរ្់
នី្ិរែា ារននររ្ិទធិ ្ាែ ារ
គ ននយយារ ារទទួល
រ័្៌ាន និងារបូលរួម្ប្ប
នឋយខែឹមាររប្់្ន្ា្់រ័នធ
ទំង្្់នៅ្នុងែំន ើរារនធវើន្
ប្តី្ន្មប។
ារខបងខប្្ល
្បនយជន៍ាន
្្ឹម្្ូវ
⇛
ារខបងខប្្ល្បនយជន៍
ាន្្ឹម្្ូវរីារា្់បនថយ
ារខ្ប្បួលាា្ា្ុនៅ
្នុងវិ្័យន្រន ើ នឋយខ្អ្
នលើ្ិទធិបា្់ា្់និងរឹង
ាំ។
្មធម៌
ារ្ប្រឹ្ែត បូ នន បំនាះ្ន្ា្់រន័ ទធ ំង
្្់ នៅ្នងុ នី្វិ ធិ ី នែើមបីនរៀបបំនិង
្នុវ្តននលននយាយ និង្ងនុ ារ
ខប្ចយធនាន និងារាា ប់រងនថែ
បំតយ ្នុនាមាមននលារ ៍
ាាខែលានឯ្ារនន ។
នហ្ុ
្
្
ី
វ
មធម៌
ា
នារៈ្ំ
ា
ន់
?
្មធម៌គឺា្បានបទខែលា្ងវល់ាន់ខ្ាែ ំងន ើងនៅ្នុងារជខជ្ខវ្ខញ្ា្នតរា្ិ្ំរីារា្់បនថយារខ្ប
្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រន ើ។ ្ងវល់្ំាន់មួយគឺ ារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រន ើ
ាបាន់ខ្បនងកើនារមិន្្ឹម្្ូវ និង្យុ្តិធម៌្្ាប់្ហគមន៍មូលឋា ន ារិន្្នៅ្នុងារ្គប់្គងធនាន
ន្រន ើ។ នទះាយាងត្៏នឋយ ារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រន ើ្៏ាន្ាត នុរល
នែើមបីខ្លមអនិង្្មួល្យានារ្្ឹម្្ូវនិងយុ្តិធម៌្ងខែរ។ GREEN Mekong ខ្អ្នលើារទទួល
ាគ ល់ន ារនឋះ្ាយបហា ្ មធម៌ានារៈ្ំាន់ា្នូល្្ាប់្ាគ្ននធនានន្រន ើ និង្ហគមន៍
នៅ្នុង្ំបន់នមគងគ ខែលរឹងខ្អ្នលើធនានទំងនាះ។
ធនានបខនថមនទៀ្្ំរ្ី មធម៌
បតតញ REDD គឺាម ឌ ល្្ាប់ារខប្រខមែ្បំន ះែឹង និងធនាន្តីរីារា្់បនថយនូវារបំាយ
ឧ្ម័នរីារា្់បង់ន្រន ើ និងនរបរឹលន្រន ើ (REDD+) ។ ្រឹ្តិប្្រ័្៌ានមួយបំនួន្តីរីារនឋះ
្ាយបហា ្មធម៌នៅ្នុង REDD+ ាននៅ្នុងបតតញរ័្៌ានននះ http://www.reddnet.org
ឯ្ារខែលនរៀបនរៀងនឋយ RECOFTC និងមជឈម ឌ ល East-West Center ខែលានបំ ង
នជើងន ‘ាររឹងខ្អ្នលើ្ម្ុលយ ្មធម៌្នុងារ្គប់្គងធនានធមមា្ិនៅា្ុី’, ខ្វងយល់នូវបំនតទ
្ំរី្មធម៌
នៅ្នុងបរិបទននារ្គប់្គងធនានធមមា្ិនឋយានារបូលរួមរី្ហគមន៍។
http://www.recoftc.org/site/
្ននិ្ីទ្នតរា្ិនលើ្ែំបូង្តីរី្មធម៌នៅ្នុងារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រន ើ ខែល
នៅន‚ហួ្រី្ននិ្ីទ្តីរីាបូន‛ាននធវើន ើងនៅប្្ រ្ង់នគែ្ ាលរីខខមីា ្ន ំ ᠇᠅᠆᠇។ ្ននិ្ីទ
ននះានរិនិ្យនមើលារវិវ្តនន្ួាទីយុ្តិធម៌និង្មធម៌នៅ្នុងារជខជ្ខវ្ខញ្បបចុបបននននះ្តីរី REDD+
ខែលននលនៅបមបងគឺា ររិា្ារី ខែន្ំ ្់ និងឱា្នៅ្នុង ារទទួ ល្ល្បនយជន៍ បខនថម រី
REDD+។ ្ននិ្ីទរយៈនរលរីរនថៃននះានារបូលរួមរី្ប្ិ ូបំនួន ᠆᠅᠅ា្់
ម្រី្ហគមន៍
្ន្វិទាា្្ត រឋា ិាល ្ងគារមិនខមនរឋា ិាល និងវិ្័យឯ្ជនាា។ ្ននិ្ីទននះានបនងកើ្្លិ្
្លែ៏ ា ន្នមែ
និ ង ធនានមួ យ បំ នួ ន ្តី រី ្ មធម៌
ខែលាននៅ្នុ ង នវបាយននះ
http://www.eci.ox.ac.uk/redd/
■ នលខ ᠆ ■ បាប់ទី ᠆ ■ ខខ មិថុា ្ន ំ᠇᠅᠆᠈ ■ ទំរ័រទី᠇នន᠋
ន្ើ GREEN Mekong រួមបំខ ្ខបបតនៅ្នងុ ារនធវ្ើ យ
ាន្មធម៌?
រ្ងឹងារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្ងនុ វ្ិ យ័ ន្រន ើ ខែលទ្់ទងនឹងែំន រើ ារ
ននលននយាយ នៅនន ្់ា្ិ និងនន ្់្បំ ន់
ារ្ា្្័យទ្់ទងនឋយ្ប្ិទធារនូវទ្សនៈរប្់្ន្ា្់រ័នធាា្នុង្្ទប់មាជននៅ្ន្ នរៀបបំ ននល
ននយាយនឋយវិធីខែល្នុហា្្យានារនរៀន្ូ្្ារ្តល់រ័្៌ាននិងាររិន្នះនយបល់ ាមរយៈ
មនធាាយនៅនន្់ា្ិនិងនន្់្ំបន់នឹងជួយាាន ្ន្នរៀបបំននលននយាយាបរួមប្ចូលនូវទ្សនៈទំង
ននះ្្ាប់ាររិចរត នែើមបីរួមបំខ ្យាងាន្ប្ិទធារ្នុងារនលើ្្ំរ្់្មធម៌នៅ្នុងារា្់បនថយ
ារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុងវ្ិ ័យន្រន ើ។
ទិននន័យ្នងខប
រយៈនរលនន្មមវិធី 3 ្ន ំ (ខខ្ុា ្ន ំ
2012 ែល់ ្ហា 2015)
រ្ងឹង្ម្ថារ្ងគារ្ងគម្ុវី លិ នែើមបីនលើ្្ំរ្់្មធម៌្ងនុ ារា្់បនថយារខ្ប្បួល ាច ្់ជំនួយ នប្្្មម្ ិវឌឍន៍នន្់្ំបន់នន
ាា្ា្ុ្ងនុ វ្ិ យ័ ន្រន ើ
USAID ្បចំនៅា្ុី
្ា្ាគននារ្ាង្ម្ថារខែលនតត ្នលើ្ងគារ្ងគម្ុីវិលនឹងជួយ្ាង្ម្ថារ្ន្ា្់រ័នធាា ្បនទ្ាននលនៅ ្មពុា ាវ មីយាន់ាា នថ
នៅមូលឋា ននែើមបីខ្វងយល់រីននលគំនិ្ននារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រន ើ នហើយន និងនវៀ្តម
ន្ើ្មធម៌ ្្ូវានបហា ញខបបតនៅ្នុងែំន ើរារនៅនន ្់ា្ិ នន ្់ន្ាមា្ិ និងនន ្់មូលឋា ន និងនៅ្នុង
ារ្ាងខ្នារ និងារ្នុវ្តគន្ាងា្់រ័នធាា។ ាមរយៈ្ំន ើន្ម្ថារ ្ហគមន៍នឹងានលទធារ
្បន្ើរាងមុន្នុងារបូលរួមយា ង្្មម និងរួមបំខ ្នៅ្នុងារខ្វងរ្ែំនតះ្ាយ្ម្្បបំនាះារ
្ប ម និងានិ ័យាា ្នុងារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុនៅ្នុងវិ្័យន្រន ើនៅាមលំឋប់នន្់
ាា។
្ំន នើ ារយល់ែងឹ រប្់្្ន នែើរ្ួាា្នងុ វ្ិ យ័ ាន្បើន ្ំរ្ី មធម៌ននារា្់បនថយារ
ខ្ប្បួលាា្ា្ុ្ងនុ វ្ិ យ័ ន្រន ើ
្លិ្្លននារ្ា្្័យទ្់ទងខែលានបនងកើ្ន ើងនៅន្ាម្មមវិធីននះ នឹងាំ្យាន្ំន ើនារយល់ែឹង
្ំរី្ន្នែើរ្ួ នៅ្នុងវិ្័យាន្បើន្ំរី្មធម៌ននារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រន ើ ។
្បារននះនឹងរួមបំខ ្្នុងែំន ើរារខ្លមអននលននយាយ ារ្ាង្ម្ថារ និងារខប្រខមែ្រ័្៌ាន
និងារ្នុវ្តាា។ ្ន្នែើរ្ួនៅ្នុងវិ្័យាា ានាទ៍ ាថ ប័នរឋា ិាល ្គឹះាថ នឧ្តម្ិ្ា្ងគារមិន
ខមនរឋា ិាល្នុង្្្ុ និង្នតរា្ិ និងវ្ិ ័យឯ្ជន។
នគហទំររ័ GREEN Mekong នឹង
ាន្ាយាមនវបាយនូវ្មមវិធ្ី មធម៌
ននារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ
្នុងវ្ិ ័យន្រន ើ។ នែើមបី្ិ្ាបខនថម្ំរី
្មមវិធី GREEN Mekong ្ូម
ាននៅ្នុងនវបាយរប្់នយើង
http://www.recoftc.org/site/
about-green-mekong
រ័្៌ាន្ំរី្មមវធិ ី
GREEN Mekong
ាននៅ្នងុ នគហទំរ័រ
រប្់នយើង
ន្ើ្មធម៌្ងនុ ារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុនៅ្នងុ វ្ិ យ័ ន្រន គើ ាឺ ្វ?ី
្ូមខប្រខមែ្ម្នយើងវិញនូវបនមែើយរប្់្ន្ ឬ្តល់នយបល់ខ្លមអបំនាះនិយមន័យរប្់ GREEN
Mekong នហើយនយើងនឹងបុះ្ាយបនមែើយរប្់្ន្នៅ្នុងនវបាយរប្់នយើង។ វិាគទនខែលលអាង
នគនឹងានបុះ្ាយនៅ្នុង្រឹ្តិប្្រ័្៌ាននលខបាទ ប់រប្់នយើង។ ្ូម្ុីខមាលម្នយើងាមា្័យឋា ន
green.mekong@recoftc.org.
■ នលខ ᠆ ■ បាប់ទី ᠆ ■ ខខ មិថុា ្ន ំ᠇᠅᠆᠈ ■ ទំរ័រទី᠈នន᠋
លទធ្លាានន្មមវិធី
យា ងនាបត្់ាន្នុ្្ន៍្តីរីននល
ននយាយបំនួន᠇នែើមបីនឋះ្ាយនូវបហា ាា
្នុងារា្់បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុង វិ
្័យន្រន ើខែលានបនងកើ្ន ើងនិងាននធវើ
ទំា្់ទំនងនៅ្នុងនវទិាននយាយនៅ្នុង
្ាគមន៍្បាា្ិា្ុីានគនយ៍និងនវទិា
ារហរា ល្ខ ៈបតតញ
្ងគារ្ងគម្ុីវិលា្ិរហូ្ែល់បំនួន᠇᠅ាន
ទទួលារប តុ ះបតតល្ំរី្មធម៌ននារា្់
បនថយារខ្ប្បួលាា្ា្ុ្នុងវិ្័យន្រន ើ
និងារ្្មួលែល់ាររិន្នះនយបល់ាមួយ
្ន្ា្់រ័នធាា្នុង្្ទប់មាជន
្ងគារ្ងគម្ុីវិលា្ិរហូ្ែល់បំនួន ᠆᠅នឹង
ានទទួលារនំ្ទនឋយតទ ល់ ្្ាប់ារ
្បមូល បនងកើ្ និង្សរវ្ាយ ទ្សនៈរប្់្ន្
ា្់រ័នធ្នុង្្ទប់មាជន នៅ្ន្្ាង
ននលននយាយនៅ្នុង្ំបន់ ូមិា្្តនរៀង
ខែួន។
ែំ ឹង្ំរី្មធម៌ និងបបចបុ បននារ
ារនលើ្្មព្់្មធម៌នៅ្នុងារ្ាងខ្នារ REDD+នៅនន ្់ា្ិ ទ្សនៈរី្ងគម្ុវី លិ នៅ្បនទ្នថ
ាលរីនថៃទី 6 ខខ មីា ្មមវិធីGREEN Mekong និង LEAF ្បចំ
នៅា្ុី (ា្់បនថយារបំាយឧ្ម័ន្នុងវិ្័យន្រន ើន ៅា្ុី) ានច្់ខបង
ាររិន្នះនយបល់ាមួយ្ងគារ្ងគម្ុីវិលា្ិានលើ្ែំបូង្តីរី ‚ារនលើ្
្មព្់្មធម៌នៅ្នុងារ្ាងខ្នារ REDD+ នៅនន ្់ា្ិ ទ្សនៈរី
្ងគម្ុីវិលនៅ្បនទ្នថ‛។ ននះាារចប់ន្តើម្្មមាររិន្នះនយបល់ និង
វគគប តុ ះ បតតលមួយបំនួននៅ្បនទ្នថ ខែលា្បនទ្ែំបូង នៅ្នុងារ្តួប
ន្តើម្មមវិធី GREEN Mekong ។
បរិបទ និងលទធ្ល នៅជុំវិញាររិន្នះនយបល់ាមួយ្ងគម្ុីវិលានលើ្ែំបូង
ខែល្ារាជ ប់នៅនឹងារបនងាើយ្ំន ើនរៀបបំារន្្ៀមល្ខ ៈ្្ាប់
REDD+ រប្់្បនទ្នថ (R-PP) គឺា្ិបចារែ៏ធំមួយ។ ្ងគម្ុីវិលនៅ
្បនទ្នថាននលើ្ន ើង្ំរី្ងវល់ាល្ខ ៈ្បរ័នធខែល្ំរុងាន្ាប់ និង
ខែលទមទរ្យានារនឋះ្ាយមុននរលREDD+ ានទទួលារនំ្ទរី
្ងគម្ុីវលិ ។ ្ិបចារននះាននធវើន ើង្្បនន ាមួយបទបហា ញរប្់ R-PP នន
្បនទ្នថ
នៅមូលនិធិារានែគូាបូនន្រន ើននធានររិ រនា្។
្នុា្ន៍ាា ខែលាននរៀបបំន ើងាមរយៈាររិន្នះនយបល់ាមួយ្ងគម
្ុីវិល ្្ូវានឋ្់ជូនា្ែូវារនៅធានររិ រនា្។
នទះបី R-PP រប្់្បទ្នថ ានទទួលារ ឯ្ារ្នុម័្នហើយ្៏នឋយ នៅ
ានល្ខខ ឌ មួយបំនួនខែល្្ូវបំនរញ្យាន ខែលរួមទំង ែំន ើរាររិន្នះ
នយបល់ខែល្្ូវនធវើ្យាន់ខ្្ុីជន្ៅ។ បំនាះរ័្៌ានបខនថម្ំរី្បារននះ និង
ាររិន្នះនយបល់ ខែល្្ូវ្នុវ្តនៅនរលាងមុខ ្ូមាននៅ្នុងនវបាយ
រប្់នយើង។
ាររិន្នះនយបល់នឹងនធវើន ើងនៅ្នុង្បនទ្ាវ និងនវៀ្តមនៅ្នុងរយៈនរល
បាុាមនខខាងមុខននះ។ បំនាះរ័្៌ានបខនថម ្ូមទ្់ទងនយើងាមរយៈ
green.mekong@recoftc.org
្ិាខាានយឌ័រនន ្់ា្ិនធវនើ ងើ នៅ្បនទ្ាវ និងនវៀ្តម
RECOFTC – មជឈម ឌ ល្្ាប់មនុ្ស និងន្រន ើ ាននិង្ំរុង
្្មួល្យាន្ិាខាាាានៅនន ្់ា្ិ ្តីរីនយនឌ័រនៅទូទំង្ំបន់ននះ។
្ិាខាាបំនួនរីរែំបូងាននធវើនៅ្បនទ្ាវ និងនវៀ្តម នៅនែើម្ន ំននះ
បំខ ្្ិាខាាបខនថមនទៀ្្្ូវានន្នងនរៀបបំន ើង្្ាប់្បនទ្ាា ទូ
ទំង្ំបន់ននះ។ ្ិាខាា្ន្ជំាញនន ្់ា្ិ្តីរីនយនឌ័រ ន្រន ើ ារខ្ប
្បួលាា្ា្ុ និង REDD+ ានននលនៅទ្់ទញារយ្បិ្តទុ្ឋ្់
្ំរីាររួមប្ចូលទ្សនៈ្ំរីនយនឌ័រនៅ្នុងននលននយាយ និងារវិនិនយគ
នលើន្រន ើ ារខ្ប្បួល្ា្ា្ុ និង REDD+។
នៅ្បនទ្ាវ ្ិាខាាននះាននរៀបបំន ើងា្ិបច្តួបន្តើមរួមនន មួយ រវង
RECOFTC និងាយ្ឋា នន្រន ើ នន្្្ួង្្ិ្មម និងន្រន ើ។ ាន
្ាជិ្បំនួន ᠉᠊ា្់ ខែល្ំតង្យាថ ប័ន រឋា ិាល ្ងគារមិនខមន
រឋា ិាល ា្ិនិង្នតរា្ិខែលនធវើារ្នុងខ្ន្បរិាថន ាច ្់ជំនួយ និង្ងគម
្ុីវិល ្នុងបំនតមាថ ប័នែនទនទៀ្ ានបូលរួមនៅ្នុង្ិាខាាននះ ខែល
រួមទំង ាយ្ឋា នាាម្រី្្្ួងធនានធមមា្ិ និងបរិាថន ារិយល័យ
REDD+, ្ាគម្្ាញ់ធមមា្ិ និង្ាគម្ ិវឌឍន៍នយនឌ័រ្ងខែរ។
នៅនវៀ្តម ្ិាខាាននះគឺា្ិបច្តួបន្តើមរួមនន មួយរវង RECOFTC
និងរែាាលន្រន ើនវៀ្តម (VNFOREST)។ ា្រុប ាន្ន្បូលរួម
បំនួន ᠉៨រូប ខែល្ំតង្យាថ ប័នាាននរឋា ិាល ្ងគារមិនខមន
រឋា ិាលា្ិ និង្នតរា្ិ និង្ងគម្ុីវិល ខែលានបូលរួមនៅ្នុង្ិាខ
ាាខែលានរយៈនរលមួយនថៃននះ។
នៅ្នុង្ិាខាាទំងរីរននះ ្ន្បូលរួមម្រី្ងគារាា ានាាទ៍
មជឈម ឌ ល្ាវ្ាវ និង្ ិវឌឍនៅ្ំបន់ខពង់ាប
(CERDA), ្ិបច្តួបន្តើម្ហារនន្.្.ប ្តីរីារា្់បនថយារបំាយ
ឧ្ម័នរីារា្់បង់ន្រន ើ និងនរបរឹលន្រន ើ (UN-REDD) និង្មមវិធី
ា្់បនថយារបំាយឧ្ម័នរីន្រន ើនៅា្ុី (LEAF) ្នុង្បនទ្នវៀ្ត
ម ានខប្រខមែ្បទរិនាធន៌ាារប្់រួ្នគ្ំរីារប្ហជ បនយនឌ័រ។ បទ
បហា ញាា និងាររិា្ាាមួយ្្ុម្ន្ជំាញនឹង្តល់ាន្ប្តី្នងខប
ននលននយាយ្្ាប់្បនទ្នីមួយ។ ន្ប្តី្នងខបននលននយាយ
ខែលានរី្ិាខាាននះ នឹងាននៅ្នុងនវបាយរប្់ RECOFTC។
ារ្ាង្ម្ថារ្្ាប់ាររួមប្ចលូ ្ងគមទំងមូលនៅ្នុងារន្្ៀមល្ខ ៈ្្ាប់ REDD+
មូលនិធិារានែគូាបូនន្រន ើ ានច្់ខបង្ិាខាាមួយខែលានបំ ង
នជើងន ‚ារ្ាង្ម្ថារ្្ាប់ាររួមប្ចូល្ងគមទំងមូលនៅ្នុងារ
ន្្ៀមល្ខ ៈ្្ាប់ REDD+‛រីនថៃទី ᠈᠅ ខខ នមា ែល់នថៃទី ᠈ ខខ
ឧ្ា នៅទី្្ុងាង្្។ ្ិាខាមបូលរួមនៅ្នុង្ិាខាានាះរួមាន
្ំតងម្រី្បទ្ាានៅា្ុី នាលគឺ ្មពុា ឥ ឌូ នន្ុី ាវ នន
ាា ល់ ាា រូញូហគីនន នថ វាតទូ និងនវៀ្តម។
្រឹ្តិារ ៍ទំងននះាប្យាន្ន្បូលរួមាន្បើនម្រី្បនទ្មួយបំនួនខែល្នុ
វ្ត REDD+ នៅ្ំបន់ា្ុី និងាា្ុីហវិ្ នែើមបី បូលរួមនៅ្នុងារ្ិ្ាាន់
ខព ្់ មួ យ ្ំ រី ្ បានបទទ្់ ទ ងនន បំ នួ ន បី ខ ែលា្នូ ល ននារន្្ៀមល ្ខ ៈ
្្ាប់REDD+ ែូបខែលនំ្ទនឋយ FCPF: [1] ារវយ្នមែយុទធ
ា្្តបរិាថន និង្ងគម (SESA), [2] ែំន ើរាររិន្នះនយបល់ និងារ
បូលរួម និង, [3] យនតារខ្្្មូវាមរយៈនយបល់្ប និងប ត ឹងារទុ្ខ។
្ំតងាាខែលនធវើារនលើារន្្ៀមល្ខ ៈ្្ាប់ REDD+ ម្រី
្បនទ្ខុ្នន នៅា្ុី ានឱា្នែើមបីរិនិ្យរិចរត វិាគ និងខប្រខមែ្
វឌឍនារ ខែលទ្់ទងនឹងាររួមប្ចូល្ងគមទំងមូលនៅ្នុងារន្្ៀមល្ខ ៈ
REDD+។
្ាា រៈទំង្្់រី្ិាខាាននះ ាននៅ្នុងនវបាយ FCPF
https://www.forestcarbonpartnership.org/SHANGRIL
AND
■ នលខ ᠆ ■ បាប់ទី ᠆ ■ ខខ មិថុា ្ន ំ᠇᠅᠆᠈ ■ ទំរ័រទី᠉នន᠋
្្ច្ន់ យនឌ័រ
ន្ើ្មធម៌នយនឌ័រា្វី?
‚នយនឌ័រគឺាទិែាារែ៏្ំាន់មួយ ខែលមិន
ាបនមើលរមែងានន ើយ ារិន្្ នៅ្នុង
្រ ីនឋះ្ាយបហា ា្់បនថយារខ្ប្បួល
ាា្ា្ុ ាមរយៈែំន ើរារ REDD+
។ ្ប្ិននបើនយើងមិនរួមប្ចូលទំងបុរ្ និង
្្តី [្ាជិ្្ហគមន៍] នៅ្នុងែំន ើារ្
ាងខ្នារ និងារ្នុវ្តនទនាះ ឱា្
នែើមបីទទួលនាគជ័យរិ្ាាប់្ួរ‛។
្្វែំរី និង្្វ្ខវង – នរឿងន្រងមួយ្ំរមី ិ្តរីរា្់
រងនន្មមវិធី VNFOREST នៅ្នុងនរល
គូ្បហជ ្់្ំរីារៈ្ំាន់នន្ិាខា
ា្តី
រីនយនឌ័រនៅនន ្់ា្ិ ្នុងទី្្ុងា ូ យ នវៀ
្តម ខខ្ុមាៈ ្ន ំ ᠇᠅᠆᠈។
ទំរ័រ្្ច្់នយនឌ័របហា ញា្្ថបទ ធនានាានិងាររិា្ា្ំរីយនតារ្មធម៌ ខែលានបនងកើ្ន ើងនៅ្នុង្មម
វធិ ី GREEN Mekong ។ ែូបាខ្ន្ែនទនទៀ្នន្រឹ្តិប្្រ័្៌ានរប្់នយើងខែរ ននះ្៏ាខ្ន្ខែលានារ
រិា្ា្្មម្ងខែរ ខែលនយើងនឹងគូ្បហជ ្់្ំរីែំនតះ្ាយា្់ខ្តង្្ាប់បហា ្មធម៌នយនឌ័រ ្៏ែូបា
ខប្រខមែ្ឱា្ខែលន្ើ្នបញរីបរិបទែូបនន ននះ្ងខែរ។ ែូនបនះ ្្ច្់នយនឌ័រនបើ្បំហរ្នុងារទទួលនយបល់ែ៏
ាន្នមែរី្ន្ទំង្្់នន។ នៅ្នុងនលខែំបូងននះនយើងនឆែៀ្ឱា្ននះនែើមបីរ្ងី្ខែឹមារ្ំរី្មធម៌និង្ធិបាយ
្ំរី្្មូវារចំាប់្យាន្មធម៌នយនឌ័រ។
នយនឌ័រគឺា្្មមារ ឥរិយបថ និងារ្នម្ិមួយ ខែល្តល់ឱា្ និងបនងកើ្ាររំរឹងទុ្រប្់បុគគលាានឋយ
ខ្អ្នលើនយនឌ័ររប្់រួ្នគ។ ននះាទិែាារមួយ្នុងបំនតមទិែាារាា ខែលានឥទធិរលម្នលើ្មធម៌
ែូបខែលានបហា ញរីាងនែើម។ នៅ្នុងនិយមន័យ្ំរី្មធម៌នយនឌ័រ នគមិនាបា្់តតប់នយនឌ័ររីា្ិា្ន៍
ា្ិរនធ ាា រិារារ ្ា្់បំ ូ ល ឬ ារប្មុះែនទនទៀ្ ខែលា្ាត ្ំ ្់្ំរីមនុ្សន ើយ។
ាលរីន្រងាយ នៅ្នុង្ំ ុងនរលាំង្ៃួ្ ែ៏្ំតបមួយនៅ្នុងរយៈនរលមួយទ្វ្សរ៍
្្វែំរី និងមិ្តរប្់ាងខែលា្្វ្ខវង ានខ្វងរ្ទឹ្។ ្្់រយៈនរលាន្បើននថៃននារ
ខ្វងរ្ រួ្នគានន ើញ្អមមួយខែលានទឹ្ នរញ។ ែំរី្៏្បាប់លូ្្បនាយនៅ្នុង្អម
នាះខែលាន្្តួប នឹងានន្្បទឹ្ាែំបូង ខែលា្់ែូបាមិនាែ ប់ានទទួលទនទឹ្
្្់រយៈនរលាន្បើន្ន ំែូនចន ះខែរ។ ាងហ្នៅរ្មិ្តនឋយ្បាយរី្ាយ នឋយរំរឹងន
មិ្តរប្់ាងានារមម ៍ធូរ្ាលែូបនន ននះខែរ បាុខនត្្វ្ខវងានារមម ៍្បបូ្្បបល់
និងវនងវងាម រ្ី!
ប ឌ ិ្ Nguyen Ba Ngai, ្គគាយ្
្្វ្ខវងរាយមន្្បយ្ទឹ្រី្អមនាះ។ ាងរាយមបនទន់ខែួនាាែ ំងាមខ្ាងាបនធវើាន និងន្ទើរខ្នធវើ្យ្អមនាះែួលរលំនៅ
នហើយ បាុខនតាងនៅខ្មិនាប្ឹ្ទឹ្នាះាននទៀ្។ ាែ មនាះ រួ្នគទំងរីរា្់ែឹងន ្្វ្ខវងមិនាប្ឹ្ទឹ្រី្អមននះន ើយ ‚បាុខនត
នហ្ុ្វី!‛ រួ្នគឆៃល់ត្់ ‚នហ្ុ្វី្្វ្ខវងមិនាប្ឹ្ទឹ្ែូប្្វែំរី?‛។
ម្នតីគន្ាងនយនឌ័រនន្ងគារ RECOFTC ន្ម ះ Maridel Alberto រនយល់ន ‚្មារាប្ន្មបនៅានខ្្នុង្រ ី
ខែលាន្មធម៌ននឥទធិរល និយយមាាងនទៀ្ន - លទធ្លបុងន្ាយខែល្ានន បង់ានគឺ ្មារ ខែលាប្ន្មបានាមរយៈ
្មធម៌។ នៅ្នុងនរឿងខែីរប្់នយើង្ំរី្្វែំរី និង្្វ្ខវង ្អមខែលានា្់ធំ្ម្្ប្្ាប់ា្់ ្្វ្ខវង នទើបាបបនងកើ្្មារ
ខែលាប្យ្្វ្ខវង្ឹ្ទឹ្ាន‛។
Albertoរនយល់បខនថម្ំរីនន្ើបហា ននះានារទ្់ទងខបបតាមួយ្្បខ័ ឌ ្មធម៌នន្មមវធិ ី GREEN Mekong‚្មធម៌
Gender ទទួលាគ ល់ន វមិន្នន់ខ្្ំរីបុរ្និង្្តីបាុនតណះនទ បាុខនតវាារនធវើ្យាន’បរិយា្្ម្្ប្្ាប់ទំង្្់ នន ’
នឋយ្ំច្់នចលឧប្គគ ឬ បនងកើន្ម្ថារ ខែលាប្យមនុ្ស្គប់រូប្នុវ្ត្ិទធិរប្់ខែួន។ ្ប្ិននបើាននិយម្ងគមន្ើ្នបញរី
នយនឌ័រ វ ណ ៈ ្ហជ ្ិ រិារារ និង្ាត ែនទនទៀ្ ាាំង្ន្ទំងាយមិន្យ្នុវ្ត្ិទធិរប្់ខែួនាន នៅ្នុង្រ ីនាះ វនឹងរុំាន
្មារនទ។ ននះា្រ ីខែល្្ូវ្យាន្ ិាល្ិបចលអ នែើមបីារារ្ិទធិមនុ្ស និងាា្យ្ន្ា្់រ័នធទំង្្់ានបូលរួម
្ប្បនឋយ្្ថន័យ នហើយានខ្នៅ្នុង្រ ីនាះនទើបានារខបងខប្្ល្បនយជន៍នឋយ្្ឹម្្ូវា ងមុន។‛
ធនាននយនឌ័រ
វិទាាថ ន្នតរា្ិនែើមបីារ្ ិវឌឍ
នឋយបីរារ
ារ្ ិវឌឍនឋយបីរារាប្ន្មបនៅានខ្នៅនរលខែល
ទំងបុរ្ និង្្តីានឱា្ នែើមបីាបរ្់នៅាមារបង់
ានរប្់រួ្នគនរៀងខែួន។ ឱា្្្ាប់ជីវិ្គូ្បហជ ្់រី
្្មូវារ្យានបរិយា្ និង្បរ័នធ្ងគមខែល នំ្ទ។
្ូមានបខនថម
http://www.iisd.org/gender/
‚ារ្ាវ្ាវបហា ញន នែើមន ើ
និងន្រន ើានារៈ្ំាន់បំនាះ
ាររ្់នៅរប្់្្តីាមជនបទ ាង
្្ាប់បុរ្‛។
្ងគារន្បៀង និង្្ិ្មម្ហ
្បាា្ិ
FAO ាន្ាា រៈាន្បើន្ំរីនយនឌ័រ្នុងវិ្័យន្រ
ន ើ។ ្ូមានបខនថមនៅ្នុង http://www.fao.org/gender/genderhome/gender-programme/genderforests/en/
■ នលខ ᠆ ■ បាប់ទី ᠆ ■ ខខ មិថុា ្ន ំ᠇᠅᠆᠈ ■ ទំរ័រទី᠊នន᠋
‚ាញឹ្ាប់ ្្តីនិងបុរ្នៅ
ជនបទ ានបំន ះែឹងខុ្នន ្ំរី
ធនានន្រន ើ និង្ួាទីខុ្នន ្នុង
ារ្គប់្គងនែើមន ើ និងន្រន ើ‛។
្ំរី RECOFTC
RECOFTC គឺា្ងគារ្នតរា្ិមិនខ្វងរ្្លបំន ញ ខែលានឯ្នទ្នលើ
ារ្ាង្ម្ថារ្្ាប់្ហគមន៍ ន្រន ើ និងារ្គប់្គងន្រន ើខបបវិមជឈារ
នៅា្ុី-ាា ្ុីហវិ្។ នឋយន្តើមនបញរីម ឌ លបំន ះែឹងនៅ្នុង្ន ំ 1987 ្ងគារ
RECOFTC ានបូលរួមនំ្ទយា ង្្មមែល់ារបនងកើ្ាថ ប័ន្ហគមន៍ន្រន ើ
ននលននយាយ និង្មមវិធីាានៅ្នុង្ំបន់ននះ។
្រឹ្តិប័្្ននះនាះរុមា្ាយនឋយមជឈម ឌ ល្្ាប់មនុ្សនិងន្រ
ន ើ
្ប្ប់្ំបុ្្P.O. Box 1111
ាថ ន័យន្ប្នីយននាា្្ិ្មម
ាង្្ 10903, ្បនទ្នថ ង្៍
្ន្ខ្្្មួលAnn Jyothis, RECOFTC
រូបារ: ្គប់រូបារានថ្នឋយនា្Etienne Delattre, RECOFTC
្ន្ាបទទួលរ័្៌ានបខនថម្ំរី្មមវិធីGREEN Mekong ារយៈ
នវបាយរប្់នយើង
http://www.recoftc.org/site/about-green-mekong
រ្ា្ិទធិ© 2011 RECOFTC – មជឈម ឌ ល្្ាប់មនុ្សនិងន្រន ើ្តល់ារ្នុហា្ិ្នុងារន្បើ្ា្់នូវឯ្ារាារន្ ិប្្ួនិ្ឬឯ្ារនាះរុមាទំងមូលឬខ្ន្តមួយននឯ្ារ
្្ាប់ននលបំ ង្ប់រំឬារន្បើ្ា្់ាាខែលមិនខមនា ិជជ្មមនឋយមិនគិ្្ន្មឬមួយនឋយមិនចំាប់ានារឯ្ារាមុន។ឯ្ារខែល្តល់ជូនននះមិន្្ូវន្បើ្ា្់ឬខប្ចយ្្ាប់
ាររ្្ន្មឬ្ល្បនយជន៍ា ិជជ្មមនាះនទបាុខនត្ូមានាររ្ានូវ្ប រននឯ្ារននះនៅនរលន្បើ្ា្់។បាប់បមែងាានិងារប្ខ្បឯ្ារននះ្្ូវខ្រ្ា្ប រននឯ្ារនែើមនៅនលើទំរ័រទី
᠆ននឯ្ារខែលនាះរុមាឬនៅទំរ័រទី᠆នន្បរ័នធ្សរវ្ាយាារន្ ិប្្ូនិ្។ាររ្ា្ិទធិ្្ាប់្ា្ាគាាននារហរននះខែលា្មម្ិទធិរប្់្ន្ែនទន្តរីRECOFTC ្្ូវខ្ាន្តល់
ារទទួលាគ ល់។ន្ប្តី្នងខបនឋយាននយងឯ្ារនែើមាប្នុហា្ិាន។ារថ្បមែងារនាះរុមាន ើងវិញឬារឋ្់ខប្ចយនៅនលើប្ជីននទិននន័យ្សរវ្ាយាា្្មូវនាយានារ្នុហា្
ាមុននឋយន្្ើរនូវ្ំន ើ្្ាប់ារនាះរុមាន ើងវិញម្ារិយល័យរប្់RECOFTC ាមរយៈ្ប្ប់្ំបុ្្នលខ1111ននាថ នីយ៍ន្ប្នីយរប្់ាា្្ិ្មមាង្្10903 ្បនទ្នថ
ង្៍ឬាបន្្ើរារា្ុីខមលម្ាន់info@recoftc.org។
្ូមបហជ ្់:ាល់ទ្សនៈខែលានបន្ចញនៅ្នុងឯ្ារននះមិនានឆែុះបហច ំងរីRECOFTC - មជឈម ឌ ល្្ាប់មនុ្សនិងន្រន ើនិងUSAID នាះនទ។នយើង្ូមបែិន្ធាល់្ំហុ្ឬ
ារលំន្ៀងាានៅ្នុងារប្ខ្បឯ្ារននះាាាន្សងន្តរី៏ឯ្ារនែើមាាា្ង់នគែ្។
■ នលខ ᠆ ■ បាប់ទី ᠆ ■ ខខ មិថុា ្ន ំ᠇᠅᠆᠈ ■ ទំរ័រទី᠉នន᠋
នលខបាទ ប់នឹងាននបញ្ាយនៅខខ ធនូ ្ន ំ᠇᠅᠆᠈